Berger op verkiezingspad
modern liberaal
als
INTER TEST
Versplintering van
een teken van
volk
wanhoop
Remia
Samenleving is
inflatiehard"
ALLOCHTONEN IN
ONVOLLEDIG EN
NEDERLAND:
VEROUDERD
Scholen moeten jeugd
opvoeden in politiek
l erkiiyl c.s. adviseren
traks PPR te steunen
Oersterk!
Ioskou wil boek
au Solzjenitsin
niet uitgeven
Jlbricht sprak
met Breznjew
O, Friets
Moedig steekspel met Geertsema
Mr. dr. W. K. J. J. van Ommen Kloeke:
i tltCïUtfUlAJ llMH
WOENSDAG 14 APRIl 1971
ARP-lijsttrekker Biesheuvel
Van onze parlementsredactie
MIDDELBURG De lijst
ekker van de ARP, mr. B. W.
iesheuvel, heeft gisteravond in
iddelburg duidelijk gewaar-
:huwd tegen de neo-marxisti-
ideologie, die opgeld doet.
|eze ideologie heeft het model
t de klassenstrijd, waartegen
christelijk-sociale beweging
i ch altijd principieel heeft ver-
i
weerd, ingeruild voor de ideolo
gie van het conflictmodel.
Mr. Biesheuvel wilde de aanwezige
tegenstellingen niet verdoezelen.
Maar het conflict-model wees hij als
ondeugdelijk middel voor de maat
schappijvernieuwing van de hand.
Fel verzette de ARP-lijsttrekker zich
tegen de partijpolitieke polarisatie,
die leidt tot een schimmenspel; tot
het creëren van politieke tegenstel
lingen, die niet in overeenstemming
zijn met de werkelijkheid.
MOSKOU (AP) De Russische
irijver Aleksander Solzjenitsin heeft
rgeefs geprobeerd zijn nieuwe ro-
n „Augustus 1914" in de Sowjet-
ie uitgegeven te krijgen. Dit heb-
l vrienden van de schrijver giste-
i in Moskou medegedeeld.
[olgens hen heeft Solzjënitsin, die
1970 de Nobelprijs voor literatuur
ing, begin dit jaar verschillende
vers gevraagd zijn iaatste roman
ibliceren. Hij heeft van geen van
[uitgevers nog antwoord ontvangen.
Russische autoriteiten zouden
de zegslieden ook verhinde-
dat Solzjenitsin het volledige be-
van de Nobelprijs krijgt.
IOSKOU (AP, DPA) De Oost-
tse staats- en partijleider Walter
jricht heeft na het bijwonen van
24ste Russische partijcongres be-
ekingen gevoerd met zijn Russi-
e collega Leonid Breznjew. Beide
tijleiders hebben de nadruk ge-
1 op de „volledige gelijkheid van
chten" tussen hun partijen, zo is
egedeeld.
Iet Russische partijdagblad, de
iwda, heeft gemeld dat is gespro-
i over „verdere uitbreiding van de
ïenwerking tussen beide partijen
politiek, economisch en ander ter-
nbricht heeft in een in Moskou ge-
iliceerd vraaggesprek gezegd dat
levensstandaard in alle Oosteuro-
socialistische landen zal worden
iterd door de besluiten die op het
tRussische partijcongres zijn ge-
ïfl 4e besprekingen tussen Ulbrfcht
■Breznjew was Erich Honecker
7erig, die secretaris is van de
luitse partij (SED), aldus het
ische persbureau Tass.
BRUGGEN
Tegenover de polarisatie-ideologie,
die, aldus mr. Biesheuvel, ook door de
VVD wordt aangehangen, stellen wij
de noodzaak van het slaan van brug
gen over de tegenstellingen heen.
De polarisatie-ideologie is een heil
loze ideologie, die als zij werkelijk
vat zou krijgen op de ziel van ons
volk, ons niet zal helpen de politieke
problemen op te lossen, aldus de
ARP-lijsttrekker. Het is toch duide
lijk. dat juist het slaan van bruggen
tussen oost en west, tussen blank en
zwart, tussen werkgevers en werkne
mers, tussen al die andere op het eer
ste gezicht tegengestelde belangen,
één van de belangrijkste opgaven is.
SPLINTERS
De versplintering van het Neder
landse volk is naar zijn mening, de
bevestiging van een mentale capitula
tie. De versplintering, aldus mr. Bies
heuvel, is een teken van wanhoop,
van het geen-uitzicht-meer-zien. Het
is het ons terugtrekken in een getui
genis. Dit geldt zowel voor GPV, SGP
als voor PPR en PSP. De mini-par
tijen zijn vollgens de AR-lijsttrekker,
van huis uit oppositiepartijen.
De uiterst ingewikkelde politieke
vraagstukken van de jaren zeventig
kunnen alleen worden ontward door
een krachtige regering.
VISIE
Een krachtige regering, aldus de
ARP-lijsttrekker, is een regering met
visie en vitaliteit, die de kracht heeft
een eigen koers te varen, ook indien
dit incidenteel onpopulair is. Zo'n re
gering moet gedragen worden door
een sterke meerderheid in het parle
ment.
Die regering moet volgens mr.
Biesheuvel het volk uittillen boven de
middelmatigheid. Ook moet zo'n rege
ring het symbool worden van „onze
betere gevoelens". Die regering moet
de levende maatschappijkritiek in be
leid vertalen.
De inflatie noemde mr. Biesheuvel
een onrechtvaardige wijze van inko
mensverdeling. Het is geen verdeling
naar recht, maar naar macht.
EVANGELIE
Het Evangelie, zei mr. Biesheuvel
nog, is een vernieuwende kracht voor
de gehele wereld. Het laat zich niet
binnen de ARP opsluiten. De ARP
wil deze vernieuwende kracht in de
politieke praktijk van elke dag laten
zien.
wat heerlijk die koele
romige saus op mijn hete
lijfje.
Is dat nou Remia?
iJa, liefje,
Remia frites-saus.
De Onfeilbare Saus.
Heb je tóch gelijk gehad
Friets.
Mmmmm, dat ik dót mee
mag maken.
Ik huil gewoon van
blijdschap Friets.
Stil maar.
Nog even.
Dan ga je over de tong.
FRITES-SAUS
tijdelijk 30 cent voordeel
Veerman: teleurstellend
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Prof. dr. J. Verkuyl heeft met negen mede
ertekenaren de kiezers van confessionele partijen opgeroepen
naai bij wijze van signaal van verontrusting op de PPR te
mmen. Hij deed dat via de tv (Brandpunt) gisteravond. Dr.
Veerman, onmiddellijk daarna om zijn reactie gevraagd, had als
ïmentaar: teleurstellend, onbegrijpelijk.
Z1J' c,.
PSJm:
ie punten zijn het drie prof. Ver
en de negen anderen noopten
openbare stemverklaring af te
- -jn: het beleid inzake ontwikke-
lig<*hulp, de positiekeuze ten aanzien
rassengelijkheid en de kernwa-
trategie van de Nato. Op al deze
un bebben> aldus de verklaring,
mfessionele partijen gefaald.
yoo: ze verklaring is geboren uit ver-
gjiheid, aldus prof. Verkuyl, die
toevoegde AR te willen blijven,
kernpunt achtte hij de kwestie
A de kernwaDenstrategie, waarvoor
medeverantwoordelijkheid
hetgeen hij onevangelisoh
ove e. Ons land zou moeten gaan on-
andelen over een geclausuleerde
aan de kernwapenstrate-
va)>mdat hij deze heel duidelijk ziet
gen de wil van God.
"der wenste hij een duidelijker
punt ten aanzien van rassendis-
jna'ie en wat de ontwikkelings
int betreft er minder op uit zijn
n de belangen van het eigen be-
deven te dienen en meer die van
twbtkelinsslanden zelf.
ben niet voor deconfessionalise-
maar voor reconfessionalisering,
prof. Verkuyl, die vond dat de
lelijke partijen het er op deze
punten bij hebben laten zitten,
ms stemadvies de PPR is dui-
in haar positiekeuze willen
>nze eigen partijen terugroepen
ehoorzaamheid aan Gods wil.
Veerman achtte dat de ARP in
restie van de rassendiscriminatie
e ontwikkelingshulp volstrekt
lijk is geweest. We hebben daar
'tste vier jaar de hoogste priori-
an gegeven. Het accent zal voor
Verkuyl voornamelijk liggen op
waagstuk van oorlog en vrede,
daad is daar geen eenstemmig-
jn de ARP over: het merendeel
|U ie partij heeft een ander stand-
IllMdan dat van Verkuyl c.s. geko-
ter is deze zaak no§ steeds in
?ie: het gesprek is nog niet af-
d. Daarom acht ik het advies
elefo 8r'<uyl zo onbegrijpelijk en te-
ellend. Waarom moet zoiets nu
via een stembusadvies tot gel-
komen? Dr. Veerman hoopte
IK1 effect van het advies gering
jn. Het gonst van dit soort ad-
Zee. 1 in ons land, zo zei hij. Ik ge-
1 dat de kiezer er blijk van zal
1 een mondige kiezer te zijn.
ander ondertekenaren zijn Fol-
kert Boersma, oud-voorzitter OHJO,
A. Borstlap, oud-vice-voorzitter CNV,
ds. H. A. .C Hildering, hervormd pre
dikant, dr. O. Jager, gereformeerd
vredesberaad. Ben van Kaam, jour
nalist. dr. D. C. Mulder, hoogleraar
VU, drs. H. Schut, gereformeerd pre
dikant, ds. R. J. van der Veen, gere
formeerd predikant en W. in 't Veld,
mede-oprichter werkgroep christen
radicalen.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Het is hoog nodig,
dat er iets wordt gedaan aan de poli
tieke opvoeding van de Nederlandse
jeugd. Toen ik indertijd van het
gymnasium af kwam, wist ik van po
litiek in het geheel niets. Datzelfde
heb ik kunnen constateren bij mijn
zoon, die nu het gymnasium heeft
verlaten. En dan zijn we nog wel aan
het reclame maken dat de leeftijd
van de kiezers omlaag moet! Aldus
mr. dr. W. K. J. J. van Ommen Kloe
ke, secretaris van de kiesraad, dins
dag tijdens de maandelijkse lunchbij-
eenkomst van het departement Rot
terdam van de Nederlandsche Maat
schappij voor Nijverheid en Handel.
Scherp keerde de heer Van Ommen
'Kloeke zich tegen de idee, het aantal
partijen te beperken door invoering
van een districtenstelsel, zoals in En
geland, hetgeen sommige politieke
partijen voorstaan.
Wij hebben dit voor 1917 gehad, al
dus mr. Van Ommen KLoeke en dat
leidde tot de wildste afspraken en
een verschrikkelijk gekonkel binnen
de kieskringen. Ten zuiden van de
grote rivieren bijvoorbeeld bestonden
de verkiezingen eenvoudig niet: een
niet-katholiek had eenvoudig geen
enkele kans.
De tegenwoordige evenredige ver
tegenwoordiging zag hij als veel zui
verder.
Nederland zag de heer Van Ommen
Kloeke als een der weinige landen
met twee soorten politieke partijen:
de economisch-maatschappelijke
naast de levensbeschouwelijke.
De levensbeschouwelijke partijen
hebben zowel socialistisch denkende
als liberale leden en dat maakt de
zaak moeilijk, vooral bij kabinetsfor
maties. Maar als een kabinet er een
maal is, zit het gewoonlijk zeer stevig
te paard.
Mr. Van Ommen Kloeke meende,
dat, als die levensbeschouwelijke par
tijen zouden wegvallen, vele kiezers
niet zouden weten wat te doen. Het
Engelse twee-partijensysteem met
kiesdistricten leidt er toe, dat daar
dertig procent van de kiezers naar de
stembus gaat. In de Verenigde Staten
gaat 48 procent. Afschaffing van de
opkomstplicht zag hij als juist: dege
ne die nu wil stemmen, doet tenmin
ste iets!
Een zuivere tegenstelling tussen con
servatief en progressief bestaat, aldus
de heer Van Ommen Kloeke, niet in
Nederland, en degenen die naar kies
districten in Nederland toe willen
„om klaarheid" te krijgen, willen te
rug naar een system, dat indertijd is
afgeschaft, omdat het de zaken bleek
te vertroebelen en de stem van vele
kiezers smoorde!
Negentig procent van de landen
doen het, aldus mr. Van Ommen
Kloeke, heel wat minder dan wij,
maar in Nederland is slechts tien
procent van de bevolking lid van een
politieke partij.
Aan de hand van praktijkvoorbeel
den maakte de heer Van Ommen
Kloeke duidelijk, dat dn sommige ge
vallen één enkele stem de doorslag
zou kunnen geven, en afschaffing van
kleine partijen, als DS '70 of stichting
Door LEO KLEYN
VOORSCHOTEN Moe
dige politici dwingen bewon
dering af. Als er één partij is
die dat goed heeft begrepen,
is het DS 70Op de kandi
datenlijst prijken minstens
twee politici die voor moedig
doorgaan, omdat ze een
mooie positie in de waag
schaal stelden voor een onze
kere politieke loopbaan
Willem Drees jr. en Jan J. A.
Berger, oud-burgemeester.
Berger, ooit lid van de Tweede Ka
mer voor de PvdA, heeft zich zes jaar
afzijdig gehouden van de landelijke
politiek. Boze tongen beweren dat
zijn terugkeer in die politiek meer een
kwestie van ambitie is dan van moed.
Dat het echter boze tongen zijn, bleek
gisteren wel uit het eerste openbare
optreden van Berger in de lands-
politieke arena in het Voorschotense
etablissement De Gouden Leeuw.
De democratisch-socialistische Ka
merkandidaat staat daar ookg in oog
met mr. Geertsema, lijstaanvoerder
van de WD. Je moet maar durven
tegeen zo'n doorgewinterdwe liberaad,
ook al mag je dan nog zo'n ondemo-
cratlsch-socialistisch verleden héb
ben. Rood en blauw verdragen elkaar
nu eenmaal niet. tenzij er veel wit
tussen zit, natuurlijk.
Als scheidsrechter bij het „steek
spel" fungeert de oud-burgemeester
van Voorschoten, de heer L. de Kool.
De „edelachtbaarheid" wordt ten
top gevoerd door de aanwezigheid
van de oud-burgemeester van Lei
den, mr. G. C. van der Willigen,
de anti-revolutionaire staatsraad J.
Smallenbroek, eens de baas van al
die burgemeesters.
Mede ten overstaan van dit hoge,
maar ook- al niet socialistisch ge
zinde gehoor, moet Berger zijn de-
mocratisch-socialistisch debuut ma
ken. Zijn moed krijgt een extra
demensie. Het op een steekspel be
luste publiek moet echter al gauw
een gevoel van teleurstelling onder
drukken. Berger blijkt zijn socialis
tische angel in Groningen te hebben
achtergelaten.
Hij heeft iets anders meegebracht,
een boek, waarmee hy begint te
zwaaien. Een enkeling vermoedt dat
het zoiets als het beginselprogramma
van DS '70 is, maar hij moet de hoop
laten varen. Berger is druk aan het
citeren uit het .Jaz^er' «1958
verschenen boekwerkje har moderne
liberalisme, met wat de liberale
senator mr. Harm van Riel aan het
Daardje van DS '70, dc bezuiniging
van geheel nieuwe partijen als D '66
zag hij zeker niet als een onjuistheid
of onduidelijkheid.
Ook de mogelijkheid van langdu
rige debatten door vele kleine par
tijen zag hij niet: de gewone mense
lijke vermoeidheid maakt wel, dat als
er veel sprekers zijn, iedere spreker
minder woorden gebruikt.
De procedure om te komen tot be
sluitvorming zag hij er niet langer
door worden.
De heer Van Ommen kruide zijn
betoog met een groot aantal anecdo-
tische ervaringen. Op zijn referaat
volgde een levendig debat.
papier van dat boekje toevertrouw
de, bewijst Hy zijn gelijk.
Berger heeft zo juist het stok-
op subsidies voor kunstuitingen, be
reden. De op dat punt minder hip
pisch ingestelden onder de aanwe
zigen, slaat hij nu om de oren met
hun eigen Van Riel, die meer dan
tien jaar geleden al schreef dat je
bij stijgende welvaart de mensen
zoveel mogelijk van de kostprijs
moet laten betalen.
Wie moedig is, hoeft nog niet over
moedig te zijn. Daarom zegt Berger
aan het begin van zijn speech dat niet
elke politieke tegenstander een vijand
hoeft te zijn. Daarom ook belijdt hij
nadrukkelijk zijn afkeer van de anar
chie of de moderne toepassing daar
van, de leer van Marcuse. Daarom
Berger
zegt hij eigenlijk nauwelijks iets dat
zijn gehoor onwelgevallig kan zijn.
Maar wacht even. Berger blijft na
tuurlijk Socialist en DS'70 is geen
VVD. Verschillen moeten er zijn. Ber
ger zi^t ze heus wel, en niet alleen
met betrekking tot de subsidies. In
zake ontwikkelingshulp lopen zijn
ideëen niet helemaal parallel met die
van de VVD. Hij wijst op het gevaar
van ontwikkelingshulp voor onze
zieke economie.
„De ontwikkelingshulp Is natuurlijk
van de grootste betekenis, maar we
kunnen niet andermans huis redden
als ons eigen huis in brand staat."
Brandweerman Berger is ook socia
list genoeg om erop te wijzen dat van
die subsidies, die ontwikkelingshulp,
Kikkers en muizen
losgelaten in
Russische kantoren
NEW YORK Een groepje stu
denten heeft gisteren grote chaos ver
oorzaakt in het kantoor van de Rus
sische luchtvaartmaatschappij Aero-
flot in New York door een aantal
kikvorsen los te laten.
Een organisatie die zich „studenten
activisten voor de joden in de Sovjet
unie" noemt heeft de verantwoorde
lijkheid voor het incident op zich ge
nomen.
De "overval" met de kikvorsen
werd door. een woordvoerder van de
organisatie de eerste genoemd van
tien "plagen" voor Russische bureaus
en kantoren beraamd. Het werk in
het kantoor van Aeroflat moest voor
ongeveer anderhalfuur worden on
derbroken.
ESL®'
die alsmaar stijgende overheidsuitga
ven niet zijn goed doorvoede publiek,
maar „de kleine man" de dupe wordt.
Keihard legt hij daarom ook zijn eis
op tafel dat de Nederlandse overheid
vier procent op haar uitgaven moet
bezuinigen.
Na dat betoog lijkt er voor Geertse
ma nauwelijks meer een taak wegge
legd. Eigenlijk zou hij alleen nog maar
een vriend in de armen kunnen slui
ten. Maar zo gemakkelijk laat hij
zich niet strikken in de democratisch-
socialistische netten. Geertsema wil,
om de schijn van het steekspel op te
houden, nog wel wat speldeprikjes
kwijt, al is het niet over ontwikke
lingshulp en overheidsuitgaven. Maar
ondanks Van Riel wil hij er toch zijn
verbazing over uitspreken dat een
socialist zijn „kleine man" het uitje
naar schouwburg of concertzaal wil
onthouden.
Berger krijgt van Geertsema het
lesje in socialisme waarom hij vraagt:
de liberale voorman vindt het maar
slecht passen in „de hele socialisti
sche gedachtenwereld" mensen die
zich cultureel willen verrijken de mo
gelijkheid daartoe te ontnemen.
Geertsema vindt DS'70 een ver
blijdend verschijnsel in de Nederland
se politiek", want in de Kamer zal
hij nu „eindelijk socialisten die kun
nen rekenen" ontmoeten. Onmiddel
lijk daarna pakt hij Berger nog wel
even op de uitspraak van diens voor
man, Drees jr., dat DS'70 na de ver
kiezingen eventueel ook met de
PvdA in een regering zou willen zit
ten. Verongelijkt roept Geertsema uit:
„Wat is dat nou voor duidelijkheid?"
Berger is, na enig in- en uitgepraat,
wel bereid zijn „politieke tegenstan
der" ook op dat punt tegemoet te ko
men. Het was maar ccn frase, sust
hij, en wat hem betreft zal er van sa
menwerking met de PvdA geen spra
ke zijn, dat beetje water kan ook
nog wel in de wijn.
Berger, steeds heviger transpire
rend onder de hitte van de tv-lampen
in de vrij kleine, met een 175 man
gevulde ruimte, hoeft verder geen
concessies meer te doen. Hij mag,
samen met Geertsema, nog wat
schriftelijk en mondelinge vraagjes
beantwoorden, waarbij opnieuw een
grote eensgezindheid manifest is.
Boek over opvangen van „vreemde" groepen
V)
(Vervolg van pag. 1)
EIGEN RISICO
Het werkgeversverbond pleit
voor een zuiniger en doelmatiger
gebruik van de sociale zékerheid,
onder meer door het tot reële pro
porties terugbrengen van het ziek
teverzuim en het invoeren van een
eigen risico in de ziekengeldverze-
kering en in de geneeskundige ver
zorging, om zodoende de weg vrij
te maken voor nieuwe dringende
voorzieningen vooral op het gebied
van het milieubeheer en de infra
structuur. „Van een post-industriële
maatschappij is nog geen sprake.
De werkelijkheid is dat alleen al
het behouden van het reeds ver
worvene een voortdurend grotere
inspanning vergt".
BESCHEIDEN
Het VNO constateert dat iedereen
wel doordrongen is van de noodzaak
dat uitbreiding van collectieve voor
zieningen tot een terugdringen van
particuliere bestedingsmogelijkheden
moet leiden, maar dat men er de
voorkeur aan geeft de lasten op an
deren af te wentelen.
„Als men het programma van de
vakbeweging op de keper beschouwt
dan blijkt het van de werknemers
gevraagde offer slechts zeer beschei
den te zijn, zodat dus vooral andere
inkomensgroepen voor de financie
ring opdraaien. Bovendien verzuimen
de vakcentrales aan te geven hoe de
bijdrage van de werknemers in de
praktijk geëffectueerd zou moeten
worden."
INFLATIE
Het werkgeversverbond vindt dat
de intentie alleen niet voldoende is
maar dat het de hoogste tijd is voor
daden, omdat het beslag van de col
lectieve bestedingen op het nationale
inkomen reeds de 50 pet gaat nade
ren.
De hoogste prioriteit wil het VNO
geven aan de inflatiebestrijding,
vooral ook omdat inflatore processen
een belemmering zijn voor redelijk
sociaal-economisch beleid.
„De moeilijkheid hierbij is echter
dat allerlei ingebouwde indexerings-
en afwentelingsmechanismen vele
groepen in de samenleving „inflatie-
hard" hebben gemaakt, waardoor de
inflatie hen niet of nauwelijks meer
lijkt te deren."
GEVAAR
Het VNO noemt dit een gevaarlijke
situatie omdat de rekening tenslotte
toch betaald moet worden, hetzij in
de vorm Van een lager reëel inkomen,
hetzij in dc vorm van afnemende
winsten in het bedrijfsleven, waar
door op den duur de werkgelegenheid
in gevaar komt.
Door BEN VAN DER VELDEN
DEN HAAG Met het van
daag verschenen boek Allochto
nen in Nederland, dat is samen
gesteld onder redactie van dr. H.
Verwey-Jonker, is een eerste po
ging gedaan een inventarisatie te
maken van de wijze waarop bui
ten ons land geboren groepen
mensen na 1945 in Nederland zijn
opgevangen. De inventarisatie in
dit door het ministerie van CRM
en de Staatsuitgeverij gepubli
ceerde boek is echter verre van
volledig, enkele van de beschou
wingen over minderheden in Ne
derland zijn bovendien al danig
verouderd.
Over het opnemen van groepen ge-
repatrieerden. Ambonezen, Surina-
mers, Antillianen, buitenlandse werk
nemers, Chinezen, vluchtelingen en
buitenlandse studenten in Nederland
valt moeilijk te schrijven zonder het
beleid van de Nederlandse regering
kritisch te bekijken.
In dit boek is hiervan echter dik
wijls geen sprake, het is meer eey
beschouwing over wat er wél gebeurd
is, dan over wat er niet is gebeurd
voor de minderheden. Bovendien ont
breken concrete aanwijzingen voor
noodzakelijke beleidsmaatregelen in
de toekomst.
Fijn om over de vloer te hebben.
5 jaar slijtage garantie
Ambonezen
(Wyers staat er achterJ
Over de Ambonezen wordt bijvoor
beeld geschreven: „Deze collectieve
agressiviteit, directe uiting van de
onzekere situatie waarin de Ambone
zen en vooral de jongeren onder hen
verkeren, culmineerde 31 aug. 1970 in
de bezetting van de woning van de
Indonesische ambassadeur, waarbij
een Nederlandse politie-agent werd
doodgeschoten.
Een continuering van deze lijn zal
vrijwel zeker tot repercussies van
Nederlandse zijde leiden, daar men
deze agressiviteit op den duur zeker
niet zal kunnen dulden. Dit zou de
toch al precaire positie van de Ambo
nezen nog verder verslechteren." Een
constatering, waarbij geen poging
wordt gedaan aan te geven wat er
zou moeten gebeuren om die Ambo
nezen van' die agressieve lijn af te
krijgen.
Verouderd
Sommige hoofdstukken in het boek
zijn duidelijk verouderd. Drs. J. M.
M. van Amersfoort schrijft in zijn
bijdrage over Ambonezen dat de geo
grafisch juistere aanduiding Zuid-
molukkers niet ih het dagelijks
spraakgebruik is doorgedrongen.
Maar juist sinds de ook in het boek
genoemde bezetting van de woning
van de Indonesische ambassadeur
wordt algemeen over Zuidmolukkers
gesproken.
Ernstiger wordt de kwestie van
veroudering en/of onvolledigheid
bij de beschrijving van de Surina-
mers en de Antillianen in ons land.
Het steeds actueler wordende na
tionalisme onder vele Surinamers,
het streven naar onafhankelijkheid
voor hun land, en de moeilijkheden
die hierdoor in Nederland ontstaan,
komen bijvoorbeeld helemaal niet
ter sprake.
Vluchtelingen
In het hoofstuk over de vluchtelin
gen schrijft dr. H. Verwey-Jonker dat
de Nederlandse regering nogal eens
verweten wordt dat zij ten aanzien
van vluchtelingen een te strikt toela
tingsbeleid voert. Maar zij vermeldt
niet dat deze kritiek zich vooral richt
op het toelatingsbeleid voor Portugese
politieke vluchtelingen.
Dr. Verwey-Jonker somt uitgebreid
het vele op dat is gedaan voor vluch
telingen uit Oosteuropese landen, en
noemt de Portugezen in één alinea
samen met andere vluchtelingen uit
landen met een rechts bewind, als
een klein aantal dat zich in Portugal
heeft onttrokken aan de militaire
dienst
vindt dat er over de huisvestingssitu
atie soms overdreven wordt.
"Evenmin als voor Nederlandse
vergelijkbare beroepsgroepen, is de
huisvestingssituatie afdoende om
schrijfbaar met exclamaties als men
senpakhuis of kippenhok," Het in het
boek genoemde subsidiepercentage
van zeventig voor de stich
tingen voor buitenlandse werkne
mers is verouderd. Sinds vorig jaar
krijgen de stichtingen 95 procent van
de personeels- en apparaatskosten
gesubsidieerd.
Het welzijnsbeleid zal intensief ge
richt moeten worden op verwezenlij
king van de gelijkwaardigheid van de
buitenlandse arbeider, vergeleken
met de Nederlander. Drs. Van der
Staay schuwt in zijn beschouwing
conclusies niét, hoewel deze nog niet
erg concreet zijn.
Chine zen
Inspraak
Drs. A. J. van der Staay gaat in
zijn bijdrage over buitenlandse werk
nemers in Nederland wel op het re
geringsbeleid in. Hij pleit voor meer
inspraak van de buitenlandse werk
nemers zelf en beveelt een speciaal
huisvestingsbeleid aan, hoewel hij
De Chinese minderheid in ons land
is volgens het boek met de meeste
geheimzinnigheid omgeven. De
schrijvers van het hoofdstuk over de
Chinezen, drs. M. L. Vellinga en drs.
W.G. Wolters, heffen die geheimzin
nigheid niet erg op met mededelingen
als: „Naar het schijnt is de Amster
damse politie de laatste tijd bezorgd
over een toenemende onrust onder de
Hongkong- en Singapore-Chinezen
die minder gemakkelijk geïntegreerd
raken in de oude Chinezengemeen-
schap."
Wellicht had de Amsterdamse poli
tie de schrijvers zekerheid kunnen
verschaffen over haar wel of niet be
zorgd zijn.
Wie zich afvraagt of er ten behoeve
van de Chinezen als minderheids
groep in ons land misschien speciale
maatregelen nodig zijn, komt na le
zing van dit hoofdstuk niet veel ver
der.
