CHJO kan morgen nog niet beslissen
Deventer krijgt
een ombudsman
Koninklijke interesse
voor Jogjase hofdans
Zeewater
Landarbeiders mogen
f 90.000 verdelen
Péchiney mag
gaan draaien
HERSTEL BREUK MET CHU
Vrije Volk
Hoofse kunst in
veranderde
wereld
Meïr: we krijgen
niet genoeg
vliegtuigen
Journalisten: in
juni advies
steunfonds
Klompé vraagt
spoed met fonds
voor kranten
VRIJDAG 2 APRIL 1971
door Hans W. Ledeboer
DEN HAAG Het- kan haast niet
anders, of onder 'de ouderen die in
het vroegere Nederlands-Indië zijn
geboren en opgegroeid of die daar
een groot deel van hun teven hebben
doorgebracht, zullen mensen zjjn, die
met gemengde gevoelens hebben
moeten verwerken, hoe het Konink
lijke Hofdansensemble van de sultan
van Jogjakarta op tournee is gegaan.
Hoezeer zij zullen hebben genoten
van van die ook voor hen zo unieke
[ebeurtenis: een optreden van dit en-
lemble zomaar voor het publiek, gis
teravond in het Haagse Congresge
bouw.
Want die Europese tournee van dit
ensemble is een symptoom van een
volstrekt veranderde wereld, ook in
Indonesië. Er is daarginds veel meer
;ebeurd dan verwerving van onaf-
lankelijkheid, wegtrekken van Ne-
lerlanders en Nederlands bestuur en
ie vorming van een Republik Indo
nesia.
Die tournee is een teken van om-
verwerping van adat-waarden, van
iantasting van een cultuurpatroon.
Een teken van secularisering en voor
jommigen zelfs bezoedeling van een
literst teer en kostbaar sprookje.
Een optreden van dit vrijwel uit-
iluitend uit personen van adel en in
'ele gevallen zelfs van zeer hoge adel
«staand gezelschap buiten de beslo-
enheid van de Joggjase kraton een
laleiscomplex was tot nu toe on-
lenkbaar. De leiding van het en-
emble berust bij twee broers van de
ultan. Zijn dochter danst een prach-
ige solo.
Wij kunnen begrijpen dat er men-
ien zijn, die deze Europese tournee
•rvai;en als een concessie, zelfs als
«n nederlaag tegenover een bar-
>aarse wereld, die nu tegen een en-
reeprijs een stukje Javaanse hoofs-
ïeid mag zien, als een kijkspul.
Zover was het donderdagavond in
ie gala-voorstelling nog zeker niet.
iaarvoor zorgde de aanwezigheid van
oningin Juliana, prins Bernhard,
irinses Margriet, mr. P. van Vollen-
loven en de oud-gouverneur-gene-
raal van Nederlands Indië, jhr. mr
(Vervolg van pag. 1)
Maatregelen
De Verbruikersunie acht de vol
gende maatregelen noodzakelijk:
f T verontreinigde plaatsen aan de
Belgische kust moeten worden aange-
fluid en zwemmen moet daar worden
^erboden.
- Er moet worden gestreefd naar
;t lozen van gezuiverd afvalwater.
Het (Belgische) Ministerie van
'olksgezondheid mag de resultaten
_/an de langs de kust uitgevoerde me-
•Jjingen niet langer verbergen.
„Voor het geheel van de Belgische
:ust" aldus het rapport „kun-
ïen wij statistisch verzekeren dat het
|eit van te baden de risico's om een
'an de vermelde ziekten te krijgen,
instens verdubbelt. Deze bewering
lie steunt op voor specialisten welbe-
:nde statistische verifikatietests,
fldt in het bijzonder voor zes stran-
Knokke-Zoute, Den Haan. Oos-
'nde-Mariakerke, Westende-Lom-
irdije, De Panne en Koksijde".
Baden
6| Zoals voor de Belgische kust
waar de cijfers meer geconcen-
erd zijn geldt ook voor de
anse, Spaanse en Italiaanse kust,
[at het ziektepercentage altijd hoger
gt voor de groep 'met baden'.
Dit percentage varieert tussen acht
•ocent (voor de Franse westkust) en
procent (voor Italië). De ziekten
aan alle vier genoemde kusten
■r veel voorkomen zijn enteritis en
lidontstekingen, gevolgd door een
rp van veel voorkomende ziekten
sinusitis, oorontsteking, conjuncti-
ktis, vaginitis en een groep ernstiger
bndoeningen, die gelukkig minder
|f)treden: hepatitis, paratyfoïde en
Tfoïde.
I Onderzocht is of er verband bestaat
fissen de graad van verontreiniging
Wi het ziektecijfer. De Verbruikers-
^ünie acht dit verband aangetoond. Op
Je 100 personen die aan de Franse
■ust in zee gingen is 9.3 procent, die
;n van de genoemde ziekten kreeg
p de vorig jaar door de Verbruikers-
nie als 'gezond' of 'aanvaardbaar'
eklassificeerde stranden. Op de 'ver-
ichte', 'slechte' of 'zeer slechte'
anden deed echter 14.9 procent een
in de ziekten op.
In het rapport wordt onderstreept
t de antwoorden afkomstig zijn van
leden van de Verbruikersunie, dus
een publiek dat was gewaar-
:huwd en merendeels een 'gezond'
and uitkoos. „Wat voor cijfers zou
onderzoek onder de miljoenen
t gewaarschuwde vakantiegangers
leveren?"
kabinetsleden lenen
tan Friesch Dagblad
i LEEUW ARDEN Bijna alle leden
*n het kabinet-De Jong hebben
gedaan aan de renteloze lening
Jim het Friesch Dagblad, die meer
lan een miljoen heeft opgebracht,
inister Roolvink verklaarde dit
nderdag toen hij in Leeuwarden in
:t gebouw van het dagblad met een
ik aan een koord een wandbord met
:t grote getal te voorschijn bracht.
H tij sloot daarmee de actie van deze
riese krant af.
Directeur R. Boomgaardt verklaar-
dat het Friesch Dagblad zal blij-
f jen vechten voor het voortbestaan.
Het Friesch Dagblad ontving iets
leer dan 1 miljoen, aan giften
■am ruim 80.000 binnen. Dit be
is ingecalculeerd in het eindto-
il van 1.044.000.
A. W. L. Tjarda van Starkenborgh
Stachouwer en diens echtgenote.
Hun aanwezigheid betekende niet
alleen hoge belangstelling maar ook
een ten volle voldoen aan de adat.
Indonesië is een Mohammedaans
land, maar voor de Javaanse vor
stendommen betekent de Islam wei
nig meer dan een dun laagje uiter
lijkheid over een veel dipere Hindu-
filosofie.
In dat Hindu-patroon passen deze
Javaanse hofdansen. Zij zijn vooral
uitbeeldingen van het doen en laten
van Ardjuno, Vishnu, Hanoman, De-
wi Sinto. Voor de belangstellende
buitenstaander een bont patroon van
oosterse goden. Voor degene die aan
dit levenspatroon deel heeft vormen
zij een oneindig aantal gedaanten
men spreekt ook wel van incarnaties
van één enkele almachtige God
heid, die nu eens optreedt als schep
per, dan eer als onderhouder, ook als
vernietiger, boodschapper en zelfs als
bespotter.
In dit patroon hebben de mense
lijke waardigheid en de eer een an
dere inhoud dan in West-Europa.
Er ligt in die dansvorm een reli
gieuze betekenis: in de vorm van
dansbeelden wordt de Javaan de on
geziene wereld getoond, die altijd om
hem heen is, die zijn leven nadrukke
lijk beïnvloedt.
Er wordt vooral aan de kraton-ge
meenschap, de hoge Javaanse adel
dus, voorgehouden wat betamelijk is,
wat de inhoud is van de idealen, die
de edellieden in ere dienen te houden.
Dat alles geschiedt zowel muzikaal
als in de dans in een strak gestyleer-
de en door traditie bepaalde vorm,
die een hoge graad van techniek en
vooral een zeer bepaalde geestelijke
instelling vereist Dat laatste niet al
leen van de danser maar ook van de
toeschouwer, die immers van de dan
ser een boodschap meekrijgt en voor
die boodschap zich open moet stellen.
Zonder die ontvankelijkheid kun
nen wij ons voorstellen, dat veel van
het hoge artistieke vermogen aan de
toeschouwer voorbij gaat. De Javaan
se dansvorm doet de wegterling die
zich niet heeft verdiept in de achter
gronden, statisch aan, te verstild, te
ingetogen.
Maar in die. verstilde ingetogenheid
prachtige handbewegingen, sierlijk
heid van leven beeldhouwwerk,
uiterste lichaamsbeheersirvg en een
hoog ontwikkeld kunstzinnig vermo
gen.
Zowel in dans als muziek. Waarbij
het slechts jammer was, dat de game
lan hoe kan het anders op zo'n
tournee verre van volledig was en
de klank in het Congresgebouw niet
volledig tot zijn recht kon komen.
Koningin Juliana, prins Bernhard, prinses Margriet en mr. Pieter van Vollenhoven temidden van de vorstelijke
gasten uit Jogjakarta, die met het Koninklijk Hofdansensemble van Jogjakarta naar Europa kwamen: prins Puger
van Jogjakarta een broer van de regerende sultan en zijn echtgenote, een dochter van de sultan, en prins
Surjobrongto hebben als dansmeester en muziekmeester de leiding van het gezelsclutp, de prinses is soliste.
TEL AVIV De Israëlische pre
mier, mevrouw Golda Meir, heeft
vandaag op een bijeenkomst van haar
socialistische partij gezegd zij het
niet rechtstreeks dat de VS Israël
niet genoeg vliegtuigen wil verkopen
om opgewassen te kunnen zijn tegen
de massale militaire hulp van de
Sowjet-Unie aan Egypte.
In Israël worden de laatste tijd
meer klachten vernomen over het feit
dat Amerika "niet genoeg doet".
Israël, zo zei mevrouw Meir, heeft de
hoogste defensiekosten van alle lan
den ter wereld in vergelijking met
het bruto nationale produkt. Als men
die kosten vergelijks met die van de
VS, dan zijn ze drie maal zo hoog als
de Amerikaanse. In de Israëlische "be
groting 971-1972 is 40 percent uitge
trokken voor de landsverdediging.
Uniek slot van slepende affaire
Van onze soc.-econ. redactie
HAARLEM Alle landarmci-
ders, die door de onteigening en
verkoop van boerenbedrijven in
de Houtrakpolder moeten af
vloeien, zullen een schadeloos
stelling ontvangen van 1500
plus 60 per dienstjaar.
De vakorganisaties van landarbei
ders zijn dit gistermiddag overeen
gekomen met het gemeentebestuur
van Haarlemmerliede-Spaarnwoude
en daarmee is een einde gekomen aan
een reeds lang slepende affaire, die
enkele jaren geleden heel wat beroe
ring bracht. De nu gesloten overeen
komst is een unicum, want het is
voor het eerst, dat bij onteigening of
verkoop van landbouwbedrijven ook
We hebben over het algemeen zeer
snel en zeer gemakkelijk kritiek.
Logisch, want men bekijkt de za
ken nu eenmaal uit eigen hoek.
Maar deze week hoorde ik een
verhaal, dat toch wel tot zelfkritiek
leidde.
Een heel eenvoudig verhaaltje,
door minister Udink gedaan in de
Eerste Kamer. Het ging over ont
wikkelingshulp en de ironische op
merkingen, die daar nog wel eens
over worden gemaakt. Zo van: er
worden toch maar gouden bedden
van gekocht...
Zo is er ook een tophit in het
nieuws geweest van een betonsta-
ketsel, dat in Djakarta stond. Het
was en bleef een staketsel en werd
maar niet afgebouwd.
„Schande", riepen we allemaal,
„Daar gaan onze ontwikkelingscen
ten." „Dat is nu," zei de minister,"
een typisch voorbeeld van vooroor
deel."
En deed toen verder zijn verhaal
Vlak na de oorlog, zo vertelde hij,
liep hij geregeld over de Rotterdam
se Coolsingel.
Daar stond een groot, hoog beton-
skelet, leeg... nooit afgebouwd.
Het heeft er vijf jaar lang zo ge
staan, ongebruikt in een stad waar
men snakte naar een onderkomen
voor mensen en zaken.
Vijf jaar ergenis voor meneer
Udink, die er nog kwaad om kan
worden. Maar of het ooit een tophit
in de publiciteit is geweest?
In ieder geval zal niemand geroe
pen hebben, dat er nou maar geen
cent meer in de bouw gestoken
moest worden, dat is zeker!
Ik vond het wel een mooi verhaal.
We zijn geneigd, dat wat we zelf
doen bij een ander mal of dom of
nog erger te vinden.
Zo ben ik geen autorijder en zit
Kritiek
als passagier altijd in benauwenis
wanneer ik terecht ben gekomen bij
een bestuurder, die bij elk stoplicht
het eerste weg moet schieten. En al
tijd de wagen vóór hem moet inha
len. „La'-maar," denk ik dan."-
Waarom zo'n haast?"
Protesteert degene, die ingehaald
wordt door op het kritieke ogenblik
van passeren, eventjes lekker op te
trekken om onze auto's zo wegbreed
te situeren, dan scheld ik samen
zweerderig mee met de chauffeur.
Laat ik nu onlangs opeens ontdek-
ken, dat ik als lopelaar precies het
zelfde doe!
Den Haag is de stad van de ver
keerslichten. Bij elke hoek-rood-
licht-wachten op het groene man
netje.
Tussen haakjes, typisch voorbeeld
van onze mannenmaatschappij, dat
oversteekfiguurtjes altijd mannetjes
zijn.
Ik stel me bij dat rode licht op
aan de trottoirrand, staat er al
iemand, dan er- naast. Groen man-
netje-wegwezen en dan de diepe
voldoening als ik vóór mijn mede
overstekers de overkant bereikt heb.
Weer gewonnen, denk ik dan en
ga lekker mijn tijd verlummelen
voor een etalage zonder enige gewe-
tensvroeging...
Negatiever is de stemming, wan
neer het trottoir versperd wordt
door een babbelend breedvullend
paar. Met lange stappen haal ik ze
in... ho... pas inhouden... en zij maar
drentelen
Van het trottoir stappen kan
meestal niet wil ik het vege lijf be
waren. Blijft alleen het ergeren.
Schelden is er zelfs niet bij, wat
dat doet men alleen in de auto-be
slotenheid.
Het is wel verwarrend om zo tot
zelf-inzicht en -kritiek te komen!
de betrokken werknemers die tot af
vloeiing worden gedwongen, officieel
schadevergoeding ontvangen.
De Houtrakpolder omvat totaal
2300 ha. waarvan 1100 ha bestemd is
voor de gemeente Amsterdam (tbv
havenuitbreiding en industrievesti
ging) en 1200 ha voor de Stichting
Beheer Landbouwgronden (o.m. voor
recreatieve doeleinden).
Reeds in 1967 werd overeengeko
men dat de eigenaars van de gronden
ƒ2,90 per m2 totaal ƒ66.700.000) zul
len ontvangen, de pachters 0,50 per
m2 (ƒ1.150.000) en de vijf bemidde
lende juristen samen ƒ0.03 per m2
(ƒ690.000). De gedupeerde arbeiders
zouden aanvankelijk niets ontvangen
omdat er (nog steeds) geen enkele
wet is op grond waarvan zij een der
gelijk recht kunnen doen gelden.
De vakbonden namen deze zaak
hoog op, waarbij zij de steun kregen
van de burgemeester van Haarlem
merliede-Spaarnwoude, de heer H.
van Bruggen, die het initiatief nam
om voor de tot afvloeiing gecfarongen
landarbeiders een schadevergoedihgs-
regeling te creëren op basis van 1
cent per m2.
De gemeente Amsterdam (daartoe
niet door de wet verplicht) weigerde,
maar kocht haar morele verplichting
af door een bedrag van ƒ25.000 be
schikbaar te stellen. Bovendien ver
leende Amsterdam een aantal reeds
vertrokken landarbeiders een gedeel
telijke verhuiskostenvergoeding, van
de resterende 1200 ha is inmiddels 650
ha aangekocht of onteigend als gevolg
waarvan aan het voor schadeloosstel
ling beschikbare bedrag 65.000 is
toegevoegd. Gistermiddag nu is over
eenstemming bereikt over de ver
deelsleutel.
Elke werknemer, die op 1 augustus
1967 in de Houtrakpolder .werkzaam
was, ontvangt bij zijn vertrek 1.500
voor verhuis- en inrichtingskosten
alsmede ƒ60 per dienstjaar (ook de
dienstjaren, die nog zullen volgen).
Het gaat om ongeveer vijftig werk
nemers. Twintig van" hen zijn reeds
vertrokken en krijgen hun geld na
gestuurd, de overige dertig ontvangen
hun schadeloosstelling bij vertrek. Bij
doorgaande verkoop van grond geldt
dezelfde regeling, zodat de betrokken
arbeiders (of hun erven) in principe
nog het recht kunnen verkrijgen op
hun aandeel in een totaal bedrag van
ƒ55.000. Met de verkoop en de uitbe
taling van de „resterende" schade
loosstellingen kunnen evenwel nog
vele jaren gemoeid zijn.
In diverse delen van het land heeft
men reeds belangstelling voor deze
regeling getoond. De commissie
rondgebruik van het Landbouw
schap wil streven naar een rechts
grond voor deze vorm van schade
loosstelling.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Wanneer de
ontwerp-verordening die door
de PvdA raadsfractie van De
venter is opgesteld, door de ge
meenteraad wordt aangenomen,
zullen de inwoners van deze stad
binnenkort een ombudsman, het
recht op referendum, het recht
op het houden van een enquête
en het recht op antwoord van de
gemeente op hun vragen en
klachten krijgen.
Tijdens een persconferentie in Den
Haag gisteren hebben enkele leden
van de Deventer PvdA-fractie het
plan voor wijziging van de gemeente
verordening ingediend, dat betere
mogelijkheden voor contact tussen
burgers en overheid moet scheppen.
Deventer zou hiermee de proeftuin
worden voor een in Nederland onge
kende uitbouw van de democratische
gemeentelijke structuur.
De PvdA-fractie vindt de instelling
van de ombudsman het belangrijkst.
Deze moet onafhankelijk van het ge
meentebestuur zijn en geen ambte
naar in de zin van de wet. Hij moet
door de gemeenteraad worden be
noemd en aftreden als de gemeente
raad wordt ontbonden. Hij zou be
voegd zijn alle klachten van de bur
gerij over het beleid van het gemeen
tebestuur op hun juistheid of onjuist
heid te toetsen.
Adviserende stem
Voor het geval een klacht een aan
gelegenheid betreft, die gedeeltelijk
tot de bestuursverantwoordelijkheid
van een hoger orgaan dan de ge
meente behoort, zou de ombudsman
de gemeente kunnen adviseren zich
met dat hogere orgaan in verbinding
te stellen. De ombudsman zou alleen
een adviserende stem krijgen.
De ombudsman heeft toestemming
van B. W. nodig voor het instellen
van een onderzoek. Zijn B W en de
ombudsman het hierover oneens, dan
beslist de gemeenteraad in laatste in
stantie.
De ombudsman zou ieder jaar van
zijn werkzaamheden verslag uit moe
ten brengen aan de gemeenteraad.
Het recht op hoorzitting zou vol
gens de ontwerp-verordening moeten
worden toegekend aan B. W„ de
gemeenteraad, één van de raadscom
missies en aan „een representatieve
groep burgers." Of een groep repre
sentatief is wordt door B. W. vast
gesteld. Tegen deze beslissing kan bij
de ombudsman beroep aangetekend
worden. De kosten van de hoorzitting
komen ten laste van de gemeente.
Referendum
In het ontwerp wordt voor het hou
den van een referendum geëist dat
500 kiesgerechtigde burgers daarom bij
B. W. verzoeken. Daarna krijgen
MIDDELBURG Het aluminium-
bedrijf Péchiney in het Sloegebied
heeft vergunning gekregen om in
produktie te komen. Bij de gemeente
Vhssingen waren tegen het afgeven
van de hinderwetvergunning 1450 be
zwaarschriften ingediend
In een lijst van 85 voorwaarden
waaraan Péchiney zich moet onder
werpen, is zoveel mogelijk aan de
bezwaren tegemoet gekomen. De ver
eniging milieuhygiëne Zeeland buigt
zich nu over de hinderwetvergun
ning; wanneer zij meent dat de ge
meente Vlissingen met de voorwaar
den van de vergunning toch niet ver
genoeg gaat en er onverantwoorde
schade zal worden toegebracht aan
het milieu zal ze bij de Kroon in
beroep gaan.
Péchiney zal vooral een grote hoe
veelheid fluor uitstoten, daarnaast
onder meer aanzienlijke hoeveelhe
den zwaveldioxyde en koolmonoxyde.
Nu de vergunning binnen is zal over
enkele weken de eerste groep van
tweehonderdzesenvijftig smeltovens
in bedrijf moeten zijn. Het is de be
doeling dat Péchiney per jaar 85.000
ton aluminium gaat produceren
alle inwoners van 18 jaar en ouder
gelegenheid zich over het verzoek uit
te spreken. Wanneer tenminste tien
procent van de inwoners het er mee
eens is, moet het referendum binnen
twee maanden worden gehouden, op
kosten van de gemeente.
Voor het recht van enquête moeten
één of meer groepen burgers aanne
melijk maken dat het gemeentelijk
beleid gebaseerd is op onvoldoende
informatie over hun belange-n. B.
W. beslissen of de enquête wordt ge
houden, tegen een afwijzende be
schikking is beroep mogelijk bij de
ombudsman. De kosten va nde enquête
kunnen voor ten hoogste tachtig pro
cent op de verzoekers worden ver
haald.
Wanneer de gemeente niet binnen
een redelijke tijd op een vraag of
klacht antwoord, is ook beroep op de
ombudsman mogelijk. De gemeente
raad blijft het hoogste uitvoerende
orgaan van de gemeente en beslist in
alle gevallen van twijfel over de in
terpretatie van de verordening.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De algemene
vergadering van de CHJO, die
morgen in het conferentiecen
trum „Hydepark" in Driebergen
wordt gehouden, kan niet be
slissen over het herstel van de
breuk van de CHU. Want dins
dag wordt het gesprek tussen de
besturen van de jongerenorgani
satie voortgezet. Wordt overeen
stemming bereikt dan kan pas
een volgende algemene vergade
ring, die na de verkiezingen van
28 april wordt gehouden, zich
weer solidair verklaren met de
CHU.
In afwachting van deze overeen
stemming heeft de CHJO de betrek
kingen met de CHU opgeschort. Dat
wil zeggen dat de jongerenorganisatie
niet meewerkt aan de verkiezings
campagne. Kandidaat Jac. Huysen, die
de CHJO naar voren heeft geschoven,
treft men dan ook niet aan op de lijst
van spreekbeurten van de CHU.
Intussen wil de breuk niet zeggen,
dat de CHU nu geen jeugd meer
heeft. Plaatselijk verleent de jonge
renorganisatie hier en daar medewer
king. Het landelijk bestuur van de
CHJO kan dit respecteren. Bovendien,
niet elke jeugdige CHU-aanhanger, is
lid van de CHJO.
Wel betekent het conflict, waarovèr
overigens in het laatste ledencontact
blad van de Nederlander geen woord
wordt geschreven, dat het aanzien
van de CHU is geschaad.
VOORWAARDEN
Wat de CHJO vraagt klinkt immers
niet zo vleiend
1. garanties over de uitvoering naar
letter en geest van het urgentiepro
gram van de drie christelijke par
tijen.
2. voortzetting van de koers van
16, december 1967 (de richtlijnen
voor de CHU werden toen vastge
steld), waarbij geen toenaderings
pogingen tot SGP en GPV passen.
3. afkeuring door het dagelijks
bestuur van de CHU van de kwa
lijke praktijken van rechtse groepen
en personen bij de kandidaatstel
ling (Jac. Huysen heeft nogal wat
persoonlijke kritiek moeten verdu
ren).
4. erkenning van een zichzelf
respecterende jongerenorganisatie,
die kritisch de gang van zaken wil
volgen.
5. herstèl van het vertrouwen
SUPPORTERS
Het conflict wordt vooral buiten de
CHU met grote belangstelling ge
volgd. Het Dïricht van het uittreden
van de CHJO-voorzitter Folkert
Boersma en algemeen adjunct Ben
Holtrop en het heengaan van een
•groot deel van het Friese bestuur
wekte verwachting en sensatie in an
dere partijen. Op de PPR-vergade-
ring juichte Jurgens, dat Boersma het
goede had gekozen.
Maar Coen Winters, de voorzitter
van de jongerenorganisatie van de
KVP, de invloed van de CHJO be
langrijk vindend, sprak zich niet uit
voor een definitieve breuk. Wel ver
klaarde hij zich helemaal solidair met
de CHJO zoals Gerrit van Dongen als
voorzitter van de ARJOS in een rede
voor zijn organisatie alle begrip had
getoond.
Coen Winters zei: Kan men zich
met recht de vraag stellen of deze
fractie (van de CHU) de beide ande
re, van ARP en met name van KVP,
zal kunnen en willen volgen in een
progressieve christen-democratisch
politiek. De teleurstelling van de CH-
jongeren is dan ook tegelijkertijd de
onze.
ANGSTPSYCHOSE
De CHJO heeft haar vijf voorwaar
den. Maar de pijn wordt de laatste
tijd vooral veroorzaakt door uitlatin
gen van lijsttrekker Udink. In het
CHJO-blad Stakkato van deze maand
staat: De heer Udink kweekt een
angstpsychose bij het Nederlandse
volk. De gezagstoespraken van de
heer Udink zijn te vergelijken met
een hond, die achter zijn eigen staart
aan zit.
Zo kan dat toegaan in de CHU. En
langs de kant staan de supporters.
Het grootste gejuich is voor de CHJO.
De zwakste partij heeft veel aanhang
buiten de lijnen.
In deze sfeer moeten de bemidde
laars, staatssecretaris R. J. Kruisinga
en Tweede Kamerlid drs. A. D. W.
Tilanus hun werk doen. In deze sfeer
ook, terwijl de wedstrijd (de onder
handelingen) nog gaande is, moeten
de leden van de CHJO morgen een
wijze beslsising nemen onder leiding
van een deels waarnemend bestuur,
dat het „moe" is.
„KANKERUURTJE"
Morgenmiddag wordt in „Hyde
park" de discussie gehouden. Na de
maaltijd om zes uur is er nog ruimte
op de agenda voor een „kankeruur
tje". Maar dan moet het afgelopen
zijn. Want om kwart over acht begint
een caberet. Zondagmorgen om tien
uur is men in de kapel en vervolgens
bespreekt de conferentie het ook ac
tuele probleem van de „gastarbei
ders." Het zal de gedachten van de
interne moeilijkheden afleiden.
UTRECHT De Utrechtse Journa
listenvereniging, een van de veertien
afdelingen van de Nederlandse Ver
eniging van Journalisten vindt het
niet voldoende dat minister Klompé
heeft aangedrongen op spoed bij de
donderdag geïnstalleerde commissie-
Rooij, die moet adviseren over de
wenselijkheid en uitvoerbaarheid van
een bedrijfsfonds voor de dagblad
pers. De Utrechtse journalisten willen
dat het eind- of interimadvies uiter
lijk in juni wordt uitgebracht. Deze
wens heeft de provinciale NVJ-afde-
ling kenbaar gemaakt in een aan de
regering gezonden motie, die tijdens
een drukbezochte buitengewone ver
gadering donderdagmiddag met alge
mene stemmen werd aanvaard. De
vergadering stond in het teken van
het NVJ-memorandum over de ern
stige situatie in de dagblad wereld.
Bij de regering eo Tweede Kamer
wordt er op aangedrongen, desnoods
voorlopige voorzieningen te treffen.
In de motie wordt kenbaar gemaakt,
dat de verscheidenheid in de pers een
fundamentele voorwaarde is voor een
levende democratie en dat de toch al
niet rooskleurige situatie van de dag
bladen de laatste tijd door vele facto
ren extra is verslechterd.
RIJSWIJK Met de allergrootste
spoed moet gestudeerd worden op de
mogelijkheid van een bedrijfsfonds
voor steun aan kranten, (zelfs kran
ten die in abonnee-aantal groeien)
welke in hun bestaan bedreigd wor
den door stijgende kosten en dalende
inkomsten. Dit zei minister Klompé
gisteren bij de installatie van de
commissie die voor deze zaak is inge
steld.
Minister Klompé zei dat de rege
ring het op prijs zal stellen als de
commissie, gezien de ernst van de si
tuatie met name bij een aantal lande
lijke dagbladen, vooruitlopend op het
definitief advies interim-adviezen zal
uitbrengen. De regering heeft met be
zorgdheid de bestaansdreiging van de
kranten geconstateerd.
„De regering hecht uit een oogpunt-
van het algemeen belang grote waar
de aan een geschakeerde en onafhan
kelijke pers", aldus de minister. De
commissie zal zelf door studie en
overleg de mogelijkheden die er voor
een bedrijfsfonds zijn gegeven, kun
nen aftasten.
Minister Klompé zei dat het voort
bestaan van een zo belangrijke sector
van de informatieverschaffing en me
ningsvorming als de dagbladpers niet
uitsluitend afhankelijk mag zijn van
conjunctuurverloop en reclamebeleid.
(Vervolg van pag. 1)
Miljoenenverlies
De afrondende besprekingen tussen
De Arbeiderspers en de Perscombina
tie zouden zijn versneld na het alar
merende memorandum dat de Neder
landse Vereniging van Journalisten
heeft laten verschijnen. Daarin is
naast de al bekende noodlijdende si
tuatie van Het Vrije Volk ook het
miljoenenverlies aangegeven van Het
Parool. Verwacht wordt dat in de
nieuwe samenstelling van de N.V.
Perscombinatie, Het Parool een meer
derheidsbelang zal blijven houden.
Het Vrije Volk en De Volkskrant
zouden samen een 40 pet. belang krij
gen, zodat de verhouding 60-20-20
wordt.
Op 9 maart was het een jaar gele
den dat Het Vrije Volk werd overge
plaatst naar Rotterdam Naar verluidt
zou de Perscombinatie steeds als
voorwaarde hebben gesteld dat dit
zou gebeuren. Pas dan zou het over
leg tussen beide partijen meer resul
taat kunnen gaan opleveren Het is
nog onzeker of met de toetreding van
Het Vriie Volk zijn verschijning in
Amsterdam zal staken Daarmee sa
menhangend zou Het Parool in Rot
terdam worden opgeheven en zou een
abonnee-ruil tuisen beide bladen tot
stand komen De laatste berichten
zijn dat beide kranten een zo sterk
mogelijk landelijk karakter willen
blijven houden.