versterken akettenschild erdeeldheid - Pakistans ingebouwde conflict VS gekant tegen invasie Saigon in N.-Vietnam Trotskisten" in Praag ontkennen schuld „Geen vrede zonder sjarm el-Sjeikh" ni REUMATISCHE- EN SPIERPIJNEN Poolse spion werkte bij Radio Vrij Europa Israëlisch kamp in Sin ai-woestijn Helft van Sowjethulp Nederlanders in ClttU arabisclie Stateil Oost-Pakistan veilig Israëlische minister Stichting zoekt oplossing voor kamperen bij boer Gesprek Berlijn in „concrete fase" WOENSDAG 10 MAART 1971 WASHINGTON (Reuter, AFP, PA) President Nixon zal ior het op 1 juli beginnende ïanciële jaar 1280 miljoen dol- r vragen voor een beperkte uit- eiding van het Safeguard-af- eersysteem. De vorderingen van Rusland en lina op het gebied van de strategi- ie bewapening zijn emstig genoeg het systeem volledig te ontwikke- op 12 verschillende plaatsen in nerika. :on(wil echter beperkte stappen »n, omdat hij hoopt, dat de be- ;ingen over beperking van de ïgische b<|vapening (SALT), het setten van de bewapeningswed- mogelijk maken. Deze onder- lelingen worden maandag te We- hervat. zegt minister van defensie, Laird, in zijn jaarlijkse rede de Amerikaanse defensie-stra- „Een politiek van realistische ichrikking moet na uitvoering van vijfjarenplan voeren tot aan een ■destoestand aangepaste defensie sten en de vorming van een vrij- lligersleger". Criteria De drie voornaamste criteria zijn: het bewaren van de Amerikaanse itegische kracht als de hoeksteen n de veiligheid van de niet-com- Biistische wereld; 2. het versterken de conventionele strijdkrachten de bondgenoten om de noodzaak n het gebruik van kernwapens te rkleinen; en 3. regionale veilig- Ids-verdragen aanmoedigen ter rsterking van de strijdkrachten n niet-communistisehe landen. Lalrd zei het Congres, dat China jarschijnlijk een intercontinentale Uistische raket (ICBM) heeft getest, zijn vroegst zal dit wapen echter f 1973 ingezet kunnen worden. Vóór J80 zal China geen belangrijk aan- r raketten hebben. Verwacht wordt, het wel tegen het midden van dit ir over een klein aantal ballistische ketten voor middelbare afstand be- likt. Over China merkte Laird voorts op, het niet in staat moet worden icht, op meer dan één front tege- i militaire verplichtingen op zich nemen. De aanvoerproblemen en 1 conflict aan de grens met Rus- id zouden China al de handen vol Bezorgd 'let rapport van Laird was ge dreven, voordat het Pentagon bij- 3tfcferheden bekendmaakte over een ssische ICBM-constructie, die mo- Tijk wijst op een nieuwe generatie issisehe kernwapens. De minister rak niettemin al het vermoeden uit, |t de Russen hun SS-9-raketten met meervoudige atoomkoppen uitrusten en nieuwe ICBM-systemen ontwikke len. Laird sprak zich bezorgdheid uit over de groeiende Russische vloot van met ballistische projectielen uitge ruste onderzeeërs. Hij noemde deze ontwikkeling een gevaarlijk clement in de nucleaire bedreiging, waaraan Amerika blootstaat De minister on derstreepte hiermee de noodzaak van het nieuwe defensiebudget, dat 76 miljard dollar zal belopen. Navo Wat de Navo betreft streeft Ameri ka naar een evenwichtiger verdeling van de Atlantische defensielasten on der de Europese bondgenoten, ter verlichting van het Amerikaanse aandeel. „Wij zijn van plan, bepaalde buitenlandse wapens te beproeven om deze mogelijk in het lopende begro tingsjaar te aanvaarden. Op dit ge bied willen wij volgend jaar nog meer doen", aldus Laird. nmiddellijke verlichting van Doorstraalt" verlichtend weefsels en spieren tot in de gewrichten uniatische pijnen, spit, zenuwpijnen, verstuikingen, stijve nek en ledematen s werkt sneller, niets werkt aangenamer verlichting van pijn dan Algcsal-balsem. niddellijk in de huid doordringend, werkt ial diep op de weefsels in tot aan de 1 van de pijn (zonder oppervlakkige itesensatie of irritatie van de huid te irzaken) en "doorstraalt" verlichtend iels en spieren tot in de gewrichten, matische pijnen en stijfheid makeh dig plaats voor een durend gevoel van Ichting en welbehagen. 'acht. niet lot de pijn uitbreekt! Zorgt U thuis altijd een tube Algesal bij de i hebt om zodra het nodig is de pijn tc ichten. ALGESAL bij alle apoth. en dvoa. PRAAG (Reuter) In Tsjechoslowakije is gisteren voor het eerst officieel bevestigd dat een aantal mensen in Praag terecht staan op beschuldiging van ondermijnende activiteiten tegen de staat. Alle bericht geving tot dusver over het proces tegen de 19 „Trotskisten" voornamelijk studenten was uit niet-officiële bron afkomstig. Het ministerie van justitie maakte nu bekendi dat de beklaagden be schuldigd worden van „ondermij nende activiteiten tegen de republiek in de periode november 1968 tot de- cember 1969, gevoerd uit een vijan dige gezindheid tegen het socialisti sche maatschappelijke en politieke systeem van de republiek."' Zij hadden voor dat doel onder meer documenten verzameld, verme nigvuldigd en verspreid, documenten die tegen de staat gericht waren. Het ministerie van justitie klaagde dat door ..buitenlandse propaganda" een vijandige campagne tegen het proces is gelanceerd. Protest Socialisten in het Westen hebben •inderdaad- tegen het proces geprotes teerd dat op 1 maart is begonnen, omdat de Tsjpchoslowaakse partij- en regeringsleiders zowel onder Doeb- tsjek als onder Hoesak beloofd hadden dat er geen politieke processen ge voerd zouden worden. Volgens niet officiële bronnen wor den de 'beklaagden ervan beschuldigd ..de revolutionaire socialistische partij te hebben willen oprichten. Hoewel iet proces offic'ëel ..open is. mogen Westerse journalisten en de vrienden van de beklaagden niet naar binnen. ondanks het feit dat de rechtszaal half leeg is. Rechter Antonin Kaspar zou de aanwezige bezoekers zelfs ge dreigd hebben dat zij geen toegang meer zouden krijgen indien ze het waagden over het proces buiten de rechtzaal te spreken. Eén van de beklaagden, de 24-jari- ge student Iwan Dejmal, weigerde gisteren te getuigen omdat de aan klacht tegen de groep „een aantal leugens bevat die niet de moeite waard zijn om erover te praten." Een andere beklaagde. Radan Base. ont kende de beschuldiging dat hij in 1969 in West-Berlijn Trotskisten had ontmoet teneinde Tsjechoslowakije omver te werpen. WARSCHAU (AFP, UPI) Dc Poolse inlichtingendienst is cr in ge slaagd jarenlang een medewerker tc laten opereren in het hoofdkwartier van Radio Vrij Europa, dat in dc Westduit se stad München gevestigd is. De Poolse inlichtingen-officier is kortgeleden naar Polen teruggekeerd en zal binnenkort een boekje open doen over wat zrijn missie heeft opge leverd. Radio Vrij Europa is een door par ticulieren opgezet radiostation, dat uitzendingen doet die speciaal be stemd zijn voor de Oosteuropese so- cialistische landen. De Chinese premier Tsjoe En-lai heeft van vrijdag tot maandag een officieel bezoek gebracht aan Hanoi. Het be zoek wordt opgevat als een re gelrechte waarschuwing aan Washington de oorlog in Irdo- China niet onbeperkt uit te breiden. Bij aankomst op het Tsji-Linh plein in Hanoi werd de Chinese delegatie ondanks een stromende regen plechtig ontvangen. Premier Tsjoe En-lai werd geflankeerd door zijn Noord- vietnamese collega Pham Van Dong (links en Lé Doean, de eerste secretaris van de Noord- vietnamese partij rechts). Tweede van rechts is de Noord- vietnamese minister van de fensie, generaal Ngo Ngoejen Giap. NEW ORLEANS (AP) De Amerikaanse vice-president Spiro Agnew heeft verklaard dat de VS een inval in Noord- Vietnam „niet zouden goed keuren". Als Zuid-Vietnam hiertoe overgaat dan zullen de VS dit land „niet het soort steun kun nen geven zoals die thans wordt verstrekt in Cambodja en Laos", zo vervolgde Agnew in een ge sprek met journalisten in New Orleans. „Ik zeg: we zouden die steun niet kunnen geven omdat ik niet in de toekomst kan kijken en niët de voor waarden kan voorspellen, waaronder JERUZALEM (AP) De Israëlische minister van defensie Da- jan heeft gisteren in het parle ment bevestigd dat in de Sinaï een gevangenenkamp is ingericht voor gezinnen van Palestijnse commando's die door de Israëli's gezocht worden. In antwoord op beschuldigingen van de communistische partij van Israël ontkende Dajan dat dit kamp een concentratiekamp was. Hij zei dat er 29 gezinnen in Aboe Zeneima waren, een niet meer gebruikte haven aan de Golf van Suez. Deze fami lies zijn uit de Gazastrook verbannen, opdat zij hun familieleden die zich bij de commando's hebben aangeslo ten, niet meer van voedsel, geld of onderdak kunnen voorzien. DEN HAAG De ongeveer tachtig Nederlanders die zich in Oost-Pakis- lan bevinden lopen geen risico door de politieke strijd. De Nederlandse ambassade heeft een plan voor snelle evacuatie ontworpen voor geval van nood. WASHINGTON (UPI) A/Teer dan de helft van de militaire hulp uit de communistische landen is de afgelopen 15 jaar naar' het Midden Oosten ge gaan. Dit heeft de Amerikaanse minister van defensie. Laird. in zijn jaarlijks verslag aan de Senaat meegedeeld. Tussen 1955 en 1970 verstrekten de communistische staten ongeveer 29 mil jard gulden aan militaire hulp. Daarvan gaf de Sowjet-Unie 85 procent, China twee procent en de Oosteuropese landen de rest. Bijna 55 procent van dit bedrag dat wil zeggen ongeveer 16 miljard gul den werd aan de Arabische staten gegeven. „Dit gebied zal, naar ver- yvacht, de belangrijkste ontvanger van Sowjet-hulp aan niet-communistische staten blijven", aldus Laird. In Washington heeft men de indruk dat de Sowjet-Unie en Egypte enkele maanden geleden een nieuwe overeenkomst tekenden. JERUZALEM (AP, Reuter, UPI) De Israëlische minister van defensie Mosje Dajan heeft gisteren in het parlement her haald, dat htf aan „Sjarm el- Sjeikh zonder vrede" de voor keur geeft hoven „vrede zonder Sjarm el-Sjeikh". Een paar weken geleden had hij dezelfde uitspraak gedaan, weshalve hij nu geïnterpelleerd werd. Sjarm el-Sjeikh heet de uiterste zuidpunt van de Sinai. De plek is voor Israël van zeer groot strategisch belang, omdat men van daaruit de Straat van Tiran kan beheersen en daardoor de toegang naar de Israëlische havenstad Eilath kan af sluiten. Eerder had vice-premier Allon in Eilath zich in dezelfde geest als Do- jan uitge'aten: ..Israël moet Sjarm el- Sjeikh behouden; door die plaats zijn twee oorlogen veroorzaakt, maar er mag geen derde door ontstaan" Bedreiging Premier Golda Meir heeft gisteren in een rede voor een aantal parlementariërs van de regerende Arbeiderspartij verklaard, dat presi dent Sadat van Egypte in feite het beroep van secretaris-generaal Oe Thant tot matiging van de partijen in het Midden Oosten van de hand heeft gewezen. „Wat Sadat momenteel zegt", aldus Golda Meir, „komt neer op een be dreiging met een geladen pistool. Maar Israël zal niet worden afge schrikt door de dreigementen, die el ke dag en elk uur worden geuit. Zij herhaalde dat Israël bereid is zich achter veilige, erkende en overeenge komen grenzen terug te trekken, maar niet bereid is zich volledig ach ter de grenzen van juni 1967 terug te trekken. Niet waarschijnlijk Mevrouw Meir verklaarde dat Israël en de VS mogelijkerwijs te- genove.r elkaar komen te staan, wat betreft hun opvattingen over een op lossing van de Midden Oosten-crisis. Maar een directe confrontatie leek haar niet waarschijnlijk. Ze zei dat ze onmogelijk de Israëlisch-Amerikaanse betrekkingen als idyllisch kon beschrijven en dat het onjuist zou zijn om het verwron gen beeld te geven, dat er geen enke le pressie is van de kant van Was hington. „Als er pressie is, zullen we die weerstaan. De VS moeten begrij pen. dat er zaken zijn, die we niet kunnen opgeven. Ik ben echt niet erop uit om een ernstige ruzie met de VS te hebben en ik denk dat de VS dat evenmin zijn." Aan het Suezfront is het ook de tweede dag na het aflopen van het bestand volkomen rustig geweest, on danks het feit dat beide partijen in een staat van maximale paraatheid zijn. Nixon Het Egyptische blad Al Ahram heeft bericht dat president Sadat ver scheidene boodschappen aan presi dent Nixon heeft gestuurd en van de ze heeft ontvangen. De laatste van deze boodschappen werd vorige week vrijdag door Sadat aan Nixon ge stuurd. Over de inhoud is niets mee gedeeld. Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft gisteren be kend gemaakt, dat ook de Sowjet- Unie de Arabieren en Israël heeft aangeraden matiging te betrachten, nu het bestand is afgelopen. Mc Closkey deelde voorts mee. dat Washington het rapport van secreta ris generaal Oe Thant aan de veilig heidsraad over het Midden Oosten in grote lijnen steunt. In dat rapport riep Thant Israël op om zich uit alle Arabische gebieden, die in 1967 bezet waren, terug te trekken. een dergelijke militaire operatie zou kunnen geschieden", aldus Agnew. De Amerikaanse minister van bui tenlandse zaken William Rogers ver klaarde maandag in Washington dat de VS „geen enkele reden zien om de Zuidvietnamezen, nu ze zo sterk zijn, enige beperking op te leggen". On middellijk werd aangenomen dat Ro gers daarmee Saigon blanco-volmacht gaf Noord-Vietnam binnen te trek ken. Tegelijkertijd werd echter bekend dat de Chinese premier Tsjoe En-lai een officieel bezoek aan Hanoi had gebracht. De woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van buiten landse zaken heeft later verklaard dat de uitlatingen van Rogers uitslui tend betrekking hebben op Zuidviet- namese plannen voor acties in Laos en Cambodja. Michailo Saranowits, de correspon dent van het Joegoslavische persbu reau Tanjoeg in Peking, heeft giste ren gemeld dat het bezoek van Tsjoe En-lai de ernstige Chinese waarschu wing aan Washington vormt om „zich 1e bedenken voordat het opnieuw op gevaarlijke wijze met vuur gaat spe len aan de Chinese grenzen". De oor log in Indo-China nadert „limieten die China niet kan aanvaarden", al dus Saranowits. Volgens de correspondent zal China nooit toestaan dat Noord-Vietnam een militaire nederlaag lijdt of dat de Amerikanen rechtstreeks of indirect het voortbestaan van de huidige re gering in Hanoi zouden bedreigen. Het bezoek van Tsjoe moet serieus worden genomen, omdat hij voor de eerste keer in vijf jaar zijn land heeft verlaten, terwijl hij thuis druk ke werkzaamheden heeft, aldus Sara nowits. Van onze parlementsredactie DEN HAAG De Stichting Vrije Recreatie stelt zich voor, dat per boerderij vijf kamperende gezinnen worden toegelaten. Maar dan moet men niet onderworpen zijn aan de geldende voorschriften op kampeer- gebied. De kampeerders moeten donateur zijn van de stichting. Het kampeerta- rlef op het terrein van het lid van de stichting zou 1 per vierkante meter bedragen. Een delegatie van de stichting heeft gisteren in de Tweede Kamer aan de vaste commissie voor erm deze plan nen uiteengezet. Ruim 300 boeren zijn lid van de stichting. Veel kon de Ka mer-commissie niet beloven. De stichting is bereid met de stich ting Nederlandse Kampeerraad te praten over het kamperen bij de boer. Geprobeerd zal worden een op lossing te vinden. BERLIJN (AP, Reuter, UPI) De ambassadeurs van dc Grote Vier zijn gisteren opnieuw bijeen geweest om het overleg over Berlijn voort tc zet ten. Na afloop van het beraad heeft de Russische ambassadeur Pjotr Abras- simow meegedeeld: „We gaan lang zaam maar zeker vooruit". De Franse ambassadeur Jean de Sauvagnargues verklaarde: „Wij zijn in een concrete fase gekomen". Van een onzer redacteuren 'olitieke crises zijn een voortdurend igkerend evenement in de korte ;istaanse geschiedenis. Dat is niet te 'onderen, want die verdeeldheid rd het land reeds opgelegd bfj zijn boorte in 1947. toen het overwegend odoestaanse India onafhankelijkheid J wierf en voor de moslem-staat Paki- n twee gebieden ten westen en ten s iten van India overschoten. )eze twee gebieden. Oost- en West-Pakis- i. liggen, geografisch gezien, meer dan 1600 te. i uit elkaar. Maar sinds een toestel van de lian Airlines door twee kapers naar Lahore rd gedwongen en India uit vergelding zijn MMpitruim voor Pakistan sloot, zijn de twee P^Bleden nog verder uit elkaar komen te lig- B. Een vliegreis, om de zuidpunt van India. ^Hirt nu liefst zeven uur. PjjIjSDok politiek gezien zijn de twee gebieden laatste tijd verder uit elkaar komen te gen en de dreiging van een burgeroorlog is g steeds aanwezig. De tegenstellingen tus- i Oost- en West-Pakistan kwamen duide- aan het licht tijdens Pakistans eerste di- cte verkiezingen voor een nationale verga ring, die in december werden gehouden een nleiding werden tot de huidige crisis. [Sjeik Moejiboer Rachman, de leider van de Wpakistaanse Awami-partij, won bijna alle pels die er maar te winnen waren in Oost- fklstan en veroverde daarmee tegelijk de eerderheid in het nieuwe parlement. Maar I West-Pakistan kreeg hij bijna geen steun i geen enkele zetel. Daar zegevierde de link- |Volkspartij van Zulfikar ali Bhoetto. Grondwet kistan een dergelijke autonomie zou krijgen, die net geen afscheiding te noemen valt. Bhoetto oud-minister van buitenlandse za ken kon zich daar niet mee verenigen. Maar de twee leiders bleken niet in staat te zijn samen voorstellen uit te werken, die kon den leiden tot een effectieve grondwet, welke tegemoet zouden komen aan het Oostpakis- taanse nationalisme en die toch het land ver enigd zou houden. Generaal Jahja Khan, die president Ajoeb Khan na grootscheepse rellen in maart 1969 opvolgde en als militair heerser absolute macht over Pakistan heeft, had de nieuwe nationale vergadering 120 dagen gegeven een nieuwe federale grondwet op te stellen, zodat het land kon terugkeren naar een burgerbe- stuur. Maar Kahn waarschuwde dat hij geen grondwet we*nste te accepteren, die de een heid van het land in gevaar zou brengen. Onlusten Toen duidelijk werd dat Bhoetto en Mqeji- boer geen overeenstemming zouden bereiken, maakte Bhoetto bekend dat zijn Volkspartij de openingszitting van de nationale vergadc- ing, gepland op 3 maart, zou boycotten. Onmiddellijk daarop stelde president Jahja Chan de bijeenkomst „voor onbepaalde tijd" uit. Dit leidde weer tot een golf van geweld in Oost-Pakistan, waarbij het leger het vuur geopend zou hebben op betogers. Tengevolge van de strenge censuur is geen exact dodencijfer te gevai van de onlusten, maar sommige uitgelekte berichten zeggen dat er zeker 2000 Oostpakistani zijn omgeko men. De gemoederen zijn op het kookpunt, ook al heeft president Khan inmiddels een nieuwe datum voor de opening van de natio nale vergadering opgegeven: 25 maart. paar pensen" zijn, heeft president Khan het enigszins roekeloze besluit genomen naar de Oostpakistaanse hoofdstad Dacca te vliegen. Dit lijkt een levensgevaarlijke onderne ming, die de president echter wel tot het in zicht kan brengen dat sjeik Moejiboer beslist niet alleen staat in zijn eisen. De sjeik staat zelfs onder zware druk van bijna de gehele bevolking om Oost-Pakistan zelfstandig te verklaren. Op het ogenblik zijn de Oostpakistani be reid sjeik Moejiboer in alles te volgen, maar als hij hen teleurstelt door bijvoorbeeld te lang te wachten met het uitroepen van een onafhankelijk „Bangla" kunnen zij hun beheersing snel verliezen. De sjeik heeft De sjeik maakte bekend dat hij Pakistan Kennelijk zijn eigen woorden gelovend dat Ti grondwet wilde geven, waarbij Oost-Pa- de seperatisten in Oost-Pakistan slechts „een uost china:':-; :-'-:-kATOÊL-:-5said?^:- KASJMIR .■.■.'.'.■.'.C™- fSjn^QIslamabad fe^\-.L.-.>^Rawalpindi^ri,r7-SrNlv:vrS G: AFGHANISTAN/ steeds de bevolking opgeroepen kalm te blij- loofde een groep van „onafhankelijke staten, ven en niets te doen om de crisis te vererge- die autonoom en soeverein" zouden zijn. zo reu. totdat andere instructies volgen. bracht Moejiboer in herinnering. Achteruitgezet De Oostpakistani voelen zich politiek, eco nomisch en sociaal achteruitgezet. West-Pa kistan is economisch veel gezonder dan het oosten, hoewel Oost-Pakistan 56 procent van de bevolking herbergt en de meeste jute één van de belangrijkste uitvoerproducten produceert. Oost-Pakistan is minder ontwikkeld dan het westen en wordt herhaaldelijk geteisterd door de natuur. Een wervelstorm en een vloedgolf namen in november 200.000 Oostpa kistani het leven. Biltere klachten van Oost pakistaanse politici stegen toen op, dat de cen trale regering te langzaam met haar hulp kwam. Maar er zijn meer factoren, die bijdragen aan de tegenstellingen tussen de twee gebie den. De Oostpakistani hebben hun eigën Ben gaalse taal en literatuur. Zij zijn trots op hun eigen identiteit en voelen er niets voor „opgeslokt" te worden door westerse invloe den. Van tijd tot tijd klinkt de roep tot afschei ding in Oost-Pakistan en de geweldige ver kiezingszege van sjeik Moejiboer, die autono mie voor het gebied eist, is een bewijs dat dit idee gedragen wordt door de bevolking Gesprekken In zijn gesprekken met Bhoetto en presi dent Khan, sinds die verkiezingen, heeft Moe jiboer geklaagd dat de eertijds gedahe belofte dat Oost-Pakistan recht heeft op autonomie „ingeslikt" is. De resolutie van Lahore van maart 1940 die Pakistan creëerde be- De sjeik staat een Oost-Pakistan voor ogen, aarbij de centrale regering alleen zeggen schap heeft over de buitenlandse politiek en over de defensie. Maar de belastingen en de buitenlandse handel mogen in geen geval door de centrale regering beheerd worden, want juist op dit gebied voelen de Oostpakis tani zich „uitgebuit". Oost-Pakistan betaalt een groot gedeelte van het Pakistaanse leger, dat voornamelijk uit Westpakistani bestaat en dat als voor naamste zorg het geschil met India over Kasjmir heeft. Maar voor deze kwestie loopt men in Oost-Pakistan nauwelijks warm en men zou er zelfs graag de handel met India die gestopt werd tijdens de oorlog van 1965, hervatten. Zelfstandig Het staat echter te bezien of Oost-Pakistan wel geheel op eigen benen kan staan. Tot voor kort had het een groot aandeel in de export, maar het westen heeft zich snel geïn dustrialiseerd. De Industrie in Oost-Pakistan is afhankelijk van westelijke financiers. Bovendien is in het land, dat voor een derde regelmatig overstroomd wordt, geen enkele ruimte meer voor een be volkingstoename. Er wonen ruim 500 mensen op een vierkante kilometer. In een zelfstandig Oost-Pakistan zou daar om de economie waarschijnlijk snel ver slechteren en zou volksheld sjeik Moeji boer, alias de Tijger van Bengalen, snel in ongenade raken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1971 | | pagina 9