Amerikaanse gereformeerde reus
krachtig aan de arm gesjord
Geen verzoening
met God zonder
ons praktiseren
Rome op weg naar
eerherstel van
Luther en Calvijn
Dr. Wiersinga licht visie toe
Ds. A. Terlouw (51)
overleden
Rang en functie
Uw probleem
BEROEPINGSWERK
Songfestival
ter opening
Boekenweek
Een woord voor vandaag
Chr. Instituut bemoedigt
vervolgde kerkleiders
COMMENTAAR
DE KER
DE WERELD
f (Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM De discussie
over het proefschrift van de Am
sterdamse gereformeerde stu
dentenpredikant dr. H. Wiersin
ga, die in zijn studie een „alterna
tieve verzoeningsleer" introdu
ceert, duurt voort. Zonder zich
zelf in het debat te mengen,
heeft nu dr. Wiersinga in het
blad Koinonia van de Amster
damse evangelische studenten
gemeente (adres redactie: Michel
Angelostraat 54II, Amsterdam-
Zuid) „een poging (gedaan) om
in enkele punten mijn „alterna
tieve" voorstelling van de ver
zoening aan te duiden".
De volgende gedachten brengt dr.
Wiersinga in Koinonia naar voren:
1. Ik wil ernst maken met een his
torische benadering van de kruisiging
van Jezus. Meestal wordt het kruis
als een noodzaak gezien, passend in
Gods plan tot verlossing. Noodzake
lijk dan ook voor God Zelf. Het evan
gelie geeft ons echter en historischer
benadering; tenslotte zond de Heer
zijn Zoon, met de overweging: mijn
Zoon zullen zij ontzien (Marcus 12,6).
De kruisiging was niet de voorop
gezette bedoeling, niet geënsceneerd".
Het werd nodig vanwege ons verzet
Dr. H. Wiersinga
tegen de provocerende liefde van de
Messias. Het kruis ontdekt ons aan
onz principiële schuld, die de eigen
gang wil gaan in plaats van de gang
van de Messias; en tegelijk onthult
het kruis de liefde van Jezus die het
volhoudt met zijn liefde tot in de
dood.
Effect
2. Het gaat bij de feitelijkheid van
het kruis om het effect ervan (niet op
God, maar) op de mensen, in eerste
instantie de omstaanders. Het zien
van dit bloed roept hen tot inkeer en
omkeer. Op deze manier „verzoent"
het bloed van de Heer: het breekt het
verzet en ruimt de barrière van
schuld en vervreemding uit de weg;
het zet ons mensen op een nieuwe
weg, het herstelt de gebroken relatie
met God en met de medemensen. Het
gaat mij om een 'effektieve' verzoe
ningsleer, waarbij Christus het daad
werkelijk initiatief heeft (het apriori
van de genade).
3. Bezwaar maak ik dan ook tegen
de voorstelling dat 'de verzoening al
geschied is'. Het begin is er: de lief
desdaad van de Heer; vandaag: het
gepredikte Kruis. Maar er ontstaat
pas 'verzoening' door onze reaktie.
Zonder de inkeer en de omkeer van
mensen wordt de relatie tussen God
en de mensen niet hersteld. Mijn be
zwaar geldt dus en geïsoleerd spre
ken over de verzoening die toen op
Golgotha 'verworven' en nu door de
prediking 'toegepast' wordt.
Ik geloof dat de Heer de verzoening
op gang brengt en dat wij mensen
ons wel (of niet) laten verzoenen.
Zonder Gods begin géén verzoening,
maar evenmin zonder onze positieve
reaktie.
Geen alibi
4. Het kruis mag dan ook geen alibi
vormen voor onze persoonlijke en ge
zamenlijke inzet. Verzoening betekent
in het Grieks letterlijk 'verandering':
wij worden 'andere' mensen en onze
wereld wordt een 'andere' wereld.
Hier loopt de dogmatiek over in
ethiek. Er is geen verzoening met God
zonder ons praktiseren van verzoe
ning onderling en tussen mensengroe
pen. Het gaat mij er niet om de 'ver
dienstelijkheid van de goede werken'
te doen herleven (een nieuw aktivis-
me); maar wel om een onderstreping
van de noodzaak van omkeer, als een
beslissende faktor voor de realiteit
van het nieuwe leven met de Heer.
Tot zover de toelichting van drs.
Wiersinga.
ROME (AFP) Op grond van het
nieuwe kerkelijke wetboek van de
r.k. kerk. dat na tien Jaar voorberei
ding binnenkort zal worden gepubli
ceerd, valt eerherstel te verwachten
voor de meeste mensen die in het
verleden geëxcommuniceerd zijn,
wellicht ook voor de hervormers Lu
ther en Calvijn.
Het systeem van kerkelijke straf
maatregelen, dat eeuwen lang gegol
den heeft, is grondig herzien: niet
meer de straf zelf is doel. maar gené-
zing. Men wil de waardigheid en de
rechten van de menselijke persoon
beter tot hun recht laten komen. Zo
zullen bijvoorbeeld zij. die lid werden
van de vrijmetselarij, niet meer
„automatisch" geëxcommuniceerd
zijn.
De gevreesde verklaring over eer
verlies verdwijnt. De desbetreffende
bepalingen troffen tot nu toe o.a. ho
moseksuelen, mensen die duelleerden,
koppelaarsters en souteneurs, mensen
die de eucharistie ontheiligden of
een aanslag op de paus pleegden
(zoals onlangs de Boliviaan Mendoza
in Manilla).
VEENENDAAL Na ernstige
ziekte is in de leeftijd van 51 jaar
overleden ds. A. Terlouw, hervormd
industriepredikant te Veenendaal.
Voor ds. Terlouw zeven jaar gele
den Industriepredikant werd ten be
hoeve van de stichting Evangelie en
Industrie te Veenendaal. stond hij te
Rotterdam-Feijenoord. Daarvoor te
Tietjerk en Bennekom.
De begrafenis is vrijdag om twee
uur op de Nieuwe Algemene Begraaf
plaats te Bennekom. Vooraf is een
rouwdienst in de Oude Kerk op de
Markt in Veenendaal. die om half een
begint
Brieven die niet lijn voorzien
van naam en adres kunnen niet In
behandeling worden genomen. Ge-
helmhouding Is verzekerd, vragen
die niet onderling met elkaar In
verband staan moeten In alzonder-
UJke b. <even worden gesteld. Per
brief dient een gulden aan postze
gels te worden Ingesloten.
Op de foto een fraai uitgevoerde
chcnnoekiah-kandelaar, die te
bezichtigen is. Nog net is het
„knechtje" midden achter te zien,
waarmee de acht kaarsen wor-
den aangestoken.
Belgische Salesiaan
uit orde «ezet
ROME De jonge Belgische sale
siaan Gerard Lutte, die vorig jaar
ontheven werd van zijn functie als
hoogleraar in de psychologie aan de
salesiaanse universiteit van Rome
vanwege zijn vooruitstrevende in
zichten. is thans door de leiding van
zijn congregatie uit de religieuzenge-
meenschap gezet. Hem is ook verbo
den zijn priesterlijke functies uit te
oefenen.
Sedert zijn ontslag als hoogleraar
werkt Lutte in de barakkenwijken
van de Romeinse voorstad Pratoro-
tondo. Lutte heeft inmiddels gezegd,
dat hij zijn salesiaanse roeping trouw
wil blijven en zich in dienst van de
armen wil blijven stellen. Hij vindt
het niet verantwoord, de bevolking
van de krottenwijken in de steek te
laten.
NED. HERVORMDE KERK
Aangen-omen: naar Voorschoten en
Veur, A. K. van der Schoot te Ap
pelscha; naar Ransdorp-Holysloot, C.
J. Meilink te Badhoevedorp; naar
Kesteren, kand. G. S. A. de Knegt te
Delft, die bedankte voor Nieuw-Beij-
erland, Scherpenisse, Goudswaard,
Tholen, Zegveld, Houten, Groenekan,
Randwijk en voor IJsselmui'den; naar
Boven-Hardinxveld, kand. J. H. Gijs-
bertsen te Woudenberg, die bedankte
voor Meeuwen, Neerlangbroek en
voor Heteren.
Benoemd: tot voorg. herv. evang.
Kerkopbouw te Nijkerkerveen. W. B.
de Weerd te Nederhorst den Berg, die
deze benoeming heeft aangenomen.
GEREFORMEERDE KERKEN
Aangenomen: naar Hoofddorp, P.
Popma te Zutphen.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen: te Velp, P. Deddens te
Rozenburg.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Terwol de, P. Honkoop
te Kampen.
Bedankt: voor Kruiningen, E. Eve-
ma te Zwijndrecht.
AMSTERDAM Het openingsfeest
van de 25ste Boekenweek die van 1
tot en met 10 april wordt gehouden,
vindt op 31 maart plaats in het Con
grescentrum van de RAI te Amster
dam.
Het wordt een literair songfestival
waarbij een tiental, speciaal voor de
ze gelegenheid geselecteerde en ge
toonzette protest-gedichten voor het
merendeel uit de Nederlandse poëzie
van de 15e eeuw tot heden, ten gehó-
re zullen worden gebracht door
evenzovele bekende vocalisten.
Voorts zal tijdens deze avond de
bekende Franse protestzanger Leo
Ferré optreden. Na afloop van dit
programma vindt het traditionele
boekenbal plaats. De versiering van
het Congrescentrum, een aspect
waaraan jaarlijks op het boekenfeest
grote aandacht wordt besteed, wordt
ontworpen door de Amsterdamse gra
ficus Metten Koornstra.
Het geschenk van de boekhandel zal
dit jaar ook in het teken staan van
het engagement. Gedurende de boe
kenweek zal aan ieder die voor 7.50
of meer in de boekhandel besteedt
gratis worden uitgereikt het boekje
„Protest per prent" (schoppen tegen
heilige huisjes) dat werd samenge
steld door de heer D. H. Couvée,
hoofd van de afdeling Nederlandse
geschiedenis va nhet Rijksmuseum.
Tenslotte zal in het kader van de
boekenweek-activiteiten op 2 april In
het Muiderslot de prijs der literaire
kritiek worden uitgereikt. Deze bij
eenkomst wordt gehouden onder
auspiciën van de Maatschappij der
Nederlandse Letterkunde en de Com
missie van de Collectieve Propaganda
van het Nederlandse Boek (CPNB).
Vraag: Enige tijd geleden zag ik
de film „Anne of the thousand days"
en Geneviève Bujold. Gedurende de
met Richard Burton in de hoofdrol
film werd steeds de favoriete mu
ziek van de koning gespeeld. Wie
componeerde deze en is het mogelijk
deze muziek op de plaat te krijgen?
Antwoord: De componist van de
bedoelde muziek is George Lerue.
Het nummer van de plaat is Decca
(AM) Dh 79174. De plaat wordt niet
in Nederland gemaakt of verkocht,
maar misschien kan men u helpen
bij het Nederlandse kantoor van
Decca: Unelco N.V. Amsterdam, 020
- 421722.
Vraag: Ik heb een koperen brie
venbus, die bij nat weef iedere dag
erg lelijk wordt. Nu heb ik er al eens
kopervernis op gedaan, maar dat
helpt niets. Weet u een middel?
Antwoord: Die brievenbus zal elke
week gepoetst moeten worden. Is de
toestand intussen heel erg, dan kunt
u met wat fijne staalwol er wel wat
glans op krijgen. Nawrijven met een
wollen doek. Een goed recept voor
vernis is: 50 gram benzine, 50 gram
zwavelkoolstof, 50 gram kopal, 50
gram terpentijnolie, 100 gram met
hyl
alcohol koud mengen op een droge
dag bulten (met het oog op brandge
vaar). Het verkregen mengsel geeft
een lak, waardoor het koper tegen
oxydatie beschut wordt. Ook ku'.it u
bij de verfhandel vernis krijgen,
waarmee u het (gepoetste) koper
bestrijkt. De vernis bladdert echter
zo spoedig en dan bent u nog verder
van huis.
Velen geloofden in Jezus Christus, lezen we in Johannes 2:23, door
dat zij Zijn tekenen zagen. Wie zich over dat woord verheugt, zal
verbaasd lezen wat Johannes verder schrijft: „Maar Jezus Zelf ver
trouwde Zichzelf hun niet toe." De verbazing wordt waarschijnlijk
nog sterker als we een andere vertaling geven: Velen geloofden in
Jezus maar Hij geloofde in hen niet. Liefde moet van twee kanten
komen, maar geloof ook. We moeten onszelf niet alleen afvragen of
wij in Jezus geloven, maar bok of Hij in ons gelooft. Waarom ge
loofde Jezus niet in deze mensen. Johannes schrijft: „want Hij wist
Zelf wat in de mens was.Dat is een moeilijk woord, want wat is
er in ons?'Zegt de bijbel niet dat er niemand is die goed doet? Weqt
de Here Jezus niet van ons allen dat er allerlei duistere diepten zijn
in ons hart waarop Hij niet kan bouwen? Toch bedoelt de Here
Jezus dat niet. Daarvoor kent Hij de mens te goed. Ons geloof kan
en mag alleenmaar gebaseerd zijn op Gods Woord. Maar het ge
loof van Jezus is dat ook. Wat zag Hij niet in het hart van deze
mensen? Gods Woord. Er is slechts één die ons kan veranderen.
God Zelf.
We lezen vandaag: Exodus 24 vers 3 tot 8.
Van een onzer verslaggevers
JOHANNESBURG Naar aanleiding van de invallen van de
Zuidafrikaanse politie in verscheidene kerkelijke instellingen en de
maatregelen tegen geestelijken van de Zuidafrikaanse regering heeft
de raad van bestuur van het Christelijk Instituut na een vergadering
in Johannesburg op 25 februari de volgende verklaring uitgegeven.
Kruiswoord-puzzel
Horizontaal: 1. werktuig van de goud
smid, 4. snoekbaars, 9. Europeaan, 11.
vreemde munt, 12. kromming, 16. ont
kenning. 17. lidwoord. 8. vuurmond van
een vulkaan, 21. mijnheer (bng.j, 12.
vaartuig, 23. plooi, 25. nascn;-Jt, tl.
scheepstouw, 28. inlegwerk, £1. kadi-
worm, 32. moerassig, 34. specerij, 35. be
vel.
Verticaal: 1. waterstand, 2. opperste i
rapd van een dak, 3. olifantsoppasser, 5.
woonboot, 6. inwendig orgaan, 7. vallei,
8. oude lengtemaat. 10. ovenkrabber, 13.
water in Limburg. 14. plaats in N.Br.,
15. doornachtige sierplant, 17. aanwij
zend voornaamw. 19. soort, 20. plaats in
Letland, 21. plaats in Beieren, 24.
dienstbode. 26. manier van kleder
dracht, 28. echtgenoot. 29. grote uitge
strektheid zout water, 30. huisdier. 31.
familielid, 33. welaan.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
Hor.: 1. moker. 5. Amer, 7. Raalte. 9
mergel, 10. ms„ 12. Tiel, 13. galon, 14.
alk, 15. mes. 16. Ne., 17. ra. 18. les. 19.
Ate, 20. rakel. 21. Eder. 22. An. 23. gieter.
25. dissel, 27. Arno, 28. treek.
Vert: 1. ma, 2. kreek. 3 earl, 4. rag. 5.
atlas. 6 me. 8. leges. 9. Milaan. 10. mon
ter. 11. sneer. 12. tarra, 15. melis, 18. le
gio, 19. Adèle, 21. eter. 24. Est, 25. dn., 26.
G.K.
„In het licht van de jongste drasti
sche maatregelen die de regering zon
der enige uitleg of toelichting heeft
genomen tegen kerkelijke leiders
kunnen wij alleen maar aannemen,
dat het werk en het getuigenis van
deze mensen voor raciale harmonie,
recht en vrede onaanvaardbaar is
voor de regering. Wij stellen er prijs
op ons meeleven te betuigen en ons
te identificeren met al diegenen tegen
wie deze maatregelen zijn genomen
of die men op deze wijze heeft willen
intimideren. Wij herinneren hen aan
de belofte van Hem, Die zei: „Houdt
goede moed. Ik heb de wereld over
wonnen"
„Ondertussen wensen wij opnieuw
het positieve standpunt te bevestigen
Weigeren gehandicapte
kinderen onjuist
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Het zou onjuist zijn
als een van rijkswege gesubsidieerd
internaat gehandicapte kinderen wei
gert", omdat de directie de dorpsge
meenschap niet wil confronteren met
de aanblik van deze kinderen. Minis
ter Klompé deelt dit mee m antwoord
op schriftelijke vragen van het ka
merlid Scholten (ARP).
Het kamerlid stelde zijn vragen
naar aanleiding van de weigering van
de directie van de volkshogeschool 't
Oldorp in Uithuizen om een werk
week te organiseren voor een groep
van veertien gehandicapte kinderen
van de Gabriëlschool te Den Bosch
Of deze weigering is gebaseerd op de
genoemde motivering kon de minister
niet achterhalen.
dat het Christelijk Instituut voor
Zuidelijk Afrika altijd heeft ingeno
men in zijn werk voor raciale gerech
tigheid, verzoening en vrede. Wij
verwelkomen en ondersteunen van
ganser harte die kerken in Zuid-
Afrika die zich door middel van zin
volle en vreedzame programma's toe
leggen op de bestrijding van alle vor
men van racisme".
„In dit verband vestigen we spe
ciaal de aandacht op het studieproject
over het christendom in de apart
heidsmaatschappij. Wij vinden dat
een duidelijke uitdrukking van
christelijke bewogenheid en ernstig
zoeken naar oplossingen voor het
probleem van raciale conflicten langs
vreedzame weg.
„Als bovenstaande of gelijksoortige
pogingen tot overlast, intimidatie en
zelfs vervolging leiden dan betreuren
wij zulke acties diep, maar dan zul-grr
len we die toch moeten aanvaarden
als een deel van de prijs die wij heb
ben te betalen voor onze christelijke
overtuiging, zoals vele christenen, fcj;
voor ons hebben gedaan". De verkla
ring is ondertekend door ds. C. F.
Beyers Naudé.
lei
3
KWARTET I TROUW
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Trouw
Commissie van hoofdredactie'
J. de Berg (voorzitter),
H. P. Ester, G. J. Brinkman.
J. van Hofwegen.
Vc
Bij het eindigen van de markt althans voor
wat de huidige kabinetsperiode betreft heeft
staatssecretaris mr. C. van Veen van binnenlandse
zaken een ambitieus plan ontvouwd voor een
ingrijpende herziening van de structuur van het
bezoldigingsbesluit voor burgerlijke rijksambte
naren. Een plan. dat door de betrokken organi
saties van overheidspersoneel meteen al met grote
instemming is begroet.
Dat is begrijpelijk, want het huidige, uit 1948
stammende bezoldigingsbesluit is wel in hoge
mate verouderd, vooral ook gezien tegen de ach
tergrond van de ontwikkelingen die zich sindsdien
in het particuliere bedrijfsleven hebben voorge
daan.
Reeds in vrij veel bedrijfstakken en onderne
mingen is het discriminerende onderscheid tussen
„handarbeiders en beambten" weggenomen en zijn
beide groepen werknemers in een loonstructuur
opgenomen. Dat gaat nu ook bij de landelijke
overheid gebeuren. Om met de staatssecretaris te
spreken: het principiële verschil tussen „witte
boord" en „blauwe boord" gaat verdwijnen.
Dat is een gelukkige zaak. temeer omdat in de
opbouw van de nieuwe salarisstructuur tevens
aanzienlijk meer eenvoud en duidelijkheid worden
beoogd. Dat geldt ook de aanduiding van rangen
eo functies, een alleen voor ingewijden doorzich
tige wirwar met niet minder dan tegen de twee
honderd mogelijkheden. De rangaanduidingen
zullen plaatsmaken voor functie-omschrijvingen,
zoals deze ook in het particuliere bedrijfsleven
worden gehanteerd.
Aan de nu voorgestelde structuurherziening is
twee-en-een-half jaar gewerkt en het zal zeker tot
begin volgend jaar duren voor het geheel in kan
nen en kruiken is. De moeilijkste opgave zal zijn
om aan de hand van duidelijk omschreven karak
teristieken der functies tot een rechtvaardige in
deling te komen.
Een ander praktisch probleem is de vraag in
hoeverre de inkomensverbeteringen, die met de
omschakeling gepaard gaan, uit de normale sala
ris trend gefinancierd moeten worden, vooral
waar het gaat om bepaalde „achtergebleven"
groepen van lagere ambtenaren.
De eerste moeilijkheden daarbij zullen zich
reeds op zeer korte termijn voordoen met de post-
bestellers. De bonden verwachten van de overheid
nog steeds een extra salarisverbetering voor deze
groep, zoals vorig jaar in principe is toegezegd.
Dat die toezegging gestand wordt gedaan is bij
de voorgestelde structurele verbetering nog niet
gebleken. Het zal moeilijk zijn de postbestellers
ervan te overtuigen, dat deze verbetering voor
hen, in vergelijking met anderen, als een „extra"
kan worden beschouwd.
door H. Biersteker
Een soldaat zit er vandaag lelijk tussen.
Hij kan slechts een order weigeren wan
neer hij meent dat die onwettig is. Maar
dan moet hij het wel héél zeker weten,
want zijn weigering blijft op eigen risico.
Hij staat dan ook onder geweldige druk om
iedere order te gehoorzamen. Zelfs als orders in
druisen tegen zijn religieuze gevoelens levert dat
volgens de Amerikaanse militaire jurisprudentie
nog geen wettige grond om ze te weigeren. Maar
als hij ze gehoorzaamt loopt hij het risico ver
volgd te worden wegens het plegen van oor
logsmisdaden.
Dit legt een voormalige militaire rechter in de
V.S. uit aan zijn lezerspubliek van het Reformed
Journal, dat verschijnt in kringen van de Chris
tian Reformed Church. Hij behoort er zonder
twijfel zelf ook toe: solide en gezagsgetrouwe
Amerikanen. „Een slapende reus" is deze kerk
wel eens genoemd.
Dat beeld latende voor wat het is, constateer
ik in elk geval, dat de reus krachtig aan de arm
gesjord wordt door deze jurist, Daniel Benson uit
Lubbock in Texas. Hij roept zijn lezers op om
zich niet achter het gezag te verschuilen en noemt
zijn artikel: „Onze verantwoordelijkheid voor My
Lai".
Naar ons land
„Wij Amerikanen hebben de processen in Neu
renberg toegejuicht als een stap voorwaarts in
de ontwikkeling van het internationaal recht, al
waren er enkele afwijzende stemmen, zoals die
van senator Robert Taft uit Ohio. Slechts weini
gen van ons hebben toen kunnen denken dat bin
nen vijfentwintig jaar de wereld de blik naar
ons land zou richten om een proces wegens oor
logsmisdaden te zien op dezelfde basis als in
Neurenberg.
Maar nu dat toch eenmaal gebeurt moeten we
maar eens lang en scherp kijken naar deze nieu
we stelregel: gehoorzaamheid aan onwettige be
velen is geen grond meer voor de verdediging. De
stelregel gaat zelfs nog verder, want zelfs als de
order „wettig" is onder de wetten van het betrok
ken land dan zou het toch een misdaad tegen de
mensheid kunnen blijken te zijn.
Riskanier
Dan wijst de voormalige militaire rechter naar
zijn lezerspubliek. Hij citeert Kitson Clark uit
diens boek „The Kingdom of Free Men": „Het is
helaas mogelijk dat de toekomst van de mensheid
er donkerder uit is gaan zien door wat u of ik
gisteren hebben gedaan of nagelaten, hebben ge
zegd of verzwegen. En die toekomst zou nog ris-
land en de gewone man in Amerika. „Ik sugge
reer natuurlijk helemaal niet dat Amerika met[£
Nazi-Duitsland vergeleken kan worden, zelfs niet)
dat onze maatschappij zich in een richting zou
bewegen als die van Nazi-Duitsland." Maar de
parallel zit hem volgens Benson in het pogen van
de meerderheid der burgers om de confrontatie
met de feiten te vermijden. Het is beter er maar
niet teveel vanaf te weten.
Men kan, zoals de Duitser Albert Speer in zijn
memoires beschreef, zélf de mate bepalen waarin
men geïnformeerd wenst te zijn. Dat gebeurt dan
onder het motto: hoe minder ik weet, over hoe
minder mij rekenschap gevraagd kan worden. Als
dat dan achteraf toch gebeurt luidt het ontstelde
verweer: maar ik wist niet dat het zóver gekomen
wasl
Dwingen
kanter kunnen worden door onze daden en na
latigheden van morgen".
Benson onderschrijft dit: „Alleen al het bestaan
van het protestantisme bewijst dat individuele
daden hun effect hebben gehad op de gang der
geschiedenis. Daar hoeven we niet over te kib
belen. We kunnen ons niet verschuilen achter de
bewering, dat wat wij doen er niet op aan komt
omdat het uiteindelijk allemaal in handen is ge
geven van Individuele soldaten die ergens duizen
den mijlen ver weg zijn, en dat die behoorlijk
gestraft zullen worden als zij bij oorlogsmisdaden
betrokken worden.
Of we het leuk vinden of niet, het feit dat we
in dit land leven en daar alle voordelen van
aanvaarden, maakt ons persoonlijk verantwoor
delijk voor wat dit land doet in zijn verkeer met
andere landen".
Parallel
Wat de jurist Benson het meest bezighoudt is
de parallel tussen de gewone man in nazi-Duits-
Benson schrijft: „Wij kunnen al constateren
dat het zover gekomen is de eerste keer dat wij
berusten in wreedheden die door onze strijd
krachten gepleegd zijn, de eerste keer dat we
onze schouders hebben opgehaald over iets dat
ver weg gebeurde en waar we niets mee te ma
ken hadden, de eerste keer dat we iets niet heb
ben willen weten omdat het ons zou dwingen een
keus te doen.
Het is waar, die keus zal ons iets kosten. Geen
burger van een land met een macht als het onze,
in staat van oorlog nog wel, zal over zoiets zijn
regering kunnen weerstaan en zelf ongemoeid
blijven. Wie de vraag aan de orde stelt of de
natie waartoe hij behoort niet schuldig is aan
oorlogsmisdrijven lokt narigheid van de ergste
soort uit. Maar als christenen mogen we ons door \*S
zulke overwegingen niet van het recht laten af
houden.
We kunnen de smaad niet werpen op een paar LI
soldaten die onwettig handelend of onwettige beve- ast,
len gehoorzaamden. Het is onze verantwoorde- ,pc
lijkheid. Wij moeten dit nu erkennen, vóórdat fet
anderen ons ertoe dwingen zoals wij de Duitsers
dwongen het te erkennen in Neurenberg". Aldus
de gewezen militaire rechter Daniel Benson uit LI
Texas tot zijn gereformeerde lezers, en over hun lebt
hoofden heen, tot de nog immer zwijgende meer- -yv
derheid in de Verenigde Staten.
kh o
Ju
