'Koningin verbrak een traditie van eeuwen' alles goed en vuel Werkgevers zien de jongeren in bedrijf vooral als „werkvee" Hof: Huizen Uithoorn niet afbouwen Felle reacties in Zuid-Afrika op gift 1an de Troye voorspelt enorme ledenjaeht Censuur op kosten van CRM? Spaanse ambassade maakt uit wat gastarbeiders lezen Zes jaar geëist voor overval met dodelijke afloop Ontdekker insuline bezoekt ons land Het weer in Europa 3 DONDERDAG 25 FEBRUARI 1971 ïerrie is los oor (over) Juliana geskenk, aldus een kop over f kolom in het Zuidafrikaanse tblad Die Burger. De onder- p luidt: Baie Nederlanders •ian verslae. De gift van ko- >gin Juliana aan de Wereld- id van Kerken voor de bestr(j- I ig van het racisme heeft in k ld-Afrika enorme verontwaar- J ing gewekt en nog dagelijks Irdt er in de nicuws-en com- - intaarrubrieken en door woe- |nde, verdrietige of teleurge- j-jlde lezers, meest Nederlandse migranten, gereageerd op de 1 pd van de koningin. at Kaptein, een abonneee van Die ger uit Houtbaai. schrijft onder- 'Dit het Haar Majesteit Juliana Oranje-Nassau, Koningin der erlanden bij de grasie Gods, be- g om 'n deel van haar spaargeld- af te staan aan die strategiese Edkwartier van die Wereldraad Kerke. Dit is niks ongewoons vir Huis van Oranje om offers te bring en om bydrae te lewer vir goeie sake nie. Gedurende 'n tijdperk van vier eeue het geen lid van die Oranjehuis ooit sy voete gesit op 'n skip wat onder 'n valse vlag gevaar het nie. Daardie edele tradisie is nou verbreek, en dit is die tragedie van alle tans lewende Nederlanders dat hulle helaas oud genoeg moes word om die ondenkbare ding te sien ge beur*. Vervolgens schrijft deze lezer dat een paar feiten kalm onder ogen moeten worden gezien, en wel, dat het in Soestdijk kan lijken of de schenking een hoge morele daad is, maar in Den Haag stinkt het naar petroleum-politiek en in de kantoren van de Wereldraad stinkt het naar lijken, omdat daar de oorlogsplannen van de terroristen in Afrika worden bevorderd, meent de briefschrijver. Hij gelooft overigens dat de konin gin verkeerd is voorgelicht. 'Dit is niet aan twijfel onderhevig nie dat koningin Juliana, liewe, goedhartige vrou dat sy is, met graagte die vrome woorde aanvaar het van diegene wat haar in hierdie ding ingepraat het. Toe sy haar tjek (cheque) onderteken het, het sy vermoedelik God gedank ankomst op Schiphol van de 28-jarige Amerikaanse student Frederick idlin die twee maanden geleden in Praag tot vier jaar gevangenisstraf ierd veroordeeld wegens „ondermijnende activiteit". Hij werd woensdag vrijgelaten. Van onze parlementsredactie |en HAAG De VARA, KRO en |RV voelen niets voor het schrap- l van de bepaling in de Omroep- t, dat men alleen lid kan zijn van omroepvereniging wanneer men t de omroepbijdrage betaalt. Dit is teren gebleken tijdens de openbare Irzitting van de vaste commissie de Tweede Kamer voor Cultuur, creatie en Maatschappelijk werk. zitting werd gehouden naar leiding van het voorstel dat ont- (ipeling van het lidmaatschap en de (roepbij dragen, dat drs. E. C. Visser D'66 bij de Tweede Kamer heeft ïdiend. !r zal een ontstellende jacht op iwe leden ontstaan van de wieg de bejaardentehuizen, voorspelde de Troye van de Vara. De gevol- zullen desastreus zijn. Het Ne- landse omroepbestel wordt verder snipperd. REVOLUTIONAIR TRO-voorzitter Jan Kassies stond willender tegenover het initiatief- irstel van D'66. Zijn conclusie was liswaar dat het voorstel lang niet maakt was, maar de waarde ervan dat de discussie over het omroep- te! weer op gang wordt gebracht, nt. zei hij, deze wet moet princi- el gewijzigd worden. >e heer Kassies merkte op, dat het enwoordige omroepbestel z.i. tot de lergang is gedoemd. Er is geen ake van een revolutionaire situa- omdat het bestel achter blijft bij maatschappelijke ontwikkelingen, jt antwoord op de vraag wanneer wet veranderd wordt, zal echter de politieke hemel moeten komen argument van de VPRO-voor- Iter was, dat de binding aan de om- épverenigingen om confessionele Benen veel minder was geworden, omroepen zijn vroeger ontstaan in kader van de strijd om de eman atie. Vroeger was het bijvoorbeeld dat alles wat r.k. was zich bij de 10 aansloot. Dat is nu niet meer zo. [Tegenwoordig hebben de jonge pnsen in de gezinnen een duidelijk indpunt. Maar de omroepwet er- mt dit niet. Zij kunnen geen lid irden van een omroepvereniging. U pluspunt in het voorstel van D'66 ét de VPRO dat iedere Nederlander In achttien jaar en ouder onbelem merd de gelegenheid krijgt om door middel van het lidmaatschap van een omroeporganisatie invloed uit te oefe nen op de omroep. NEUTRALE KRACHTEN De heer 'J. de Troye, chef-radio van de Vara, liet een geheel ander geluid horen. Hij1 betoogde, dat de zoge naamde neutrale krachten al een on evenredig deel van de zendtijd heb ben. Het voorstel van de heer Visser zal de positie van de meer draag- krachtigen nog meer versterken in het omroepbestel. In gezinnen met la gere inkomens zal men immers niet zo snel lid worden van meer omroep verenigingen. Van de zijde van de Vara werd wel toegegeven, dat de omroepwet tekort schiet. Maar de ontkoppeling van het lidmaatschap en de omroepbijdrage zal een verdere versnippering tot ge volg hebben. D'66 wil namelijk de zelfde getalscriteria van 15.000 leden voor een aspirant omroep, 100.000 voor een C-omroep, 250.000 voor een B-omroep en 400.000 voor een A-om roep handhaven. Maar er zouden ruwweg twee keer zoveel Nederlan ders in aanmerking komen om lid te zijn van een omroepvereniging. vir die kans om al weer 'n keer die mensheid te dien. Sy is daardie soort vrou'. De politieke heren in Den Haag hebben echter een spelletje met de vorstin gespeeld, meent Kaptein. Om die veronderstelling te steunen, haalt hij er Suriname en de Nederlandse Antillen bij. Over die gebieden waar vele rassen wonen hij vergelijkt Suriname met de bantoestam Trans kei is Juliana ook koningin. De regering in Den Haag maakt zich zorgen over de ontwikkelingen in de West en daarom kan het alleen maar nuttig zijn als de koningin een openbare demonstratie van anti-ra- cisme geeft, aldus de schrijver in Die Burger. Curagao is in dit verband nog belangrijker dan Suriname, denkt hij. Immers daar draait de hele economie om de olieinstallaties bij Willemstad. De blanken zijn er in de minder heid en politieke onlusten moeten daarom niet uitgesloten worden geacht. Die zijn er trouwens al ge weest. Daarom moét de koningin met geld en goede woorden bewijzen dat zij wars is van racisme. Dat is de reden van de Nederlandse Realpoli- tiek, die gespeeld wordt onder het masker van christélijke bewogenheid, aldus Aat Kaptein. Hij doet er nog een schepje boven op als hij losbarst over de Wereld raad van kerken. 'Waarna strewen hierdie strydlustige Fariseërs van die jaar onses Heren 1971? Dit is hul strewe om rassisme uit te wis en watter mens sal daarop nie amen en nog 'n keer amen sê nie? Ras sisme uitwis? Natuurlik. Maar bete ken dit nou waaragtig dat jy jou spaargeldjies moet gee om kanonne en gewere te koop vir mense wat, bewus of onbewus, niks anders is as die huurtroepe van Rooi China in Afrika?' De lange ingezonden brief in Die Burger eindigt zo: 'Terwyl ons, met verskuldigde eerbied, Haar Majesteit Koningin Juliana se verlof vra om hierdie besluit te betreur, neem ons tegelyk die vryheid om aan haar raadgevers dieselfde raad te gee wat die groot skrywer Douwes Dekker meer as 'n halwe eeu gelede aan an der huigelaars gegee het: Stik in die koffie en verdwijn'. Beetgenomen Een dag voor deze brief in Die Burger verscheen, had de hoofdre dacteur van dat blad ook al geschre ven dat de Koningin verkeerd voor gelicht is. 'Sy het haarself toegevoeg aan die lange ry mense met goeie bedoelinge wat hulle al laat beetneem het deur andere wat bose bedoelinge agter skoonklinkende woorde en fra ses soos 'vrede' en 'demokrasie' ver berg', aldus een passage uit het hoofdartiekel. Het blad vraagt zich af of iemand haar wel verteld heeft dat het geld van de Wereldraad ook gaat naar or ganisaties die hun doel willen berei ken door woest terrorisme en daarbij voor een belangrijk deel werktuigen zijn geworden van het communisme. Volgens Die Burger is het juist zo pijnlijk dat de Nederlandse Vorstin iets doet wat als een vijandige daad jegens Zuid-Afrika moet worden be schouwd. Er bestaan tussen de twee landen banden die niet maar wille keurig verbroken kunnen worden, meent het blad. Dat zijn banden van verwantschap op verschillende gebie den die net zo,min opgeheven kunnen, worden als banden van bloedver wantschap. 'En 'n klap van 'n bloed verwant maakt ook seerder as die van die vreemdeling'. Een persoonlijke vriend van het koninklijk gezin zou dan ook gezegd hebben dat hij het volslagen onbe grijpelijk vond dat de Koningin zoiets kon doen. De heer H. Klapwijk schrijft Die Burger dat hij bedankt heeft als lid van de Vereniging van Engeland vaarders, waarvan prins Bernhard beschermheer is. De vereniging is een organisatie van mensen die tijdens de tweede wereldoorlog naar Engeland wisten te ontkomen. Vanaf. 5 maart wordt in het Rijksmuseum een tentoonstelling van 17 de- eeuwse Nederlandse schilderkunst gehouden. Op de foto twee schilde rijen van Rembrandt, afkomstig uit Frankrijk: Hendrickje Stoffels en de Kruisiging van Christus. Het laatste schilderij werd tien jaar geleden ontdekt in een kerk in Zuid-Frankrijk. Van onze Haagse redactie DEN HAAG De Spaanse ar beiders in Nederland worden op een onbevredigende manier voor zien van lectuur, die het tegen woordige Spaanse regime onwel gevallig is, vinden de Tweede- Kamerleden Vredeling en Wiel- draaijer (beiden P.v.d.A.). Zij vragen de ministers van C.R.M., van sociale zaken en van justitie om maatregelen om hierin ver betering te brengen. Van onze correspondent ARNHEM De procureur-gene raal bij het gerechtshof in Arnhem eiste gisteren zes jaar gevangenisstraf met aftrek en terbeschikkingstelling aan de regering tegen de 32-jarige Johnny J., die in september 1969 bij een bankoverval in Ommen de waar nemend directeur H. Boeve dodelijk verwondde met een pistoolmitrailleur. J. was door de Zwolse rechtbank veroordeeld tot 4 jaar gevangenisstraf en ter beschikkingstelling. Hij was hiertegen in hoger beroep gegaan, omdat hij niet inzag waarvoor hij eerst vier jaar zou moeten zitten als hij daarna toch nog een behandeling zou moeten ondergaan. DEN HAAG Dr. Charles H. Best. mede-ontdekker van het insuline, brengt eind april een bezoek aan ons land. Aanleiding tot dit bezoek is de ontdekking van het insuline vijftig jaar geleden. Samen met zijn vrouw is dr. Best uitgenodigd door de Ne derlandse vereniging van suikerzie ken. Na aankomst op Schiphol op 28 a- pril is er 's avonds in de Canadese ambassade een receptie. De volgende ochtend zullen de heer en mevrouw Best op Soestdijk door de koningin worden ontvangen 's Middags spreekt hij in de Leidse universiteit over „insuline in het verleden en in de toekomst Op 30 april bezoekt dr Best „Bos en Duin", het kindertehuis van de NVS. waar hij de eerste steen zal leggen voor de bouw van een pavil joen voor vierentwintig suikerzieke kinderen. Het oude hoofdgebouw, dat niet meer zo geschikt is voor kinde ren, zal worden ingericht tot hoofd kantoor van de NVS. In het voorjaar wordt het kantoor van Den Haag overgeplaatst naar Bosch en Duin in Zeist. De ontdekking van het insuline in 1921 wordt wel eens de belangrijkste ontdekking in de geschiedenis van de geneeskunde genoemd. Sindsdien kunnen diabetici volwaardig hun po sitie in de samenleving innemen. In Nederland schat men het aantal suikerpatiënten dat onder medische behandeling staat op ruim honderd dertigduizend. Het insuline werd in Toronto ont dekt door de laatstejaarsstudent me dicijnen Frederick Crant Banting. Belangrijke bijdragen leverder. ook dr. MacLeod (autoriteit op het gebied van suikerziekte en de omzetting der koolhydraten) en dr. Collip, die ver antwoordelijk was voor de chemische zuiverheid en standaardisering van het insuline. Banting en Macleod kregen ln 1923 de Nobelprijs, die zij onmiddellijk deelden met resp. Best en Collip Banting nam vrijwillig dienst in de Tweede Wereldoorlog en kwam in 1941 tijdens een dienstvlucht bij Newfoundland om hat laven. Racisme In verscheidene christelijke kranten staan stukken die fel zijn gekant tegen het beschikbaar stellen van geld door de Wereldraad tegen het racisme. Ik las zelfs dat je je christelijk beginsel verloochent als je de Wereldraad steunt. Maar hebben we zelf ook niet de wapens ter hand genpmen in de Tach tigjarige Oorlog om onze principes te verdedigen? Hebben de onderdrukten in Afrika dan geen principes? Maar als wij negers steunen, die worden uitgebuit en die worden overheerst door een minderheidsregering, zijn wij er tegen. Kom mensen, laten wij oppassen de Wereldraad te verketteren en zelfs mensen die de Wereldraad steunen, hun christelijk beginsel de grond in te boren. En laten we niet teveel respect hebben voor landen als Portugal, die hun macht gebruiken in een land wat niet het hunne is. MONSTER B. v.d. Kruk Vriendelijk Het ingezonden stuk van mevr. Ko- ning-Bijker over Zuid-Afrika Is recht uit mijn hart gegrepen. Waarom gaat men in Nederland zo te keer tegen dit vriendelijke land? Waarom steunt men zelfs de revolutie, die men de mooie naam van „Wereldraad van kerken" heeft gegeven? Mijn zoon werkt nu bijna vier jaar in Zuid-Afrika en ik hoor dus uit be trouwbare bron hoe het daar is. Een tijdje geleden is hij verhuisd. De zwartjes daar zijn allervriendelijkst. Ze boden mijn zoon aan bij de verhui zing een handje te helpen. De mensen voelen zich daar tevreden en gelukkig, enkele uitzonderingen daargelaten. Die zijn er trouwens in elk land. Ik vind het dan ook meer dan erg dat de giften via de Wereldraad wor den gebruikt voor de dolksteek in de rug van duizenden blanken en kleur lingen en tot een hoera-geroep van het communisme. Wanneer gaan onze ogen eens open voor dit reële gevaar? VOORSCHOTEN A. Hendrikse Jules de Corte U allen vond hopelijk het interview zaterdag in deze krant met Jules de Corte erg mooi. Het is wel duidelijk wie J. de C ook met de merels be doelt: onze medemensen, ook de negers in Zuid-Afrika. De mensen in Zuid- Afrika en ook wij zijn niet goed voor de merels.. Die vele weldenkende Bantoes, zoals mevr. Koning-Bijker ze beschreef, zijn misschien wel omgeturnd of gedwon gen tot.. Hoe kan men over „welden kend" spreken als elke blanke zijn uiterste best doet om de negers zo dom mogelijk te houden? Bewijs: Er zijn drie universiteiten voor blanken en slechts één voor negers en dan te be denken dat er veel en veel meer ne gers dan blanken in Zuid-Afrika zijn. Volgens de jongste apartheidspoli tiek worden de Bantoes (zoals mevr. K. de negers noemt), die een te hoge functie in het bedrijfsleven hebben, verzocht een lagere baan te zoeken. Mevrouw K. is waarschijnlijk wel eens in Zuid-Afrika geweest, maar dan heeft ze een te donkere zonnebril opgehad Als u het eerste en grote ge bod wil toepassen, dan moet u uw in gezonden stuk direkt verbranden en dat van Jules de Corte boven uw bed hangen. Ik schaam me ervoor dat ik gerefor meerd gedoopt ben en dat de christe nen in Zuid-Afrika zich ook gerefor meerd (of protestant) noemen. Ieder een die zo'n mening uit, wordt in Zuid-Afrika uitgemaakt voor commu nist of Peking-agent Afz.: Een christen die probeert het eerste en grote gebod na te leven (Naam en adres b(J redactie bekend). UTRECHT Jongeren in be drijven worden niet als leerling behandeld maar duidelijk als arbeiders die zoveel mogelijk produktie moeten maken. Geconstateerd moet worden dat ve le jongeren die in het kader van het leerlingenweien een opleiding binnen het bedrijf volgen door de werkge vers als produktievee worden ge bruikt. Dat zij in feite leerling zijn, wordt door vele bedrijven als een onbelang rijke bijkomstigheid gezien. En dat terwijl de werkgever voor iedere leer ling die een opleiding volgt nog geld krijgt ook. Dit schrijft de katholieke werkende jeugd in het rapport van een onder zoek naar het leerlingenwezen, dat vandaag in Den Haag is aangeboden aan de voorzitter van het centraal orgaan van de landelijke organen van het leerlingenwezen en aan een functionaris van het ministerie van onderwijs en wetenschappen en aan vertegenwoordigers van werkgevers en werknemersorganisaties. De KWJ heeft ruim tien pet. van de ongeveer 68.000 jongeren, die een opleiding via het leerlingenwezen volgen in mei en juni van het vorig jaar geënquêteerd. Het gaat hier om een groep jongens vanaf 16 jaar die na de school bij een bedrijf komen, daar werken en er een deel van de week een algemene en een vakop leiding volgen. De KWJ schrijft over de organisa tievorm: „Het is een vreemde zaak dat de verantwoordelijkheid voor het leerlingwezen door het ministerie van onderwijs en wetenschappen is uit besteed aan de landelijke organen, waar dc dienst wordt uitgemaakt door het bedrijfsleven. Een vreemde zaak vindt de KWJ het ook dat de wet op het leerlingenwezen buiten de wet op het voortgezet onderwijs staat. Er zijn in Nederland blijkens het rapport ongeveer 450.000 werkende jongeren tot en met 18 jaar. Van hen ontvangen 330.000 meisjes en jon gens geen enkele vorm van onder wijs of vorming meer. Plaatselijke en regionale opvang centra voor buitenlandse werkne mers ontvangen overheidssubsidie voor lectuurvoorziening, waarbij door de overheid geen beperkingen gelden van politieke aard. De Kamerleden vragen de ministers of het juist is dat de lectuurvoorziening ind eze centra vrijwel uitsluitend via de Spaanse ambassade geschiedt. Het democra- tisch-socialistische blad voor Span jaarden „Le Socialiste" en het NVV- blad voor Spaanse arbeiders ontbre ken er volgens de vragenstellers. Afgewezen In Veenendaal is volgens hen ge probeerd om bepaalde Spaanse bla den en boeken in de lectuurvoorzie ning op te nemen, maar een verzoek hiertoe \yerd afgewezen. In Amersfoort wil men alleen in contact treden met Spaanse arbei ders die het officiële regiem in Span je zijn toegedaan. In de centra wordt door de leiding een afwerende hou ding aangenomen als oppositionele groepen tegen het regiem contact zoe ken met de Spanjaarden die de cen tra bezoeken. Tenslotte geven zij het voorbeeld van Heer Hugowaard. Daar wordt een kamp gebouw voor Spanjaarden die bij de Hoogovens werken. De lec tuurvoorziening in dit kamp zou ge schieden door de Spaanse ambassade, medische verzorging gebeurt door een bedrijfsarts van Hoogovens en er kan geen individuele keuze voor een arts gemaakt worden en het zou in het voornemen liggen dat niemand /.on der toestemming dit kamp mag betre den. Onder de Spaanse arbeiders heeft dit kamp nu al de bijnaam „concentratiekamp", aldus de vragen stellers Vredeling en Wieldraaier. Nederlandse student in Pakistan in hechtenis KARATSJI (Rtr) De tien dagen geleden in Pakistan gearresteerde Nederlandse student Jacob Walg ver blijft nog in hechtenis in Karatsji, waar hij door de politie wordt onder vraagd. De 24-jarige uit Amsterdam afkom stige student in de sociologie werd aangehouden toen hij zich met een fototoestel in de buurt van een bij Karatsji gelegen luchtmachtbasis op hield. Op grond van de Pakistaanse wet mag de arrestant niet langer dan tot het aanstaande weekeinde worden vastgehouden, tenzij de justitie een duidelijk omschreven aanklacht tegen hem indient. De Nederlandse consul in Karatsji, H. J. Tadema, Wielandt, zei woensdag aanvankelijk verwacht te hebben dat de student zou worden vrijgelaten nadat de in beslag genomen film was ontwikkeld. Nu neemt hij aan dat het materiaal naar hogere instanties is doorgestuurd. De foto's van vliegtui gen die Walg bij zich had, had hij van een Pakistaanse correspondentie vriend gekregen, aldus de consul. weer max. min. neer- gisteren Amsterdam zw. bew. 7 Brussel zw bew. 8 Frankfort zw. bew. 7 4 Kopenhagen licht bew. 8 3 Locarno onbew. 12 —3 Londen zw. bew. U 2 Luxemburg geh, bew. 6 2 Madrid onbew 20 —1 Majorca licht bew. 13 —1 München sneeuw 2 —1 Nice onbew. 14 4 Parijs motregen 7 5 Rome 13 6 Wenen zw. bew. 5 1 Zürich zw. bew. 4 0 Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM De civiele kamer van het Amsterdams gerechtshof heeft gisteren in hoger beroep de uit spraak van de vice-president van de rechtbank in het kort geding over de Uithoornse maisonettewoningen be krachtigd. De gemeente Uithoorn mag ook van het gerechtshof de bouw van de maisonnettes niet afronden en in de gereedgekomen woningen geen be woners toelaten. Het kort geding was door twee in woners tegen de gemeente aange spannen omdat de bouw van de maisonnettes naast hun koopwonin gen in strijd was met het bestem mingsplan Zijdelwaard IV. Nu zullen partijen waarschijnlijk in cassatie gaan bij de hoge Raad. De twee Uithoorners waren gisteren nog in overleg met hun advocaat, mr. D. Schut (de broer van de minister van volkshuisvesting en ruimtelijk^ orde ning). Wanneer de Hoge Raad de knoop gaat doorhakken kan dit een belangrijk precedent worden. Er zijn vele gemeenten waar van bestem mingsplannen is afgeweken. In veel steden zijn de koffertjes met telformulieren aan de volks tellers ter hand gesteld. Op de foto een beeld van het uit leien van deze koffertjes in Zaandam.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1971 | | pagina 7