INGELAND WORSTELT MET EEN
GEWELDIG RASSENPROBLEEM
EDGAR HOOVER, DE ONVERWOESTBARE
Israël en Nederland
richten ziekenhuis
in Kenia in
Israël roept
ambassadeur
naar Tel Aviv
Smeerpijp zal voor
95% gezuiverd
afvalwater lozen
Labour Partij in
gunst bij Britten
Sow j et-geleerde
spoorloos
STAKING BIJ
AIR FRANCE
23
ZATERDAG 20 FEBRUARI 1971
groep opgeschoten jongelui
Ide begin juni vorig jaar alle ra-
kapot van de Barley Mow-bar in
'erhampton. De Barley Mow-bar
;n café als duizenden andere in
iland. Wolverhampton, een mid-
•ote stad vlak bij Birmingham,
265.000 inwoners, van wie tien
int niet-blanke immigranten,
gebeurde in Wolverhampton
iweinig opzien hebben gebaard als
sarley Mow-bar niet van Bhagat
;h was geweest. Bhagat Singh is
trotse Sikh, die een paar jaar
len uit India naar Engeland is
nen, er zijn tapvergunning heeft
laid en die nu ir. het centrum van
'erhampton een bloeiende zaak
!t. Het merendeel van zijn bezoe-
zijn Indiase er. Pakistaanse im-
ranten.
paar dagen later namen de
irlingen van Wolverhampton
k. Met hockey-sticks Pakista-
;ijn verzot op hockey werd
len in de stad fors ingeslagen op
l'skinheads', jongelui die gemilli-
rd haar dragen en legerlaarzen
jdie een nieuw spel, het „Paki-
iing", (Pakistaantje pesten) had-
bedacht. Op het plaatselijke poli-
ïreau. waar ik kort daarna naar
gebeurde informeerde, werd de
:iële mening in een kwartier tijds
inderd. De hoofdinspecteur, die
te woord stond vertelde, dat Wol-
ïampton geen kleurlingenpro-
m heeft. Maar toen ik daarop
1 meegenomen naar de kamer
de opperste politiechef, vertelde
i5-jarige, gesnorde commissaris E.
imonson: 'Tot voor een paar we-
zouden wij gezegd hebben, dat
geen rassenproblemen hebben',
et was verkiezingstijd en duide-
dat noch de politie noch de ge-
ntelijke autoriteiten stevig in
den van de Conservatieve Partij
Wolverhampton graag genoteerd
tn als centrum van rassenonrust.
stad was toch al bekend genoeg,
at de Conservatieve politicus
ich Powell, de man die twee jaar
den een fel demagogische rede te-
kleurlingen hield, er één van zijn
en en zijn kiesdistrict heeft,
et incident in Wolverhampton
een uiting van de spanning, die
aat tussen de blanke bevolking
de stad en de 22.000 kleurlingen,
zich er de afgelopen iaren hebben
estigd. Het was tegelijkertiid een
tbaar puntje van een afschuwe
probleem, waarmee heel Enge-
worstelt.
et is het probleem van 1,5 mil-
merendeels riet-blanke immi-
nten, die in de afgelopen 20 iaar
de landen van het Gemenebest
gekomen en op eigen houtje heb-
moeten proberen zich aan de
fse levensgewoonten aan te pas-
k Het is tevens het probleem van
(ike Engelsen, die moesten aan-
rder dat er in hun straat honder
kleurlingen kwamen wonen, die
I eigen gewoonten, taal, godsdienst
voedingswijze meebrachten,
'ast staat dat vele blanke Engelsen
liet in zijn geslaagd de stroom
igranten mentaal te verwerken,
heeft geleid tot de opbloei van
Istische vooroordelen en een prak-
van keiharde discriminatie bij de
ivesting en de werkgelegenheid,
o hun beurt hebben vooral de
•re immigranten zich fel verzet
de Britse levenswijze. Maar al
•aak hebben z<i zich vrijwillig of
r de omstandigheden gedwongen
jhun lotgenoten teruggetrokken in
volledig isolement,
immigranten uit de landen van
Gemenebest vermen nauwelijks
procent van do totale Britse be
ing. Dat er toch grote sociale
ties zijn ontstaan is voor een be-
|rijk deel te wijten aan de opeen-
ang van grote aantallen immi
granten in relatief kleine woongebie
den.
Door het ontbreken van een voor
uitziend beleid van de regering zijn
de immigranten niet gelijkelijk over
geheel Engeland verspreid. In het
vrije spel van maatschappelijke
krachten zijn de immigranten op gro
te schaal naar de krottenwijken ge
trokken van de Britse industriecen
tra. De grootste concentraties -kleur
lingen tref je dan ook aan in de Lon-
dense sloppenwijken, zoals de wijk
Northcote Ward, waar meer dan 30
procent van de inwoners immigrant
is en in Brixton, waar hele straten
door Westindiërs worden bewoond.
Ook in „the black country", het indus
triegebied van Midden-Èngeland, zit
ten kleurlingen opeengepakt in de
krottenwijken van Birmingham, Not
tingham, Smethwick en Wolverhamp
ton,
De betrekkelijk goedkope krotwo
ningen waren voor vele immigranten
een paleis verge'eken met wat ze in
hun moederland hadden. Precies,
zoals ze thuis gewend waren, namen
zij in die huizen zoveel mogelijk fa
milieleden op. En air het kon ook nog
vrienden en kennissen met hun gezin.
Bovendien drukte dit voor elk apart
de huurprijs aanzienlijk.
De immigranten, die Engeland bin
nenkwamen stonden in het begin erg
onwennig tegenover de Engelse ge
woonten. Vooral de Indiërs en Pakis
tani verfoeiden niet zelden deze leef
wijze, waarbij man en vrouw gelijke
rechten hebben en zelfs kinderen een
hartig woordje meespreken. De
sexuele moraal, die allang niet meer
Victoriaans is, het voedsel en de
godsdienst waren voor de meeste im
migranten vreemd Daardoor bestond
er al gauw een neiging van afkeer
jegens de Britse cultuur en een hang
naar het behoud van de eigen gebrui
ken. Veel immigranten uit India en
Pakistan lieten Engeland alleen toe
op school en op het werk.
Het gevolg was dat in het hartje
van de Britse industriesteden kleine
stukies India, Pakistan en West-Indië
werden geschapen. Tijdens het be
wind van de Conservatieve Partij, in
de vijftiger iaren. werd bitter weinig
gedaan om dit verschijnsel van vrij
willige apartheid teeen te gaan Er
werden cursussen georganiseerd om
de immigranten Engels te leren De
Engelsman, die het meest met da im
migranten te maken kreee. werd niet
ingelicht over de culturele achter
gronden van de nieuwkomers. Fn ook
een programma voor de geestelijke
aanoassing van de immigranten aan
de Britse le enswijze ontbrak. De im
migranten werden immers beschouwd
als bruikbare gast-arbeiders. van wie
men het liefst zo weinig mogelijk last
wilde hebben.
De belangrijkste reden van de im
migranten om naar Engeland te gaan
was ook het verdienen van eeld en de
verleidineen ven de westerse wel
vaart Pas twee jfcar geleden zasen
Aziatische k'eur'ineen met een Brits
paspoort zich gedwongen om naar
Engeland te g»an omdat er elders
geen plaats meer voor hen was Ke
nia had toen besloten deze Aziatische
'vreemdelingen' het land int te zetten
De grote trek 'gastarbeiders' beeon
al in de vijftiger jaren. De Britse in
dustrie maakte toen een neriode van
opbloei door. De arbeidsmarkt was
krap. Vele immigranten uit de Ge-
menebestlanden zagen de kans schoon
om de armoede thuis te ontvluchten.
Eenmaal in Engeland stuurden de
meeste immigranten, een belangrijk
deel van hun loon naar huis. Vaak
hadden ze vrouw en kinderen achter
gelaten. Soms zelfs was hun werk in
Engeland de hash waaroD een hele
familie in India of Pakistan in leven
kon blijven.
En het waren niet de slechtste ar
Straatbceld in Wolverhampton, waar tien procent van de bevolking uit niet-blanke immigranten bestaat
beidskrachten, d-e naar Engeland
trokken. Het besluit naar Europa te
gaan was een ingrijpende stap, die
heel wat durf en ondernemingslust
vereiste. Uit een onderzoek, dat in
1961 werd gehouden bleek dat bij
voorbeeld maar 12 procent van de
immigranten uit West-Indië in het
moederland werkloos was geweest.
Over het algemeen had de Westin-
dische immigrant, ondanks alle cultu
rele verschillen helemaal niet het ge
voel dat hij moe'lijkheden zou kun
nen krijgen in Engeland. Tijdens het
Britse bestuur kregen de kinderen in
West-Indië dezelfde schoolopleiding
als in Engeland. Maar zodra de West-
indische kleurling de overtocht had
gemaakt, begonnpn de problemen.
Aaron Haynes, een uiterst vriende
lijke en gitzwarte Westindiër, die in
Wolverhampton het bureau voor de
communisty-relaticos leidt, vertelde
me: 'De Westindiër is opgevoed in
een verengelste omgeving. Hij bestu
deert op school Shakespeare, luistert
naar Westerse muziek en kent alle
Engelse volksliedeten. Hij kent de
achtergronden en de Britse folklore
en naar zijn eigen idee is hij een
verengelste figuur. Maar zodra de
Westindiër Engeland binnenkomt
merkt hij dat hij anders is. Bijna di
rect weet hij dat dit alleen komt door
zijn verschillende huidskleur'.
Het zijn dan ook vooral de zwarte
immigranten, die zich het meest ge
kwetst voelen, als ze worden gediscri
mineerd bij het zoeken van een baan
of een huis. Zij voelen zich ook veel
minder een afgezonderde groep met
een eigen cultuur, zoals de Indiase of
Pakistaanse immigranten, die bij hun
lotgenoten troost kunnen zoeken.
De problemen van de Indiase en
Pakistaanse immigrant liggen veel
meer op liet culturele vlak. Qua
uiterlijk wijken ze niet zo erg veel af
van een door de zon gebruinde En
gelsman. Hun grieven richten zich
dan ook voornamelijk tegen de onwe
tendheid over het verzet van de blan
ke medeburgers tegen hun gewoon
ten. In de afgelopen jaren zijn naar
schatting 230.000 immigranten uit In
dia naar Engeland gekomen 80 pro
cent van deze nieuwkomers zijn
Sikhs die zijn weggetrokken uit de
Poenjaab de Noord-Indiase provincie,
die tegen Kasjmir aanligt.
De Sikhs zijn een heel aparte groep
in India, het zijn de donkergekleurde
mensen met prachtige tulbanden op,
keurig omhoog gekrulde snorren en
gitzwarte ogen De Sikhs zijn van na
ture een zeer mobiel volk. In de Brit
se koloniale periode trokken zij al de
aandacht, omdat het uitstekende
vechtersbazen waren. Om een goede
Sikh te zijn moet je zweren vijf re
gels in ere te houden: het niet sche
ren van haar en baard, en het dragen
van een dolk een stalen armband, een
korte broek en een kam. Elke inge
wijde Sikh draagt een tulband en
voegt het woord Singh (wat leeuw
betekent) achter zijn eigen naam
In Engeland hebben de Sikhs veel
last gehad van het dragen van hun
tulband. Vele Sikhs werken bij de
openbare vervoerbedrijven. Enige tijd
gelden verbood een van die bedrijven
het dragen van de tulband tijdens het
werk Dit leidde tot een massale pro
testdemonstratie. waarbij een leider
van de Sikhs dreigde zelfmoord te
plegen als zijn geloofsgenoten de tul
band zouden moeten afzetten. De
S'khs wonnen en dragen nu een
zwarte tulband in plaats van de uni
formpet.
Ook nu nog stoten de Sikhs in En
geland op veel onbegrip. Zoals de
rechter bewees, die een beklaagde
onlangs beval zijn dolk thuis te laten
De 170.000 Pakistaanse immigranten
hebben aan het veelkleurige Engelse
leven de gebruiken van de islam toe
gevoegd. Als gelovige Moslim moet de
Pakistani dagelijks met het gezicht
naar Mekka zijn gebeden verrichten.
Hij mag geen varkensvlees of alcohol
gebruiken en de vrouw speelt bij de
Pakistaanse immigrant een bijna ver
nederende. ondergeschikte rol Zo
komt het "oor, dat je in Engeland een
Pakistaans echtpaar ziet lopen in hun
kleurige inlandse kledij, met de man
voorop en de vrouw keurig op twee
passen afstand achter haar echtge
noot. Het Pakistaanse echtpaar eet
zelfs niet samen. Eerst eet de man en
daarna trekt de echtgenote zich met
de meisjes voor de maaltijd terug in
haar eigen apartcment.
Na aankomst in Engeland zetten de
immigranten deze eigen levenswijze
voort En zij kregen daartoe ook alle
kans, omdat zij samen opgepakt in de
kleurlingen-ghetto's van de Britse in
dustriecentra terechtgekomen. Aan
drang om hun leefwijze te verande
ren was er nauwelijks En omdat zij
zich bij hun lotgenoten het meest op
hun gemak voelden, veranderde er
niets. Bovendien werd elke poging om
het ghetto te verlaten tegengewerkt
door hun te lage inkomens En bij het
zoeken naar beter betaald werk en
een beter huis kwamen ze al gauw in
aanraking met discriminatie.
De reactie van de blanke buurtbe
woners in de krottenwijken op de
vrij plotselinge verandering van hun
\frijk, was vaak niet mals. Vele van
deze buurten leven in de sfeer van
Coronation Street. Er is een sfeer van
onderlinge solidariteit, men spreekt
er het eigen dialect Nu kwamen daar
opeens honderden kleurlingen met
hun eigen gewoonten en een voor de
westerse neus nogal onsmakelijke
Door
Chris Blankenburgh
manier van eten koken de buurt in
trekken. Onbekend, met de gebruiken
van de immigranten uit India, Pakis
tan en West-Indië, was de eerste
reactie: zo snel mogelijk naar een an
dere wijk. Maar de achterblijvers
de mensen die een ander huis niet
konden betalen, de laagst betaalden
werden gedwongen de nieuwko
mers te accepteren. En juist in deze
sfeer ontwikkelde zich de meest felle
racistische vooroordelen
Het is vooral het beleid van kijken,
maar niets doen' geweest van de
Britse regeringen, dat de immigratie
tot een sociaal probleem heeft ge
maakt, en dat onrust heeft geschapen.
Onrust, die zal toenemen, naarmate
de economie wordt beschouwd als een
gevaarlijke concurrent op de arbeids
markt en bij de huisvesting.
Spanning, die ook zal toenemen,
zodra de kinderen van de immigran
ten merken dat. hoewel ze dez?lfde
school hebben doorlopen als hun
blanke vrienden, ze toch niet dezelfde
banen kunnen bemachtigen. Een
tweede generatie immigranten, die
zich bovendien gefrustreerd zal voe
len door problemen thuis, waar wordt
verwacht dat zij de ouderlijke ge
woontes zullen overnemen, maar die
door hun opvoeding in de Engelse
omgeving zich allereerst Engelsman
voelen en hun rechten tot gelding
willen brengen.
Pas heel laat, na hevige rassenon-
lusten in Notting Hill en Nottingham
in 1958, besloot de toenmalige conser
vatieve regering de problemen aan te
pakken door de immigratie te beper
ken. Naast deze immigratieverminde
ring werden ook wetten aangenomen,
die discriminatie verbieden Maar in
feite zijn dit lapmiddelen geweest. De
beperking van de immigratie lost de
binnenlandse spanningen niet op,
maar verhoogt de woede van immi
granten, die nu hun familieleden niet
meer kunnen laten overkomen De
wetgeving tegen de discriminatie laat
alle ruimte om een kleurling op een
fijnzinnige manier toch nog de laan
uit te sturen, als hij komt solliciteren
naar een baan of een huis.
Zowel de Conservatieve Partij als
de Labour Partij streven openlijk
naar integratie van de rassen in En
geland. Maar hoe is deze integratie
ooit mogelijk als de immigranten in
hun eigen ghetto's opgestapeld blij
ven zitten? In april 1968 werd Enoch
Powell door zijn partij uit het scha-
diAvkabinet gezet, omdat hij op on
tactische wijze de latente haatgevoe
lens jegens de kleurlingen aanwak
kerde. Maar het is zijn Conservatieve
Partij, die nu op het punt staat uit te
voeren wat Powell propageert; dras
tische beknotting van de Immigratie
en het bevorderen van de terugkeer
van kleurlfngen naar hun landen van
herkomst. Want dat kost de staatskas
het minst.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG Nederland en Israël
nemen gezamenlijk de inrichting van
een ziekenhuis in Kenia op zich Dit
is besloten tijdens het eerste gesprek
van delegaties van Nederland en
Israël, dat deze week gehouden is.
Ook is besloten tot een gezamen
lijke research door de Landbouw-ho-
geschool te Wageningen en de He
brew University tot verbetering van
grasproduktie in droge gebieden.
JERUSALEM (AFP, AP, Reuter,
UPI) De Israëlische ambassadeur
bij de VN Rabin, is voor overleg met
de regering in Tel Aviv aangekomen.
Israël is druk bezig een antwoord te
formuleren op de recente Egyptische
vredesvoorstellen.
Volgens zegslieden uit New York
oefent de Amerikaanse regering zwa
re druk uit op Tel Aviv om tot een
buigzamer standpunt te komen Am
bassadeur Rabin zei gisteren in Tel
Aviv echter in de huidige fase van
het overleg geen Amerikaanse druk
te hebben ondervonden. Hij ontkende
een boodschap van de Amerikaanse
regering bij zich te hebben.
De New York Times heeft gemeld
dat Egypte VN-bemiddelaar Gunnar
Jarring heeft meegedeeld, bereid te
zijn een vredesverdrag te tekenen
met Israël als dat land zich terug
trekt uit alle Arabische gebieden, die
sinds de juni-oorlog van 1967 bezet
worden gehouden.
OLDENBURG Minister Bakker
heeft gezegd dat het afvalwater dat
via de zg. „smeerpijp" geloosd zal
worden in de monding van de Eems
reeds voor 95 procent gezuiverd is.
Aldus blijkt uit een vraaggesprek
dat de minister heeft gehad met de
„Nordwest-Zeitung", die in Olden
burg (Neder Saksen) verschijnt. Vol
gens het blad heeft de minister ge
zegd: „Wij hebben het probleem
slecht verkocht en het publiek onvol
doende over de plannen ingelicht."
Volgens de minister zullen chemi
sche fabrieken hun afvalwater niet
door de leiding spuien. Deze fabrie
ken zullen zuiveringsinstallaties moe
ten bouwen.
LONDON (AP) De Britse Labour
Partij heeft stnds de moeilijkheden
bij de Rolls Royce fabrieken aanzien
lijk aan populariteit gewonnen. La
bour is nu 7.5 piocent populairder
dan de Conservatieve Partij, zo blijkt
uit een opinieonderzoek. Een maand
geleden was Labour 4,5 procent popu
lairder dan de Conservatieven
BERN (DPA) De Russische
atoomgeleerde Victor Wagin, die de
laatste vijf jaar heeft gewerkt bij het
onderzoekcentrum van de Europese
organisatie voor kernonderzoek
(CERN) bij Genéve. is spoorloos ver
dwenen.
Ook de echtgenote en de twee kin
deren van Wagin zijn met onbekende
bestemming uit Genève vertrokken.
PARIJS (AP. Reuter) De natio
nale Franse luchtvaartmaatschappij
Air France en twee chartermaat
schappijen hebben besloten hun
diensten voor onbepaalde tijd stop te
zetten. Piloten van deze maatschap
pijen zijn een staking begonnen om
hun eisen voor een verbeterd ar
beidscontract kracht bij te zetten
Door Jelte Rep
lies wat over J. Edgar Hoover, de oude, maar
fgieke directeur van de Amerikaanse federale re-
rche, de FBI, gezegd wordt, schijnt niet waar te
en wordt tegengesproken. Hij wordt beschouwd
de held en de super-man die de Verenigde Staten
het communistische gevaar heeft bevrijd. Maar
wordt ook beschouwd als een onverwoestbare
itor. Hij wordt beschouwd als een strijder voor
teel geprezen Amerikaanse vrijheden. Maar hij
dt ook beschouwd als een bevooroordeelde kwe-
Hij wordt beschouwd als onvervangbaar, maar
wordt, nadrukkelijker dan ooit tevoren, zijn on-
lellijke aftreden geëist.
ïover is nu 76 jaar en is reeds 46 jaar lang de
le en enige chef van de FBI. Maar het is duide-
dat als het aan Hoover zelf lag, hij vanachter
bureau weggedragen zal moeten worden. On
es de vriendelijke hints, die velen van de acht
Identen, onder wie hij heeft gediend, hem hebben
ven, blijft Hoover zitten, waar hij zit om de
d tegen het „rode gevaar" voort te zetten. „Ik
er altijd tegen geweest iemand om diens leeftijd
ltslaan", zegt hij. „We hebben hier mensen boven
ichtig. Hoe langer iemand bij ons is, hoe waarde-
r hij wordt".
lar meer dan ooit tevoren is deze 65-plusser in
raak. Ramsey Clark, die als Johnsons minister
justitie Hoovers organieke chef was, schrijft ln
laatste boek, dat des directeurs „zorgen om zijn
i reputatie" ertoe geleid hebben, dat de FBI
r op glorie heeft gejaagd dan zich heeft toegelegd
iet ontwikkelen van afdoende middelen om de
ïmende misdaad te bestrijden. Deze beschuldi-
aan zijn adres, beantwoordde Hoover snel met
nterview, waarin hij Clark een „kwal" noemde,
rvan „je nooit wist welke kant hij op zou gaan".
Clark was nog erger dan Robert Kennedy, „die
standaarden en kwalificaties omlaag wilde ha-
Om kort te gaan, hij wilde meer negeragenten".
>over bleek zo boos te zijn dat hij zijn gewoonte
lts eens in de zoveel jaar een interview te geven
en de volgende week al een journalist van het
rblad Time enige van zijn denkbeelden toever-
wde: „Je hoeft je er nooit zorgen over te maken
sen president wordt neergeschoten door Portori-
n of Mexicanen", zo zei hij ondermeer. „Zij
ten namelijk niet erg zuiver. Maar als ze met
mes op je afkomen, pas dan op." Vervolgens
e hij nog een bevolkingsgroep tegen de schenen
door te verklaren dat Martin Luther JCing „de laatste
persoon op de wereld was, die de Nobelprijs had
moeten ontvangen. Ik had een complete minachting
voor hem, vanwege de dingen die hij zei en de ma
nier, waarop hij zich gedroeg."
De minachting van Hoover voor King was de Ame
rikanen reeds lang bekend. Reeds in 1964 noemde hij
de burgerrechtenleider in het openbaar „de berucht
ste leugenaar van dit land" en overspoelde hij het
Witte Huis met rapporten over het lasterlijke gedrag
van de neger-predikant. En hoewel King reeds lang
dood en begraven is, kon Hoover het toch niet nala
ten verleden jaar te beweren, dat King er een ma-
tresse op na had gehouden. Mevrouw Coretta King
reageerde met een felle verklaring, waarin ze het zei
te betreuren dat „een persoon, die zo arrogant be
vooroordeeld is tegen Portoricanen, Mexicanen en
zwarten, een vooraanstaand lid van de regering is".
Voor Japanse en Chinese Amerikanen moet kenne
lijk een uitzondering worden gemaakt, want in 1942
verzette Hoover zich met hand en tand tegen het
interneren van deze aan de westkust levende Ameri
kanen, terwijl respectabele figuren als Earl Warren
en Walter Lippman daar geen kwaad in zagen.
Tegenwoordig echter valt Hoover nauwelijks meer
„vooruitstrevend" te noemen en hij schijnt een af
keer te hebben van iedere jonge Amerikaan, die zich
anders gedraagt dan in zijn jeugd gebruikelijk was.
Zijn laatste onthulling voor een senaatscommissie
over een fantastisch klinkend komplot van de rooms-
katholieke geestelijken Philip en David Berrigan om
de stroomvoorziening in Washington op te blazen en
een „hoge regeringsfunctionaris" (Nixons adviseur
voor buitenlandse aangelegenheden, Henry Kissinger)
te ontvoeren, leverde Hoover de scherpste kritiek op,
William Anderson, die eerst zijn vaderland als com
mandant van Amerika's eerste kernonderzeeër dien
de en nu Congreslid is, bezocht de gebroeders Berri
gan en verklaarde na afloop geen letter van de be
schuldigingen tegen hen te geloven. Of Hoovers be
schuldigingen stand kunnen houden in een proces,
zal spoedig blijken.
Met zijn jaarlijkse rapporten waarin steevast de
Zwarter Panters de grootste bedreiging van Amerika
worden genoemd en met zijn opmerkingen over ver
dovende middelen, langharigen en bevolkingsgroepen,
heeft Hoover van zich zelf het beeld gegeven van een
eenzame oude man, die van de tegenwoordige tijd
niet zoveel meer begrijpt. In feite is hij ook een
eenzame oude man. die een kluizenaarsachtig bestaan
leidt en maar één passie heeft: zijn werk. Hij is
vrijgezel en bewoont in gezelschap van een be-
J. Edgar Hoover
diende en twee honden een groot huis in het
noordwesten van de Amerikaanse hoofdstad. In de
tuin is een waarschuwingsinstallatie tegen indringers
aangebracht en Hoover heeft zijn gewoonte om in het
park te gaan wandelen opgegeven, naar hij zegt,
vanwege de stijgende misdaad. Iedere dag als hij met
een dienstauto naar zijn bureau wordt gereden legt
hij zijn slappe, grijze hoed voor het tegenoverlig
gende raam, in de overtuiging dat een mogelijke
moordenaar op de hoed zal schieten, in plaats van op
de eigenaar.
Ook zijn bureau leidt hij op een padvinderachtige
manier. Hij heeft zo zijn eigen ideeën over hoe een
FBI-man eruit moet zien. Het bij de „baas" ontboden
worden is dan ook een zenuwslopende bezigheid,
want er bestaat een ongeschreven protocol. Allereerst
dient er een scherpe plooi in de broekspijpen te
zitten en dienen de handen goed droog te zijn (Hoo
ver vindt zwetende handen een gebrek aan karakter).
Vervolgens dient er op gelet te worden, dat je nooit
als eerste je hand uitsteekt maar wacht tot Hoover
dat gebaar maakt. En tenslotte mag men, als men
over het dikke tapijt op Hoover toeloopt, niet de ogen
neerslaan, maar moet men het hoofd omhoog houden
(Hoover staat namelijk graag op een kleine verho
ging om zijn kleine gestalte toch een zeker over
wicht te geven).
In zijn bureau bewaart Hoover als een trots trofee
het dodenmasker van John Dillinger, de beruchte
gangster die in de jaren dertig met zijn bende het
midden-westen terroriseerde, totdat de FBI hem bij
het verlaten van een bioscoop vijf kogels in zijn
lichaam pompte. Verder kunt u er een paar roestige
boksbeugels vinden, die volgens de label hebben toe
behoord aan een andere gangster. Charles Floyd,
alias Pretty Boy. Rijksmunitie maakte ook een einde
aan diens woeste leven. Uit deze dagen, toen de FBI
een einde maakte aan een openlijke terreur van de
gangsters, stamt de roem, die dit bureau en zijn chef
nog altijd hebben.
J. Edgar Hoover werd geboren op nieuwjaarsdag
1895. De goede voornemens van zijn ouders om hem
predikant te laten wórden, vielen al spoedig in dui
gen. Hoover werd bode in de Congresbibliotheek in
zijn geboorteplaats Washington DC en van zijn sala
ris studeerde hij rechten. Tijdens de eerste wereld
oorlog werd Hoover assistent op het ministerie van
justitie. Zijn eerste opdracht was de wettelijkheid
van de zojuist opgerichte communistische partij en
de communistische arbeidspartij na te gaan. Hij deed
dat met de zorgvuldigheid, die kenmerkend voor hem
werd. Hij bestudeerde de werken van Marx, Engels
en Lenin en kwam tot de conclusie:
„Deze doctrines bedreigen de tevredenheid van de
gemeenschap, de zekerheid van het inoividu en het
bestaan van ieder gezin". Zijn standpunt over het
communisme wijzigde zich nooit. „Het communisme
is de grootste bedreiging van ons tijdperk en het stelt
het voortbestaan van onze westelijke beschaving op
de proef", zo zegt hij tegenwoordig.
Zijn kunde en zijn ijver leidden ertoe dat hij in
1924 directeur van het zojuist opgerichte Federal Bu
reau of Investigation werd. Dat was toen Calvin
Coolidge president was. Hoover zag presidenten gaan
en komen en overleefde tot veler verrassing
zelfs Kennedy. Hoewel de FBI onder het ministerie
van justitie behoort, onderhandelt Hoover altijd
rechtstreeks met het Witte Huis. De pogingen van
Robert Kennedy om Hoover „op zijn plaats te zetten"
mislukten eh resulteerden uitsluitend in wederzijds
diep wantrouwen. Volgens Hoover wilden de Kenne
dy's de FBI grondig veranderen en volgens de Ken
nedy's hield Hoover doelbewust de invoering van d«
burgerrechten in het zuiden tegen.
Hoover had zijn imperium zo stevig opgebouwd,
dat hij zelfs de val van communistenjager num
mer één, senator Joe McCarthy, overleefde. Wetend
hoe gevaarlijk communisten voor de westelijke sa
menleving zijn, had Hoover tijdens de tragische hek
senjacht van de jaren vijftig McCarthy ijverig gehol
pen. De FBI was diep betrokken bij het werk van
McCarthy en de senator zou nooit zoveel schade heb
ben kunnen aanrichten, als hij niet de intensieve
hulp van Hoover had gehad. De journalist Richard
Rovere, die het McCarthyisme grondig bestudeerd
heeft, meent dan ook: „Niemand wist beter dan Hoo
ver, welk een bedrieger McCarthy in werkelijkheid
was en Hoover was de enige, die toendertijd zijn
reputatie tegen die van de senator op het spel had
kunnen zetten".
Men kan zich niet aan de indruk onttrekken dat
Hoover zijn organisatie een opportunistische gla-
mourrol laat spelen. Het ontmaskeren van commu
nistische agenten, moorden en ontvoeringen zijn kolf
jes naar Hoovers hand, alsmede van samenzweringen
uit linkse kringen tegen dé staat. Aan de andere kant
ontkende Hoover jarenlang het bestaan van georga
niseerde misdaad in de Verenigde Staten en was zijn
bureau in het begin van de jaren zestig uiterst traag
in het onderzoeken van de bomaanslagen en andere
misdaden tegen de strijders voor burgerrechten tn
het zuiden. Maar de tegenwoordige bomaanslagen
hebben de FBI tot grote bedrijvigheid gebracht en
Weathermen, Zwarte Panters en andere radicalen
worden op het ogenblik door Hoover beschouwd als
de gevaarlijkse misdadigers van Amerika.
Het rode gevaar bestaat nog steeds als demon in
Amerika en dat dankzij J. Edgar Hoover. Enkele
maanden geleden, na een medisch onderzoek, ver
klaarde de FBI-chef opgewekt: „Ik ben nog beter in
vorm dan in 1938."