Lpartheid is gebaseerd op
aachteloosheid van negers
54° RAI
Barbertjebungelt in Kamer
Frankrijk
NAVO de
reiki
hand
jersonenauto's
iet meer premie voor
avergang op aardgas
Wens van Tweede Kamer:
Vastleggen wie lid is
van Koninklijk Huis
chtoffers van
1 Jan Elshout
geborgen
TEKENEN VAN TOENADERING
11 TM 21 FEBRUARI
Zeebodemverdrag
ondertekend
Zeebodem
9
VRIJDAG 12 FtBRUARI 1971
Een vooraanstaand socioloog in Zuid-Afrika
mening dat de apartheid zich kan handhaven doordat de
bevolking toestaat dat zij voortduurt.
ice Schlemmer. de directeur
instituut voor sociaal onder-
de universiteit van Natal,
grote aantallen van minder
kelde zwarten ondanks het feit
je blanken benijden en zelfs
lich toch een overwonnen voJk
mmer zegt deze dingen in een
etiteld „Factoren die aan de
d ten grondslag liggen", als
el van een studie over het
dom 'in een maatschappij
apartheid heerst.
ontstaan van de apartheid is het feit,
dat vele blanken geloven dat zwarten
minderwaardig zijn. achterlijk of
"anders".
Grondslag
„Het systeem veroorzaakt in feite
dat de gewone zwarte inferieur is. De
privileges en de macht van de blan
ken geven de blanke een zekere
moed, zelfvertrouwen en zelfverze
kerdheid in zijn optreden tegenover
de zwarten. En de zwarten, door hun
totale gebrek aan privileges en hun
lagere status kunnen daar eenvoudig
niet tegen op," zegt Schlemmer.
Blanke politieagenten slaan een
menigte demonstrerende neger
vrouwen uiteen. Een tafereel dat
de machteloosheid uitbeeldt van
de situatie van de negers in
Zuid-Afrika.
Oplossing
roject is gezamenlijk geor-
oor het Christelijk Instituut
d-Afrika en de Zuidafrikaan-
van kerken. Het doel is een
|jke oplossing te vinden voor
rtheidsprobleem.
fomer zegt dat veel blanken in
|rika een poging voorzien van
jrten om een eind te maken
(huidige systeem,
goed georganiseerde actie van
arten. bijvoorbeeld een alge-
taking, kan het huidige sys-
Sjwel onmiddellijk vernietigen
economie van het land lam te
zegt Schlemmer.
r". zegt hij, „Het is zeer on-
lijnlijk dat een dergelijke ac-
p nabije toekomst zal plaats
en dit politieke onvermogen
j zwarte is een van de grond-
iarop -de apartheid 'is ge-
systeem de fabrieken, de
le mijnen enz. worden op een
manier beschouwd als het
van de blanke."
steem, hoewel men het af-
rordt niet geheel en al als on-
ischouwd. Dit zal uiteraard
ikkeling van de geest van
jelemmeren."
indere belangrijke overweging
ie rekening moet worden ge-
bij de besohouwing van het
Hij stelt tevens dat de geschiedenis
van Zuid-Afrika een krachtige
grondslag heeft gevormd voor rassen-
ongelijkheid. De verhouding mees-
ter-siaaf 'in de oude Kaap-kolonie
heeft de donkere huidskleur tot een
„soort herkenningsteken voor min
derwaardigheid gemaakt".
Oorlogen en gevechten tussen de
zwarte bevolking en de eerst aange
komen, kolonisten hebben geleid tot
vijandigheid en wantrouwen tussen
de zwarte bevolking en de blanken.
De historische ontwikkeling van
het exclusieve en agressieve nationa
lisme van de blanke Afrikaanders (de
nakomelingen van de Nederlandse
kolonisten) die de voornaamste voor
standers zijn van de apartheid, heeft
dit systeem tot „een star uiterste" ge
dreven.
Schuldgevoelens
„Een factor die vaak genoemd
wordt als een psychologische reden
voor apartheid is de wees onder de
blanken dat ze „hun land zullen ver
liezen" en „in zee zullen worden ge
dreven."
„Het is duidelijk dat deze vrees ge
heel realistisch is. Als de apartheid
mislukt, zullen de meeste blanken
daar schade van hebben door verlies
van privileges en economische wel
vaart."
„Als de huidige politiek van de re
gering van Zuid-Arfika wordt voort
gezet totdat er een gewelddadige re
volutie uitbreekt, met grote stakingen
met het gevolg dat de blanke over
heersing ten einde komt, dan kan
men nauwelijks verwachten dat de
blanken door de zwarten met veel
zachtmoedigheid zullen worden be
handeld."
„Het is niet onnatuurlijk dat de
blanken hun eigen vagelijk begrepen
schuldgevoelens over de manier
waarop zij de zwarten behandelen,
als het ware omzetten in vrees voor
wat de zwarten zullen doen als ze er
de kans toe krijgen."
„Op deze wijze, door een sociaal-
chologisch proces, is het systeem zelf-
bestendigend," aldus Schlemmer.
De Mapuchi-indianen, die in het
zuiden van Chili wonen, hebben
zich enige tijd geleden georgani
seerd in de Revolutionaire boe-
renbeweging. Zij hebben vesti
gingen bezet, de bewoners ver
jaagd en stukken onbebouwd
land in bezit genomen. President
Allende heeft onlangs een be
zoek gebracht aan zijn oproeri-
fERDAM De acht mensen
derdagmorgen als vermist zijn
|en na de i^mpzalige brand
nrd van de Mr. Jan Elshout.
de loop van de dag gevonden.
familieleden de slachtoffers
^geïdentificeerd zijn de stoffe-
Isten naar de Zuiderbegraaf-
fvergebracht.
BRUSSEL Frankrijk gaat
binnenkort meedoen aan NAVO-
vlootoefeningen, die worden ge
houden onder de codenaam van
Sunny Skies 71.
AMSTERDAM
leopend 10-17 en 19-22 uur,zaterdag en j
bndag 10-17 uur, toegang f 4,00.
iecials irem-toegang-biljeuen mei 3x reduciie verkrijgbaar op 140 ns-si,nmns
Dit wordt beschouwd als een nieuw
teken van de toenadering van Frank
rijk tot de Atlantische Verdragsorga
nisatie sinds het aftreden van presi
dent De Gaulle, nu haast twee jaar
geleden.
Frankrijk had al deelgenomen aan
kleinere gezamenlijke oefeningen,
maar hieraan was nooit veel aan
dacht besteed.
NAUWER
Er zijn nog meer tekenen van een
nauwere samenwerking van Frank
rijk met de NAVO.
Zo heeft d, Franse stafchef, gene
raal Fourquet, de opvatting van zijn
voorganger laten varen dat Frankrijk
zich „naar alle kanten" moet verdedi
gen als het wordt aangevallen, zelfs
als dit gebeurde door de Verenigde
Staten en of Engeland.
Op 27 januari bracht hij zijn eerste
bezoek aan het NAVO-hoofdkwartier
te Casteau in België; waar hij een
bespreking voerde met de Ameri
kaanse opperbevelhebber van de NA
VO in Europa, generaal Goodpaster.
De NAVO was in 1967 naar België
verhuisd nadat De Gaulle had doen
weten dat de organisatie niet langer
gevestigd mocht blijven op Frans
grondgebied.
WASHINGTON Amerika. Rus
land en Engeland hebben gisteren
met tientallen andere landen, waar
onder Nederland, het verdrag onder
tekend waarbij het plaatsen van
kernwapens en andere massavernieti
gingswapens op de zeebodem verbo
den wordt.
Het verdrag wordt echter pas van
kracht wanneer 22 landen, met in
begrip van de drie bovengenoemde
grote mogendheden, dat hebben gera
tificeerd.
De onderlekeningsplechtigheden
zijn gehouden in Washington, Londen
en Moskou. President Nixon en pre
mier Kosygin spraken de hoop uit,
dat de besprekingen tussen hun lan
den over beperking van de strategi
sche bewapening die volgende
maand in Wenen worden hervat
tot resultaat zullen leiden.
(Van onze parleraentsredactiC)
DEN HAAG De meerder
heid van de Tweede Kamer zal
zich waarschijnlijk scharen ach
ter het voorstel van de regering
bij wet te bepalen welke leden
van de koninklijke familie moe
ten worden gerekend tot het Ko
ninklijk Huis. De wenselijkheid
van zulk een wet zou in de
Grondwet uitgedrukt moeten
worden, daartoe artikel 21a in
gevoegd zou moeten worden.
Gistermiddag verdiepte de Kamer
zich in deze materie, waarbij het gro
te vraagpunt was of definiëring van
het begrip „lid van het Koninklijk
Huis" behoorde te geschieden bij wet.
dus met goedkeuring van het parle
ment of bij algemene maatregel van
bestuur. In het laatste geval kan het
parlement, indien het daaraan be
hoefte heeft, altijd door interpellatie
de regeri'ng ter verantwoording roe
pen.
De commissie Cals-Donner. die ad
vies uitbrengt over de nieuwe Grond
wet heeft zich uitgesproken voor de
methode van algemene maatregel van
bestuur, omdat de vaststelling bij wet
een zware procedure is en bovendien
weinig flexibel.
Meerderheid
Bij het vooroverleg met de Kamer
werd. echter reeds duidelijk, dat de
meerderheid van de Kamer aan een
regeling bij wet de voorkeur gaf.
Het aanwijzen van de leden van
het Koninklijk Huis uit de konink
lijke familie is belangrijk in verband
met een aantal wettelijke bepalingen
met rechtsgevolgen voor de leden van
het Koninklijk Huis, zoals de vrijdom
van port. het voeren van het AA-
kenteken, de bewaking, belastingvrij
stelling en zeker ook de ministeriële
verantwoordelijkheid voor de gedra
gingen en uitlatingen van een lid van
het Koninklijk Huis.
Prof. Diepenhorst (ar) kon niets
voelen voor een regeling bij wet en
diende mede namens enige fractiege
noten, de heer Jongeling (gpv) en
freule Wttewaall van Stoetwegen (ch)
een amendement in, waardoor de
aanwijzing der leden van het Ko
ninklijk Huis bij Koninklijk besluit
zou kunnen geschieden.
Op dat ogenblik presideerde de
freule de Kamer. Zij maakte echter
duidelijk dat zij het amendement on
dertekend had op een ogenblik, dat
zij nog niet wist bij indiening juist
als president te zullen fungeren.
Mejuffrouw Haars (ch) zei, dat
haar fractie verdeeld is. Een deel is
bereid tot vaststelling bij wet, maar
dan met een ruime delegatie aan de
Ktoon, waar het de aanwijzing der
personen betreft. Kamerdebatten
over een p ersoon lijken vooralsnog
niet aanlokkelijk.
Mr. Geertsema (lib.) liep vooruit op
de inhoud van de wet, die overigens
pas onder het volgend kabinet en
door de nieuwe Kamer behandeld zal
ge onderdanen en hun een op
lossing beloofd. Foto: president
Allende temidden van de Ma
puchi-indianen
worden. Hij wenst een zo klein moge
lijk Koninklijk Huis opdat zoveel
mogelijk leden van de koninklijke fa
milie de vrijheid van gewone burgers
zouden genieten bijvoorbeeld om
functies te aanvaarden of lid te zijn
van een politieke partij.
Ook D'66 was voor een wet, wat
reeds eerder door het indienen van
een motie duidelijk was geworden.
De heer Kolfschoten (kath.v.) opteer
de voor de wet evenals de heer Van
den Bergh (soc.).
Ds. Abma (sg) concludeerde juist,
dat zijn partij voor een Algemene
Maatregel van Bestuur was toen het
incident der zich-hangende zich af
speelde. Wanneer de jongeman zijn
touwstunt een minuut later was be
gonnen. zou hij voor een reeds geslo
ten vergadering gedemonstreerd heb
ben.
ECHT De overheid zal
mie van 3000, die tuin-
nds 1 juli vorig jaar ont-
n als zjj de energievoorzie-
ip hun bedrijf omschake-
an stookolie op aardgas,
[erhogen, zoals de land-
nbouworganisaties hebben
igd.
ister van landbouw en vis-
J. Lardinois, heeft dit gis-
ig meegedeeld op de jaar-
linbouwconferentie van de
Ijke Boeren- en Tuinders-
van de overwegingen is,
verhoging thans discrimine-
zijn voor degenen die de
:eling al hebben gerealiseerd,
de voorschotregeling en de
'aciliteit, die inmiddels inge-
zou eerder een verlaging
verhoging van de omschake-
ile moeten worden overwo-
Jus de minister, die zei te ver-
li dat de prijs van de stookolie
zeker niet naar het lage peil
jarheen zal terugkeren en dat
verband daarmee waardevol
om de Nederlandse energie-
1 op bepaalde punten te ufijzi-
prdinois zei dat ook de zeventi-
voor veel tuinders niet ge
lijk zullen worden. De „afval-
niet meer te stuiten en nog
Irijven die het proces van
ergroti-.ig en verdere moderoi-
liet kunnen bijhouden, zullen
len hetgeen in het bijzonder
or de fruittelers.
„Een aantal jaren geleden zijn de
mogelijkheden van fruitteelt in ons
land vrij sterk overschat", zei de mi
nister. Overigens zag hij voor de
tuinbouw als geheel uitstekende per
spectieven, vooral als de EEG met
Engeland en de Scandinavische lan
den wordt uitgebreid.
Harmonisatie van het concurrentie
beleid moet in de komende jaren in
Brussel een zeer hoge prioriteit heb
ben, aldus ir. Lardinois. De land- en
tuinbouw kunnen terecht vragen om
compensatie indien Nederland er niet
in slaagt de inflatie kleiner te houden
dan de omringende landen. Deze
compensatie zal dan met name in de
belastingsfeer moeten liggen en, zei
de minister, „op dit punt zijn al en
kele eieren onder de broedende kip
gelegd".
(Van onze parlcmenlsredactie)
DEN HAAG Geruisloos
maar volkomen werd gistermid
dag om kwart over vijf de ver
gadering van de Tweede Kamer
verstoord door een gehangene.
Roerloos hing daar de gestalte
van een jongeman aan een ka
beltouw, dat met een mastworp
om de balustrade van de loge
van de Kamerpresident beves
tigd was.
Een korte hamertik van jkvr Wt te-
waal van Stoetwegen, die de mid
dagvergadering voorzat, deed de
schrijvende minister-president en mi
nister Beernink opzien en alarmeerde
de paar journalisten op de tribune
ONDERHANDELINGEN
Frankrijk heeft de laatste tijd ac
tief, zij het niet opvallend, onderhan
deld over het zich aansluiten bij het
nieuwe communicatiestelsel van de
NAVO, die kortgeleden de tweede
eigen verbindingssatelliet de ruimte
heeft ingestuurd.
Parijs is evenwel nooit uit de NA
VO getreden als lid, ofschoon De
Gaulle destijds zijn troepen wel uit
de gezamenlijke strijdmacht terug
trok.
Het land zal zich vermoedelijk niet
opnieuw gaan aansluiten bij het geïn
tegreerde geallieerde commando, of
schoon diplomaten en officieren uit
de andere NAVO-landen dit nog
steeds niet geheel uitgesloten achten.
In Washington, Londen en Moskou is gisteren door deington, van links naar rechts de Britse ambassadeur
VS. Rusland en Groot-Brittannië een verdrag gelekenflgraaf Cromer, president Nixon, die als waarnemer aan-
om geen kernwapens op de zeebodem tot ontploffing wezig was en de Russische ambassadeur Anatoly Do-
te brengen. Op de foto, na de ondertekening in Wash- brynin.
evenals de paar Kamerleden, die tot
dit bittere einde vaft de vergadering
waren gebleven.
De freule trok wit weg, maar bleef
uiterst beheerst en schorste de verga
dering, terwijl bodes en parketwach
ters ietwat hulpeloos rondrenden,
zoekend naar een middel de gehan
gene weer met de voeten op de grond
te krijgen.
De bewindslieden bleven rustig zit
ten. Om een betere kijk op de toe
stand te krijgen, begaf ook de presi
dente zich naar de regeringstafel.
Vandaar kon men duidelijk zien dat
de jongeman het touw niet om de
hals maar deskundig om het lijf ge
wonden had en levensgevaar niet di
rect aanwezig Was. Wel bleef het een
lugubere aanblik: de gestalte met
ietwat uitgestrekte armen en bunge
lend hoofd... tot na een minuut of tien
kennelijk zijn neus begon te kriebe
len en cén hand dit ongemak weg
wilde strijkên....
Het gaf een zucht van verademing.
Intussen waren politiemensen aan
wezig en begon men de gehangene,
die zich weer stijf en strak hield, op
te takelen. Achterover werd hij in de
loge getrokken, waar hij wezenloos
bleef liggen.
Wezenloos bleef hij ook later bij
het verhoor. Alleen was er een flau
we reactie toen de freule eens was
gaan kijken, nadat ze de vergadering
heropend had om de heer Abma die
juist als laatste spreker aan zijn laat
ste zin toe was en die gedurende het
gehele Incident rust op het spreek
gestoelte was blijven staan uit te la
ten spreken en daarna de vergade
ring gesloten had.
Geen antwoord kwam er op haar
vraag waarom hij het gedaan had,
maar toen ze hem vroeg of hij besefte
een strafbaar feit gepleegd te hebben,
was er een lichte trekking in zijn
gezicht. Toen ze hem daama en kans
gaf door te vragen of hij er geen spijt
van had. kwam er zelfs een lichte
beweging van het hoofd als om in-
ALLES IS BETREKKELIJK. Zo ook
het verdrag inzake vreedzaam ge
bruik van de zeebodem, dat gis
teren te Moskou, Londen en Wash
ington werd getekend. En dat niet
alleen omdat China en Frankrijk
weigeren mee te doen.
Uit het verdrag blijkt slechts, dat
met name Rusland en Amerika er
beide belang bij hebben te voor
komen. dat de bodem van zeeën en
oceanen wordt gebruikt voor het
installeren van massale vernieti
gingswapens.
Op zichzelf is het van groot belang.
Het gaat echter niet eens zo ver
als het verdrag, waarbij een eind
gemaakt werd aan de voor alle
leven op aarde zo gevaarlijke bo
vengrondse proeven met kernwa
pens.
Maar men kan ook stellen, dat voor
komen beter is dan genezen. Zelfs
dan heeft het verdrag weinig te
maken met werkelijke ontwapening.
De wedloop tussen de groten zal
onverminderd voortduren.
Vandaar dat zowel premier Kosygin
en president Nixon de wens uit
spraken. dat Rusland en Amerika
het spoedig eens worden over be
perking van de strategische bewa
pening. Het gesprek wordt in maart
te Wenen hervat.
Zolang geen overeenstemming is be
reikt. gaat de ontwikkeling van de
strategische wapens door. Geen der
betrokken landen wil achterop ra
ken als het overleg geen succes
heeft.
Het verdrag inzake de zeebodem is
vooral van belang, omdat er in
vredestijd een belangrijk element
wordt uitgeschakeld, dat tot bij
zonder ernstige verontreiniging van
de zeeën kan leiden.
Duikboten zullen echter met kern
wapens aan boord In steeds grotere
hoeveelheden de zeeën en oceanen
bevolken, waardoor de dreiging en
de kans op calamiteiten blijft be
staan.
stemming te betuigen. Overigens leek
de jongen volkomen versuft, er hing
een vreemde geur om hem, die er op
zou kunnen duiden dat hij drugs ge
bruikt had.
En seconde voor de knaap hing,
bleek hij een tiental pamfletjes te
hebben laten vallen, die gedrukt wa
ren op... briefpapier, dat een nauw
keurige imitatie was van het briefpa
pier van het Kabinet van de Minis
ter-President. In verwarde taal werd
de aandacht gevestigd op het proces
tegen de legersaboteurs in Drente,
dat vandaag in Assen gehouden zou
worden.
Of de jongen één van de onderte
kenaars is. was gisteravond nog niet
bekend. Een van medeplichtigheid
verdachte knaap .werd aangehouden,
toen hij via de ministersdeur het ge
bouw wilde verlaten.
De beide jongemannen hadden zich
dinsdag en woensdag ook aldoor in
het Kamergebouw opgehouden. Ze
deden zich voor als verslaggevers van
een krant uit het noorden. Waar
schijnlijk hebben ze die dagen be
steed aan een grondige verkenning
van het ingewikkelde gebouw.
Ook had het verbazing gewekt, dat
de gehele middag twee fotografen in
de vergaderzaal waren. Eén voor het
nieuwe blad Profumo, die echter tij
dens het incident niet aanwezig was.
en één voor de Daily Mirror, die snel
zijn kans waarnam.
Onmiddellijk na het sluiten van de
vergadering werd alom de vraag ge
hoord of het binnendringen van dr
vergaderzaal en de verstoring der
vergaderingen niet beter bestreden
kan worden. Maar de moeilijkheid is
dat juist het vergaderen van het par
lement in „open huis" essentieel la
voor de democratie.
