Raadsman: „Wetgeving
stelt priesters voor
gewetensconflict"
en spierpijnen van MFTRIk: SYNODE STEED
NIET DE WEZENLIJKE VRAGE]
BanningScharnegoutum
en het Wilhelmus
t
Blij en teleurgesteld over discussie Kuitert
Kuitert is „omgekeerde
Groen van Prins ter er''
HERINNERING UIT JAREN TWINTIG
Progressieve^
dreigen maf
te worden'
Een woord voor vandaag
REUMATISCHE-
Negerbisschop
tegen Wereldraad
Pastoor Slots opnieuw voor rechter
BEROEPINGSWERK
WET PREMIE
KERKENBOUW
VERLENGD
"1
Geen kussentje
om te knielen
ze m i
Keer terug naar int» huis en verhaal al wat God u gedaan heeft"
(Lucas 3:38).
De bezetene is genezen. De omstanders hebben er zich van kun
nen overtuigen. Wat er is gebeurd heeft niet nagelaten diepe indruk
op hen te maken. De geesten voeren in een kudde zwijnen en die.
kudde stormde langs de helling het meer in enverdronkDat is dan
wel een ontzaglijke schade. Ach, Here, het is geweldig wat U heeft
gedaan, maar zoudt U asjeblieft van ons willen weggaan?
Maar nu de man, die genezen ik: Here, laat ik bij U mogen blij-
ven. Een onbegrijpelijke vraag? Geenszins. Jezus biedt hem veilig
heid Hij heeft ondervonden dat de Here over een enorme macht
beschikt. En dan komt dat antwoord, dat de man misschien heeft
teleurgesteld: Ga terug en vertel de mensen wat er met u is gebeurd
Met andere woorden, Jezus draagt hem op te getuigen.
Het is een woord, dat we ons ter harte kunnen nemen. De mens,
die de genade van de Here heeft ondervonden, heeft de neiging zich
af te zonderen. Daar is de boodschap: Draagt het uit, vertelt erover,
gaai de wereld in en verkondigt Mijn lof.
We lejcn vandaag: Exodus 2 vers 1 tot 10.
Onmiddellijke verlichting van
"Doorstraalt" verlichtend weefsels en
spieren tot in de gewrichten
Vetnnatische pijnen, spit, zenuwpijnen,
verstuikingen, stijve nek en ledematen
niets werkt sneller, niets werkt aangenamer
ter verlichting van pijn dan Algesal-balsem.
Onmiddellijk in de huid doordringend, werkt
Algesal diep op de weefsels in tot aan de
haard van de pijn (zonder oppervlakkige
warmtesensatie of irritatie van de huid te
veroorzaken) en "doorstraalt" verlichtend
weefsels en spieren tot in de gewrichten.
Reumatische pijnen en stijfheid makeh
spoedig plaats voor een durend gevoel van
verlichting en welbehagen.
Wacht niet tot de pijn uitbreekt I Zorgt
dat U thuis altijd een tube Algesal bij de
hand hebt om zodra het nodig is de pijn te
verlichten. ALGESAL bij alle apoth. en dvos.
WINDHOEK Dr. Leonhard
Auala, bisschop van de lutherse
Ovambokavango-kerk in Zuidwest-
Afrika heeft opnieuw de ondersteu
ning van militante bevrijdingsbewe
gingen in het kader van het anti-ra-
cisme-program van de Wereldraad
van Kerken afgekeurd.
Meningsverschillen tussen burgers
en hun regering moeten in vrede be
sproken worden, zo meent deze ne
gerbisschop.
(Van onze kerkredactie)
DEN HAAG Het is voor prof. Kuitert op de synode der Ge
reformeerde Kerken begin november 1970 met een sisser afge
lopen. Daarover kan men zich alleen maar verheugen. Zo begint
prof. dr. G. C. van Niftrik zijn kroniek in het januarinummer
van Kerk en Theologie.
Toch laat hij merken, dat de gereformeerde synode hem te
leurgesteld heeft. Hij had van de synode een scherp theologisch
onderscheidingsvermogen verwacht. Kuiterts geschiedenisbe
schouwing, zijn theologie van de revolutie en zijn opvatting van
Gods transcendentie hebben nauwelijks de aandacht gehad en dat
zijn voor Van Niftrik veel belangrijker zaken dan de historiciteit
van Adam.
(Doof Zettie Leeuwenburgh)
ROERMOND „We hebben hier te maken met een controverse:
de staat erkent het enkele kerkelijke huwelijk niet, terwijl
voor de Katholieke Kerk het kerkelijke huwelijk het enige is dat
geldig is. U kunt die zaak niet alleen oplossen omdat u van me
ning bent dat de wettelijke bepaling tegen de praktijk is en u kunt
u niet op het standpunt stellen „ik trek me van die wettelijke bepa
ling niets aan.
Met deze woorden wijst de presi
dent van de rechtbank in Roermond,
mr. J. V. M. van Koot, de 58-jarige
pastoor Jean Stots uit Wanssum
(Noord Limburg) er nog eens duide
lijk op dat hij een wettelijke bepaling
overtrad toen hij in januari 1970 de
buwelUksolechti^heid verrichtte voor
H.S. en J. v. D. in Wanssum terwijl
hij wist dat zij niet voor de wet ge
trouwd waren.
In november veroordeelde de kan
tonrechter in Venlo pastoor Slots tot
een geldboete van tweehonderd gul
den. De pastoor die ervan uitgaat de
ze mensen slechts de zegen over hun
liefde te hebben gegeven, is tegen dit
vonnis in hoger beroep gegaan. De
officier van justitie, mr, A. Schrickx,
dezelfde officier als in Venlo
vraagt bekrachtiging van dit vonnis,
ondanks alle oude en nieuwe argu
menten die de pastoor naar voren
brengt.
„Ik heb uit pastorale bewogenheid
gehandeld", zo verklaart pastoor
Slots. „Ik heb mensen, die al besloten
hadden tot een burgerlijk concubi
naat geholpen hun gewetenschuld op
te heffen. Bovendien wilden zij be
halve de wettiging van de gemeen
schap ook een ..feestdag", in de vorm
van de kerkelijke zegen." Een moti-
Van juridische leertucht is
nooit enig geestelijk heil te ver
wachten, aldus prof. Van Niftrik.
De eigenlijke leertucht wordt in
de kerk uitgeoefend door het
Woord en de Peest, en deze twee
zijn één. Woord en Geest bedie
nen zich bij die leertucht van de
levende gemeente.
Instinct
Naast alle eigenwiisheid en be-
krcmnenheid. die er in e'ke gemeente
en in elke kerk gevonden worden,
treft men in kerk en gemeente ook
een gezond theologisch instinct aan.
dat ook het eenvoudigste gemeentelid
in staat stelt tegen de geleerdste
theoloog te zeggen: je kunt me nog
meer vertellen; ik ben wel niet in
staat om je te weerleggen, maar ik ga
niet met je mee. Waarom ik niet mee
ga, kan ik niet precies zeggen, maar
ik voel, dat het niet goed is!
NED. HERV. KERK
Beroepen te Nieuw-Beijerland, te
Scherpenisse, te Houten (U.), te Blauw-
kapel-Groenekan, te Kesteren, te
Randwijk, te IJsselmuiden en te Tho-
len: kand. G. S. A. de Knegt te Delft;
te Oud-Alblas en te Stavenisse: kand.
R. H. Kieskamp te Utrecht; te Gies-
sen-Rijswijk: kand. J. W. Stolze te
Driebergen; te Zetten-Andelst: kand.
H. Visser te Epe; te Amsterdam (met
bep. opdracht bijz. past. werk v. dis
trict-zuid: Maranatha-, Willem de
Zwijger- en Thomasgem.): dr. H. H.
Miskotte, pred. v. buiteng. werkzaamh.
(psych. inrichting Vogelenzang te
Bennebroek).
Aangenomen naar Schiedam: M. C.
Baart, pred. v. buiteng. werkzaamh.
(koopvaardijpred. te Rotterdam).
Bedankt voor Dokkum: Th. Poot te
Groningen; voor Veenendaal: J. H.
Vlijm te Krimpen a. d. IJssel; voor
Hasselt: A. Gooijer te Delft.
GEREF. KERKEN
Beroepen tePesse: kand. H. v. Heyst
te Kampen, die dit heeft aangenomen;
te Noord-Scharwoude: kand. A. V. de
Nooy te Haarlem, die dit heeft aange
nomen.
Beroepbaar: kand. H. Rooze, Hovese
Steenweg 84, Boechout (België).
GEREF. KERKEN (vrjjgcm.)
Beroepen te Delft (2e pred.pl.) voor
evangeliepred. onder buitenl. studen
ten: C. Bijl te Hilversum.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Zaamslag: kand.
D. J. v. Vuuren te Doornspijk, die be
dankte voor Klundert en Murmer-
woude.
PORTO ALEGRE De lutherse
kerk van Brazilië heeft een modern
uitgeruste radiostudio in gebruik ge
nomen.
Deze studio gaat veertig regionale
Braziliaanse zenders wekelijks van
protestantse programma's voorzien.
Tevens zal ze dienen ais opleidingsin
stituut voor toekomstige radiomede
werkers.
De studio werd bekostigd door de
Lutherse Wereldfederatie.
vering die de president de opmerking
ontlokt dat opheffing van gewetens
schuld bij mensen van 75 en 80 jaar
niet de eerste aanleiding zou zijn.
De pastorale bewogenheid van pas
toor Slots betekende echter wel het
overtreden van artikel 449, dat stelt
dat het geen bedienaar van een
godsdienst verboden is enige kerke
lijke plechtigheid ten aanzien van het
huwelijk te verrichten, voordat hem
gebleken is dat hieraan een burger
lijk huwelijk vooraf is gegaan.
«Het woord „enige" dat evenals
de bepaling in januari 1970 door de
volksvertegenwoordiging is beoor
deeld en in het nieuwe wetboek van
strafrecht ongewijzigd is opgenomen
geeft duidelijk aan dat de pastoor
zelfs de eenvoudige kerkelijke hande
lingen niet had mogen verrichten.
Tot zijn verdediging voert hij aan
dat hij niet de gebruikelijke huwe
lijksmis heeft opgedragen: „Er is
geen dispensatie gevraagd aan de
eigen pastoors, er is geen afkondiging
gedaan. Er zijn geen ringen gewisseld
en er is geen inschrijving gedaan in
het huwelijksregister."
GELDIG
„In dat geval heeft u de betreffen
de mensen een verkeerde voorstelling
van zaken gegeven", zo merkt de pre
sident op. „Zij waren wel degelijk in
de waan dat zij voor de buitenwereld
geldig getrouwd waren, zo is uit hun
verklaringen gebleken". De pastoor
brengt hier tegenin dat zij volgens
opvattingen van de Katholieke Kerk
na een kerkelijk huwelijk wel dege
lijk kunnen gaan samenleven, zonder
burgerlijk huwelijk te hebben geslo
ten.
Als motief voert hij aan dat er
zelfs mensen zijn die gaan scheiden
om minder belasting te hoeven beta
len. In het bewuste geval hadden de
mensen uitgerekend dat de AOW
voor gehuwden lager was dan de
AOW en het weduwenpensioen dat
zij samen hadden. De president wijst
pastoor Slots er op dat hij zelf in
overtreding is als hij mensen die bij
hem komen om „hulp" doorstuurt
naar andere pastores die behulpzaam
willen zijn: „Uit die droom wil ik u
wel helpen, medeplichtigheid is een
strafbaar feit."
Mr. Van Koot vervolgt: „Ik begrijp
uw standpunt wel. maar dit is vech
ten tegen de bierkaai. Het artikel In
de wet is gemaakt om onnozele
mensen te beschermen. In dit geval
zijn mensen heengegaan terwijl zij
dachten dat een geldig "huwelijk"
was ingezegend. U had daar echter
een andere mening over.
De officier bestrijdt in zijn requisi
toir de woorden van pastoor Slots dat
deze overtreding door veel van zijn
collega's wordt begaan: „Van de bis
schop heb ik de overtuiging gekregen
dat dit zeer uitzonderlijk voorkomt.
Ook een beroep op vrijheid van
godsdienst heeft hier geen baat. U
zult uw pastoraïe taak zo moeten
aanpassen dat de sociale orde niet in
gevaar komt. Zeker omdat het kerke
lijk huwelijk alleen geen enkele
rechtszekerheid geeft voor de betrok
kenen. Ik acht dan ook een bevesti
ging van het vonnis van het kanton
gerecht in Venlo de juiste sanctie.
De raadsman mr. L. F. V. Keyzer
van pastoor Slots voert aan: „Mijn
cliënt meende door zo te handelen
goed te doen. tegemoet te komen aan
hun noden waarvoor de kerk zelf
verantwoordelijk is. Zo nadrukkelijk
had zij in vroeger tijden de lusten
Revolutie
gebreideld dat zelfs bejaarden er nog
een complex van hebben overge
houden. Artikel 449 is uitgewerkt.
Het heeft zijn dienst gedaan.
Er zijn geen achterlijke streken
meer in ons land, waar nog gebeden
wordt voor het concilie van Trente en
iedere gelovige weet dat geen priester
hem de echtelijke staat als bedoeld in
ons Burgerlijk Wetboek kan ver
schaffen. Voor de priester heeft het
nog niet afgedaan, nog steeds stelt
onze wetgeving hem voor een gewe
tensconflict." Op 18 februari zal de
rechtbank in Roermond kenbaar ma
ken hoe zij hierover denkt
PASTOOR SLOTS
DRS. VROON
OVERLEDEN
BUSSUM Op 53-jarige leeftijd is
gisteren plotseling overleden de ge
reformeerde predikant drs. F. Vroon.
Drs. Vroon werd in 1945 predikant.
Hij stond achtereenvolgens in Wilnis,
Hengelo, Groningen, Rotterdam, Am
sterdam (Slotermeer-Geuzenveld) en
sinds 1968 in Bussum.
Dat instinct der gemeente oefent de
eigenlijke leertucht uit. Daarmede
heeft de HerVormde Kerk het nu al
sinds de Franse revolutie gedaan. Als
de theologie het te bont maakte, ble
ven de gemeenteleden bij de predi
king, die het resultaat was van die
theologie, eenvoudig weg.
Daarom kan prof. Van Niftrik het
alleen maar toejuichen, dat de synode
van Sneek. hoewel gebrek aan over
eenstemming met de aanwijzingen
van de svnode van Amsterdam in
1967-'68 bij prof. Kuitert constate
rende, het niet nodig heeft geacht
thans „nadere beslissingen" te nemen,
gezien de grote mate van eenheid in
het ker'.-eliik belijden.
De synode sprak immers uit, „dat
alle leden van de svnode vasthouden
aan het belijden, dat God de mens
goed geschapen heeft tot de liefdesge
meenschap met Hem, maar dat de
mens in moedwillige ongehoorzaam
heid geweigerd heeft en weigert in
deze gemeenschap te leven; dat heel
de mensheid van God is vervreemd,
aan de slavernij der zonde is verval
len en slechts gered kan worden door
Gods genadig ingrijpen."
Prof. Van Niftrik: „Dat is -geen
kleinigheid. Zoveel eenheid zou de
Hervormde kerk niet kunnen opbren
gen. Het is dus te begrijpen, dat de
synode van Sneek bij zoveel eenheid
het wijs en verstandig oordeelde, nu
maar niet op alje slakken zout te leg
gen. Een kleinere afwijking hier of
daar moest dan maar door de vingers
worden gezien."
Toch Is prof. Van Niftrik teleurge
steld. „Als ik het goed zie, is de aan
dacht va-n de synode voornamelijk op
de vragen naar de „historiciteit" en
daarmede naar de betrouwbaarheid
van de Heilige Schrift gericht ge
weest. Dat zijn inderdaad belangrijke
vragen, maar er is in feite veel méér
aan de hand. Ik kan mij maar moei-
DEN HAAG De Tweede Kamer
heeft gisteren een wetsontwerp aan
genomen, waarin de einddatum van
de wet premie kerkenbouw wordt
verlengd met vier jaar.
Zonder deze verlenging zou de nu
geldende regeling voor de
subsidiëring van de bouw van kerken
en bezinningsgebouwen aflopen op 1
maart.
De Kamer verklaarde zich akkoord
met het wijzigings-voorstel, waardoor
de verlenging van de werkingsduur
van de wet premie kerkenbouw ook
in de wetstitel zelf wordt vastgelegd.
Een motie van de socialist Franssen
om reeds nu vast te leggen dat na
afloop van de landelijke regeling een
herleving van de mogelijkheden van
gemeentelijke subsidie van de bouw
van kerken en bezinningsgebouwen
„ongewenst is", werd verworpen.
Voor aanvaarding van deze motie
spraken zich uit de fracties van de
PvdA, PSP en CPN, de Boerenpartij,
de heer Jongeling (GPV), de Groep-
Goedhart en van de KVP-fractie de
heren Jansen en Notenboom en van
de AR-fractie de heren Biesheuvel,
Aantjes en Diepenhorst.
PROP. DR. G. C. VAN NIFTRIK
lijk voorstellen, dat een synode zich
opwindt over de historiciteit van
Adam (waarover ook Berkouwer zijn
twijfels schijnt te hebben!) en zich
niet of nauwelijks bezighoudt met de
geschiedenisbeschouwing van Kuitert,
zoals die in zijn verzameling theolo
gische opstellen „Anders gezegd" tot
uitdrukking komt."
Prof. Van 'Niftrik noemt Kuitert
„een omgekeerde Groen van Prinste-
rer".
„Overal waar Groen revolutie rook,
ontwaarde hij ook ongeloof: oneeloof
en revolutie behoren volgens Groen
bij elkaar. Bij Kuitert is het an
dersom. Hij is niet wars van revo
lutie. Ook het gebruik van geweld om
wat meer gerechtigheid op aarde tot
stand te brengen wordt door hem als
ultima ratio verdedigd.
Ik weet natuurlijk niet of de syno
de van Sneek naar de hamartiolo.eie,
de zondeleer van Kuitert heeft geïn
formeerd. Ik kan mij niet indenken,
dat een gereformeerd theoloog zo op
timistisch over de resultaten der re
volutie spreken en denken kan. Alsof
in een revolutie niet alle duivelen
losbreken en vrij spel krijgen! En
dan zouden de christenen moeten
meedoen om er zo goed mogelijk voor
te zorgen, dat de zaak niet uit de
hand loopt! Kom nou!
Zulke dingen heb ik ook in de dis
sertatie van dr. G. H. ter Schegget
(„Het beroep op de stad der föe-
komst") gelezen, maar ik geloof er
niets van. Men zou toch van gerefor
meerde theologen verwachten, dat zij
meer oog zouden hebben voor het de
monische, dat in elke revolutie met
onweerstaanbaar geweld zich baan
breekt."
Prof. Van Niftriks bezwaar tegen
dit theologisch waarderen en aanprij
zen van de revolutie bestaat hierin,
dat men al te vlot Gods sporen in de
geschiedenis weet aan te wijzen en
God veel te gemakkelijk in alle mo
gelijke en onmogelijke revolutionaire
bewegingen aan het werk ziet. God is
meer verborgen.
„Vroeger werd God vereenzelvigd
met de bestaande orde, die daardoor
gelegaliseerd, zo niet gesacraliseertl
werd. Dat was fout. Dat ziet nu ieder
een wel in. Maar nu herhalen de
revolutietheologen dezelfde fout door
God zo maar voor de revolutie te an
nexeren. Een beetje meer respect
voor de verborgenheid en hoogheid
Gods zou geen kwaad kunnen.
Demonisch
Een tweede theologische bezwaar is
de miskenning van het demonisch
karakter van de revolutie. De huidige
zondeleer deugt niet. De zonde wordt
alleen in de structuren gezocht en
niet meer in de mensen. Alle veran
deringen der structuren zullen niet
baten, als de mensen niet veranderen -
Men zal mij tegenwerpen, dat ook
ik de zegenrijke gevolgen van bij
voorbeeld de Franse revolutie, niet
zou willen missen. Dan antwoord ik,
dat ik vaker gemerkt heb, dat de He-
re God met een kromme stok een
rechte slag slaat. Dat geeft mij echter
nog niet het theologische recht om
een kromme stok recht te noemen. En
dat is het nu precies wat tegenwoor
dig allerwege gebeurt en waartegen
ik protesteer.
Maar zal men zeggen, als je geen
revolutie wilt, dan sanctioneer je de
status quo. Is dat werkelijk waar? Er
kan een lijdelijk zich neerleggen bij
de situatie zijn. Maar men kan I
getuigen tegen alle onrecht. Ik gef
eerder en meer in het effect van I
nende en offerende liefde dan in|
resultaten van revolutionair
en geweld. Ik kies voor de revj
(Camus) en tegen de revolutie. Ik h
voor de dienende liefde en het
en tegen het geweld".
Transcendentie
De tweede vraag, die prof.
Niftrik stelt aan de synode en I
aan Kuitert gaat over de transcend!
tie van God. Dat heeft in kerkl
theologie altijd betekend, dat Godfl
les wat wereld en schepping is
overstijgt. Men kan God niet opsj
ten: nergens in! Hy is transcendi
zelfs de hemel der hemelen kan T
niet bevatten. Deze transcendeJ
Gods werd ruimtelijk in beeld I
bracht: God is boven; God is in|
Jenseits; God woont in de hemel!
„Vanwege het wereldbeeld gaat]
zo niet meer, wordt ons aan alle
ten verzekerd. Een dergelijke 1
cendentie Gods is voor de modJ
mens ongeloofwaardig geworden. 1
zus, de naaste, is de eigenlijke 1
cendentie, zeker Bonhoeffer: je j
moet God niet door een geheimzi
ge verbinding met de hemel, maaj
en door de naaste. Aldus ook r
thee Sölle.
Andere theologen als Moltmi
Pannenberg, Sauter, Harvey Cox;
nu ook Kuitert vatten de transo
dentie van God niet meer mimi
maar temporeel op: God is onze
komst en alzo alle geschiedenis
mensheid en wereld transcend
Moltmann en Pannenberg spre
over de toekomst als zienswijze i/"|
God. De kerk moet niet een GodiJ^
ven ons prediken, en ook niet
God is ons, maar een God die i
vooruit is, die voor ons uitgaat, Jer<
men Zijn 'belofte als een gewei1
DE BILT (U.) Zelfs in deze
tijd is er nog vaak weinig be
kendheid met de gang van zaken
in de kerken van de ander. Vra
gen van kinderen uit De Bilt de
monstreren dit op een geestige
manier.
Leerlingen van een rooms-ka-
tholieke school brachten onlangs
een oecumenisch werkbezoek aan
de hervormde Morgensterkerk,
waar ds. J. Korpershoek hen ont
ving.
Enkele vragen van de meisjes
en jongens: dominee, waarom is
dof kruis zo leeg en is Christus
niet afgebeeld? Wat betekenen
die zilveren kan en schaal op de
tafel? Ik vind in mijn bank hier
geen kussentje om op te knielen.
Ten slotte kwam de gehuwde
staat van de predikant (die een
trouwring droeg) aan de orde.
Aan de "eigen" pastoor werd na
het bezoek gevraagd: Is ie onge
hoorzaam aan de paus? Geestelij
ken mogen toch immers niet
trouwen: de paus heeft het pas
nog weer eens gezegd.
nte]
lis !ri"
:;len
- ^iik
magneet de geschiedenis in bewelJ
houdt en naar de toekomst van F1*
heentrekt'bro
Kuitert heeft volgens prof. jgjy
Niftrik in zijn boek „Anders gez^.
deze positie overgenomen. God
onze toekomst! God is nu nog pg
helemaal God, maar Hij heeft oolaer
zienswijze van de toekomst; straltHt
Hij voluit God voor aller oog. Lp
heden hijgt naar de toekomst. f
(Van onze kerkredactie)
ASSEN „Kerk en Wereld", het orgaan van de Ver
eniging van vrijzinnige hervormden, besteedt in zjjn num
mer van deze week veel aandacht aan de overleden prof.
dr. W. Banning.
Uit de Sneker jaren (19211928) van (toen nog) dominee
Banning vertelt ds. D. Oosten het volgende prachtige
verhaal.
Eens moest Banning ("de rode dominee") een vacatu-
redienst vervullen in het orthodoxe Scharnegoutum, dat
geen dominee had en daarom aangewezen was op de
ringpredikanten. Toen Banning de kerk binnenkwam
speelde de organist het Wilhelmus.
Het was de tijd, dat op Koninginnedag de socialistische
gezinnen de stad uit trokken en bij het Snekermeer of in
Gaasterland hun eigen "rode" feest vierden. Deze stunt
van de organist kon dan ook moeilijk anders uitgelegd
worden dan als pesterij. Maar op de kansel zei Banning:
Ik kom nog eens een keer naar Scharnegoutum terug om
jullie hier te vertellen wie Wilhelmus van Nassouvje is.
Terug in Sneek mobiliseerde hij enige honderden geest
verwanten, met wie hij korte tijd later van Sneek naar
Scharnegoutum liep (de afstand is drie kilometer), met
muziek van een fanfarekorps voorop. Bij het oude tolhuis
in Scharnegoutum werd halt gemaakt.
Na de inleidende muziek (de Internationale of het
Wilhelmus of beide samen?) klom Banning op de tafel,
die daarvoor uit het tolhuis was gehaald, en hield voor
de toegestroomde Schamegoutumers en voor eigen pa
rochie zijn verhaal over Willem van Oranje als de strijder
tegen onrecht en verdrukking, vóór gerechtigheid en vrij
heid. En over het lied, het oude Wilhelmus, dat door
degenen die het zich hadden toegeëigend eigenlijk niet
zou mogen worden gezongen, omdat zij er het morele
recht toe misten.
Volbracht
Prof. Van Niftrik vraagt: „Is ejan'
niet iets heel beslissends onder de fa
fel gevallen? Namelijk dat alles t«en
volbracht is in en door het kruiai
de opstanding van de Here Ja.
Verdwijnt nu niet uit het
zichtsveld, dat de kerk leeft vanler
perfectum van Gods heilsdaden," l
als volmaakte daden van redding
de toekomst openbaar zullen wo^.,
maar geen aanvulling en verrijf
door de toekomst nodig hebben?
Verdwijnt in de prediking van iSC
nieuwe theologie (toekomst als ziRrtj
wijze Gods) niet de apostolische za
zekering, dat er in de hemelen
onvergankelijke, onbevlekte en zu
verwelkelijke erfenis voor onim
weggelegd (1 Petr. 1 4)? [n
zékerheid van het volbrachte
wordt theologisch tot uitdrukking
bracht door het beeld van de ruii
lijke transcendentie.
Jezus is méér dan een belfi]
woord voor de toekomst van men.-,,
wereld, in Hem is de mens gCr
Jezus Christus is de nieuwe scP1
ping".
Prof. Van Niftrik concludeert,^1
er meer aan de hand is in de tr°
logie, dan dat tegenwoordig de di/p
een beetje anders gezegd wordend-
gaat erom, of ook in de naaste^'
komst nog gepredikt zal worden,Int1
het volbracht is. acl
ftn
AMSTERDAM Mondelinge^
schriftelijke enquêtes, pastorale Fn
cilies en algemene kerkvergaderifiki
het is allemaal heel goed bed11
en heel degelijk opgezet maarM
zicht op de toekomst der kerk®*}
er niet duidelijker op geworden]®
effect is als wanneer je bij avoiP"
dichte mist met groot wit licht j"
je krijgt het gekaatst in je gezicï
zult met stadslicht plus turende
beter zien, schrijft ds. A. G. van 1
in het Algemeen Doopsgezind I
blad. I
'Praten', zegt Alfrink. 'Bidden'
Simonis. 'Reorganiseren' zegt B
(in het kader van een doopsgL,
onderzoek). „De wereld bepaal
agenda voor de kerk" vond m®;
Uppsala. „De kerk moet haar tel
laten gelden", zegt de paus. „G(
dood" beweren sommigen. „Danjjs
wij de erfgenamen die zijn wilE
ben uit te voeren", antwoordt ITk
thee Sölle.
Duidelijk is aan nlle kanten c
langstelling voor de bijbel. Tocht
len velen zich, met verwaarlozing
de hele rest van de Schrift,
terugtrekken op het bastion Gollj
of op de pinkstergemeente tei
anderen in de bijbel niets anderf
den dan een handboek voor i
gerechtigheid.
Het lijkt er overigens op dat;
het ogenblik de conservatief in{we
den, de mensen van 'kein an'
Evangelium' en die van Simonih
de winnende hand zijn en dat ju
door de progressieve tegenspelen
als bij voetbal, wat mat dreigj
worden. Een slingerbeweging?}"'
beeld past slecht bij dat van de*
vooruit dus waar de bij be!
getuigt.
