Geleerden wachten gretig
op 54,4 kilo maanstenen
Windstil examen
op weg naar huis
maanwandelingen groot succes
QJ^-
Moskou
wel
Pendel naar Duitsland
blijft voorlopig
Zeven geslaagden voor amateur-molenaar
Uit de Haagse hof geplukt
Over Suezkanaal
Israël vraagt
VS om raad
Minister Riemer verwacht:
Toch
Zangersbond
groeit
gestadig
Vrouwen bezetten
„vuile" fabriek
MAANDAG 8 FEBRUARI 1971
OUSTON Verheugd over hun geslaagde verblijf op de maan zijn de drie ruimtevaarders in de Apollo-14, Alan Shepard
Edgar Mitchell (40) en Stuart Roosa (37) onderweg naar de aarde.
[en kwart over twee in de
van zaterdag op zondag
het ruimteschip voor de
;e maal achter de maan ver-
len, waarna enkele minuten
de vuurstoot gegeven ,werd
iet drietal in de richting van
stuwde.
laatste etappe van een tol dan
L-^er geslaagde reis was ingegaan.
•leerden in Houston toond.en zich
tevreden over het werk dat
en Mitchell op de maan heb-
eGrricht. Z\j wachten nu gretig
54,4 kilo steenen en stof die de
aen meenemen.
só bemanning bracht na de ver-
[nde zaterdag de zondag groten-
rustend door. „We zijn in eer-
<Jas vorm", zei Mitchell.
SATURNUS
■jjdagochtend bereikte de Apollo-
1 maan, even later sloeg de defde
rcj van de Satumusraket op de
(bodem. Shepard en Mitchell
^•tten een perfecte landing in het
jebied, Frau Mauro. Zij waren in
<2<ruw terrein terechtgekomen op
vanwaar zij beperkt
.^hadden.
W maanlander Antares stond on-
e niet gevaarlijke hoek van acht
jn. een van de poten was dertig
'meter in het stof weggezakt.
joenen kijkers ontvingen daarna
jjhet eerst kleurentelevisiebeelden
maan. Men zag de ruimte-
aan het werk gaan. Achter-
'plgens installeerden zij de scho-
ïige antenne, een televisieca-
de Amerikaanse vlag, namen
schepten grondmonsters en
met hun tweewielige karretje
wetenschappelijke instrumenten
llen, zoals een zonnewindmeter,
seismografen, deeltjesdetectors
kleine atoomkerninstallatie die
i instrumenten een jaar lang van
irische stroom voorziet en de la-
flector.
^tchell slaagde erin dertien van
■Dorgenomen 21 kleine ontploffin-
Bteweeg te brengen, die met geo-
Miljoenen mensen zagen zaterdag een feilloze koppeling van de maan-
sloep Antares met het ruimteschip Kitty Hawk, na een voorbeeldig ge
slaagde maanexepeditie. Deze van het beeldscherm gemaakte foto toont
de Antares, zoals die door het venster van het commandoschip te zien
was: langzaam in de juiste postie „drijvend".
foons werden beluisterd en waarvan
de seismische trillingen naar de aarde
werden" overgeseind.
De ruimtevaarders verzamelden bo
demmonsters en haalden ook wat stof
weg /van onder hun ruimteschip,
waar de uitlaatgassen van hun rem-
motor hadden ingewerkt.
Na een verblijf van vier uur en
twintig minuten keerden de enthou
siaste mannen weer in hun Antares
terug voor een rustperiode van tien
uur. Zij bleken eerder bereid te zija
om opnieuw op stap te gaan en vroe
gen Houston verlof daartoe. Houston
gaf toestemming de tweede wande
ling tegen half tien zaterdagochtend
te beginnen, vier en een half uur eer
der dan het programma aangaf.
Opnieuw konden de kijkers op aar
de zien hoe de twee ruimtevaarders
naar buiten kwamen en aan de slag
gingen. Separd en Mitchell verza
melden bodemmonsters en trokken
met hun voertuigje naar het voor
naamste doel: de kegelvormige krater
op bijna anderhalve kilometer af
stand.
VERMOEID
De tocht bleek moeilijker dan ver
wacht was, door de vele grote stenen
en kraters op hun weg moesten d«
ruimtevaarders veel omwegen maken.
Zij haalden het eindpunt, de top van
de kraterwand, dan ook niet omdat
zij te vermoeid werden. Houston gaf
opdracht terug te keren.
Voordat 'hij weer in de Antares
klom, gaf Shepard nog een kleine de
monstratie van het golfspel: hij had
een golfbal meegenomen die hij met
een fikse klap over de maan liet
schieten. De mannen waren op hun
COCKENGEN Zeven mensen
bben zaterdag in het Utrechtse
ickengen examen gedaan voor een
zondere hobby: die van amateur-
lenaar. Het zijn leden van het
de van Vrijwillige Molenaars, een
1967 opgerichte vereniging die nu
nderd lieden telt van wie er al elf
diploma in d.e zak hebben,
ïet examen, waarvoor een uitvoe-
scholing wordt gegeven, geeft
amateur de bevoegdheid zelfstan-
een molen te bentennen en er
pecties en kleine reparaties aan
te voeren.
)at dit van meer belang is dan de
doening van een merkwaardige
j >by, mag blijken uit de woorden
gildevoorzitter D. Prins: '„Om
ilens te behouden, moeten ze
draaien. Tien jaar draaien is minder
schadelijk dan een jaar stilstaan.
Maar omdat het beroep van mole
naar niet meer economisch verant
woord is en er daarnaast vrij veel
molens worden gerestaureerd, kun
nen de amateurs zich prachtig belas
ten met de' zorg voor de molens door
ze in hun vrije weekeinden te laten
draaien."
Er is nog een andere reden: het is
wettelijk verplicht dat een aantal
watermolens in bedrijf wordt gehou
den om de taak van de motorgema
len,'die de waterhuishouding in het
polderland op peil houden, te kun
nen ovemeen als er eens iets zou
gebeuren.
De amateur-molenaar krijgt het
niét voor niets. Zijn examen duurt
maar liefst vijf kwartier. Hij moet
aantonen dat hij theoretisch het een
en adner van molens afweet en ook
moet hij laten zien dat hij de prak
tijk wind en molen en het spel van
die twee meester is.
Een plotseling opkomende bui met
wind kan verwoestend werken als
de molenaar niet weet hoe zijn
maatregelen te nemen. „En dat is
iets wat je alleen in de praktijk
kunt leren door ervaring van jaren",
zeggen de bij het examen aanwezge
molenaars.
Waar ook zij niets aan konden
doen: er was zaterdagmorgen tijdens
het examen geen zuchtje wind. De
wieken stonden volm'aakt werkeloos
i>n het landschap.
ls je neus niet vast zat, vergat je
>ok....
oeveel keer ze dat in haar leven
lord heeft is niet te tellen,
arapluies blijven ergens liggen, ze
ct wanhopig in haar kast naar een
die naar de stomerij is en laat
ïen droogkoken aan de lopende
et vergeten is bij haar een ge-
cje, dat door de omgeving toegeef-
glimlachend wordt geconstateerd
pgevangen.
buitenwacht is meestal meedo-
lozer en in de loop der jaren is
lig bezit daardoor in het niet ver-
nen.
woont in het oosten des lands en
een paar jaar geleden in het
gje.
p de laatste dag van de logeerpar-
noesten het en haar nog gauw een
r cadeautjes voor thuis gekocht
den. Op een run, want ze had er
eerder aan gedacht,
e stapte een winkel binnen en
it een aantrekkelijk koektrommel-
uit; maar bij het betalen bleek, dat
winkelier geen wisselgeld genoeg
én gulden vijfentwintig kwam hij
munt tekort om de rekening te
effenen. „Ik ga even wisselen", zei
„Wacht u even".?
Maar zij, gehaast, deed het anders.
„Ik kom4 straks terug.... doe in die tus
sentijd een paar andere boodschap
pen...."
Wie de winkelier die dag terug zag
keren, de mevrouw van het koektrom
meltje niet.
„Dan morgen wel", dacht hij en zet
te het ingepakte trommeltje met de
éénvijfentwintig er bovenop grijp
klaar.
Dagen, weken, maanden verstreken.
De mevrouw kwam niet terug.
Vergeten
Honderd en één keer wilde de man
van-de-winkel het trommeltje terug
zetten voor de verkoop, maar steedi
stelde hij het uit. 1
Bij haar thuis was de gebruikelijke
lachbui geweest, toen ze bij het uitde
len der goede gaven het trommeltje
miste. Niemand maakte zich er verdel
druk om, weg was weg, een geleerde
wijsheid!
Na twee jaar was het koektrommel
tje volkomen in de vergetelheid ge
raakt. Ze liep weer door Den Haag...
zag de aardige winkel, dacht: „Daar
kan ik iets leuks kopen voor thuis...."
Ze stapte binnen, zocht zo het een
m ander uit....
De meneer bekeek haar oplettend.
Er was iets wat hem vertrouwd voor
kwam.
Eindelijk bij de kassa, waar opzij op
een plankje het vreemde pakje stond,
wist hij het wel zeker...
„Bent u hier al eens eerder ge
weest", polste hij.
Mevrouw keek bevreemd. Speurde
rond. Aarzelde: „Misschien.
„Een koektrommeltje...probeerde
de man.
En opeens flitste het in haar brein.
Het vergeten trommeltje....
Hij overhandigde het pakje met
zwier, de gulden en het kwartje er op
geëtaleerd
Ze keek verbaasd naar het geld.
„Uw éénvijfentwintig.... ik kon niet
wisselen
Ze was geroerd, wilde ook een goede
daad stellen en zei: „Geeft u me nog
maar twee van die trommeltjes erbij,
als u ze heeft...."
Hij glimlachte: „Zeker mevrouw,
alleen ze zijn nu twee gulden per stuk
duurder dan toen...."
En dit voorval nu, zal ze nooit ver
geten....
tweede tocht iets langer dan vier en
een half uur buiten de maansloep ge
weest.
Later op de dag maakte de stijg-
trap van de Antares zich zonder
moeite los van de maan en bevond
zich acht minuten daarna al in een
baan op zeventien kilometer hoogte.
Aangezien dat achttien 'kilometers
moest zijn, werd een kleine correc-
tiestoofr toegepast. Nog geen twee uur
later volgde een soepel verlopende,
feilloze koppeling, tot opluchting van
de bemanning, de mensen in Houston
en vele televisiekijkers.
Shepard en Mitchell kropen terug
naar de Kitty (Hawk, waar Stuart
Roosa al die tijd mee rond de maan
had gedraaid, foto's nemend van mo
gelijke landingsplaatsen en van ver
schijnselen waar de natuurkundi
gen op aarde belang in stellen, zoals
het zodiakaallicht, Gegenschein en de
plaatsen in de nabijheid van de maan
wa,ar de aantrekkingskracht van aar
de, zon en maan gelijk is.
TELESCOOP
Roosa was er ook in geslaagd met
zijn telescoop de Antares op de maan
te zien staan iets wat zijn voorgan
gers bij hun maansloepen niet gelukt
is.
De dagen daarna verlopen voor de
drie ruimtevaarders betrekkelijk rus
tig. Onderweg verrichtten zij enige
proeven die waardevol kunnen zijn
voor wetenschap en industrie.
Morgenavond omstreeks tien uur
worden zij op aarde terug verwacht,
in de Stilte Oceaan, waar ten zuiden
van Samoa het USS New Orleans ge
reed ligt.
TEL AVIV Israël zou met de
Verenigde Staten overlég plegen over
het donderdag door Egypte gelan
ceerde voorstel het Suezkanaal te
openen in ruil voor een „gedeeltelijke
terugtrekking" van Israëlische troe
pen.
De meeste Israëlische ministers
zouden het voorstel van president Sa-
dat niet serieus nemen. Maar ze me
nen dat Israël de deur naar onder
handelingen niet mag dichtgooien.
Premier Meir zal waarschijnlijk dins
dag in het parlement het Israëlische
antwoord bekendmaken.
Overigens had ze vrijdag tegen een
Amerikaanse verslaggever gezegd het
Egyptische voorstel van de hand te
wijzen omdat er voor Israël niets te
genover staat.
In de Amsterdamse Kosmos hielden Kabouters en an- Een overzicht van de ruimte, waar „biologies-dinamies'
dere groeperingen een Alternatieve Voorjaarsbeurs. voedsel werd verkocht.
Studentenpastores
willen uitstel
volkstelling
UTRECHT In de diensten van
de Utrechtse universiteitsgemeente
hebben de studentenpastores van de
domstad een verklaring uitgereikt,
waarin zij zich uitspreken voor uit
stel van de volkstelling.
In geval de telling toch doorgaat
op 28 februari, dan zou de bevolking
medewerking moeten weigeren en
persoonlijke gegevens niet moeten
verstrekken.
De pastores zien het gevaar, dat bij
de telling persoonlijke en zakelijke
gegevens mogelijk kunnen worden
misbruikt.
NEW YORK Bijna twee jaar
lung heeft het museum van de
Amerikaanse staat Maine, geves
tigd in de hoofdstad Axugusta, bij
het Amerikaanse ruimtevaart bu
reau NASA gezeurd om een door
een kunstmaan gemaakte foto
van Maine, maar zonder resul
taat.
De NASA en ook de lucht
macht zeiden zo'n foto niet te
hebben. Als we er een hadden,
aldus de luchtmacht, zou hij ge
heim zijn.
Maar als het New Maine State
Museum binnenkort geopend
wordt, zal er een vrijwel vol
maakte luchtfoto vail Maine te
zien zijn, genomen door een Rus
sische satelliet.
De Russen willigden het ver
zoek van het museum wel in, na
zestien maanden en voor f450.
De foto stond gisteren afgedrukt
in het tijdschrift Life.
(Van onze soc.-econ. redactie)
UTRECHT „In de Wcstduitse ge
bieden, waar nu zo'n 20.000 Neder
landse pendelaars werken, is nog een
tekort van 37.000 werknemers, zodat
er aan de trek van pendelaars voor
lopig nog geen einde zal komen."
Dit heeft de FDP-minister van eco
nomische zaken van de Westduitse
deelstaat Nordhein-Westfalen, dr.
Horst Ludwig Riemer, verklaard in
een interview met het NKV-orgaan
Rqim Zicht.
Ook in deze deelstaat met 17 mil
joen inwoners ontwikkelt de gespan
nen hoogconjunctuur zich thans naar
een meer normale toestand, maar mi
nister Riemer is optimistisch over de
toekomstige ontwikkeling: de con
junctuur zal zich volgens hem tot be
gin 1972 ontspannen en daarmee weer
aantrekken tot midden-1973.
LONEN
Ook de loonontwikkeling zal geen
rem op het pendelen zetten, aldus de
minister. „Volgens de richtlijnen uit
Bonn moeten de loonstijgingen tot 7
a 8 p.ct. beperkt blijven, maar ik ver
wacht een stijging van de brutolonen
tot 10 pet. De staking bij de Lufthansa
gaat zelfs om een verhoging van 21
pet.", zei dr. Riemer, die verwacht dat
de werknemers in 1980 het dubbele
zullen verdienen van thans.
In 1978 zal binnen de EEG de ar
beidsmarkt geharmoniseerd zijn en
daarom zou het naar de mening van
de minister een stap achteruit zijn
indien van Nederlandse zijde maat
regelen zouden worden genomen om
het pendelen te beperken.
In een reactie hierop verklaarde de
heer A. J. Hubben, voorzitter van de
Christelijke Vereniging van Mijnbe-
ambten, dat de pendel een voortdu
rende bedreiging is van de verdere
herindustrialisatie van dit gewest. Al
leen al vanuit Limburg pendelen zo'n
12.000 mannen en vrouwen naar
Duitsland en in het herstructurerings
gebied van Zuid-Limburg zweven en
kele jonge industrieën door gebrek
aan arbeidskrachten al op de rand
van de afgrond.
De heer Hubben ziet als taak voor
de overheid het creëren van een ge
zonde concurrentieverhouding met
West-Duitsland door harmonisatie
van lonen en arbeidsvoorwaarden.
Zeven leden van het Gilde van vrijwillige molenaars hebben zaterdag ie
Kockengen hun amaleur-molenaars-examen afgelegd. Een van de kan
didaten is hier bezig een wiek volgens de regels van de kunst tc be
spannen.
ROTTERDAM In dc Calandzaal
van het Rotterdamse Groothandelsge
bouw hield zaterdagmiddag de afde
ling Rotterdam van de Koninklijke
Bond van Zang- en Oratoriumvereni-
gingen haar jaarlijkse algemene ver
gadering. Zesentwintig van de tachtig
aangesloten verenigingen hadden een
afvaardiging naar deze vergadering
gezonden.
De heer K. fvan Noordijk bracht de
vergadering verslag uit over de akti-
viteiten in 1970. In dit jaar is het
aantal aangesloten koren gestegen,
mede doordat de afdeling Gouda
werd opgeheven en na&r de afdeling
Rotterdam overging. Het totaal aantal
leden kwam daarmee op 3300. Tot
grote tevredenheid van deze 3300 le
den deelde de bondsvoorzitter A.
Brune mee, dat hard wordt gewerkt
aan een bevredigender subsidierege
ling.
Uit de afdeling Rotterdam heeft
zich tot op heden één koor opgegeven
voor het internationale koren-festival
dat in mei of juni in Scheveningen
gehouden zal worden. Daarnaast
kwam uit de vergadering de suggestie
om in de Rotterdamse Doelen in de
nabije toekomst een grote koor-mani
festatie te organiseren.
De zangersdagen voor het nieuwe
jaar zijn zaterdagmiddag ook vastge
legd: de jeugd-zangdag wordt op 1 of
21 mei gehouden in gebouw "De Scha
kel te Nijkerk, terwijl daarnaast
werd besloten de overige concoursda-
gen te plannen op 12 of 15 mei in de
Singerzaal te Laren en 13 oktober in
de Gereformeerde Kerkzaal te Put-
tershoek.
In de samenstelling van het be
stuur is nauwelijks verandering ge
komen: de aftredende voorzitter en de
penningmeester, respectievelijk de
heren .W van Es en T. Monster, wer
den in hun funktie herkozen. In de
plaats van de heer C. Vuijk.dle zich
niet meer herkiesbaar stelde, werd de
lieer Groeneveld uit Puttershoek ge
kozen.
PORT TENNANT Tweehonderd
huisvrouwen in Port Tennant (Wales)
hebben een koolstoffenfabriek bezet
omdat ze te veel last hebben van de
afvalstoffen.
De huisvrouwèn zeggen dat ze elke
dag de ramen moeten lappen, dat de
wekelijkse was hen 15 shilling kost
en dat de moeders de babies niet in
de kinderwagen buiten kunnen zet
ten.
BIJ HET BEOORDELEN van de ont
wikkelingen moet men eerst vragen,
of naar 'vrede' kan worden ge
streefd door de oorlog voort te zet
ten, dan wel door alle nadruk te
leggen op politiek overleg, gepaard
gaande met geleidelijke beëindiging
van de strijd.
Twee jaar geleden leek de politiek
van president Nixon erop gericht,
dit laatste te bereiken. Maar sinds
met het terugtrekken van Ameri
kaanse troepen werd begonnen heeft
het er veel van weg, dat toch naar
'vrede' wordt gestreefd door de oor
log voort te zetten en zelfs uit te
breiden.
Om de militaire druk op Zuid-Viet-
nam te verlichten werd vorig jaar
besloten de tegenstander in zijn
schuilplaatsen in Cambodja te gaan
opzoeken. De actie, waaraan aan
vankelijk ook Amerikanen meede
den, had een beperkt doel en een
tijdelijk karakter. Zij liep echter
uit dc hand.
Nu moet niet alleen in Zuid-Vietnam,
maar tevens in Cambodja, dc mili
taire druk worden verlicht. Om dc
aanvoerlijnen die van Noord-Viet-
nam naar beide landen lopen af
te snijden zijn Vietnamese troepen
nu ook Laos binnengetrokken. Doel
en duur van deze actie zijn even
eens beperkt.
Het grootste deel van Laos is al jaren
in handen van de onder communis
tische leiding staande Pathet Lao.
In naam wordt de politieke orga
nisatie waartoe de Pathet Lao be
hoort aangevoerd door prins Soe-
vannoevong, halfbroer van premier
Soevannah Phoema. Noordvietna-
mesc divisies vormen echter de
werkelijke machtsfactor.
Ook het gebied waar nu Zuitvietna-
mezen zijn binnengetrokken wordt
gecontroleerd door de Pathet Lao.
De regering van Laos is er mach
teloos. Zij heeft bij monde van de
premier al laten doorschemeren,
dat de operaties daar een zaak zijn
tussen Amerika en Noord-Vietngm.
Een gevolg van de inval in Laos kan
zijn, dat de Pathet Lao, die uit
taktische overwegingen de laatste
jaren slechts op consolidering van
haar posities uit was, over de ge
hele linie de strijd zal hervatten.
De koninklijke residentie Loeang
Prabang en de hoofdstad Vientiane
lopen dan direct gevaar.
De taak van de Zuidvietnamezen lijkt
te zijn, de Ho Tsji Minhroute af te
snijden en de belangrijke weg no. 9,
die op een smal gedeelte Laos in
tweeën splitst, in handen te krijgen.
Het doel is inderdaad beperkt. Of
dit van de duur van dc operatie
kan worden gezegd moet worden
afgewacht.
