Ministerie helpt
tongenvisserij
Bolten:
voor een
Koninkrijk
Seize-bed
Liever haven dan
staal op Maasvlakte
Pauline Schumann
trots als een pauw
op nieuw orgel
300.000 gulden
losgeld voor
estolen Madonna
Pici novoordracht
Howard Karp
Turkse Geuzen
in Den Briel
Wonderlijk programma
Concertgebouworkest
Dr. Kruisinga opent
centraal gebouw
Delftse ziekenhuizen
ZATÉRDAG 6 FEBRUARI 1971
ÜNCHEN De daders van de
:taculaire kerkdiefstal in
ichen eisen voor de teruggave van
vijf laatgotische beelden een los-
van 300.000 gulden. Volgens de
ichener advocaat Klaus von Schi-
is een vroegere cliënt van hem
hem aangekomen met de verkla-
dat de dieven zich tevreden wil-
ajstellen met een losgeld van 300.000
>$en.
et meest waardevolle gestolen
d is de beroemde „Blutenburger
onna" dat een plaatsje had in de
knamige kerk in München-Nym-
ïburg.
:perts schatten de waarde op on-
- ier een half miljoen. Daarnaast
reemdden de dieven twee éngel-
gren en twee borstbeelden met een
menlijk waarde van ongeveer
HX) gulden.
en verwacht niet dat het aarts-
j :hoppelijk ordinariaat van
l( chen op de hoge eis zal ingaan.
door
Henk Houtman
ai ingeland erkent
nieuw bewind
Oeganda
j INDEN Engeland heeft het
sve bewind van generaal-majoor
1 in Oeganda erkend. De Britse
tmentaire staatssecretaris Kers-
maakte dit gisteren in het lager-
duidelijk door mee te delen dat
gTitse hoge commissaris in Oegan-
ne beëdiging van Amin en diens
;o we regering had bijgewoond, en
acht had gekregen de regerings-
n van nu af met de nieuwe ge-
lragers te behandelen,
lin, die bijna twee weken gele-
het bewind van president Obote
:rwierp, werd met zijn ministers
Jgd in een stadion te Kampala,
5 zich 10.000 mensen hadden ver-
1 >ld. Volgens de Oegandase radio
j n daarbij alle diplomatieke ver-
viwoordigers aanwezig, onder wie
1(mbassadeur van Amerika, Tsj-
akije, Israël, Ghana en Boeroen-
DEN HAAG Het ministerie
van landbouw en visserij gaat de
Nederlandse kotter- en trawl-
visserij de helpende hand bieden
om vanuit de tijdelijke „thuis
haven" Fleetwood aan de west
kust van Engeland 'op grote
schaal tongvisserij mogelijk te
maken. Voor dit project zal het
ministerie bijna een half mil
joen gulden op tafel leggen.
Het plan is een uitvloeisel van het
kotterproject 1970, dati door de Com
missie Experimentele Visserij van het
ministerie werd opgezet. Eind april
vorig jaar vertrokken acht kotters
naar de Liverpoolbaai om daar op de
veel gevraagde tong te gaan vissen.
Vanwege de lange reisduur, drie da
gen heen en drie dagen terug, kan
deze visserij alleen lonend zijn als de
kotters enige tijd in Engeland blijven.
Het project werd daarom voor acht
weken opgezet.
Uitgezonden ambtenaren van het
ministerie verzorgden het organisa
tie-gedeelte. Zij verzamelden de
vangstberichten van de schepen en
aan de hand van de te verwachten
aanvoer werden dan containers be
steld, die vol met kisten tong naar
Great Yarmouth werden getranspor
teerd. Daar werden de containers in
de ferryboat „Duke of Holland" gela
den, die de vis naar de Scheveningse
afslag bracht.
Verder traden de ambtenaren als
contactman tussen de Engelse autori
teiten en de Nederlandse vissers op.
Hierdoor waren de taalproblemen op
gelost en konden de vele formalitei
ten, waaraan voldaan moest worden,
snel worden afgewikkeld.
Een probleem voor de bemanning
was, dat ze zo lang van huis waren.
Het ministerie regelde en betaalde
daarom om de veertien dagen de af
lossing van de vissers, die per vlieg
tuig naar huis igingen om een week
end thuis door te brengen. Het ex
periment werd een groot succes. Er
-werd in die acht weken 175.000 kg
tong gevangen en nog 10.000 kg ande
re vis. De totale besomming bedroeg
bijna een miljoen gulden. Op deze
berichten stoomden vijftien andere
Nederlandse vissersschepen naar de
Liverpoolbaai om eveneens op de ton
gen te jagen.
Van verschillende kanten uit het
visserijbedrijf kwam het verzoek, of
dit jaar opnieuw iets dergelijks opge
zet zou kunnen worden. Het ministe
rie heeft positief gereageerd. Dit be
tekent dat vanaf 15 maart een „fi-
liaaltje" wordt geopend in Fleetwood,
waar constant Nederlandse ambtena
ren aanwezig zullen zijn om de kot
ters en trawlers ter wille te zijn.
Voorlichting
Vandaag is in Katwijk dc eerste
voorlichtingsdag over deze onderne
ming gehouden, maar de geïnteres
seerden zich konden opgeven. Dins
dag worden de ministeriële plannen
in Urk uiteengezet en op 26 februari
in Den Helder en Texel.
Absolute voorwaarde is, dat de
schippers zich houden aan de straffe
organisatie, omdat het anders in de
kortste tijd een chaos wordt. De kot
ters/trawlers zullen in combinaties
Als het project even goed slaagt
als het experiment vorig jaar,
zullen de Nederlandse visa/fsla
gen aanzienlijke aanvoeren „en
gelse" tong te verwerken krijgen.
van vier schepen moeten gaan varen,
waarvan één van de schippers de
taak op zich neemt om de vangstbe
richten en vangstverwachtingen voor
de volgende dagen van zo'n combina
tie door te geven aan de walorganisa-
tie. De ambtenaren kunnen dan de
nodige containers bestellen. Het is
niet uitgesloten, dat zo'n vijftig Ne
derlandse schepen naar Engeland sto
men om aan het project mee te doen.
Het systeem van om de 14 dagen af
lossen per vliegtuig zal weer gelden.
De ambtenaren verzorgen de aflosrei-
zen, die weer geheel door het minis
terie zullen worden betaald.
Bovendien zullen de deelnemende
schepen, als ze minimaal vier weken
hebben meegedaan, achteraf nog een
bijdrage van enige duizenden guldens
van het ministerie ontvangen om de
extra kosten op te vangen.
Inmiddels is bekend geworden, dat
het hospitaalkerkschip „De Hoop" ook
aan het project meedoet. „De Hoop"
zal kerkdiensten en gezellige avond
jes voor de bemanning verzorgen,
terwijl het schip de Nederlandse
vloot tevens behulpzaam zal zijn bij
bevoorrading, reparaties, medische
verzorging, etc. „De Hoop" zal ook als
intermediair fungeren bij het verza
melen van de vangsberichten van de
combinaties, die dan als één totaal
aan de wal kunnen worden doorgege
ven.
De ambtenaren van het mi
nisterie, flie overigens ook van
tijd tot tijd worden afgelost, zul
len vermoedelijk tot juni in En
geland blijven. Daarna, zo heeft
de ervaring geleerd, worden de
tongvangsten sterk minder.
Samenwerking
Het ministerie van landbouw
en visserij wil met dit project
bewijzen, dat er door onderlinge
samenwerking van de kotters en
trawlers heel wat te bereiken is.
Het is uiteraard de bedoeling,
dat het visserijbedrijf in de toe
komst zelf een walorganisótie
in Engeland op poten zal zetten.
ROTTERDAM Voor een
klein maar aandachtig toeluiste
rend auditorium dat blijkens
veelvuldig applaudisseren tussen
de onderdelen van grotere stuk
ken van geringe muzikale scho
ling getuigde concerteerde
vrijdagavond in de Kleine Doe
lenzaal de Amerikaanse pianist
Howard Karp, die o.m. bij de be
roemde pedagoge Rosina Lhe-
vinne studeerde.
In een programma met werken van
Mozart, Schubert, Kirchner en Schu
mann gaf concertgever duidelijk blijk
van een grote dispositie voor het in
strument. Zijn pedaalgebruik was
steeds wèloverwogen en in zijn bena
deringen van de verschillende stuk
ken spreidde Karp e?n scherp analy
tisch enstil istisch inzicht ten toon.
Na een expressieve opening met
Mozart's Adagio in b (K.V. 540), gaf
de pianist een boeiende lezing van de
betrekkelijk weinig gehoorde sonate
in D (Deutsch 850) van Franz Schu
bert. Zijn techniek bleek hier ook
van grote klasse: fraaie egaliteit en
géén verdoezelingen.
Het eerste gedeelte van de avond
werd afgerond met een vooral in ne-
motechnisch opzicht imponerende re-
produktie van de sterk aan
Schönberg en Bartok verwante sonate
van de Amerikaan Keon Kirchner
voor welke opus Leon Fleisher inder
tijd nogal wat op de bres heeft ge
staan.
Na de pauze speelde Howard Karp
de grote Fantasie °p.l7 van Robert
Schumann. Het eerste deel werd goed
naar letter en geest uitgevoerd; het
tweede deel werd tamelijk snel geno
men, met het gevolg dat het ng
snellere Coda, gelijk meestal het
wordt, met zijn riskante sprongen,
vaak de „schrik der pianiste».!" ge
noemd niet geheel vlekkeloos
overkwam, maar dat gebeurt eigen
lijk haast nooit. De finale werd ro
mantisch uitgebeeld, prachtig helder
van klank en goed genuanceerd. Het
succes was van dien aard, dat er niet
minder dan 3 toegiften volgden: een
meeslepend gespeeld Petrarcasonnet
104 van Liszt, een zeldzaam gaaf en
met ongewoon raffinement gespeelde
Paganini-Etude in Es, eveneens van
Liszt en een uit 's componisten eigen
tijd stammende Bach-bewerking.
P.V.
VLAARDINGEN B en W. zullen
de minister vragen aan Windmill
Holland NV de eis te stellen, de af-
valgassen binnen haar zwavelzuurfa-
briek te zuiveren. Het college zal zich
wel bij de beslissing van de Kroon
neerleggen en medewerking verlenen
aan de oprichting van een honderd
meter hoge schoorsteen voor het lozen
van staartgassen.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Verhinder de
totstandkoming van een staalbe
drijf op de Maasvlakte. Dit
vraagt de Tuinbouwstructuur-
commissie Zuid Holland in een
brief aan een vijftal ministers en
aan de betrokken besturen. Voor
de glastuinbouw in het Westland
is ook een verminderde fluor-
uitworp dan voorgesteld nog te
veel.
De commissie zegt in de brief ern
stig te twijfelen of het zogenaamde
cocktail-effect in het Rijnmondgebied
in de hand gehouden zal kunnen
worden. De prognoses, berustend op
de huidige basisbelasting, plus de toe-
voeging van het staalbedrijf zijn vol-
JLFT Het Historisch Mu-
fej in Rotterdam zit zonder
leur sinds de heer Du Ry,
t ar afscheid, naar Straats-
vertrokken is. Op een ad-
tejntie zijn er twaalf sollici-
binnengekomen. Veel
dan men verwacht had.
ij zijn mensen die bepaald
kunsthistorische opleiding
;n. Het zal wel april of mei
:n voor het Historisch Mu-
j0i weer een nieuwe directeur
:elfde geldt voor het Museum
■insenhof in Delft In verband
t bereiken van zijn 65ste jaar
ts. D. Bolten per 1 februari als
r bur afscheid nemen na een
periode van 19 jaar. Doordat
licitatieproccdure wat Iaat is
erken, is er nog steeds geen
icht voor nieuwe candidaten.
D. Bolten blijft aan tot zijn
Jer benoemd zal zijn. Dan gaat
lar Veere verhuizen waar hij
Jisje heeft met prachtig uitzicht
iblet water. Terug naar het wijde
3 waar ook zijn moeder geboren
werd dus niet Parijs, Londen,
.merika of Spanje waar hij zo-
iren heeft doorgebracht.
kan ik weer eens echt gaan
misschien wat schrijven, En ik
it mijn zeventigste lid van de
tentenraad Dat brengt hem al
op een onderwerp dat hoogst
„Ik vind het jammer dat
kerken uit de steden verdwij-
lat vind ik vaak Qgn architecto-
'erlies dat onherstelbaar is."
betekent dat de ijveraars voor
l<*houd van kerken vab liistori-
n vaarde en architectonische allu-
i. Irs. Bolten een voorvechter kun-
Waarom zo weinig belangstelling
van bekwame mensen voor een direc
teurszetel?
„Ik weet het niet. Voor mij is het
Prinsenhof allereerst een magnifiek
gebouw. Met een sfeer die buitenge
woon is voor een museum, met zoveel
afwisseling van licht en donker. Ik
heb een tijd in Boymans gewerkt,
maar dat egale licht vind ik niet zo
ideaal als de achtergrond hier, waar
ook moderne exposities goed passen.
Ik heb er altijd op gelet de architec
tuur bij de opbouw van tentoonstel
lingen mee te laten spreken. Het
Prinsenhof inspireert."
In de loop der jaren heeft de heer
Bolten vele exposities gemaakt: koper
van kerkelijke geelgieters, de jacht,
Twee eeuwen Franse mode, Kind en
spel, Molens, de schilder in zijn we
reld naast een grote Boutsexpositie.
Hij zou deze serie graag af willen
ronden met een tentoonstelling over
„het bed, door de eeuwen in Neder
land gemaakt". Slaapkamers, volledig
authentiek ingericht. Er is één strui
kelblok: een bed in Louis Seizestijl.
Er is hem maar één exemplaar be
kend en dat is niet te gebruiken om
dat de eigenaar gaat trouwen in de
periode dat de tentoonstelling gehou
den zou moeten worden. ,JÉen ko
ninkrijk voor een Seize-bed", ver
zucht hij.
Functioneert Het Prinsenhof eigen
lijk zoals het zou moeten, als levend
deel van Delft?
„Toen ik hier kwam, meende ik dat
er een museum van de Tachtigjarige
Oorlog van te maken zou zijn. Maar
een Rijksmuseum staat nooit stukken
af om dat waar te maken Omdat de
eigen collectie jong en klein was. heb
ik me al die jaren moeten beperken
tot het aankopen van aardewerk, ta
pijten, zilver, miniaturen en boeken
Als we hier Delïtse stukken zouden
willen kopen van de „eigen" schilders
Vermeer, de Hoogh of Fabricius, dan
is dat een onmogelijke zaak. Er zijn
geen Vermeers of de Hooghs op de
markt en het oeuvre van Fabricius is
te klein. Het had ook geen zin hier
een moderne collectie aan te leggen.
Versnipperen vind ik onnodig."
Beleid
Over zijn tentoonstellingen: „De
lijn van mijn beleid is vooral cul
tuurhistorisch geweest. Niemand
dacht dat je met koper een tentoon
stelling kon maken of met onderwer
pen als het Blazoen of Kind en spel
of andere „gekke dingen". Toch is het
gelukt." De scheidende directeur is
een estheet in hart en nieren, zonder
zich in een ivoren toren te wanen
Hij was altijd gemakkelijk toeganke
lijk.
De jonge educatieve dienst heeft
hij ingesteld om meer bruggen te
slaan, om over drempelvrees heen te
komen. Hij zou daar de gratis toe
gang aan toe willen voegen. Hoewel
men er in Engeland al weer van te
rug komt.
Drs. Bolten heeft zijn museum in
de negentien jaar van zijn directeur
schap tot een bekende omgeving ge
maakt voor tienduizenden. De Kunst
en Antiekbeurs kreeg er evenzeer on
derdak als de Contour van moderne
kunst. In Delft is er wel eens kritiek
geweest over de onmogelijkheid hier
een permanent museum voor moder
ne kunst onder te brengen. Tussen
Rotterdam en Den Haag achtte hij
dat niet nodig
Charmes
Als drs. Bolten iets in zijn
hoofd heeft, kan hij dat met bij
zondere overtuiging uitdragen.
Maar hij blijft dat doen met de
charmes van de man voor wie
Parijs even dicht bij is als Veere
en die contacten en vrienden
heeft in vele landen.
gens de commissie te gunstig. Op de
\yestlandse helft van Rozenburg is
immers de industriële expansie nog
lang niet voltooid.
Op de Maasvlakte gaat het om
meer milieu-belastende nieuwe vesti
gingen dan alleen een staalbedrijf
Ertsoverslagbedrijven en een enorme
elektrische centrale springen hier in
het oog.
Een door de te verwachten milieu
verontreiniging veroorzaakte combi
natie van factoren als geringere pro-
duktiviteit, kwaliteitsachteruitgang,
oogstvertragingen, zou de omzet en
inkomens kunnen verlagen waardoor
de tuinbouw van Westland en Voorne
tot verdwijnen gedoemd wordt, aldus
de commissie.
De Tuinbouwstruktuurcommissie
Zuid-Holland bestaat uit vertegen
woordigers van de Agrarische stands-
organisaties, de provinciale veilings
organisatie en de federatie van tuin-
Jxmwstudieverenigingen.
Liever dan een staatsbedrijf wil de
commissie daarom een containerha
ven op de Maasvlakte.
BRIELLE Onder de strijdkreet
uit de tachtig-jarige o°rlog „liever
Turks dan Paaps" zullen tachtig ent
housiaste Turkse gastarbeiders wor
de».! ingelijfd bij het Geuzenlegioen,
dat Den Briel op 1 april gaat inne
men.
De organisator van het jaarlijkse
spektakelstuk: „Ik ben die Turken
bijzonder dankbaar, ik kwam onge
veer honderd Geuzen tekort!"
door
Aad Begemann
ROTTERDAM Pauline
Schumann is zo trots als een
pauw. Aan de hand van een
foldertje vol met allerlei vak
jargon laat ze haar bezoeker
zien wat haar nieuwe orgel, en
dat is dan de reden van de
trots, allemaal kan. „Een echte
hawaaii-gitaar zit er dan op,
en een volmaakt klokkespel en
violen zoals Cor Steyn die op
zijn orgel kon spelen". Het or
gelspel is voor Pauline Schu
mann niet nieuw, het muziek
maken helemaal niet.
„Toen ik elf was zat ik al met
accordeon op mijn schoot", zegt de
blonde Pauline. „Ik was toen weg
van het spel van „blinde Piet" die
in de omgeving van de Oude Bin
nenweg speelde. Er was geen geld
om na school verder te leren en
trouwens ik wilde dc muziek in."
Haar werk als beroepsmusicus be
gon in 1944.
„Er stond een advertentie in de
krant waarin een orkest een accor-
deoniste vroeg. De gage was 25. Ik
waagde de gok. '«Ik was nog erg
jong en droeg nog kniekousen. Ik
speelde totaal maar tien liedjes.
Maar ik werd aangenomen." Pauli
ne stond voor het orkest en begon
steeds maar opnieuw met haar re
pertoire.
Jammer genoeg moest ze na de
oorlog overgaan op een ander in
strument in verband met haar ge
zondheid. Ze koos het elektrisch or
gel, in die dagen nog verguisd.
Pauline werd een van de eerste
vrouwen die in het openbaar op
trad als organiste op een elektro
nisch orgel.
Ze herinnert zich een lange lijst
van zaken waar ze speelde, zoals
City corner, de Kroon in Hoek van
Holland, Amstelbron in Schiedam,
Splendid in Scheveningen, Du Nord
in Rotterdam, café Maasboulevard
aan het Oostplein, Maasboulevard
in Vlaardingen en dan nu sinds
kort in de Amstel-Inn in Europoort.
Pauline Schumann heeft er lang
over nagedacht. Ze heeft er voor
gespaard en ze heeft haar twee or
gels verkocht voordat ze haar trots,
een Thomas-orgel, kon aanschaffen.
Ze weet nu dat 4e, zeker na de
veranderingen die ze zelf heeft la
ten aanbrengen een in Nederland
uniek instrument bespeelt. Dins
dag-, donderdag- en zondagavond
en zondagmiddag laat ze haar in
strument horen „Ik zit al vanaf
mijn jeugd in df muziek, ik kan er
niet meer buiten ook niet buiten
het publiek. Orgelspelen is een deel
van mijn leven geworden".
tiaar Thomas-orgel is een vol
waardig instrument, een soort thea
terorgel. „Nog iedere dag ontdek ik
nieuwe mogelijkheden." Een daar
van is het feit dat het orgel een
zogenaamd volledig pedaal heeft.
„Ik wil het. spelen daarmee ook
volledig onder de knie krijgen. Ik
zoek nu eigenlijk een kerkorgel
waarop ik het spelen met een vol
ledig pedaal met twee voeten kan
leren. Het is me nog niet gelukt."
De honderden melodieën die ze
kent (zegt u maar duizenden, aldus
Pauline Schumann) krijgen op haar
nieuwe instrument een geweldige
vertolking. Als zij speelt, lijkt het
alsof er een orkest zit, met een
complete ritmesectie met carril-
lon. Pauline bewijst met haar spel
opnieuw dat een goed elektronisch
orgel geen imitatie kerkorgel is
maar een volwaardig en specifiek
instrument.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiii
lllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
llllllllllllllillllllllllillllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllll
ROTTERDAM Het was op
zijn zachtst gezegd een wat
wonderlijk programma, dat het
Concertgebouworkest vrijdag
avond in de Grote Doelenzaal,
die maar matig gevuld was, uit
voerde in de Abonnements
concertserie A.
De „Variazioni senza tema" van
onze tijdgenoot de Pool Tadeusz Baird
zullen ongetwijfeld knap zijn gecom
poneerd. maar ik heb in veel ge-
expcriipenteer maar weinig muziek
kunnen ontdekken, waarin naast vak
manschap ook gevoel was te vinden.
Veel meer was dat het geval in het
„Concert voor piona en blaasorkest'
dat Igor Strawinsky in 1921 heeft
gecomponeerd. Boeiend is al dadelijk
het sombere, korte Largo voor het
(Van een onzer verslaggevers)
DELFT Dr. R. J. H. Kruisinga,
staatssecretaris van sociale zaken en
volksgezondheid, zal donderdagmid
dag 18 februari om drie uur het nieu
we gebouw van de Stichting Samen
werkende Delftse Ziekenhuizen offi
cieel openen.
Voor Delft en wijde omgeving is de
totstandkoming van het nieuwe ge
bouw in de wijk Buitenhof een be
langwekkend gebeuren. De realisatie
betekent een nieuwe aanpak in de
gezondheidssector door de ziekenhui
zen Bethel (prot.), Hippolytus (rk) en
het gemeentelijk Oude- en Nieuwe
gasthuis.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIillllllllllllllllllllllllllllllll
rkest, veel schoons is te horen in het
tweede Largo, zowel in de fortissimi
van het koper als in de verdroomde
gedeelten. De beide Allegro's moeten
het va nde virtuositeit hebben, en die
hebben solist Hans Vonk die Ber-
narad Haitink verving in volle
schittering laten horen.
Na de pauze de muziek voor het
treurspel van Goethe, „Egmont", die
Ludwig van Beethoven" zonder er
geld voor te willen hebben, alleen ter
ere van de dichterêê (zoals hij zelf
eens schreef) heeft gecomponeerd.
Het was interessant genoeg dit werk
zo eens in zijn geheel te horen, maar
de vaak gespeelde „Ouverture", de
liederen van Klarchen en de muziek
bij haar dood een prachtig stuk!
bleken de hoogtepunte te zijn, waar
bij men al het weinig boeiende overi
ge dan maar op de koop toe moest
nemen.
Het Concertgebouworkest heeft de
muziek voortreffelijk gespeeld, Henk
van Ulsen heeft de later er bij ge
maakte verbindende tekst goed ge
zegd en de dichtregels boeiend voor
gedragen. Dat Hanneke van Bork
niet de stemsoort heeft om de lie
deren van Klarchen te zingen, waar
van de hoge tonen als zilveren klok
jes moeten klinken, kan zij niet hel
pen.
Het publiek was de hele avond gul
met zijn bijval.
G. M. Dcrsjant
