,Sizzen is neeat,
mar dwaen is in ding'
Ard Schenk: „Ik
heerenveen
smilde
ben één van de
zeven"
VRIJDAG 22 JANUARI 1971
HEERENVEEN Euro
pees kampioenschap hardrij
den op de schaats voor heren.
Heerenveen, 23 en 24 januari
1971. Ijsstadion Thalf. Der
tigduizend mensen op de tri
bunes. Topsport op de gladde
piste. Friesland glimt van
trots. „Sizzen is neat, mar
dwaen is in ding".
Niet praten, doen. Of. op
zijn Rotterdam: „Geen woor
den maar daden". Achter dit
onderhand door veelvuldig
gebruik versleten cliché
schuilt de met verve aange
kondigde perfecte organisatie
van dit grootse schaatsfestijn.
De alternatieve elfsteden
tocht kan beginnen.
Lichten uit. spot aan. De hon
derden werkers hebben de baan
vrijgemaakt voor de matadoren
op de schaats. Comello, sinds kort
KNSB-directeur en enthousiast
chef-regisseur van dit gigantische
spectakelstuk heeft zijn draai
boek vorige week vrijdag al dicht
geklapt. Toen al was de zaak de
fi
nitief rond. Alles tot en met de
puntjes geregeld. Na weken, nee
maanden van noeste arbeid. Na
talloze vergaderingen, die op ma
rathonzittingen leken. Het sa
menspel tussen vooral de Ko
ninklijke Nederlandse Schaatsen
rijders bond en de Koninklijke
jsvereniging Thialf moet dit
weekeinde in een onvergetelij
sportfestijn culmineren. Heeren
veen heeft bijvoorbaat al geno
ten. „Want Heerenveen is sport-
minded", zegt de heer J. Rond
hout, ambtenaar van sport en re
creatie van de 30.000 inwoners
tellende gemeente. „Achttien pro
cent van de bevolking is hier in
de sport actief. Dat is meer dan 7
pet boven het landelijk gemiddel
de. Daarom hebben de verenigin
gen nooit over hun accommoda
ties
te klagen gehad. De sport krijgt
van de gemeente erg veel aan
dacht. Want naast de kunstijs
baan heeft Heerenveen een sport
hal, een instructiebad, een ver
warmd 50 m. bad, een atletiek
baan en tientallen sportvelden.
Een echt tekort aan accommoda
ties hebben we hiet dan ook niet.
Al blijven er altijd wensen na
tuurlijk. Vooral in de buitendro
pen.
Perfect
Hoe belangrijk de sport voor
deze Friese gemeente wel ts be
wijst het enthousiaste optreden
van het beheer- en adviesor
gaan, waarin naast één wethou
der en drie raadsleden vertegen
woordigers van de sportvereni
gingen zitting hebben. Een
sportraad met verstrekkende ver
antwoordelijkheden. Rondhout:
„Die raad Functioneert perfect,
in de maandelijkse vergaderin
gen delegeert het college van
burgemeester en wethouders tal
rijke zaken naar dit orgaan. Zij
beheert alles wat in de gemeente
bij de sport betrokken is. Pas als
er echt onderwerpen, die het be
leid raken, in het geding komen,
beslist de gemeenteraad".
Heerenveen is ook Heerenveen
de voetbalclub, boordevol tradi
tie. Dankzij vooral „us" Abe Len
stra, nog steeds Frieslands meest
fameuze sportheld. Het huidige
.eerste divisie" elftal profiteert
feitelijk nog steeds van de roem,
die Lenstra in deze club jaren
geleden bijeen geschopt heeft.
Voor het nieuwe seizoen heeft de
spottpark een gloednieuwe acco.-
modatie, met een overdekte tri
bune. een kantine, kleedkamers
en een ruimte voor de medische
staf.
De actieve sportbeoefening is in
I-Ieerenveen in 8 jaar met 40 pet
toegenomen. De IJsbaan Thialf
drukt een onmiskenbaar stempel
op de sportontwikkeling in geheel
Friesland. Nog gretiger dan voor
heen bindt de Fries de ijzers on
der. Schaatsen, de nationale
sport, die met het kaatsen,' het
sktsjesilen en het fierljeppen
tpolsstokspringen) de gemoederen
danig in beweging kan brengen.
Driehonderd bezoekers uit
„Holland" vinden dit weekeind
onderdak bij de bevolking van
Heerenveen. Twee simpele adver
tenties in een plaatselijk dagblad
waren voldoende voor een stroom
aanmeldingen van particulieren,
die de VVV spontaan hulp aan
boden. Hotelbedden worden duur
betaald. In een straal van 60 km
rond Heerenveen zijn alle hotels
vrijwel volgeboekt. Een deel van
het schaatslegioen wijkt van
avond zelfs uit naar de jeugdher
bergen in Grouw en Sneek en
bungalowparken in Zorgvliet en
Bakkeveen. Een dichte mist, he
vige sneeuiwal of ijzel zou voor
de VV (en de kampioenschappen)
een kleine ramp betekenen. Want
dan zullen de blijversgenood
zaakt zijn het grote ijsfeest (van
avond op het met tegels bedekte
kunstijs van de verwarmde ijs-
hockeyhal) tot en met de laatste
klank van een van de zes orkes
ten mee te maken.
Eten en drinken
Sqhaatsen is eten en drinken
voor de massa. Uit de keuken
verschaft (chef A. v.d. Werf) de
volgende imponerende cijfers:
tijdens dit weekeinde rekent hij
op de verkoop van 40.000 koppen
erwtensoep (zo'n 10.000 liter), 6
tot 8000 maaltijden stampot boe
renkool en hutspot met worst,
80.000 koppen koffie (10 tot 12.000
liter), 60.000 rookworsten (met
een
totale lengte van een kleine 10
km gelijk aan 25 baanronden) en
10.000 glaasjes jenever (2500 li
ter). De heer v.d. Werf heeft voor
deze gelegenheid de beschikking
over een staf van bijna 150 man
(en vrouw) aan personeel „Don
derdag 's avonds stond de adver
tentie in de krant, nog geen 24
uur later hadden we al 50 men
sen te veel voor dit werk", ver
meldt hij trots.
Thialf, de schaatssport in heel
Friesland, staat voor een nieuwe
vuurproef. Dit Europees kam
pioenschap is na de titelstrijd
voor dames vorig seizoen, op
nieuw een test voor het stadion,
dat zelfs internationaal imposan
ter wil worden dan een Neder
lands Bislet. Daarvoor is het
Friesland, daarvoor is het schaat
sen. Een kampioenschap echter
zonder deelnemer uit deze pro
vincie. Jappie van Dijk werd tij
dens de nationale kampioen
schappen in Amsterdam uit de
kernploeg gestoten. „It's all in
the game", zegt Thialf-directeur
Marius Roeper. „Maar ik ben er
van overtuigd, dat binnen afzien
bare tijd de Friese jeugd naar de
top doorstoot. Nergens vind je zo
veel talent als hier".
industrieweg 11
HEERENVEEN Kunstijsbaan Thialf is voor het eerst in de historie het decor voor een Europees
chaatstoernooi voor heren. Dit weekeinde zullen 's werelds topschaatsers al hun reserves aanspreken
j het gevecht om de Europese schaatskroon. Een kroon, die nog altijd met veel overtuiging wordt
edragen door Ard Schenk. De concurrentie lijkt in eerste instantie vooral te komen uit de rest van
,een Pfrommers keurtroep. Nederlands kampioen Jan Bols staat gereed om nu ook op internationaal
iveau een titel te behalen. Kees Verkerk hunkert naar de glorie uit het recente verleden.
hoofdkantoor
len, want daardoor maak je ook de
sport populair. In zo'n geval heeft dal
praten over schaatsen een bepaalde
achtergrond. Maar als het een pure
privé-zaak betreft, moet het publiek
daar buiten blijven. In de
privé-sector mag het publiek niet ko
men. Ik wel per se een klein stukje
voor mijzelf over houden."
Ondanks Ards successen was Kees
Verkerk op het (voorlopige?) hoogte
punt van zijn carrière een meer béju-
beld man, dan de huidige kampioen.
In Noorwegen en Zweden vindt Kee:
Verkerk zelfs nu nog meer erkenning
dan Ard Schenk. Als schaatser wordt
hij daar hoger aangeslagen. Tor Berg,
vorig seizoen coach van de Noren:
„Verkerk is meer schaatser als
Schenk. Hij is enorm populair in
Noorwegen." Ook in Zweden spreekt
de figuyr van Kees de massa blijk
baar meer aan dan Schenk. Op de
affiches voor het wereldkampioen
schap in Gothenburg staan twee
schaatsers afgebeeld. Niet Schenk de
titelverdediger en bijvoorbeeld de
Zweedse favoriet Goeran Claesson,
maar Verkerk en Fornaess. Ard
Schenk: „De manier waarop Kees de
zaak aan het publiek verkoopt, komt
wat sympathieker over. Het publiek
vindt het nu eenmaal prettiger dat je
met een lach op het podium staat dan
met een strak gezicht. Dat is een paar
keer met mij gebeurd, toen Kees op
het hoogste trapje stond. Overal was
toen dolle pret en dan stond ik daar
met een strak gezicht. Maar te ge
makkelijk wordt vergeten dat ik ook
graag op het hoogste schavotje had
gestaan. Op zo'n moment moet ik dat
verwerken. Dan kun je niet lachen,
of je moet toneel spelen, en dat kan
ik niet. Ik ben echt wel blij met het
resultaat van een kameraad, maar ik
ben liever zelf kampioen. Kees doet
het anders, maar dat moet gespeeld
zijn. Als hij na verslagen te zijn, la
chend rond de baan rijdt, is dat ge
speeld. Ik weet uit ervaring dat hij
op zo'n moment een rot gevoel heelt.
Dat hij toch kan blijven lachen, te
kent hem Kees maakt dan de
show. Maar ik vraag mij wel af
waarom het geen tragische show kan
zijn. Dat lijkt mij veel reëler."
Het publiek is bereid om een veel-
bejubeld kampioèn bij het minste of
geringste falen keihard te laten val
len. Schenk is zich dat ten volle be
wust. „Die keiharde reactie van de
mensen is een irreële zaak. Wanneer
iemand geen kampioen wordt, wil dat
nog niet zeggen dat zijn hele seizoen
naar de knoppen is. Dat is over Kees
gezegd na het vorig seizoen. Wie der
de wordt in het wereldkampioen
schap, wie bovendien een wereldre
cord rijdt, is toch een fenomenaal
schaatser. Door futiliteiten gingen
voor Kees twee seizoenen lang wel de
internationale kampioenschappen
naar de knoppen. Bij hem ontbrak
het geluk, het geluk dat volgens mij
inhaerent is aan de topvorm.
Schenk staaft zijn beweringen met
onweerlegbare bewijzen. „Kees haal
de in 1.960 een zilveren medaille op de
Olympische Winterspelen in Inns
bruck. Waarschijnlijk zal hij er vol
gend jaar in Sapporo nog bij zijn.
Dat betekent toch wel iets dat je als
sportman twaalf jaar achtereen aan
de top kunt meedraaien. Als je vijfde
of zesde wordt heb je in de ogen van
de mensen afgedaan. En het zijn „de
mensen" die oordelen. Je loopt zelf
ook in dat circus mee. Ik wil probe
ren om er zo nuchter mogelijk tegen
over te staan. Die schouderklopjes
en dat gejubel is een volgende keer
voor anderen bestemd. Je moet niet
teveel op de populariteit drijven."
Ondanks die nuchtere constatering
leeft Ard Schenk voor zijn sport.
„Het is moeilijk om te stoppen. Je
kunt die mensen, waar je al zo lang
mee optrekt en die sfeer niet missen.
Dat is een puur menselijke reactie.
Vooral als je ergens prettige herinne
ringen aan bewaart. Dat is hetzelfde
als wanneer iemand, die zijn hele le
ven op een fabriek gewerkt heeft, op
zijn '65ste wordt gepensioneerd. Die
zal graag terugkomen, wanneer hij
tenminste prettige herinneringen aan
die fabriek bewaart."
Jan Bols hier in volle actie.
Hij dubbelt Ard Schenk op de
tienduizend meter in de strijd
om de Nederlandse schaats-
titels, die veertien dagen gele
den op de Jaap Eden-baan wer
den gehouden. Zullen Jan en
Ard ook tijdens komend
schaatsweekeinde in Heeren
veen de lakens uitdelen? Moei
lijk te zeggen. Hoog gespannen
zijn de verwachtingen wel
dat ik vorig jaar wat onbevangener
het seizoen tegemoet ging. Maar daar
staat tegenover dat je nu sneller be
reid bent conclusies te trekken, als je
weet dat het goed gaat. Je kunt van
tevoren niet bépalen wie er kampioen
wórdt. Er zijn zes of zeven mensen,
die voor die titel in aanmerking ko
men. Ik ben één van hen."
Het schaatsen is voor Ard duidelijk
meer gaan betekenen na het laatste
seizoen. Voor de Europese en wereld
kampioenschappen in Innsbruck had
hij laten weten dit jaar in verband
met zijn studie minder intensief te
zullen trainen. Schenk: „Door het
succes wordt de vreugde, die je van
de sport beleeft uiteraard steeds gro
ter. Op een gegeven moment wil je
twee dingen gaan doen: én schaatsen
én studeren. Als je twee dingen sa
men doet, zul je ergens een veer
moeten laten. Het is of het een of het
ander". Het zou Ard Schenk alle
maal nog wel gelukt zijn als hij niet
de „kater" van het wereldkampioen
schap had moeten verwerken: de
eindeloze reeks huldigingen. Schenk:
„Je wordt overal voor gevraagd. Er
komt een berg uitnodigingen en dan
moet je de studie steeds maar weer
onderbreken. Ik had bij het accepte
ren van uitnodigingen nog veel ra-
dikaler te werk moeten gaan dan het
afgelopen seizoen. Ik heb er erg veel
afgewezen, maar achteraf bezien ben
ik nog te scheutig geweest. Ik bleef
het hele jaar in de schaatssfeer. Het
is moeilijk om je dan op de studie te
concentreren. Toen heb ik gedacht als
het toch een jaar van mijn studie
kost: dan maar schaatsen." Ard heeft
wat die huldigingen betreft al een
berg ervaring opgedaan. „Je onder
gaat alles vrij gelaten. Ik zit al vanaf
het seizoen 1964-1965 samen met Kees
aan de top. Je weet wat je te wach
ten staat. Je ondergaat die nasleep
met een zekere gelatenheid. Het mag
natuurlijk nooit blijken in je houding
tijdens de huldiging. Want er is ook
een andere kant aan de medaille, een
beetje bevrediging. Een huldiging is
ergens een klein stukje eigenbelang."
De populariteit van Ard Schenk is
na zijn dominerende rol in zowel het
Europees als het wereldkampioen
schap van het vorige seizoen met
sprongen omhoog gegaan. De 'eeuwi
ge tweede' met het wat norse gezicht
achter Keessie op het erepodium, to
verde met de titel' de lach van de
winnaar op zijn gelaat. Schenk: „Po
pulariteit vind ik prettig zolang het
met schaatsen te maken heeft. Maar
het heeft ook zijn schaduwkanten. Ik
hoef 's zomers niet te proberen om
met mijn verloofde naar een dancing
te gaan. Er zijn allerlei wild-vreemde
mensen, die je aanklampen en over
schaatsen willen praten. Daar heb ik
op zo'n morpent helemaal geen zin in
Dan is voor mij bij wijze van spreken
knop C indrukken en bandje 3 laten
afdraaien. Stomvervelend. Het is wat
anders als je op festiviteiten komt,
die in de schaatssfeer zijn georgani
seerd. Dan wil ik wel praten, want
dan kom ik als schaatser. Dan ben ik
bereid om handtekeningen uit te de-
et schaatsvolk is terecht optimis-
i waar het de Nederlandse pres
es betreft. Een optimisme dat in
veken en maanden voor dit kam-
mschap gevoed werd door on-
rschijnlijk grote successen, zowel
e breedte de overtuigende zege
Ie interland tegen Noorwegen
op het individuele plan. Ard
enk, Jan Bols, Eddy Verheyen en
Davos ook weer Kees Verkerk,
ten reden gegeven voor dat opti-
ne. Maar even terecht is Leen
mmers nuchtere constatering dat
:erst nog voor gereden dient te
ien. De Noor Dag Fornaess hield
in het voorseizoen angstwekkend
t. Zijn overtuigende zege in het
rse kampioenschap, dat vorige
t werd gehouden, is echter een
elijke sollicitatie naar de titel. En
weed Goeran Claesson kwam vo-
veekeinde op de wonderpiste van
1 op de 1500 meter tot een pres-
die niet onder doet voor het
ldrecord van Schenk in Davos.
zijn de kleine dingen, die in een
>ioenschap de doorslag geven
Jan Bols. En het gelijk van de
rlandse kampioen bleek tijdens
lationale titelstrijd, waar Ard
nk tijdens die gedenkwaardige
0 meter werd ont'ro""'-!. Maar
idanks heeft diezelfde Ard
nk groot eeliik wanneer h" «telt
seizoen is gebleken dat Neder-
er als schaatsnatie bijzonder
voor staat
Voorseizoen
ropees en wereldkampioen Ard
ik heeft een imponerend voor-
en achter de rug. Het seizoen na
riomfjaar beschouwt hij niet als
last. „Die kampioenschapcer,
ten mij niet. Na het vorige sei-
heb ik mij erop ingesteld dat ik
uw moest beginnen. Misschien
