Met Boegner ging pionie
van de oecumene heen
Studenten bevoorrecht ten
koste van andere jeugd
Verwereldlijkingbuiter
bijbelvraagstuk houden
Kerkelijke presentatie in
ether moet duidelijker
Oud-voorzitter Wereldraad van Kerken
Een woord voor vandaag
Herv. geref.
jeugd mijdt
Palaver
Nieuwe bisschop
van Mecklenburg
Voorzitter onderwijzersbond zegt:
Taak Raad van Kerken
Predikantentekort
in Denemarken
Nieuwe wending
in proces tegen
Russische kapers
BEROEPÏNGSWERK
Drs. Schuman: op synode te weinig theologu
Islam-delegatie
bij Vaticaan
Rectificatie
„Mijn God zal mij horen", zegt Micha, die al uitgeroepen heeft dat
hij zal uitzien naar de HERE en zal wachten op de God van zijn
heil.
Hijweet iets van het komen van God. Hier hebben we de ware ad-'
ventsverwachting. Hij weet dat wij God niet hebben weggezondigd
uit deze wereld en uit ons leven. Hij weet dat wij ons niet eeuwig
zullen kunnen verbergen achter de struiken van onze zelfwil en
eigenwaan.
Maar hij weet meer. Hij weet dat God zal komen als de oordelende
Rechter. Als God zo zou komen, zou hij geen woord hebben in te
brengen tegen de aanklachten die tegen hem kunnen worden inge
diend. Dan zou de situatie hopeloos zijn.
Maar wij mogen spreken tot de God die komt. Hij wil naar ons
luisteren. Maar dan kunnen we niet alles zeggen, wat we willen.
Dan kunnen we Hem niet uitvoerig gaan vertellen hoe goed we wel
ons best doen. Dan kunnen We ons niet gaan verdedigen. Want God
kent ons nog beter dan wij onszelf kennen. Als wij spreken dan zul
ten we Hem ons hart bloot moeten leggen. Hij komt niet als een
vreemdeling die straks weer uit ons gezichtsveld zal verdwijnen. Bij
zo iemand kunnen we ons masker ophouden. God echter komt om
te blijven. Dan kunnen we alleen maar eerlijk zijn. En als we dat
worden, stelt God tegenover onze tragische waarheid Zijn Waarheid,
namelijk dat Hij komt om te redden, om te helpen, om te zegenen,
om kracht te geven.
Wc lezen vandaag: Lucas 1 vers 1 tot 20.
MAANDAG 21 DECEMBER 15
(Van onze kerkredactie)
BILTHOVEN In het jongeren
blad „Op Weg" geeft ds. H.J. Smit
een toelichting op het besluit van de
hervormd-gereformeerde jeugdbon
den om niet mee te doen met „Pala
ver" en het reli-popfestival.
„Wij weten niet, hoe je hier de ver
binding moet zien tussen deze luid
ruchtige en verwarringwekkende
massa-manifestatie èn de Heilige
Geest, zonder Wie het praten over de
Bijbel geen zin heeft. Dien je werke
lijk door op deze wijze de Bijbel aan
de orde te stellen, de zaak van God
en de zaak van de jongeren?"
Ds. Smit ontkent, dat deze houding
van de jeugd van de Gereformeerde-
bondsinrichting in de Nederlandse
Hervormde Kerk voortkomt uit nega
tivisme. „Dat wij de Bijbel graag
„aan de man" willen brengen, moge
uit allerlei activiteiten in onze kring
blijken. Maar dan op een wijze, die
strookt met de eerbied voor het
Woord van de Heilige, die in Christus
tot ons komt als „God-met-ons".
SCHWERIN Dr. Heinrich Rath-
ke (41) is gekozen tot bisschop van de
lutherse landskerk van Mecklenburg
(Oost-Duitsland). Hij volgt dr. Niklot
Beste op, die met emeritaat gaat.
Beste (69) was bisschop sinds 1946.
(Van onze onderwijsredacteur)
AMSTERDAM Bij zijn eer
ste optreden in het parlement zei
minister Veringa dat een onder
wijsbeleid gebaseerd moet zijn
op meerjarenplanning. Nu zijn
regeringsperiode bijna ten einde
is, blijkt hij er niet in geslaagd
te zijn, zo'n planning bóven tafel
te brengen. Aldus de heer E.
Steenbergen bij de opening yan
de jaarvergadering van de Al
gemene bond van onderwijzend
personeel.
Hij constateerde dat de gezamen
lijke gerechtvaardige onderwijswen-
sen meer geld vergen dan enige rege
ring op korte termijn te voorschijn
kan brengen - maar er kan stellig
meer geld beschikbaar komen dan tot
nu.
In een planmatig beleid zou finan
cieel prioriteit gegeven moeten wor
den aan democratiseringsmaatrege-
len: verbetering van kleuter- en
basisonderwijs, middenschool en
maatregelen voor werkende jongeren.
et zeer hoge niveau van de onder
wijsuitgaven in ons land wordt o.a.
veroorzaakt door onze kinderrijkdom.
Maar een andere factor is dat het
wetenschappelijk onderwijs veel van
de groeiende uitgaven heeft opge
slokt. De heer Steenbergen wierp de
vraag op of het langer aanvaardbaar
is dat rechten voor allen niet verwe
zenlijkt worden en grote groepen be
nadeeld worden doordat de bevoor
rechting van een minderheid - de
.studenten - gefinancieerd moet wor
den.
Lippendienst
Met instemming citeerde de voor
zitter van de ABOP prof. Van MaaT-
seveen, die gewezen heeft op de
schrille tegenstelling tussen meer dan
35 kleuters per leidster en één „on
derwijskracht" op 12 studenten.
„En wat zegt dan het parlement?
Zegt het: schuif maar een beetje in
de begroting zodat het basisonderwijs
meer krijgt? Nee, het parlement zegt
vrijblijvend: er moet een lagere leer-
lingenschaal komen en wilt u meteen
ook zorgen dat het wetenschappelijk
onderwijs beter bemand wordt".
In feite zijn we dus alleen bereid
geweest lippendienst te bewijzen aan
de democratisering van het onder
wijs.
Het zeer hoge riiveau van de onder-
kort de eer toe een begin te hebben
gemaakt met de verlaging van de
leerlingenschaal bij het kleuteronder
wijs maar het is- er te laat mee
begonnen. Het gevolg was: eerst
werkloosheid van jonge kleuterleids
ters en daarna onderbezetting van de
opleidingsscholen.
Voor het basisonderwijs heeft dit
kabinet zeker niet meer gedaan dan
zijn voorgangers. Eerst meende men
nog dat de toeloop naar de -pedagogi
sche academies afgeremd ,in plaats
van bevorderd moest worden. Nu is
er een terugloop zonder dat het kabi
net zich daarover verontrust toont.
Daardoor heeft het basisonderwijs in
de eerstkomende jaren te weinig uit
zicht op kleinere klassen.
Alles bij elkaar ziet de heer Steen
bergen helemaal geen redenen om dit
kabinet een kampioenstitel voor leer-
lingenschaalverlaging uit te reiken
zoals staatssecretaris Grosheide deed
in een brief aan de Onderwijzersfe
deratie. De ABOP wil bij de komende
kabinetsformatie bindende afspraken
zien voor een politiek die zich richt
op een drastische verlaging van de
leerlingenschaal.
Cadeautje
Sprekend over de personeelssituatie
bij het voortgezet onderwijs, wees de
heer Steenbergen op het tekort van
rond 1600 bevoegde leraren op de ma
vo's. Ruim honderd volledige leraars-
taken zijn opgevangen doordat direc
teuren ongesalarieerd les geven. Dit
betekent een cadeautje van rond 2Va
miljoen gulden per jaar aan de Ne
derlandse staat.
Een lessenaantal overeenkomend
met ongeveer 150 lerarentaken is he
lemaal niet gegeven: een jaarlijkse
besparing van 3,5 a 4 miljoen gulden.
Kruiswoord-puzzel.
Hor.: 1. stad in Nederland, 8. deel v.d.
mast, 9. kleine opening, 10. gewicht
(afk), 12. korte degen. 13. eind. 15. geslo
ten, 17. zangstem. 19. .wereldtaal, 21.
kraam. 23. jongensnaam, 24. en vol
gende (afk), 25. dorp in N.Brab., 26.
scheik. element (afk), 27. overschot. 29.
kloof, 31. spoedig. 32. sportterm, 34.
nauw, 35. mens, 37. telwoord. 39. fami
lielid, 41. dwalen, 43. voorvoegsel, 44.
plaats in Utrecht.
Verf.: 1. water in NJ3rab., 2. plaats in
België, 3. ambtskleed, 4. bijwoord, 5.
grassoort, 6. boom, 7. lengtemaat (afk),
8. stad in Z.H., 11. provincie van Neder
land, 12. boom, 14. aanw. voornaamw.,
16. kant van een stroom. 18. papegaai
als aanspreking, 20. Europeanen. 22.
voorzetsel. 23. waterdoorlatend, 28. jon
gensnaam. 30. telwoord. 32. lipharen. 33.
twijg, 36. vaarwel, 38. nauw, 40. water"
in N.Brab.. 42. soort onderwijs (afk), 43.
voorvoegsel.
Oplossing vorige puzzel
1. kastoor, 2. mastiek, 3. parodie, 4.
verbond, 5. octrooi. 6. centrum. 7. kar
touw. KARBOUW
(Van onze kerkredactie)
UTRECHT De Raad van Kerken
zal op korte termijn het overleg be
ginnen over een herstructurering van
de organisaties die voor radio en tv
de kerkelijke uitzendingen verzorgen.
Deze drie organisaties: IKOR, RKK
en CVK houden zich allemaal voor
een deel bezig met de verdeling van
de zendtijd die de minister aan de
kerken heeft toegewezen.
Het initiatief tot dit komende over
leg is uitgegaan van het CVK, het
Convent van kerken, dat optreedt als
zendgemachtigde voor de gerefor
meerde kerken, de vrijgemaakt gere
formeerde kerken, de christelijke ge
reformeerde kerken, de vrije evange
lische- en baptistengemeenten en het
Leger des Heils.
Het Convent verzorgt ook andere
kerkelijke uitzendingen dan kerk
diensten. Dat laatste doet ook het
IKOR, dat verder als zendgemach
tigde optreedt voor de hervormde
kerk en een aantal kleine kerkge
nootschappen. Het RKK tenslotte is
zendgemachtigde voor de rk kerk.
Volgens het CVK, dat zelf vergeefs
gezocht heeft naar een oplossing om
van de huidige nogal ondoorzichtige
presentatie af te komen, heersen er
onder luisteraars en kijkers terecht
allerlei misvattingen over de verant
woordelijkheid die de onderscheiden
kerken voor de kerkelijke program
ma's dragen.
Dit blijkt met name uit reacties op
controversiële programma's zoals de
onlangs weer uitgezonden film van
Dennis Potter „Zoon des Mensen". Er
zou alleen meer duidelijkheid kunnen
komen bij een volledige herstructure
ring van de drie stichtingen die thans
de kerkelijke zendtijd verzorgen.
Wat het CVK betreft hebben twee
van de daarin participerende kerken,
te weten de christelijke gereformeer
de en de vrijgemaakt gereformeerde
kerken al te kennen gegeven alleen
dan aan een nieuwe structuur te wil
len meewerken als het strikt gaat om
de verdeling van zerfdtijd van kerk
diensten. Verdere samenwerking wij
zen deze kerken op principiële gron
den af.
Vrije Evangelischen hebben princi
pieel geen bezwaar, maar wel inhou
delijk in die zin, dat zij de verant
woordelijkheid voor andere dan hun
kerkelijke uitzendingen veelal niet
menen te kunnen dragen. Dat laatste
is trouwens ook het geval met chris
telijk gereformeerden en vrijgemaak-
ten.
De oplossing zou wellicht zijn dat
er enerzijds een instituut zou ont
staan dat formeel de zendtijd voor
alle kerkdiensten verdeelt en ander
zijds een organisatie die bijvoorbeeld
namens de Raad van Kerken de an
dere kerkelijke zendtijd (dus andere
uitzendingen dan1 diensten) verzorgt.
Daarna zou dan nog een oplossing
moeten worden gezocht voor andere
dan kerkelijke uitzendingen vanwege
die kerken, die niet bij de Raad van
Kerken zijn aangesloten.
Inmiddels is er onlangs al een sec
tie radio en tv van de Raad van Ker
ken gevormd.
KOPENHAGEN De Deense lu
therse volkskerk heeft eai tekort van
170 predikanten. De vooruitzichten
zijn ongunstig. Daarom bereidt het
ministerie voor kerkelijke zaken een
wetsontwerp voor, dat het mogelijk
maakt om predikant te worden „langs
de tweede weg", zonder een volledige
wetenschappelijke opleiding. Deze
weg zal alleen open staan voor men
sen, ouder dan 35 jaar.
Theologie van het
anti-zionisme
KAIRO Dr. Kamal Ramzes Stino
heeft onder de titel „Filosofie van de
incarnatie" een boek gepubliceerd,
waarin hij de menswording van
Christus interpreteert als basis voor
een christelijk' humanisme, socialisme
en anti-zionisme en „bijbelse bewij
zen voor het Arabisch karakter van
Palestina" aanvoert. Stino heeft als
vertegenwoordiger van de christenen
in Egypte zitting in het bestuur van
de socialistische eenheidspartij van
zijn land.
Geslachtsverandering
in Engeland gratis
LONDEN In Engeland voert een
team medici, de „Gender Identity
Unit" geslachtsveranderingen uit. De
ze operaties zij ngratis en vallen on
der het Engelse ziekenfondspakket, zo
meldt het zondagsblad Sunday Mir
ror.
Het blad beweert dat de ploeg al
zeven mannen in vrouwen heeft ver
anderd via de gesocialiseerde medis
che hulpverlening. Als de mannen
zich particulier zouden hebben laten
behandelen zou hen dat ongeveer
duizend pond (86.500 gulden) hebben
gekost.
(Van onze kerkredactie)
PARIJS Eenheid van de Kerk van Jezus Christus is het
verlangen geweest, dat het leven van de thans overleden Franse
protestantse theoloog dr. Mare Boegner (89) heeft gekenmerkt.
Naar die eenheid streefde hjj in eigen land: „Wat zou het mooi zijn
als alle Franse protestantse kerken één waren." Naar die eenheid
zocht htf ook in wereldverband: „Eenheid is onvermijdelijk", zoals
hij zei na zijn bezoek aan paus Paulus de zesde.
Marc Roger Boegner studeerde
„protestantse" theologie zowel in Or
leans als in Parijs, waarna hij als
predikant werkzaam was in verschil
lende Franse kleine gemeenten.
Toen hij in 1918 werd aangesteld
aan de Parljse gemeente Passy trof
hij daar een kerk aan, die op het
punt stond te scheuren.
Boegner wist dit echter niet alleen
te voorkomen, maar bouwde ook
nieuwe verbeterde structuren op en
wist als pastor zo bezielend te wer
ken, dat al gauw een tweede predi
kant moest worden aangesteld, omdat
de gemeepte zich sterk had uitge
breid.
„Ontdekt"
Deze resultaten waren er de oor
zaak van, dat Boegner, wiens mar
kante persoonlijkheid en geestesga
ven daartoe bijdroegen, „ontdekt"
werd in protestants Frankrijk. Jaren
lang was hij voorzitter van de her
vormde synode.
Als pionier van cle oecumene werd
hij in 1929 voorzitter van de Protes
tantse Kerkenbond in Frankrijk.
Meer dan dertig jaar tot 1961
heeft hij deze functie bekleed. In. die
tijd is er een fusie tot stand gekomen
tussen twee grote gereformeerde ker
ken in Frankrijk en onder zijn lei
ding is ook een federatie van her
vormde, lutherse, methodistische en
baptisten kerken gevormd.
Jongi
eren
Boegner, die v.or zijn theologische
studie ook rechten had gestudeerd,
werd niet alleen een man van gezag
op kerkelijk gebied, maar op politiek
terrein. Typerend was zijn houding
tijdens de tweede wereldoorlog. In de
bezettingsjaren nam hij scherp stel
ling tegen de Duitsers.
Hij wist protestantse jongeren uit
Dr. Mare Boegner
zijn land te organiseren om zo vluch
telingen en vervolgden te helpen.
Scherp sprak hij zich uit tegen de
jodenwetten, die Frankrijk onder
Duitse druk had ingesteld.
Toch was het ook weer Boegner,
die na het beëindigen van de oor
als een van de eersten contact i
met de Duitse protestanten. Persot
lijk zette hij zich in bij de onlus
op Madagascar. Zonder wapenesco
ging hij naar de opstandelingen
wist door zijn optreden de gemoei
ren tot bedaren te brengen.
Zijn persoonljikheid en zijn ins
rerende toespraken op de oecums
sche conferentie, die in 1948 in A
sterdam werd gehouden, waren er
oorzaak van, dat Boegner werd g
zen in het presidium bestaande
vijf man van de Wereldraad 1
Kerken. Deze functie heeft hij
1954 bekleed.
Het spreekt haast vanzelf, dat
vele publicaties, die Boegner op s
naam heeft staan de eenheid
kerken betreffen. Toch heeft hij
die publicaties al twintig jaar
leden ook aandacht gevraagd
het gevaar dat het kerkelijk
christelijk leven door de toenemer
industrialisatie bedre
Dr. Boegner was groot-officier
het Legioen van Eer, een der hooj
Franse onderscheidingen. Als eet
Franse protestantse predikant maa
hij deel uit van de Academie Fn
gaise.
Van de universiteiten van Praag,1
ronto en Edinburg ontving, hij
doctoraten.
Newyorkse politiemannen ver
dedigen het gebouw van de
Russische vertegenwoordiging bij
de Verenigde Naties tegen de
monstranten. Het waren twee
groepen betogers: Poolse Ame
rikanen, die zich solidair ver
klaarden met hun in opstand
gekomen volksgenoten, en joden,
die protesteerden tegen de anti-
joodse acties in Rusland zelf.
MOSKOU Het in Leningrad ge
voerde proces tegen'de 11 gedaagden
-die ervan worden beschuldigd een
vliegtuig te hebben willen kapen
schijnt plotseling een nieuwe wen
ding te hebben genomen. Aldus be
richten uit de Russische hoofdstad.
Volgens deze berichten zou een ex
pert op het gebied van vuurwapens
hebben verklaard, dat het pistool bij
de kapingspoging werd gebruikt niet
geschikt was om afgevuurd te wor
den.
Ook zou volgens deze berichten het
openbaar ministerie hebben besloten
niet verder in te gaan op het gebruik
van vuurwapens bij de kaping.
Dit betekent dat tegen de beklaag
den de doodstraf niet langer kan
worden geëist. Alle 15 getuigen zou
den voor het openbaar ministerie hun
verklaringen hebben afgelegd. De
openbare aanklager zal waarschijn
lijk vandaag zijn requisitoir nemen.
Tien van de elf verdachten zijn van
joodse afkomst. De Israëlische pre
mier mevrouw Golda Meir heeft in
een interview over de Israëlische ra
dio gezegd, dat het proces in Lenin
grad gebaseerd is op een valse aan
klacht en slechts een voorwendsel om
de joden in Rusland in diskrediet te
brengen.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Wieringermeer (toez.):
J. Breeuwsma te Hoogeveen; te Hil-
legonm: W. Dorresteijn te Maarssen;
te Klazienaveen (toez.): A. S. Kluse-
ner te Mijnsheerenland.
Bedankt voor Zetten-Andelst: J. M.
de Raad te Sint-Annaland; voor Hij-
kersmilde: W. de Greef te Kamper
veen: voor Dokkum: J. L. Ravesloot
te Veen (N.B.).
GEREF. KERKEN (buiten verband)
Bedankt voor Eindhoven: W. G.
Rietkerk te Barendrecht.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Soestdijk: J. Kamp
man te Ede.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Benthuizen: C. Wisse
te Elspeet.
(Van onze kerkredactie)
DELFT Het progressief-
gereformeerd maandblad Voor
lopig commentarieert de be
sluiten van de synode van Sneek
inzake de verontrusting. Aan het
slot van zijn artikel schrijft drs.
N. A. Schuman (hij is weten
schappelijk medewerker aan de
theologische faculteit van de
Vrije Universiteit):
Het is erg jammer dat noch het
rapport noch de synode zelf duidelijk
De computer, die de Nederlandse
Hervormde kerk zich aanschafte voor
haar ledenadministratie en die de ge
nerale kas nu al tien miljoen gulden
heeft gekost, blijft de gemoederen be
zighouden.
„We hebben nooit in de onfeilbaar
heid van een paus geloofd. Ook niet
van deze", zeggen deze predikanten
tegen elkaar op dit plaatje in het
hervormde blad. „Woord en Dienst".
heeft gezégd, dat het rijtje nieuwe
theologie nieuwe ethiek verwe
reldlijking niet een logisch rijtje is.
Want het misverstand is niet wegge
nomen, dat de groeiende wereldge
lijkvormigheid .amenhangt met (en
zelfs misschien voortkomt uit) „nieu
were theologie".
Was het maar zo eenvoudig, maar
zo eenvoudig en herkenbaar gaat een
proces van verwereldlijking nu "juist
net niet. Met een letterlijke uitleg
van Genesis 3 (althans wat daarmee
bedoeld wordt) en van alles wat er
„van kaft tot kaft" geschreven staat,
is de garantie van niet-wereldgelijk-
vormigheid heus niet gegeven.
Spraakverwarring
Op de achtergrond speelde steeds,
zo werd meermalen gezegd, de vraag
naar de aard van het schriftgezag. Ik
betwijfel het steeds meer. Want daar
achter gaat het allereerst om de aard
van de Schriften zelf. En op dat punt
blijkt de spraakverwarring pas goed.
Er werd dan ook mijns inziens ter
synode niet te veel theologie bedre
ven (zoals het bij velen begrijpelij
kerwijs overkomt), maar te weinig.
„Theologie" dan in zijn beste vorm
(met excuus aan dogmatici): als ter
zake kundige en ter zake doende uit
legkunde. Maar dit manco speelt al
veel langer een rol, in elk geval sinds
de strijd over „klaarblijkelijkheden"
van Assen '26.
Samen met Israël
Wanneer de aard van de Schriften
meer zal worden gehonoreerd (dat wil
zeggen: geëerd en gerespecteerd, dat
is iets anders dan aangerand), zal ook
over de aard van het Schriftgezag
meer licht komen te vallen.
Om het met de oudtestamenticus H.
Renckens s.j. te zeggen: „We begrij
pen God niet, als we niet eerst Israël
begrijpen, want het levende histori
sche Israël blijkt onder Gods werk
zaamheid geheel intact gelaten." In
clusief de wijze waarop Israël de
werkzaamheid (openbaring) Gods on
der woorden bracht, of concreter: in
verhalen ter sprake bracht.
Er zijn problemen, heel grote zei
er is verwarring, niet gering; we t
leven een bepaalde crisis, onmiski
baar enzovoort. Maar laat niema
'denken dat die last ons zomaar woi
afgenomen door anderen te belast
met beschuldigingen. Het is heel w
kerkelijker om die last met elkaar
dragen en er iets vruchtbaars a
over te houden.
Zodra de Gereformeerde Kerk
een stormvrije zone willen opzoekt
zullen ze onvruchtbaar worden,
vermoedelijk zelfs sektarisch. Dat
een bijna vies woord, ik weet b
maar dat vind ik ook van kreten
„De Bijbel van kaft tot kaft". Als I
Woord namelijk opengaat zie je
kaften niet eens meer, en ik denk o
het er dan pas op aan gaat komen.
ROME De islam krijgt
officiële vertegenwoordiger bij
Vaticaan, zo blijkt uit een commu
qué na afloop van een vijfdaags t
zoek aan het Vaticaan van een de
gatie van de Opperste Islamitist
Raad (OIR).
Het is voor het eerst in de gesch
denis, dat een niet-christelijke go
dienst een permanente vertegenwol
diger bij het Vaticaan krijgt. Het 11
ticaan zal op zijn beurt een vertegi
woordiger aanstellen bij de OIR,
in Kairo is gevestigd.
Beide partijen zijn overeenge
men, dat er regelmatig bljeenkoms
op hoog niveau zullen worden gehi
den. De samenwerking heeft tot d
„de versterking van de bestaai
broederschapsbanden tussen gelo
gen, die gemeen hebben dat zij
religieuze waarden en het vertroufl
in God eerbiedigen".
Zoals de opmerkzame lezer wel
hebben gemerkt zijn zaterdag op P
gina twee de foto's van ds. KI(jn
van De Santa Anna verwisseld.
