t
Medisch-juridische aspecten
van eind van menselijk leven
Bijbelse
Junip en
van
knnst
plakwerk
E
n
n
Godslastering
strafbaar te
behoort
blijven
Christenleider Tambunan
in Indonesië overleden
Een woord voor vandaag
Asylfonds helpt
Braziliaanse
studenten
BEROEPINGSWERK
Proefschrift over urgente problemen
Uw probleem
is het
onze.
lKOR-programma
over fonds
tegen racisme
Een nieuwe wereld
voor onze
kleinkinderen
Alleen gevallen van echte
kwaadaardigheid
2
Honorarium van
tandarts hoger
VRIJDAG 18 DECEMBER 1970
»De Here heeft mij als een leerling leren spreken om met'hel
woord de moede te kunnen ondersteunen", spreekt de Knecht 'des
Heren in Jesaja, En hij gaat verder: „Hij wekt elke morgenHij
wekt mij het oor opdat ik hore zoals leerlingen doen." Theologen
strijden soms om de vraag of deze Knecht des Heren geïdentificeerd
kan worden met Christus. Maar in ieder geval is hei zeker dat
Christus dit kon zeggen. Trok Hij Zich niet reeds vroeg in de mor
gen terug om alleen te zijn met God? Maar hel moet ook gelden
voor een ieder die Christus volgt. Maar willen wij wel 's morgens
gewekt worden om alleen te kunnen zijn met God? We staan zo
vaak op het nippertje op; we haasten onsltoor het ontbijt: we ren
nen naar ons werk. En met dat al hebben we geen tijd voor God.
Of we hebben ons werk (huis. De kinderen zijn, nog vroeger op
dan wij. We moeten ons haasten om voor hun ontbijt te zorgen. Ze
moeten op tijd de deur uit om op tijd op school te zijnEn dan
komt de melkboer en de bakker en wie al niet en er blijft geen
rustig ogenblikje over.
En God wacht iedere nieuwe morgen om ons te vertellen van Zijn
Nieuwe Morgen. Wij hebben echter zo 'n haast om aan het werk te
gaan, dat we de zegen vergeten die God over dat werk wil geven.
.We lezen vandaag: Hooglied 2 vee» i lot 17.
UTRECHT De stichting voor
vluchtelingen-studenten UAF (uni
versitair asylfonds) zal op verzoek
van de interkerkelijke vluchtelingen
organisatie Cimade in Parijs enkele
vluchtelingen uit Brazilië helpen die
een opleiding in Nederland wensen
te voltooien (hoofdzakelijk land
bouwwetenschappen). Het UAF heeft
ook andere Nederlandse stichtingen j
steun gevraagd voor Cimade bij het
opvangen van deze vluchtelingen.
Per 1 december bemiddelde het
UAF in veertig gevallen bij het aan
vragen of zonodig aanvullen van
rijksstudietoelagen. Van de betrok
ken studenten komen er 35 uit Oost-
Europa, vier uit Zuid-Europa en een
uit Azië. Uit eigen middelen betaalt
het UAF op het ogenblik de studie
van 57 vluchteling,en, afkomstig uit
Oost-Europa (6), Zuid-Europa (18),
Afrika (17), Azië (6), Het Midden
oosten (8) en Latijns Amerika (2).
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar Kloosterhaar:
kand. C. Kassenaar te Soest.
Bedankt voor Wee^p: J. Breeuwsma
te Hoogeveen; voor Zwolle: J. C.
Schuurman te Putten.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Oostkapelle: D. Hak
kenberg te Dordrecht.
DEN HAAG Op het gebied van
geïllustreerde uitgaven over de bijbel
heeft zich dit jaar een kleine explosie
voorgedaan. Deze week is de verkoop
begonnen van het wekelijks verschij
nende tijdschrift „de Bijbel", een uit
gave van Spaarnestad, eerder ver
scheen het moderne jeugdmagazine
Wetenschappelijke staf
UVA treedt af
AMSTERDAM Het dagelijks be
stuur van de wetenschappelijke staf
van de Universiteit van Amsterdam
treedt af. Dit besluit, dat 30 novem
ber was aangekondigd, heeft het be
stuur gisteren unaniem genomen.
De aanpassing van de Amsterdam
se gemeenteraad aan de wensen van
minister Veringa betreffende de top
structuur van de universiteit in het
door de wetenschappelijke staf ont
worpen stafplan, de slechte communi
catie met de topbestuurders van de
universiteit en andere overwegingen
hebben het bestuur het gevoel gege
ven dat het geen zin meer heeft te
functioneren, aldus voorzitter drs. B.
van der Velde.
Praatboek, terwijl onlangs is uitgeko
men „De bijbel, boek voor boek", een
uitgave van het Boekencentrum in
Den Haag.
„De bijbel boek voor boek" is met
zijn collages van de bekende Deense
kunstenares Birte Dietz als bijbels
platenboek bijzonder origineel.
In alle tijden is de bijbel een inspi
ratiebron geweest voor kunstenaars,
die hun schilderijen, beeldhouwwer
ken, gedichten, boeken of muziek ba
seerden op bijbelse motieven.
De Deense Birte Dietz heeft het in
haar genre eens heel anders willen
doen en het resultaat is goed genoeg
voor echte fijnproevers.
De uitdrukking „met lapjes, papier
en lijm" schrikt af door zijn simpel
heid. Maar dat is in wezen een colla
ge. Met dit vaak waardeloze mate
riaal heeft de illustratrice echter wa
re kunst gemaakt.
Bij leder bijbelboek, ook enkele
apocriefen, is een collage gemaakt. De
begeleidende tekst is van de Vlaar-
dingse predikant ds. A. J. Hoorn. Hij
geeft steeds een korte samenvatting
van de inhoud van de bijbelboeken,
evenals gegevens over de tijd, waarin
ze werden geschreven en de samen
stelling.
„De bijbel boek voor boek" is be
doeld als een introducctie tot de bij
bel. Het is reeds eerder in negen lan
den verschenen.
Het heeft een kwarto-formaat, telt
72 pagina's, is uitgevoerd in kleur en
kost 12,90.
De bijgaande illustratie van Birte
Dietz stelt voor de zevenkoppige
draak uit het boek Openbaringen.
(Van een onzer redacteuren)
LEIDEN Het lijdt geen
twijfel dat vooral in vakkringen
veel interesse zal bestaan voor
het proefschrift „Medische-juri
dische aspecten van het einde
van het menselijk leven", waar
op mevrouw mr. H. A. H. van
Till-d'AuLnis de Bourouill van
middag onder grote belangstel
ling aan de Leidse universiteit
tot doctor in de rechtsgeleerd
heid is gepromoveerd.
In de inleiding, waarin ze de motie
ven tot deze studie geeft schrijft zij:
„In de jaren, dat ik als tweede secre
taris van de Commissie orgaantrans
plantatie van het Nederlandsche Roó-
de Kruis werkte heb ik in de Neder
landse en buitenlandse literatuur de
grote onzekerheid en ongerustheid
gezien, die in de medische wereld be
staan over de vraag, waardoor eigen
lijk het geneeskundig optreden van
dë arts tegenover zijn patiënt be
grensd wordt.
Tevens werd duidelijk, dat ver
schillende vragen betreffende de
doodsproblematiek veelal ten onrech
te als één enkele vraag behandeld
worden.
In de laatste jaren heeft juist de
toepassing van reanimatie-techniek,
later gevolgd door de orgaantrans
plantatie, op overtuigende wijze doen
blijken, hoe nodig het is, dat de kern
vragen omtrent leven en dood van de
mens, kernvragen ook uit juridisch
oogpunt, nader overdacht en beant
woord worden."
Kernvragen
Het proefschrift gaat van drie
kernvragen uit:
a. Wanneer is het menselijk leven
geëindigd, zodat de toestand ontstaat
die wij „dood" noemen?
b. Wanneer de patiënt in de laatste
en reeds onomkeerbare fase van het
sterven verkeert, is dan de arts ver
plicht hem ^zo lang mogelijk nog in
leven te houden? Indien niet, waar
ligt dan de grens en wie bepaalt
die?
Mag de arts een patiënt, die hij
niet meer in leven hoeft te houden of
kan houden, reeds als dood beschou
wen? Wat zijn de consequenties daar
van?
De cerebrale dood, het volledig en
onherstelbaar uitvallen van de her
senfunctie, wordt gezien als het enige
juiste criterium voor het einde van
menselijk leven.
In het proefschrift wordt aandacht
geschonken aan de invloed, die het
aanvaarden van dit doodscriterium
heeft op de problematiek van de or
gaantransplantaties.
Bij de tweede vraag: wanneer mag
een arts besluiten de levensbehou-
dende behandeling te staken? Worden
de volgende begrenzingen van de
plicht van de arts vastgesteld. Een
arts mag ophouden een patiënt in le
ven te houden, wanneer deze een be
handeling weigert of wanneer hij in
een ongeneeslijk coma verkeert.
Onaanvaardbaar
Sommigen -stellen een ongeneeslijk
coma gelijk met de dood, maar dit
criterium is voor het recht onaan
vaardbaar, omdat men dan met een
patiënt, die in die toestand verkeert,
hetzelfde zou mogen doen als met een
dode: sectie en orgaanverwijdering
Daarentegen wordt een ongenees
lijk coma wel uit juridisch en ethisch
oogpunt aanvaard als motief om de
levensbehoudende behandeling te sta
ken.
Het is zinloos een patiënt, die nooit
meer zal kunnen denken in leven te
houden. Men mag de arts niet ver
wijten, dat hij een zinloze behande
ling staakt, schrijft mevrouw Van
Ti».
Hierbij worden religieuze overwe
gingen buiten beschouwing gelaten.
Houdt men menselijk leven in
stand, alleen ter wille van derden,
dan beziet men de patiënt als ob
ject, in plaats van als subject. Dat Is
medisch-ethisch onaanvaardbaar,
stelt de schrijfster.
Ethisch zou men het in leven hou
den van een patiënt in onherstelbaar
coma kunnen beschouwen als een in
breuk op het recht ongestoord te
sterven. Bovenstaande conclusies
gelden niet, wanneer de patiënt een
zwdngere vrouw is.
Euthanasie
Als defenitie van euthanasie geeft
mevrouw Van Till het volgende: een
op medische indicatie berustende le-
venverkortende opzettelijke medi
sche gedraging, met het doel een on-
neeslijk zieke en ondraaglijk lijdende
patiënt een goede dood te geven en
zijn lijden te verkorten. Deze gedra
ging gebeurt alleen in het belang van
de patiënt, terwijl vereist is, dat de
patiënt weet dat de euthanasie zal
worden toegepast en dat hij het daar
mee eens is.
Voor een bewusteloze patiënt gaat
deze definitie niet op, omdat hij im
mers niet ondraaglijk lijdt. Onder
normale omstandigheden is eutha-
nasie wegens ondraaglijk lichamelijk
lijden onnodig, omdat het sedert eni
ge jaren mogelijk is, iedere lichame
lijk pijn te verdoven.
Mevrouw Van Til! ziet het niet
meer levenbehoudend behandelen
Brieven die niet zijn voorzien
van naam en adres kunnen niet In
oehandcltng worden genomen. Ge
heimhouding Is verzekerd. Vragen
die niet onderling met elkaar In
verband staan moeien In afzonder
lijke b. leven worden gesteld. Per
brief dient een gulden aan postze
gels te worden Ingesloten-
Vraag: Maandelijks moeten wij de
huur gireren naar een makelaars
kantoor Nu kregen wij eind 1967
een brief dat wij een maand huur
achter warene n wel over november
Wij hadden de girostrook, dus bel
den iwe op dat wij de strook hadden
en zij abuis waren. Toen kregen we
bericht dat we december niet had
den betaald. Daarvan hadden we
ook de strook en dus waren ze weer
abuis.
Toen belde iemand op of wij alle
stroken van het jaar hadden, en dat
was tot onze spijt niet zo, daar een
buurvrouw of mijn dochter het toen
gireerde. Mijn vrouw vertelde dit
door de telefoon. Wij kregen toen
dreigbrieven, dat de deurwaarder
zou komen, enz. Mijn vrouw is daar
van zo zenuwachtig geworden, dat
ze toch een maand huur heeft ge
stort.
Prompt volgend jaar komt er weer
een schrijven dat we een maand
achter waren. Mijn vrouw nam de
telefoon en vroeg of ze soms een gat
te dichten hadden met ons geld. Wij
hadden alle stroken. Excuses me
vrouw, excuses.
Als klap op de vuurpijl komt er
wéér een brief of wij over oktober
willen betalen. We hebben niets la
ten horen. Wat doet men tegen zo
iets?
Antwoord: Alle girostrookjes be
waren, want het schijnt wonder' jk
toe te gaan op dat kantoor. Nooit uit
handen geven, hoogstens een foto-
copie (goedkoop te maken tegen
woordig). De aanmaning in geen ge
val onbeantwoord laten. Antwoord
aangetekend en schrijf erbij dat u
de strookjes bezit.
Als alles klopt, maak u verder
geen zorgen. Iedereen krijgt tegen
woordig aanmaningen, van de belas
ting. en andere instellingen Het
schijnt dat na de invoering van de
computers alle boekhoudingen in de
war zijn. Het is zelfs zo erg dat op
de meeste gedrukte aanmaningen de
zin voorkomt: „Indien u reeds be-
raald heeft, kunt u deze brief als
ongeschreven beschouwen-"
HILVERSUM Aan het besluit
van de Wereldraad van Kerken om
een speciaal fonds te stichten ter
bestrijding van het racisme zal zon
dag in het IKOR-radioprogramma
van elf tot twaalf uur een uitzending
worden gewijd.
Naast informatie over de totstand-
koming vanhet besluit, een over- i
zicht van reacties uit binnen- en
buitenland, zal er een discussie zijn
van een aantal leden van oecumeni-
sche aktie-groepen, kerkelijke dia-
konale organisaties, vredesgroepen
en ontwikkelingsdeskundigen.
Aan deze discussie hebben onder
andere prof. dr. J. Verkuyl, prof. dr.
J. de Graaf, voorzitter van Kerk en
Vrede en dr. Sietse Bosgra van het
Angola-comité hun medewerking
toegezegd.
Het zal in deze discussie gaan om
de vraag wat dit besluit van de We
reldraad betekent voor onze Neder
landse situatie.
Een slotbeschouwing na de dis
cussie zullen drs. R. J. van der Veen,
algemeen secretaris van de Neder
landse Zendingsraad en drs.. Daniël
de Lange van het Oecumenisch Aktie
Centrum in Driebergen geven.
(Van onze kerkredactie)
DJAKARTA Indonesië en meer
in het bijzonder de christelijke ker
ken van dat land hebben een gevoe
lig verlies geleden door het overlij
den van dr. Albert Mangaratua Tam
bunan, een van de meest vooraan
staande leiders van de christenen.
Hij was minister van sociale zaken.
Tambunan werd geboren in 1911
op Noord-Sümatra als zoon van een
predikant. Na zijn basis- en middel
bare schoolopleiding ging hij rechten
studeren in het toenmalige Batavia,
om vervolgens werkzaam te zijn bij
de rechterlijke macht.
Al tijdens zijn studententijd nam
hij een actief aandeel in christelijke
jeugdorganisaties. Van de oprichting
van de Parkindo (Indonesische chris-
CHARLOTTE VAN BEUNINGEN
een jeugdige negentigjarige
vertelt over haar strijdbaar leven
UITGEVERIJ TEN HAVE
(van een i
redacteuren)
3
4
5
6
7
Invul-puzzel
Vul horizontaal in: 1. bevervilt, 2.
stopverf (Z.N.), 3. boertige nabootsing. 4,
verdrag, 5. handelsmachtiging. 6. mid
delpunt, 7. ouderwets kanon. Bij juiste
oplossing leest men op de cirkeltjes de
naam van een tamme buffel.
Oplossing vorige puzzel
Hor.: 1. bas, 3. lei, 4. eek, 6. kit, 7. esp,
9. sta, 11. on, 12. af. 14. ei. 15. na, 17. km.
19. ne, 20. fa. 22. op. 23. iet. 25. las. 27. sip.
29. kop. 30. olm. 31. als.
Verl: 1. bik, 2. set, 3. los. 5. kat, 7. en, 8.
pa, 9. sl, 10. An. 11. ook. 13. fee. 14. elf. 16.
aap, 18. mi, 19. nt, 21. al, 22. os, 24. elk. 26.
aam, 27. spa, 28. pos.
GRONINGEN De tegen
woordig wel bepleite beperking
van het strafrecht tot louter „li
chamelijke" agressies, en de stel
ling dat er op dit gebied hele
maal geen regels meer moeten
zijn, gaat te ver. Zij lijkt een stap
terug in de cultuur en van een
indifferentisme uit te gaan, die
met een wezenlijke tolerantie
niet veel te maken heeft.
Het strafrecht heeft ook een taak
met betrekking tot de uiterste mis
kenning van beschavingsnormen.
Daartoe is ook de eerbied voor an
dermans levensovertuiging te reke
nen.
Dit betoogt de heer E. J. de Roo in
het proefschrift „Godslastering.
Rechtsvergelijkende studie over blas
femie en andere religiedelicten",
waarop hij vanmiddag aan de Gro
ningse universiteit de graad van doc
tor in de rechtsgeleerdheid heeft ver
worven. Zijn promotor was mr. J.
Remmelink, advocaat-generaal bij de
Hoge Raad (tot 1968 hoogleraar in
Groningen).
De heer De Roo meent dat straf
baarstelling van godslastering in Ne
derland bepaald niet „uit de tijd" is.
In zijn proefschrift geeft hij eerst
een overzicht van de uiteenlopende
wettelijke regelingen, welke terzake
gelden in Duitsland, Nederland, Zwit
serland, Engeland en België.
In Nederland stelt artikel 147 van
het wetboek van strafrecht strafbaar
degene, „die zich in het openbaar,
mondeling of bij geschrift of afbeel
ding, door smalende godslasteringen
op voor godsdienstige gevoelens kren
kende wijze uitlaat".
SMALEND
Door het woordje „smalende" staat
het vast, dat de uitingen smadend
moeten zyn bedoeld. In de zaak tegen
G. K. van het Reve is deze uitleg be
vestigd. Het gaat er niet om of het
publiek in feite gekrenkt is. In con-
crcto moet bewezen worden, dat de
smader de bedoeling had het ge
stelde godsbeeld te beledigen.
Hierin onderscheidt het Nederlandse
recht zich van dat in Duitsland en
Zwitserland. Hier kan de rechter een
bepaalde uiting in objectieve zin als
godslastering kwalificeren, afgezien
van de bedoeling van de verdachte.
De heer De Roo geeft de voorkeur
aan de formule van het Nederlandse
wetboek van strafrecht, omdat hier
door alleen gevallen waarin sprake is
van echte kwaadaardigheid, onder het
artikel vallen.
Het gevaar dreigt anders, dat de
overheid zich gaat begeven op het
terrein van de vrije meningsuiting.
Hanteert men objectieve kriteria, dan
dreigt bovendien de grens tussen
godslastering en ketterij te verflau
wen. Vermeden moet worden dat
krasse uitdrukkingen in theologische I
discussies strafbaar wegens godslas
tering zouden kunnen zijn.
De heer De Roo erkent overigens,
dat bij de in ons land aanvaarde
opvatting, vooral als de verdachte
ontkent, het bewys van de bedoeling
om te smaden moeilyk te leveren zal
zyn. Men zie het proces Van het Reve.
Zolang er nog sprake is van node
loze extreme agressie van de trans
cendentale relatie van de mens tot
zijn God, acht de heer De Roo het
allerminst onredelijk, dat de mens in
deze .voor hem zo belangrijke relatie
wordt beschermd. Daarbij wordt nie
mand te kort gedaan, want de bepa
ling is alleen bestemd voor de echte
kwaadaardige lieden.
Tenslotte betoogt de heer De Roo,
dat ook als artikel 137c van het wet
boek van strafrecht wordt gewijzigd
in de zin als aan het parlement voor
gesteld, er behoefte blijft bestaan aan
een speciale strafbaarstelling van
godslastering, zoals in artikel 147.
In artikel 137c nieuw wordt de be
lediging van mensen wegens hun ras,
geloof of levensovertuiging strafbaar
gesteld. Daarin gaat het om de aan
tasting van mensen om hun opvattin
gen. In artikel 147 gaat het om bele
diging van de overtuiging zelf. Slechts
zelden zal artikel 137c nieuw dan ook
de godslastering kunnen omvatten.
De heer De Roo is 44 jaar. Hij stu
deerde rechten aan de Vrije Univer
siteit te Amsterdam, waar hij in 1953
zijn doctoraal examen aflegde. Sinds
1967 is hij "Wetenschappelijk mede
werker aan de Groningse universi
teit.
van een patiënt, die dat niet meer
wenst, niet als euthanasie, maa.r
het hanteren door de patiënt van zijn
eigen integriteitsrechten.
Vrijwel het enige wat zij over or-
gaantransplantatie zegt is, dat dit in
ons rechtsstelsel op legale wijze on
mogelijk is, tenzij het recht de cere
brale dood aanvaardt als het einde
van het menselijk leven. Mevrouw
Van Till: „De cerebrale dood valt sa
men met de dood van een mens, en
dan niet omdat men daarmee de dood
van de geest vaststelt, maar die van
het lichaam als geïntegreerd functio
nerende biologische totaliteit. Wat er
met de geest gebeurt, is ons niet met
zekerheid bekend. Daar kan iedereen
zijn eigen geloof of gedachten over
hebben."
DS. J. J. SIMON
OVERLEDEN
(Van onze kerkredactie)
HILVERSUM Op 87-jarige leef
tijd is overleden ds. J. J. Simon, dit
bijna een kwart eeuw luthers predi
kant in Gouda is geweest.
Ds. Simon werd in 1883 te Amster
dam geboren. Hij studeerde aan de
gemeentelijke universiteit en aan hel
seminarium van de Hersteld Evan
gelisch Lutherse Kerk. In 1909 werd
hij predikant in de lutherse gemeen
te van Wildervank. In 1915 verboni
hij zich aan de gemeente Weesp, om
in 1924 intrede te doen in Gouda. 1
'In Gouda heeft ds. Simon gewerkt!1
tot zijn emeritaat in 1948. Hij was ei11
onder meer voorzitter van de afdelini
van het Nederlandsch Bijbelgenoot 1
schap en voorzitter van de christe 1
lijke oranje-vereniging. Ds. Simon11
was ook jarenlang medewerker vai11
Gunnings weekblad Pniël.
De begrafenis is zaterdagmiddaj
op Rustoord te Diemen na een rouw
dienst om elf uur in de lutherse kerk
Bergweg 8a te Hilversum.
telijke partij) af behoorde hij met
name in en na 1945 tot de leidende
figuren. Hij was fractieleider van de
Parkindo in het parlement en werd
ook vice-voorzitter van deze partij.
In 1959 kwam op eigen verzoek een
einde aan zijn parlementaire werk
zaamheid. Dr. Tambunan vertegen
woordigde zijn land in belangrijke
delegaties. Zo kwam hij in 1951 naar
Nederland in de delegatie onder lei
ding van prof. Supomo om o.a. de
kwestie Irian Barat te bespreken.
Hoogtepunt
Het hoogtepunt van zijn carrière
bereikte dr. Tambunan in de afge
lopen jaren toen hij in de drie onder
leiding van president Suharto staande
kabinetten fungeerde als minister van
sociale zaken.
Behalve in de politiek heeft dr.
Tambunan in het kerkelijke leven in
Indonesië een belangrijke rol gespeeld.
Hij was bij zijn overlijden o.a. ere
voorzitter van de Indonesische Raad
van Kerken en voorzitter van het be
stuur van de Stichting voor Hoger
Theologisch Onderwijs in Indonesië,
welke de Theologische Hogeschool in
Djakarta onder haar hoede heeft. De
ze laatste functie bekleedde dr. Tam
bunan nog twee jaar. Hij heeft in die
tijd veel tot stand gebracht voor STT
(Sekolah Tjnggi Theologia) Djakarta.
Eindelijk werden de nieuwbouwplan-
nen werkelijkheid: de nieuwe school
wordt officieel aan het eind van deze
maand geopend.
Wat voor dr. Tambunans werk in de
STT geldt, is ook van kracht voor
al het andere wat hij deed. Dr. Tam
bunan was een actief christen, die
zijn overtuièing nooit onder stoelen
of banken stak en op alle mogelijke
manieren vorm trachtte te geven aap
de kracht van het geloof. Dat komt
duidelijk uit in zijn verzamelde rede
voeringen als minister die in enkele
delen verschenen zijn bij de Chris
telijke Uitgeversmaatschappij (Badan
Penerbit Kristen) te Djakarta.
Levend voorbeeld
Dr. Tambunan was een levend
voorbeeld van wat hier vaak genoemd
wordt „christelijke participatie in de
nationbuilding". Mede aan dr. Tam
bunan hebben de christenen hun po
sitie in Indonesië en het respect dat
men hen toedraagt te danken.
Maar wat belangrijker is: mede
door dr. Tambunan heeft het evan
gelie van Jezus Christus konkreet ge
stalte gekregen in de Indonesische
maatschappij.
De vlaggen in Djakarta hangen een
week halfstok. Indonesië rouwt om
het verlies van één van haar grote
zonen. De christenen rouwen om het
heengaan van een geloofsgenoot cn
leider van groot formaat. Men zal dr.
Tambunan nog lang missen. Hij was
gelovig, vriendelijk en in zijn optre
den een eenvoudig en hartelijk man.
Vaak heeft hij door zijn persoon
lijkheid een verzoenende rol kunnen
spelen.
UTRECHT De ziekenfondsen en
de Nederlandse maatschappij tot be
vordering der tandheelkunde hebben
overeenstemming bereikt over een
verhoging van het brutohonorarium
in 1971 met 9,96 procent.
De stijging zal zodanig worden
toegepast, dat een beter evenwicht tot
stand komt tussen de verschillende
huidige tarieven. In de brief, waarin
het akkoord ter goedkeuring wordt
voorgelegd aan de Ziekenfondsraad,
hebben partijen meegedeeld dat de
nieuwe tarieven niet storend zullen
zijn voor de eventuele invoering van
een volledige tandheelkundige hulp
aan de groep der tien jarigen.
Ecologen en andere deskundige!!
willen internationale aktie om de toe
nemende vervuiling van de ocean
te voorkomen. Dit staat in een res
lutie die werd aangenomen op
conferentie van de FAO in Ron
over de vervuiling van de zee-
voornaamste belemmering voor
oplossing van dit probleem is volge
hen de industrialisatie en de afv<
producerende aktiviteiten.
Geen lange haren
Met genoegen heb ik het artikel
H. Goudriaan over de ridderlijke
'bouters gelezen. Ik heb alle resp
voor de jongelui die geheel bclangel*
karweitjes verrichten voor mensen
'hulp nodig hebben.
Wel heb ik me geërgerd aan
woorden „langharig werkschuw tui
waarmee het artikel begon. Tuig. is
spuis. Gespuis en werkschuwen vi
je ook onder kortharigen! Die uitdru
king vond ik niet gepast en zeker n
voor die Rotterdamse kabouters
blijkens de foto helemaal geen lai
haren maar heel leuke kopjes hebbei
Leiden J. van Duyvenbod e
De loonmaatregel (2)
Wanneer zullen de ogen van he
CNV open gaan? Men loopt steedi(
maar achter Kloos aan. Is het Cic
soms met blindheid geslagen nu
samen met het NW dit kabinet i
het leven staat? Begrijpt men dan
dat Kloos niets liever wil dan dat
kabinet ten val wordt gebracht.
Als het CNV zo doorgaat zal het le
den gaan verliezen, want lang niet
len zijn het met het beleid eens. Ik
denk er ook over om te bedanken.
Lanser mag dan een grote mond
zetten omdat hij geschrokken is
de loonmaatregelen, maar laat hij
niet achter Kloos gaan staan, want
vindt dat prachtig. Liever zou ik
len dat Kloos, Lanser en Mertens e j
achter de ministerstafel gingen zitl
Als zij het beter doen zullen de v
centrales ongetwijfeld veel leden v j
nen.
Asperen D. van Ste<
Verontrusting (2)
De heer Filius roept op tot een ge
sprek om elkaar te vinden, waartoe
generale synode ons heeft opgeroel
Mijns inziens hadden dan de Drie
muiieren van enigheid door de syn
niet onverbindend verklaard moe
worden. Want als we het met het|
daarin tot uitdrukking wordt gebr
niet eens zijn, dan vinden we eli 1
nooit.
Christus wordt hierin immers cel
traal gesteld, op grond van de HeiJ
Schrift. De waarachtige eenheid
toch alleen te vinden in Hem, en
niet, dan krijgen we een schijn< jj
heid. De Drie formulieren moeten
juist lief zijn, omdat zij ons gegff"
zijn om de eenheid in de kerk te
waren.
Waar de kerk tegen te strijden
in de tijd van de reformatie toeif.
belijdenisgeschriften ontstaan zijn
dezelfde geesten steken ook in 1971 'I
in alle eeuwen opnieuw de kop of
is het steeds in een ander omhulsel.
Waarom heeft de Sneker synode i
duidelijk verwezen naar Schrift
Belijdenis? Dat maakt toch ons
fórmeerd-zijn uit.
Den Haag L. A. Meulenb
