MEER VERZET IN POLEN Uitstel hogere wegenbelasting Commentaren Gdansk afgesloten van buitenwereld Politie controleerde in 'f hele land automobilisten Nu ook onlusten in Szczecin Bom ontploft in Warschau Politie schiet op betogers |bulthuis Het Kwartet mmm Crita) HST WifiR Yeel mist Uitzichtloos Indonesië wil meer hulp „Glaasje op, laat je rijden" Voorzichtig met exportsubsidies Scherpe aanval op Solzhenitsvn in de Prawda J Pssr Nieuwe Leidlse Conramit Directeur: F. Diemer Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING „Stantveaticfa is ghebleven mgo bert in teghenspoet!" Vrijdag 18 december 1970 51ste jaargang vooraanstaande prot. christelijke dagbladen Hoofdkantoor Leiden Steenstraat 37 Telefoon 31441 Abonnementsprijzen p.w. 1,41, p. m. ƒ6,05, p. kw. ƒ18,10 Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur Een goede buur is iemand die je over het tuinhek toe lacht maar er niet overheen klimt. BAER „Hc, bent u aan bet melken?" Zon en maan 19 december: zon op 8.44, onder 16.29; maan op 23.44, onder 12.10; J december L.K. Hoog water Hoog water, 19 december: Rot terdam le getij 8.48, 2e getij 21.27; Scheveningen 7.04 - 19.24; Vlissingen 6.02 - 18.24; Willem stad 9.40 - 22.06. DE BILT In en zuidweste lijke stroming bereikte gister avond zachte en vochtige lucht het westen van ons land en vloei de in de daaropvolgende nacht langzaam over het land uit. Dit ging op uitgebreide schaal ge paard met vorming van mist, larbij de temperaturen niet jer onder het vriespunt kwa- et rustige weer van vandaag d veroorzaakt door een ge- Wed van hoge barometerstanden boven Frankrijk met een uitlo per over ons land en de Noord zee in de richting van Skandina- vië. Op de oceaan trekt een depres sie via IJsland naar de noorde lijke IJszee. Deze depressie zal het hogedrukgebied boven Mid den-Europa nauwelijks aantas ten, waardoor ook het komend etmaal op rustig weer zal mogen worden gerekend. In de aanwe zige vochtige lucht zal veel mist voorkomen. Vooruitzichten voor zondag: aantal uren zon: 0 tot 4; mV.. temp.: omstreeks normaal; max. temp.: omstreeks normaal; kans op een droge periode van min stens 12 uur: 95 procent; kans op een geheel droog etmaal: 90 pro cent. Vice-premier Kociolek Premier Gviankiewicz FRANKFORT RadioSzczecin heeft gisteravond in een uit zending die in West-Duitsland werd ontvangen, bevestigd dat vijandige en herrieschoppende elementen" in deze West-Poolse stad vele openbare gebouwen in brand hebben gestoken en win kels hebben geplunderd. ROTTERDAM Indonesië vraagt oor het nieuwe begrotingsjaar, dat p 1 april begint. 640 miljoen dollar an de donorlanden. Dit is veertig liljoen meer dan was toegezegd voor et jaar 1970-1971 Minister Udink deelde dit mee, na floop van de conferentie van de lan en en internationale instellingen, die ezamenlijk hulp verlenen aan idonesië. Nederland heeft voor het omende jaar 35 miljoen dollar toe- Ezegd De Verenigde Staten zullen 25 miljoen dollar gaan geven. In to- aal is reeds voor 292 miljoen dollar legezegd. De Verenigde Staten en Rusland ebben overeenstemming bereikt over e datum waarop Üe Salt-besprekin- en volgend jaar in Wenen zullen 'orden voortgezet. Hoewel nog geen vereenstemming is bereikt, menen ringen rond de conferentie te kun- en stellen dat beide partijen hun landpunten nu scherper omlijnd ebben uiteengezet. Naar verluidt, zou an Russische zijde al enige positieve lenadering zija te bemerken tot het merikaanse standpunt inzake de an- -raket-raketten en de lange^-af- tands-bommen werpers. Uit de radio-uitzending, waar in de burgers werd gevraagd de rust te bewaren, bleek niet wanneer de onlusten zijn uitge broken. Er is een uitgaansver bod afgekondigd en strenge traf- fen zijn in het vooruitzicht ge steld. Of er slachtoffërs waren, werd niet bekendgemaakt. Wel spreekt radio- Szczecin van „een grote ramp". Het luchtverkeer tussen Warschau en Szczecin is verbroken; eveneens het telefoon- en telegraaf ver keer. Szczecirt is een industriestad van 315.000 inwoners aan de Oder het vroegere Duitse Stettin. Ook in Gdansk (Danzigzijn weer heftige gevechten uitgebroken. Vol gens de radio hadden „bendes straat- schenners" aanvallen gedaan op vrachtwagens die voedsel vervoer den. Een groot aantal vrachtauto's werd vernield, zei radio Gdansk. In deze Oostzeehaven werden bij onlusten van enkele dagen geleden 47 warenhuizen en winkels geheel vernield. Er is een schade van 13 miljoen gulden. Andere ontwikkelingen ware: O Bü de Russische ambassade in Warschau ontplofte vannacht een bom. De sehade was groot. Niemand werd gewond O Premier Cyrankiewicz maakte gis teravond via radio en televisie een re geringsbesluit bekend, waarbij de volksmilitie volmacht krygt te schie ten op demonstranten: In de havensteden Gdansk. Gdy nia cn Sopot, waar de onlusten begon nen. wordt nog steeds gestaakt. Mi litairen zouden deze steden volledig van de buitenwereld hebben afgeslo ten. De maatregelen die de Poolse pre mier gisteravond aankondigde komen praktisch neer op afkondiging van de noodtoestand. Enkele minuten nadat het communi qué voor de radio en tv was voorge lezen verscheen premier Cyrankiewicz voor de tv, die met een somber gelaat bekendmaakte dat de onlusten tot nu toe tussen de 10 en 20 doden hebben gekost. Over de demonstranten zei de pre mier: „Zij zijn zoals gewoonlijk ge bruikt door anarchisten, straatschen- ners en misdadigers enerzijds en vij anden van Polen anderzijds." „Opnieuw is bewezen dat demon straties op straat, ook al hebben zij die ermee beginnen geen kwade be doelingen, worden aangegrepen door alle vijandelijke en misdadige ele menten, die de gelegenheid aangrij pen om te plunderen, brand te stich ten en vernielingen aan te richten." De Poolse partijleider Gomoelka stuurde vice-premier Kociolek naar de opstandige steden aan de Oostzee kust. Kociolek hield na aankomst in Gdansk een radiorede. De onlusten schijnen, naar bekend is geworden, begonnen te zijn met een vreedzame mars van scheepsar- beiders, die de stad Gdansk introk ken. Enkele ogenblikken later laaide het geweld op toen de militie op de menigte het vuur opende, naar de regering heeft gezegd uit zelfverdedi ging tegen misdadige avonturiers. In bepaalde grote steden hebben de autoriteiten voorzorgsmaatregelen genomen. In Warschau is de militie versterkt en zouden speciale ploegen gevormd zijn voor eventualiteiten. In de grote fabrieken zouden leden van de communistische partij gemobili seerd zijn voor een dag- en nacht dienst ter bewaking van de gebou wen. De Italiaanse communistische par tij. de grootste in het westen, heeft in een verklaring het optreden van de politie in Polen gelaakt. De oorzaak voor dc onlusten moet volgens de partij gezocht worden in het ontbre ken van „socialistische democratie" in Polen. Aanhangers van Franco heffen de arm op voor de fascisten groet tijdens de gisteren gehouden steunbetoging van ongeveer honderdduizend men sen op het plein vo^r het Oosters paleis te Madrid. ALS GEVOLG van de gespannen situatie in het Nabije Oosten zijn de ontwikkelingen in Indochina de laatste tijd weer wat aan dc directe aandacht onttrokken geraakt. De oorlog duurt daar voort, al wordt er niet veel over geschreven. En de Parijse vredesbesprekingen be staan alleen in naam. Hanoi en de Vietcong hebben slechts belangstelling voor het tijdstip, waarop Amerika denkt, zijn troe pen te hebben teruggetrokken. Was hington van zijn kant wil er alleen over praten, als Noord-Vietnam eveneens bereid is zijn strijdkrach ten weg te halen uit Zuit-Vietnam. Laos en Cambodja. Gevolg is, dat alles bij het oude blijft, met het risico dal de strijd oplaait naarmate meer Amerikaan se troepen Vietnam verlaten. Het is een uitzichtloze situatie, waarin Amerika zich aan handen en voe ten gebonden weet. Een algehele terugtocht bergt enorme risico's in zich. En tóch moet er iets gebeuren. Heeft Nixota niet, voordat hij president werd, het Amerikaanse volk be loofd vrede in Vietnam te zullen brengen? Kan hij toen iets anders bedoeld hebben dan een politieke regeling, die een eervolle Ameri kaanse terugtrekking mogelijk moest maken? Nïxon heeft zich nochtans beperkt tot een voorzichtige vervanging van Amerikaanse troepen door Zuid- vietnamese. Na bijna twee jaar be vinden zich echter nog meer dan 400.000 Amerikaanse militairen in Zuid-Vietnam. En er is geen uit zicht op sneller terugtocht, laat staan op een politiek accoord. Vietnamiscring van het conflict tus sen Saigon en Hanoi bleek totdus- ver niet haalbaar. Het Zuidvietna- mese leger is ook nu niet voor de taak berekend die Nixons adviseurs het hadden toegedacht. Verdwijnen de Amerikaanse troepen, dan is de kans op een ineenstorting niet denkbeeldig. Er kan een nieuwe situatie ontstaan, als president Nixon eindelijk be reid zou zijn het generaalsbcwind in Saigon duidelijk te maken dat het niet langer een politieke con frontatie met Hanoi en de Vietcong kant ontlopen. Hetgeen iets anders is dan dat Saigon zou moeten zwichten voor hun eisen. Het beste zou zijn, als Zuid-Vietnam een regering van nationale eenheid zou krijgen, waarin ook ministers zitten die door middel van onder handelingen een eind aan de strijd willen maken. Maar deze mensen worden op het ogenblik nog alt potentiële verraders beschouwd. AMSTERDAM Nederland moet met exportsubsidie zeer voorzichtig zijn. Zeker op langere termijn kan het de eigen economie schade berok- i kenen. Exportsubsidiëring komt na melijk neer op inkomensoverdracht naar het buitenland. Ook vanuit een mondiaal standpunt is het moeilijk om argumenten voor exportsubsidiëring te vinden, omdat een dergelijke politiek ons in de regel verder van een optimale internatio nale arbeidsdeling zal verwijderen. Dit betoogt de heer P. van Veen te Hengelo in zijn proefschrift „De ex portsubsidie", waarmee hij vanmid dag aan de Vrije Universiteit de titel van doctor in de economische weten schappen heeft verworven. Promotor was prof. dr. F. de Roos. De heer Van Veen (35) doceert aan de technische hogeschool Twente algemene economie. Tevens promoveerde vanmiddag dé heer Van "t Riet (33) bij prof. dr. R. J. Planta tol doctor in de wiskundè en natuurwetenschappen op het proefschrift „Nitraatreductie in aerobacter aerogenes". Hij is we tenschappelijk medewerker op het biochemisch laboratorium van de Vrije Universiteit. UTRECHT Gisteravond om elf uur is politie in samen werking met Veilig Verkeer Nederland een grote landelijke alcohol controleactie gestart, waaraan door de hele Neder landse politie werd deelgeno men. De actie, gekoppeld aan de actie ..glaasje op laat je rijden" van Veilig Verkeer, heeft ten doel met het oog op de komende feestdagen het pu bliek nogmaals te doordringen van de gevaren van het gebruik van alcohol in het verkeer. Bij de actie werden, evenals in voorgaande jaren, op circa 600 con troleposten verspreid over geheel Ne derland, weggebruikers door ongeveer 2000 politiemannen gecontroleerd op alcoholgebruik. Daarnaast waren ook andere punten in de controle betrok ken. zoals de autopapieren, de ver lichting en de banden. Voorts werden aan automobilisten, die een nuchtere kijk hebben op het stuur in totaal enkele tienduizenden bierviltjes met het „glaasje-op"-ac- tie-thema uitgereikt. De actie werd om 4 uur afgesloten. Enkele cijfers onderstrepen de noodzaak van de actie. Het totaal aantal ongevallen met als gevolg ern stig letsel of dood bedroeg in 1969 58.702. Hierbij was in 3.658 gevallen sprake van drankgebruik (6.2 pet.). Van de 58.702 ernstige verkeersonge vallen waren er 2 809 met dodelijke afloop. Van die dodelijke ongevallen was in 329 gevallen (11,7 pet.) sprake van drankgebruik (of -misbruik). Indien een verkeersongeval plaats vindt met ernstige gevolgen is „er één kans op zeventien dat een van de betrokkenen drank heeft gebruikt. Bij een ernstig verkeersongeval waarbij een der betrokkenen drank heeft gebruikt, is er een kans van een op negen dat bij deze aanrijding een of meer doden vallen. Indien er niet van drankgebruik sprake is, is deze kans op 22", zo onderstreepte de heer Van Dorp. secretaris van de centrale politieverkeerscommissie het nut van dit soort controles. DEN HAAG De voorge telde verhoging met 30 procent 'an de opcenten op de motorrij- uigenbelasting zal een maand ater moeten ingaan dan aan- 'ankelijk de bedoeling was. Dc ministers Bakker en Witteveen ebben giseren dc Tweede Kamer "orgcsleld dc verhoging niet te laten 'gaan op 1 januari m-ar op 1 fc- euari. Het is nameiyk niet mogelijk ge kken het vcrhogingsvoorstel nog dit jaar zowel door de Tweede als door de Eerste Kamer te laten behandelen. De opbrengst van de opcenten van i de motorrijtuigenbelasting wordt ge- J stort in het Rijkswegenfonds. De ver- hoging tot 174 opcenten met een ma ximum van 224 per jaar is nood zakelijk om de inkomsten van dit I fonds te kunnen aanpassen aan de gestegenkosten van de wegenbouw. 1 Thans bedragen de opcenten nog 134 met een maximum van 172 per jaar. In het gisteren aan de Kamer ge- zonden antwoord op schriftelijke vra- I gen van Kamerleden delen de minis ters mee. dat het voorstel voor be drijfsauto's een verhoging betekent van 52 per jaar van het totaal aan motorrijtuigenbelasting en opcenten. Voor personenauto's wordt het vol gende overzicht gegeven: personen auto's van 600 kg eigen gewicht: ver hoging met 21,31, van 700 kg: ver hoging met 24,87, van 800 kg: ver hoging met 28,24 en van 1000 kg: verhoging van 32,52. De vanuit dc Kamer naar voren gebrachte suggestie om de motorrij tuigenbelasting voor autobussen met 25 procent te verlagen tëneinde de op- centenverhoging te compenseren, heb ben de ministers van de hand gewe zen. Zij wijzen erop, dat de voorgestelde verhoging van de opcenten voor auto bussen 52 per jaar bedraagt. Een lastenverzwaring van 1 per week kan nauwelijks invloed hebben op hel gebruik van de bussen. De ministers geven toe dat het wetsontwerp inderdaad te laat is in gediend om het tijdig door het par lement te laten behandelen. „Door een misverstand is het ontwerp tij dens de voorbereidingsprocedure eni ge tyd uit de circulatie geweest". 3 maal EXCLUSIEVE INTERIEURS Botermarkt 23 ILEERFAUTEUILS 2-ZITS- BANKEN Nieuwe Rijn 25 I Ambachtelijke EIKEN MEUBELEN van ..Castle Furniture" It Rhijngeesterstraatweg 56 IOEGSTGEEST TOONAANGEVEND VOOR APARTE MEUBELSTIJLEN MOSKOU Het Russische partij blad Prawda heeft gisteren een zo scherpe aanval op de schrijver Solzhe- nitsyn gedaan als nooit eerder is voorgekomen. De Nobelprijswinnaar wordt een „geestelijke binnenlandse emigrant" genoemd, die vreemd aan het volk is en er vijandig tegenover i staat. De stationschef van het Zwitserse Carolina-Zernez in het kanton Grau- biinden slaagde erin ondanks de verrassend geringe sneeuwval deze figuur van een steenbok van sneeuw en ijs te modelleren, als een soort welkomstgroet voor de winter. VRIENDELIJK VERZOEK om niet zelf het abonnementsgeld le gireren maar de accept-girokaart af te wachten, en uitsluitend daar mee te betalen „De Nobelprijswinnaar heeft zich laten misleiden door anti-socialisti sche speculanten, die Alexander Sol- zhenitsn niet wegens zijn 'talent' maar enkel en alléén prijzen omdat hij de Russische werkelijkheid belastert," schrijft het blad. HANNOVER De christen-de mocraten in de Westduitse deelstaat Neder-Saksen willen oproepen tot een toeristische boycot van Neder- land. Dit in verband met de aanleg van de zogenaamde „smeerpijp", die i volgens de CDU het vreemdelingen verkeer aan de Oostfriese kust sterk j zal schade.i. Een woordvoerder van de regering van de deelstaat heeft het dreigement j van de CDU scherp veroordeeld. De regering ziet meer in diplomatiek J overleg door Bonn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1970 | | pagina 1