Ambonees was zo boos dat
hij alles kapot sloeg
NS komt vooral
's morgens
wagens tekort
NIET ZEKER DAT
STERILISATIE
RISICOVRIJ IS"
Premie
Spaarplan-
De Zilvervloot
Twee ambtenarenbonden
vallen vakbonden af
„Ik koelde mijn woede op de Indonesiërs99
FORMAAT
Honderden tips
over stem
mijnheer X'
Marechaussee's
niet tevreden
krant van
Citroen G.S.
wordt auto
van liet jaar
Personeel kon
schade inhalen
Ook plaats voor
maatschappelij ke
vorming
SS
ÜC7
GEEN UNANIEM ADVIES
Minder huizen klaar
in november
11
VRIJDAG 18 DECEMBER 1970
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De jongste
van de bezetters van de Wasse
naarse residentie van de Indo
nesische ambassadeur was nog
meer zestien jaar. Stoer stond
hij gistermiddag voor z'n rech
ters, op wie hij kenelijk een
plezierige indruk maakte, waar
schijnlijk door de ontwapenende
glimlach, die hij steeds ten toon
spreidde.
De jongen, de 16-jarige Geert L. uit
Hoogkerk, had hczivrijwillig gemeld,
toen hij hoorde dat er door Zuidmo-
lukse jongeren een gewelddadige ak-
tie op touw was gezet. En eigenlijk
was hij als verstekeling in een van
de busjes meegereden, gewapend met
een siermes en een werpmes.
Geert, wiens moeder, hoewel ze op
geroepen was, niet was verschenen,
had aanvankelijk gedacht dat de be
zetting van de villa in Wassenaar
zoiets als de bezetting van het Maag
denhuis in Amsterdam was. Op dit
moment wist hij beter. Gevraagd
door rechtbankpresident, prof. mr.
W. F. C. van Hattum wat dan wel I
het grote verschil was, zei hij dat in
Wassenaar wel vuurwapens waren
gebruikt en in de hoofdstad niet.
Vil zondering
De minderjarige, wiens zaak bij j
uitzondering met open deuren behan- j
deld werd en daar ook z'n toestem
ming voor gegeven had, dacht wel
dat z'n moeder geen bezwaar zou
hebben gehad, als ze geweten had dat
haar zoon aan een gewelddadige aktie
deelnam. Het ging ten slotte om de
zaak der Zuid-Molukken en hij zowel
als zij waren Zuidmolukkers genoeg
om hiervoor alles over te hebben.
Pres.: „Ik zie hier dat u al verschil
lende processen-verbaal wegens
diefstal heeft gehad". „Dat klopt",
zei Geert, „maar dat is verleden
tijd".
Uit het reclasseringsrapport bleek
dat de zestienajrige van nature een
beetje arbeidsschuw was.
„Hoe komt dat?" vroeg de president.
„Ik heb wel gesolliciteerd, maar ze
nemen me niet. Misschien heb ik te
lang haar", antwoordde verdachte,
die, evenals de meeste van z'n me-
De Engelse zangeres Vera Lynn in kerstsfeer op Schiphol, waar zij
gisteravond aankwam om op te treden in een kerstconcert in De Doelen
te Rotterdam. Radio-Veronica zendt de manifestatie uit.
AMSTERDAM „Het is
voorbarig de afbinding van de
zaadleiders (vasectomie) als een
ongevaarlijke en risicovrije in
greep te propageren ter voor
koming van zwangerschap",
meent dr. J. V. T. H. Hamer-
lynck.
„Het is niet bekend of de tegen de
99
DELFT Bij de Delftse politie
zijn ruim vierhonderd tips binnen
gekomen van mensen, die de stem
van „mjjnhcer X", de vermoedelijke
moordenaar van de 21-jarige me
vrouw Lansbergen-Hölscher menen te
herkennen.
Direct na de uitzending van de tv-
journaals op Nederland 1 en 2 gister
avond was een geluidsbandje ten ge
hore gebracht met de stem van
«mijnheer X".
De telefoontjes kwamen uit het
gehele land. Dit was ook het geval
toen de stem op 30 november voor de
eerste keer in een tv-uitzending was
te beluisteren.
Veel mensen meenden de stem dui
delijk te herkennen. Anderen bepaal
den zich tot het geven van adviezen
of wezen de politie op bepaalde bij
zonderheden in de stem, die extra
«andacht verdienden. Alle tips zullen
minutieus worden nagetrokken.
spermatozoën gerichte antistoffen, die
kunnen ontstaan door afsluiting van
de zaadafvoerwegen, enkel met het
sperma of geslachtscellen reageren, j
Nog nooit is nagegaan of deze anti- j
stoffen ook met andere r^nselijke or- j
ganen (met name nier- en hersen- i
weefsels) kunnen reageren. In dat ge- i
val zouden ernstige ziektcverschijnse-
Ien kunnen optreden."
Dit concludeert dr. Hamerlynck uit
een onderzoek naar de onvruchtbaar- i
heid bij mannen, waarop hij aan de
Amsterdamse Universiteit is gepro
moveerd. Hij hoopt dat over enkele
jaren genoeg inzicht is verkregen om
deze contraceptieve maatregel, waar
van hij desondanks een groot voor
stander is, definitief aan te bevelen of
af te raden.
Voortzetten
Prof. Haspels meent in een com
mentaar dat er geen redenen zijn de
ze ingreep te staken. Zolang sterilisa
tie wordt toegepast, is er nog nooit
iets gevonden dat steun geeft aan de
veronderstellingen van dr. Hamer
lynck.
Dr. Hamerlynck meent dat er aan
wijzingen bestaan dat het beroep van
chauffeur tot. onvruchtbaarheid aan
leiding kan geven. Ook monteurs en
vertegenwoordigers zouden relatief
een verhoogde kans op onvruchtbaar
heid hebben.
destanders, een op 't oog loodzware
haardos torste.
Gistermiddag werden de verhoren
afgesloten van de 33 Zuidmolukkers,
die aktief bij de overval op en de
bezetting van de Wassenaarse villa
betrokken waren op 31 augustus.
Potsierlijk
Een hooghartige, soms ook potsier
lijke indruk maakte de 24-jarige
werkstudent Franklin J. P. uit Gro
ningen. Hij studeerde „van alles en
nog wat", zoals hij zei. Maar de kost
verdiende hij als fabrieksarbeider.
Verdachte, die steeds „zeer juist,
edelachtbare" zei, als de rechtbank
president een detail van zijn aandeel
aan de bezetting toelichtte, kreeg 't
met de laatste aan de stok, toen hij
het wapen, dat hij tijdens de overval
bij zich droeg, op de groene tafel
moest uitzoeken.
„Ik moet u wel toevoegen", repliceer
de hij, „dat ik te zeer een leek ben
op het gebied van wapens dat ik
nog zou weten welk vuurwapen ik
bij me had. Ik doe dus maar een
greep". Pres.: „Wat is dat nou voor
onzin. Dan kan ik u net zo goed
laten blinddoeken".
Tijdens zijn verhoor bij de politie
zou Franklin zijn pistool wel hebben
kunnen identificeren. Dit gebeurde
„in alle rust en op z'n gemak", zoals
hoofdagent-rechercheur. Van der Aart
van de Wassenaarse politie toelichtte.
Verdachte suggereerde echter dat hij
toen ook zo maar een greep had ge
daan.
Pres.: „Ik vind dat u een nare ver
klaring aflegt. Als student moet U
toch enigszins wetenschappelijk
kunnen denken. Als u studeert in
de trant van „ik dacht wel dat"
zult u niets kunnen bereiken".
Vermoorden
Franklin verklaarde nog. steeds
achter gewelddadige akties te staan.
Hij was aanhanger van een radikale
groepering Zuidmolukkers, die plan
nen had president Soeharto te ver
moorden, als deze een bezoek aan Ne
derland zou brengen. Deze groep had
genoeg van de tamme of de ludieke
demonstraties, waamee de Zuidmo
lukkers jarehlang hun gevoel van po
litiek onbehagen hadden trachten af
te reageren
Pres.: ..Volgens de stukken zou de
KPK (de traditionele orde- en be
wakingsdienst van de RMS - red.)
de bezetting hebben gepland om de
heethoofden af te houden vaneen
moordaanslag.
Verd.: „Dat is me niet bekend. Ik
kende de figuren van de KPK
niet".
In de gijzeling van de Indonesische
ambassadeur in Nederland zag
Franklin wel degelijk heil. Hij achtte
president Soeharto nog wel zo „hu
maan" dat hij zich iets van het lot
van deze „belangrijke diplomaat" zou
aantrekken.
Wereldrevolutie"
Verd. verklaarde niets tegen de Ne
derlanders te hebben, 't Liefst zou hij
geweld gaan plegen op de Zuid-Mo
lukken, maar 't was erg moeilijk voor
hem daar te komen. Hij zocht z'n heil
in de linkse hoek. omdat in het kader
van de solidariteitsgedachte de beste
hulp zou kunnen worden geboden. De
RMS bracht hij in verband met „de
zogenaamde wereldrevolutie".
Laurens *H., een 34-jarige bankwer
ker uit Culemborg, had aan de bezet
ting meegedaan om „de mensen van
de Zuid-Molukken vrij te krijgen".
Pres.: „Wat wilde u dan van Soehar
to?"
Verd.: „Wat ik van hem wilde? Z'n
kop eraf slaan natuurlijk".
Oom
Een speciale missie bleek bij de be-
zettingsaktie te zijn weggelegd voor
Jan T. (23) uit Assen. Deze had aan
de overval meegedaan om wraak te
nemen op zijn oom, die voor de Indo
nesische ambassade werkt en dus als
overloper wordt beschouwd. Maar de
man had geluk, hij was niet in de
ambtswoning.
„Wat had u dan met hem gedaan",
informeerde de president.
Jan: „Ik wilde hem doden, hij is een
landverrader.
Pres.: „U hebt ook al eens twee weken
gezeten, waar was dat voor?"
Jan: „Dat was vanwege de relletjes
bij de T T. in Assen."
Pres.: „Relletjes, tegen wie?"
Jan: „Tegen de politie natuurlijk, ik
was dronken."
Adolf T. (23) uit Tiel was behalve
elektro-monteur ook nog de karatele-
raar van de plaatselijke Ambonese
jongerengemeenschap. Hij bekende
gewapend te zijn geweest met een
sabel. Een pistool had hij die dag van
de 31ste augustus maar tien minuten
in handen gehad. Hij had wel een
pistool, maar dat was in Tiel achter
gebleven.
Adolf was eerder veroordeeld we
gens diefstal en oplichting. Voor hij
uit Tiel vertrok had hij al zijn vrije
dagen bij zijn werkgever opgenomen
en gezegd: „Het kan wel een poosje
duren, voor ik terugkom."
Woedend
In groen-bruin gevechtspak deed
de 32-jarige Freddy W. uit Barneveld
zijn relaas voor de balie. Hij was op
31 augustus zo boos geweest, dat bij
alles wat hem voor de voeten kwam
kapot sloeg.
„Ik voelde op het moment dat ik op
Indohesich grondgebied kwam dat
mijn bloed ging koken. Ik dacht:
nu is het mijn tijd, na alles wat de
Indonesiërs op Ambon kapot heb
ben gemaakt."
Pres.: „Maar de ambtswoning was
geen Indonesisch gebied."
Verd.: „Dat hoorden we later pas. Ik
was in trance, ik maakte alles ka
pot."
Pres.: in goed Maleis: „Juist u was
dus mata gelap" (donker oog).
Verd.: „Ja ik was mata gelap. Ik heb
in het wilde weg naar buiten ge
schoten, ook op de kippen, die daar
liepen."
Maar Freddy had ook nuttiger
werk verricht. Hij voerde een lang
telefoongesprek namens de bezetters
met een radioverslaggever en was als
kok opgetreden in de keuken.
De laatste van de 35 bezetters.
Martin P. (21) uit Venlo, wilde maar
weinig zeggen. Hij vond, dat er niet
zoveel gevraagd moest worden. Daar
werd hij maar kribbig van.
Pres.: „U hebt eens vier maanden
gekregen wegens meineed en daar
om denkt u er zeker verstandig aan
te doen maar niets meer te zeggen."
Een deel van de rechtszitting werd
gisteren bijgewoond door de Neder
landse ambassadeur in Djakarta, mr.
Scheltema, die in Nederland verbleef
in verband met de conferentie van
donorlanden.
APELDOORN Het .hoofdbestuur
van de marechaussee-vereniging
heeft in een gisteren uitgegeven ver
klaring gezegd, de maatregel om ƒ500
extra te geven aan de marechaus
see's. die daadwerkelijk politiebij
stand hebben verleend, „onbegrijpe
lijk en onaanvaardbaar" te vinden.
De ƒ500, aldus het hoofdbestuur,
wordt wel aan het gehele politieper
soneel toegekend, hetgeen begrijpelijk
genoemd wordt.
De beperkte toepassing van de
maatregel voor de marechaussee's is
voor het hoofdbestuur aanleiding zich
daartegen te verzetten. In de verkla
ring wordt de verwachting uitgespro
ken dat de regering alsnog bereid zal
zijn op haar beslissing terug te ko
men.
Indonesië is
ar?nste land van
Zuidoost-Azië
DEN HAAG De Indonesische
minister van financiën prof. Ward-
hana, heeft volgens Antara meege
deeld dat het nationale inkomen van
Indonesië per hoofd van de bevolking
ongeveer 300 gulden bedraagt.
Dit is aanzienlijk lager dan in de
andere landen van Zuidoost-Azië,
Waar het inkomen per hoofd van de
bevolking twee tot drie keer zo hoog
is.
Bij het huidige peil van de kapi
taalinvesteringen zal het dertig jaar
duren om het nationale inkomen te
verdubbelen of althans het zelfde peil
als de Philippijnen te bereiken, aldus
de minister.
AMSTERDAM Technische origi
naliteit. esthetische vormgeving en
tegenwaarde voor het geld- Dit zijn
de punten, waarop een jury van 44
vooraanstaande autojournalisten
(waarvan 4 uit Nederland) uit 12 lan
den hun oordeel baseerden bij hun
jaarlijkse verkiezing van de auto van
het jaar.
De titel ging dit jaar naar de Ci- I
troën G.S-, die 233 van de in totaal
660 door de jury toe te kennen pun
ten kreeg toebedeeld.
Op de tweede plaats eindigde de
volkswagen K-70 (122 punten) en drie
werd de Citroën S-M (105 punten).
De Citroën G.S. werd in september
gelanceerd en komt begin volgend
jaar op de markt. Enkele van de
voornaamste kenmerken: een lucht-
gekoelde 4-cilinder boxermotor met
een cilinderinhoud van 1015 cm3 en
een hydro-pneumatisch veersysteem.
Bij Philips en Shell
EINDHOVEN Philips zal de
werknemers die dinsdag aan de zg.
werkonderbreking van één uur heb
ben deelgenomen het salaris over dit
uur inhouden.
De werknemers zijn of worden in
de gelegenheid gesteld via een extra
uur de schade in te halen. De Phi-
i lips-persdienst deelde -mede dat in
j Huizen de inhaalactie door weinig
werknemers is benut-
Ook Shell Nederland N.V. zal het
stakingsuur van dinsdag niet aan de
werknemers uitbetalen. De directie
heeft de werknemers de vraag voor
gelegd of zij de voorkeur hebben voor
inhouding van één uur salaris of voor
het inhalen van het stakingsuur.
Wetsvoorstel Schuring
(Van onze onderwijsredacteur)
DEN HAAG De Vereniging ter
bevordering van het moderne onder
wijs in sociale wetenschappen wil
de mammoetwet zo veranderd zien
dat er plaats komt voor een gepro
grammeerde maatschappelijke en
staatsburgerlijke vorming. Men heeft
hiervoor een voorontwerp van wet
in discussie gebracht; met commen
taren zal rekening worden gehou
den. Het stuk wordt een initiatief
wetsontwerp van het CH-Kamerlid
dr. Schuring. Men zou de wet nog
voor mei van het volgend jaar afge
kondigd willen zien.
In de huidige opzet ontbreekt een
afgeronde opzet van de maatschap
pelijke en staatsburgerlijke vorming,
aldus de memorie van toelichting.
Het vak staatsinrichting wordt weg
gedrukt in de geschiedenis en krijgt
geen eigentijdse behandeling, ge
richt op de toekomst Het vak recht
is maar een bijkomstig aanhangsel
van de economische vakken en het
vak maatschappijleer is nog steeds
niet van de grond gekomen.
De redenering van het ministerie
is dat er in het voortgezet onderwijs
gewoon teveel vakken zijn; vandaar
combinaties van vakken.
De VSW een jonge generatie
naast de oudere verenigingen op dit
gebied wil de vakken staatsin
richting, recht en maatschappijleer
afzonderlijk in de wet genoemd zien.
Een vakkencombinatie onder een
nieuwe naam acht men niet meer
nodig; de integratie zal in de prak
tijk wel groeien. De voorgestelde
verandering zal niet meer uren eisen:
het is meer een hergroepering, al
dus de uitvoerige toelichting bij het
concept-wetsvoorstel.
Spaartunogniet?
Om te sparen met het
Premie Spaaiplan moet u
21 zijn. En niet ouder dan
59. Wonen in Nederland,
't Belastbaar inkomen mag
in'69 niet hoger zijn
geweest dan 15.000 gulden.
Als u tussen de f 25,—
en f 250,per jaar spaart
ontvangt u een premie van
20%. Belastingvrij.
Om aan de Zilvervloot te
beginnen moet je ten
minste 15 zijn.
En niet ouder dan 20 (oud-
militairen 23). De inleg is
max. f 300,en min. f 30,—
per jaar. Premie is 10%
over inleg-plus-rente.
Belastingvrij.
Spaartual?
Dan weet u, dat u de
hoogste premie ontvangt
wanneer u tijdig voor het
einde van het jaar het
max. spaarbedrag inlegt.
Kijk het even na
en stort dit jaar bij
als het kan.
Inlichtingen bij de vele
aangewezen instellingen
en bij het Ministerie van
Sociale Zaken en
Volksgezondheid afd.
Voorlichting bezitsvor
ming, Antwoordnummer
51, Den Haag. Postzegel
plakken hoeft niet.
(Van onze soc.-econ. red.)
DEN HAAG In het centraal
georganiseerd overleg voor over-
UTRECHT De onderne
mingsraad van de NS is bezorgd
over het materieelpark van het
bedrijf. De raad constateerde in
een vergadering dat er bij de
NS te veel oud materieel rijdt.
Door het intensieve gebruik
en de hoge snelheid met name
bij de nieuwe dienstregeling tre
den defecten op. Het huidige
materieel is overbezet.
Volgens een der leden van de on
dernemingsraad zijn er 's ochtends
bij het begin van de reizigersdienst
bij het samenstellen van de trei
nen 30 tot 40 wagens tekort.
Die zijn dan niet beschikbaar om
dat ze in onderhoud zijn of omdat ze
moeten worden gerepareerd, aldus de
NS-voorlichtingsdienst.
Krap in vel
Het oude materieel vraagt meer on
derhoud en er is onder meer door
geldgebrek de afgelopen jaren in de
levering van nieuwe wagens een ach
terstand ontstaan. Hierdoor zit de NS
„krap in het vel" met reservemate-
rieel.
„Wij zijn wat betreft onze investe
ringen natuurlijk grotendeels afhan
kelijk van overheidsgelden uit Den
Haag", aldus een NS-woordvoerder-
President-directeur van de NS. mr.
De Bruin, zei: „Zolang het om woor
den gaat lopen de visies van Den
Haag en Utrecht aardig parallel.
Maar om visies te verwezenlijken
zijn financiën nodig. En die
vormen meestal een struikelblok".
De directie vreest intussen dat het
„steeds weer oppoetsen van oud ma
terieel goed geld naar kwaad geld
gooien zal worden".
De spoorwegen hebben vooral be
hoefte aan elektrisch materieel voor
snelverkeer op lijnen met veel dicht
bij elkaar gelegen stopplaatsen. Wat
betreft de gestroomlijnde reizigers
treinstellen is de orderportefeuille als
volgt: voor 1971 tot en met 1973 zijn
14 twee-wagenstellen besteld bij
Werkspoor en 30 bij Talbot in Aken.
j Er volgt nog een order voor 18 wa-
I genstellen.
Ministeriële vrolijkheid bij het
bekijken van de album, cïie de
Zweedse minister van buiten
landse zaken, Torsten Nilsson,
gisteren kreeg bij zijn vertrek
van Schiphol na een driedaags
bezoek aan ons land. Zijn col
lega Luns zal ook in de album
wel menige schaterlach ontlok
kenHet album brengt het
bezoek van Nilsson in beeld,
minus deze foto wel te verstaan!
Houd bijt
machinist, trein
blijft staan
UTRECHT, In Apeldoorn is
woensdag een trein blijven staan om
dat de machinist door een hond was
gebeten.
De machinist, die uit Hengelo ln
Apeldoorn aankwam, had daar 22 mi
nuten de tijd voor zijn trein weer aan
de terugreis zou beginnen.
Hij wilde de pauze gebruiken voor
het nuttigen van een croquetje, maar
werd op het perron door een hond
gebeten. Omdat hij bang was voor
infectie, besloot hij even naar het zie
kenhuis te gaan.
Op het station sprak hij af, dat de
machinist van de eerstvolgende bin
nenkomende trein, met hem zou rui
len, zodat hij wat meer respijt kreeg.
Ondanks deze voorzorgsmaatrege
len redde hij het niet: hij was te laat
terug en bovendien verbood men hem
in hetziekenhuis, aan het werk te
blijven. Het gevolg was, dat NS de
trein Apeldoom-Zutphen moest op
heffen.
heids- en onderwijzend personeel
is gisteren geen overeenstem
ming bereikt over een salaris
advies aan de regering.
Alle ambetenarenbonden bleven op
hun eenmaal ingenomen standpunt
staan, behalve de christelijke centrale
van overheids- en onderwijzend per
soneel, die van mening is dat de loon
maatregel van de regering thans ge
respecteerd moet worden.
De CCOOP handelde daarmee in
overeenstemmine met het woensdag-
I avond door de drie vakcentrales vast-
gestelde standpunt dat de loonmaat
regel als een feitelijk gegeven moet
worden aanvaard, zulks in tegenstel
ling tot de bij het NKV en het NVV
aangesloten centrales van ambtena
ren en onderwijzers, de KABO en de
j ACOP. Deze beide organisaties wei
geren mee te werken aan een salaris-
I advies.
CORRECT
Daarmee bleef de CCOOP alleen
staan. Voorziter W. Wieringa deelde
ons mee dat, „nu de parlementaire
democratie heeft gefunctioneerd, wij
1 met de omstandigheden moeten le-
I ven" en dat „het gewenst is om ter
I voorkoming van nieuwe sociale on-
j rust de loonmaatregel correct na te
komen. In dit licht moet ook onze op
roep aan het PTT-personeel worden
gezien om de stiptheidsakties te be-
eindigen".
Gezien de loonmaatregel zal de re
gering binnenkort besluiten het over
heids- en onderwijzend personeel op
1 januari een salarisverhoging te ge
ven van drie procent, gevolgd door
één procent op 1 april.
De extra uitkering van 400 zal per
1 januari doorwerken in de vorm van
een vaste toelage van ƒ33.35 per
maand voor 23-jarigen en ouderen,
alsmede voor jongere gehuwden en
kostwinners. Ambtenaren en onder
wijzers van lagere leeftijd krijgen
een kleinere toelage.
Deze toelage die in een later sta
dium in de salarissen wordt verwerkt,
zal ook doorwerken in de overheids-
pensioenen. Er zal tijdig overleg wor
den gevoerd over de salarisverbete
ringen per 1 juli als de loonmaatregel
van de regering afloopt.
I DEN HAAG Volgens voorlopige
gegevens van het Centraal bureau
voor de statistiek werd in de maand
november 1970 met de bouw van
11.205 woningen begonnen, tegen
10.743 in november 1969- Het aantal
voltooide woningen bedroeg iri no
vember 1970 12.270, tegen 12.818 in de
overeenkomstige maand van 1969.
Gerekend over de eerste elf maan
den bedroeg het aantal begonnen wo
ningen 118.415 (112.829 in dezelfde pe
riode van 1969) en het aantal voltooi
de woningen 103.590 (110.534).
In de periode december 1969 no
vember 1970 werd met de bouw van
126.815 woningen begonnen en wer
den 116.170 woningen voltooid. Het
aantal intrekkingen van in voor
gaande maanden als begonnen opge
geven woningen bedroeg in deze
12-maandsperiode 1 830. Deze intrek
kingen zijn niet in mindering ge-
i bracht op het aantal begonnen wo-
I ningen.
