EDERLAND STAAKT EEN UUR
Commentaren
„V eiligheidsring"
rond Den Haag
I* Protest tegen loonrem Druk op het parlement
Vakbeweging neemt
geen genoegen
met een compromis
Vliegen duurder
Terugtrekking VS uit
Vïetnam vertraagd
Het Kwartet
(RITA)
TAXI
KERKHOF
„Stuur dia
van moord"
AOW EN AWW
EXTRA
VERHOOGD
Zeker 30 doden
bij treinbotsing
Loondebat op
de radio
ïeinwe Leidse Conrairt
*'*BER
Zaterdag 12 december 1970 51ste jaargang
Directeur: F. Diemer
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoetl"
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
lofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76
Telefoon 31441
Abonnementsprijzen p. w. f 1,26, p. m. f 5,40, p. kw. 16,15
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
Samen
Een verstandig man beoor
deelt het nieuwe naar het
oude. SOPHOCLES
I „Vooruit tante, probeer het eens. Het
is goed voor de spijsvertering."
Si
Opnieuw zachter
In de komende nacht zal de
temperatuur nog tot dicht bij het
vriespunt dalen, maar een de-
I pressie ten zuiden- van Engeland
voert zachtere lucht over 'Frank-
I njk naar het noorden. Morgen zal
I er meer bewolking zijn, gevolgd
door enige regen.
Achter het front zal de tempe
ratuur weer tot 8 a 11 graden
kunnen stijgen. Dit betekent dat
er voorlopig nog geen sprake is
van belangrijk kouder winter
weer.
Vooruitzichten voor maandag:
aantal uren zon: 1 tot 4. min.
temp.: 0 tot 4 graden boven nor
maal, max. temp.: van ongeveer
normaal tot 3 graden boven nor
maal, kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 80 procent,
kans op een geheel droog etmaal:
50 procent.
Zon en maan
13 december: zon op 8.40, onder
16.28; maan op 16.29, onder 9.48;
20 december L.K.
14 december: zon op 8.40, onder
16.28; maan op 17.38, onder 10.34;
20 december L.K.
Hoog water
Hoog water. 13 december: Rot
terdam le getij 4.59, 2e getij
17.16; Scheveningen 3.03 - 15.21;
Vlissingen 1.47 - 14.04; Willem
stad 5.34 - 17.53.
Hoog water, 14 december: Rot
terdam le getij 5.43; 2e getij
18 03; Scheveningen 3.51 - 16.04;
Vlissingen 2.30 - 14.48; Willem
stad 6.23 - 18.41.
Vandaag in ZO:
Link van Bruggen: „Zwervers op
weg naar huis", zo noemen zich
de Ambonezen in ons land
-)f- Rolf Hoekstra: LSD-gebruikers
willen „God in het gelaat zien"
Phé Wijnbeek: Kerstfeest gaat on
der in valse schijn
K- Frangois Bernard: Zigeuners
slachtoffer van rassendiscriminatie
Jeanne de Vlieger vernam van
mevrouw prof dr. H. M. in 't .Veld:
Emancipatie begint thuis
Dr. C. Rijnsdorp: Opschrift van
het kruis als symbool
-If Paul van Langstraat: Doordringen
in wereld van het super-kleine en
super-grote
Boekenhoek: o.a. over de drama
tische roman Q. B. VII van Leon
Uris
Dialoog: Gewetensbezwaren nu
eerder gevoeld
ff J. J. M. Kiggen: Kerstminiaturen
uit Engeland
I=BU U&UWL(/7l=l
INTERIEURVERZORGING
CRJN55UPGD
MEER KEUS IN1
PASSENDE OMGEVING
(Van onze sociaal-economische redactie)
UTRECHT De drie vakcentrales hebben gisteravond
unaniem besloten alle werknemers op te roepen om aan
staande dinsdag van 11 tot 12 uur het werk neer te leggen
uit protest tegen de algemene loonmaatregel van de rege
ring, die 's middags in de Tweede Kamer in discussie komt.
In vitale bedrijven dient een
aangepaste actie te worden ge
voerd om ontwrichting en niet-
bedoelde schade te voorkomen,
aldus het NW, het NKV en het
CNV in een gisteravond uitge
geven verklaring.
Tevens werd besloten een gesprek
aan te vragen met het seniorencon
vent van de Tweede Kamef (de frac
tievoorzitters en de Kamervoorzitter).
Grote sprong
In dit gesprek, dat mogelijk maan
dagavond zal worden gehouden, wil
len de vakcentrales duidelijk maken
dat volgens hun berekening door de
loonmaatregel de werknemers er in
het eerste halfjaar van 1971 in reëel
besteedbaar inkomen op achteruit
gaan (mede omdat de extra uitkering
van de 400 gulden pas op 1 juli in dc
lonen mag worden verwerkt) en dat
daarna een groter loonsprong moet
worden gemaakt om over het gehelg
jaar toch nog een stijging van het
netto-inkomen met twee procent te
bereiken.
Een derde stap die de vakcentrals
deden, was een oproep aan alle aan
gesloten bonden en hun leden om zo
veel -mogelijk protesttelegrammen
aan de Tweede Kamer te zenden, met
als bedoeling om het parlement zoda
nig onder druk te zetten dat het loon-
matigingsbesluit in haar geheel wordt
afgewezen.
Honderdduizenden
Uit de reacties die wij gisteravond
van vakbondsbestuurders vernamen,
kan de conclusie worden getrokken
dat vele honderdduizenden werkne
mers het werk dinsdag inderdaad
voor een uur zullen neerleggen.
Na afloop van de vergadering van
het overlegorgaan van de drie vak
centrales werd in een toelichting (na
drukkelijk gezegd dat de vakbewe
ging geen genoegen zal nemen met
een concessie van de regering alsnog
toe te staan dat de extra uitkering
van de 400 per 1 januari in de Ionen
wordt verwerkt.
CNV-voorzitter J. Lanser: „Die
vierhonderd gulden zit ons weliswaar
bijzonder hoog maar er kleven meer
bezwaren aan de loonmaatregel, die
wij daarom volledig afwijzen. We
zullen niet meewerken aan een com
promis. Men moet vertrouwen hebben
in de vakbeweging die zich herhaal
delijk bereid heeft verklaard de reële
loonstijging volgend .jaar achter te
willen houden 'bij de produktiviteits-
stijging."
Geen chaos
De heer Lanser zei dat de vakcen
trales niet uit zijn op een ontwrich
ting van dë economie door de staking
van dinsdag. Daarom duurt de actie
maar een uur. waarbij de werkne
mers gevraagd wordt zich disciplinair
te gedragen en aangepaste actie te
voeren waar het gaat om bijzondere
belangen-
Als voorbeelden hiervan noemde de
CNV-voorzitter gezondheidsinstellin
gen, de energievoorziening .en het
openbaar vervoer. Als mogelijkheid
van aangepaste actie zag hij het ver
richten van werkzaamheden volgens
„model".
„Het gaat ons er alleen maar om
het parlement duidelijk te maken dat
het alle werknemers in Nederland
emst is met de afwijzing van de
loonmaatregel".
Op de vraag wat er zal gebeuren
als het parlement de loonrem toch
aanvaardt, wenste de heer Lanser
zich niet uit te laten. „Dat zou neer
komen op een bedreiging van het
parlement maar woensdag zullen de
vakcentrales zich nader beraden over
de verderes tappen en die zullen ui
teraard afhankelijk zijn van wat in
de Kamer gebeurt."
Initiatief metaal
Het initiatief tot de uurstaking is
genomen door de drie vakbonden in
de metaalindustrie, die hun plan aan
de drie vakcentrales hebben voorge
legd met de bedoeling er een alge
mene actie van te maken.
Intussen hebben de bouwvakbon
den, die gisteren hebben laten weten
zich niets van de loonmaatregel te
zullen aantrekken, met de werkge
vers een akkoord bereikt over een
nieuwe tweejarige cao voor de zeven
duizend werknemers in de timmer
fabrieken.
De loonstijging zal in 1971 variëren
van 4,3 tot 4,9 procent, de ƒ400 zal
per 1 januari in de loonschalen wor
den verwerkt en voor -1972 is een
loonstijging van vier procent over
eengekomen.
Ambtenaren
In het centraal georganiseerd amb-
tenarenoverleg heeft mr. C. van Veen
van binnenlandse zaken gisteren
meegedeeld dat de loonmaatregel ook
geldt voor het' overhelds- en onder
wijzend personeel, voor wie de sala
risverbeteringen gebaseerd worden op
de gemiddelde ontwikkeling in het
bedrijfsleven. Wel - wordt telkenjare
vooraf een salarisverhoging gereali
seerd, die - zo dicht mogelijk in de
buurt van de verwachting ligt, waar
na in de herfst van het jaar daarop
een zogenaamde na-calculatie plaats
vindt.
De bonden van overheidspersoneel
hebben de staatssecretaris laten we
ten afwijzend te staan tegenover de
loonmaatregel (die maximaal drie
procent per 1 januari en nog eens
maximaal twee procent per 1 april
toestaat). Het overleg wordt donder-
dagv oortgezet.
De heer J. J. van Raalte, voorzitter
van de Nederlandse vereniging van
journalisten, toonde zich verbaasd
over de brief van minister Klompé.
Hij vindt het een dwaze situatie, dat
de regering heeft gerageerd met de
aankondiging dat in de toekomst mo
gelijk zendtijd zal worden gevorderd.
„Dat betekent, dat niet wordt on
derkend, dat radio en televisie vol
wassen communicatiemedia zijn, die
tot de pers behoren. Het zou toch on
voorstelbaar zijn dat de minister pa
pier in een krant vordert", aldus de
heer Van Raalte. Hij voegde daaraan
toe, dat door deze zotte gang van za
ken is aangetoond, dat de huidige
Omroepwet niet deugt.
r
K
NARMSTRAAT1A LEIDEN
vraagt chauffeurs
GENEVE De luchtvaartmaat
schappijen die bij de International
Air Transport Association zijn aan
gesloten, zullen hun tarieven voor het
passagiersvervoer op de route tussen
Amerika en Azië via het noorden van
de Atlantische Oceaan en Europa op
1 april verhogen.
Gisteren werd na afloop van een
IATA-conferentie in Genève meege
deeld dat de tarieven voor de routes
tussen Noord-Amerika en het Cari
bische gebied eveneens zullen worden
verhoogd maar dat op beide routes
lage toeristische tarieven zullen wor
den ingevoerd.
De ijssculptuur van Woody van Amen ter gelegeheid van de opening
van het Rotterdamse Lijnbaancentrum neergezet, neemt steeds gril
liger vormen aan. En dat zonder dat de kunstenaar er een beitel naar
I hoeft ui te steken. Een kwestie van smelten. Met recht een koud kunstje.
Vrees voor actie Zuidmolakkers
DEN HAAG Marechaussee
en politie hebben in en rondom
Den Raag uiterst strenge veilig-
heidsmatregelen genomen. Ge
vreesd wordt dat de Zuid-
molukkers dit weekeinde wei
eens zouden kunnen proberen
een diplomaat te ontvoeren naar
Zuidamerikaans voorbeeld.
De overheid is bedacht op
een dergelijke actie van de
steeds meer radiciliserende Zuid-
molukkers als reactie op de be
rechting van de „33 van Wasse
naar", die maandag begint.
Ambtswoningen van diplomaten,
ambassades en ministeries worden
extra bewaakt. Op belangrijke pun
ten in de stad en op de toevoerwegen
staan verborgen tv-camera's opge
steld. Agenten met walky-talkies
staan eveneens op vitale punten..
Verdachte bewegingen in de stad
worden op video-recorders vastge-
Overstromingsramp
in Indonesië
kost 82 doden
DJAKARTA Bij aardverschui
vingen en overstromingen op de Indo
nesische Sangihe-eilanden bij Celebes
zijn 82 mensen gedood.
De overstromingen troffen het ei-
landengebied vorige week, maar pas
gisteren werden hierover berichten
ontvangen. De gouverneur van Noord-
Celebes heeft Djakarta om hulp ge
vraagd. Ongeveer 25000 mensen in 22
dorpen op diverse eilanden zijn dak
loos geworden.
N.V. A. SLUYTER Zn.
VERZORGT AL UW TRANSPORTEN
DOOR HEEL NEDERLAND
Rotterdam - Telefoon 010 37.34.28
Britten blijven
zonder stroom
LONDEN De onderhandelingen
tussen de directie van de nationale
elektriciteitsbedrijven en de vakbon
den zijn gisteravond mislukt en de
langzaam-aan-aktie zal worden
voortgezet, zo werd in Londen be
kendgemaakt.
Losgeld voor consul
BRASILIA De Tupamaros in
Uruguay hebben een losgeld van een
miljoen dollar geëist voor vrijlating
van de Braziliaanse consul in Monte
video, Diaz Gomide, die vier maanden
geleden door hen werd ontvoerd.
Zijn echtgenote, die een brief van
hem heeft ontvangen met deze mede
deling, is naar Brazilië gereisd om
het geld in te zamelen.
legd. Er zijn zelfs mannen met hand
camera's, evenals auto's met tv-
camera's die al rijdend opnamen
maken. Pantserwagens van de mare
chaussee zijn in het bewakingssys
teem ingeschakeld.
Ondanks alle veiligheidsmaatrege
len heerst bij de overheid onzekerheid.
Er zijn inlichtingen dat de Zuidmo-
lukkers acties overwegen, maar men
tast in het duister over het hoe, waar
en wanneer. Vandaar dat alle veilig
heidsmaatregelen zo onopvallend
mogelijk worden uitgevoerd.
Delftse politie:
DELFT De Delftse politie staat
sceptisch tegenover het donderdag
ontvangen nieuwe uitvoerige epistel
met bijzonderheden over de wurg-
moord op mevrouw Ada van Lans
bergen. De politie noemt echter de
mededeling in de brief, dat voor en
na de moord dia's zijn gemaakt, een
„intrigerend detail".
Het zou de politie zeer welkom zijn,
indien de onbekende in zijn verme
telheid om te bewijzen dt hij inder
daad de moordenaar is, zover zou
gaan om een dia te sturen. De rozen
krans, waarvan sprake is in de brief,
werd door de politie niet gevonden.
De politie sluit het niet uit dat de
moordenaar de rozenkrans heeft mee
genomen.
Het blijft overigens voor de politie
zeer de vraag of alle briefschrijvende
en telefonerende onbekenden een en
dezelfde figuur zijn.
DEN HAAG Het kabinet is van
plan de uitkeringen krachtens de
AOW en AWW met twee procent te
verhogen. Met spoed zal b(j de Twee
de Kamer een wetsontwerp worden
ingediend dat deze zogenoemde voor-
indexering zal regelen.
Gevoegd bij de reeds vastgestelde
structurele verhoging met twee pro
cent en de geïndexeerde drie pro
cent verhoging, betekent dit dat bei
de uitkeringen per 1 januari met in
totaal zeven procent zullen stijgen.
Premier De Jong heeft dit gisteren
bekendgemaakt.
bPRAAG Minstens 32 mensen zijn
om het leven gekomen toen gisteren
de Boedapest-Berlijn-expres 45 kilo
meter ten westen van Brno op ont
spoorde goederenwagons inreed.
De mogelijkheid bestaat dat er nog
meer slachtoffers onder de wrakstuk
ken liggen.
(Van onze radio- en
tv-redactie)
HILVERSUM Volgende week
dinsdag vanaf 2 uur zullen de loonde-
batten in de Tweede Kamer recht
streeks worden uitgezonden via Hil
versum 2. De NOS stelt pogingen in
het werk, ook toestemming te krijgen
voor directe uitzending op televisie.
DEZE DAG is een bij uitstek belang
rijke in politiek Nederland. De drie
grote confessionele partijen komen
vandaag immers tot een gemeen
schappelijk urgentieprogram. Het
kan voor de komende tijd leiden tot
eenheid van partijorganisatie.
Men mag dit alles zien als een be
wijs, hoe thans mogelijk is wat tot
voor betrekkelijk kort als op zijn
minst onwaarschijnlijk werd aan
gemerkt.
Hoe het te verklaren? Raken we wat
los van de eigen wortels en gevoe
len we ons minder geremd om el
kaar althans aan de oppervlakte
van het leven te vinden? Of hebben
we integendeel ontdekt ook aan de
wortels gemeenschappelijkheid te
hebben?
Er zijn momenten waarop men ge
neigd is voor de ene, gelukkig ech
ter ook waarop men geneigd is voor
de andere verklaring te kiezen.
De mens van vandaag is realistisch
ingesteld. Hij breekt met zienswij
zen die hem niet langer vermogen
te imponeren. Hij verlangt geloof
waardigheid. Dat kan leiden tot een
nieuwe opstelling, ook jegens dc
ander. Vandaag wordt daarvan een
nieuw bewijs geleverd.
Vandaag dan wordt gekozen voor
voortzetting van christelijke par
tijorganisatie. Maar dan een, ver
trouwen we, die zich baseren wil
op de gemeenschappelijke onder
grond. Wij achten dat een belang
rijk gebeuren en een dat velen zal
aanspreken.
De komende tijd zal nu moeten leren
wat bepalend zal blijken: die ge
meenschappelijke wortel of datgene
wat aan gemeenschappelijks aan dc
oppervlakte komt. Wij voor ons ho
pen op het eerste.
Motieven
DE WAARSCHUWENDE woorden
van president Nixon aan het adres
van Hanoi trekken om meer dan
één reden de aandacht. Zij bevat
ten een openlijk dreigement, dat
nieuwe bombardementen worden
overwogen. Maar ook suggereren
zij dat het vertrek van de Ameri
kaanse troepen in gevaar wordt ge
bracht.
Hier klopt iets niet. Nixon stelde des
tijds deze terugtocht afhankelijk
van de vorderingen, die de Zuidviet-
namese strijdkrachten zouden ma
ken. Met dit laatste lijkt het niet te
vlotten. Vooral nu zjj ook belast
zijn met militaire operaties in het
buurland Cambodja.
De Amerikaanse troepen kunnen door
tussenkomst van het Congres niet
in Cambodja opereren. Zij vullen
nu ook de gaten op, die als gevolg
van het Cambodjaanse avontuur in
Zuid-Vietnam zijn ontstaan. Het
schema van de terugtrekking komt
op deze manier dubbel in de ver
drukking.
Ook zonder de Cambodjaanse kruis
tocht zou Zuid-Vietnam er niet in
geslaagd zijn, het vertrek van de
Amerikanen op te vangen. Hier
wringt de schoen. En hier moet het
verband worden gezocht met de
onverwacht felle uitval van presi
dent Nixon.
Voordat de president het bijzonder
ingrijpende besluit neemt, opnieuw
luchtaanvallen op doelen in Noord -
Vietnam te gelasten, zal hij moge
lijk stopzetting van de Amerikaanse
terugtocht bevelen. Motivering zal
zijn, dat dc veiligheid van dc ach
terblijvende troepen niet op het
spel mag worden gezet.
De werkelijke oorzaak is het falen
van het vietnamiseren van het con
flict. Ook het ontbreken van enige
bereidheid in Saigon, naar een po
litieke regeling te streven, heeft er
alles mee te maken. Intussen wei
gert Nixon knopen door te hakken
en duurt de bloedige en zinloze
oorlog voort.
WASHINGTON De waar
schuwing die president Nixon
aan Hanoi heeft gericht en de
dreiging de bombardementen op
Noord-Vietnam weer te hervat
ten, hebben in politiek Washing
ton de indruk achtergelaten dat
de regering zeer ongeduldig
wordt over de manier waarop de
oorlog zich nu al maanden lang
voortsleept.
Men ziet er ook een teken in van
de bereidheid van de regering risico's
te nemen om er eventueel met mili
taire middelen ccn eind aan te ma
ken.
Nixons krachtige waarschuwing re-
sulteerde in een verscherping van het
debat over de Vietnam-politiek. De
„duiven" in de Amerikaanse Senaat
toonden zich vertoornd over wat zij
zien als een gevaarlijke koers van de
regering en nieuwe stappen die tot
een uitbreiding van de oorlog zullen
leiden.
William Fulbright, voorzitter van
de Senaatscommissie voor de buiten
landse betrekkingen, zei dat het dui
delijk is dat Nixon nog steeds pro
beert de oorlog met militaire midde
len op te lossen in plaats van door
onderhandelingen.
Minister Laird van defensie gaf nog
extra voedsel aan de verontrusting
door ten overstaan van de commissie
voor de buitenlandse betrekkingen te
verklaren dat de Amerikanen Viet
nam niet zullen verlaten voordat Ha
noi alle krijgsgevangenen heeft vrij-i
gelaten.
De woorden van Laird schenen een
aanduiding te zijn dat de terugtrek
king van Amerikaanse troepen zal
worden vertraagd en dat er een wij
ziging in de plannen is gekomen de
Vietnamisering volledig uit te voeren
zodat tegen het midden van 1971 alle
troepen uit Vietnam zouden zijn te
ruggetrokken.
Waarnemers geloven dat dc bedrei
ging de bombardementen te hervat
ten, bedoeld is om de vrijlating van
Amerikaanse krijgsgevangenen zeker
te stellen en de communisten te
dwingen in Parijs serieus te gaan on
derhandelen. Ook de noodzaak de
eenzijdige Amerikaanse terugtrek
king te beschermen, zou hierbij een
rol spelen.