Brood is niet zo lekker meer
GROTE FUSIE IN
ZUIVELWERELD
EEG wil een Europese
spoorwegmaa tsc happij
KVP-rapport pleit
voor erkenning DDR
Krachtmeting Engelse
regering en vakbonden
in beslissend stadium
Diplomatiek contact
Bonn en Warschau
Drie Zuidnederlandse coöperaties
Als verdrag in werking is getreden
Uitspraak voor
herstel eenheid
in de ARP
DINSDAG 8 DECEMBER 1970
Ministers dringen aan op nauwe samenwerking
BRUSSEL De spoorweg
maatschappijen in de EEG-lan-
den zulen heel nauw moeten
gaan samenwerken. Dit hebben
de zes ministers van vervoer .gis
teren unaniem in een resolutie
gevraagd.
Ieder jaar zullen de maatschappijen
in een rapport de vorderingen om te
komen tot een Europese spoorweg
maatschappij moeten rapporteren.
Zowel op technisch als commercieel
gebied wordt bij de maatschappijen
op nauwere samenwerking aangedron
gen., zo lichtte staatssecretaris Keyzer
de resolutie toe. Hij noemde deze
initiatief van Nederland en Frankrijk
een groot succes.
Luchtkussen
Enkele punten uit de voorstellen
zijn: standaardisering van rollend ma
terieel, samenwerking bij nieuwe tech
nieken (bv. luchtkussentreinen)geza
menlijk bestellen van materieel, op
stelling van internationale tarieven,
uitbreiding van internationale goede-
Hedenavond zal op de televisie
(Nederland I 22 uur) een veertig
minuten durende reportage van
Marcel de Groot over het eiland
Ambon worden vertoond. Op de
foto De Groot in gesprek met
een Ambonese vrouw, die uit
Nederland naar het eiland terug
keerde.
Verontrusting?
Zaterdag gaan de verontrusten in de
Gereformeerde Kerken zich beraden
over hun houding ten aanzien van de
synodebesluiten. Daar is op zichzelf
niets tegen in te brengen. Toch ben ik
niet gerust op wat in Rotterdam gaat
gebeuren.
Als men in Waarheid en Eenheid
uitspraken leest als „een scheuring is
onvermijdelijk", vind ik dat een voor
barige en ook onverstandige uitdruk
king. Laten we ons spiegelen aan de
scheuring van 1944.
Het waarachtig heil voor de kerk is
niet re vinden in een uiteengaan, maar
in een gesprek, in het proberen elkaar
te vinden, waartoe ook de generale sy
node ons heeft opgeroepen.
Prof. Ridderbos schreef in het Gere-
ïormeerd Weekblad: „Dat we als kerk
elkaar zullen ontmoeten, dat hetgeen
ons onderling verbindt zo sterk, zo
doordringend is. en zozeer onder tucht
van de Heilige Schrift staat, dat onze
verschillen duidelijke overblijfselen
zijn van ons beperkt inzicht, en geen
wortels van een groeiende en voort
woekerende tweedracht".
En ds. Reeskamp: „Veel verontrus
ting zou verdwijnen als gestreefd
werd naar warme, levende, actuele en
praktische prediking en helemaal geen
theologie op de preekstoel". Ten slotte
prof. Kuitert: „Basis van vertrouwen
moet herkregen worden. Ik ben geen
wolf in schaapskleren".
Uit deze uitspraken proeven we een
geest om elkaar niet los te laten, maar
elkaar zien te vinden in wederzijds
begrip. Het is ontstellend hoe laatdun-
"kerd er soms gesproken en geschreven
wordt over sommige theologen. Is het
dan niet begrijpelijk dat een gewoon
gemeentelid ook mee gaat huilen' met
de wolven in het bos? Je ziet vaak dat
de goegemeente geen idee heeft
waarover het eigenlijk gaat.
Dan zou het kunnen gebeuren dat
die goegemeente zaterdag a.s. toch
mee gaat beslissen. We hopen en bid
den dat de „verontrusten" zich mogen
laten leiden door de Geest van Chris
tus. de koning der Kerk.
KAMPERLAND (Z)
J M. Filius
DEN HAAG In deze tijd van super
markten en dynamische grootwinkelbe
drijven kopen veel vrouwen liever brood
van de gezellige kleine warme bakker,
dan de automatisch geknede, gebakken
en verpakte sneetjes van de grote
bakkers.
Het brood van de warme bakker vin
den ze veel verser en lekkerder. Toch
meent 41 procent van de huisvrouwen
van 50 jaar en ouder dat het brood
vroeger lekkerder was dan tegenwoor
dig. Ook van de jongere vrouwen, die
wat minder vergelijkingsmateriaal heb
ben, vindt 25 procent dat het brood
vroeger smakelijker was.
Al deze zaken zijn aan het licht geko
men bij een -onderzoek dat de Neder
landse Stichting voor Statistiek In op
dracht van het verontruste Bedrijfschap
voor het bakkersbedrijf heeft laten in
stellen. Deze verontrusting Is het gevolg
van het dalende broodverbruik in ons
land.
In de drie grootste steden blijken vele
broodkopers zoveel waarde aan de
tongstrelende functie van deze spijs te
hechten, dat zij het liever halen in het
knusse winkeltje van de warme bakker,
dan het brood te consumeren dat de
„groten" bij hen thuis bezorgen.
Dat men bij de grote bakker koopt,
wordt voornamelijk gedaan om gemaks
redenen. Zou echter ook de kleinere
bakker meer aan huis gaan bezorgen,
dan zullen de grote bakkers, willen zij
hun positie handhaven, zich aan de
smaak van het publiek moeten aanpas
sen.
De bezorging is echter van zo'n groot
gewicht dat eenderde van de onder
vraagden zelfs wel een dubbeltje per
brood méér wil betalen als de bakker
maar aan de deur blijft komen.
Ondanks het algemeen verbreide
vooroordeel dat Nederlanders alles wat
van ver komt beter vinden, komt het
buitenlandse brood er even slecht af als
het Nederlandse. Uitgezonderd het Fran
se: Frankrijk blijft voor de helft van de
ondervraagden het broodland bij uitstek.
De achteruitgang van de broodcon
sumptie valt hoofdzakelijk te constateren
bij gezinnen uit de hoogste welstands
klassen. Men serveert hier nogal veel
knackebröt aan het ontbijt. In de mid
denklasse eet men naast brood veel pap
of havermout in de vroege ochtenduren.
De laagste welstandsgroep houdt het
voornamelijk bij brood en beleg.
Niet alleen de smaak, ook de bena
ming van het beestje schijnt van invloed
te zijn op de verkoop. De woorden „bo
terham" en „sneetje brood" wekken bij
velen associaties op met het begrip
ouderwets. Het woord „sandwich" doet
de mensen aan „gezellig" en „lekker"
denken.
Naar de mening van de ondervraag
den kan het broodverbruik positief wor
den beïnvloed door het beschikbaar zijn
van veel verschillende soorten vers
brood. De heren bakkers zullen hun as
sortiment dus wel moeten gaan uitbreir
den.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De Neder
landse politiek ten aanzien van
de Duitse kwestie moet volgens
een rapport van het wetenschap
pelijk instituut van de KVP het
volgende inhouden:
Volkenrechtelijke erkenning van
Oost-Dyitsland.
Een regeling van de Berlijnse
kwestie. De vier grote mogendhe
den moeten weer verantwoordelijk
worden voor geheel Berlijn.
Erkenning van de Oder-Neisse-
grens.
Nietigverklaring van het verdrag
van München. West-Duitsland en
TsjeChoslowakije zullen hiervoor
een formule moeten vinden.
In het rapport, dat vandaag is uit
gebracht, wordt nadrukkelijk gesteld
dat deze politiek alleen gevolgd kan
worden samen met de bondgenoten.
Voortdurend moet rekening worden
gehouden met de positie van West-
Duitsland. Het doen van eenzijdige
concessies levert geen bijdrage aan
de oplossing van het Duitse vraag
stuk en de opbouw van een Europees
veiligheidsstelsel. De Duitse kwestie
is essentieel voor het Europees veilig-
hedsoverleg.
Permanent overleg
Over de Europese veiligheid heeft
een andere commissie van het weten-
schappelijk instituut van de KVP ge
rapporteerd. Deae commissie waar
schuwt dat de Westeuropese samen
werking niet zodanig wordt dat de
toenadering tussen de landen van
Oost- en West-Europa afkapt of voor
lange tijd onmogelijk wordt gemaakt.
Eén Europese veiligheidsconferentie
wordt onvoldoende geacht om alle
vraagstukken op te lossen. Daarom
pleit het rapport voor een permanent
orgaan van overleg. Aan het overleg
over de veiligheid moeten alle geïnte
resseerde Europese staten deelnemen,
ook Duitsland, de Verenigde Staten
en Canada. Het Westen moet volhou
den dat alle volkeren, ook de Oosteu-
ropese het recht van zelfbeschikking
hebben.
Het rapport pleit verder voor een
akkoord tussen de NAVO en War
schaupact, over een geringere mili
taire inspanning, hoewel het af-
schrikkingsevenwicht tussen Oost en
West blijft bestaan. Met name doelt
de commissie op een vermindering
van de strijdkrachten in centraal
Europa.
Verder moeten de contacten tussen
Oost en West groeien op allerlei ter
rein. Hierdoor kan de spanning afne
men. Oost en West zouden gezamen
lijke projekten kunnen opzetten op
het gebied van de waterhuishouding,
het vervoerswezen en de energievoor
ziening. Oost-Europa zou kunnen
profiteren van het economisch poten
tieel van West-Europa.
Wanneer deze ontwikkeling door
zet, aldus het rapport, kunnen NAVO
en Warschaupact geleidelijk terugtre
den en zich laten overkoepelen door
een Europese veiligheidsorganisatie.
HEERLEN Een van de
grootste concentraties in de Ne
derlandse zuivelwereld van de
laatste jaren staat voor de deur.
Vandaag, morgen en overmor
gen zullen de ledenvergaderin
gen van Campina te Eindhoven,
Sibema te Sittard en De Mijn
streek te Heerlen moeten beslis
sen over een fusie per 1 januari.
In totaal 75.000 veehouders zullen
als leden van deze drie Zuidneder
landse coöperaties bij deze beslissing
betrokken zijn. De nieuwe onderne
ming. die Campina gaat heten zal
tweeduizend mensen in dienst hebben
en een jaaromzet van ƒ300 miljoen,
zo vertelde directeur W. Derks van
Sibema.
Behalve de drie grote coöperaties
zullen zich ook nog vijf kleinere
streekbedrijven in Noord-Brabant
zich bij Campina aansluiten.
Ijsfabriek
Zowel Sibema als Campina brengen
een ijsfabriek in. Daardoor komt één
van de grootste consumptie-ijsonder-
nemingen tot stand, met een miljoe
nenomzet en een grote export.
Het nieuwe concern zal sterk ge
noeg zijn om investeringen te doen in
nieuwe machines, die een assortiment
aan zuivelprodukten in plastic of pa
pieren wegwerpverpakking kunnen
produceren, dat de consument tot nu
toe alleen in het buitenland tegen
kwam.
Na een testperiode zal de concen
tratie kunnen dienen als springplank
voor verdergaande via fusies te
bereiken samenwerking met ande
re zuivelbedrijven in Zuid-Nederland,
meent de heer Derks.
Hij noemde het verheugend dat
volgens plan eveneens per 1 januari
een fusie zal worden gerealiseerd tus
sen acht zuivelbedrijven in midden-
en Noord-Limburg en Oost-Brabant.
Tientallen Belgische
studenten opgepakt
BRUSSEL De Belgische minister
Vranckx van justitie zei gisteravond
voor de radio dat de studenten die in
Leuven en Brussel staken in verband
met hun bezwaren tegen zijn vreem
delingenbeleid, het slachtoffer zijn
van uitgebreide agitatie.
Hij betreurde het dat „sommige
academische en kerkelijke overheden
door hun ondoordachte verklaringen
een beweging aanmoedigen, waarvan
ze niet kunnen overzien waartoe ze
zal leiden".
Dertig tot veertig studenten werden
gisteravond gearresteerd tijdens een
„happening" ter ondersteuning van
de zaak van de buitenlandse studen
ten.
Advies ESP-bestuur:
Verwerp voorstel
vennootschapsrecht
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Het bestuur van de
ESP (Evangelische solidariteitspartij)
heeft een beroep gedaan op de leden
van de Tweede Kamer om het wets
ontwerp vennootschapsrecht te ver
werpen. Amenderen heeft geen zin.
In een brief aan alle Kamerleden
wordt gevraagd niet mee te doen aan
de schijnvertoning. Voorgesteld wordt
immers dat de bedrijfscommissarissen
hun colleges zelf aanvullen en bepa
len „wie er in hun kring past".
Op de vakbeweging doet het be
stuur van de ESP een beroep zich los
te maken van het SER-compromis,
omdat de regering van het advies is
afgeweken. De vakbeweging, zo stelt
de ESP, is in de SER onder het juk
van de werkgevers doorgegaan. Veel
symptomen wijzen erop, aldus de
ESP. dat de democratisering van de
maatschappij niet langer op zich kan
laten wachten.
De hooggespannen verwachtingen
van de sociaal-economische democra
tisering zijn in de knop gebroken.
Het autonome-denken van de onder
nemerswereld moet worden doorbro
ken, stelt de ESP. De economische
macht van de enkelen moet worden
verspreid over alle deelnemers van
de produktiegemeenschappen.
rentransporten en sneller internatio
naal reizigersvervoer én de oprichting
van internationale maatschappijen
voor het beheer van bepaalde diensten.
In het kader van de internationale
spoorwegunie zal veelvuldiger over
leg moeten worden gepleegd met an
dere Europese staten, vooral met Zwit
serland en Oostenrijk, twee landen
waardoor veel EEG-spoorwegyerkeer
passeert.
Staatssecretaris Keyzer vindt dat
ook op luchtvaartgebied In de toe
komst iets soortgelijks tot stand moet
komen. De Europese commissie zal
een initiatief nemen om experts van
de zes landen een nauwere samenwer
king op luchtvaartgebied te laten be
studeren.
Centrale financiering
gemeenten verlengd
DEN HAAG - De regering heeft
aan de colleges van gedeputeerde sta
ten meegedeeld dat de centrale
financiering van de gemeenten op
nieuw met een jaar wordt verlengd.
Dit op grond van de voortdurende
schaarste op de kapitaalmarkt.
In de circulaire staat ook dat mi
nister Witte veen ƒ400 miljoen uit de
voorinschrijfrekening van het Alge
meen Burgerlijk Pensioenfonds voor
de centrale financiering heeft vrijge
geven. Deze middelen zullen moeten
worden gebruikt voor consolidatie
van gemeentelijke vlottende schuld.
STER VAN BETHLEHEM
Deze exclusieve 21,6 karaats
gouden kerstpenning Is voorzien
van een flonkerende diamant, die
de ster van Bethlehem symboli
seert. Hierbij behoort een casset
te van origineel olijfhout af
komstig van de OHifberg bjj Je
rusalem dit kostbare olijfhout is
1000-2000 jaar oud.
De voorzijde vertoont de diaman
ten ster die boven Bethlehem
blijft stilstaan: op de voorgrond
de drie wijzen van het Oosten
die In aanbidding nederknielen.
De achterzijde vertoont de we
reld, de vredesduif met het olijf
takje en het geheel wordt om
kranst door het woord VREDE
in vele talen.
Alle penningen zjjn genummerd,
gezet met een echte diamant en
voorzien van een garantie- en
verzekeringsbewijs
(Diamant
tn karaats)
Aantal e m/m prtJ»
•A. 7 gr.
•B. 12% gr. as
•C 30 gr. 38
•D. 00 gr. 38
E. 130
F. 340 gr. 91
G. 480 gr. 9i
Levering voor
de kerst
A 689,- 0.30K
A 1350,- 0.60K
A 3700,- 0.90K
5400,- 1.80K
Prijzen INCLU
SIEF B.T.W.
Te bestellen bö banken, juweliers
en rechtstreeks btj
ORANJE MUNT-DEN HAAG
LANGE POTEN SA
TEL. 070 - 64.69.24'
Een gouden penning, een warde
aft.
Collegiale gelukwensen voor de
charmante 23-jarige Dorthe
MaltojtNielsen, een verkoop
stertje in een warenhuis in Ko
penhagen, die zich verloofd
heeft met prins Christian van
Denemarken, neef van de Deense
koning. De officiële verloving
van het paar is zaterdag op het
kasteel Sorgenfri gevierd.
WARSCHAU/BONN West-
Duitsland en Polen zullen na
het in werking treden van het
normaliseringsverdrag, dat gis
teren in Warschau door beide
staatshoofden is ondertekend,
diplomatiek betrekkingen aan
knopen.
Overigens kan de ratificatie door
het Westduitsc parlement nog even
op zich laten wachten, omdat de re
geringscoalitie evenals trouwens
Bondskanselier Brandt dit afhan
kelijk heeft gesteld van een Rus
sische toezegging om de problemen
rond Berlijn enigermate op te lossen.
Het Westduitse volk en de politici
denken beslist niet eensgezind over
de verdragen en Brandt moet voor
zichtig manoeuvreren in de Bonds
dag, waar hij over een krappe meer
derheid van slechts zes stemmen be
schikt.
Enquête
Hoe verdeeld de bevolking over de
Ost-politiek oordeelt, kan worden af
geleid lit de uitslag van een enquête,
die de laatste vier dagen Is ingesteld:
Vier procent noemt het verdrag
sobadelijk, dertig procent vindt het
overijld genomen, 52 procent noemt
i het noodzakelijk en veertien procent
overbodig.
Wel zei 78 procent van de bijna
1500 ondervraagde mensen dat het
verdrag de weg opent voor een ver
zoening met Polen.
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft inmiddels
haar tevredenheid betuigd met de on
dertekening van het verdrag. Gehoopt
wordt dat het zal bijdragen tot ver
mindering van de spanning in Euro-
LONDEN De krachtmeting
tussen de regering-Heath en de
vakbonden, eigenlijk al begon
nen toen de Conservatieven in
juni aan de macht kwamen, is
gisteren een beslissend stadium
ingegaan.
De regering moet enerzijds het
hoofd bieden aan het unaniem verzet
van de vakbonden tegen haar hervor
ming van de arbeidswetgeving en an
derzijds aan ver-gaande looneisen
van enkele bonden.
Gistermorgen is het personeel van
de elektriciteitsbedrijven een stipt
heidsactie begonnen, die niet alleen
een „Kerst-bij-kaarslicht" maar ook
een geleidelijke verlamming van de
industrie tot gevolg zou kunnen heb
ben en voor vandaag hadden enkele
radicale bonden een nationale
24-uursstaking uitgeroepen uit protest
tegen het hervormingsplan.
Tegen
De voornaamste bonden en het
vakverbond TUC hebben zich, hoewel
ze ook tegen de hervorming gekant
zijn, tegen de 24-uursstaking uitge
sproken en haar als „politiek" beti
teld.
Het afgelopen weekeinde verklaar
den premier Heath en minister Bar
ber dat zij niet zullen zwichten voor
„chantage" en de inflatie zullen be
strijden door de loonontwikkeling in
toom te houden.
Verkiezingen?
In politieke kringen vraagt men
zich af of Heath misschien rekent op
toenemende ontevredenheid van het
publiek over de vakbondsagitatie en
in de huidige krachtmeting een mooie
gelegenheid ziet om binnen afzienba
re tijd het parlement te ontbinden en
nieuwe verkiezingen uit te schrijven,
in de overtuiging dat deze hem in het
parlement een veel grotere meerder
heid zullen bezorgen dan nu het ge
val is.
Allesbehalve vreemd is het onder
deze omstandigheden, dat de Labour-
oppositie en de bonden de regering
ervan beschuldigen, dat zij de arbei
ders „provoceert".
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De heer C.J. van
den Heuvel uit Ouderkerk aan den
IJssel heeft de brochure „Werkelijke
vernieuwing" geschreven. Deze bro
chure vormt een toelichting op een
uitvoerige resolutie van de ar-kies-
vereniglngen uit Ouderkerk en Ber-
kenwoude, welke resolutie Is voorge
legd aan het partijconvent van de
ARP. dat zaterdag bijeenkomt.
Het voorstel komt erop neer dat de
ARP af moet van de dwang-keuze
PvdAWD. De partij moet het
eigen program en het eventueel geza
menlijk urgentieprogram helpen uit
voeren in een na de verkiezingen te
realiseren open samenwerking.
De ARP, aldus dit voorstel, streeft
niet naar een Nederlandse CDU. Wel
moet men blijven streven naar de her
eniging van de reformatorische
christenen in een grote protestants-
christelijke partij.
Het is de bedoeling van de kiesver
enigingen door een eenvoudige en
eerlijke principe-uitspraak de een
heid in de ARP te herstellen. De bro
chure is verkrijgbaar bij de heer C.J.
van den Heuvel, Kerkweg 90, Ouder
kerk aan den IJssel. Prijs 2,15.
De gemiddelde Nederlander be
steedt ongeveer 45 uur van de week
aan zijn werk. Als het goed is slaapt
hij 56 uur per week en houdt zo 67
uur over om te doen waar hij zin in
heeft.
Rekenen we. dat die Nederlander
een vrije zaterdag heeft en de zon
dagsrust betracht, dan blijft hem
naast de dagelijkse arbeid nog zeven
uur per dag over.
Het grapje van Rudi Carrell, dat
een Duitse arbeider van de ene fa
briek een bijbaan heeft in een ande
re fabriek en de man, die daar aan
de draaibank staat intussen de
plaats van de eerste man gaat inne
men, kan zo waar gemaakt worden.
Gewoon stuivertje wisselen.
Of het mopje ook in Nederland
kan gelden is een andere vraag. We
zijn, geloof ik, zo'n nijver volkje
niet
Of misschien zijn we een zo crea
tief volk, dat we onze vrije tijd best
kunnen gebruiken en zijn we zo
wijsgerig, dat we allang zijn afge
stapt van het idee, dat geld gelukkig
maakt. Hoewel dat laatste nauwe
lijks denkbaar is in een tijd, waarin
de loonontwikkeling tot een kook
punt komt.
Dus kunnen we het op het crea
tieve houden. Recreatie is eigenlijk
altijd creatief. Of we nu knutselen,
het huis opknappen, de auto poetsen
of luieren. De luierende mens doet
immers niets anders dan zich op
nieuw opladen.
Zelf heb ik nooit moete met mijn
vrije tijd of het zou moeten zijn dal
het plotseling stilvallen van ge
dwongen activiteit me lichtelijk uit
het evenwicht brengt. Zo in de
stemming van alles willen en niets
doen.
Merkwaardig hoe snel de tijd dan
Recreatie
vliegt en de klok der plichten weer
slaat. Het ogenblik waarop beseft
wordt een kans gemist te hebben,
want opeens weet ik dan duizend
dingen, die ik had willen doen.
Maar dit zijn particuliere besog
nes.
De vrije tijd is ook een algemene
zorg. Hoe het amusement, het bezig
houden, gaar te stoven voor de mas
sa?
Is er ruimte voor nodig of zit men
liever op een kluitje?
Dr. ir. E. C. M Roderkerk, direc
teur van het Nationale Park de
Kennemerduinen. heeft eens gezegd:
„We krijgen zekei 700.000 bezoekers
per jaar. Minstens 85 pet concen
treert zich op ongeveer 200 hectares,
terwijl het gebied 1200 hectaren
groot is."
Het kluitje dus.
Maar dat is niet helemaal eerlijk
om te zeggen, want dagjesmensen
hebben maar een beperkte actiera
dius. De 1200 hectares zijn voor de
zwervers, de ontdekkers en voor de
genen die zich in het gebied thuis
weten.
Wie in een andere omgeving wil
recreëren moet weten wat er ver
wacht kan worden.
Tussen kerst en oudejaar kunnen
zij die een snipperdag hebben over
alle of ten minste vele recreatiemo
gelijkheden hun licht opsteken in
het Utrechtse Jaarbeursgebouw. Met
de blik vooruit wordt daar een
ideeënmarkt gehouden onder het
motto Vakantie '71.
Want die komt ook weer. En men
mag er zijn creatieve en recreatieve
beslommeringen om hebben.
Onze grootste recratie is ons druk
te maken over die recreatie.
Van onszelf en van anderen.
Waarmee ik maar zeggen wil, dat
een mens zich nooit behoeft te ver
velen. Ook al werkt hij voor het
kleinste deel van de week. Want la
ten we dat vooral goed onthouden!
