NAAST GEWONE CAO OOK
KAPITAAL-CAO CREËREN
Euromarkt-kandidaten zijn
het eens met de Zes
Voorzitter A. IJska van CBAT:
Regering is tevreden
over metro Rotterdam
Ivoorzitter
Levenslang
geëist tegen
Franz Stangl
Engeland uit
luchtbusproject
alles
goed/
en
wel]
O o
Piloten voor
opleiding
naar Canada
Volgend kabinet
beslist over
tweede nationale
luchthaven
Weer gesprek
stembusakkoord
bij links
Inbrekers
raasden uit in
warenhuis
ari
Over buitenlandse politieke problemen
KIND INGORKUM
DOODGEREDEN
Re^is Debrav
binnenkort vrij
Overwerk bij
PTT zaterdag
verplicht
Radio uit*
bij PTT
5
DONDERDAG 3 DECEMBER 1970
Gistermiddag heejt minister
Udink in het Koninklijk instituut
voor de tropen te Amsterdam de
nationale ontwikkelingsstrategie
1970/80 geïnstalleerd. Voorzitter
prins Claus bewondert samen
met het commissielid Gajentaan
de ivoren voorzittershamer, een
koninkrijksgeschenk aan de
gemeente Amsterdam
DüSSELDORF Tegen de voor
malige commandant van het Poolse
concentratiekamp Treblinka, Franz
Stangl, is gisteren tijdens een proces
te Düsseldorf levenslange gevange
nisstraf geëist.
Volgens de aanklager is Stangl ver
antwoordelijk voor de dood van
minstens een half miljoen Joden. In
de jaren 1942 en 1943 heeft Stangl er
voor gezorgd, dat dagelijks 15.000
mensen in de gaskamers van het le
ven werden beroofd
Stangl werd in 1967 door Brazilië
aan West-Duitsland uitgeleverd, na
dat zijn schoonzoon zijn verblijfplaats
voor ccn bedrag van ƒ28.000 aan Si
mon Wiesenthal had verraden.
LONDEN De Britse regering
heeft besloten niet deel te nemen aan
het gemeenschappelijke luchtbuspro
ject van Nederland, Frankrijk en
West-Duitsland. Engeland geeft de
voorkeur aan een geheel Britse lucht-
bus, de Bac 3-11, waarvan de ontwik
kelingskosten naar schatting 144 mil
joen pond sterling zullen bedragen.
Het besluit betekent overigens niet.
dat de Britse regering minder belang
stelling voor de andere gemeenschap
pelijke vliegtuigbouwprojecten zou
hebben gekregen.
Open brief
Heeft prof. Kuitert niet duidelijk
antwoord gegeven op de Open Brief
voordat deze was geschreven? Lees
zijn boeken er maar op na, waarin
men de antwoorden zal vinden op de
vragen die zijn gesteld.
Prof. Kuitert gelooft niet in de God
delijke inspiratie van de Heilige
Schrift. In zijn interview met Rik Val
kenburg „Haring of kuit" loochent hij
direct al de speciale roeping voor het
predikantschap. Volgens hem zouden
bij God alle beroepen gelijk zijn. ter
wijl God in de Bijbel toch duidelijk
onderscheid maakt tussen beroep en
roeping.
Om ebkele voorbeelden te noemen:
het gehoorzaam gehoor geven aan een
bevel door de Eeuwige aan Abram is
geen beroep doch een roeping, het
werk van Mozes is beslist niet met een
beroep te vergelijken.
Roeping heeft'niets met wetenschap
te maken omdat de geroepene niets uit
zfchzelf kan doen. doch alleen de wil
van Hem die roept moet gehoorzamen
D° profeten zijn duidelijke voorbeel
den van het geroepen zijn Als God
roeot dan wordt alle menselijke ver
stand uitgeschakeld. Denk aan Bileam
die niet anders kon dan Israël zege
nen. Hij werd zelfs door zijn spre
kende ezel vermaand. Maar ja. prof
Kuitert gelooft immers niet in een
sp-°kende ezel
Men moet echter niet vergeten om
Voor de,ze dwaler te bidden Paulus
schrijft aan de gemeente te Rome: ..Zo
zeker als Christus, toen wij noe zwak
wa*-en te zijner tijd voor goddelozen is
g*~ 'orven" Daarvoor kwam onze Hei
land naar deze verrotte wereld om
voor de goddelozen te sterven, voor
mij, voor u, voor Kuitert. Bid om zijn
bc'-ering en uw loon zal groot zijn.
Daarom blijven deze drie, Geloof,
Hoop en Liefde, doch de meeste van
die in de Liefde.
Schiedam J. L. van der Kruyt
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De regering
blijft vasthouden aan het beleid
om het openbaar vervoer te.
steunen. Dit geldt vooral voor
de stedelijke gebieden. Zo wer
den toezeggingen gedaan voor
de doortrekking van de Rotter
damse metro tot aan het inmid
dels in gebruik genomen station
Slinge, zo zei staatssecretaris M.
J. Keyzer in de Tweede Kamer
bij de behandeling van de be
groting van verkeer en water
staat.
De staatssecretaris herinnerde er
aan, dat toezeggingen ook gelden voor
de doortrekking van de metro naar.
Hoogvliet, de aanleg van de metro
verbinding Amsterdam Centraal Sta
tion Bijlmermeer en de aanleg van het
semimetrostation op het nieuwe sta
tion Staatsspoor te Den Haag met
drie toeleidende viaducten.
Gezien de goede ervaringen met de
metrolijn Rotterdam C.S.-Zuidplein
sinds 1968 mag men verwachten, dat
de investeringen in deze projecten
nuttig zijn. De staatssecretaris merkte
op:
De grote capaciteit van de stads-
BRUSSEL Minister Den Toom
van Defensie en zijn Canadese ambt
genoot MacDonald hebben gisteren op
de Navo-conferentie in Brussel in
principe overeenstemming bereikt
over opleiding van Nederlandse pilo
ten in Canada.
Voorlopig' geldt de overeenkomst
voor twee jaar. In die tijd zullen on
geveer 60 piloten in Canada worden
opgeleid. Dit zal gebeuren op de
Northrop F-5 straaltrainer.
De oplei4ing komt in de plaats van
de al tien jaar bestaande gezamenlijke
Belgisch-Nederlandse opleiding, waar
aan op 1 november 1971 een eind
komt.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG In de loop van het
volgend jaar zal de commissie-Fal-
kenhagen rapport uitbrengen over de
plaats van de tweede nationale lucht
haven. Dat wil zeggen, dat de beslis
sing door het volcende kabinet zal
worden genomen, zei minister Bakker
van verkeer en waterstaat gisteren in
de Tweede Kamer.
Bij het nemen van deze beslissing
zal de factor van de geluidshinder
van doorslaggevende betekenis zijn,
beloofde minister Bakker.
Deze maand wordt in enkele wo
ningen in de omgeving van Schiphol
een Proef genomen met dubbele
schuiframen Dit experiment kan zeer
helangrük zon voor de strijd tegen
de gelu'dsHinder.
Het lesvliegen van Schiphol zal
voor een deel naar Shannon worden
verplaatst.
De 27-jarige Bruce Davis, het lid
van Charles Mansons sekte die werd
gezocht in verband met de rituele
moord op de musicus Gary Hinman,
heeft zich bij de politie gemeld.
spoorlijnen, de regelmaat van de
dienstuitvoering en de relatief hoge
gemiddelde snelheid maakt dit ver
voer zeer geschikt voor de stedelijke
gebieden.
Ook uit oogpunt van milieuhygiëne
biedt dit vervoer grote voordelen.
Voor de metrolijn Rotterdam Cen-
trum-Alexanderstad-Ommoord zei de
staatssecretaris,' dat geen sprake is,
dat de beslissing over deze lijn wordt
uitgesteld tot 1974. De behoefte be
staat om via een aftakking naar de
wijken Oostgaarde en Middelwate
ring de nieuwe woonwijken te Capel-
le aan den IJssel een goede verbinding
te geven met Rotterdam.
Een gunstige beslissing is nog niet
genomen, omdat het vraagstuk van
de gezondmaking van dé
gemeentefinanciën van Rotterdam
nog een rol speelt.
KUSSENTREIN
Over de Schiphollijn is nog geen
beslissing genomen, zo antwoordde
minister Bakker in een meer dan drie
uur durende rede de Tweede Kamer,
omdat het toekomstig vervoersbeleid
nog niet duidelijk is bepaald.
Htj doelde op de Franse studie voor
een verbinding Den Haag-Schiphol-
Amsterdam met een luchtkussentrein.
In verschillende landen wordt ge
studeerd op moderne vervoerstech
nieken, zei de minister, en Nederland
mag de aansluiting niet missen.
UTRECHT Een aantal vooraan
staande leden van de PvdA, D '66 en
de PPR heeft elkaar gevonden op een
programma dat een basis zou kunnen
zijn voor een stembusakkoord bij de
komende verkiezingen.
De programmapunten zijn deze week
voorgelegd aan de partijbesturen en
aan de Tweede-Kamerfracties van
deze partijen.
Initiatiefnemers zijn: André van der
Louw, Marcel van Dam, Hans van den
Doel en Jan Nagel voor de PvdA,
Hans Gruyters, Ad Redeker en mr.
Van Lookeren Campagna voor D '66
en Henri Faas en Eric Jurgens namens
de PPR.
De programmapunten zijn o.a.: op
trekking van de sociale uitkeringen tot
het. netto-minimumloon, het mini
mumloon zal sneller moeten stijgen
dan het gemiddelde loon, verplichte
investeringen door pensioenfondsen,
verzekeringsmaatschappijen en spaar
banken in de woningbouw.
HOOGEVEEN Inbrekers hebben
in de nacht van dinsdag op woensdag
in een warenhuis in Hoogeveen voor
tienduizenden guldens schade aange
richt en voor een aanzienlijk bedrag
aan goederen meegenomen.
Honderden eieren werden door het
warenhuis gegooid, waardoor vele ar
tikelen werden besmeurd Blikken
vlees werden vertrapt, flessen tafel-
zuur over de goederen uitgegoten en
een camera van 1500 kapotgeslagen
Een aantal andere camera's, verrekij
kers. kleurenfilms, twintig sloffen si
garetten. een partij schoenen, laarzen,
pantoffels, overhemden en een grote
hoeveelheid levensmiddelen vormden
de buit. waarmee de inbrekers, na te
zijn uitgeraasd, vertrokken.
Voor het Hoogeveens warenhuis
betekent deze inbraak de vierde bin
nen een half jaar. Elders in Hooge
veen werd uit de woning van een
textielhandelaar 5000 ontvreemd. I1
Van onze soc.-econ. redactie)
UTRECHT De heer A.
IJska, voorzitter van de CBAT,
heeft vanmorgen in zijn ope
ningsrede voor de tweedaagse
algemene vergadering van deze
bij het CNV aangesloten organi
satie voor werknemers in de
agrarische bedrijfstakken en de
tabakverwerkende industrie ge
pleit voor het creëren van een
„kapitaal-cao" naast de collec
tieve arbeidsovereenkomst.
Over de verhouding tussen kapitaal
en arbeid zei de heer IJska, dat het
geen zin heeft om nu nog uit te zoe
ken of bezit al dan niet op gerecht
vaardigde wijze tot stand is gekomen,
maar dat het wel tijd wordt om na
te gaan in hoeverre nog sprake mag
zijn van een soort alleenrecht op de
vergroting van bestaand bezit.
„Het staat immers vast, dat nie
mand bezit op eigen houtje kan ver
meerderen. Daarvoor is altijd de volle
medewerking van anderen nodig. Met
andere woorden: de kapitaal-bezitter
neemt (direct of indirect) anderen in
dienst om zijn bezit te vergroten en
dat gebeurt dan doorgaans in de
vorm van een zakelijke onderne
ming", aldus de CBAT-voorzitter, die
concludeerde dat los gezien van
historische ontwikkelingen op zui
ver menselijke gronden aan de factor
arbeid meer waarde moet worden toe
gekend dan aan de factor kapitaal.
Bij arbeid is de mens zélf betrokken
en kapitaal is op zichzelf dood.
Volgens de heer IJska is het daar
om nodig tot een rechtvaardiger ver
houding in de honorering van beide
elementen te komen, waarbij het er
vooral om gaat dat aan de factor ka
pitaal het alleenrecht of het overwe
gend recht op vermeerderd bezit
wordt ontnomen.
Dat zou kunnen door evenals
voor de arbeid ook voor de kapi-
taalinbreng een soort „cao" te creëren
(waarbij voor het begrip cao dan
uiteraard een andere naam moet wor
den uitgedacht), waarin de honorering
van die inbreng wettelijk geregeld
wordt. De heer IJska dacht daarbij
•aan ttvee uitgangspunten: a. een nor
male honorering op basis van de be
staande marktwaarde (de rente) en b.
een bijzondere (maximale) honorering
daarboven, indien dat kapitaal met
risico is belegd, dwz zowel met kans
op winst als met kans op geheel of
gedeeltelijk verlies.
„Naar mijn vaste overtuiging moe
ten wij naar een systeem van kapi
taal-honorering op basis van deze
twee principes. Er zijn dan natuurlijk
heel veel variaties mogelijk, maar dat
is in de cao voor de arbeid ook zo",
aldus de CBAT-voorzitter, die hier
een uitgesproken taak zag voor de
christelijke vakbeweging, welke „de
evangelische waarden van rechtvaar
digheid, menswaardigheid en solida
riteit zo hoog in haar vaandel heeft
geschreven".
De heer IJska lanceerde nog een
tweede spectaculaire gedachte, nl.
naar een gelijkwaardige economische
macht van kapitaalbezitters en werk-
Scène uit de nieuwe aflevering
van de avonturen van Swiebertje,
die zaterdag op het scherm ko
men. We zien hier juffrouw Cor
nelia (de vrouw van Bromsnor)
in de winkel van Malle Pietje,
met de eigenaar van de zaak en
Swiebertje.
nemers te streven door een bundeling
van werknemersgelden in een be-
heersconsortium. dat gevormd >zou
moeten worden door de vakbeweging
(namens de werknemers) en de ban
ken, die salarisrekeningen beheren.
De CBAT-voorzitter illustreerde
met enkele cijfers wat daarvan de
gevolgen kunnen zijn: de totale
waarde van de Nederlandse aandelen,
genoteerd op de Amsterdamse beurs,
bedroeg op 31 december 1968 bijna
ƒ48 miljard. De totale loonsom (ex
clusief sociale lasten) bedroeg in dat
jaar ongeveer 55 miljard. Indien, per
jaar slechts 1 procent van dit bedrag
voor het beoogde doel zou worden
aangewend, dan zou reeds na ruim
acht jaar 10 procent van alle Neder
landse aandelen het eigendom van de
werknemers kunnen zijn! Gezamen
lijk zouden zij dan reeds veruit de
grootste en machtigste aandeelhouder
in het Nederlandse bedrijfsleven zijn
geworden.
Daarbij mag het, aldus de heer IJs
ka, niet gaan om „het recht van de
sterkste", maar om „niet meer en niet
minder dan het gebruik maken van
dezelfde middelen als waarover de
ondernemers nu al eeuwenlang be
schikken". Ook dit noemde hij bij
uitstek een taak voor de christelijke
vakbeweging, omdat ook hierin de
onderlinge solidariteit van de werk
nemers „op prachtige wijze" tot ui
ting zou kunnen komen.
De CBAT-voorzitter uitte in zijn
rede ernstige kritiek op de werkge
versleden in de hoofdafdeling sociale
zaken van het Landbouwschap
(Hasz). De goede en vruchtbare sa
menwerking tussen werkgevers en
werknemers in het Landbouwschap
loopt gevaar, indien in de Hasz niet
een moderner sociaal beleid gevoerd
zal worden dan tot nu toe het geval
is, aldus de heer IJska, die wees op
de moeilijkheden, welke altijd wor
den ondervonden bij het afsluiten
van nieuwe cao's (sommige contrac
ten zijn nog niet eens gedrukt of de
nieuwe onderhandelingen staan al
weer voor de deur) en op de gang
van zaken met de extra uitkering van
400. „Hoewel er uiteindelijk unanie
me adviezen door de centrale organi-
saties in landbouw en tuinbouw uit
de bus kwamen, weigeren enkele ge
westelijke i ondernemersorganisaties
nog steeds medewerking, zodat een
beroep op de arbitrage-clausule in de
cao's moet worden gedaan", zo zei de
heer IJska, die pleitte voor één lan
delijke cao, die dan de bestaande ge
westelijke cao's zou moeten vervan
gen.
Sprekend over de EEG deed de
CBAT-voorzitter de suggestie om te
komen tot een Europese Stichting van
de Landbouw, die ook besluitkracht
Farah Palevi, echtgenote van de
sjah van Perzië, heeft gisteren
tijdens haar bezoek aan Moskou
ook een rondgang gemaakt door
het Russische „bouwcentrum",
waar de hoofdarchitect van
Moskou M. Poshikin (links) haar
tekst eh uitleg gaf over de op
bouw van de sttad.
wordt verleend. Dan zou er, vooral op
sociaal terrein, veel meer tot stand
komen dan thans het geval is.
BRUSSEL De ministers
van buitenlandse zaken van de
zes Euromarkt- en van de vier
landen die lid willen worden
van de Euromarkt hebben giste
ren een eerste gesprek over bui
tenlandse politieke problemen
gevoerd.
De overeenstemming tussen de Zes
en de Vier bleek zo groot, dat men
alle vertrouwen heef in de mogelijk
heid, een gezamenlijke politiek uit
te werken.
In het overleg hebben twee zaken
centraal gestaan, de kwestie-Berlijn
en de situatie in het Nabije Oosten.
Over Oost-West-ontspanning was
men van mening dat er zeker voor
uitgang is geboekt.
Maar aan de westelijke kant zal
een bevredigende regeling van het
Berlijnse probleem als een duidelijke
proeve van de goede wil van het
Oosten gezien worden, aldus de West-
duitse minister Scheel.
De ministers zijn het erover eens
dat het viermogendhedenoverleg over
Berlijn eerst moet slagen, wil de
voorbereiding van een Europese vei
ligheidsconferentie succes hebben.
De confrontatie in het Nabije Oos
ten dient te worden afgbroken en er
dient geleidelijk ontspanning te wor
den bereikt volgens de formule van
de resolutie van de VN.
Een ander belangrijk aspect van
deze vergadering was de Engelse toe
treding tot de Euromarkt. Van Britse
zijde werd aangedrongen op een zo
danige versnelling van de onderhan
delingen, dat voor de volgende zomer
een principeakkoord is bereikt.
GORKUM Op de kruising Ban-
neweg-Vroedschapretraat is dinsdag
avond omstreeks kwart voor zeven de
ruim 7-jarige Pleuntje van den Heu
vel door een autobus overreden en op
slag gedood.
Vermoedelijk heeft het jongetje de
Banneweg willen oversteken en is
toen; onder de bus geraakt, nadat die
even tevoren in de Vroedschapsstraat
voor de kruising was gestopt om
voorrang te verlenen aan verkeer op
de Banneweg.
De bestuurder van de autobus, P.
v.d. Z. uit Gorkum, heeft van het on
geluk niets gemerkt. Aanvankelijk
reed hij niets vermoedend door, 'maar
werd later door een automobilist van
het gebeurde verwittigd. Aangezien
de politie om de juiste toedracht van
dit ongeval volkomen in het duister
tast, verzoekt zij eventuele getuigen
te melden.
LA PAZ De Franse auteur Regis
Debray. die in Bolivia gevangen zit,
zal rond Kerstmis ter gelegenheid
van een algemene amnestie voor poli
tieke gevangenen worden vrijgelaten.
Debray was in april 1967 door Boli
viaanse troepen gevangen genomen,
toen hij terugkeerde van een bezoek
i aan het guerrillakamp van de Cu
baanse revolutionair Che Guevara.
not ivoor in Eproi).*i
weer max. t.
min. t.
nrsl.
gist.
gist.
Amsterdam
regen
8
10
10
4
Brussel
8
9
Frankfort
regen
8
6
Genève
regen
10
Ö.l
Innsbruck
7w. bcw.
6
0.2
Kopenhagen
7
l.ocarno
licht bew.
11
-1
0
Londen
zw. bew.
10
5
U
S
1
Luxemburg
3
Madrid
mist
5
0
Majorca
onbew.
17
2
0
München
regen
0.3
Nice
zw. bew.
16
8
0
Parijs
10
8
Rome
licht bew.
17
n
Wenen
9
4
n
ZUrich
regen
1
S
0.3
AMSTERDAM De directie va»
het postdistrict Amsterdam heeft be
sloten het bestellend personeel, dat
normaal op zaterdag zes uur vrijwillig
overwerk doet, zaterdag dit overwerk
verplicht te laten uitvoeren. Dit in
verband met de stiptheidsactie van
de bestellers, waarin zij vrijwillig
overwerk weigeren.
De directie kan de ambtenaren op
de vrije zaterdag een normale dag
dienst verplicht laten uitvoeren,
eventueel verlengd met extra uren,
wat afhankelijk is van leeftijd, ge
zondheid en functie.
Directeur J. H. Meijer van het
postdistrict Amsterdam zegt de be
slissing te hebben genomen omdat de
bestelling anders zou stagneren. Hij
gaf toe, dat de lonen van de bestel
lers te laag liggen. Zelf heeft hij
daarom al voorgesteld deze met 60
gulden per maand te verhogen.
Zoals bekend, willen de bestellers
-150 gulden meer plus ..iets in de
hand" over 1970 en optrekking van de
jeugdlonen. Vandaag zou daarover
met de centrale directie in Den Haag
worden gesproken.
AMSTERDAM Volgens perso
neelsleden van het districtspost
kantoor aan de Oosterdokkade in
Amsterdam zouden gisteren enige
uitzendingen van de radionieuws
dienst, waarin, mededelingen werden
gedaan over de stiptheidsacties van
de postbestellers in Rotterdam en el
ders. binnen het gebouw zijn „wegge
draaid" of onderbroken.
In het postkantoor wordt muziek
bij het werk gebracht door middel
van de normale radio-uitzendingen,
die uit een regelkamer door ambtena
ren van de technische dienst naar de
afdelingen worden doorgegeven.
Districtsdirecteur J. H. W. Meijer
verklaarde desgevraagd van niets te
weten en juist opdracht te hebben
gegeven vooral de nieuwsuitzendin
gen te laten aanstaan, opdat iedereen
van de stand van zaken op de hoogte
zou kunnen blijven. De directie stelt
een onderzoek in.
TEL AVIV De 20-jarige Zwitser
René Breguet is door een Israëlische
militaire rechtbank tot een gevange
nisstraf van vijftien jaar veroordeeld
wegens een poging een torenflat op te
blazen.
