■WAT IS HET DOEL VAN
EEN VOLKSTELLING?
Conflict in Noord-Ierland
heeft politieke oorzaak
Strijd in Guinea
schijnt beëindigd
caballero. de sigaret
Privacy
wordt
beschermd
instrument voor bepalen beleid
Wervelstorm in
Zuid-Vietnam:
duizenden doden?
Chinese raketten
ontdekt bij
Russische grens
Lekkage oorzaak
van roetregen
„Vliegveld in
Noordzee"
Echte
9
DIN5DAG 24 NOVEMBER 1970
anders dan andere.
Toneelspeler en TV-acteur Henk van Ulsen
DEN HAAG De betekenis
van een moderne volkstelling, al
dus het CBS, gaat ver uit bo
ren het tellen van het inwoners
tal. Primair van belang is thans
het verzamelen van gegevens,
die niet aan andere informatie
bronnen kunnen worden ont-
eend.
Doel daarvan is de te verzamelen
egevens te combineren, waardoor le
vensomstandigheden en bestaanswij
zen van ons volk naar talrijke facet
ten kunnen worden doorgelicht.
Deze doorlichting vormt een onmis-
iaar uitgangspunt voor het treffen
van maatregelen en voorzieningen
zoor probleemgroepen in de samenle-
ESP
De ARP begon klein als een Gi-
••J deonsbende en groeide uit tot een
iactor van betekenis. Maar na de oor
log raakte de evangelische politiek hoe
langer hoe meer in het slop. Er was
niets meer om voor te vechten. Ook
ton van kleine luiden niet meer wor
den gesproken.
oraanstaande „christenpolitici"
len voornamelijk oog voor de con-
•ing van de eigen politieke
(ère en bekommerden zich nog
«hts-om de nood van anderen, zowel
nationaal als op internationaal ter-
ein, indien dat niet strijdig was met
,un eigen belangen.
Met name in 1967 kwam een groep
hristen-radicalen die grote terreinen
>raak zag liggen voor de evangeli-
che politiek en die daarin Christus
liet alleen met de mond maar ook met
lè daad wilde belijden, in opstand
:egen deze mentaliteit. De ARP ging
met Berghuis „links door de bocht".
■nEen conservatieve achterban die al
leen oog had1 voor het eigenbelang
beeft dit streven naar vernieuwing
vanuit de bevrijdende kracht van het
evangelie, kapot gemaakt. Prachtige
irogramma's verdwenen in de ijskast.
Wie vandaag kiest voor de drie grote
«confessionele" partijen stemt in we
zen op zichzelf en kijkt niet verder
dan zijn eigen bezit groot is.
Een reveil brak door in de oprich
ting van de Evangelische Solidariteits
Partij, die weigert door middel van
vergaande comDromissen de kwaliteit
van de evangelische politiek onderge
schikt te maken aan de kwantiteit van
de kiezers
In antwoord op de brief van de heer
Reugebrink in deze rubriek kan ik
gen dat de vraag of de ESP enige
invloed zal kunnen uitoefenen samen
hangt met de vraag of. analoog aan de
'ontwikkeling indertijd in de ARP,
'andaag de Reugebrinks, de Fabers de
denburgs en de Verküyls solidair met
haar willen zijn en samen met haar de
Evangelische kastanjes uit het politieke
vuur willen halen.
Voor de radicalen is onder de Bies
heuvels, de Mellema's en de Schmel-
zers geen plaats meer. Ze zijn er per
sona non grata en men slaagt er steeds
meer in hen monddood te maken. Een
oproep aan die radicalen, die nog aar
zelen de stap te wagen en de scheiding
der geesten volledig te doen zijn om
de gelederen te sluiten is dan ook op
z'n olaats. De vraag of de ESP enige
invloed zal kunnen uitoefenen zal
deels door hen zelf worden beant
woord.
DEN HAAG W. ten Haaf
Colijn (2 en slot)
Ik ben het volkomen eens met de
heer Labee in zijn ingezonden stuk
»ver Colijn. Maar waarom hij nu jhr.
ie Geer een trap na moet geven door
te zeggen: „Hij sliep zelf al", ontgaat
mij.
Ik zal de laatste zijn die het beleid
van De Geer voor en na 10 mei 1940
za! verdedigen. Integendeel, de terug-
heer in 1941 via Portugal naar het be
zette Nederlandse gebied was psycho
logisch absoluut niet te verdedigen,
maar dat De Geer niets heeft gezegd is
in strijd met de feiten.
Oo 4 rhéi 1940 hield De Geer nog een
radiotoespraak, waarin hij meedeelde,
dat er 21 personen waren geïnterneerd.
En op 10 mei 1940. 's morgens om 5
uur (waren alle Nederlanders toen
wakker?) kwam de ministerraad ten
huf?e van de m'n'ster-president aan
de Prins Mauritslaan 61 in Den Haag
biieen.
De proclamatie van koningin Wil-
he'mina werd mede door toedoen van
de ministerraad opgesteld. Men leze
het derde deel Mei 1940 van dr. L. de
Jong.
Daarom moet men niet alleen dr.
Colijn, die in september 1944 in Ilme-
nau in Duitsland overleed met rust la
ten. maar ook jhr. De Geer. die in
Bovember I960 overleed.
ZÖETERMEER P. van Wely.
ving (bejaarden, gehandicapten,
laagstbetaalden, werkende jongeren
enz.)
Behoefte
Een volkstelling dient ook voor de
doorlichting van regio's op verschil
lend niveau.
Er bestaat nl. een dringende be
hoefte aan vergelijkbare regionale
gegevens met het oog op bijvoorbeeld
de ruimtelijke ordening, de arbeids-
en woningmarktplanning, de onder
wijsplanning, de verkeersplanning,
het regionale industrialisatiebeleid,
marktanalyse, enz.
Een moderne volkstelling is een on
misbaar instrument geworden voor
alle instanties, die verantwoording
dragen voor de welvaart en het wel
zijn van onze bevolking. De volkstel
ling is echter evenzeer van belang
voor iedere individuele burger of
particuliere organisatie, die de be
staande maatschappelijke situatie
kritisch bekijkt en de sociale ontwik
keling kritisch volgt.
Ook aan. hen. staan de uitkomsten
van de volkstelling volledig ter be
schikking onafhankelijk van de vraag
of sprake is van een zakenman, de
leider van een groot- of kleinbedrijf,
een vakbondsbestuurder, eeh maat
schappelijk werkster, een leraar, stu
dent of scholier, een politieke organi
satie of welke geïnteresseerde dan
ook.
Onderzoek
Tenslotte is de volkstelling van
groot belang voor het wetenschappe
lijk onderzoek. Om de volkstelling
ook in dit opzicht zo volledig moge
lijk te doen renderen is de medewer
king ingeroepen en verkregen van
universiteiten en hogescholen.
De uitkomsten van de volkstelling
zijn uitgangspunt voor uit
voerige wetenschappelijke analyses
van een aantal actuele maatschappe
lijke problemen* zoals bijvoorbeeld
het probleem van de werkende
vroi|.v, van de buitenlandse gastar
beiders, van de huisvesting van ge
zinnen, van de verstedelijking, enz.
Om de privacy te waarborgen zul
len de namen en adressen van de ge-
telden* zo snel mogelijk worden ge
scheiden. De namen van de getelden
moeten echter om verschillende rede
nen voor het CBS bereikbaar blijven.
De naamkaarten zullen bij het CBS
zo snel mogelijk na ontvangst op
nummer worden gesorteerd, waardoor
het opzoeken van gegevens met de
naam als uitgangspunt praktisch on
mogelijk is. Daartegenover kan bij de
door het CBS tijdens de bewerking
uit te voeren^ controles met het num
mer als uitgangspunt de naam ge
makkelijk worden teruggevonden.
Vernietigd
De namen en adressen van de ge
telde Nederlanders, zowel als de aan
hen toegekende nummers hebben uit
sluitend een functie gedurende de
achtereenvolgende bewerkingsfasen
van de volkstelling. Aangezien zij
daarna overbodig zijn, worden zij
vernietigd.
Echter mag 10 pet. van de namen
en adressen door het CBS worden be
waard op voorwaarde dat voor elke
persoon de kans dat naam en adres
wordt bewaard even groot is.
Het bewaren van 10 procent van de
adressen gebeurt om de mogelijkheid
te openen de antwoorden die de be
trokkenen bij de volkstelling van
1971 hebben gegeven te vergelijken
met die welke zij bij de volkstelling
van 1980 of 1981 zullen geven.
Nederlandse geestelijken menen:
Het nieuwste op het gebied van
automaten is deze skitrainer, waarop
leerlingen door de combinatie van
film, ski's en stokken de eerste be
ginselen van deze moeilijke sport
onder de knie kunnen krijgen. Het
apparaat is te zien op een auto-
matententoonstelling in Wenen.
.HONGKONG Bij een wervel
storm die vijf provincies in het noor
den van Zuid-Vietnam heeft geteis
terd zijn volgens een in Hongkong
ontvangen bericht van het persbu
reau van het Zuidvietnamese natio
nale bevrijdingsfront tienduizenden
mensen omgekomen.
Het bureau haalt -een document
aan, waarin wordt gezegd dat de ver
liezen aan mensenlevens en de
materiële schade de grootste zijn in
de geschiedenis van deze gebieden.
Het aantal daklozen bedraagt volgens
dit stuk meer dan driehonderddui
zend, terwijl meer dan de helft van
alle landbouwgewassen is vernield.
„De barbaarse methoden die sinds
jaren door de vijand in Zuid-Vietnam
worden toegepast hébben de gevolgen
van deze tyfoon nog verzwaard," al
dus het persbureau, dat geen datum
noemt van de ramp, die zich in afge
legen bergachtig gebied zou hebben
voorgedaan.
Export bloemisterij-
produkten stijgt
HILLEGOM „Het ziet er naar
uit, dat de export van bloemisterij-
produkten over enkele jaren de bete
kenis van de export van bloemen en
van de bloembollenuitvoer zal over
treffen". Tot deze conclusie kwam
gisteren de heer Grootscholten uit
Poeldijk in de jaarvergadering van
de bloemkwekersvakbond.
De export van bloemisterijproduk-
ten zal dit jaar een bedrag van 350
miljoen gulden bereiken. Wordt hier
bij ook de binnenlandse afzet betrok
ken dan streeft de bloemkwekerij het
bloembollenbedrijf ruimschoots
met circa 100 miljoen gulden - voor
bij.
SCHIPHOL De onenigheid
in Noord-Ierland heeft geen
godsdienstige, maar een politieke
oorzaak. Dat menen vier Am
sterdamse geestelijken die giste
ren terugkeerden van een vier
daags bezoek, dat zij op uitnodi
ging van de presbyteriaanse en
rk-kerken in Belfast te Noord-
Ierland brachten.
Van enig verschil van inzicht tus
sen de twee katholieke en de twee
protestantse leden over de toestand ih
Noord-Ierland is geen sprake ge
weest, zo deelden zij na hun terug
keer op Schiphol mee.
Boodschap
De delegatie bestond uit ds. L. L.
Blok, scriba van de centrale kerke-
raad van de hervormde gemeente, ds.
W. van Boeyen, gereformeerd jeugd-
predikant, prof. dr. A. Th. Mous,
hoogleraar aan de katholieke theolo
gische hogeschool en dr. J. B. Gott-
schalk, leider van het rk-Open Deur-
werk.
Zij werkten een druk programma
af, dat o.a. bestond uit gesprekken
met ambtgenoten en met de minister
van onderwijs van Noord-Ierland.
Bovendien hebben de vier geestelij
ken in kerken een boodschap voorge
lezen van de bisschop van Haarlem,
mgr. Zwartkruis en van dr. G. Hart-
doff, voorzitter van de centrale ker-
keraad van Amsterdam.
De delegatie heeft ds. Paisley niet
ontmoet. Wel noemden zij zijn in
vloed op Noord-Ierland erg groot.
Wat hen vooral heeft getroffen was
de plaats die stadhouder Willem de
Derde inneemt in het Noordierse le
ven. Hij wordt daar als een nationale
hel vereerd, in de straiten ziet men
veel rood, wit en blauw.
Onze landgenoten hebben het plan
ontwikkeld in Belfast een begin te
maken met de opvang van de veelal
werkloze jeugd, vooral omdat in
Noord-Ierland een organisatie ont
breekt voor het jeugdwerk.
WASHINGTON In de nabijheid
van de Chinees-Russische grens zijn
onlangs enkele Chinese atoomkopra
ketten voor middellange afstand ont
dekt. Zij hebben een reikwijdte van
maximaal 1600 kilometer. Dit meldde
de „New York Times'', die het in
kringen van de Amerikaanse geheime
dienst had vernomen.
Amerikaanse deskundigen zijn van
mening, dat China binnen een jaar of
vijf ongeveer honderd van deze ra
ketten tot zijn beschikking zal heb
ben
EERBEEK Lekkage in de olielei
ding bij de papierfabriek Huiskamp
en Sanders is de oorzaak geweest van
de roetregen, die zich zoals gemeld in
het weekeinde boven Eerbeek be
vond. Op verzoek van de gemeente
lijke overheid zal het bedrijf maatre
gelen teffen, die een herhaling van
het incident uitsluiten.
De papierfabriek kreeg nog een ex
tra schade van enkele duizenden gul
den, omdat zaterdagnacht op een an
dere ketel moest worden overgescha
keld, waardoor de produktie uitviel.
Ed, LAURENS
DEN HAAG In de begrotende
Haagse gemeenteraad is gisteren het
idee geopperd dat de drie grote ge
meenten met rijkswaterstaat gaan
overleggen over de mogelijkheid van
een drijvend vliegveld in zee.
De suggestie kwam van fractievoor
zitter C. J. Buijtendijk van de PvdA.
Hij verwees naar soortgelijke oplos
singen elders in de wereld, zoals in
Hongkong, Sidney, New York en Ber
muda.
Voor een randstad met een bevol
king van vijf miljoen mensen is een
goede luchthaven een levensbelang,
zei het raadslid. Maar de situering
van een dergelijke luchthaven te
land is niet meer mogelijk in ver
band met de grote hoeveelheid ruim
te die deze voorziening vraagt en het
lawaai dat de leefbaarheid totaal ver
nietigt.
Volgens de heer Buijtendijk kan te
meer over een oplossing als een drij
vende luchthaven in de Noordzee
worden gepraat, omdat de Deltadienst
nu zijn knapste ingenieurs vrij krijgt.
Het weer in Europa
weer
max t. m
in. i.
nrsl.
gisteren
Amsterdam
onbew.
7
5
0.1
1. bew.
9
7
0.1
9
-1
0
onbew.
17
-4
11
Kopenhagen
motregen
6
a
0.1
zw. bew.
13
9
0.1
Luxemburg
onbew.
7
1
0
h. bew.
18
4
0
zw. bew.
18
6
0
onbew.
6
-6
0
Parijs
onbew.
19
0.5
onbew.
17
4
0
zw. bew.
7
5
10
Zürlch
T
Ernst van Altena (rechts), presenteert de nieuwe lang
speelplaat van Lenny Kuhr, getiteld Lenny de zomer
achterna tijdens een bijeenkomst gisteren in de
Maagdenkelder te Amsterdam. Op de foto driemaal
Lenny en eenmaal Ernst.
CONAKRY De gevechten
in de Guinese hoofdstad Cona- j
kry tussen het regeringsleger en
huurlingen schijnen voorbij te
zijn. Radio Conakry riep van
morgen de bevolking op de nor
male werkzaamheden te hervat
ten, maar wel wapens bij de hand
te houden.
Gisteravond was een nieuwe inva
siepoging vanuit zee afgeslagen.
uit Guinee de Ivoorkust bereikten
Ook de eerste groep reizigers, die
uit Guinea de Ivoorkust bereikten
sedert de strijd zondag begon, ver
klaarde te geloven dat aan de ge
vechten een eind was gekomen.
De reizigers zeiden dat de schepen,
waarmee de huurlingen aan land wa
ren gezet, inmiddels van de rede van
Conakry vertrokken waren. De ge
vechten hadden zich volgens hen ge
concentreerd rond het presidentieel
paleis en de kazernes.
De Britse baggermaatschappii West
minster Dredging Company, die met
75 employés in Guinee voorname
lijk Nederlanders werkt, meldt dat
al haar personeel in veiligheid is.
Hulp aangeboden
In middels heeft een aantal Afri
kaanse landen aangeboden Guinea te
gen zijn invallers te helpen. Dit zijn
Dakar, Kongo. Tanzania en Senegal.
President Haile Selassie van Ethiopië
heeft om een bijeenkomst van de or
ganisatie voor Afrikaanse eenheid ge
vraagd.
De Sowjetunie heeft Portugal giste
ren beschuldigd van misdadige gewa
pende agressie tegen de republiek
Guinea en onmiddellijke teruktrek-
king van huurtroepen geëist. Ook
Rusland zegt vastbesloten te zijn
steun te verlenen aan de strijd van
het Guineese volk tegen de aanval
lers.
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken deelde mee dat er
„sterke aanwijzingen zijn" van bui
tenlandse bemoeienis bij de aanval op
Guinea. Er is geen contact geweest
met Lissabon en Amerika beschikt
ook niet over aanwijzingen dat Por
tugese of enig andere regering erbij
betrokken is.
DEN HAAG Het Tweede-Kamer
lid Van der Spek (PSP) heeft de
minister van buitenlandse zaken ge
vraagd of hij bereid is Nederlandse
deelneming toe te zeggen aan een
eventueel te vormen VN-vredesmacht
tegen de agressie van Guinea.
De heer Van der Spek vraagt aan
minister Luns verder of het juist is,
dat de inval in Guinea gepleegd is
onder Portugese verantwoordelijk
heid. Indien de berichten hierover ge
heel of gedeeltelijk juist zijn, dan
moet de minister z.i. scherp proteste
ren bij de Portugese autoriteiten.
Van der Spek heeft verder ver
klaard dat volgens zijn informaties
onder dienstplichtige militairen veel
animo bestaat hulp te bieden in het
rampgebied in Oost-Pakistan.
IN HET Wcstafrikaanse staatje Gui
nee wordt vèel ophef gemaakt van
een invasie van „huurlingen", die
van Portugees Guinee uit zou zijn
ondernomen en ook over de grens
van Senegal en Mali zouden zyn
gekomen. De troepen uit deze lan
den zouden eveneens door Portugal
gefinancierd worden.
Dergelijke beschuldigingen worden
gemakkelijk uitgesproken. En zo
lang Portugal zijn koloniën geen
onafhankelijkheid heeft gegeven,
zal dat zo blijven. De werkelijke
oorzaak van de moeilijkheden van
president Touré ligt echter in Gui
nee zelf en in zijn houding tegen
over de buurlanden.
Touré, die in 1958 onafhankelijkhtid
verkoos boven nauwe banden met
Frankrijk, bevindt zich in eenzelfde
positie als een aantal jaren geleden
president Nkroemah van Ghana.
Deze werd afgezet, terwijl hij zich
te Peking bevond. Tourc nam het
liefderijk op in Guinee en maakte
hem co-president
Had Touré aanvankelijk teleurstel
lende ervaringen by zijn nauwe
samenwerking met Rusland en
was hy na verloop van tijd op Het
vrijgevige Amerika aangewezen,
sinds de komst van Nkroemah oriën-
de hij zich op Peking, compleet met
mobilisatie en indoctrinatie van de
jeugd.
Touré hield zich ook bezig met het
zenden van zijn eigen „huurlingen"
naar omringende Afrikaanse lan
den. Die noemde hij vrijheidsstrij
ders. Het lijkt er thans op, dat hy
een koekje van eigen dreg krijgt
gepresenteerd. Maar nu moet de
Veiligheidsraad er aan te pas ko
men.
Het verzet tegen de dictatuur van
Touré (en op de achtergrond Nkroe
mah) bleef de laatste jaren niet
verborgen. Touré nam steeds het
zekere voor het onzekere. Aan de
lopende band werden complotten
opgerold. Zelfs de stafchef van het
leger werd gearresteerd.
Men kan van de Afrikaanse landen
moeilijk verwachten, dat zij hun
samenleving inrichten zoals de
Westeuropcsc landen dat ooen
met alle gebreken die er aan kleven.
Zy leiden hun eigen leven en zoe
ken een eigen weg. Maar van dic
tatuur moeten de Afrikanen even
min iets hebben.
Dat was het probleem van Nkroemah.
Het is ook de oorzaak van de mnei-
ïykheden van Touré. En er is bijna
nooit een weg terug.
