Haasten voor safari!
BRITSE ARTSEN WILLEIN
ABORTUSWET
HANDHAVEN
Veel kritiek op
hervatting
bombardementen
Cross wordt gedood
als men hem vindt
Motorrijder (33)
reed door
overwegbomen
Dienstplichtigen
willen wereld-
rampenorganisatie
FLQ-LEIDER DREIGT:
Afscheid van
R. Smit
Jongen (15)
overlijdt
aan hard dru^s
ESP en PPR
kritiseren
drs. Bakker
Geen grote
crematoria
Sow jetunie
beter bewapend
Vechtpartij
met Ambonezen
in Moordrecht
6
MAANDAG 23 NOVEMBER 19?-==
Commercialisering bedreigt ook wilde dieren
UTRECHT
„Die afstanden daar kunnen wij ons niet voorstellen: Neder
land kan bijvoorbeeld met gemak in het Victoria Meer. In Oost-
Afrika is milieuvervuiling iets ongekends; alles is nog voor 100
procent in natuurlijke staat."
„Toch geloof ik, gezien de toenemende commercialisering van
de safari's, dat er over 50 jaar bordjes zullen staan met teksten
als „Naar de olifanten" en „Naar de giraffen". Wie nog iets wil
zien. moet zich haasten." Dit vertelt de heer M. Vermooten,
penningmeester van de Nederlandse Vereniging van Artsen-Auto
mobilisten (VVAA), die in 1965 het initiatief nam de reisver-
eniging van de VVAA een safari in Oost-Afrika te laten organi
seren.
Vermooten: Onze belangstel
ling voor safari's ontstond door
de enthousiaste verhalendie we
Huib Goudriaan
erover hoorden. We zeiden tegen
elkaar: Het moet toch mogelijk
zijn met leden van onze vereni
ging op safari te gaan?"
Bij deze vraag is het niet ge
bleven. In februari 1965 ver
trok een gezelschap van 21 le
den-deelnemers naar Kenia,
Tanzania en Oeganda. De reis,
die een groot succes werd, is
vervolgens elk jaar herhaald.
En van 16 oktober tot en met 1
november van dit jaar is de n.v.
RVAA (de reisvereniging werd
in 1966 een reisbureau) voor de
de zesde keer op safari geweest.
Op vijf van de zes gehouden sa
fari's is de heer Vermooten als
reisleider op getreden. Na tal van
keren de giraffen, olifanten, ze
bra's, krokodillen, leeuwen,
neushoorns en wat Oost-Afrika
nog meer aan grootwild te bie
den heeft, te hebben geobser
veerd, gefilmd en gefotogra
feerd, is hij niets van zijn en
thousiasme verloren.
„Oneindig groot?"
Hij licht dat graag toe: „Een .echte
natuurliefhebber, die wordt gecon
fronteerd met de oneindig grootse na
tuur en de dieren van Afrika, is ver
loren, zou ik bijna zeggen."
De safari van de RVAA duurt 17
dagen. De reis begint om zes uur 's
avonds op Schiphol: via een KLM-
toestel naar Brussel en vandaar per
Sabena naar Nairobi, waar de andere
dag om ongeveer tien uur 's morgens
wordt geland.
De afgelopen reis werd het Nairobi
National Park (10.500 ha groot maar
toch het kleinste park) en het Tsavo
National Park bezocht. Dit park (met
2.090 000 ha een oppervlakte van
tweederde van Nederland beslaand)
is in Kenia het rijkste aan groot wild.
Hoe ziet de dag van een safarigan-
ger eruit? „We slapen in de zoge
naamde lodge, een kamp in de
vorm van een „kraal" bestaande uit
tweepersoons huisjes. Twee keer per
dag wordt een safari gehouden: 's
ochtends van 7 tot 10 uur en 's mid
dags van 4 tot 7 uur. Vao 10 tot 4 is
het te warm en slaapt de natuur."
„Het vervoer geschiedt met kleine
busjes voor 6 personen, met een Ke-
niaanse chauffeur. Een safari is na
tuurlijk geen ritje over de autoweg
van Utrecht naar Arnhem. Niemand
hoeft te lopen, maar het hobbelen
door kuilen en beken vermoeit wel.
Je moet dit sportief opvatten. Wat
het eten betreft: ik heb zelfs in de
meest afgelegen kampen nooit eni
ge aanmerking kunnen maken."
Alleen de camera
Safarigangers zijn niet gewapend.
..Het enige wapen is de camera. Ook
de begeleider-jachtopziener is niet
gewapend. Ik heb overigens nooit ge
hoord van ongelukken."
Vermooten heeft de dieren van
Oost-Afrika in de meest uiteenlo
pende houdingen op dia's en films
vastgelegd. Hij laat etende leeuwen
zien en zegt: „Pa-leeuw jaagt niet
dat doen de vrouwtjes wel eet hij
eerst de lekkere beetjes van de buit
op. Soms is er een oude mannetjes
leeuw, die het van jongere heeft ver
loren en dan alleen gaat leven en
noodgedwongen eet, wat de groep
heeft laten liggen. Deze eenzame
exemplaren kunnen gevaarlijk wor
den voor de kudde van de Masai. De
ze dikke leeuw op dit plaatje heeft
zich kennelijk volgegeten en rolt zich
als een paard in de wei op zijn rug
door het gras."
„Hier ziet u jachtluipaarden op
jacht. Ze lopen in een tirailleurslinie
met de leider voorop. Ze bemoeien
zich niet met de mensen in hun
auto's. Die stinkende dingen zeggen
hun niets. Mooie dieren nietwaar?
Onbegrijpelijk dat mensen zo'n dier
kunnen schieten en vrouwen in zo'n
bontmantel kunnen lopen."
Als een taak
De heer Vermooten kan bijna ver
tederend vertellen over de eigen
schappen van het grootwild. „Wij
spreken in Nederland altiid over de
leeuw als de koning der dieren, maar
het is frappant dat de leeuw het eni
ge wilde dier is, dat tot op een af
stand van 20 tot 25 meter uit een
auto met afgezette motor en open dak
rustig kan worden gefilmd. Geen en
kele chauffeur zal dat met een olifant
doen. Een olifant kan tot 50 meter
worden genaderd, maar dan let de
chauffeur voortdurend op."
„Zodra dit dier ziin grote flaoore'n
opzet, loopt het op de auto in. Bij het
fotograferen of filmen van een oli
fant, staat de auto ook altijd zo, dat
onmiddellijk kan worden weggere
den. Is de auto weer zo'n 100 tot 150
meter verwiiderd. dan heeft de oli
fant geen interesse meer."
„De neushoorn valt het snelst aan;
op 50 meter afstand rent hii als een
tank in de aanval, met de kop naar
beneden, op je in. Als je weg rijdt,
draait hii weer af want hii reageert
od het geluid. Het onbetrouwbaarst is
Safariganger Vermooten: nog een stukje natuur
UTRECHT De wetenschappelijk
j medewerker drs. J. R. Ritsema van
j Eek (33) is zaterdag om het leven ge-
I komen toen hij met zijn motor door
j de gesloten overwegbomen in Vleuten
reed en tegen de trein botste.
UTRECHT b Op het-verkeersplein
bij het zwembad De Hommel raakte
een auto van de weg, viel enkele me
ters van het talud en kwam in een
sloot tot stilstand. Hierbij kwam de
48-jarige priester W. van Iersel om
het leven. Drie mensen werden ge
wond.
Bij ongelukken elders in het land
kwamen om het leven H.Koops (26)
te Markelo, D. v. d. Veen (49) te
Dantumadeel, W. Marijs (13) en mej.
Y. Mellema (17) te Emmeloord, J. H.
Rossieau (16) te Lichtenvoorde, B.
Groot Antink te Eibergen, Marion
Gravestein (22) te Amsterdam. A.
Mols (32) te Tilburg, J. Voogt (7) te
Diemen.
BUSSUM Twee dienstplichtige
korporaals willen een effectieve we
reldrampenorganisatie. Dit blijkt uit
een handtekeningenactie, die de twee
soldaten in de Kolonel Palm-kazerne
te Bussum zijn begonnen.
Zij dringen er bij de regering en
het parlement op aan dat deze de
oprichting van een dergelijke organi-
stie, onder auspiciën van de UNO.,
bevorderen. De aanleiding van deze
aktie is de overstromingsramp in
Oost-Pakistan.
De dienstplichtigen kunnen zich
dan ook uitspreken of zij eventueel
uitgezonden willen worden naar het
rampgebied aldaar. (Het is de bedoe
ling dat deze aktie in andere kazer
nes zal worden voortgezet.
de Afrikaanse buffel, een ontzèttend
sterkë, onprettige jongen, die op de
meest onverwachte momenten aan
valt."
Een andere dia: „Dit is de grijze
aap. Zo'n exemplaar was een keer op
onze auto geklommen, terwijl er nie
mand inzat. Toen konden we niet bij
de auto komen. Hij begon op het dak
te dansen en liet zijn slagtanden zien.
Ik heb toen.in de struiken de pias
gespeeld met een zakdoek aan een
stok en hem op deze manier hij
werd nieuwsgierig weggelokt."
„Mijn zoon nam toen een run,
sprong in de wagen en reed weg. De
aap was weliswaar weer op het dak
geklommen, maar door bruusk gas te
geven, schrok het dier zo dat het eraf
sprong. Een eind verder zijn we in
gestapt."
Vanaf terras
Loopt ook Oost-Afrika niet de kans
dat door de opdringende civilisatie dit
alles verloren zal gaan? „Zoals ik heb
gezegd, zal men zich moeten haasten
om nog iets te zien. Ik herinner me
dat vijf jaar geleden het safari-kamp
in het National Park Murchison Falls
uit enkele tentjes bestond. Nu is er
een onvoorstelbaar luxe hotel, waar
bij wijze van spreken op het terras
naar de leeuwen kan worden geke
ken."
„Vijf jaar geleden heb ik ook mijn
eerste nacht in Oost-Afrika in zo'n
tentje doorgebracht. Ik zal die nacht
nooit vergeten: ik werd wakker door
een vreselijk gegil van naar bleek
hyena's die 30 meter voor mijn
tent aan het vechten waren. Later
wen je wel aan nachtelijke geluiden
als het blaffen van de hyena's en het
rollend gebrul van de leeuwen.
„Toen ik na die eerste safari
weer op Schiphol stond, zei ik
tegen iemand: Wat we gezien
hebben is nog een stukje natuur
zoals Onze Lieve Heer het ge
schapen heeft; die betonmassa
hier met de stank van 100.000
auto's hebben wij ervan ge
maakt".
Misschien dat vluchten voor
„die betonmassa" het motief is
van de velen die voor de tweede
keer inschrijven voor een safari.
Vermooten: ,JHet grappige van
de safari van dit jaar was dat 9
deelnemers van vorig jaar ook
dit keer van de partij waren."
Op safari gaan mag dan fasci
nerend zijn, maar de reissom
van 2.580 per persoon voor 17
dagen is toch vrij hoog? „Met
het fotomateriaal, soevenirs en
zakgeld komt u op 3000 gulden.
Maar u bent dan 17 dagen volle
dig verzorgd uit en thuis, terwijl
tijdens safari steeds een bus met
chauffeur voor u gereed staat.
Ik zou zeggen: Gaat u eens spa
ren en op safari!"
Premie hoger
woningverbetering
in de winter
DEN HAAG Het ministerie van
volkshuisvesting en ruimtelijke orde
ning heeft besloten de premie voor
woningverbetering in de winter te
verhogen. De premie voor het verbe
teren, splitsen of samenvoegen van
particuliere woningen wordt met 20
pet verhoogd als het werk geheel
wordt uitgevoerd tussen 1 november
1970 en 1 maart 1971. De uitvoering
moet wel gebeuren door bouwvakpa
troons of hun personeel. De subsidie
is vooral bedoeld om in de winter
maanden de werkgelegenheid in het
bouwbedrijf te bevorderen.
In het Amsterdamse RAI gebouw is zaterdag de hondenschoonheids-
wedstrijd Cynophilia gehouden. Op de foto legt een van de bazen de
laatste hand aan het toilet van zijn fraaie fox-terrier.
PARIJS De Britse diplo
maat James Cross, die door het
Quebecse bevrijdingsfront is
ontvoerd, zal gedood worden als
de politie er achter komt waar
PIANOFABRIEK
GAAT DICHT
HOOGEVEEN De ruim dertig
personeelsleden van de pianofabriek
Rippen in Hoogeveen hebben ontslag
aangezegd gekregen, omdat de direc
tie de fabriek wil sluiten. Over een
afvloeiingsregeling wil de directie
overleg voeren met de vakbonden.
Het ontslag hangt volgens de direc
tie samen met de sterke stijging van
lonen en kosten. De „direct®e moet
daardoor tot besparingen komen en
wil de produktie overbrengen naar
het hoofdbedrijf in Ede en het toele
veringsbedrijf in Ierland.
hij wordt vastgehouden. Een lei
der van het front verklaarde
in een vraaggesprek, dat 0
ren in Parijs werd gepubliceerd
Maar als Cross niet wordt gev» D'
den zal hij onvoorwaardelijk wort
vrijgelaten. Dit zal gebeuren op o
ti jdstip dat de FLQ geschikt acht. i|
dus de FLQ-leide.r, die zich Franq
Girod noemt.
Hij zei dat Cross een andere
handeling verdient dan de vermot
minister Laporte, die op 10 okl
werd ontvoerd en een week later
wurgd werd teruggevonden. „Lai
was verantwoordelijk voor onze
lende. Hij had geknoeid met verl
zingen in Quebec", aldus Girod.
In twee kranten in Montreal wert
gisteren een brief afgedrukt, die va
Cross afkomstig zon zijn. Hierin ze
de zes weken geleden ontvoerde d
plomaat dat hij het goed maakt.
Secretaris-generaal
DEN HAAG - In gebouw Op Gou
den Wieken is zaterdag afscheid ge
nomen van de heer R. Smit, secreta
ris-generaal van de protestants-chris
telijke landelijke kruisvereniging Het
Oranje-Groene Kruis.
De heer Smit, die met pensioen
gaat wordt per 1 december opgevolgd
door mr. A. van Mazikj. De voorzitter
van het hoofdbestuur, ds. B. van Gin-
kel, bood een zonnewijzer aan. Hier
na spraken erevoorzitter dr. J. van
der Spek en de heer G. J. van Ame-
rongen, directeur van het Oranje-
Groene Kruis Overijssel, die namens
de provinciale en plaatselijke afde
ling de aanleg van een vijver bij de
bungalow van de heer Smit te Noot
dorp schonk.
De heer W. van der Hoek, admini
strateur van het landelijk bureau,
schonk onder meer een bureauklok
en mevrouw Smit ontving een zilve
ren taartschep.
Tijdens de receptie werd het woord
gevoerd voor de directeur-generaal
van de volksgezondheid, dr. P. Side-
rius, en door mr. J. W. van Gelder,
voorzitter van Het Groene Kruis, me
de namens -het Wit-Gele Kruis, onder
de aanbieding van geschenken.
Talrijke afgevaaridigden van orga
nisaties. instituten, inspecties, stich
tingen, kerkelijke instanties, izeken-
huizen, fondsen, bonden en verenigin
gen gaven van hun belangstelling
blijk.
EDAM In de nacht van zater
dag op zondag is te Edam een vijf
tienjarige jongen overleden ten ge
volge van het gebruik van hard
drugs.
De jongen was uit een ziekenhuis
weggelopen waar hij als verslaafde
was opgenomen. Zaterdagavond had
hjj zich op het toilet van een bar een
injectie gegeven.
SAIGON De hernieuwde
Amerikaanse bombardementen
op Noord-Vietnam hebben een
storm van kritiek veroorzaakt.
De leider van de democratische
fractie in de Amerikannse se
naat, Mike Mansfield, zei dat de
aanvallen Amerika opnieuw ver
der in de kwestie-Vietnam be
trekken. „Het gebeurde zal ver
tragend werken op het vinden
van een vredesregeling en het
terugtrekken van de Amerikaan
se troepen."
Senator McGovern noemde de
luchtaanvallen „bijna ongelooflijk."
„Als we de kostbare mislukkingen
van de laatste jaren bezien dan is
het gewoon dwaas om te denken dat
iets kan worden bereikt door dc bom
bardementen te hervatten," aldus
McGovern.
Zowel zaterdag als zondag vielen
Amerikaanse jachtbommenwerpers
luchtafweerstellingen en bevoorra
dingsdepóts in Noord-Vietnam aan.
In totaal 400 gevechtstoestellen van
luchtmacht en marine bestookten
urenlang grote gebieden in Indo-
China. Het was de grootste lucht-
campagne van de VS sinds zeven
maanden.
Antwoord
Meivin Laird, de Amerikaanse mi
nister van defensie, bevestigde de
bombardementen. De luchtacties vor
men een antwoord op aanvallen op
onze onbewapende verkenningsvlieg
tuigen, aldus Laird. Hij noemde de
aanvallen in overeenstemming met
„onze openlijk aangekondigde poli
tiek en vastbeslotenheid Amerikaan
se levens te beschermen."
Volgens Laird is de stopzetting van
de Amerikaanse bombardementen op
Noord-Vietnam in 1968 geschied met
het voorbehoud dat onbewapende
verkenningsvliegtuigen hun taak zou
den kunnen voortzetten. De Noord-
vietnamezen verklaarden dat er geen
sprake was van een soort stilzwijgen
de overeenkomst waarop Laird doel
de.
Zes Amerikaanse vliegtuigen zou
den bij de aanvallen zijn neerge
haald, zo meldde Noord-Vietnam. Van
Amerikaanse zijde werd hierover
geen bevestiging ontvangen.
Het Parijse vredesgesprek schijnt
volgens waarnemers door de bom
bardementen in gevaar te zijn geko
men. Er wordt rekening gehouden
met een tijdelijke onderbreking van
de besprekingen.
UTRECHT De behoefte aan gro
te crematoria is voorbij. De bestaande
crematoria kunnen een groot gebied
bestrijken en nu is het ogenblik ge
komen om kleinere crematoria te
bouwen met een capaciteit van onge
veer 1500 crematies per jaar, zoals die
zullen worden opgericht in Schagen
en Leeuwarden.
Dit zei de voorzitter van de crema
torium-vereniging Nederland, de heer
F. A. Wolbeek, zaterdag in Utrecht
bij de opening van het nieuwe cre
matorium in de wijk Overvecht.
Het aantal crematies in Nederland
stijgt voordurend. Het is opgelopen
van ruim 3000 (3,61 pet) in 1959 tot
12.486 (11.59 pet.) in 1969 en 12.275 tot
en met oktober 1970.
AMSTERDAM Bij een on
langs gehouden enquête onder
Britse artsen bleek dat twee op
de drie van hen van mening
waren dat de huidige abortus
wet gehandhaafd of verruimd
moet worden.
Dit zei zaterdag dr. M. Potts. me
disch directeur van de internationale
federatie voor gezinsplanning te Lon
den op een conferentie over abortus
in Engeland. Deze was georganiseerd
door de Nederlandse vereniging voor
sexuele hervorming in Amsterdam.
Nadat in 1968 in Engeland de wet
op de abortus in werking werd ge
steld, is het aantal onwettig geboren
kinderen gedaald. Een aantal tehui
zen voor ongehuwde moeders kon
daardoor worden gesloten, zodat er
(Van onze parlementeredactie)
AMSTERDAM Het bestuur
van de ESP (evangelische soli-
dariteitspartij) vindt, dat de dia
loog tussen de Nederlandse rege
ring en Zuid-Afrika ernstig heeft
Noch bjj de voorbereiding van zyn
bezoek noch in Zuid-Afrika heeft mi
nister Bakker waarborgen geschapen
om te voorkomen dat de voorstanders
van de apartheid dit Nederlandse be
zoek zouden gebruiken voor eigen
doeleinden."
Verder heeft minister Bakker vol
gens de ESP de onvergeeflijke fout
gemaakt door indirect een onder
scheid te maken tussen kleine en grote
apartheid. Hij heeft zich immers
waarderend uitgelaten over bepaalde
aspecten van het Bantoestambeleid
(grote apartheid).
Het „comité Zuid-Afrika" doet een
dringend beroep op regering en parle
ment. de uitlatingen die vice-premier
Bakker tijdens zijn reis naar Zuid-
GROTE PARTIJ
HASJ ONTDEKT
AMSTERDAM De Amsterdamse
politie heeft de hand weten te leggen
op bijna 49 kilo „Nepal"-hasjiesj. Dit
is voor zover bekend de grootste par
tij die ooit in ons land in een keer in
beslag is genomen.
De Amsterdamse recherche arres
teerde de 32-jarige Amerikaan J. Y.
die 46 kilo in zijn bezit had. Hij wei
gerde de politie te vertellen waar de
hasjiesj vandaan komt.
Verder werden in Amsterdam de
broers J. S. (24) en R. S. (26) aange
houden, die 25 gram opium en twee
en een half kilo hasjiesj in hun bezit
hadden. De waarde van de partij be
draagt 75.000 a ƒ120.000,—.
Afrika heeft gedaan te veroordelen.
Volgens het comité is de minister
volstrekt in gebreke gebleven het
standpunt van de Nederlandse rege
ring over te brengen, zoals voor de
aanvang van de reis is beloofd.
Ook de PPR heeft kritiek op de uit
latingen van minister Bakker. De
partij vindt dat de minister zeer ver
gegaan is begrip op te brengen voor
de apartheid. Zij vraagt zich af wat
de betekenis van deze reis is, voor de
gevoelens van Nederland en de be
trekkingen met de volkeren van Su
riname en de Nederlandse Antillen.
ruimte vrijkwam voor moeilijk
plaatsbare kinderen.
Geen bewijs
Daarnaast blijkt dat, afgezien van
een positieve mentaliteitsverandering
bij Britse artsen, de abortus tegen
woordig eenvoudig is uit te voeren
zonder grote risico's voor de patiënt.
Volgens dr. Potts is er geen bewijs
dat een liberalisatie van de wetge
ving het totaal aantal abortussen zou
doen stijgen. In zeer veel gevallen is
de vrouw na het laatste kind dat ze
heeftgekregen nog 15 of 20 jaar
vruchtbaar. Hij betoogde dat abortus
een logische aanvulling is op de be
staande voorbehoedmiddelen. In de
moderne tijd is er meer kans om een
ongewenst kind te krijgen dan in het
verleden. Uitsluitend gebruik van
voorbehoedmiddelen is niet vol
doende.
In geval va n verkeerd gebruik
moet volgens dr. Potts een legale
abortus kunnea worden uitgevoerd.
Dat hieraan behoefte bestaat bewijst
een Amerikaans onderzoek, waaruit
bleek dat meer dan een derde van
alle echtparen een ongewenst kind
had.
Tussen 1945 en 1968 werden in En
geland per jaar naar schatting hon
derdduizend abortussen verricht,
waarvan 15- tot 20.000 op medische
indicatie. In 1969 werden 55.000 abor
tussen op therapeutische gronden uit
gevoerd en in 1970 zullen dit er onge
veer 88.000 zijn. Het aantal abortus
sen verricht door onbevoegden daalt
naar schatting evenredig.
WASHINGTON De Sowjetunie
geeft drie miljard dollar per jaar
meer uit dan de VS voor defensie
technologie. Zij zal in de komende
paar jaar beter bewapend zijn dan de
VS als de huidige lijn zich voortzet.
Dit meent dr. John Foster, direc
teur voor defensie-onderzoek van het
Amerikaanse ministerie van defensie.
Een nieuwigheidje uit Cuba: eeijl
.,pijpsigaar':, een echte Havana, gdl
vormd als pijp. Vaardige handel!
rollen het rokertje in minder do<|
een kwartier. Een mondstukje all
aan een echte pijp completeert hd
geheel. Men moet er wel elf, tiaaalft
gulden voor neertellen. De pijpsigaaa
is al in Brussel gesignaleerd. P
MOORDRECHT Zuidmolukse en
Nederlandse jongeren zijn gister
avond slaags geraakt in de kantine
van de voetbalvereniging „Moor
drecht". Drie Nederlandse jongens
raakten gewond, een van hen moesl
naar een ziekenhuis worden overge
bracht.
De vechtpartij, die leidde tot ver-|
nielingen in de kantine, veroorzaakte
een gespannen toestand in Moor-I
drecht Van de auto van een arts. die
in de kantine eerste hulp verleende,
werden de ruiten ingegooid Een wa
gen van de rijkspolitie werd zwaar
beschadigd, toen deze de Ambonese
wijk binnenreed De politiemensen
wilden de kampraad vragen naar de
kantine te komen om de toestand te
bespreken. Een agent raakte bij de
aanval op de politieauto licht gewond
De politie probeerde gisteravond
door overleg een rustiger sfeer te
scheppen, waarin zij goed slaagde.