Computer Hervormde Kerk heeft al tien miljoen gekost Oecumenisch overleg over nieuwe belijdenis Overleg met regering op basis van gelijkheid Synode zwijgt over besluit Wereldraad Een woord voor vandaag Distinctieven niet langer strijdvraag BEROEPINGSWERK Japanse medailles voor jonge vaklui Synode denkt over alternatieven SYNODE BESPREEKT AKV-MOTIES Protestants-christelijk onderwijs Gemeentelic schenkt drie ton PZ "Weest niet bezorgd o\er uw leven, wat u zult eten of over uw lichaam, waarmee u zich zult kleden. Want het leven is meer dan het voedsel en het lichaam meer dan de kleding.Jezus richt deze woorden (u kunt ze vinden in Lucas twaalf) tot Zijn discipelen en via hen tot ons. Er zijn gelukkig tegenwoordig weinig mensen meer, die zich zorgen behoeven te maken over het dagelijks brood en over hun kle ren. Het is meer een kwestie van "wat zullen we vandaag weer eens eten?" dan van "wij weten niet of er vanavond nog wel een maaltijd op tafel staat". Of dat óók betekent, dat wij zonder zorgen leven is een heel andere vraag. De bezorgdheid, waartegen Jezus waar schuwt, krijgt een veel diepere betekenis door wat Hij eraan toe voegt, hl., dat het leven meer is dan het voedsel en het lichaam, dan de kleding. Jezus wil ons eraan herinneren, waar ligt ons doel? Bij het voedsel en de kleding, bij een niet aflatende en vaak krampach tige poging daarvan maar zoveel mogelijk te hebben? Of in het ge loof, dat wij, als kinderenal deze dingen ontvangen uit de vader hand van God? De raven hebben geen voorraadkamer of schuur, zegt Jezus, en toch voedt God ze. We lezen vandaag: Johannes 11 vers 1-16. Voor lenerpredikant (Van onze kerkredactie) DRIEBERGEN De hervorm de synode heeft er geen bezwaar tegen, dat de legerpredikanten rangonderscheidingstekenen dra gen. Vijf jaar geleden was deze zaak ac tueel. Ds. H. J. Diekerhof rukte de distinctieven van zijn uniform en de zaak gold een tijd lang als een sibbo- •let onder de legerpredikanten. Giste ren kwam ze nog eens ter sprake bij de behandeling van het rapport van de interkerkelijke commissie voor de organisatie van de geestelijke verzor ging van militairen. Dit rapport liet de zaak zelf in het midden. Ds. D. H. Scholten, de voor- zittter van de sectie Kerk en Krijgs macht van de Nederlandse Hervorm de Kerk. vertelde, dat het onder de legerpredikanten al lang geen strijdvraag meer is. Trouwens de rangen zijn ook in het leger zelf ge relativeerd. Generaal-majoor b.d. J. B. Ludwig noemde elke minuut, hier aan besteed, verkwiste tijd. Maar voor enkele synodeleden had de zaak nog duidelijk symboolwaar de. Ds. T. H. L. Beernink (Hengelo) vond de enige distinctief, die geschikt is voor legerpredikanten, de rouw band, „omdat je in het leger gecon fronteerd wordt met de anti-mach ten". De synode als geheel sloot zich ech ter aan bij het advies van de heer Ludwig: Laat deze zaak toch door de legerpredikanten zelf (vooral nu de verhoudingen onderling thans zo goed zijn) in internationaal verband opge lost worden. Het organisatierapport (waarvan het essentiële is, dat het de verant woordelijkheid voor de geestelijke verzorging exclusief bij de kerken legt) werd met drie stemmen tegen aangenomen. 1 13 2 3 4 5 6 7 8 9 1 10 11 12 Zandloper Vul horizontaal In: 1. een grote me nigte, 2. stamsymbool, 3. loze streek. 4. deugniet, 5. water doorlatend, 6. mede klinker. 7. medeklinker, 8. zangstem. 9. soort kers, 10. hijswerktuig. 11. ver voermiddel. 12. lange nekharen van dieren. BIJ juiste oplossing leest men verti caal 13 de naam van een knaagdier Oplossing vorige pusiel 1 f. 2. mis. 3. malie. 4. balorig. 5. assis tent, 8. filosoferen, 7. droefenis, 8. gene gen. 9. paria, 10. lek. 11. n. Vert 1. filoso feren. NED. HERV. KERK Beroepen te Dordrecht (toez.), C. den Boer te Zeist GEREP. GEMEENTEN Beroepen te Veen, C. Harinck te Utrecht; te Clifton (VS), D. Hakken berg te Dordrecht SCHIPHOL De 27 jonge Neder landse deelnemers aan de internatio nale beroepen wedstrijden, die in To kio zijn gehouden, hebben één gou den, twee zilveren en vier bronzen medailles behaald. De gouden medaille ging naar H. M. van Gestel uit Duizel voor het onderdeel instrumentmaken. Aan de wedstrijden werd in totaal door 274 kandidaten uit zestien lan den deelgenomen. DONDERDAG 19 NOVEMBER lny/g (VaD onze kerkredactie) DRIEBERGEN De computer, die de Nederlandse Her vormde Kerk heeft aangeschaft voor haar centrale ledenadmi nistratie, blijkt reeds tien miljoen gulden te hebben verslonden. Voor 1971 is er weer twee miljoen nodig, ruim zeven ton meer dan gedacht werd. Door deze geweldige spanningen dreigt de Hervormde Kerk in liquiditeitsmoeilijkheden te komen. Het gevaar is niet denk beeldig, dat ander kerkewerk drastisch beknot zal moeten wor den. Om dit te voorkomen, zal er op korte termijn een gerichte financiële actie worden gevoerd onder een aantal mensen. Als deze actie een miljoen opbrengt, zal de Hervormde Kerk 1971 zonder grote kleerscheuren door kunnen komen. keurd. Wel vroeg diaken mevrouw mr. C. A. de Ruyter—de Zeeuw (Rot terdam) zich af, waarom de synode alleen mag nakaarten over een jaar verslag en nooit vooraf de begroting te zien krijgt. Dat komt, zo legde ds. F. H. Lands man uit, omdat krachtens de kerk orde het breed moderamen en de ge nerale financiële raad gezamenlijk de begroting vaststellen. Het zou vol gens hem te overwegen zijn, om de synode bepaalde zeggenschap in de beleidsvorming voor de begroting te geven. Maar mevrouw De Ruyter persis teerde bij haar gevoelen, dat elk par lement (ds. Landsman had tevoren de synode het parlement van de kerk Geen oorlogs aandelen DRIEBERGEN De synode leden hadden een pamflet ont vangen van Uppsala-jongeren waarin dezen hun gramschap uitspraken over het feit, dat d Nederlandse Hervormde Kerk haar vèrmogen zou heieggen in oorlogsindustrieën. Ds. H. F. J. Wesseldijk, de se cretaris van de generale finan ciële raad, kon deze bewering kategorisch ontkennen. Aandele behoren trouwens helemaal nii tot de beleggingspolitiek van di Nederlandse Hervormde Kerk. genoemd) budgetrecht heeft, zelfs e kerkeraad, waarom de synode niet Zij stelde tevens voor. btf de I handeling deskundigen in het diebeleid in te schakelen, want zou volgens haar by CRM nog t wat te halen zijn voor verschillen^ takken van kerkewerk. „Misschien kunnen we hiervoor I rade gaan bU onze rooms-katholielj broeders en zusters, die hierin 1 deskundig zjjn", aldus mevrouw 1 Ruyter. Met deze harde feiten werd de hervormde synode gisteren gecon fronteerd bU de bespreking van het jaarverslag van de generale financiële raad. Volgens een prognose zal de Stich ting mechanische registratie en ad ministratie (SMRA), die in Delft is gevestigd, in 1974 selfsupporting kun nen zijn. Dan moet echter de contri butie van de aangesloten gemeenten, die dit jaar al met twee dubbeltjes verhoogd werd tot 80 cent per ziel, drastisch omhoog tot 114 cent. De synodeleden vreesden dat dit wel eens aanleiding zou kunnen zijn voor veel gemeenten, om het con tact met de SMRA te verbreken. En dat terwijl tachtig procent van de hervormde gemeenten nog niet eens voor de administratie en registratie van hun leden bij de SMRA is aan gesloten. Debacle Er werden over deze zaak ter sy node harde noten gekraakt. De finan ciële commissie van de synode sprak in haar rapport over een debacle en prof. dr. A. J. Rasker gebruikte het woord faillissement. Ds. H. F. J. Wesseldijk, secretaris van de generale financiële raad, had in een nota aan de synode nog eens uiteengezet, hoe het allemaal ge komen is. De overschakeling op de computer bleek geruime tijd meer te vergen, dan begin 1969 werd ver wacht. Dat had bovendien als consequentie, dat in deze overgangsperiode met twee systemen tegelijk, dus met een veel grotere bezetting van personeel moet worden gewerkt. Begin 1970 heeft een adviesbureau het bedrijf doorgelicht De uitslag was positief, hoewel dit bureau wel kritiek had op de keuze van de com puter, die feitelijk „te licht" is voor dit werk. Op grond van dit onderzoek heeft de generale financiële raad in over leg met het breed moderamen van de synode besloten, dat de SMRA met haar werk moet doorgaan. Levensnoodzaak Het argument daarvoor is, dat het bestaan van een goede en nauwkeu rige ledenregistratie een levensnood- (Van onze kerkredactie) DRIEBERGEN De hervorm de synode heeft een begin ge maakt met de behandeling van de moties, die aanvaard zijn door de Algemene Kerkverga dering (AKV). Daarbij lette de synode meer op de bedoeling en strekking, dan op de letterlijke formulering van de moties, die, zoals secretaris-generaal ds. F. H. Landsman constateerde, nog al eens sporen vertoonde van de haast waarmee gewerkt is. De synode verzocht het breed mo deramen, om zich in de naaste toe komst intensief bezig te houden met de volgende AKV-desiderata: Overleg, eerst met de Gerefor meerde Kerken en vervolgens met de Raad van Kerken, over een nieuwe korte formulering van het belijden en een nieuwe kort. begrijpelijk^ kate- chismus. Ds. F. J. Goethals (Geldermalsen) voelde er meer voor, om er eens hard aan te werken, om als Hervormde Kerk een eigen gezicht te tonen, maar mr. C. B. Posthumus Meijjes (Amsterdam) citeerde Hoedemaker „Samen zijn we ziek geworden, sa men moeten we gezond worden", welke uitspraak hij op de hele oecu mene wilde toepassen. Handhaving van de visie op de plaats en functie van de belijdenisge schriften, zoals die in artikel 10 van de kerkorde geformuleerd zijn. Dat lijkt verdacht veel op een mo tie, die nu net door de AKV met overgrote meerderheid verworpen was, maar ds. Landsman betoogde, dat men zich op de AKV kennelijk onvoldoende gerealiseerd heeft, dat de binding met de belijdenis der va deren in artikel 10 niet wettisch van aard is. In feite bedoelde de AKV volgens ds. Landsman toch hetzelfde als arti kel 10, want ze aanvaardde een mo tie. „dat de oude belijdenisgeschriften als monument van het belijden der kerken in de geschiedenis onaange tast dienden te blijven bestaan. Meer uitdrukking aan de pluri formiteit van het belijden in kerklie deren, gebeden en formulieren. Bespoediging van de totstandko ming van de avondmaalsgemeenschap met de andere kerken. Ds. Landsman vertelde, dat het met de Gereformeerde Kerken „weldra" geregeld zal zijn. Er is alleen binnen het gereformeerd moderamen verschil van mening over de interpretatie van het gereformeerd synodebesluit over het contact met andere kerken Advies van de sectie oecumeni sche actie van de Raad van Kerken over experimentele vormen van ker kelijk samenleven opdat de synode de kerkeraden kan voorlichten en advi ser em 9 De organisatie van algemene (oecumenische) kerkvergaderingen, niet alleen landelijk, maar ook regio- na aL De Raad van Kerken heeft zich tot nu toe vooral op organisatorisch ter rein bewogen. Alleen reeds de bezin ning op een oecumenische kerkverga dering, zou ertoe kunnen leiden, dat de raad zich bezig gaat houden met haar eigenlijke geestelijke opdracht, zei ds Landsman. En dr. W. Nijenhuis hoopte, dat zo'n kerkvergadering eens aan het licht zou brengen, „wat er waar is van de oecumenische mythe, die in het buitenland over Nederland ont staan is." Bevordering van de eenwording met de Gereformeerde Kerken binnen vijf jaar. Maar. zo vulde de synode aan, in zaken als deze kan en mag niets wor den geforceerd. Ds. Landsman benadrukte nog eens, dat de AKV geen ambtelijke verga dering is, maar een gemeentevergade ring van het geheel van de kerk, een adviesorgaan. „We zouden de AKV geen dienst bewijzen, als we haar be slissingsbevoegdheid zouden geven." Opmerkelijk was, dat de synode le den van gereformeerde bondsrichtmg in het geheel niet deelnamen aan de discussie. Aan het begin had ds. H. Binnekamp (Boven-Hardinxveld) een verklaring afgelegd, waarin hij nog eens de principiële bezwaren van de Gereformeerde Bond tegen de AKV onder woorden bracht. DS. H. J. F. WESSELDIJK extra actie zaak is voor een kerk. Opheffing van de SMRA zou met name de grote stadsgemeenten in een chaos storten, niet alleen pastoraal maar ook fi nancieel. De gemeenten zouden de ledenre gistratie weer zelf ter hand moeten nemen, wat voor gemeenten van gro tere omvang hoge kosten zou bete kenen. Bovendien zou de opheffing van de SMRA definitief verlies betekenen van de geïnvesteerde tien miljoen, nog te vermeerderen met de hoge li- quidatiekósten. De voorzitter van de SMRA, de heer P. Schmidt, was ondanks alles toch nog hoopvol gestemd. „Wij kun nen meer diensten voor derden ver richten dan we hadden gedacht. Bo vendien melden zich nog steeds nieuwe gemeenten aan. Voortzetting van het oude systeem zou desastreus zijn geweest." Maar veel synodeleden vonden „be ter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald" en drongen aan op een nieuw onpartijdig onderzoek en een bezinning op alternatieven. - Rotterdam-Zuid Ds. Ph. Cornelder vertelde, dat van z(jn gemeente (Rotterdam-Zuid) on geveer de helft van de wqkgcmcenten bij de SMRA is aangesloten. Dat kost Rotterdam-Zuid voor 1971 47.000 gul den, en dat terwijl twee derde deel van de geadministreerden „geboorte leden" zijn. „Wij hebben voor volgend jaar een begrotingstekort van 204.000 gulden. Wjj zijn niet van plan nog meer pre dikantsplaatsen op te heffen, zeker niet ten behoeve van de registratie van 67 procent geboorteleden, die ons alleen maar geld kosten. Daarom heeft Rotterdam-Zuid besloten het contract op te zeggen. We kunnen met eigen krachten goedkoper de heic ge meente registreren, dan de SMRA de helft." Prof. Rasker vond het treurig, dat er voor 1971 aan alle kanten gewel dig bezuinigd moet worden en er geen nieuw werk kan worden aange pakt, terwijl de SMRA weer twee miljoen krijgt. Hij stelde voor, de 180 mensen van de SMRA (kun je bij zo'n groot getal nog van automatise ring spreken, vroeg hij zich af), doel matig over de kerk te verdelen. De synode vond de zaak zo be langrijk, dat ze besloot, in januari een extra zitting van twee dagen te houden (22 en 23 januari), waar voor namelijk de SMRA aan de orde zal komen. Begroting Het jaarverslag van de generale financiële raad werd verder goedge- (Van onze kerkredactie) DRIEBERGEN De her vormde synode heeft zich giste ren niet willen uitspreken over het besluit van de Wereldraad van Kerken, om 200.000 dollar beschikbaar te stellen aan (on der meer) bevrijdingsbewegin gen in zuidelijk Afrika. Deze zaak stond niet op het agen dum. Het was voor de meeste synode leden dan ook geheel onverwacht, toen ze tegen het einde van de syno devergadering er moesten nog en kele belangrijke punten afgehandeld worden en de synode worstelde al met tijdgebrek plotseling in be spreking kwam. Onder deze omstan digheden hadden 22 van de 45 syno deleden er bezwaar tegen een uit spraak tc doen. Omdat gebleken was, dat drs. B C. Sjollema, de directeur van het antira- cismeprogram van ,de Wereldraad van Kerkon, „toevallig in de buurt was", had hij de gelegenheid gekre gen om de synodeleden informatie te geven over het besluit van de We reldraad, waarna de synodeleden, zoals praeses ds. J. A. G. van Zanten zei, gelegenheid zouden krijgen vra gen te stellen. Dp informatie, die drs. Sjollema gaf, liep uit op een dringend appel op de synode, om prof. dr. H. Berkhof een steun in de rug te geven, als het 200.000 dollar-besluit aan de orde zal komen op de vergadering van het centraal comité van de Wereldraad in januari in Addis Abeba. De noodzaak daarvan werd nog eens onderstreept door drs. J. E. van Veen, de secretaris van de raad voor overheid en samen leving. GRONDIG Verschillende synodeleden hadden echter de indruk dat zij gemanipu leerd werden. Ds. W. Kalkman (Drie bergen) wenste een grondige dis cussie. „Als er niet een spontane reactie uit de synode is, moeten we het niet doen", zei ds. F. H. Lands man. Daarop werd gestemd over de vraag, of men zou stemmen over het besluit van' de Wereldraad: 23 waren voor zo'n stemming. 22 tegen, waarop de zaak overging. Wel machtigde de synode het breed moderamen om ter zake eventueel nog stappen te doen. Toen het zo afgelopen was, vroeg ds. Ph. Cornelder (Rotterdam) aan de aanwezige journalisten (dé1 pers* had even tevoren van drs. Sjollema fikse vegen uit de pan gekregen, omdat ze verantwoordelijk zou zijn voor valse beeldvorming rond het 200.000 dolll besluit), om „deze beschamende i uit de pers te houden". Maar ds. Vil Zanten zei: „Als we ons schamel moeten we dat in hei; publiek dun doen." (Van onze kerkredactie) GRONINGEN De faillissement! positie waarin menige hervorm gemeente overigens ook meni| gemeente van andere kerkgenoot schappen verkeert wordt markai geïllustreerd door de situatie In hei vormd Groningen (stad). Hier is eek ter sprake van een acuut gelukk vervolg, dat deze gemeente althai voorlopig uit de moeilijkheden heel vlo LI snel coör l bedi op vooi pro; geholpen. De bank^chulden van deze gem te zijn opgelopen tot een bedrag v& vier ton. Bovendien zijn er verplfll irc.; tingen aangegaan voor kerkbouw ii iee de nieuwe wijk Paddepoel, waarb het gaat om een bedrag van drie toi dat niet op tafel kon komen. In totaP' dus een schuld van bijna drielo miljoen gulden. Maar nu het gelukkige vervol Zondag preekte in een jeugddienst de Sionskerk aan de Korreweg ds T. Poot. Zijn thema was het verhas van *acheus, naar aanleiding waar van Zacheus, naar aanleiding waar heden van de gemeente. Aan het slot van de dienst vroeg heel ongebruikelijk, de heer E. B Schut, kerkvoogd, het woord. Hi deelde mee, dat pas een bedrag vat. drie ton was toegezegd door •een ge- meentelid dat onbekend wenst t* blijven om de kerkbouw in Paddepod zeker te stellen, een nieuwtje dat alsj J®' een grote verrassing aankwam. De kerkbouw betreft hier het go meenschappelijk financieren van et kerkzaal in een wijkcentrum van burgerlijke gemeente door de her vormde gemeente en de rk kerk. Il ditzelfde centrum hebben de gerefor meerden een andere kerkzaal voa hun rekening genomen. De onverwachte gift betekent ui- •teraard een aanmerkelijke verlichting van de financiële zorgen. In L der dei hui No Ho (Van een onzer verslaggeefsters) DEN HAAG Het protes tants-christelijk onderwijs in ons land wil op basis van ge lijkheid met de rijksoverheid overleggen inzake de beleids vorming. Dit en verschillende andere dwingende eisen heeft de Nederlandse Protestants-Chris telijke schoolraad in een nota doen weten aan de regering. In bovengenoemde raad is het hele protestants-christelijke onderwijs op genomen, dat wil zeggen zowel bestu ren als personeelsorganisaties van la gere scholen, kleuterscholen en het hoger beroepsonderwijs. Dit is een unieke situatie, want zo'n bundeling komt bij zowel het rooms-katholieke als het openbare onderwijs niet voor. In de nota wordt gesproken over „vrij onderwijs", waarmee het bij zonder onderwijs wordt aangeduid, waarvan de overheid niet het bevoeg de gezag is. Zeventig procent van alle onderwijs in Nederland hoort daar toe. Grenzen In het bepleite gelijkwaardige overleg tussen de rijksoverheid en vertegenwoordigers van het „vrij on derwijs" en het gemeentelijk onder wijs kunnen de grenzen worden vastgesteld waarbinnen bepaalde on derwijskundige ontwikkelingen moe ten plaatsvinden. „Over een realise ring in de praktijk van die ontwikke lingen behoudt het vrije onderwijs zich het recht voor eigen wegen te gaan, op grond van de gegarandeerde vrijheid van richting van het onder wijs." Vervolgens wordt opgemerkt, dat enerzijds de medewerking van het „vrij onderwijs" bij velerlei werk zaamheden is ingeschakeld, maar dat omgekeerd de regering niets doet om het „vrij onderwijs" te helpen aan zijn verplichtingen tegenover over heid en ouders te kunnen voldoen. Indien op dit stuk van zaken niet met spoed maatregelen worden geno men kan er een moment aanbreken, dat de NPCS en de in deze organisa tie participerende bestuurs- en perso neelsorganisaties niet langer in de ge legenheid zijn aan hun verplichtingen ten opzichte van het protestants- christelijk onderwijs in Nederland te voldoen. Opgemerkt wordt dat samen met andere landelijke onderwijsorganisa ties een miljoen onkosten zijn ge maakt voor het verlenen van mede werking aan de regering, maar dat nog geen enkele tegemoetkoming is gedaan. Schoolgebouwen Verschillende zaken komen ,in de nota aan de orde, waaruit we er nog twee lichten. Over de scholenbouw vraagt de NPCS zich af of het, gezien de enorme stijging van de begroting van onderwijs en wetenschappen in de laatste jaren, niet gewenst is, dat bij het bouwen van scholen wordt ge dacht aan de mogelijkheid de school gebouwen intensiever te gebruiken in de sfeer van mogelijkheden van de totale .volksopvoeding. „Te denken valt aan het in de ruipiste zin van het woord functione ren als cultureel centrum in bepaalde gebieden of stadsgedeelten. Kan men zich de luxe nog permitteren gebou wen van enkele miljoenen guldens zo weinig intensief te gebruiken als thans doorgaans het geval is?" Als laatste punt ontlenen we dan aan de nota het feit, dat de NPCS het betreurt, dat van de zijde van de re gering nog steeds niet schijnt te wor den overwogen het gehele buitenge woon onderwijs bij de wet te regelen. Dit is zeker noodzakelijk omdat het hier om ruim 70.000 leerlingen gaat. „De NPCS is van oordeel, dat juist deze tak van onderwijs, die zich bezig houdt met het kind. dat in afwij kende omstandigheden verkeert en dus extra zorg en aandacht verdient, zo zorgvuldig mogelijk moet worden geregeld." Deel van de Groningse nieuwe wijk Paddepoel. Dank zij een gift van eet hervormd gemeentelid dat onbekend wenst te blijven, kan hier nu sa met met de rooms-katholieken een kerkzaal worden gebouwd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1970 | | pagina 2