ONJUNCTUUR KANTELT
MAXI
Commentaren
MANTEL-
SPECIALIST
Drastische verhoging van
defensie-uitgaven in VS
Politie krijgt 500
maar wil 1200
Is loonpauze nog afdoende
*Drs. Bakkenist waarschuwt:
jt
Bergers Pacific Glorv
volbrachten hun taak
MANTELS
Het Kwartet
Radio Nordsee
komt terug
Sigaren duurder
na 7 december
Acht
nog in ruim
Liberiaan
Instelling raad
luchtvervuiling
HET WEER
Moed
Voorbarig
Extra vergoeding voor overbelasting
de,
grote
specialist
in
en
is
uiteraard
de
leniwc
leidse Courant
Woensdag 18 november 1970 51ste jaargang
Directeur: F. Oiemer
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemcr
ofdkantoor Leiden
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert m teghenspoet!"
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen -
Steenstraat 37
Telefoon 31441
Abonnementsprijzen p. w. f 1,26, p. m. 5,40, p. kw. 16,15
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
(Van onze sociaal-economische redactie)
DEN HAAG ..Er zijn duidelijke aanwijzingen, dat onze con
junctuur kantelt naar een terugslag. We zijn een kritisch moment
genaderd". Deze waarschuwende woorden liet de voorzitter van
het Verbond van Nederlandse Ondernemingen, drs. S. C. Bak
kenist. vanmiddag horen in zijn jaarrede voor de algemene ver
gadering van het VNO.
dat er (vrijdag a.s.) een unaniem
SER-advies uit de bus zal komen.
Drs. Bakkenist vroeg zich echter af
of een loonpauze tot het gewenste re
sultaat zal leiden. „Komt er arbeids
onrust? Zullen de werkgevers niet
via allerlei foefjes buiten de cao om
de loonmaatregel zijn betekenis gro
tendeels ontnemen?
Wat gebeurt er daarna? Stijgen de
lonen dan weer sterker om de „ach
terstand" in te halen, zoals in 1964?
Er is aan werkgeverszijde alle reden
tot aarzeling om voor het afkondigen
van een loonmaatregel te stemmen".
j-Kamervoorzitter Van
'hic! rechtshuldigde gisteren
de Kamerleden freule Wttewaall
van Stoetwegen en F. Goedhart
met het zilveren Kamer jubi
leum. Zie ook elders in dit blad.
Snelle Russische vorderingen
NEW YORK Begin vol
lend jaar moeten de Ameri
kaanse defensie-uitgaven dras-
isch worden verhoogd, gezien
e snelle Russische vorderingen
op het gebied van de bewape-
ling. Amerika moet nieuwe af-
ichrikkingssystemen ontwikke-
en, als Rusland zijn arsenaal
van machtige wapens blijft uit
breiden.
Dit zei gisteren minister van De
fensie, Meivin Laird, in een toespraak
voor de Economische club te New
York. Hij sprak van dringende defen
siebenodigdheden, waarvan vele te
lang zijn uitgesteld. Nieuwe cijfers
noemde hij niet, maar de begroting
van dit jaar ten bedrage van ruim 265
miljard gulden is naar zijn mening
het „absolute minimum".
Het Huis van afgevaardigden had
daar bijna 7.2 miljard van geschrapt.
Laird probeert 4.9 miljard terug te
krijgen. „Bases moeten worden geslo
ten en personeel ontslagen, als dat
niet gebeurt".
Volgens waarnemers was het voor
het eerst dat een lid van Nixons ka
binet in het openbaar waarschuwde,
dat de neerwaartse tendens van de
laatste twee jaar jn de militaire uit
gaven moet worden omgebogen.
Sinds Washington de oorlog in
Vietnam opvoerde, zo zei Laird. zijn
de Russen Amerika op het terrein van
de intercontinentale raketten te land
voorbijgestreefd, hebben zij vloten ge-
DEN HAAG Radio Nordsee komt
waarschijnlijk met Kerstmis weer in
de lucht Vanaf het radiozendschip
Mebo 2 willen de eigenaars van het
zendstation dan een proef nemen „als
een cadeautje aan het Nederlandse
volk".
Een paar maanden geleden ver
dween de zender uit de ether, omdat
de beide eigenaars „bang waren, dat
wanneer zij hun uitzendingen niet
zouden staken, Veronica zou moeten
verdwijnen".
ROTTERDAM De sigaren zullen
7 december duurder worden, de mees -
te grote sigaren drie cent, senoritas
twee en sprietjes anderhalve cent.
Enkele soorten en merken zullen
twee cent in prijs stijgen.
De ontheffingsbeschikking voor
deze prijsverhoging is nog niet in de
Staatscourant gepubliceerd, maar de
Nederlandse sigarenindustrie heeft de
indruk dat de aanvraag zal worden
goedgekeurd. Argumenten voor de
prijsverhoging zijn de uitkering van
400 gulden, de gestegen tabaksprijzen
en de dalende rentabiliteit van de
bedrijfstak.
zonden naar alle oceanen en bouwden
zij met raketten uitgeruste onderzee
boten in een dergelijk tempo, dat zij
ook daarin Amerika dreigen te over-
troefen (in 1974).
In het defensiebudget mogen geen
verdere besnoeiingen worden aange
bracht, aldus Laird, ook al zou bij de
besprekingen over de beperking van
strategische wapens (te Helsinki) een
overeenkomst met de Sowjetunie wor
den gesloten.
De verwachting van een drei-
gende terugslag grondde hij op
de volgende gegevens:
de winstcijfers over het derde
kwartaal vertonen bij een aantal
toonaangevende ondernemingen
in binnen- en buitenland een
duidelijke teruggang (AKZO
maakte 41 procent minder winst,
zie elders deze krant - red.);
het midden- en kleinbedrijf, de
landbouw, de tuinbouw, de fruit
teelt en de textiel- en schoenin
dustrie verkeren in ernstige
moeilijkheden;
de minister van economische za
ken heeft zijn grote bezorgdheid
uitgesproken over onze export
ontwikkeling (terwijl 50 proeent
van ons nationaal pakket van
goederen en diensten moet wor
den geëxporteerd om de werkge
legenheid in Nederland in stand
te houden en het daarmee ge
moeide bedrag van 50 miljard
gulden in tien jaar moet verdub
belen om onze welvaart te verze
keren);
het tekort op de betalingsbalans
loopt dit jaar op tot ongeveer 1
miljard gulden.
SER-advies
Iedereen, aldus drs. Bakkenist 1
ook in de Sociaal-economische raad
is het erover eens dat maatregelen
nodig zijn om de overbesteding terug
te dringen en daartoe behoort ook de
loonkostenstijging (1 pet. loonstijging
komt overeen met ƒ500 miljoen).
„Het is echter niet te verwachten, dat
de werknemers in de SER duidelijke,
concrete verplichtingen voor de loon
vorming in 1971 op zich zullen nemen
en dan lijkt het alternatief een loon
maatregel te zijn, dat wil zeggen tij
delijk ingrijpen inde .vrije loonvor
ming, zoals ook al is ingegrepen in de
vrije prijsvorming.
Zo'n maatregel geeft steun in de
rug van de werkgevers, die in de on
derhandelingen zwak staan, be
schermt de bedrijfstakken met slech
te bedrijfsresultaten tegen de concur
rentie op de arbeidsmarkt van de bu
ren, die nog wel in de beurs kunnen
tasten", aldus de VNO-voorzitter, die
het daarom niet waarschijnlijk achtte
Het aanleren van kundig
heden kost ons minder tranen
in onze jeugddan hel gemis
ervan in onze ouderdom.
SOLON
(RITA)
O
(Van onze seheepvaartredaetie)
ROTTERDAM Vier Euro
poortslepers, de Breedbank, j
Smithbank, Brielsebank en In-
dusbank, hebben dinsdagmiddag
het bergingskarwei van L. Smit
en Co's Internationale Sleep- 1
dienst tot een goed einde ge
bracht.
Op 23 oktober botsten de Pa
cific Glory en de Allegro in de
buurt van het eiland Wight op
elkaar. De Liberiaanse Pacific
Glory van 42.777 brt raakte kort
na de scheepsbotsing in brand
nadat zich aan boord enkele ex
plosies hadden voorgedaan. Het
schip werd hierop aan de grond
gezet.
L. Smit accepteerde de bergingsop
dracht yi stuurde een kleine vloot
van bergingsschepen richting Wight.
Hoewel uit duikexpedities kwam
vast te staan dat het schip onder de
waterlijn vrij zwaar beschadigd was,
slaagde de bergingsploeg er betrek
kelijk snel in, het op een zandbank
vastgezette vaartuig vlot te krijgen.
Hierna werd koers gezet naar Rot
terdam. Rond één uur, precies vol
gens het plan, arriveerde het trans
port, voorafgegaan door de sleepboot
Noordzee en Smithbank, bij de maas-
boei, waar deskundigen van Rijkswa
terstaat een laatste inspectie uitvoer
den.
Met een snelheid van ongeveer vijf
mijl per uur ging het konvooi hierna
richting Europoort. Enige consterna-
I tie ontstond toen via een vaartuig van
fittill Rijkswaterstaat bekend gemaakt werd
I dat de gemeentelijke autoriteiten
geen toestemming gegeven zouden
1 hebben de Pacific Glory binnen te
i laten. Ondanks dit gegeven werd het
j transport niet afgebroken. Later bleek
dat de melding op een misverstand
berustte.
Tijdens het binnenbrengen deed
zich een tweede incident voor tot^
de Smithbank plotseling zonder ma
chines kwam te zitten doordat een
stuk hout het vermogen van de sleper
uitschakelde. De Smithbank werd di
rect op sleeptouw genomen door de
Orinoco, die tot dat moment stand-by
meevoer.
Koopkracht
De VNO-voorzitter zei, dat Neder
land overigens maar zeer gedeeltelijk
in staat is zich los te maken van de
loon- en prijsontwikkeling in de ons
omringende landen. „Hoewel we hier
jarenlang een gebonden loon- en
prijsbeleid hebben gevoerd is de
koopkracht van de gulden sinds 1950
met 52 pet gedaald, terwijl de koop
kracht van de D-Mark daalde met 37
pet". (In West-Duitsland zijn de
loon- en prijsvorming vrij).
De heer Bakkenist herhaalde dan
ook zijn kritiek op de jongste prijs
maatregel. „Keer op keer blijkt dat
nog velen menen dat inflatiebestrij-
ding en prijsbeleid bij elkaar horen.
In zeker opzicht is de minister van
economische zaken in dezelfde fout
terugvallen met een motivering, die
wel bijzonder zwak is", aldus de
werkgeversvoorzitter, die het even
eens dwaas noemde dat loonkosten
stijgingen niet in de prijzen mogen
worden doorberekend.
Dwaas vond hij ook de tegenstel
lingen tussen werkgevers en werkne
mers, tussen regering en onderne
mers, gezien de zware opgave die
men gezamenlijk voor de boeg heeft
om onze welvaart verder tc laten
groeien.
DEN HAAG In december zal
staatssecretaris Kruisinga (volksge
zondheid) een raad van advies voor
de luchtvervuiling instellen. Deze
raad, bestaande uit 25 leden, gaat
de regering adviseren over o.a. het
systeem van vervuilingsbelastingen.
Een vertegenwoordiger van het be
drijfsleven zal in de raad zitting
nemen.
De staatssecretaris deelde dit gis
teren de Eerste Kamer mee. Hij
kondigde verder aan dat nog dit
jaar een deel van de wet op de
luchtvervuiling van kracht zal wor
den. Op 24 november zal de Eerste
Kamer deze wet behandelen.
DE BILT In een krachtige
westcirculatie op de Oceaan
trekken storingen mee naar het
oosten, die zich van het zeege
bied bij Ierland naar de Noord
zee ontwikkelen tot kleine storm-
depressies.
Een van deze depressies lag
vanmorgen boven het midden
van de Noordzee. Het bijbehoren
de frontensysteem, dat gepaard
ging met een omvangrijk regen-
gebied, trok in de afgelopen
nacht over ons land.
Het onbestendige weer met
regen en wind houdt ook het
komende etmaal aan. Een regen
zone van een nieuwe depressie
heeft inmiddels Ierland en Frank
rijk bereikt en zal in de avond
en nacht over ons land trekken.
De wind wakkert opnieuw aan,
aanvankelijk uit het zuiden en in
de loop van de dag ruimend naar
westelijke richtingen, waarmee
de aanvoer van tamelijk zachte
lucht voortduurt.
VOORUITZICHTEN VOOR
VRIJDAG
aantal uren zon: 0 tot 3; min.
temp.0 tot 4 graden boven nor
maal: max. temp.: van ongeveer
normaal tot 3 1 graden boven
normaal; kans op een droge
periode van minstens 12 uur: 50
procent; kans op een geheel droog
etmaal20 procent.
Barometerstand: heden 10 uur
71 cm (986 millibar) dalend.
Zon
en maan
19 november: zon op 8.06, onder
16.49; maan op 22.27, onder 13.27;
21 november L.K.
Hoog water
19 november: Rotterdam le ge
tij 8.34, 2e getij 21.11; Schevenln-
gen 6.45 -19.04: Vlissingen
5.4218.06; Willemstad
9.26—21.49.
PARIJS De Nederlander Ber
nard de Hoog is gisteren gekozevi tot
één van de vier vice-voorzitters van
de raad van bestuur van de Unesco.
Tot president werd gekozen Prem
Kirpal uit India.
JNDIEN al voor een journalist, dan
is er zeker voor een minister eni
ge moed nodig om zich over Zuid-
Afrika uit te laten op een wijze
als nu de heer Bakker tijdens zijn
bezoek aan dat land heeft gedaan.
Wie zieh de vijf artikelen herinnert
die wü onlangs over het land en
zijn problematiek hebben geschre
ven, begrijpt dat wij het genuan
ceerde oordeel van de bewindsman
onderschrijven. Ook daar waar hij
naast kritiek, waardering heeft
Ten aanzien van de Bantoestammen
komt ook ons de gevoerde politiek
van de „eigensoortige ontwikkeling"
de minst slechte voor, hoezeer ook
tegen kwalijke nevenverschijnselen
dient te worden gewaakt.
In het Bantoe-thuisland Transkei
heeft de minister blijkbaar geen ge
legenheid gehad met oppositieleider
Goezana te spreken. Hij betreurt
dat, en terecht. Zelf hadden wij die
gelegenheid wèl, en zij stelde ons
in staat kennis te maken met een
uiterst intelligent man. met een
denkwijze die wij geneigd zouden
zijn typisch Westeuropees te noe
men. Hij stond integratie voor.
Maar of zijn stamgenoten daar ge
lukkig mee zouden zijn? Het valt
te betwijfelen.
Het nastreven van de „eigensoortige
ontwikkeling", zoals door de rege
ring van Zuid-Afrika voorgestaan,
is geen gemakkelijke zaak. Berich
ten over moeilijkheden die daarbij
worden ondervonden zijn juist de
zer dagen ten onzent hier en
daar met enige gretigheid al tot
tweemaal tot gepubliceerd,
j Men moet intussen wel hopen dat
het gekozen beleid slagen zal. al
leen reeds omdat elke andere be
nadering van de problematiek nog
méér reden tot kritiek zou geven.
DE MEDEDELING VAN minister
Laird, dat dc Amerikaanse defen
siebegroting een aanmerkelijk ho
ger bedrag zal vragen dan voor-
gaande jaren, heeft tweeërlei be
tekenis. Zij is een aansporing voor
de Russen om de besprekingen te
Helsinki (SALT) tot een succes lë
maken. Ook is zij een aanwijzing.
1 dat Washington niet al te veel op
i dit succes rekent.
I Het is de vraag, of defensie-minister
Laird. die als een 'havik' bekend
staat, er verstandig aan gedaan
heeft, in dit stadium nog een extra
stok achter de deur van de confe
rentiezaal te Helsinki tc zetten.
Zijn mededeling was op zijn minst
voorbarig. Zij geeft de maarschal
ken in Moskou, die bang zijn zieh
aan koud water te branden, een
nieuw wapen in de hand.
Overigens zou Laird er beter aan ge
daan hebben, door een versnelde
terugtrekking van troepen uit Viet
nam een verdere verlaging van het
defensiebudget mogelijk te maken.
De economische gevolgen daarvan
moet Amerika kunnen opvangen.
Opvallend is in dit verband, dat
de minister zijn mededeling deed in
een club van economen.
ROTTERDAM De zeer
zwaar beschadigde Pacific Glory
is dinsdagmiddag Europoort bin
nengesleept. Op 23 oktober bot
ste het schip bij het eiland Wight
op de Allegro waarna de Libe
riaanse tanker Pacific Glory in
brand raakte. Hierbij kwamen
13 zeelieden om het leven. Acht
opvarenden van de Liberiaan
moeten zich nog in de machine
kamer van het schip bevinden.
In Europoort zal de lading, be
staande uit 70.000 ton ruice olie.
ivorden gelost.
(Van onze soc.-econ. redactie)
DEN HAAG De ministers
van binnenlandse zaken en jus
titie hebben besloten ongeveer
21.000 politieambtenaren in ac
tieve dienst een extra uitkering
van 500 te geven ter vergoe
ding van de overbelasting, waar
mee zij dit jaar te kampen heb
ben gehad.
De drie politievakbonden heb
ben dit bedrag afgewezen, om
dat zij een extra vergoeding van
1.200 willen.
De hoofdbesturen van de bonden
komen vandaag en morgen afzonder
lijk en daarna gezamenlijk in spoed
vergadering bijeen om zich te be
raden.
Met name in kringen van de Ne
derlandse politiebond is men gepor
teerd voor een stiptheidsactie, maar
het bestuur van de Bond van chr.
politieambtenaren voelt daar weinig
voor.
Verbetering
Een woordvoerder van deze bond
zei ons vanmorgen: „Met zo'n actie
bereik je niets. Veel belangrijker is
wat wij op langere termijn kunnen
bereiken voor de noodzakelijke kwa
litatieve herwaardering van de poli
tiefuncties en de daarmee verband
houdende structuerele verbetering
van de salariëring".
In de commissie voor georganiseerd
overjeg hebben de ministers toege
zegd deze kwesties spoedig in onder
zoek te nemenDaarbij zal dan met
name ook aandacht worden geschon
ken aan de functiewaardering en de
salariëring van politiemensen, die bij
onlusten e.d. worden ingezet.
(voor vervolg zie pag. 5)
