Kuitert: theologie verontrusting niet heeft de gebracht CJVF vierde haar gouden feest Bijeen blijvenwant we hebben elkaar erg nodig Een woord voor vandaag Comité-zitting gehandhaafd KONINGIN EN PRINSES EREGASTEN Ds. Jac. Poort overleden Activiteiten Basis van vertrouwen moet herkregen worden Boodschap BEROEPINGSWERK HISTORISCH REUMATISCHE- EN SPIERPIJNEN ANDEREN VERDRIET NIET ALTIJD ANDER SOORT Prof. Herman Ridderbos tot Synode: Na jarenlange omzwervingen is de apostel Paulus op terugweg naar Jeruzalem. Men kan zich geen voorstelling maken van wat hij in tal die jaren heeft meegemaakt. De verkondiging van het Evan gelie heeft de grootst mogelijke weerstanden opgeroepen. En al zijn er op vele plaatsen christelijke gemeenten gesticht, de vijandschap is gegroeid en lang niet overal hebben de mensen willen luisteren. Nu is Paulus dan onderweg naar jeruzalem. Hij reist, zo zet hij in Handelingen 20, gebonden door de Geest, niet wetend, wat hem daar te wachten staat. Dit weet hij wel: het zullen boeien en ver drukkingen zijn. Toch is Paulus niet bevreesd of weifelmoedig. Zijn activiteiten onderweg schijnen geen einde te nemen. Over welk een onvoorstelbare geestkracht beschikt deze man toch! Paulus, een ge drevene, die zo ongeveer alle tegenslagen, welke een mensenleven maar kan hebben, heeft doorstaan, weet dat binnen niet al te lange tijd zijn Opdrachtgever aan zijn activiteiten een eind zal maken. Hij moet dat verwerken en ook leren, dat God hem straks niet meer nodig zal hebben. Maar tot dat ogenblik zal hij aan het werk blij ven, zelfs als de boeien hem al knellen. We lezen vandaag: Johannes 6 vers 60 tot 71. WOENSDAG 4 NOVEMBER 1970' (Advertentie) (Van een onzer verslaggeefsters) UTRECHT Gisteren heeft de Christen Jonge Vrouwen Fe deratie (CJVF) haar gouden feest gevierd. Dit gebeurde in te genwoordigheid van koningin Juliana, prinses Beatrix, de pre- ARNHEM Vandaag is in alle stilte ter aarde besteld de zaterdag op 80-jarige leeftijd overleden ds. Jac. Poort. Ds. Poort was hervormd emeritus-predikant. Hij werd 27 februari 1890 te Har- lingen geboren, studeerde theologie in Utrecht en werd in 1918 predi kant te Oost-Vlieland. Voordat ds. Poort in deze ge meente kwam. was zij 35 jaar vacant geweest. In 1921 vertrok ds. Poort naar Eikerzee (Schouwen) en in 1924 naar Almen (Gld.) Hij werd in 1927 predikant te Beverwijk en deed in 1932 intrede bij de gemeente van Den Haag, waar hij werkte tot hij in 1955 met emeritaat ging. In Den Haag heeft ds. Poort ge werkt in de Transvaalwijk, later kreeg hij zijn arbeidsveld in de Vruchtenbuurt. Ds. Poort heeft deel uitgemaakt van het hoofdbestuur van de Neder landse Christelijke Radio Vereniging en hij heeft vooral bekendheid ge kregen door zijn vele boekbesprekin gen voor de NCRV onder de titel: - „Onder de leeslamp". Hij heeft een geschrift uitgegeven getiteld: „Natio nale omroep of omroepverenigingen". Tijdens zijn Haagse periode heeft ds. Poort ook contact gehad met de Mottlingerbeweging die ontstaan is door het werk van Johann Christoph Blumhardt. Na zijn emeritaat heeft ds. Poort eerst als bijstand in het pastoraat in Eerbeek gewerkt en later in Spaarn- dam (Haarlem-Noord). Kruiswoord-puzzel Horizontaal. 2. klimplant, 7. zangstem, 8. kleurling 9. sedert, 10. water in Utrecht, 12. lied, 13. rivier in Engeland, 15. kei, 17. schoeisel, 19. pers. voomaamw. 20. zonder twijfel (afk.lat), 21. plaats in Friesland, 24. zuil met grafschrift, 26. knopje op een prik tol, 27. vierhandig dier, 29.'vod, 30. niet de zelfde, 32. plaat, 33. plaats in Drente, 34. broeikas. Verticaal. 1. soort appel, 2. paard, 3. hoofd ster, 4. plaats in N.Br. 5. plaats op Ameland, 6. nestel, 10. plaats in Duitsland, 11. plaats in N.Br. 13. zuidvrucht, 14. organische ver binding, 16. telwoord, 18. droogoven (Z.N.), 22.stekel,23.gezondheid,24.wapen,25. persoon bekend met het vaarwater. 28. jon gensnaam, 30. meisjesnaam, 31. buitenha ven. Oplossing vorige puzzel Hor. Vert. 1. 1. Schalmei 7. 7. interest 2. 2. chalet 8. 12. G.T. 3. 3. hallo 9. 11. pré 10. Lear 4. 4. alle 10. 5. 5. Leo 11. 9. perte 6. 6. mt 12.- 8. gratis sidente van de wereldbond, de Young Women Christian Asso ciation (YWCA), de drie opricht sters van de CJVF, jonkvrouwe C. M. van Asch van Wijck, me vrouw W. S. F. van Doorn-Snij ders en mejuffrouw Mary W. Barger en voorts dr. W. A. Vis ser 't Hooft. Ruim achthonderd CJVF-feest- gangsters ook enkele gangers vulden de grote zaal van het jaar beurscongrescentrum. Waren ze met de trein gekomen, dan werden zij op het station op strategische punten al verwelkomd door gidsen" met een grote vlinder op een stok met de let ters CJVF. zodat niemand kon ver dwalen. Ook de Koningin en Prinses werden verwelkomd door vlinders, zij het als vlinders verklede kleuters, die, zo was de bedoeling, bloemen moesten aanbieden. Kennelijk werd het een van de twee op het plechtigste mo ment te machtig, want ze holde weg. Prinses Beatrix redde de situatie door zeer meelevend te zeggen: „Verve lend, erg vervelend hè zoiets". Beide koninklijke gasten maakten de hele dag mee. Na een welkomst woord van mevrouw L. J. H. Staab- Mees bracht mevrouw Athenassiou uit Griekenland, presidente van de wereldbond de groeten en beste wen sen over van alle YWCA-leden over de hele wereld. Ze gaf een kort overzicht van de activiteiten van de YWCA, die op het ogenblik leden telt in 76 landen, waarvan de meeste in Azië, Zuid- Amerika en het Nabije-Oosten. De leden zijn protestants, rooms-katho- liek of niet-christelijk, zoals in India. Men houdt zich bezig met alle soor ten vorming en onderwijs, vrijetijds besteding, taalonderwijs, adviesbu reaus en arbeidsbemiddeling. Mevrouw Athenassiou noemde spe ciaal het vluchtelingenwerk in het Nabije-Oosten, Vietnam en Nigeria, service aan emigranten in Schotland, Griekenland en Australië. Gisteren werd voor het eerst de film Vraagtekens van het Nederlands Bijbel Genootschap vertoond. Korte opnamen in verschillende Europese (Van onze kerkredactie) SNEEK Laat één ding duidelijk zijn: de theologie heeft de verontrusting niet gebracht' en kan die er dus ook niet uithalen. En ik behoor tot degenen, die waardering kunnen opbrengen voor het rapport van de commissie ad hoe inzake de verontrusting. Jammer, dat het fenomeen „verontrusting" er niet nader in is geanalyseerd. In elk geval moet er nog ontzettend veel beraad komen. Met andere woorden: we moeten de zaak openhouden. Dit zei gisteren in de Gerefor meerde Synode de man, wiens naam herhaaldelijk in verband met deze zaak wordt gebracht, prof. dr. H. M. Kuitert, tegen wie persoonlijk ook een aantal be zwaarschriften is ingebracht. Zoals gebruikelijk wordt daar aan een comitézitting gewijd. Deze niet-openbare behandeling was vandaag. Nadat op de eerste dag van de Sy nodeweek al enige stemmen waren opgegaan om de behandeling van de kwestie in zijn geheel openbaar te houden, waartegen praeses dr. Kunst bezwaar maakte, werd gistermiddag deze zaak opnieuw aan de orde ge steld door een regelrecht voorstel van ds. J. M. Bloemkolk, Eindhoven, dat opnieuw, maar nu officiëler (schrifte lijk) om totale openbare behandeling vroeg. Dit voorstel was mede onder tekend door de hoogleraren Augus tijn, Kuitert, Firet, ouderling T. Bies- ma, Breda en dr. O. C. Broek Roelofs, Zuidlaren. Dr. Kunst deelde mee, dat het be raad hierover volgens de orde in comité diende te geschieden. De ge heel met belangstellenden gevulde kerk liep daarom leeg op de synode leden na, die een half uur over deze zaak vergaderden. Daarna bleek dat aan de comité-zitting zou worden vastgehouden. Terug naar de reactie van prof. Kuitert op het rapport. Theologie zo zei hij o.m., is een vorm vaji dienst verlening, waarvan iedereen gebruik kan maken. Zij probeert door te lich ten en bij te lichten bij het zoeken naar nieuwe wegen, die wellicht be gaanbaar zijn in het verstaan van het evangelie. Maar theologen formuleren geen belijdenissen, dat zou een grove over- landen beelden de bekende vragen van deze tijd met betrekking tot de Bijbel uit. Het scenario is van Jan Filius, filmmaker is Joop van Essen. Vragen werden gesteld als waarom is de boodschap van de bijbel uniek temidden van allerlei andere bood schappen, die ons dagelijks overspoe len? Kunt ge bij brood alleen leven? Hebt u het recht de bijbel te exporte ren naar de derde wereld als u hem in uw eigen leven niet waarmaakt? Kunnen we de bijbel niet begrijpen of willen we niet? Is de bijbel een boek voor het hiernamaals of het hiernumaals? Naar aanleiding van deze vragen was er een forum onder leiding van dr. W. A. Visser 't Hooft. Het werd een geanimeerde volgens de leider niet fel genoeg discussie, waarin men met nog meer vragen dan in de film gesteld achterbleef. Een opmer king van dr. Visser 't Hooft, die in ging op het verschijnsel van de he dendaagse „kreet": de bijbel heeft te antwoorden. „In de bijbel gaat het om een per soon, niet om een antwoord. In het Evangelie komen vaak mensen met vragen bij Jezus. Hij stelt dan een nieuwe vraag. De bijbel gooit een nieüwe vraag, die de mensen nodig hebben in de wereld. Als je de bijbel weg kon denken uit de westerse beschaving, dan zouden tegelijk de diepste protesten ophou den." De dag werd besloten met het op treden van cabaretier Fons Jansen die niet onder de indruk van de hoge gasten zei te zijn: „Ik treed ook wei eens pro deo op." Het weer in Europa min. temp. neersl. Amsterdam zw bew. Brussel Frankfort Genève Innbruck München Nice Parijs Rome Kopenhagen onbew. Locarno onbew. Londen 1. bew. Luxemburg onbew. Madrid zw. bew. Wenen zw. bew. Zürich 1. bew. Majorca 1. bew 1. bew. zw. bew. 1. bew. zw. bew. mist zw. bew. geh. bew Op het lustrumfeest van de Christen Jonge Vrouwe Federatie, die gisteren in Utrecht werd gehouden kregen koningin Julimia en prinses Beatrix bloemen aangeboden door als vlinders verklede kleuters. De Koningin was gekleed in een lichtblauw tweed costuum en prinses Beatrix in een donkerblauwe manteljaponBeide hadden de midilengte. NED. HERV. KERK Beroepen te Kollum: J. M. Snij ders te Warmond; te Schoonrewoerd J. v. Wier te Nieuwerkerk a.d. IJssel; te Assen: F. I. Verbaas te Ugchelen; te Rouveen: J. C. Schuurman te Put ten. Aangenomen naar Alblasserdam (buitengew. wijkgem. in wording): W. A. Poort te Hat tem; naar Avezaath: E. M. Top, docent a.d, Near-East School of Theology in Beiroet, die thans in Vriezenveen verblijft, die be dankte voor Giessen-Oudekerk (toez.) en voor Bedum (toez.). GEREF. KERKEN Aangenomen naar Numansdorp: kand. G. v. 't Spijker te Amsterdam. Bedankt voor Appingedam en Voor Grijpskerk: W. Netjes te Lutten. GEREF. KERKEN (vrijgem.) Beroepen te Hattem: M. v. Dooren te Vlaardingen. Bedankt voor Assen (vac. O. J. Douma)G. Zomer te Groningen-Zuid. CHRIST GEREF. KERKEN Beroepen te Enschede-West: P. op den Velde te Zierikeze. Bedankt voor Zaandam: A. v. d. Veer te Nieuwe Pekela. GEREF. GEMEENTEN Bedankt voor Scherpenisse: A. Bregman te Rijssen. schatting van de theologie zijn. Na tuurlijk probeer je ook in de geloofs- verantwoording diensten te bewijzen, maar dat is nog geen belijdenissen maken. Waar het hier op dit historisch ogenblik om gaat, is om aan het werk te kunnen gaan met een vrije bijbel, waarbij men niet per sé gebonden behoeft te zijn aan een uitleg van gisteren. Dat daaruit wel misverstan den kunnen ontstaan is heel begrijpe lijk vanuit vroeger, aldus prof. Kui tert, maar daarom dienen we ook voortdurend in dialoog te zijn met elkaar. Ik wil wel zeggen, dat er nimmer zo met aandacht is geëxegetiseerd als nu. De zaak is: wilt u de theologie de ruimte geven, of de theologen een stok tussen de benen steken, zodat ze vallen? Je kunt niet zeggen: de verontrus-, ten hebben groot gelijk of wij. Er moeten wegen gezocht worden. We kunnen niet stoppen. De theologie wil een lampje in het struikgewas zijn, zo van: „Kijk nu maar of dit niet een paadje is om langs te lopen. Als hij zich gebonden weet aan zijn heer, dan behoeft ook een theoloog niets te vrezen. Maar dan mag zijn vrijheid niet geblokkeerd worden." Onmiddellijke verlichting van "Doorstraalt" verlichtend weefsels en spieren tot in de gewrichten "Dcuriiatische pijnen, spit, zenuwpijnen verstuikingen, stijve nek en ledematen ■niets werkt sneller, niets werkt aangename ter verlichting van pijn dan Algesal-balsem Onmiddellijk in de huid doordringend, werk Algesal diep op de weefsels in tot aan di haard van de pijn (zonder oppervlakkig warmtesensatie of irritatie van de huid t veroorzaken) en "doorstraalt" verlichteni weefsels en spieren tot in de gewrichten Reumatische pijnen en stijfheid makel spoedig plaats voor een durend gevoel val verlichting en welbehagen. Wacht niet tot de pijn uitbreekt f Zorj dat U thuis altijd een tube Algesal bij <i hand hebt om zodra het nodig is de pijn t verlichten. ALGESAL bij alle apoth. en dvog Jammer vond prof. Kuitert het, dat men in het rapport nergens op zijn argumenten, die duidelijk, bekend en gepubliceerd zijn, is ingegaan. Het doet mij verdriet, dat de commissie mij in het rapport „een kat gegeven heeft", op een soort journalistieke manier. Hij wees er tenslotte op, dat men er alleen met het voorgestelde her derlijke schrijven niet komt. De dia loog moet worden voortgezet Het gaat om het herkrijgen van een basis van vertrouwen. Laat ik het nog maar eens zo zeggen, zo eindigde hij: „Ik ben geen wolf in schaapskleren". Na hem voerde prof. dr. C. Augus tijn te Amsterdam het woord, die de vraag stelde: Is niet veel van wat men deconfessionalisme noemt in fei te terug te voeren naar het hart van •het evangelie? De uitwerking daar van is nu anders dan eertijds, minder persoonlijk ook. Maar bij Kuyper was die aandacht er ook al. Bovendien: bij belijden gaat het niet om moeten Dr. H. M. Kuitert (binding), maar om mogen. De theo logie moet ook fouten kunnen maken (waarop prof. dr. Herman Ridderbos later repliceerde: „Zeg liever, dat de theoloog de plicht heeft géén fouten te maken). Dr. Kunst, als afgevaardigde van Noord-Holland onderstreepte, dat het nu toch wel duidelijk is, dat een be lijdenis niet een akkoord van alle tij den kan zijn. Dat )eert de kerkge schiedenis. In andere kerken deed zich overigens precies hetzelfde voor. Wat de Geref. Kerken betreft, deze zijn gaan zien dat de belijdenis niet kan gaan functioneren als een gra- nietblok. Deze synode kan al evenmin een antwoord voor altijd geven. Hoog stens een antwoord voor de komende een of twee stappen. Evident achtte hij het dat de theologie niet helemaal kan worden vrijgelaten: Er moeten ook sluiswachters zijn. Er is vrijheid in gebondenheid. De nadruk voor mij heeft, aldus dr. Kunst, hoe komt de belijdenis van vandaag over, hoe vertellen we het In de gemeente. Daarbij mogen we ver trouwen op het werk van Christus, waarover we vaak geneigd zijn veel te gering te denken. Andere sprekers (in vogelvlucht): „Bepaalde mensen, die het Evangelie bestrijden worden in onze kring ver zwegen (drs. A. M. van der Zanden, Emlichheim). Als nu gesteld wordt dat Adam geen historisch persoon kan zijn/ dan wordt tekort gedaan aan de uitspraak van Amsterdam (dr. C. Gilhuis, Den Haag oost). De Syno de moet zelf duidelijk stelling nemen tegen bepaalde leringen (ouderling G. Spoelstra, Harlingen). Sommige gelo ven niet in een historische Adam, dat moeten we verder uitpraten met el kaar. In goed samenspel betekent dat geen boompje verwisselen tussen ge loof en wetenschap (prof. dr. G. C. Berkouwer, Amsterdam). Verdeï: „Er is teveel heen gema noeuvreerd om saillante punten. Dat doet de onrust eerder toenemen. Waarom dan desnoods niet concreet geantwoord vanuit onze verlegen heid? De vraag is: Zijn we nu moda- liteitenkerk geworden, ja of nee? (ds. P. Riemersma, Rotterdam- Alexan- derstad). Pré-adviseur prof. dr. J. Firet, Am sterdam, wilde het graag ook eens over een ander soort verontrusten hebben, Er is een snelle daling van het kerkbezoek. Het meest was hij getroffen door het woord „vervreem ding", de afval van het geloof. Steeds meer kerkmensen van vandaag vin den zichzelf niet terug. Hun heil is wel in de kerk aan de orde, maar ze herkennen er zichzelf niet in. Zij vin den: „in de kerk zijn heel andere .za ken aan de orde, dan die van de wer kelijkheid waarin we leven". Ook vanuit de wetenschap is er voor hen geen enkele lijn, die hen naar het geloof trekt. Nu wil de moderne theologie verta- lingsarbeid levéren voor die moderne, vervreemde mens. Met als centrale vraag: Hoe kan hét bevrijdend spre ken Gods door de mens van nu ge hoord worden? Kuitert en anderen willen aan de kant van de vervreem den staan en alles doen om klaarder te.laten zien hoe God vanuit het' Évangelie tot ons spreekt. Het is klaarblijkelijk nodig dat dit eens dui delijk gezegd wordt, aldus prof. Firet. (Van onze kerkredactie) SNEEK In zijn beantwoor ding van de sprekers begon rap porteur dr. Kruyswijk te zeggen, dat hij dankbaar was voor de in het algemeen goede ontvangst van het rapport inzake de ver ontrusting. Hij kon begrijpen dat het herhaaldelijk erin gebruikte „enerzijds" en „anderzijds" velen irriteerde, maar dat moet je wel doen wil je de mogelijkheden blijven zien om samen op de weg te blijven. Er is, aldus de rapporteur, gespro ken over het begrip continuïteit. Wordt daarmee bedoeld dat we altijd hetzelfde moeten zeggen en het altijd samen eens zijn? Dat is niet zo. De tijd is voorbij dat de Geref. Kerken er één mening op nahielden, er blijkt ook uit, dat in de kerk van vandaag gelukkig nog leven zit. Dr. Kruyswijk had zich geërgerd aan oppervlakkige uitlatingen als „fundamenten ondergraven" en „houd je aan de schriften zonder leermodel- len en zo". Kijk, als we Zo gaan pra ten, dan komen we nergens. Kan de ene belijder niet andere conclusies trekken dan de andere? Hier komt weer het op verschillende golflengten spreken aan de orde. Dat is verkeerd, zo houd je elkaar niet vast. Het is misschien juist als gezegd wordt, dót de warmte van het geloof en de scherpte van de wetenschap uit elkaar dreigen te vallen (dr. B. Riet veld, Den Haag-west). Als men dan maar weet, dat dit zowel aan de ene als aan de andere kant kan gelden. Het mes snijdt van twee kanten. Over de klacht van het in alge meenheden blijven hangen zei dr. Kruyswijk: dat moest wel, omdat er geen aanklachten waren. En een kruistocht langs de gemeenten achtte de rapporteur niet juist. Het Gerefor meerde Moderamen is wat dit betreft niet te vergelijken met het hervorm de, dat dit wel kan doen. ,want er' zijn veel misverstanden. De ze op te helpen ruimen is mede de bedoeling van Het herderlijk schrij ven. Ook dr. Kruyswijk wees op „de an dere verontrusten". „Voor ik ter sy node ging ontving ik", zo zei hij, „nog een telegram van een jeugdgroep. Te neur: veroordeel de nieuwe theologie niet. We verwachten daar wat van. Dat zijn dus de verontrusten die prof. Firet bedoelde. Nieuwe belijdenis Ook andere leden van de commissie kwamen toelichting geven. Een van hen, ds J. Overduin, Veenendaal, zei o.m.: „Het rapport heeft niet de kool en de geit willen pparen, maar de gecompliceerdheid en onduidelijkheid in verband waarmee geworsteld wordt, willen laten zien. Hij zou met Berkouwer willen pleltien voor een nieuwe belijdenis, „die middenin de wereld staat". Eén van de frustraties van nu is dat we allemaal praten waarover we het niet eens zijn, maar je zou beter kunnen beginnen te pra ten over waar je het samen wel eens over bent. Dan heb je een gezamen lijk uitgangspunt. De verontrusten moeten goed be grijpen, dat ze niet mogen overvragen en de nieuwe theologanten eveneens. Er moet een zekere kuisheid in het hele bedrijf van de theologie zitten. Dit kruis moet je op je nemen, we tende te maken te hebben met een onvolmaakte kerk, een onvolmaakte theologie, een onvolmaakte veront rusting. Daarbij uitgaande van de be lijdenis als een loflied, een geheim van liefde in verbondenheid met de heilige geest. De kerk zit in de branding, wordt uitgedaagd en in verzoeking gebracht, aldus prof. dr. Herman Ridderbos, Kampen. Maar we moeten bij elkaar blijven, we hebben elkaar als kleine kerk nodig. Dat klinkt niet populair, maar zo zie ik liet, aldus deze hoogle raar. Theoloogjes Leerlingen Ter sprake kwam ook de vergelij king van leermeesters en leerlingen, van wie de laatsten wat de leermees ters zeiden nog niet zo goed begrepen hebben. Met andere woorden: Er moet nog veel verduidelijkt worden, De moeilijkheid is dat kerk en theologie in onze kerken nu eenmaal dicht bij elkaar liggen. We zijn alle maal theoloogjes. Natuurlijk moet er vrijheid voor de theologie als weten schap zijn, maar ik ben geneigd te zeggen, dat de theologische keuken niet te dicht bij de weg moet staan. Gevaarlijk vindt hij het als Kuitert over een vrije Bijbel spreekt. De Bij bel legt zichzelf tenslotte uit, daar Prof. II. Ridderbos mag je niet mee manipuleren, maar de Bijbel geeft maar één opstanding. Als de prediking niet meer aan de belijdenis gebonden wordt dan ver staan we elkaar straks helemaal niet meer en valt de kerk uiteen. Veront rusten en theologen mogen niet haaks op elkaar staan. Maar moeten samen verder. Dat kan, want we hebben meer vernieuwende theologen gehad en die hebben de mensen meegeno- Hel groeien van de kerk is aan de eigen tijd gebonden, zo zei tenslotte prof. dr. J. van den Berg, Amstel veen. De huidige theologie is bezig de vragen die bij ons allemaal leven hardop te stellen. Gebonden aan de Heer is men bezig met het hart van de zaak; dat is een geweldige op- drachtig die uitdaging moet aanvaard worden. Een nieuwe bezieling is no dig, opdat we samen steeds meer gaan leven uit de diepe bronnen van het heil.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1970 | | pagina 2