Tot Heil des Volks biedt 1
Damjeugd helpende hand
Locherï öe werkt tot einde
Vluchtheuvel zonder drugs Getuigen met de daad )lo
Verveling
grootste
probleem
Limburgse raad kerken
wil open avondmaal
Drs. Gilhuis nieuwe
Unie-voorzitter
Een woord voor vandaag
OokNG-Kerk
onderzoekt
activiteiten
Wurmbrand
Dominees weigeren
de 400 gulden
PROMOTIE VU
Synoderuimte
is beperkt
BEROEPEVGSWERK
Lutheranen weer
één procent
KERKEN HELPEN
PHILIPPIJNEN
Dr. Verweiis leidt
Hervormd Weekblatfc"
ZATERDAG 31 OKTOBER
Dit is de dringende oproep lol het volk van Israël: Laai het
recht als water golven en gerechtigheid als een altoos vloeiende
beek!" Amos wéét van het schreeuwende onrecht en van de tot een
climax gestegen ongerechtigheid, waaraan velen uit het volk zich te
buiten gaan. Het ergste is, dat zij het blijkbaar zelf niet in de gaten
hebben en zich nog buitengewoon godsdienstig gedragen. Vandaar
Gods harde woorden, dat zij moeten ophouden met het getier van
hun liederen en het getokkel van hun harpen, dat zij moeten stop
pen met hun brandofferfeesien. Achter dal religieuze gordijn gaat
een wereld van onrecht en ongerechtigheid schuil. Misschien is het
voor de mensen nog te camoufleren, maar God kijkt door het gor
dijn heen. En hij zegt het deze mensen aan, zonder ook maar iets te
verbloemen. Achter veel "christelijkheid" verbergt zich vaak een le
ven van onrecht en ongerechtigheid. Misschien denkén wij nog wel,
dat God het néémt: wij geven Hem toch immers hetgeen Hem toe
komt in b.v. het lezen van de Bijbel, het kerkbezoek enz. Ja,
maar het is dikwijls slechts de buitenkant, het décor, waarachter hel
een onvoorstelbare chaos is! God laat Amos dit décor weghalen en
beveelt het volk Israël de zaak op te ruimen. Hetm recht moet golven
als water en de gerechtigheid als een altoos vloeiende beek.
We lezen vandaag: Johannes 6 vers 1 tot 15.
We lezen morgen: Johannes 6 vers 16 tot 24.
ISWE IEI
(Van onze kerkredactie)
MAASTRICHT De raad
van kerken in Limburg heeft
een nota gepubliceerd, waarin
gepleit wordt voor ruimte voor
wederzijdse deelneming aan el-
kaars eucharistie- of avond
maalsviering.
Indien de nota door de plaatselijke
raden van kerken in Limburg wordt
aanvaard, zal ze aangeboden worden
aan de landelijke Raad van Kerken
in Nederland met het verzoek, om het
beleid van deze raad om te buigen in
de richting, zoals die in de nota
wordt aangegeven.
De Limburgse nota stelt drie voor
waarden ..Waar de eenheid in Chris
tus grond en beweegreden is van
werkelijke geloofsgemeenschap van
christenen uit verschillende kerken,
waar het ambt erkend wordt als roe
ping door de ene Heer in de ene kerk,
waar men elkanders eucharistie/-
avondmaalsviering herkent en gelooft
als viering van hetzelfde heilsgebeu
ren, daar dient naar het oordeel van
(Van onze kerkredactie)
PRETORIA Niet alleen de Con
ferentie van Europese Kerken is be
zig met een onderzoek naar de activi
teiten van de Roemeense, thans in
Californië wonende, predikant Ri
chard Wurmbrand (een onderzoek,
dat door de ICCC als „een schand
daad" en „een verraderlijke gang van
zaken" bestempeld is).
Ook de generale synode van de Ne
derduitse Gereformeerde Kerk in
Zuid-Afrika heeft besloten, een gron
dig onderzoek naar Wurmbrands ac
tiviteiten in te stellen, voordat verde
re hulp zal worden geboden.
Wurmbrand verblijft thans in
Zuid-Afrika.
Een van zijn verdedigers ter syno
de, ds. Minnaar, deed de suggestie
Wurmbrands methoden over te ne
men en christen-Chinezen aan te
werven. Zij zouden zending moeten
gaan drijven onder de Chinese arbei
ders, die in Tanzania en Zambia wer
ken aan de spoorweg, die daar met de
hulp van Peking wordt aangelegd.
EMMEN Twee hervormde pre
dikanten zijn een actie begonnen on
der hun collega's, om de extra uitke
ring van vierhonderd gulden beschik
baar te stellen voor een door de gene
rale diaknnale raad aan te wijzen
doel.
„Er zullen zeker predikantsgezin
nen zijn. waar vierhonderd gulden
extra geen overbodige luxe is",
schrijven ds. Tj. Alkema te Emmen
en ds. J. H. A. Doeschot te Coevor-
den. ..Toch durven wij aan alle colle
ga's te vragen, die vierhonderd gul
den om principiële redenen niet te
accepteren."
Als bestemming denken zij aan
„economisch zwakkeren of aan een of
ander project in de derde Wereld".
AMSTERDAM Aan de Vrije
Universiteit is vrijdag drs. J. U Post-
nia te Amstelveen gepromoveerd tot
doctor in de geneeskunde. Zijn proef
schrift houdt zich bezig met moge
lijke oorzaken van het periodiek op
treden van een tekort in de hfirsen-
bloedvoorziening. Drs. Postma (36) is
chef de clinique van de neuropsy-
chiatrische afdeling van de Vale-
riuskliniek in Amsterdam.
de raad van kerken in Limburg
ruimte te zijn voor wederzijdse deel
neming aan eucharistie of avond
maal."
De nota denkt hierbij vooral aan de
gemengd gehuwden, aan gespreks- en
actiegroepen, aan interkerkelijke re
traites, liturgische dienstverlening in
eikaars kerken (zangkoor, organist of
gastpredikant) en aan andere vaste of
tijdelijke lokale groepen.
De eucharistie/avondmaalsviering
gen dienen te staan onder de verant
woordelijkheid van één van de aan
de raad van kerken deelneménde
kerken.
Gereformeerden
In het Kerkblad van de gerefor
meerde kerken in Noord-Brabant en
Limburg schrijft ds. J. Baayens uit
Treebeek. dat de gereformeerde ker
ken in Limburg zich niet achter de
nota zullen kunnen stellen, gezien het
standpunt van de generale synode. De
synode staat alleen open avondmaals
viering toe in ziekenhuizen, bejaar
dencentra en dergelijke.
Is men van mening, dat de synode
geen juiste beslissingen heeft geno
men, dan zijn daar de geëigende we
gen om bezwaren in te dienen, aldus
reformeerden op het standpunt, dat in
formeerden op het standpunt, dat in
de nota wordt gehuldigd, dan vindt
ds. Baayens het juister, dat zij zich
tot de meerdere vergaderingen van
het eigen kerkverband richten, dan
samen met andere kerken tot de
Raad van Kerken in Nederland.
UTRECHT Voor zover thans valt
te overzien zal de gereformeerde sy
node, die volgende week in de Noor-
derkerk in Sneek vergadert onge
woon veel publieke belangstelling
treffen.
In verband daarmee wijst de infor
matiedienst van de gereformeerde
kerken erop, dat de ruimte in de kerk
zeer beperkt is en dat het lang niet
zeker is, dat er plaats is voor allen,
die de synode willen bezoeken.
Woensdag 4 november is de och
tendzitting besloten en waarschijnlijk
ook de hele middagzitting.
(Van een onzer medewerkers)
AMSTERDAM „Het
wordt een glijdende start, zon
der tam-tam", zegt Johan Frin-
sel (43). Maandag zet hij in
het hartje van de Jordaan de
deur van het Service Centrum
Willemstraat open, een soort
maatschappelijke en geestelij
ke vluchtheuvel voor (voorna
melijk jonge) mensen die in
een maatschappelijke of geeste
lijke crisis zijn geraakt. Het
grootste deel van de potentiële
klanten zal bestaan uit gebrui
kers van drugs.
Een tehuis waar langharig
werkschuw en stikkies rokend
tuig lekker wordt verwend, zeg
gen sommige buurtbewoners.
Frinsel, directeur van de Ver
eniging tot Heil des volks, de
eigenares van het centrum,
spreekt dat tegen. „Ze worden
hier echt niet in de watten ge
legd. Het wordt geen zoete inval
voor iedereen die een lui leventje
wil leiden."
In een clean kantoortje boven het
service-centrum legt hij uit dat ieder,
die zich in de komende maanden om
hulp meldt, zich aan de regels van
het huis zal hebben te houden. Ge
bruik van drugs is er verboden.
„En we proberen eerst uit te vissen
of ze écht hulp willen hebben. Huil
verblijf hier is zeer tijdelijk. We zeg
gen als ze komen al hoeveel dagen ze
mogen blijven. Soms hebben ze geen
onderdak nodig maar gewoon sociaal
contact. Het gaat ons erom ze weer
een plaats te geven in de maat
schappij, hoeveel kritiek je overigens
op die maatschappij ook kunt heb
ben."
Het is maandag niet de eerste keer
dat de deuren van het uit de vorige
eeuw daterende gebouw wijd open
gaan voor (al dan niet verslaafde)
gebruikers van verdovende middelen.
Er is in de Willemsstraat bijna een
jaar proef gedraaid. Johan Frinsel,
die voorzitter is van de Broederschap
van Pinkstergemeenten in Nederland,
heeft in die achter hem liggende
maanden veel ervaring opgedaan.
Christenen
Op basis daarvan namen hij en het
bestuur van de Vereniging tot Heil
des volks een ingrijpende beslissing:
er mogen in het centrum alleen chris
tenen werken.
Frinsel: „Naar buiten staan we
open voor elk contact dat positief is
gericht op het helpen van de jeugd.
Maar we willen baas zijn in eigen
huis.
Vorig jaar hebben we gewerkt met
een paar mensen van de sociale aca
demie. Ze waren dus wel deskundig
voor zover er voor dit werk des
kundigen zijn maar niet gelovig.
Mensen die geen christen zijn heb
ben nu eenmaal een heel andere visie
op de nood van de mens dan mensen
die Jezus Christus kennen als hun
Verlosser. We hebben ontdekt dat je
een homogene staf moet hebben om
dit werk, tegen de achtergrond van
het evangelie, te doen.
Bovendien vinden wij een aantal
dingen niet goed, die niet-christenen
soms heel normaal vinden. Gemengd
slapen bijvoorbeeld is er niet bij. Als
er een meisje komt dat abortus wil
laten plegen, zijn wij daar tegen. We
proberen dan een bijbels getuigenis
te laten horen."
Selectie
Overbodige luxe is er in het pand
allerminst te vinden. Wie zich er
meldt, komt eerst in een even correct
als sober gemeubileerde „selectie
ruimte", Iwaar de werkers (vier full
timers en twee part-timers) met hem
spreken. „Het is eigenlijk een soort
wachtkamer met spreekruimte annex
kantoor", zegt Frinsel. ,,We bekijken
of we iemand wel kunnen helpen en
of hij van de hu p die wij willen
geven is gediend. Pas daarna mag hij
verder het gebouw in."
Dat betekent: toegang tot recreatie
zaal (biljarts, tafeltennis en voetbal
spel), een gezellig maar sober restau
rant met bar, een eetzaal en zono
dig de slaapzalen (totale capaciteit:
veertig man op stapelbedden).
Jordaner
De buurt is Frinsel niet vreemd.
Hij is geboren en opgegroeid in de
Jordaan. „Op een kleuterschool van
het Heil des Volks hoorde ik voor de
allereerste keer het evangelie. Ik her
innerde het me weer toen ik drie jaar
geleden directeur van de vereniging
werd. Ze reden met me langs de
scholen die we exploiteren. Toen we
voor dat kleuterschooltje stopten,
moest ik opeens aan die juffrouw
denken die me destijds over Jezus
had verteld. Er ging wel iets door me
heen."
Opgegroeid in een socialistisch mi
lieu, kwam hij op latere leeftijd in
aanraking met gereformeerde vrien
den. Na zijn bekering kwam hij in de
Pinksterbeweging terecht. Hij voelde
zich aangetrokken tot jeugdwerk.
Zegt: „Toen ik directeur van het Heil
de? Volks was geworden, werd ik ge
confronteerd met de Dam-jeugd. Jon
ge mensen zonder achtergrond.
We wisten dat we iets moesten
doen. Toen zijn we zelf dit gebouw
het is vroeger gedeeltelijk school en
gedeeltelijk verenigingsgeboyw ge
weest gaan opknappen om er een
opvangcentrum in te vestigen."
Geen chaoss
De proef heeft hun geleerd, dat de
veelgeprezen anti-autoritaire experi
mentele structuur heel gewoon op een
chaos uitloopt. Daarom geen project
leiders meer die erg op die structuur
gebrand zijn. Het bestuur besloot de
leiding yan het project, waarvoor de
gemeente veel belangstelling heeft
geloond, in eigen hand te houden.
„We hebben wel subsidie aange
vraagd, maar we weten nog niet of
we die krijgen", zegt Frinsel. „We
denken voor het komende jaar
180.000 nodig te hebben. In het af
gelopen jaar kostte het centrum ons
een halve ton. Die is vrijwel geheel
gedekt door giften van mensen die
achter ons staan."
Volgens Johan Frinsel en zijn me
dewerkers („ik kan zelf niet èl mijn
tijd aan het centrum geven, want ik
moet ook onze scholen en ons evange
lisatiewerk onder ouderen runnen") is
er maar één oplossing voor mensen in
nood: geloof in Jezus Christus. Dat
wil niet zeggen dat iedereen die over
de drempel van het service-centrum
komt ogenblikkelijk een preek krijgt
te horen.
„We steken niet onder stoelen of
banken dat we christenen zijn, maar
we bieden primair praktische hulp.
Als een druggebruiker is geflipt,
krijgt hij librium. Als hij een ge
slachtsziekte heeft, sturen we hem
naar een dokter. We bemiddelen voor
werk en huisvesting.
Dat zijn meestal de grootste proble
men. Ze vervelen zich vaak te bars
ten. Zonder uitzondering komen de
genen met wie wij te maken krijgen
uit gebroken gezinnen. Ze hebben
geen thuis. En ze leven nogal eens
van stelen of handel in verdovende
middelen.
Veel van onze klanten worden
hierheen verwezen door het Jeugd
Aktie Centrum. Of ze komen uit een
of andere inrichting."
Praktische hulp dus, zonder „agres
sieve evangelisatie". Maar geen ver
loochening van het geloof, dat de ba
sis was voor de oprichting van de
Vereniging tot H§il des Volks in 1855
door de doopsgezinde ds. Jan de Lief
de.
Geweldigs
„Als je dit werk doet als christen,
kan het niet anders of de mensen
proeven dat je anders bent. Dat wij
iets geweldigs in ons leven hebben
gevonden. Het fijnste dat een mens
kan bezitten is zich gered te weten
door Jezus Christus.
Wij ervaren, dat door de manier
ivaarop wij hulp verlenen de men
sen nieuwsgierig worden. „Vertel nou
eens wat van dat gekke geloof van
jullie", riep er laatst een. Toen heeft
iemand urenlang kunnen getuigen
van Jezus.
Er is maar één weg tot oplossing
van de diepste nood van de mens: het
evangelie. Maar er zijn hier heus
geen verplichte samenkomsten. We
vinden het belangrijk het vertrouwen
te winnen van de mensen. En ze ont
dekken dat we belangstelling voor ze
hebben. Dat missen ze overal. De
jeugd moet weer idealen krijgen. Wij
zijn bewogen met de jongeren van
nu."
Degenen voor wie het centrum be
stemd is, hebben lang geleefd in een
crisis-situatie, die plotseling acuut is
geworden. Ze kunnen van een mini-
Drie Frinsels: achter de
grootvader Frinsel en (midden)
directeur van het nieuwe opvavi
centrum Johan Frinsel (43). Op j
voorgrond met gitaar diens zo(
Johan Frinsel is landelijk bekei
als voorzitter van de Broedersch{
van Pinkstergemeenten.
mum leven, maar op een
moment valt ook dat weg. Dan
er worden geholpen.
Dr. Rietveld verlaat School en Evangeli
VOORBURG Dr. B. Rietveld te
Den Haag is teruggetreden als voor
zitter van de Unie „School en Evan
gelie". Zijn drukke werkzaamheden
van predikant in een grote stad (ge
reformeerde kerk van Den Haag-
West) noodzaakte hem daartoe. In
zijn plaats werd bij acclamatie tot
voorzitter gekozen drs. T. M. Gilhuis,
rector van de christelijke scholenge
meenschap aan de Moreelsestraat in
Amsterdam.
Dr. Rietveld, die in 1962 prof. dr. K.
Dijk opvolgde als voorzitter van de
toen geheten Unie „Een school met
den Bijbel" is ten nauwste betrokken
geweest #bij de reorganisatie van de
Unie, waarvan de doelstelling is om
schreven als „het bevorderen van het
welzijn van het christelijk onderwijs
in ons land en daarbuiten". De reor
ganisatie kreeg haar beslag op 31
augustus 1968.
het beroep dat op de Unie door
toch wel zeer speciaal het noodlij-
door mr. S. C. Graaf van Randwück
De overleden dr. G. P. H.
Locher, algemeen secretaris
voor.de raad van de zending der
Nederlandse Hervormde Kerk.
was hij lid van vele Colleges in
het verband van de zending, de
hervormde kerk en de wereld
raad van kerken.
Toen dr. Locher in 1953 als opvol
ger van wijlen dr. K. J. Brouwer tot
zendingssecretaris werd benoemd, had
hij reeds grondige ervaring van hel
zendingswerk in Indonesië. Immers
na zijn theologische studie te Leiden
werd hij in 1936 benoemd tot predi
kant van de protestantse kerk in hel
toenmalige Nederlands-Indië en be
last met de leiding van het zendinngs-
kerk inn de residentie Timor en on
derhorigheden.
Als „voorzitter der commissie van
hulppredikers", d.w.z. als jongere lei
der van een aantal in het zendings
werk ervaren mannen, werd hij ge
dompeld inn de vragen aangaande de
confrontatie van een stamreligie met
het evangelie en wist hij met grote
tact bij te dragen tot de opbouw aan
de zelfstandig wording der kerk.
Enkele jaren later werd hem de
zelfde functie toevertrouwd inn de
Minahassa. het noordelijkste deel van
Celebes, waar de kerk veel ouder
was en de problemen veel groter.
Daar is het ook dat hij en zijn gezin
direct na de komst der Japanners
geïnterneerd werden en tot het einde
van de
bleven.
oorlog inn gevangenschap
Zijn laatste taak in de protestantse
kerk van Nederlands-Indië was het
predikantschap van Makassar in de
woelige naoorlogse jaren, een veel
eisende, soms gevaarvolle taak temid
den van christenen van velerlei land
aard.
Dr. Locher stamde uit een geslacht
waaruit generaties lang predikanten
waren voortgekomen: in Zwitserland,
Duitsland en Nederland. Verscheide
ne van zijn familieleden zijn of waren
hoogleraar: nog talrijker was onder
hen het aantal gepromoveerden.
Zowel de eigenschappen, nodig voor
het predikantschap, als de behoefte
aan wetenschappelijke bezinning op
zijn werk had hij als het ware van
huis-uit meegekregen: een en ander
blijkt uit zijn proefschrift over „de
kerkorde der protestantse kerk inn In
donesië" waarmede hij de doktors-
graad behaalde in een voor de be-
oefening^ der zendingswetenschap wei
nig congeniale tijd (1948).
Maar met alleen wetenschappelijke
en pastorale gaven zou hij niet ge
worden zijn wie hij was. Hij had de
gave om leiding te geven, vooruit te
zien, verantwoordelijkheid en span
ningen te dragen, geestelijke dingen
in organisatorische vorm gestalte te
geven en tegelijk hen, die met hem
samenwerkten, in warme vriendschap
aan zich te binden.
Dit laatste hing vooral samen met
zijn gevoel voor humor, voor de be
trekkelijkheid van alle dingen, be
halve het evangelie, dat hij diende.
Daarom wist ieder die met hem in
aanraking kwam, dat hij een nede
rig en onzelfzuchtig man was, in
wiens leven eigen eer of belang geen
rol speelde.
Hij is midden uit zijn arbeid weg
genomen en heeft gewerkt tot het
einde toe. Heel hard gewerkt, te
hard, zeggen wij achteraf. Men kan
zich nauwelijks voorstellen welk een
grote leegte hij in de gehele zending
in ons land achterlaat.
Iemand met zijn combinatie van
gaven en toewijding, ervaring en ken
nis van zaken, is nauwelijks te vin
den. Zijn vrouw, zijn kinderen en zijn
talrijke vrienden herdenken hem in
dankbaarheid als een goed man, een
vader en vriend, die zij niet zullen
vergeten.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Katwijk aan Zee (vac.
W. C. Hovius) D. van den Eerg te
Huizen (NH); te Dinteloord kandidaat
F. Luitjes te Schiedam.
GEREF. KERKEN
Bedankt voor Purmerend D. W.
Qondorp te Voorthuizen.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepbaar: kandidaat drs. W. C.
Moerdijk. Pythagorasstraat 350, Apel
doorn.
GEREF. KERKEN (Vrifg.)
Bedankt voor Delfzijl en Uithuizen
A. G. Versteeg te Ctadskanaal.
GEREF. KERKEN (Buiten verband)
Aangenomen naar Assen D. J. A.
Brijk te Siegerswoude (binnen ver-
q band).
'ers<
init
naar
conur
die a
Wgev
uit a
vorm
dend christelijk onderwijs in het bute,e
tenland gedaan wordt heeft dr. Rit ;.e™e
veld bezield om zich met alle kraclz,c"
ten in te zetten voor deze reorganis
tie. Nu de Unie-nieuwe-stijl vorm b 01SCU
gint te krijgen, heeft hij gemeei 5anfj
zijn taak over te moeten dragen. ^0l;
Drs. Gilhuis, geen onbekende in oigeda'
derwijskringen. heeft zich met nan®1611
na de reorganisatie al zeer verdieHde.ns
ira
word
stelijk gemaakt in deze kring, nar
lijk als voorzitter van de redactie vav
het maandblad „School en Ouder Sem'
en als voorzitter van het werkcomi hanö
ter voorbereiding van de Uniecollect
Onder zijn leiding vertoonde de o[
brengst van deze collecte de afgeli '"t
pen jaren een stijgende lijn: in 19f
ƒ430.000, in 1969 ƒ600.000, terwi
tans gemikt wordt op een miljoa
Wie nog mee wil doen aan de no
lopende collecte-1970: het gironunf^-i
mer is 5166 van de Unie School i or"c
Evangelie te Voorburg.
leidr
lame
rwou
lksb;
de j'
'eike
dec
eptii
i be;
g- E
AMSTERDAM Ook dit jaar dot steli
de Evangelisch-Lutherse Kerk ee Sin'
beroep op haar leden, om één procei g
van hun inkomen af te staan voor he
Fonds Ontwikkelingshulp. jjh
Vorig jaar bracht deze actie 170.00
gulden op. Daarvan steunden de lu
theranen de uitzending van een wis
kundeleraar naar het Mozambique ,r
instituut in Tanzanië en er ging gel
naar Kenia. dw!
Het is de bedoeling, dat het gel X1
van de nieuwe actie voor een dee ,nf
weer voor de leraar bestemd is e j
voor de rest voor een onderwijspro
ject in India.
n gc
UTRECHT De Wereldraad val est
Kerken heeft de Nederlandse kerkeifjUf
om 220.000 gulden gevraagd voor d ier
hulp aan de slachtoffers van de ty n
foon op de Philippijnen. De stichtin sti
Oecumenische Hulp aan kerken
vluchtelingen heeft als eerste
3600 gulden overgemaakt.
rdvi
nst
be]
WAGENINGEN Met ingan °en
van 1 november wordt dr. P. G. Ver- auv
weijs te Sliedrecht eindredactcu
van het Hervormd Weekblad,
orgaan van de Confessionele Vereni
ging.
Na het overlijden van ds. H.
Groenewoud was de eindredactie ti,
delijk waargenomen door ds. S. Koo
stra te Rotterdam.
Dr. Verweijs is 65 jaar. Hij
predikant in Cothen, Beesd en Zeven
bergen en staat sinds 1949 in Slie
drecht.
hp; AL
JpH
tslE
ass
wa fti!
