Leger van rassenstrijd en larihuana" jddel Hart kraakt Monty, Eisenhower en Chamberlain Misbruik van Antilliaanse meisjes in Nederland Lozingen op zee snel beëindigen Vervuiler Duitse rivieren staat voor de rechtbank .Meer Nederlandse industrieën naar Antillen' BRIEF AAN MINISTER: M Nederlander was soldaat in Vietnam Huib Goudriaan In postume werk over de Tweede Wereldoorlog ai Drinkwaterbedrijf fluoridering maar uitstellen Onderzoek brengt aan het licht Jongen verminkt na ontploffing zelfgemaakte bom Eerste proces in geschiedenis >BER 1 3 DINSDAG 27 OKTOBER 1970 ROTTERDAM BJohn Thelen van Dinter, een Nederlander die drie jaar in het perikaanse leger diende, kan weinig opwekkends vertellen: „Het Jnerikaanse leger in West-Duitsland is volkomen gedesorgani- lerd door het gebruik van verdovende middelen door 75 pro- lnt van de manschappen; bovendien komen er wekelijks tien- llen gevechten voor tussen negers en blanken." L,De prostitutie onder het Amerikaanse leger in Vietnam is Lrk verbreid, terwijl 90. procent van de Vietnamese prostituees slachtsziekte heeft. Sommige Amerikaanse commandanten drin- b er op aan gecontroleerde bordelen in te richten. Ik heb, toen Ijn bataljon op een zogenaamde geheime missie was, meege- lakt dat er binnen 24 uur 60 tot 70 prostituees rond het basis- [mp zwierven, die daar door Vietnamezen heen waren vervoerd driewieler-wagentjes." opefi ïaar t; d le 72jfo7in verliet Nederland in 1963 nmol ^0Ut te hakken in Canada. rs zi houthakkenbleek een ro- en \ntisch idee te zijn geweest. iktenj nam dus allerlei baantjes maar kwam tenslotte in York terecht. Hij begon eigen zaak, een kunstkan- het ontmoedigende resul- was dat hij na 18 maanden DntesJliet Sing. ohn zat zonder geldkon het niet uit en heP kans plotse- and ig te worden opgepakt door het y leger. „Ik had me na aan- De mst in de Verenigde Staten [t, binnen 90 dagen bij de auto ven, eiten gemeld. Dit betekent self je ineens voor dienst kunt irden opgeroepen, waarbij je -j n niet het recht hebt iets te riijgen over je bestemming: Ik toen die oproep niet ajge- >.cht maar zelf voor drie jaar k\ekend. In zo'n geval mag je Izen welke baan je wilt heb- h." mei'+eurs lis (jij koos voor een functie bij de iruij^taire inlichtingendienst, die hij t kreeg: na een uitgebreid onder- werd hij „te licht" bevonden, 'i kwam toen in een infanterieba- lon terecht en ontdekte pas in nst dat dit bataljon bestemd was c*jt ^naar alle mogelijke bestemmingen uitgezonden, n arj januari 1968 bleek dat het ba- naar Vietnam zou gaan. Een ('boel buitenlanders vooral tsers deserteerden." Zag John iets in desertie? „Ik ben tegen IsVe^ °°rl°g. maar moest onder die j standigheden wel in dienst. Ik had te "F geld om weg te komen.'' te ten maart 1968 werd het bataljon zakr Vietnam gevlogen. Nederlander In Thelen van Dinter (die Neder- an ijïer bleef, want hij had de door de beve vereiste toestemming van de Ko- joenigin om in vreemde krijgsdienst te n) vertelt in een van Amerikaanse CTt rukkingen doorspekt Nederlands °vaif de oorlog heeft ervaren. m^Het is niet waar dat de Amcrika- en| verslagen zijn. Het is een oorlog, h4 hoeV parto, n ar iP 33) •an pon cwalp^oe ltser die ze op defensieve wijze voeren om hem slepende te houden. Ik heb een kolonel gekend, die daarom om de wijze van oorlogvoeren geen dag langer in Vietnam wilde blijven dan nodig was, ook al had hij viersterren- generaal kunnen worden.'' „In Vietnam wordt een economi sche oorlog gevoerd: het gaat niet om die 500.000 jongens die werkloos wor den als ze naar huis komen, maar om een zeer groot deel van de industrie, dat van die oorlog bestaat. Er zijn hele "steden die van Vietnam leven. Ik was drie maanden in Washington; er zijn daar mensen die nu in ammuni tiefabrieken 7800 dollar per jaar ver dienen, en daarvoor misschien 3800 dollar. En dit soort ammunitiefabrie ken zijn er bij tientallen." „Aan de andere kant: ook Vietnam verdient aan de oorlog. Sinds de Amerikanen er zijn is er welvaart. Zelfs de Vietcong krijgt geld van oliemaatschappijen en van Pan Ame rican. Hoe moeten we anders verkla ren dat er nooit op vliegtuigen van de Panam, en nooit op olie-opslagplaat sen wordt geschoten? In schuilplaat sen van de Vietcong worden bedra gen aan baar geld tot 750.000 dollar gevonden." „Volgens John laat de Vietcong zich door vliegtuigmaatschappijen en olie maatschappijen betalen, in ruil voor het ontzien van deze maatschappijen. „De bevolking verdient overal aan de Amerikanen. We hadden bijvoor beeld een vrouw, die kleding waste en schoenen poetste en daarmee zo'n 250 dollar per maand verdiende. Daarbij kwam dan nog wat ze aan sigaretten en zeep van ons op 1 de zwarte markt verkocht." Meer gesneuvelden „In de Verenigde Staten is men er merendeels ook op tegen om met de oorlog op te houden, omdat er al zo veel jongens in Vietnam gesneuveld zijif. Een groot aantal gesneuvelden komt niet op de gepubliceerde lijsten van „killed in action" voor, omdat ze op mijnen of boobytraps zijn gelopen. Hoe denken de militairen in Viet nam over de oorlog? „Van de man schappen wil 90 procent zo gauw mo gelijk naar huis. Van de oudere onder officieren en officieren meent "het grootste deel het communisme te be vechten, maar eenderde is het niet eens met de manier waarop de oorlog wordt gevoerd." Er wordt wel geschreven dat de Amerikanen in Vietnam racistisch optreden tegen de Vietnamezen. Is dat waar? John: „De Vietnamezen worden wel gewantrouwd, maar hoe sterk dat wantrouwen is hangt weer af van wat soldaten hebben meege maakt of van de situatie." „Er is namelijk geen front. Je kunt overal worden gedood: in de jungle en in de kapperssalon. Een voorbeeld: in een basiskamp komt een jongetje, dat snoepjes van de Amerikanen krijgt; de 41ste keer komt hij om snoepjes, maar dan heeft hij -een handgranaat bij zich." Geen oorlogsmisdaden Over de opvatting dat de Amerika nen in Vietnam oorlogsmisdaden ple gen, zegt hij: „Er zijn enkele heel John Thelen van Dinter: desorganisatie incidentele gevallen geweest. Over het algemeen wordt er heel streng pp toegezien dat er niet wordt gemarteld of geplunderd." Volgens John wordt er wel wreed opgetreden door het Zuivietnamese leger, de Koreanen en soms door de Vietcong: „Je vindt in het laatste ge val dan je vriend dood en zonder hoofd of geslachtsdelen." „De Zuidkoreanen treden hard op. Als er ook maar een schot op hen vanuit een dorp wordt gelost schieten ze het hele dorp plat en wordt het hoofd van de burgemeester op een staak gezet met het opschrift: „Schiet nog eens als jullie het lef hebben!" Als een soldaat van de Zuidkorea nen niet doet wat hem wordt gezegd, wordt hij met een geweerkolf op het hoofd geslagen." De Amerikaanse satirische film MASH geeft een wrang beeld van het leven in het Amerikaanse leger. John, die de film heeft gezien, vindt dat MASH de sfeer treffend weergeeft. „Er wordt in Vietnam ontzettend veel gedronken, meestal bier. Een groot deel van de meisjes van het Ameri kaanse Rode Kruis zijn prostituées van de officieren." John Thelen van Dinter is het niet eens met de bewering dat het Ameri kaanse leger fascistoïde trekken zou vertonen. „Het gaat er enorm onge disciplineerd aan toe. Er is een nieu we krijgswet ingevoerd met het doel het leger te democratiseren. Het re sultaat is dat er geen discipline meer is. Als een onderofficier ik was sergeant iets opdraagt en een sol daat heeft geen zin het bevel uit te voeren, kan die onderofficier prak tisch niets beginnen." Er bestaat wel censuur in het leger in Vietnam. „Voordat een interview met een Franse tv-journalist begon, werd ons door een kolonel van de Amerikaanse l^éervoorlichtingsdienst gezegd dat we met „geen com mentaar" moesten antwoorden op vragen over de vredesbesprekingen in Parijs. Toen ik op een vraag rea geerde met „hier wordt niet over po litiek gesproken", lachte ik. De ver slaggever zei daarop: „U bent niet vrij om te antwoorden." Later ho#rde ik dat deze journalist Vietnam was uitgezet, nadat hem zijn filmmate riaal was afgenomen. In april 1969 keerde John uit Viet nam terug; de rest van zijn diensttijd bracht hij in West-Duitsland door en 27 september jl. kwam hij ia Neder land terug. Op wacht' met hasj In West-Duitsland merkte hij dat de gemiddelde Duitser de Ameri kaanse soldaat discrimineert. „Er is voor de Amerikaan geen contact met de burgerbevolking mogelijk. Ook hierdoor ze kunnen bijna niet met behoorlijke meisjes omgaan raken de soldaten (gemiddeld 18 tot 19 jaar oud) verslaafd aan marihuana, hasj en LSD." „In mijn bataljon gebruikte 75 procent verdovende middelen. Zelfs op wacht wordt hasj of mari huana gerookt." Een ander probleem is het toene mend aantal conflicten tussen negers en blanken in het Amerikaanse leger in West-Duitsland. Er zijn honderden gevechten tussen zwarte en blanke soldaten' voorgekomen. „Een keer gooiden negers handgra naten in een kantine, waarbij tiental len gewonden vielen. In een legerbicf- scoop in Darmstadt werd altijd het volkslied gespeeld. Negers hebben net zo lang elke keer weer de vuisten gebald (de groet van de Zwarte Pan ters) totdat het volkslied maar uit het programma werd weggelaten." John Thelen van Dinter heeft geen spijt van de drie jaar, die achter hem liggen. „Ik heb er varingen, die ik nergens zo had kunnen beleven." Wat hij nu doet? „Ik ben kunstschilder en kunsthandelaar van beroep. Ik maak nu driedimensionale teke ningen: iets nieuws." LONDEN Generaal Eisen- Ins *,fer en veldmaarschalk Mont- iëne.fnery hebben in de Tweede ïcre^reldoorlog onvergeeflijke de Iten gemaakt, terwijl de Brit- Neville Chamberlain sterk verantwoordelijk was Adolf Hitler voor het uitbre- van ,je oorl0g# kri lligiwit schrijft de Britse militaire des- ïderjidige Sir Basil Liddel Hart in zijn H. Btume werk over de geschiedenis ver jl de Tweede Wereldoorlog. Sir Ba- iverleed begin dit jaar. oorlog had bekort kunnen wor- raatl als de geallieerde opperbevelheb- Wes, generaal Dwight D. Eisenhower, Amerikaanse generaal Patton r voldoende brandstof had gege- om met zijn tanks sneller in itsland door testoten. De Indstof ging naar de Britse veld- Gjarschalk Montgomery, wiens of- :ief in België vastliep door eigen ifelingen en het-falen van zijn on- [geschikten. oorlog begon door een hete van Franse en Engelse blun- Chamberlain iiddel Hart vindt dat Engelands mier Neville Chamberlain voor het uitbreken van de oorlog even sterk verantwoordelijk was als Adolf Hitler. Zijn politiek van concessies maakte plotseling plaats voor een „harde lijn" toen hij Polen, zonder dat dit land erom gevraagd had, bijstand be loofde ingeval van een Duitse inval. Hierdoor werd het conflict onvermij delijk, op een voor de westelijke ge allieerden bijzonder ongelukkig ogen blik. Sir Basil heeft geen goed woord over voor veldmaarschalk Montgome ry. Hij laat doorschemeren dat Mon ty, kort na zijn benoeming tot bevel hebber van het Britse Achtste Leger in Noord-Afrika in de zomer van 1942, een offensief tegen Rommel ten minste zeven weken liet uitstellen om een enorm overwicht aan mensen en materieel te kweken. Toen het offen sief eindelijk op gang kwam, be schikte Monty over 1440 tanks, te genover de schamele 260 van het Duitse Afrikakorps onder Rommel. Ho'fwel Rommel tegenover deze ont zagwekkende meerderheid tot terug trekken werd gedwongen, slaagde de Duitse maarschalk er in een ant woord te vinden. „De Britse actie leed aan de oude fouten: voorzichtigheid, weifelachtig heid traagheid en smal opgezette be wegingen", luidt het commentaar van Sir Basil. Nog onprettiger voor Monty is de beschrijving van de Britse aanval op de Duitse Marethlinie in Midden-Tunesië, voorjaar 1943. „Op de voor hem typerende, weldoordach te wijze, had Montgomery voorgeno men de volgende ochtend de door braak te forceren, met steun van een geweldige luchtaanval en artilleriebe schieting. Toen de ochtend aanbrak was de vijand verdwenen. Hij had de kans op een beslissende overwinning gemist..." Het boek van Sir Basil is gisteren verschenen. Hij voltooide zijn werk enkele maanden voor zijn dood in ja nuari'. Hij heeft er 22 jaar aan ge werkt. Nixon neemt maatregelen tegen luchtvervuiling WASHINGTON President Nixon heeft maandag in het kader van de strijd tegen de luchtvervuiling op dracht gegeven voor alle regerings voertuigen, zo mogelijk, benzine te gebruiken die geen of een laag lood- gehalte heeft. In brieven aan de gou verneurs van de staten dringt Nixon erop aan soortgelijke maatregelen te treffen. UTRECHT Het algemeen bestuur van het Waterleidingbedrijf Midden- Nederland heeft gisteren besloten, de uitvoering van zijn besluit om over te gaan tot fluoridering van het water, op te schorten. Het bestuur had dit besluit op 8 december 1967 met alge mene stemmen genomen. Aanleiding tot het uitstel is onder meer, dat voorlopig nog onzeker is welke consequenties moeten worden verbonden aan de voorwaarden die staatssecretaris Kruisinga heeft toe gevoegd aan zijn besluit tot goedkeu ring van de fluoridering in Midden- Nederland. Dat gebeurde nadat de kroon het goedkeuringsbesluit van de staatsse cretaris had vernietigd. De raad van state bepaalde daarbij, dat bij fluori dering voor die mensen, die overwe gende bezwaren tegen gefluorideerd drinkwater hebben, voorzieningen moeten worden getroffen om hen in staat te stellen, over on gefluorideerd drinkwater te beschikken. Het bestuur van het WMN meent, dat het eerst concrete gegevens moet hebben over de manier waarop aan de nieuwe voorwaarde kan worden voldaan, voordat het de gevolgen in technisch en financieel opzicht kan overzien. Mars naar Rome ROME Conservatieve rooms- katholieken uit verschillende landen hebben een „mars naar Rome" aan gekondigd op Pinksteren (30 mei) I 1971. DEN HAAG Zes meisjes uit de Antillen, die onvoldoende of foutief voorgelicht naar Neder land kwamen, zijn door het Actie-comité van Antillianen in Nederland „bevrijd" uit zeer on gunstige woon- en werkomstan digheden. Dit zegt het comité in een rapport onder de titel „Een voorbeeld van misleiding en mis bruik van Antilliaanse meisjes in Nederland." Eind vorig jaar kwamen de meisjes naar ons land. Ze waren geworven door een particulier voor de verpleeg tehuizen „Huize Craayenburgh" en „Huize Wik" in Heemstede. Nadat het comité misbruik aan het licht had ge bracht, greep de Antilliaanse over heid in. Sinds 15 augustus werken de meisjes in het verpleegtehuis „Am- stelhof". De doktersvrouw, journaliste en mede-eigenaresse van een reisbureau, mevrouw H. Lim, bemiddelde in Wil lemstad tussen de directies van de tehuizen in Heemstede en de zes meisjes. De meisjes kwamen naar ons land voor een opleiding tot zieken- verzorgster, na door dokter Lim te zijn gekeurd. De directie van de tehuizen betaal de de overtocht en de uitrusting. Dit alles zou later op het salaris van de' meisjes worden ingehouden. Ook de keuring kostte geld. Het comité zegt dat de meisjes door het reisbureau van mevrouw Lim een hoger bedrag voor de overtocht in re kening is gebracht, dan wanneer de overheid de overtocht had geregeld. De keuring zou de overheid gratis hebben gedaan. De meisjes zouden bovendien kledinggeld hebben gekre gen, die niet terugbetaald behoefde te worden. Géén opleiding Eenmaal in Nederland bleek van een opleiding tot zieken verzorgster in Heemstede geen sprake te zijn. Drie meisjes kregen een theoretische cur sus, die voor geen enkel erkend di ploma opleidde. Op de flats waar de meisjes woonden, mocht niet gekookt worden. Toegestaan werd dat twee keer per week een eitje werd gebak ken. Warme maaltijden moesten in de tehuizen worden gebruikt, wat in verband met nachtdiensten niet altijd mogelijk was. De meisjes maakten langere werk tijden dan hun Nederlandse collega's en hun nachtdiensten waren twee keer zo lang als officieel is toege staan. Zij mochten tijdens him werk niet in hun eigen taal praten. Iedere keer dat het papiamento werd ge hoord, kregen zij een boete van een (Van onze speciale verslaggever) DEN HAAG Een 42 man sterke economische missie van de Nederlandse/ Antillen verblijft tot 10 november in ons land om bij het bedrijfsleven de bereidheid te bevorderen grote re investeringen te doen. Men hoopt op de vestiging van meer Nederlandse industrieën, die zo wel arbeidsintensief als exporterend dienen te zijn. Dit om de algemene welvaart in de Nederlandse Antillen te stimuleren en de werkloosheid te gen te gaan een werkloosheid, die op Curasao 16 a 20 procent van de beroepsbevolking getroffen heeft en op Aruba 12 tot 15 procent. Uit 1 het gesprek gisteren met de pers bleek duidelijk dat de Antillia nen van mening zijn dat er veel aan de voorlichting over hun eilanden schort. Door de gunstige geografische ligging dicht bij het Caribisoh ge bied en Zuid-Amerika zouden de Nederlandse Antillen volgens hen tot een ideaal distributiecentrum kunnen uitgroeien. Voorlichting Gesteld werd o.m. dat er in ons land geen gedegen, of althans geen alzijdige voorlichting gegeven wordt over de Nederlandse Antillen. Gaf men aanvankelijk de publiciteitsme dia bij ons de schuld, later stak 'men ook de hand in eigen boezem. 'Het lag althans in de bedoeling om een publi citeitsbureau in te schakelen om de sociaal-economische gebeurtenissen op de Boven- en Benedenwindse eilanden wat dichter bij het andere deel van het koninkrijk te brengen. Den Haag zorgt wel voor infra structurele hulp, zo werd naar voren gebracht, maar het laat tegelijkertijd toe dat Japanse, Westduitse en Ame rikaanse bedrijven ervan profiteren. Zonder de inspanningen van de olie maatschappijen te bagatelliseren (één miljard gulden aan investeringen in raffinaderijen) of van bijvoorbeeld de groep-Nederhorst (een droogdok vaa 120.000 ton), bleef de Nederlandse in dustrie als geheel toch ver achter. De gedachten gingen uit naar de vestiging van de electronische indu strie (Philips), van grafische bedrij ven en van textielfabrieken. De kwart miljoen bewoners van de Ne derlandse Antillen zouden hier meer als werknemers dan als afnemers van kunnen profiteren. „Zolang wij met een overschot aan werknemers zitten", verklaarde een van de leden van de missie, „en Ne derland Marokkanen en Turken moet importeren om z'n produktieop- drachten uit te kunnen voeren, is er binnen het Koninkrijk iets mis." De missie zal de komende dagen het hele land doorreizen en een groot aantal belangrijke bedrijven bezoe ken. Er staan besprekingen met de vakcentralen en de werkgevers op het program, terwijl ook een werkbe zoek zal worden gebracht aan de Centrale Kamer voor handelsbevor dering en het Instituut voor Latijns- Amerika. Op officieel niveau zullen o.a. discussies worden gevoerd met de ministers van economische zaken en van financiën. Ontkend werd dat aan een even tueel mislukken van de missie poli tieke consequenties voor de Konink rijksverhoudingen verbonden zou den zijn. Wel zou dan worden over wogen soortgelijke missies te sturen naar de Verenigde Staten en Japan. dubbeltje, die later werd verhoogd tot een gulden. Op het loonstrookje stond dit vermeld als „boete pap". DEN HELDER De 18-jarige M. L. uit Den Helder is gisteravond zwaar gewond geraakt, toen door hem zelf gemaakte explosieven tot ontploffing kwamen. De jongeman is in allerijl met een ziekenwagen naar het Wilhelmina gasthuis in Amster dam overgebracht. Voor slechts enk'ele centen méér per glas geniet U van een jonge jenever van wereldklasse: DE KUYPER EXPORTJENEVER AMSTERDAM Er moeten onmiddellijk maatregelen wor den getroffen om de schadelijke lozingen op rivieren en op zee te beëindigen. Het bestuur van de Landelijke Vereniging tot be houd van de Waddenzee heeft dit gesteld in een brief aan de mi nister van verkeer en waterstaat. De speciale aandacht van de minis ter wordt gevraagd voor de volgende lozingen: ieder jaar wordt 2.000 ton chemi caliën bij de pier van Hoek van Hól land in zee gestort. twee schepen uit Rotterdam lo zen jaarlijks 700.000 ton chemicaliën buiten de territoriale wateren. Belgi sche schepen storten jaarlijks 300.000 ton chemicaliën bewesten Walcheren. Den Haag, Delft en omgeving lo zen per etmaal bijna 200.000 m3 riool water met onbekend industriewater in de kuststrook. een fabriek van organische tin verbindingen bij Vlissingen loost op de Westerschelde. Talrijk zijn voorts de olielozingen waartegen de bestaande reglementen kennelijk onvoldoende zijn, aldus het bestuur. Vast staat, dat elke industrie in staat is haar afvalstoffen onscha delijk te maken. Door vergaande toegeeflijkheid van de overheid of eventueel door onvol doende controle wordt echter een po sitie in stand gehouden, waarbij veel industrieën te weinig moeite doen schadelijke lozingen te beëindigen. Door een snelle industrialisatie dreigen calamiteiten zoals reeds is ge bleken. De kans hierop wordt ver groot door een zekere mate van ge heimzinnigheid, die steeds rondom lo zingen hangt. Het is noodzakelijk dat de industrie verplicht gesteld wordt tot een openbare gedetailleerde aan vrage voor lozing, opdat belangheb benden tijdig bezwaren kunnen in dienen. KLEEF Het eerste proces in de geschiedenis tegen de ver vuiling van het milieu is gisteren in Duitsland begonnen. Voor een rechtbank in Kleef stond de Hamburgse reder dr. Jürgen Bernhold terecht, die ervan wordt beschuldigd verantwoor delijk te zijn voor ernstige ver vuiling van Rijn, Eems en Elbe. In de periode van 1965 tot 1968 zóu de 36-jarige Bernhold en dertien an deren betrokken zijn geweest bij het lozen van minstens 200.000 ton giftige olieresten in deze rivieren. Bernhold is eigenaar van de rederij „Hamburger Lloyd". De kapiteins van zijn schepen zouden in .veel gevallen afvalstoffen van een raffinaderij in de rivieren hebben gepompt, inplaats van ze in volle zee te lozen. Afwentelen Meermalen zouden ze daarmee al bij het passeren van de Duits-Neder landse grens begonnen zijn. Bernhold probeerde gisteren zijn verantwoorde lijkheid af te wentelen op de vroe gere mede-eigenaar van de rederij, Karl Bolle. Deze zou destijds het contract voor het vervoer van de afvalstoffen heb ben geregeld. Bolle is voortvluchtig. Hij wordt sinds 1966 ook al gezocht wegens oplichting van de verzeke ring. Maandag zaten in de beklaagden bank slechts vijf beklaagden: Bern hold en vier van zijn naaste mede werkers. Negen kapiteins komen van daag voor. In 1968 werd voor het eerst een van zijn schepen betrapt op het 'ozen van chemicaliën in de Rijn De spe ciale politie voor bescherming van het oppervlaktewater ontdekte toen in de boeken, 'dat dit al zeker 25 maal was voorgekomen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1970 | | pagina 5