ende wil van Chili een land maken Brand op tanker geblust Joden meer in Rusland nu veel zelfbewust Novi-Sad: goed ballet >p gladde podiumvloer Artsen hebben taak in strijd tegen de luchtverontreiniging Nieuwe maatschappij Nationalisatie op komst 30 oktober wereldspaardag sparen... verstandig en handig... Rentree Marianna Hilarides Gevaar voor olievervuiling voorlopig afgewend? ïfyabouters willen volkstelling in fil; '71 saboteren *VN-manifestatie trok weinig belangstellenden Kremlin maakte tactische fout Israël bereid tot hervatting vredesgesprek VS-activiteiten in Indo-China veroordeeld 5 Terwijl in Chili nog steeds de noodtoestand van kracht is na de aanslag op generaal Schneiderwerd zaterdag Allende tot president gekozen. Hij is het eerste marxistische staatshoofd in Latijns-Amerika. Britse koningin kan vuilnis ook niet meer kwijt LONDEN De gelederen van de stakende Britse vuilnisopha lers zijn versterkt met de 36-ja- rige Steve Little, officieel vuil nisman van Buckingham Palace. Samen met Little legden 299 vuilnismannen van de Westmin- sterwijk het werk neer. Het gevolg hiervan is dat niet alleen het koninklijk paleis, maar ook het parlement en Downingstreet 10 hun afval moe ten opsparen of het op een an dere manier lozen. Little voelt er niet voor het ko ninklijk gezin een voorkeurbe handeling te geven. „Koninklijk of niet, vuilnis is vuilnis en wij blijven er van af tot de regering ons het extra geld heeft gege ven," aldus Little. sparen is bouwen aan geluk Natuurlijk is geluk niet voor géld te koop. Maar het is wel plezierig en nuttig om wat geld achter de hand te hebben. Sparen is het hele jaar door belangrijk, maar één dag per jaar staat sparen in het middelpunt van de belangstelling op 30 oktober Wereldspaardag. Vraag eens een brochure. U komt dan tot de ontdekking dat er heel wat vormen van sparen zijn, waarmee u (als u aan de voorwaarden voldoet) een forse, belastingvrij a premie kunt verdienen. Inlichtingen: "Wereldspaardag,Antwoordnummer 51, Den Haag. Publifc&tïe van liet MJnlstorïe van SoeïaTe Zaten ent VMksgeztmaSeM. Vaii -15; De Ki —1 w Die R 2—3; rmada lelta AMV Kanj Octo - US Unloi H< 'b aulus AMVJ sburg iwi 2 Ita 2 - Olyi So 2 - Vall - ro 2 WA Spirit 1—3; :merai 5e M< i; HV Caste -^OTTERDAM Het Nederlandse h lletpubliek heeft zijn vroegere bal- "o^rina Marianna Hilarides niet verge- Dat hebben wij gisteravond in Doelen kunnen ervaren, waar zij gastsoliste optrad bij het Joego- Lyclvische nationale ballet „Novi-Sad" dat zal Den Haag waarschijnlijk ^"nsdagavond kunnen ondervinden. Haapnt dan treedt „Novi-Sad" met Ma nna Hilarides op in het Congresge- ïw hidanks de moordend gladde podi- ivloer van De Doelen er was jjjkclijk met hars gestrooid, maar dat p d niet mogen baten, waarom be- ,®°®/{iikt De Doelen niet zoals andere :aters over een rubber ballet-mat? heeft „Novi-Sad" mooi ballctwerk zien gegeven. JHet gezelschap heeft niet de pre- IvJitie een van de grote wereld-en- tetnbles te zijn. Maar er wordt ken- ijk hard en zeer serieus gewerkt de solisten steunen op een goed lisciplineerd corps de tsallet, voor rer er bij dit niet omvangrijke „ka n-ensemble" van een corps de ballet •ake kan zijn. nteressant is ook een ruim gamma ii dansstijlen: voor de pauze acade- sch werk, na de pauze moderne nsstijl in een werk van Milos Had- en Borjs Ton in, de directeur en ireograaf van „Novi-Sad". iet onderwerp van dit ballet, ight. on the railroad", de partisa- ,t..vaiWrijd in de laatste wereldoorlog, alle mogelijkheden tot verzan- hg in de melodramatiek. Maar To il heeft er een boeiend werkstuk 1# n gemaakt, met mooie choreogra- r|lfhe opbouw, met goede spanningen 111® verrassend mooie beweging. |De avond begon nogal „tam" met VtfHf1 nogal merkwaardig ballet op de "rnphonie Fantastique van Hector Jrlioz. Het onderwerp was „modern" g volfIOe§: een 3or»ge musicus, die een men Pr hem onbereikbare geliefde ont- choter1- vergetelheid zoekt in „pot" en e korf1 ..geflipt' raakt in een allenaarste en th?d triP' De laPet word academisch gedanst en van n goede aansluiting met de magi- maarle symphonie van Berlioz was er Het werd allemaal vrij seizotf'Diaghilew-stljl en eindigde ir leliss?1 romantisch-pathetisch gestyleer- In hoge mate storend was, dat. fdden in een passage, een spreker i de geluidsapparatuur vertelde dat Jlorad Mlskovic uit Parijs de hoofd rol danste, hetgeen even eenzelfde impressie opriep als een in Amerika vaak voorkomende tv-programma- onderbreking ten behoeve van een tandpasta-reclame. De aankondiging was volmaakt overbodig: Miskovic stond in het programma duidelijk vermeld! Marianna Hilarides danste samen met Jo Savino de Pas de Deux uit Don Quichotte van Lev Ivanov, waarin wij haar vroeger in ons land zo vaak hebben gezien. Zij kreeg een zeer verdiende ovatie en een bloe menhulde. Met haar artistieke pres tatie bewees zij dat zij tijdens haar verblijf in het buitenland heel hard heeft gewerkt en zich nog volledig op haar vroegere solistische peil heeft kuonen handhaven. Hopelijk zien wij haar nog eens als vaste soliste verbonden aan een van de grote en sembles. HANS W. LEDEBOER WIGHT Britse brandbe- strijders zijn er gisteren in ge slaagd het vuur te blussen op de Liberiaanse tanker Pacific Glory, die vrijdagavond na een botsing met een andere tanker bij het eiland Wight in brand vloog, j Dertien mensen kwamen om het i leven. Nu het brandgevaar voorbij is, kan meer aandacht worden besteed aan de groeiende bedreiging van de Engelse zuidkust door de uit het wrak lekken de olie. Uit luchtfoto's blijkt dat zich uit het wrak een olievlek van ander halve kilometer lengte uitstrekt. Een schijnbaar geluk bij ongeluk is dat de oliestroom eruit ziet als stook olie, die minder gevaarlijk is dan de ruwe olie die de Pacific als lading vervoerde. Het zinkende wrak van de olietan ker werd zaterdag door sleepboten aan de grond getrokken. Hierdoor werd voorkomen dat het zonk en dat de olie geheel weg zou lopen in zee. De Franse en Engelse kusten zouden dan ernstig worden verontreinigd. Britse marine-autoriteiten hebben verklaard dat het gevaar voor oliever vuiling op grote schaal voorlopig is afgewend. Sleepboten van de Britse marine spuiten chemicaliën op het water om de olie te doen verdwijnen. Deskundigen overwegen een andere tanker de nog in de Pacific Glory aanwezige olie te laten overnemen. Het zoeken naar overlevenden door zes helicopters en zestien reddingbo ten is zaterdag gestaakt. Acht van de 42 bemanningsleden worden nog ver mist. nDe Chileense socialistische leider Salvador Allende is zater dag door het congres gekozen tot Russil President. Zuifr reldfe Twf peeldJ de< 'AMSTERDAM De „binding kri- kabouters" heeft in Amsterdam tse V.n pamflet verspreid, waarin wordt pjjgeroepen de in februari volgend aal har te houden volkstelling te sabote- de i airecj„Als deze volkstelling doorgaat.zijn Moenij voor de komende machthebbers 'ijl Sin speelbal. Realiseer u tevens dat in Z6 huidige machthebbers ook de ko en jende machthebbers zijn. Deze zijn keil, AKU, Unilever en Philips, die ïzig zijn om hun onderdrukkings- sleem te perfectioneren. De volks- Al (ling is als eeo kanker, die de r\lansen verandert in 'nummers, in 11 fed geoliede produktie-eenheden, in Hoedt u voor de kolonels, u voor de computers", zo staat in het pamflet. CNV op de bres voor ontwikkeling van het noorden ASSEN Het CNV zal tezamen met andere groeperingen pressie moeten uitoefenen op regering en parlement indien de aangevraagde hearing door de vakcentrales met de vaste Kamercommissie van economi sche zaken niet voldoende resultaten oplevert voor de ontwikkeling van het noorden des lands. Aldus werd zaterdag bekendge maakt na een besloten vergadering in Assen van ongeveer 110 kaderleden uit Friesland, Drenthe, Groningen en Overijssel van het CNV. Volgens het CNV zal de nadruk moeten worden gelegd op herverdeling van de alge mene middelen ten gunste van het noorden des larids. De in het noordpn aanwezige bodemschatten worden tot nu toe onvoldoende aangewend voor ontwikkeling van dit gebied. Voorts willen de kaderleden dat de vakcen trales daadwerkelijk worden betrok ken bij de bestuurlijke vormgeving van het havenschap Delfzijl. SANTIAGO Het Chileense congres heeft zaterdag Salvador Allende tot president gekozen. Hij is het eerste democratisch ge kozen marxistische staatshoofd in Latijns-Amerika. Bij de presi dentsverkiezingen van 4 september kreeg Allende de meeste stem men. Hij behaalde echter geen absolute meerderheid en daarom moest zaterdag het congres beslissen. De nieuwe president zei zaterdag de plicht te hebben een nieuwe maat schappij te vormen, een nieuwe gees tesgesteldheid en een nieuwe econo mie. Zijn bewind zal tot doel hebben Chili uit zijn economische afhanke lijkheid van buitenlandse monopolies te halen. De bodemrijkdommen zullen het land zelf ten goede komen. Allende had eerder verklaard dat de meeste ondernemingen en bedrij ven particulier bezit zullen blijven. Alleen de ondernemingen, die grond- UTRECHT „Als wij de wereld willen verbeteren zullen we inder daad bij ons zelf moeten beginnen, maar dan op een andere manier dan we gewend zijn". Met deze opmer king besloot prof. H. Llnneman zater dag in de Utrechtse Merwedehal een toespraak over de Verenigde Naties en de ontwikkelingssamenwerking op de landelijke manifestatie ter ge legenheid van het 25-jarig jubileum van de V.N. Een groot deel van de Merwedehal werd in beslag genomen door een in formatiemarkt met kraampjes van ambassades, vredesbewegingen, co- mité's, politieke partijen e.d., die de bezoekers voorlichtten over hun acti viteiten en hun kijk op de V.N. De be langstelling was niet zo groot als men had gehoopt. Prof. Linneman besprak de V.N.- plannen voor de eerste en de tweede ontwikkelingsdecade. Het eerste plan, voor de jaren zestig, is geen succes geworden: de economische groei in de derde wereld is weliswaar wat ver sterkt, maar lang niet alle landen heb ben het minimum-doel van vijf pro cent groei per jaar bereikt. De werk loosheid nam er eerder toe dan af, de problemen van honger en onder voeding zijn evenmin opgelost. De oorzaken voor het falen liggen volgens prof. Linneman zowel in de arme landen (verouderde politieke en sociaal-economische stelsels) als in de rijke landen (onvoldoende hulpverle ning, hulp van slechte kwaliteit, pro tectionistische handelspolitiek). De dreiging met een kort geding tegen de Consumenten-bond wegens een voorgenomen publikatie is in getrokken, zo deelt de bond mee. De publikatie ging over dé reclame van leven verzekeringmaatschap pijen, waarop de bond veel kritiek had. De bond handhaaft echter onver kort deze kritiek en ook de ingedien de klachten bij de codecommissie voor de reclame. zijn stoffen, zoals koper, ijzererts en sal tpeter vel.verken, zullen genationali seerd worden. Verder zullen een aantal openbare diensten die nog in handen van bui tenlanders zijn, eigendom van de staat worden. Uiteindelijk zullen ook de banken, kredietinstellingen en verzekeringsmaatschappijen genatio naliseerd worden. Allende en zijn „Volksunie," heb ben een program dat duidelijk is beïnvloed door het Oosteuropese so cialisme, maar Allende zegt geen ein de te willen maken aan het democra tische stelsel in Chili. „Het land kan niet plotseling van kapitalistisch in socialistisch veranderd worden. Wij hebben daarvoor een overgangsperio de nodig." De verkiezing van Allende tot pre sident werd gehouden, terwijl in het land de noodtoestand van kracht was. Deze werd vrijdag afgekondigd na de moordaanslag op de opperbevelheb ber van het leger, generaal Schneider. De opperbevelhebber is gisteren aan de gevolgen van de aanslag overle den. De aanslag zou een complot zijn van rechtse extremisten om te elfder ure te verhinderen dat Chili een link se president zou krijgen. De rooms-katholieke kerk in Chili heeft zaterdag aangeboden de nieuwe marxistische president te helpen met de uitvoering van zijn regeringspro gram, Allende ontving een telegram van de Russische president Podgorny, waarin deze hem feliciteerde met zijn verkiezing tot president. AMSTERDAM „Saneren doet men achteraf. Men zou uit eindelijk moeten beogen de 'smog' voor te zijn, zo mogelijk te voorkomen." Dit schrijft de hoofdredacteur van „Medisch Contact'', de heer F. A. Bol, in een artikel deze week naar aan leiding van het door staatssecre taris Kruisinga tot saneringsge- bied verklaren van de Rijnmond na de recente luchtverontreini ging- (Van een medewerker) TT\E naar schatting drie mil- joen joden in de Sow jet unie worden steeds zelfbewus ter. Hun wil om naar Israël te gaan uit zich somtijds echter ook in acties die van overmoed ge tuigen, en tevens kennelijk in paniek zijn genomen. Anders is zeker niet te verklaren de door een joodse vader met zoon on dernomen kaping van een Rus sisch vliegtuig. Hoe ook de behandeling van de Joodse bevolking door het Kremlin mag zijn, zeker is dat de Joden geen lijfsgevaar of pogroms hebben te vrezen. De achterstelling van de Joden ge schiedt op cultureel en religieus ge bied. Zij houdt nu al bijna drie gene raties aan." De tijd is niet ver meer, dat in de Sowjet-Unie geen joden meer leven die religieuze en culturele vrijheid volop hebben gekend. In de Joodse centra vraagt men zich echter af wat de oorzaak is dat juist de laatste maanden „de Joden van de stilte", zoals de Joden in de Sowjet Unie werden genoemd, frank en vrij „de Joden van het protest" zijn geworden. Algemeen helt men over tot de mening, dat het Kremlin een tactische fout heeft gemaakt na de Zesdaagse oorlog. Dat de laatste jaren de Russische regering op het Arabische paard wedde, was de Joden in het land be kend en zij hadden er mee leren le ven. Dat echter sinds de Zesdaagse oorlog Israël, het zionisme en ook wel Joden in het algemeen als hand langers van de nazi's, als fascisten en moordenaars werden afgeschilderd, ging in het bijzonder de joodse jeugd te ver. wonderd was dat Israël de Arabieren ondanks Russische hulp zo'n grote nederlaag kon toebrengen. Vooral sinds de tijd dat de propa gandamachine van het Kremlin zijn aanvallen op Israël, het zionisme en Joden ongeremd liet gaan, werden vele joden op hun afkomst attent ge maakt. De Amerikaans-joodse journalist S. L. Shneiderman vertelt, dat bij zijn recente bezoek aan de Sowjet Unie joodse jongeren hem vertelden hoe hij in werkelijkheid de Russische kranten moet lezen. „Kijk", zeiden ze hem, „waar staat agressor Israël", moet worden gele zen, a gresser Israël". Het is het jid- disj voor ,Een groter Israël'. Het is illustratief voor het optimis me. Dat uit zich overigens onver bloemd in de stroom van aanvragen om naar Israël te mogen gaan. En dan nog wel in het bijzonder in de reeks van openlijke protesten als deze visa worden geweigerd. Oppositie De overtuiging bestaat dat juist door de oppositie van de joden in de Sowjet Unie zelf de regering op den duur gedwongen zal worden hen de grenzen te laten overtrekken. Het zelfbewustzijn van de joden in het land zou daartoe meer aansporing zijn dan de acties en protestdemon straties, die joden in andere landen ten behoeve van hun broeders in de Sowjet Unie van tijd tot tijd onder nemen. Ook de Israëlische regering iaat somtijds doorschemeren er rekening mee te houden dat de Russische jo den massaal hun geboorteland zullen verlaten. Want door hun voortdu rende protesten wordt het aanzien van de Sowjet Unie toch geschaad. Milieubehoud, aldus de heer Bol. is een belang van de gehele maat schappij, al was het alleen maar om dat de maatschappij als geheel de verontreiniging veroorzaakt. Het is aan dé wetenschappers bin nen de samenleving uit te pluizen hoe de lucht- en overige verontrei nigingen in elkaar steken, wat de schadelijke gevolgen zijn en hoe de bestrijding kan worden aangepakt. Hinderlijk volgen Hier verschijnt de arts ten tonele, aldus de heer Bol. Ook hij zal een voor sommigen „ongemakkelijke be langstelling" aan de dag moeten leg gen voor wat het milieu de mens kan aandoen. Een vorm van hinder lijk volgen die de medicus voorop doet gaan in het „koor der verma ners", omdat het de taak van de artsen is te signaleren en te waar schuwen. De hoofdredacteur van Medisch Contact pleit voor de instelling van een ministerie van milieubeheer inclusief rijksinstituut voor gezond heidsbescherming. Zo'n departement zou dan wel minstens het gewicht moeten hebberi als dat van economi sche zaken. Utrechtse studenten protesteren tegen inval van politie UTRECHT In een verklaring protesteren Utrechtse studenten tegen een inval die de politie zondag in het USF-gebouw zou hebben gedaan, zon der reden of bevel tot huiszoeking. Volgens de verklaring van het On- derwijsfront Utrecht en het dagelijks bestuur van de Utrechtse Studenten faculteiten zou de politie 500 affiches in beslag genomen hebben met de tekst: „Vietnam internationaal pro test" en zou een middelbaar scholier bedreigd en meegesleurd zijn naar buiten, toen hij bezig was met voorbe reidingen voor een actie. Volgens de politie is er echter geen sprake geweest van een inval. Twee agenten zagen de scholier een pam flet óp een lantaren plakken. Ze volgden hem het USF-gebouw in toen hij de benen nam. De jongeman is op het bureau verhoord en mocht daar na, met de affiches, weer vertrekken. Jeugd Verlost Deze jeugd had toch al door de grote overwinning van het Israëlische leger, klein in aantal op een in man schappen zeer sterke Arabische over macht, meer zelfvertrouwen gekre gen. Dat werd in de eerste tijd na de Zesdaagse oorlog nog geactiveerd door de Russische bevolking, die ver- Volgens sommige waarnemers zou het Kremlin graag verlost worden van de joden die weg willen, ware het niet dat hun vertrek niet in over eenstemming kan worden gebracht met de buitenlandse politiek van de Sowjet Unie. De Arabische landen zouden er nimmer begrip voor kun nen opbrengen dat het Kremlin toe staat dat Israëls bevolking en daar door ook zijn militaire kracht met enige tienduizenden wordt vermeer derd. Toch moet het niet denkbeeldig geacht worden dat de joden van de Sowjet Unie als het ware het gehei me Arabische wapen zijn. Want het is niet in te denken hoe Israël in korte tijd enige honderddui zenden joden, opgevoed als commu nisten en gespeend van joodse kennis, cultuur en taal, zou kunnen op vangen. Joden bovendien die Israël juist omdat het voor hen onbereik baar is, hebben geïdealiseerd en daarom wellicht hevig teleurgesteld zouden kunnen worden door het har de bestaan. Met de felle campagnes tegen Israël, het zionisme en joden na de Zesdaagse oorlog heeft het Kremlin een tactische fout gemaakt. De joden in het land keerden zich niet af van hun afkomst, maar werden juist zelf bewuster en gingen zich in hun ver leden verdiepen. De toekomst zal moeten uitwijzen of op langere ter mijn deze tactische fout van thans niet in haar voordeel gaat verkeren. F EDEN van de „Actiegroep Strohalm" hebben zaterdag middag in Den Haag en Amster dam een protesttocht tegen de milieuverontreiniging gehouden. De jongeren droegen gasmaskers en verwelkte bloemen mee. JERUZALEM De Israëlische re gering heeft gisteren verklaard bereid te zijn de vredesbesprekingen onder leiding van VN-afgevaardigde Jar ring te hervatten. Voorwaarde is dat de militaire situatie aan het Suezka- naal weer dezelfde wordt als op 7 augustus, de dag waarop de wapen stilstand van kracht werd. De rege ring zei „bereid te zijn het bestand onbeperkt te verlengen om een moge lijke vooruitgang te maken in de vre desbesprekingen". Het voorstel van Rusland en Egyp te in de algemene vergadering van de VN de kwestie van het Nabije Oosten ter sprake te brengen werd bestem peld als een poging tot saboteren van de vredesbesprekingen. Egypte heeft geen bezwaar tegen het verlengen van het bestand voor nog eens twee maanden, zo meldde het gezaghebbende blad El Achraam gisteren. De Israëlische minister van trans port Sjimoperes heeft een speciale commissie benoemd die een nader on derzoek moet Instellen naar het vliegtuigincident van vorige week zondag. Een vliegtuig met premier Meir aan boord kwam toen bijna in botsing met een landend vliegtuig, kort na het opstijgen in Tel Aviv. In het noordwesten van Jordanië is zaterdag weer gevochten tussen het Jordaanse leger en de Palestijnse guerrilla's. STOCKHOLM Door de omvang van de misdaden, die de Verenigde Staten en hun bondgenoten in Indo- China plegen, is de oorlog aldaar in een regelrechte massamoord ontaard. Dit concludeert een internationale onderzoekcommissie zondag in een rapport, waarin verder wordt gezegd, dat deze massamoord een interna tionaal misdrijf is. De commissie heeft een studie van vier dagen over de Amerikaanse oor logsinspanning in Zuid-Oost Azië ge maakt. In de werkgroep van 17 personen hadden o.a. zitting de Amerikaanse advocaat Mark Lane, J. B. Neilands, hoogleraar aan de universiteit van Californië, de Britse Nobelprij Ivin- naar Dorothy Crowfoot-Hodg'n en de Franse jurist Joe Nordmann. De werkgroep zegt, dat het bewijs materiaal en de rapporten, die ter zitting werden geproduceerd, bevesti gen, dat massabombardementer nog steeds een van de zwaarste oorlogs misdaden vormen, die de Amerikaan se strijdkrachten in Indo-China ple gen. Het grootscheepse gebruik van che mische wapens in Zuid-Vietnam is in strijd met de internationaal aanvaar de regelen en wetten, aldus de com missie. Zaterdag is. het bezoekersaantal van de tentoonstelling „Appels-oog appels" die in het centraal museum te Utrecht wordt gehouden, de 25.000 ge passeerd. Het echtpaar van Maurik- BroekmanHogerzeil uit Zeist, liet de tentoonstelling deze mijlpaal bereiken. Het kreeg een catalogus aangeboden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1970 | | pagina 5