Studie over de
klooster naar
stap vai
wereld
Nog vier dagen NA JAREN KLOOSTERLEVEN
Synóde^bfieen V00R 'T EERST NAAR DE KAPPER
Democratisering in
Kampen vastgelopen
Synodeleden N.G.-Kerk
torsen allen dik boek
Waarom 22 miljoen voor
kerkrestauratie
Weg van reorganisatiet
loopt zonder reveil doo
Een woord voor vandaag
Commissie van
goede diensten
gesteld
Uw probleem
is het onze
Monografie van
prof Lindeboom
LOOP HEER IN T ZWART ACHTERNA
Geen gebeier voor
nieuwe president
BEROEPÏNGSWEI
DR. F. KLEIJJN
OVERLEDEN
Als Christus spreekt over de sabbat, over nat wij tegenwoordig zon
dagsheiliging zouden noemen, dan doel Hij dal heel anders dan wij
geneigd zijn le doen. Farizeeën vragen Hem, als de discipelen op de
sabbat aren plukken: Waarom doen zij op de sabbat wat niet
mag. Christus begint niet uit te leggen wal nu eigenlijk verboden
is op de dag des Heren
De kern van hel korte betoog van de Heiland is niet dat we de dag
moeten heiligen, omdat God het ons bevolen heeft, of omdat hel een
seheppingsordinanlie is. In Marcus 223 en verder zegt ~m
"it Huaêieeni k' u"" 7°' memn" Me' woorden
'Jen JlhoT r 'och sabbatsheiliging is
dJr He, e" de s"affe"d< roede achter de
'J. san God, omdat mensen die dag van rust
gen van MM S'geVen- B* de
HeJn vergeten en ons zullen koesleren in de zegen des
belezen vandaag: Johannes 3 vers 16 tot 21.
DONDERDAG 22 OKTOBER if
m
(Van onze kerk redact ie)
KAMPEN Het ziet er niet
naar uit dat voor de impasse die
geruime tijd geleden aan de
Theologische Hogeschool der Ge
reformeerde Kerken in het de
mocratiseringsproces is ontstaan,
een spoedige oplossing gevonden
zal worden.
N'a vele discussies hebben studen
ten zich nu definitief uit de Civitas-
raad, sinds einde vorig jaar het hoog
ste bestuurscollege aan de Theologi
sche Hogeschool, teruggetrokken. In
feite hadden de hoogleraren dit
het onofficieel ook al gedaan.
Inmiddels is er een door hooglera
ren ingestelde commissie van goede
diensten in het leven geroepen, die
nu moet trachten orde op zaken te
stellen en wegen aan te wijzen om
uit de impasse te geraken. Déérin
vinden de geledingen elkaar wel te-
Uw brieven worden alle
persoonlijk beantwoord en be
horen daarom van naam en
adres vooralen te zijn. Ge
heimhouding Is verzekerd. U
gelieve één gulden aan post
zegels bH te sluiten. Een se
lectie nit de antwoorden pu
bliceren we in deze rubriek.
Vraag: Hoe kan men krekels be
strijden? Ze zitten bijna overal in de
schuur en zelfs in onze woning.
Antwoord: Krekels voeden zich
graag met graan, dat in hoekjes is
blijven liggen. In zand en stof ko
men de krekeleieren uit. Het merk
waardige van deze beestjes is dat ze
zich dood kunnen houden. Begin met
alles weg te nemen wat voedsel kan
"zijn, en tevens zand e.i stof te ver
wijderen.
Met behulp van een anti-insecten
strip zijn de beestjes zo verdwenen,
maar doe dit nooit waar eetwaren
staan, of in de buurt van gekooide
vogels en kleine huisdieren.
Vraag: Iemand verkoopt iets voor
ƒ4000. Nu komt er een kennis van
de koper en zegt tegen de verkoper:
Ik heb het verkochte van de koper
overgenomen en wil de koopsom be
talen. Na afwijzing omdat het aan
geboden bedrag niet overeenkwam
met de koopsom, betaalt de oor
spronkelijke koper via de bank op
naam van de man aan wie hij be
taald had, en weer niet de volle
koopsom.
Antwoord: Het Burgerlijk wet
boek bepaalt dat tfrv schuldenaar (de
koper) niet van zijrt schuld bevrijd
wordt tenzij u hem uitdrukkelijk
van zijn schuld ontslaat, of wanneer
hij of een derde de totale som be
taalt. Als u dus een deel van het
bedrag aanvaardt in mindering van
d® hoofdsom, bliift uw schuldenaar
fde koper) voor het restant verbon
den. De enkele mededeling dal er
een nieuwe schuldenaar is, brengt
generlei verandering in de toestand
teweeg. Vermeld dus op de kwi
tantie „in mindering van de schuld
van...(naam van de koper)"
Vraag: Ik werd op 60-jarige leef
tijd gepensioneerd en ben thans 64
jaar oud. Ik werk op een kantoor,
ben aangenomen per dag en word
per week betaald Alle soorten so
ciale wetten worden afgehouden.
Heb ik recht op vakantiegeld?
Antwoord: Alle werknemers heb
ben recht op de vakantietoeslag van
6 pet van het minimum jaarloon
rug, zodat er nog hoop is op een op
lossing.
De impasse is ontstaan doordat de
student Kees Bakker mede afgevaar
digde was in de Civitasraad, hetgeen
met name door de hoogleraren van
wege zijn communistische overtui
ging hij was CPN-kandidaat voor
de gemeenteraad een onaanvaard
bare figuur werd geacht.
Het tussentijdse beraad dat door
alle geledingen is gevoerd heeft, wat
de studenten betreft weinig positiefs
opgeleverd. Er was ook weinig
enthousiasme om mee te doen bij de
studenten in het algemeen, zo meldt
de studentenvertegenwoordiger Ger-
rit Douma.
In een onlangs gehouden vergade
ring van studenten is besloten tot het
definitief terugtrekken van de stu
dentenafvaardiging in de Civitasraad.
In feite was dit al eerder informeel
gebeurd.
Een der overwegingen voor het
jongste besluit: curatoren verzonden
een brief aan alle gereformeerde ker
keraden waarin verzekerd werd „dat
bepaalde grenzen van de democrati
sering niet overschreden zullen wor
den". Daarmee is het open karakter
van de interne discussies aan de ho
geschool teniet gedaan, aldus de stu
denten.
Andere overwegingen: eenstemmig
heid kon onder de studenten niet be
reikt worden, en: curatoren en hoog
leraren handelen (uit welke motie
ven dan ook) tegen de door allen ge
accepteerde gedragsregels in.
De studenten zouden uiteindeliik
een nieuwe Civitasraad willen ver
kiezen om dan vervolgens het ge
ïnstitutionaliseerd overleg in alle
commissies weer op te nemen.
(Van onze kerkredactie)
UTRECHT Maandagmiddag 2
november om twee uur begint in de
Noorderkerk van Sneek de slotzitting
van de gereformeerde synode. Na af-
handeling van een aantal punten, die
weinig tijd in beslag zullen nemen,
zal omstreeks vier uur het rapport 1
inzake de verontrusting van de daar
toe benoemde commissie aan de orde
komen.
Dinsdag de 3-de november is volle
dig voor deze zaak gereserveerd.
waarna woensdag 4 november een:
besloten zitting volgt, die wellicht ook I
nog de hele middag in beslag kan I
nemen, (zaken die personen betreffen I
worden altijd „in comité'' behandeld
- red.)
Woensdagavond wordt niet verga-
derd in verband met de plaatselijke i
dankstond voor het gewas. In de loop
van donderdag 5 november hoopt de
synode zijn arbeid af te ronden en tot
definitieve sluiting te kunnen over- j
gaan.
AMSTERDAM In het artikel
van dr. J. Kremer, dat wy gisteren
plaatsten over de monografie van
prof. G. A. Lindeboom inzake abor
tus provocatus is de titel van dit ge
schrift onjuist vermeld. De titel is
„Vryere Vruchtafdrijving" en het
boek is verschenen bij uitgeverij
Buijten en Schipperheijn, Amsterdam.
Wereldbevolking is
in 2006 verdubbeld
NEW YORK In het jaar 2006 zal
de wereldbevolking verdubbeld zijn
als de huidige groei zich voortzet. Er
zullen dan meer dan 7 miljard men
sen zijn. Dit staat in het jaarlijks
rapport van de VN over de groei van
de wereldbevolking.
China is het land met de meeste
inwoners: 740 miljoen. Daarna volgen
India met 537 miljoen en de Sovjet
unie met 240 miljoen.
£ID1
tours
bc
Mu
rek
(Door Riet Dieiner)
GRONINGEN In de jaren tussen 1961 en 1970 zijn in Ne
derland in totaal bijna duizend vrouwelijke religieuzen uit de
kloosters getreden. Vorig jaar ongeveer 240. Op het ogenblik
zijn er nog ongeveer 26000 vrouwelijke religieuzen in kloosters
of in missies werkzaam. Hun aantal in de missie bedraagt 3063.
Het aantal mannelijke religieuzen, dat van 19611970 het kloos
ter de rug toekeerde loopt tegen de zevenhonderd.
Hoewel er in veel landen grote
aantallen kloosterlingen het klooster
verlaten is er praktisch geen weten
schappelijke literatuur over versche
nen. En dat is voor mejuffrouw drs.
M. I. Th. van der Leeuw reden ge
weest studie te maken van de vrou
welijke uitgetreden religieuze.
Vanmiddag promoveerde zij onder
grote belangstelling aan de Groningse
rijksuniversiteit op het proefschrift
„Van Klooster naar wereld. Een so-
ciopsychologische benadering van uit
getreden vrouwelijke religieuzen".
Haar promotor was prof. dr. J. Th.
Snijders, voorzitter op een van de
zittingen van het pastoraal concilie.
Gesprekstherapie
Deze studie houdt weinig verband
met het dagelijks werk van de pro
movendus. Zij is als psychologe ver
bonden aan de medische faculteit van
Rotterdam om aan medische studen
ten, huisartsen en vooral psychiaters
in opleiding de gesprekstherapie te
onderrichten.
Mejuffrouw Van der Leeuw heeft
zich echter het leed van de vrouwe
lijke uitgetreden religieuzen nogal
aangetrokken terwijl het onderwerp
haar tevens bijzonder boeide. „Het is
wat, als je zoveel jaar in een klooster
hebt gezeten en er dan uitgaat Dat
is enorm ingrijpend", vertelt ze me
in een gesprek.
Het feit,' dat er driemaal zoveel
vrouwelijke religieuzen zijn als pries
ters, maar dat wel de uitgetreden
priesters in de belangstelling komen
te staan, terwijl hun vrouwelijke lot
genoten doodgezwegen worden heeft
mejuffrouw Van der Leeuw in 1967
al een scriptie doen schrijven over de
„Vrouwelijke religieuze en haar uit
getreden zuster".
Deze scriptie, later omgewerkt tot
een populair-wetenschappelljke poc
ket, heeft nogal wat stof doen op
waaien ,niet in de laatste plaats In
de kloosters zelf. In sommige kloos
ters las men eruit voor, in andere
was het echter verboden lectuur.
In de scriptie vroeg mejuffrouw
Van der Leeuw zich af waarom men
uittrad. Als reden werd vaak opge
geven: het dictatoriaal gezag, de in
fantiliserende structuur en de slechte
onderlinge verhoudingen.
90 interviews v
In haar proefschrift dat zij van
daag verdedigde ,gaat hetom een
socio-psychologische benadering van
de uitgetreden kloosterzusters.
Invul-puzzel
1
2
3
U
5
6
7
Vul horizontaal in: begin- bankroet, 2.
griekse letter, 3. wat niet gemist kan worden.
4. godin van de vrede, 5. windrichting. 6. ge
reedschap, 7. zetel.
Bij juiste oplossing vormen de begin en de
eindletters beide van boven naar beneden
gelezen de naam van een kruipend dier.
Oplossing vorige puzzel
Hor. 4. gedeeld. 5. tamboer, 6. pierrot. 7. ad
denda. Vert 1. gegadigde. 2. verborgen. 3.
Aldegonde.
(door Jan A. Smit)
PRETORIA Wie heg noch steg weet in Pretoria en toch met
de minste moeite in de kortste tijd in het gebouw wil zijn, waur
de synode van de Nederduits Gereformeerde Kerk van Zuuid-
Afrika wordt gehouden, doet er het beste aan op straat uit te zien
naar een heer in het zwart. Let wel. geen zwarte heer, maar een
heer in het zwart.
generale synodes dateren van jonge
datum. In feite is dit pas de derde
generale synode van de N.G.-Kerk.
De eerste werd in 1962 gehouden.
Daarvoor werd alles uitsluitend in de
particuliere synodes behandeld, die
dus naar regio werken. Daar zijn er
zeven van en het is altijd nog zo. dat
deze particuliere synodes, vergeleken
bijvoorbeeld met Nederland, vrij veel
in de melk te brokkelen hebben.
Hebt u hem opgemerkt, loop hem
dan maar achterna en u bent er zeker
van dat u via de kortste route geleid
wordt naar de Stadszaal, een majes
tueus gebouw aan een van de voor
naamste pleinen van Pretoria. Want
alle synodeleden gaan in het zwart
gekleed, met een nette witte das om
en de predikanten zijn zelfs ter ver
gadering in toga. Dat is geen mode
gril, maar een voorschrift van orde
op de synode.
Er zijn zeer vele van deze in het
gitzwart gaande heren, want de syno
de telt maar liefst vierhonderd deel
nemers. Dat getal heeft natuurlijk
konsekwenties voor het gebouw,
waarin men vergadert. In Nederland
denken wij bij kerkvergaderingen
aan lieflijke oorden a!s Hydepark in
Driebergen en De Blije Wereld in
Lunteren. Maar hier moet u maar
denken aan het Amsterdamse Con
certgebouw. Even breed, even hoog,
even hol, alleen iets minder-lang. Eén
derde mag u er van aftrekken.
Geen jeugd
Als uw oog is uitgekeken op het
zwart, dan valt vervolgens het grijs
op. Er is in Nederland de laatste ja
ren sterke kritiek geuit op de gemid
delde leeftijd van synodeleden. Nu,
die critici kunnen hier volop aan hun
trekken komen. iHet leeuwedeel van
het legioen van 400 heeft Abraham al
lang gezien. Deelnemers van rond de
Gemeente Utrecht legt het uit
(Van onze kerkredactie)
UTRECHT De gemeente Utrecht gaat op maandag 9 en dinsdag 10 no
vember ter gelegenheid van wereldstedebouwdag de inwoners van Utrecht
trachten uit te leggen waarom er 22 miljoen gulden wordt besteed aan de
restauratie van de acht belangrijkste oude kerken in Utrecht. Er komen na
melijk, volgens het bureau voorlichting van de gemeente, voortdurend vra
gen binnen over het nut van die restauratie als daar zulke grote bedragen
mee zijn gemoeid.
De bijeenkomsten worden gehouden in de Geertekerk en de Pieterskerk,
beide reeds gerestaureerd. Er zullen inleidingen worden gehouden over de
stedebouwkundige en architectuurhistorische betekenis van de monumentale
kerkgebouwen.
Behalve van de Pieterskerk en Geertekerk is ook de restauratie van de
Catharijnekerk reeds voltooid. Vorig jaar is een aanvang gemaakt met de
restauratie van de vijf grote hervormde kerken in de Utrechtse binnenstad:
Jacobikerk, Nicolaikerk, Buurkerk. Domkerk en Janskerk. De werkzaamhe
den aan deze gebouwen zullen in totaal vijftien jaar in beslag nemen.
veertig zijn met een lantaarntje te
zoeken.
Er is in Nederland wel met enige
vetVachting uitgekeken naar deze
synode, omdat men veronderstelde,
dat de jeugd mogelijk een ander ge
luid zou laten horen over de zaken,
die in dit land zo klemmend aan de
orde zijn. Deze verwachting moet dan
maar gauw in de la, want jeugd is er
simpelweg niet.
Het spreekt vanzelf dat de verga
derorde bij een gezelschap van 400 in
een grote zaal een andere is dan een
wat knusse bijeenkomst van 60 a 80
synodeleden. Dat komt al tot uiting,
wanneer men het wóórd wenst. „Me
neer de voorzitter" wordt wel eens
gezegd, maar „Eerwaarde heer" hoort
u meer en het meest gangbare is toch
wel .Hóógeerwaarde heer". Dit duidt
op afstand en dat niet alleen maar
letterlijk.
Een bijeenkomst van zoveel domi- j
nees en ouderlingen kan alleen maar 1
niet in chaos ontaarden, wanneer er
met strakke hand geleid wordt. Nu,
dat is de nieuwe voorzitter, dr. Vor-
ster wtel toevertrouwd. De orde is er
gewoon niet naar om toch het woord
te vragen als men niets te zeggen
heeft. Wat dat betreft kan Pretoria
model staan voor de Nederlandse
vergaderoorden.
Klapp i
Strak
Een duidelijk nadeel van deze
strakke vergadertechniek is natuur
lijk, dat er zelden een spontaan debat
opvlamt. Nederlandse kerkvergade
ringen plegen wel eens warwinkels
van papieren te zijn. Het is in Lunte
ren bijvoorbeeld niet ongebruikelijk
dat de voorzitter een bepaald onder
werp aan de orde stelt, en de leden
dan verzoekt het gele P-23 papier
voor zich te nemen en het witte H-4
en J-13. 'En dat betekent dan een
paar minuten zoekend ritselen.
In Pretoria doet men dat anders.
Hier loopt iedereen met een dik boek,
van tegen de zeshonderd pagina's ge
drukt bij de Voortrekkerspers in Jo
hannesburg. En daar staat alles in.
Behalve natuurlijk wat er niet in
staat. Het boek wordt in hoofdzaak
samen gesteld door de scriba.
Toen het punt aan de orde kwam,
dat de synodeleden wilden weten,
wat de Nederlandse Hervormde Kerk
en de Gereformeerde Kerken nu pre
cies haden geschreven wij hebben
hier eerder over gemeld was de
verdediging van de scriba dan ook
dat je nu eenmaal niet alles in dit
grote boek kimt opnemen. Anders
wordt het boek een encyclopedie.
De N.G.-Kerk is al oud, maar haar
»e?i voor...
Wat men hier niet kent dat zijn de
gezamenlijke maaltijden. De Eer
waardes eten niet op kosten van de
kerk maar een ieder trekt naar het
restaurant van zijn keuze. Alleen de
koffie en thee worden in de Stadszaal
geserveerd, overigens ook buiten be
zwaar van de schatkist der kerk.
Het is niet ongebruikelijk, dat
wanneer dr. Vorster de theepauze
aankondigt, hij de leden eerst uitno
digt te klappen voor, zeg de koekjes
fabriek van meneer Erasmus, omdat
die de synode de versierde thee heeft
aangeboden.
En het is hier ook normaal, dat
wanner een paar eerwaardes elkaar
na de vergadering nog willen spre
ken, men elkaar dan uitnodigt voor
een tocht naar de kroeg. Kroeg is het
goed Afrikaanse woord voor een bar,
een café. Overigens is Pretoria een
zeer warme stad en dat alleen al mo
ge als een voldoende excuus gelden.
Deze ingetreden zomerwarmte heeft
de 'stad een prachtig zacht-paarse
gloed bezorgd. De tienduizenden Ja-
caranda-bomen trokken hun bloei-
kleed aan en dat is een ogenstrelend
gezicht.
PRETORIA Het moderamen
van de N. G.-Kerk krijgt veel ge
daan, maar niet alles. Er zijn
grenzen. De staatscommissie, die
belast is met de regeling van de
inhuldigingsfestiviteiten van een
nieuwe president had aan het
moderamen gevraagd, de zondag
na dé inhuldiging de kerkklok
ken voor dit heuglijke feit te lui
den.
De Breë Moderatuur had hierin
toegestemd. Maar het gaat niet
door nie. Ter synode stond ie
mand op, die zei, dat kerkklok
ken luiden om de mens naar God
en Zijn kerk te trekken. En dat
kerkklokken niets te maken heb
ben met de verering van een
mens.
De synode nam de gedachte
over en de nieuwe president van
Zuid-Afrika zal het moeten doen
zónder het gebeier van de N.G.-
klokken.
Vijf en veertig
uitgetreden zusters
dertig ongehuwde
en vijftien gehuwde
heeft mejuffrouw
Van der Leeuw ge
ïnterviewd en daar
naast een controle
groep van vijf en
veertig leken in ge
lijke omstandighe
den:' zelfde beroep,
gelijke leeftijd enz.
De uitgetredenen
waren minstens
twee en hoogstens
tien jaar uit de
kloosters weg.
Een derde deel
verklaarde het kloos
ter te hebben ver
laten wegens te
groot conformisme,
een derde wegens
de slechte onderlin
ge verhoudingen en
een vijfde wegens
de zinloosheid van
het kloosterleven,
zoals dit de laatste
eeuwen i.s gegroeid.
Het zit teveel vast
aan allerlei regels.
De laatsten zouden
het kloosterleven
graag anders zien.
De helft van de -y
ondervraagden ver-
telde geen moeilijk- g
heden le hebben on-
dervonden bij het -
uittreden, zeker niel
in vergelijking tot
de spanningen waarin ze daarvoor
verkeerden. Het is heel erg belang
rijk of men werd opgevangen door
familie.
„Want stel je eens voor, dat je na zo
veel jaar klooster voor het eerst naar
de kapper of naar een zelfbedienings
zaak gaat", zegt mejuffrouw Van der
Leeuw. Ze voegt eraan tce, dut het
de laatste jaren wel makkelijker
wordt De afstand klooster-wereld is
lang zo groot niet meer. Maar in de
tijd, dadt de ex-kloosterlingen in een
klooster zaten was dat anders en in
sommige kloosters nog.
De andere helft van de ondervraag
den had bij het uittreden wel moei
lijkheden ondervonden. Gedeeltelijk
doordat ze niet op de hoogte .waren
met de dagelijkse gang? van zaken.
In het begin voor sommigen nog
was er het probleem van de een
zaamheid.
Levensonderhoud
Hel levensonderhoud vormde bij de
ondervraagden geen probleem. Het
betrof bij dit onderzoek ex-nonnen
uit actieve congregaties. Dat wil zeg
gen, mensen die werkzaam zijn bij
het onderwijs of in de verpleging.
Een vrij groot aantal ondervraagde
ex-zusters voelde zich niet meer ver
bonden met de rooms-katholieke
kerk, maar praktiseerden in mis,
biecht en communie wél. De vrouwe-
Bui
rvooi
teli
eerd
:et h
alle
ge
aten
lité
lijke leken zeiden daarentegen mea
al dat ze het niet meer wisten.
De uitgetredenen vonden, dat j
proces van verandering in de kj
te langzaam gaat De leken daara
tegen: te vlug. Ze hadden niets tea
de veranderingen op zich, maar£
worden teveel zaken afgeschaft,
voor niets in de plaats komt.
„De leken hebben dan ook nietï
geleden onder de benauwende I)
palingen, waarvan de kloosterlinj
wel last hebben gehad.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Kinderdijk, kand.
Luitjes te Schiedam. n; 1
Bedankt voor Dinteloord, R. J. iai
de Hoef te Papendrecht; voor Ned 9
Lëngbroek, J. van Wier te Nieuw lsen
■kerk aan den IJssel.
Geref. Kerken (vryg.)
1
ren
Beroepen te Brunsum, K. Verli
miss.pred. in Zuid-Afrika, tha
woonachtig te Drachten: te Hoc eve
vlietBarendrecht. H. W. Nooipns
man te LuttenGramsbergen.
Bedankt voor Valkenburg-Katwfcht
A. Jagersma te Groningen-Oost: vcporr
Murmerwoude. M. Heemskerk
Meppel.
Ambtsdragers Hervormd Huizen
(Van onze kerkredactie)
HUIZEN (N.H.) In de loop
der jaren is diverse malen ge
poogd te komen tot kerkherstel
langs de weg van reorganisatie.
Telkens weer bleek dat deze weg
een doodlopende was, wanneer
daarmee niet gepaard ging een
grondige reformatie. Wanneer
wij dan ook momenteel aan alle
kanten de roep om reorganisatie,
om herstructurering horen, dan
vragen wij ons in diepe ernst af
of deze weg ook niet onherroe
pelijk dood moet lopen.
Dit schrijven de gezamenlijke
ambtsdragers van de hervormde ge
meente van Huizen in een brief aan
het moderamen van de provinciale
kerkvergadering van Noord-Holland.
De brief is ook gezonden naar de ge
nerale synode.
De crisis van ons kerkelijk leven,
aldus de Huizense ambtsdragers,
wordt niet overwonnen door mense
lijk pogen tot reorganisatie, maar al
leen door réveil, een opwekking van
uit de Geest Gods.
Deze nadruk op het noodzakelijke
werk van de Heilige Geest, wanneer
het gaat om de verlevendigïhg van de
kerk, betekent niet een lijdelijk af
wachten, maar maakt integendeel ten
hoogste actief, geestelijk actief in het
gebruik van de door God gegeven
middelen als het Woord en de sacra
menten als instellingen van Christus.
Het is in onze tijd ten zeerste nood
zakelijk, dat de kerk het weer leert
verwachten van de Geest Gods. Wij
vragen ons in ernst af, of wij in onze
kerk in prediking en gebed nog wel
voldoende oog hebben voor de Geest
van God, die Heere is en levend
maakt.
Bovendien, wanneer de kerk gaat
reorganiseren zonder reformatie, dan
zou het wel eens kunnen zijn, dat
met de herstructurering elementen in
het kerkelijk leven verdwijnen, die
bijbels-reformatorisch zijn. De pres-
byteriale structuur van onze kerk
heeft namelijk ook alles te mal
met ons reformatorisch belijden.
Concentratie
De Huizense ambtsdragers pleit
voor een concentratie van de prei
king en alle ambtelijke werk in
gemeente op de gegevenheden t
het Woord Gods. Zij vragen zich
of de kerk, ook in haar gemeentelijlai
activiteiten, niet bepaalde taken he e f
aangetrokken, die uit apostolaire n
tieven zijn aangevat, maar die de i Bo
eenschrompeling van de gemeei ku
eerder bevorderd dan tegengega en
hebben, omdat er meer zicht was
de wereld, dan op de gemeente.
Christus zei tot Martha: Gij ve*erj.
ontrust u over vele dingen, maar nga
ding is nodig. Wanneer het ene noc 3ok
ge in het bezig zijn met de kerk ni
functioneert, dan zal volgens de bii
van Huizen al het andere wat
kerk verricht vergeefs zijn.
DELFT Op 82-jarige leeftijd
overleden de bekende remonstrant
emeritus-predikant dr. F. Kleijn. I
crematie heeft heden op Ockenburi
plaatsgehad.
Frangois Kleijn was aanvankeli
in het bankwezen werkzaam. Hij sft
deerde theologie in Leiden. In 19)
werd hij predikant te Lochem. Vi
1923 tot 1944 stond hij in Den Haa
Daarna was hij tien jaar predikai
in algemene dienst van de Remot
strantse Broederschap. Hij leidde
broederschap in het verzet tegen
Duitse bezetters.
Dr. Kleijn was stichter van het R* b«
monstrants Weekblad en mede-o?
richter van het vrijzinnig christelt
lyceum in Den Haag. Vele jaren
hij secretaris, later voorzitter van
vereniging van woodbrookers. In 1$
kreeg hij in de Verenigde Staten
eredoctoraat.
fori
'Ug<
iet
nijj
Het
UJ