„Nieuwe liberale wegen
voeren ook van ons af"
CHU verdeeld
over formateur
BEJAARDENPARTIJ WIL
WEL IN DE REGERING
Westeuropese jongeren
betogen tegen Brazilië
Mellema op CH-Unieraad: We blijven zelfbewust
Commissie
kandidaten
voor CHU
Aanwijzen door Kamer?
„PARTIJ IN HOEK VAN PSP EN KABOUTERS"
Bogaers wil uit PPR - andere
voormannen bedankten al
Roode Kruis: pas
op voor malafide
colporteurs
Mr. Biesheuvel
geen premier
„F
>e(\ rondje friSSe
„We rekenen op zeker 10 zetels in Kamer
MAANDAG 19 OKTOBER 19?
Minister Beernink heeft zater
dag in het Amsterdamse Kos
mos gediscussieerd met een gro
te groep jongeren, daar bijeen
voor het congres „De bezem du or
de leefijdsgrenzen"Er werden
harde noten gekraakt.
(Van onze parlementsredactie)
NIJMEGEN Voormalig
bouwminister drs. P. C. W. M.
Bogaers zal waarschijnlijk nog
deze week zijn uittreden uit de
Politieke Partij Radicalen be
kendmaken. Hij was een van de
KVP-radicalen, die in 1967 de
PPR oprichtte.
Bedankt voor hun lidmaatschap
hébben al mr. A. Q. C. van Ruiten
uit Gouda (oud-secretaris) en het
hoofdbestuurslid dr. C. Lafeber. De
laatsten maakteq hun uittreden za
terdag na het (nogal rommelig ver
lopen) PPR-congres in Berg den Dal
bekend.
(De heer Van Ruiten heeft inmid
dels eveneens bedankt voor zijn zetel
in de Provinciale Staten. Zijn ont
slagname uit de Goudse gemeente
raad. waartoe hij aanvankelijk al
had besloten, houdt hij nog even in
beraad in verband met de aandrang
van raadsleden om aan te blven
red.)
Hun motief is, dat de partij in han
den is gevallen van activisten en ex
tremisten en daardoor teveel in de
hoek van de PSP en de Kabouters is
geplaatst. Ze vertoont, volgens hen. te
weinig soepelheid, zachtmoedigheid
en stijl.
Ondanks het vertrek van enkele
voormannen, zal de partij evenwel
blijven bestaan. Dat was althans het
besluit, dat aan het eind van het con
gres met overgrote meerderheid werd
genomen. Zó groot was die meerder
heid. dat voorstellen om allemaal
maar lid te worden van de PvdA
door voorzitter Leo Jansen niet eens
in stemming hoefde te worden ge
bracht.
Het partijbestuur kreeg van het
congres mandaat om te proberen met
andere radicale partijen een vooruit
strevend kabinet te vormen als te
genwicht tegen de liberaal-confessio
nele regering De Jong. De PPR zou
zich vooral moeten richten op de
werkgroep Bundeling, waarvan de
uitgetreden AR-radicaal Feddema
één van de oprichters is.
Een stembusakkoord mag geen ab
solute voorwaarde zijn voor de PPR
om de verkiezingen in te gaan besloot
het congres. Als het niet samen gaat,
dan maar alleen.
Koers
Minder eensgezindheid leek er even
te zijn over de koers van de PPR.
Een teleurgestelde Cees Lafeber riep
uit: „We moeten terug naar de geest
van Dronten". Volgens hem was daar
van afgeweken: de christelijke inspi
ratie van de PPR spreekt te weinig
naar buiten en de eigen identiteit is
verloren gegaan. Cees Lafeber: „De
radicaliteit moet weer plaats maken
voor de redelijkheid". Hij had die op
vatting samen met Ton van Ruiten
neergelegd in een nota: Karakter,
grondslag en methoden van de PPR.
Ook was er een Röntgen-rapport sa
mengesteld door een tiental partijle
den en beoordeeld door het bestuur,
dat de voornaamste aanbevelingen
had overgenomen: partij voortzetten,
samenwerking met andere partijen
en proberen mede een progressieve
regering te vormen. Naar aanleiding
van de nota en het rapport ontspon j
zich een discussie over het waarom
en het wezen van de Politieke Partij
Radicalen.
Enkele citaten:
Inzetten
PPR-Kamerlid Annie Kessel in een
gloedvol en geëmotioneerd betoog, dat
regelmatig door applaus werd onder
broken: „Van welke lijn we ook zijn,
we moeten staan achter ons program
ma. Ons inzetten voor de tien procent
van onze medeburgers die op de rand
van de afgrond leven, voor de twintig
procent die geen dak boven hun
hoofd hebben, voor de 45 procent van
onze scholieren die niet het onderwijs
krijgen wat ze nodig hebben en waar
ze recht op hebben, voor de werkne
mers die verkocht worden zonder dat
ze er iets aan kunnen doen, voor onze
medemensen in de hele wereld die in
honger, oorlog en ellende moeten le
ven.
Hoe? We moeten gaan vragen bij
die AOW-ers, die woningzoekenden
en noem maar op wat zij willen dat
wij doen. We moeten op de golflengte
van die mensen komen en vanuit on
ze evangelische overtuiging voor hen
vechten. We moeten mensen hebben
die vertrouwen wekken bij de kiezers
en een partij waarin geen plaats is
voor persoonlijke hobbies.
Oud-partijvoorzitter Erik Jurgens:
„We moeten een progressieve meer
derheid zien te krijgen om onze idea
len te kunnen verwezenlijken. We
moeten de confessionelen losweken
van hun oude partijen want stemmen
op KVP, ARP of CHU betekent kie
zen voor de VVD. Ik begrijp het ge
sjacher rond die nota-Lafeber niet.
We moeten blijven staan voor onze
overtuiging en ons niet uit het veld
laten slaan door enkele tegenslagen."
Fractievoorzitter Jacques Aarden:
„Radicalen zijn ongeduldige mensen,
maar ik wil alle onzekerheid en te
leurstellingen aanvaarden om het
doel te bereiken dat Annie Kessel
heeft omschreven."
UTRECHT Op vele plaatsen in
West-Europa hebben zaterdag jonge
ren. vooral behorend tot de K.W.J.,
de Katholieke Werkende Jongeren,
actie gevoerd om te protesteren tegen
de arrestaties in Brazilië. Volgens de
voorzitter van de K.W.J. in Neder
land gaat het om arrestaties en mis
handeling van onschuldige burgers,
onder wie een aantal leiders van de
K.W.J. in Brazilië.
In Nederland richtten de acties zich
vooral op het verstrekken van infor
matie. Verder zijn reeds 40.000 pro
testbriefkaarten verspreid, die aan de
Braziliaanse machthebbers toe moe
ten worden gestuurd. In Rotterdam
werd een protestdemonstratie gehou
den en een protestbrief overhandigd
op het Braziliaanse consulaat. In nog
25 andere plaatsen waren jongeren
actief met behulp van informatle-
i stands, spandoeken, geluidswagens,
pamfletten, enz. Ook op het P.P.R.-
congres nam men stelling tegen de
gebeurtenissen in Brazilië.
In Brussel hebben ongeveer 10.000
mensen deel genomen aan een beto
ging. De betogers eisten een officieel
standpunt van de Belgische regering
en het Vaticaan waarin de folterin
gen. de willekeurige arrestaties en de
miskenning van de menselijke waar
digheid zouden worden veroordeeld
Ook in Frankrijk werden in 17 ste
den acties van werkende jongeren
I gehouden. In Duitsland werden in
I verscheidene steden, zoals Essen. Bre-
I men. Stuttgart, protestbijeenkomsten
georganiseerd.
In het Vaticaan is men, aldus de
Osservatore Romano, de/ beschuldi
gingen inzake vervolging, verdruk-
I king en martelingen grondig aan het
j bestuderen. Er verschijnen vaak te-
j genstrijdige berichten en het is moei-
I lijk uit te maken wat er nu precies
I in Brazilië gebeurt. Het Vaticaan is al
i bij de Braziliaanse autoriteiten tus
senbeide gekomen en volgt nu met
I grote bezorgdheid de verdere ontwik-
j kelingen.
NIJMEGEN Het congres van de
Politieke Partij Radicalen heeft za
terdag zijn verontwaardiging uitge
sproken over de schending van de
mensenrechten in Brazilië. Het steunt
de actie van de Katholieke Werkende
Jongeren, die vrijlating eisen van ve
le geestelijken, vakbondsleiders, stu
denten, Werkende jongeren en ande
ren, die onder hét huidige Braziliaan
se bewind worden gevangen gehou
den en gefolterd omdat zij zich inzet
ten voor hun medemensen.
Het congres heeft de PPR-Ka-
merfractie opgedragen te denken over
maatregelen om druk uit te oefenen
op Brazilië en die dan samen met
andere radicale fracties in het parle-
Voor enkele centen méir
per glas geniet U van de aller
beste Hollandse cognac,
DE KUYPER VIEUX
met de originele uit Frankrijk
geïmporteerde brandy.
(Van onze parlementsredactie)
AMERSFOORT De fractie
leider van de CHU, de heer J.
Th. Mellema, heeft zaterdag in
de vergadering van de Unieraad
weer gewezen op de geschilpun
ten met de VVD op bijvoorbeeld
het terrein van de zedelijkheids-
wetgeving. De nieuwe „liberale
wegen" voeren ook van ons af,
zei de heer Mellema. Bij het ge
sprek over een stembusakkoord
zullen we ook hiermee rekening
houden.
In zijn terugblik op de politieke be
schouwingen, die hij de matste sinds
jaren noemde, wees de heer Mellema
er op, dat de PvdA-fractieleider drs.
Den Uyl niet de vraag van Biesheu
vel had beantwoord of er nog een
stembusakkoord mogelijk was met
zijn partij.
In ieder geval, aldus de CHU-frac-
tieleider, zullen de drie confessionele
partijen zelfbewust blijven.
Het concept van de stuurgroep voor
het gezamenlijk programma zal vrij-,
dag aanstaande worden gepubliceerd,
deelde voorzitter prof. J. W. van
Hulst mee.
SER-ADVIES
De heer Mellema noemde een be
langrijk element van het SER-advies
om de lonen en prijzen vrijer te la
ten, dat er nu weer overleg mogelijk
is tussen de regering en het bedrijfs
leven. Dit is van het grootste belang
nu er zulke belangrijke beslissingen
moeten worden genomen en een
nieuw politiek systeem voor lonen en
prijzen moet worden ontwikkeld.
Met de mogelijkheid van een gede
tailleerd ingrijpen, dacht de heer
Mellema, neemt Nederland wel een
aparte plaats in in Europa.
De heer L. C. van Dalen wees er in
de discussie over de conjunctuur
maatregelen op, dat een loonpauze
niet gewenst wordt.
De CHU heeft bezwaren tegen het
opnemen van de BTW in de wiebel-
tax, omdat kleine wijzigingen al di
rect forse prijscffectcn hebben.
Als deze wens niet haalbaar is, wil
de CHU proberen het 4 pct.-tarief
(directe levensbehoeften) buiten deze
belasting te houden.
Drs. J. van Helleman vond, dat de
Tweede Kamer het recht in eigen
hand moet houden en de regering
niet de vrijheid geven zelfstandig
met de wiebeltax te handelen.
BELASTINGEN
Staatssecretaris Grapperhaus van
financiën heeft met zijn laatste belas
tingvoorstellen niet zo'n goede beurt
gemaakt bij de CHU, zo bleek zater-
De eerste kritiek van mr. W. Schol
ten was, dat over inkomstenbelasting
teveel voorstellen ineens zijn gedaan.
Er is van alles in een worst gestopt.
Over de nieuwe voorstellen voor
het eigen huis bestaat weinig enthou
siasme. De staatssecretaris bevoor
deelt de eigenaars van duurdere
nieuwe woningen ten koste van de
eigenaars van oude woningen, die
men weer onder de lager betaalden
moet zoeken.
Het niet meer aftrekbaar laten zijn
van het onderhoud zal de beunhazerij
bevorderen.
Om het misbruik onder de tegen
woordige wettelijke regelingen tegen
te gaan wil mr. Scholten na het fiat
van zijn fraktie voorstellen de tuin-
kosten en het opknappen van boerde
rijtjes en andere gelegenheden voor
een tweede woning niet meer aftrek
baar te doen zijn.
De fout van de staatssecretaris is,
zei mr. Scholten later zijn bezwaren
toelichtend, dat hij vergeet, dat hêt
Nederlandse huizenbezit zeer ver
scheiden is.
Hij wil alles echter onder een en
kele norm vangen.
RENTESCHULD
Het voorstel van rente op belas
tingschuld noemde mr. Scholten be
paald een slechte gedachte. Niet eer
lijk is deze rente op 8 pet. te stellen,
terwijl de tijdelijke belegging (iets
anders is niet mogelijk) slechts 5 pet.
geeft.
Bovendien gaat het invoeren van
deze rente dwars tegen elke vereen
voudiging in.
De aftrek van buitengewone lasten
wil de staatssecretaris ook* moeilijker
maken. Mr. Scholten vroeg daarom in
ieder geval faciliteiten voor blijvende
invaliden als doven en blinden.
AMSTERDAM Een spontane,
particuliere landelijke huis-aan-huis
verkoopactie van posters met machti
ging van het Nederlandsche Roode
Kruis ten behoeve van de hulpactie
Schip Ahoy, dreigt misbruikt te wor
den door malafide colporteurs, die
een te hoge prijs vragen en hiermee
munt willen slaan uit deze verkoop.
Bij de Amsterdamse organisatoren
zijn uit het hele land al vele klachten
over dit misbruik ontvangen.
Daarom doen organisatoren een
dringende waarschuwing uitgaan. De
vastgestelde verkoopprijs voor de
twee posters tesamen is precies ƒ2,-
(twee gulden).
(Van onze parlementsredactie)
j AMERSFOORT Het hoofdbe
stuur van de CHU heeft zaterdagmor
gen in Amersfoort een commissie van
wijze mannen benoemd. Deze com
missie zal advies uitbrengen over de
lijst van kandidaten van de CHU
voor de verkiezingen van de Tweede
Kamer volgend jaar april.
Voorzitter van deze commissie is
mr. Y. Scholten. De leden zijn de te
genwoordige minister van binnen
landse zaken, mr. H. K. J. Beernink,
mevrouw D. Y. W. de Graaff-Nauta
uit Sneek, ir. M. A. Geuze uit Poort
vliet, drs. J. van Helleman uit Capel-
le aan den IJssel, de heer A. J. Ka-
land uit Middelburg en de heer C. J.
van Mastrigt uit Zeist.
Drs. J. W. de Pous en dr. J. W. Beere-
kamp waren ook uitgenodigd in deze
commissie van wijze mannen zitting
te nemen. Maar zij hebben laten we
ten geen tijd te hebben.
Het hoofdbestuur besprak nog het
probleem of naar twee plaatsvervan
gers moest worden gezocht. Met 14
tegen 12 stemmen besloot men de
commissie zeven leden te laten tellen.
Volgens de statuten van de CHU is
de minimumsterkte van de commissie
vijf man en het maximumaantal le
den negen.
De commissie brengt haar advies
over de kandidatenlijst uit aan het
hoofdbestuur, dat de lijst weer naar
de kiesverenigingen zendt.
(Van onze parlementsredactie)
AMERSFOORT De CHU is
verdeeld over het probleem van
het aanwijzen van de kabinets
formateur.
Tijdens de vergadering van de
Unieraad in Amersfoort zaterdag ver
tolkte dc oud-minister van justitie
mr. Y. Scholten het standpunt van de
tegenstanders van het aanwijzen van
de formateur door de Tweede Kamer.
Hij vond tegenover zich fractievoor
zitter J. Th. Mellema, die gesteund
wordt door een sterke stroming in de
fractie.
De KVP mag best de idee van een
Kamerdebat over de kabinetsformatie
lanceren, maar onze samenwerking is
niet zo, dat we geen ander geluid mo
gen laten horen, betoogde mr. Schol
ten.
Het aanwijzen van de kabinetsfor
mateur moet een recht van het
staatshoofd blijven. De CHU moet
een duidelijk „Nee" laten horen.
Het voorstel komt neer op een
schijnvernieuwing. Volgens mr.
Scholten zijn er hier krachten aan de
gang, die het koningschap verder wil
len beperken. „Wij moeten daar niet
aan meedoen."
Meerderheid
Fractieleider Mellema kon mr.
Scholten het „Nee" niet nazeggen. De
fractie heeft nog geen definitief
standpunt ingenomen
De heer Mellema herinnerde eraan,
dat de Koningin, wanneer de fractie
voorzitters bij de kabinetsformatie
hun adviezen uitbrengen, steeds in
formeert of het uitgebrachte advies
wel wordt gedeeld door de meerde
heid van de Tweede Kamer.
Het staatshoofd zal zich hoeden b
het nemen van haar beslissing af
wijken van de mening van de mee
derheid van de Kamer
Van het aantasten van de recht<
van het staatshoofd is dan ook gee menist
(Vai
AMI
sprake.
Het voordeel van het Kamerdeb 0
kan zijn, dat de kabinetsformat
wordt versneld. De kans op mislu kingss
king is minder groot.
Het prerogatief van de Koning <4«ordt
kabinetsformateur aan te wijzen, ai
dus de heer Mellema, is uit een ge
woonterecht ontstaan.
komst.
voorw
Tot
kwam
raderir
K bij
OOSTERBEEK De VVD-frao
tievoorzitter in de Tweede Kame torisch
mr. W. J. Geertsema, vindt zijn col
lega van de ARP, mr. B. W. Bies
heuvel, niet geschikt om in het vol
gende kabinet premier te worda
Hij zei dit zaterdag op een bijeet
komst van de vrouwen in de VVD
Mr. Geertsema meent, dat de AR]
al zoveel moeite heeft om in eige
kring orde op zaken te stellen
linkse radicalen met rechtse veron
rusten binnen de partij te houde
dat hij dit geen aanbeveling vim
om de scepter over het kabinet
zwaaien.
Commentaar van mr. Biesheuve
„Ik kan met ook niet herinneren, da
ik ooit naar de baan heb gesollic
teerd. Die zaak is nog niet aan
orde".
De 'h
de ven
hij
verban
van be
van d<
derwij
ook oc
de ver
Nu
het de
in de
waarii
een
men
zien a
cipatii
of de
tegen
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De Landelijke
Partij voor Bejaarden verwacht
bij de Tweede-Kamerverkiezin
gen van volgend jaar tien zetels
te zullen behalen. Er zijn 1,3 mil
joen bejaarden een een half mil
joen bijna bejaarden in Neder
land, de kiesdeler is ongeveer
vijftigduizend en die verwach
ting van tien zetels is dus meer
dan gerechtvaardigd.
Dat vindt althans het bestuur van
die partij, waarin enkele andere be
jaardenpartijen zijn opgegaan: de Be
jaardenpartijen Hilversum en Maas
tricht, het Algemeen Belang in Am
sterdam en de partij 65+ in Rotter
dam.
Hoofdlijnen
Het programma van de LPB wordt
binnenkort definitief vastgesteld
maar zal er in hoofdlijnen zó uitzien:
Belangenbehartiging in de ruims ie
zin van het woord met uitsluitend
wettige middelen van alle bejaar
den, onverschillig van welk geloof
of politieke overtuiging;
Niet alleen inspraak maar ook me
dezeggenschap van bejaarden bij
het voorbereiden van alle maatre
gelen en besluiten waar bejaarden
mee te maken Hebben;
AOW optrekken tot het minimum
loon;
Verder inflatiebestrijding, hand
having van het wettige gezag en
grote aandacht voor een gezónd
leefklimaat.
Verwezenlijking van dat derde
punt gaat nogal wat kosten, ongeveer
vier miljard gulden. Waar die van
daan moeten komen, weet ook het
bestuur van die partij nog niet. Wel
wordt er te veel aan ontwikkelings
hulp gegeven, defensie kan goedkoper
en ook het ministerie van CRM zou
zuiniger kunnen zijn, vindt de LPB.
Regeringsverantwoordelijkheid wil
de partij wel aanvaarden en als de
fractie inderdaad tien man sterk
wordt, zit die kans er nog in ook.
V oorman
„Maar die coalitie-partners moeten
dan wel bejaard-„minded" zijn" vindt
de 77-jarige heer J. P. Winckel, één
van de voormannen uit de partij die
zelf geen aspiraties heeft om Kamer
lid te worden, maar wiens naam toch
wel in dat verband genoemd wor.dt.
Overigens moet de lijsttrekker nog
gekozen worden.
„Bejaard-minded" zijn kennelijk
maar erg weinig partijen, want vol
gens de heer Winckel hebben de poli
tieke partijen de bejaarden niets ge
bracht en zuller. ze ook niets brengen.
„We hebben het recht om in zo'n
materiële toestand te komen dat je
kunt leven."
De LPB komt wellicht in de Kamer
en misschien ook in de regering. Is
daar niet veel deskundigheid pn be
kwaamheid voor nodig? Standpunt
bepaling over bijvoorbeeld het bui
tenlands beleid of onderwijs vereist
toch wel enige kennis van zaken?
Simpel
Dc heer Winckel: „Ach, eigenlijk fc
politiek verschrikkelijk simpel. We
willen er helemaal fris tegenover
staan. Het is gewoon een kwestie van
je koppetje gebruiken".
Het bejaardenbeleid valt op het
ogenblik onder het ministerie van
CRM. maar de LPB voelt er veel voor
om het onder Sociale Zaken en
Volksgezondheid te laten ressorteren
omdat de belangenbehartiging van dé
bejaarden dan beter tot zijn recht zou
komen. Want. dat is het enige streven
van de LPB.
Maar moest daarvoor nu de
veelste partij worden opgericht, met
als gevolg weer meer versnippering
cn gebrek aan slagvaardigheid? De
heer Winckel: ...Als anderen het niet
doen, moeten we het zelf doen".