Kruideniers beconcurreren
elkaar op rand van afgrond
Renkema vindt dat de winstmarges te klein worden Eindd1?1'at over
Diepvrieskuiken voor
f2,50 per kilo
echtscheiding
Meer werklozen
in september
Minimumprijs voor
melk van 0,59
alles
goed
Tissot, een horloge
voor jongemannen
van 15 tot 50.
Uit de Haagse hof geplukt
2Italiaanse
'9
DONDERDAG 8 OKTOBER 1970
1
(Van onze sociaal-economische redactie)
BILTHOVEN Door tè strenge prijs-
iheersingsmaatregelen worden er talrijke
evensmiddelen verkocht met een kleinere
winstmarge dan anderhalf jaar geleden. En
lat kost de detailhandel miljoenen.
De kruideniers die in deze periode hun
imzet niet evenredig konden vergroten, ver-
ienen daardoor nu aanzienlijk minder, me-
le doordat de kosten gewoon zijn blijven
ijgen.
Dat is funest voor ontelbare levensmid-
jelenbedrijven. Het is ook een van de oor-
raken dat zelfs een concern als De Gruyter
Dp de. rand van de afgrond kwam te staan.
Aan ihet woord: de heer P. Renkema, met zijn
25-jarig voorzittershap van de Christelijke Kruide-
liersbond in het nabije verschiet en zijn veie ande
re functies in deze bedrijfstak een „ouwe rot" in het
Dringende noodzaak
Hij zegt: met ons: „Er is nauwelijks een andere
bedrijfstak te noemen waar met zo weinig winst
marge zoveel keiharde concurrentie bedreven
wordt. Die concurrentie is op zichzelf een gezonde
zaak, maar bovendien dringende noodzaak omdat de
alsmaar stijgende kosten iedereen dwingt alles op
alles te zetten om door omzet vergroting die kosten
op te vangen. En wie daar niet in slaagt sneuvelt.
Dat de winstmarges in het kruideniersbedrijf
klein zijn, is tot op zekere hoogte aanvaardbaar,
want tenslotte gaat het om eerste levensbehoeften
en die mogen nooit te duur zijn. Maar dat veel
winstmarges nu nog kleiner zijn dan anderhalf jaar
S geleden, kijk, dat is ongehoord!"
Teken aan de wand
Vraag: „Als zelfs een bedrijf als De Gruyter in
zulke grote moeilijkhedeh komt, ziet u dan nog wel
dtoekomst voor al die duizenden „'kleintjes'"
De heer Renkema: „Je~ kan „klein" en „groot"
natuurlijk niet zonder meer met elkaar vergelijken.
Bij de Gruyter speelden zoveel factoren een rol, ook
intern, dat een diepgaand onderzoek boeiende din-
gen aan het licht zou brengen. Er was een tijd dat
je niet meetelde als je geen koffie en thee van De
Gruyter in huis had. Niettemin is de (voorlopige?)
redding van het concern ,op het laatste nippertje"
een teken aan de wand. Er is iets mis in het levens-
middelenbedrijf.
In deze branche kennen we sinds jaar en dag een
groep artikelen, die voor een vaste prijs worden
verkocht. Naast een aantal merkartikelen waren dat
brood, melk en suiker. De overheid heeft er lange
tijd voor gewaakt dat met deze drie belangrijke
eerste levensbehoeften niet „gespeculeerd" kon wor
den, en dat Is - afgezien van de vraag of de winst
marge groot genoeg is een verstandige zaak.
Kapot gemaakt
Op 1 augustus vorig jaar is de vaste prijs voor
suiker echter kapot gemaakt. De suikeroorlog, ont
ketend door grootwinkelbedrijven, kostte de be
drijfstak eveneens miljoenen en de naweeën ervan
zijn nog merkbaar.
Wat wij willen is: opnieuw een vaste prijs voor
de suiker, en wel 1,17 per kilo, waaraan iedereen
zich moet houden. Suiker mag geen stuntartikel
zijn, temeer omdat het een pijler is voor het vaak
toch al zure bestaan van duizenden levensmiddelen
zaken. Hoewel er zeker nog honderden kruideniers
zullen verdwijnen, is er voor de overblijvenden (ook
kleinere zaken) wel degelijk perspectief, indien aan
een aantal voorwaarden wordt voldaan".
„En die zijn?"
„Redelijke winstmarges, -gezonde omstandigheden
en goed ondernemerschap".
„Ontstellend"'
„Rekent u daar bij ook de vestigingsmogelijkhe
den?"
„Ongetwijfeld. Naast de concurrentie in prijzen
en artikelen wordt er in onze bedrijfstak ook een
ontzaglijke concurrentie gevoerd in het veroveren
van goede vestigingspunten en verkoopoppervlak
ten. Door allerlei oorzakei^ is het grootwinkelbedrijf
echter nogal eens in het voordeel.
Het komt dikwijls voor dat een detaillist, die
mogelijkheden ziet om zich (in een nieuwbouwwijk
bijvoorbeeld) te vestigen, ontdekt dat het terrein al
P. Renkema
lang in handen is van een grootwinkelbedrijf.
Van het overheidsbeleid, zoals in 1953 in de eerste
middenstandsnota is aangekondigd, en dat gericht
was op evenwicht tussen de groeperingen in deze
bedrijfstak, komt in de praktijk bitter weinig te
recht. Het is ontstellend te constateren hoe gemeen
tebesturen bij allerlei gelegenheden dierbare woor
den spreken aan het adres van de plaatselijke mid
denstand, maar intussen dikwijls volop bezig zijn
het midden- en kleinbedrijf naar de Pyreneeën te
helpen".
„Blijkt in de praktijk niet dat de consument wel
enige voorliefde voor het grootwinkelbedrijf heeft?"
Volop aan de gang
„Begrijp goed, er blijft in het zakenleven heel
weinig in stand op basis van sympathieën. Het mid
den- en kleinbedrijf vraagt geen medelijden. In zijn
algemeenheid kan je niet zeggen dat het kleinbe
drijf „achter" ligt in de concurrentiestrijd. Dat is
plaatselijk heel verschillend. Er zijn genoeg filialen
van grote concerns, die plaatselijk gezien ach
terkomen bij de zelfstandige detaillist.
De hele gigantische concurrentiestrijd in de le
vensmiddelenbranche is echter nog volop aan de
gang. En daarbij is al wel gebleken dat het over
grote deel der zelfstandige kruideniers, dank zij
commerciële samenwerking, niet achterblijft in pre
sentatie tegenover de consument. Dat geldt zowel de
prijsstelling als het assortiment en de service".
Geen pessimisme
„Niet pessimistisch dus over het antwoord op de
vraag of het midden- en kleinbedrijf de moordende
strijd tegen het grootwinkelbedrijf zal volhouden?"
„Nee. Mits aan de voorwaarden wordt voldaan. Er
moet evenwicht zijn tussen de groeperingen en
daarbij moeten de financieel-economische omstan
digheden het zakendoen redelijk mogelijk maken.
De zelfstandige ondernemer verkeert daarbij in
het grote voordeel, dat hij zijn zaak naar eigen
inzicht kan leiden en zijn koers kan bepalen al naar
gelang het marktgebied, waarin hij oprereert, dat
vervangt. Dat bekwaam ondernemerschap daarbij
een eerste vereiste is, spreekt vanzelf".
ROME Gisteren, toen de Ita
liaanse senaat het einddebat is be
gonnen over een wet tot legalisering
van de echtscheiding, heeft paus Pau-
lus indirect er zich in gemengd.
Hij ontving, zoals iedere week een
delegatie van honderden jonggehuw
den en zei bij deze gelegenheid: „Wat
God heeft samengevoegd, scheide de
mens niet". De paus noemde het
controversiële onderwerp echtschei
ding niet. Verwacht wordt dat de
eindstemming over de wet vrijdag in
de senaat is. f
Volgende week
proces tegen
schaker Paclnnan
PRAAG In Praag wordt ver
wacht dat begin volgende week een
aanvang zal worden gemaakt met het
proces tegen de schaak-grootmeester
Pachman en zeven „medeplichtigen".
Vermoedelijk 'zal hun staatsgevaar
lijke activiteiten en belastering van
de republiek ten laste worden gelegd.
Fraudeur van Verkade
heeft miljoenen
guldens schuld
ZAANDAM .De administrateur
H. X. L., die tien jaar lang bij de
Verkadefabriek in Den Bosch fraude
heeft gepleegd tot een totaalbedrag
dat >in 'de miljoenen guldens loopt
blijkt een schuldenlast te hebben van
4,5 miljoen gulden. De totale baten
worden door de curator in het faillis
sement van L. op niet meer dan een
half miljoen geschat
Charmante combinatie van een merloushka met kunst- de Hongaarse vrouw. Bij de presentatie in Boedapest
leren jasje gedragen met zwarte slacks, een van de dit waren ook vele westerse mode-..experts" aanwezig
seizoen gelanceerde creaties van Katalin Hiczko voor
(Van onze correspondente)
EINDHOVEN Fri-ki, het
verkoopkantoor van diepvries
kippen in Roermond, levert sinds
vandaag veertien dagen lang
braadkuikens voor 2,50 per
kilo.
Veel winkeliers in Nederland,
waaronder Albert Heyn, werken aan
het experiment mee. De heer W.
Sprangers, directeur van de diepvries
unie in Dongen die de Fri-ki kuikens
distribueert, zei: „Negentig procent
van de grootwinkelbedrijven die we
hebben gebeld, reageerde positief op
ons verzoek. Daarom zijn er van-
DEN HAAG In september jl. is
het aantal werklozen in ons land toe
genomen. Aan het eind van die
maand waren 27.600 mannen en 9.800
vrouwen zonder werk, tegen eind
augustus 26.500 mannen en 8.800
vrouwen. Een jaar geleden waren
zonder werk: eind september 1969
30.700 mannen en 11.300 vrouwen.
De vraag naar arbeidskrachten
nam in september af. Eind september
waren er bij de arbeidsbureaus
101.600 vacatures voor mannen en
36.000 vacatures voor vrouwen, tegen
eind augustus 105.400 vacatures voor
mannen en 38.700 voor vrouwen. De
werkloosheid onder mannen was het
grootst in de provincie Drente.
nacht al tien trailers met 25 ton kip
gaan rijden. Met de verkoopprijs die
0.40 onder de kostprijs ligt, zyn wc
met het zwaarste geschut de oorlog
ingegaan."
Drie weken geleden begon in Zuid-
Nederland de „kippenoorlog" tussen
bedrijven als De Gruyter, Simon de
Wit en de Etos, die door korte akties
de prijs van 3.50 tot 2.80 lieten
zakken.
RIJSWIJK Het bestuur van het
productschap voor zuivel heeft giste
ren bepaald dat voor bepaalde tijd
vakken en gebieden een minimum
prijs van 59 cent per liter verpakte
melk zal gelden.
De bepaling kan gehanteerd wor
den als ergens in ons land de melk
handel door stuntverkoop in een on
gelijke strijd komt. Daarmee kunne»!
haarden snel worden bestreden, zodat
een totale melkprijzenoorlog wordt
voorkomen.
Opruiming
Fri-ki, die veertig procent van de
Nederlandse markt in handen heeft,
verwacht nu dat geen enkele concur
rent tegen de prijs van 2.50 zal
opkunnen. Men wil hiermee twee
dingen bereiken: een totale opruiming
van het overschot van 25 procent en
het populairder maken van de kip
bij de huisvrouw.
De heer Sprangers: „Door de prys
zo omlaag te drukken, willen we voor
al het verschil benadrukken tussen
bout en rundvlees". De prjjs van de
bevroren kip is in Nederland in lange
tyd niet zo laag geweest Zeven jaar
geleden bereikte men tydens een
soortgelyke kuikenoorlog een diepte
punt van 2.75.
400 voor grafici
AMSTERDAM De grafische
werkgevers- en werknemersorganisa
ties hebben gisteren overeenstemming
bereikt over een extra uitkering van
ƒ400. Aan alle werkgevers zal wor
den geadviseerd, voor zover dit nog
niet is gebeurd, deze uitkering aan
alle werknemers te verstrekken.
Drie agenten gewond
bij vechtpartij na
een autocontrole
EINDHOVEN De politie van
Eindhoven heeft gisteren na een he
vige vechtpartij de achttienjarige H.
B. uit een woonwagenkamp bij Eind
hoven gearresteerd.
Tijdens een inspectie van de auto
van 'de achttienjarige maakte hij
plotseling rechtsomkeert waarna de
politie 'een ware klopjacht inzette.
Nadat de jongen klemgereden was,
ontstond een hevige vechtpartij tus
sen de inzittenden van de auto en de
politie.
Drie agenten werden gewond, de
inzittenden van de personenauto wis
ten op de jongen na te ontkomen.
Naar aanleiding van een
schoolradio-uitzending van Echo-ju
nior, waarin kinderen werden aan
gespoord een brief te sturen aan de
Belgische 'premier Eijskens om te
protesteren tegen het vanaf 1 oktober
toelaten van het vangen vgn vogels
in België, heeft het Tweede-Kamerlid
Mejuffrouw Kèssel (PPR) er bij mi
nister Klompé op aan gedrongen deze
actie te steunen.
Toeslag (3)
Als gepensioneerd ambtenaar zou ik
gaarne zien dat er een andere pen
sioenregeling kwam. Thans krijgen we
maar twintig procent van de vakantie
toeslag, terwijl het Pensioenfonds
tachtig procent in zijn zak steekt.
Hebben we daar veertig jaar voor ge
spaard...?
De drie betrokken ambtenarenbon
den doen er niets aan en ook de Eerste
en de Tweede Kamer niet. De bejaar
den worden nu echter dubbel getrof
fen omdat minister Schut ook al maat
regelen genomen heeft voor oude hui
zen, waarin nu eenmaal veel bejaar
den wonen.
J. Hagestein, ROTTERDAM
Toeslag (4)
Na informaties te hebben ingewon
nen bij het ministerie van binnen
landse zaken kan het volgende worden
vastgesteld. Het algemeen ouderdoms
pensioen is bedoeld voor degenen, die
bij het bereiken van de 65-jarige leef
tijd geen of slechts een gering pen
sioen genieten.
Aangezien echter de AOW. indien
deze niet voor alle 65-jarigen zou
gelden, zeer moeilijk uitvoerbaar zou
zijn geweest, is aan die wet het karak
ter van een volksverzekering gegeven.
Het werd evenwel redelijk geacht, al
dus het ministerie, dat, wanneer reeds
een goede voorziening bestond, de
aanspraak op algemeen ouderdom
spensioen gedeeltelijk zou opgaan in
de aanspraak op pensioen krachtens
de bestaande pensioenregeling. Ook in
veel sectoren van het bedrijfsleven is
de regeling aangepast aan de AOW.
Sinds 1963 wordt een deel van het
algemeen ouderdomspensioen geacht
deel uit te maken van het ambtelijk
pensioen. Deze zg. inbouw is het tij
dens de ambtelijke diensttijd opge
bouwde deel van het algemeen ouder
domspensioen. Het inbouwbedrag is
dus afhankelijk van de diensttijd, die
bij de berekening van het ambtelijk
pensioen in aanmerking is genomen.
Behalve de inbouw is in 1963 even
eens de welvaartsvastheid van de
overheidspensioenen ingevoerd. De
pensioenen zijn toen opgetrokken naar
het algemeen salarispeil en telkenjare
herzien, terwijl ook aan de gepensio
neerden de aan het actieve overheids
personeel toegekende uitkeringen
ineens (nacalculatietrend) zijn uitge
keerd.
Ten slotte werd, nog voor de laagst
bezoldigden een verbetering aange
bracht en werd de inbouw voor grond
slagen (waarvan het pensioen wordt
afgeleid) verzacht.
Gepensioneerden dienen er ook re-
kenkig mee te houden dat het ambte
lijk pensioen is afgeleid van een bere
keningsgrondslag, tvaarin zes procent
vakahtie-uitkering is opgenomen. Zij
is dus begrepen in het maandelijks
pensioen.
Hopelijk is het de gepensioneerde
ambtenaren duidelijk geworden dat er
een gunstige regeling is getroffen, al
zullen er natuurlijk altijd wensen
overblijven.
OOLTGENSPLAAT P.Bom (gep. gem.
ambtenaar)
De Tissot PR 516-serie Is beroemd -a
geworden over de gehele wereld door? 1
1. Toepassing van de nieuwste
technieken op het gebied van
horlogebouw.
2. Een unieke vorm: karaktervol,
mannelijk.
3. De nauwkeurige tijdaanwijzing.
Ga mee met Uw tijd.
Meet Uw tijd met Tissot
PR 516, met sportieve stalen gatenband 1175,'
Den iHaag, stad van groene gor
dels, bloembakken ien promenades.
In de jonge ochtend de fijne nevels
van de herfst. Elke ochtend voor
mezelf de traktatie van een kleine
wandeling naar de dagelijkse plicht.
Van 'die wandeling kan ik ieen
spelletje maken. Door de straat met
het venster, waar een liefhebber al
tijd weer een plant in rijke bloei
weet te krijgen, of langs wat ik de
„gezondheidswinkel" noem, waar
groenten zonder bespuiting ge
kweekt te koop is.» Winterpeen en
selderijknollen nu, 'tuinkruiden en
spinazie in het andere seizoen.
Of ik loop in versneld tempo mee
als de hofwagens hun ochtendluchtje
scheppen, niet ten bate van die wa
gens maar voor de paarden uit de
diepe verborgenheid van de konink
lijke stallen.
Feestelijkste route echter via Plein
1813, daar is altijd wel wat te zien.
Gerij bij 'de ambassades, vertrek
kende gasten bij het hotel, een
vroege toerist op een bankje...
Gewone leuke gezellige dingen.
En dan komt de ochtend, dat er
witte helmen onder de bomen sche
meren.
Naïef denk je aan de agenda op de
krant... toch geen hoog buitenlands
bezoek?
Maar dan staat er een rijtje over
valwagens, opzij een wagen volgela
den 'met stoere politiemannen, 'die
mannetje aan mannetje op de bank
jes geklemd zitten.
De anders eenzame waker bij de
Griekse ambassade heeft nu op elke
hoek een hele groep collega's.
Ochtend
Weg de zorgeloze vreugde van de
eerste uren. Hard en bar staat de
ochtend te wachten op de dingen,
die wel of niet gebeuren zullen.
Het kabinet van de minister-presi
dent, daar gaat het duidelijk om.
Een witte villa, die anders <zo
vreedzaam en genoeglijk lijkt, maar
nu een bewaakte vesting is gewor
den.
De argeloze burger, die van rel en
woede niet wil weten, voelt de be
klemming. Wordt het geweld? Loopt
het met een sisser af?
De politiemannen, het wachten do-
dend met luide grappen onder el
kaar, hebben niets grimmigs. iJe
kunt ze allemaal voorstellen thuis in
hemdsmouwen hun vrouw helpend
met de wasmachine.
Zien we hen straks terug op een
foto in de krant met verbetenheid
ee.i demonstrant wegsleurend?
De luchtige lichtheid van het och-
tendgevoel is dof en zwaar. Door
stappen, er zal genoeg te doen zijn....
Nu kan ik geen pas meer doen of
ik zie een politieman. Den Haag is
paraat, Den Haag is vol spanning.
Die ochtend informeer je een paar
keer: „Niks aan de hand?"
Er is niks aan de 'hand en er raakt
niks aan de hand.
Het is allemaal gewoon, rustig.
De agenten zijn weer weggewan
deld en weggereden, de overvalwa
gens weer in de garage gezet.
Tot de volgende keer, bij loos
alarm of heel ernstig, je weet het
nooit van te voren.
En dat is het juist. De spanning
om wat er gebeuren kan... wordt zo
beklemmend. „Ach waren alle men
sen wijs en deden niet dan wel... de
aarde was een paradijs, nu is zij
vaak een hel...". Stokoud dat rijm
pje, maar nog niet overleefd.
Tossen-
nieuws
Midi, mini of maxi, een
nieuwe tas hoort erbij. Boven
een overslagtas in strakke
vorm uit Cobrana, een imita
tie van de cobra-slangehuid.
De overslag heeft een Franse
klepstrip en druksluiting. De
tas is. ook leverbaar in een
vlakkere nerf. Chique tas
voor 31.95.
Midden een vlotte tiener
tas, ook een imitatie reptiel
namelijk Croco. Deze tas,
met grote greephouders en
een opvallend slot, 33.95.
Het werkende meisje en de
vrouw-met-baan zal blij zijn
met deze praktische over
slagtas, die leverbaar is in
nappaline, een meesterlijke
imitatie van nappaleer. Er
past heel wat in aan kleine
zaken die een vrouw bij zich
heeft en biedt plaats aan
kerk-, gezang- en bijbelboek.
Dit model (onder) met sier-
greephouders en ronde ring
als siergesp 31.95^
Alle tassen in de handel in
zwart, blauw, lichtbruin, to
bacco (middelbruin) en mok
ka (donkerbruin).
ANTI-BAD-SLIP
Gezien in zaak voor huis
houdelijke artikelen: antislip
voor het bad, die bestaat uit
een set plastic bloemen in di
verse grootten en kleuren. U
plakt ze in het bad dat er
daardoor bloemrijk uitziet,
maar: u tevens behoedt voor
glijpartijen. Zo'n zakje anti-
slipbloemen kost slechts
ƒ5,90.
Peuterboek
Een geschenkje voor een
peuter zult u niet in eerste
instantie bij de boekhandel
.zoeken. Toch ligt er daar een
praktisch en vriendelijk
ideetje: Molly, een baby-pla
tenboek, moderne visie op
het ouderwetse linnen pla-
tenboekje. Het is namelijk
van afwasbaar plastic, ste
vig, waterdicht, het heeft
geen harde kanten en na
tuurlijk staan er flinke af
beeldingen van dieren, pop
pen en speelgoed op. Tien af
beeldingen per boekje, er zijn
verschillende deeltjes. Van
'Uitgeverij G, van Reemst,
Diepenheim.
Moderne
kapsels
Veel vrouwen zijn tegen
woordig in het bezit van een
haardroogkap. Met vaardige
vingers leggen zij een water
golf. De grote kunst is echter
er een modieus kapsel van te
bouwen. Hierbij wil voor een
zacht prijsje (nl. 4.90 voor 64
pagina's) het fotoboek Nieu
we Ideeën voor Moderne
Kapsels te hulp schieten.
U vindt er romantische
avondkapsels, kapsels voor
huis, tuin en keuken, de
nieuwste haarmodes uit Pa
rijs, Rome en Londen in, en
de inzet-geheimen van de
kapper-ontwerpers.
Een valse vlecht verwer
ken, postiches op de kruin,
laat uw. persoonlijkheid
spreken, zachte golvende
krullen of een weelde van
kleine krulletjes, variaties op
Het pagekopje, 't is maar een
greep uit de vele voorbeel
den. U kunt ook een kapsel
uitzoeken en het aan uw kap
ster tonen.
Ze zalhevig geïnte
resseerd zijn - en wel
licht dat boek met bruisende
ideeën ook zelf willen aan
schaffen. Het boek is een uit
gave van de Centrale Uitge
verij te Harderwijk, eerder
verscheen informatie over
haarstukjes, pruiken en
haarverven, 4.50 per deel.
Schoonmaak
Een druk op de knop van
de bus silver-spray betekent
het verwijderen van aanslag
op uw goud, zilver, koper en
tin. Spuiten, afstoffen en
klaar. Van Hagerty, 6.95.
Eveneens van Hagerty een
droog schoonmaakmiddel om
vlekken te verwijderen zon
der kringen achter te laten.
Deze vlekken-spray in de
winkel onder de naam Dry
Clean, per bus 5.95 met
praktische plastic borstel.
Coriquita shampo heeft een.
ipruikencleaner op alcoholba
sis in spuitbus. Na het reini
gen kan de pruik meteen
weer opgezet worden.
Maritim is de naam van
een nieuwe serie intieme ver
zorging: droogspray, waslo-
tion en verfrissingsdoekjes.