Vier ambten: predikanten
leraars, herders, diakenen
Hervormd werelddiaconaat
steunt Tangwena-stam
Landbouwdiploma en
toch „ongeschoold
Een woord voor vandaag
Rapport-Berkhof verschenen
Uw probleem
is het onze
Zuid-Afrika wijst
priesters uit
Chrgeref. deputaten
geen bezwaar tegen
nieuwe berijming
Federatie mikt op 10 kamerzetels
Bejaardenpartijen slaan
de handen in elkaar
V'p,
BEROEPÏNGSWERK
Nieuwe Testament
niet imiteren
Agrarisch onderwijs in de crisis
Honderd man
op straat
„Leiding van
be j aardentehui
lieeft gefaald'
ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1970u
Dat ge te dien tijde zonder Christus waartuitgesloten van het bur
gerrecht Israels en vreemd aan de verbonden der belofte, zonder
lióop en zonder God in de wereld (Efeziërs 2 12).
Zo was het eertijds met de christenen te Efeze. Ze waren heidenen,
die de voorrechten van Israël misten. En om nog eens te benadruk
ken wat dat betekent, voegt Paulus eraan toe: zonder hoop en zon
der God in de wereld."
Misschien had hij het nog korter kunnen zeggen: zonder God. Want
de mens die zonder God door het leven gaat, heeft nu eenmaal geen
hoop, geen. uitzicht, geen toekomst. Zijn leven is niet anders dan
een stukje papier, dat door de wind nu eens hierheen, dan weer
daarheen geblazen wordt. Zonder God door het leven is doelloos
door het leven. En dus zonder hoop. Waarop immers hoop?
Zalig zij, die weten dat hun leven in hanaen is van hem, ctte ae
wereld regeert, die. ons leven zin en doel geeft, die door zijn Zoon
Jezus Christus ons een toekomst heeft bereid.
Wij lezen vandaag Psalm 27.
Wij lezen morgen Psalm 28.
(Van onze kerkredactie)
DEN HAAG Velen zullen er de hun ver trouwde gedachtengangen van de belijdenisgeschrif
ten en van de formulieren ternauwernood of zelfs helemaal niet in terugvinden. Maar bij alle
nieuwe gedachten, benaderingen en voorstellen die het bevat, blijft het ons inziens niettemin in
de lijn van de kerkelijke traditie, waaraan ook de Nederlandse Hervormde Kerk zoveel heeft te
danken en die teruggaat op de grote reformator Johannes Calvijn.
Uw brieven worden alle
persoonlijk beantwoord en be
horen daarom van naam en
adres voorzien te zjjn. Ge
heimhouding is verzekerd. U
gelieve één gulden aan post
zegels bü te sluiten. Een se
lectie uit de antwoorden pu
bliceren we in deze rubriek.
Vraag: Mijn zoon gaat trouwen.
De jongelui willen alles graag mooi
en stijlvol doen, maar wie betaalt
dat allemaal?
Antwoord: Het is n?et meer zoals
vroeger, toen er vaste gewoonten en
bepalingen waren om bruiden te ko
pen en huwelijkstransacties te slui
ten. Tegenwoordig wordt alles te za-
men beiproken en geregeld. Ten
minste, dat hoort zo.
Vraag: Wie kan een lezer die zijn
tuin wil versieren met een zonne
wijzer, aan een adres helpen?
Vraag: Een wandelkaart van een
plaatselijke WV blijkt niet te klop
pen.
Antwoord: U moet bij de topogra
fische dienst te Delft uw troost zoe
ken. Deze kaarten, bij elke boekhan
delaar te bestellen, geven alle blj-
zonderneden weer van de streek
waar u wandelen wilt Schaal 1 op
•0.000.
Vraag: Ik heb een woning' van
kalkzandsteen. De muren zijn vuil
en grauw. Ik heb ze al eens bestre
ken met wit cement, maar dat gaat
er ook weer af. Wat voor soort verf
moetik gebruiken?
Antwoord: Eenvoudig witten met
vers in net water aangemaakt ge
bluste kalk. Deze wordt in dunne
lagen oo de muren aangebracht. On
der opneming van koolzuur uit de
lucht gaat de kalk langzaam over in
witte kalksteen. Hiertoe is een zeer
langzaam droogproces noodzakelijk.
Bij voorkeur maakt men daarom de
muren van tevoren nat met water of
een aluinoplossing Vooral niet op
warme of zeer droge dagen witten.
Als de muren goed gewit zijn, mo
gen ze niet meer afgeven. Na dro
ging zo nodig een tweede en derde
laagopb-engen.
lOok kunt u silicaatverven gebrui
ken, doch dit vereist deskundige be
handeling, daar deze verven gemak
kelijk vlekkerig opdrogen en «nogal
eens willen gaan bladderen, wan
neer ze te dik worden opgebracht.
Vraag: Laatst zag ik een oude foto
▼an de Dorpstraat te Apeldoorn. Hoe
heet deze tegenwoordig?
Antwoord; Sinds 1917 Hoofdstraat.
KAAPSTAD Twee Anglicaanse
priesters hebben van de Zuidafri-
kaanse regering het bevel gekregen
Zuid-Afrika tegen het einde van ok
tober te verlaten. Dit heeft de minis
ter van binnenlandse zaken, Viljoen,
bekendgemaakt.
De twee priesters Bernard Cham
berlain uit Groot-Britannië en Robert
Mercer uit Rhodesië, waren betrok
ken bij de verspreiding van een pam
flet in de Anglicaanse kerk in Stel-
lenbosch op 13 september tijdens een
dienst. Eerste minister John Vorst er
merkte op over het pamflet, dat hij
eruit begreep dat de Zuidafrikaanse
levenswijze erger was dan moord.
Dat zegt de hervormde synode
in een bijlage bij het rapport-
Berkhof over het ambt, dat zij
thans onder de titel „Wat is er
aan de hand met het ambt?"
heeft gepubliceerd. In een in
leiding vertellen ds. J. A. G. van
Zanten en ds. F. H. Landsman
als praeses en scriba over de
voorgeschiedenis, achtergrond en
bedoeling van het rapport.
In 1951 stelde de synode een com
missie in om zich te bezinnen op de
vragen rond het ambt Na veertien
jaar kwam deze met een dik rapport,
dat echter zoveel kritiek ontmoette,
dat andere wegen gezocht moesten
worden.
De problematiek was er inmiddels
niet eenvoudiger op geworden. Ging
het in 1951 vooral om de kwestie van
de „additionele wijding", veel belang-
(Van onze kerkredactie)
DORDRECHT Al is de
nieuwe psalmberijming niet vol
maakt, toch kan geconstateerd
worden, dat zij in het algemeen
In beter verstaanbaar Neder
lands een veel nauwere aanslui
ting geeft aan de oorspronke
lijke tekst, dan de oude
berijming.
De nieuwe psalmberijming is
in het algemeen betrouwbaar en
bruikbaar.
Dit is de conclusie waartoe het de-
putaatschap psalmberijming van de
Christelijke Gereformeerde Kerken
gekomen is. Het heeft van zijn bevin
dingen kennis gegeven aan de kerke
raden.
Dit deputaatschap werd in januari
1969 door de generale synode belast
met de opdracht de nieuwe psalmbe
rijming te toetsen op haar betrouw
baarheid en bruikbaarheid.
Het kreeg tevens de opdracht te
onderzoeken of de synode een uit
spraak moet doen ten aanzien van de
psalmberijming die moet worden ge
bruikt. De hervormde synode laat de
plaatselijke gemeenten vrij in de
keuze oude of nieuwe berijming,
maar in de Gereformeerde Kerken is
het gebruik van de nieuwe berijming
verplicht. Op dit punt zet het depu
taatschap zijn onderzoek nog voort.
Verschillende gemeenten zijn al ge
heel of gedeeltelijk op de nieuwe be
rijming overgegaan.
Het deputaatschap bestaat uit prof.
dr. B. ,J. Oosterhoff, voorzitter; ds. (H.
van der Schaaf, secretaris; ds. B. Bij-
leveld, ds. 'J. H. Carlier, J. Lelsz, J.
Verhage, mr. dr. C. J. Verplanke en
prof. drs. J. P Versteeg.
Gelijk bekend, heeft een studie
commissie van de Gereformeerde
Bond (op genuanceerde toon) afwij
zend geadviseerd inzake het gebruik
van de nieuwe psalmberijming.
In de Gereformeerde Kerken (vrij
gemaakt) is een deputaatschap bezig
met onderzoek, al scheelde het niet
veel of de jongste generale synode
had uitgesproken dat verder onder
zoek niet meer nodig was. Het tus
sentijdse rapport was namelijk zeer
negatief. In vrijgemaakte kring zijn
ook eigen berijmers aan het werk.
De Gereformeerde Gemeenten heb-
t>en zich tot nu toe absoluut afwij
zend tegenover de nieuwe berijming
opgesteld.
rijker werd de vraag, of de klassieke
ambten nog wek kunnen dienen om
in de hedendaagse samenleving de
christelijke gemeenschap te bouwen
en haar dienstbaar te doen zijn aan
haar opdracht in de wereld.
Is het wel waar, dat de ambten van
predikant, ouderling en diaken terug
zijn te voeren op de bijbelse gege
vens? En als het waar mocht blijken
te zijn, dat ze wel niet onschriftuur
lijk zijn, maar dat met evenveel bij
bels recht ook een heel ander schema
van „diensten" zou zijn op te bouwen,
dat veel meer aangepast is aan de
huidige behoeften, waarom doen we
dat dan niet?
Breken
Ds. Van Zanten en ds. Landsman
wijzen op hen, „die het liefst met
heel de gevestigde orde in en van de
kerk zouden breken en de kerk zou
den willen doen opgaan in kleine,
zich telkens opnieuw met het oog op
bepaalde taken vormende kleine
groepen." Uiteraard zouden daarin
bepaalde personen tijdelijk bepaalde
diensten kunnen en moeten vervul
len. Maar van „ambten" zoals de
Hervormde Kerk die tot nu toe heeft,
zou geen sprake meer zijn.
Er is meer. Veel predikanten heb
ben het gevoel, dat zij voor een on
mogelijke opdracht staan. Ze zijn
met teveel en te uiteenlopende taken
belast. Ze zouden zich liever specia
listen en in teamverband werken en
dan liefst met een andere gemeente
structuur als onder-en achtergrond.
Veel ouderlingen vragen zich af, of
zij in de huidige samenleving nog wel
begrip kunnen vragen voor taken, die
oudtijds misschien wel door „oud
sten" moesten worden verricht, maar
dan door „oudsten", die in de toen
malige samenleving een heel andere
positie hadden dan nu. De diaken ziet
zich voor soortgelijke moeilijkheden
geplaatst, al wortelen die meer in een
voorbijgegaan diakonaal verleden.
Dieper grijpt nog de vraag naar het
gezag van het ambt en van de ambts
drager. Met 'welk „recht" vindt het
„ambtelijk" spreken en handelen
plaats? Is er naast de horizontale lijn
(het aangewezen of gekozen zijn door
de gemeente) ook een verticale (de
opdracht van Godswege, de roeping
door Christus zelf)?
Om uit de impasse te komen, droeg
de synode aan één persoon, prof. dr.
H. Berkhof, op een rapport te schrij
ven. Tevens werd een commissie van
beraad benoemd om hem daarbij te
adviseren.
AMSTERDAM De bejaardenpar
tijen in Nederland gaan. met het oog
op de komende verkiezingen, samen
werken.
De Landelijke Partij voor Bejaar
den, de Partij 65+ uit Rotterdam en
Partij voor Bejaarden in Hilversum
gaan in federatief verband samen.
Doel van de coöperatie is de versnip
pering van de politiek in Nederland
tegen te gaan. Naast de nieuwe fede
ratie blijven er nog drie plaatselijke
bejaardenpartijen over. in Breda,
Den Haag en Amsterdam, die nog on
afhankelijk van elkaar opereren.
De federatie telt vijfduizend ledetfi.
Bij de kamerverkiezingen hoopt men
nu naar da
[ubileum
>20 WJ 1970
punt uit, ja
uit!
HOUTRUST DER HAAS
zes tot tien zetels te behalen en dan
nauw te gaan samenwerken met de
progressieve partijen, „omdat deze
ook sociaal gericht zijn en niet poli
tiek." Een en ander werd gisteren in
Amsterdam meegedeeld.
Voornaamste streven van de nieu
we landelijke Bejaardenpartij:
Het optrekken van de AOW tot
het minimumloon.
Inspraak en medezeggenschap
voor bejaarden.
Vereenvoudiging en bezuiniging
van het ziekenfondswezen.
Bestrijding van milieuverontrei
niging.
Over de loonderving stelde de
voorzitter van de afdeling Amster
dam gisteren het volgende: „Als alle
werknemers in Nederland de vier
honderd gulden krijgen, dan zullen
wij, bejaarden ook een verzoek indie
nen voor een dergelijke uitkering.''
NED. HERV. KERK
Beroepen te Bodegraven (vac. C. A.
v. Harten): W. A. B. Hagen te Zwolle;
te Ederveen: J. den Hoed te Meer
kerk; te Sleeuwijk: B. v.-d. Lelie te
Hansweert.
Bedankt voor Bameveld (vac. J. v.
Rootselaar): R. J. v. d. Hoef te Pa-
pendrecht; voor Spijkenisse (vac. G.
J. T. v. Dijk): H. Bossenbroek te Bus-
sum; voor Bameveld (vac. P. P. J.
Monster): A. Gooijer te Delft.
Prof. Berkhof houdt zich zestien pagina's lang bezig met de Nieuw
testamentische gegevens over het ambt. Zijn conclusie is:
Het Nieuwe Testament tekent ons binnen een periode van enkele
tientallen jaren en in een nog kleine gemeenschap een veelheid van
ambtsnamen en ambtssituaties. Het gezag van het Nieuwe Testament
voor de kerk kan niet daarin liggen, dat we deze veelheid moeten imi
teren of harmoniseren. Beide zou trouwens onmogelijk zijn.
Het gezag van het Nieuwe Testament ligt primair daarin, dat wij
uitgenodigd worden om in onze situaties die weer heel anders zijn dan
die van Jeruzalem of Korinthe, op onze wijze, naam en inhoud te geven
aan de ambtelijke Christus-representatie die zich in het Nieuwe Testa
ment bezig is veelvormig te constitueren. Al te lang hebben wij het
Schrifgezag op dit punt als voorschrijvend en beperkend opgevat.
Het wordt tijd, dat wij het Schriftgezag op dit punt verstaan als uit
nodiging en gebod, om vanuit hetzelfde evangelie op andere plaatsen en
in andere tijden in de vrijheid des Geestes te zoeken naar die ambte
lijke uitdrukkingen, die de voortgang van het Woord en de opbouw der
gemeente het best kunnen dienen.
Aan deze uitnodiging kunnen wij echter alleen dan zonder gevaar van
willekeur gehoor geven, als wij ons helder bewust zijn van dat gene wat
het Nieuwe Testament in de veelheid van ambtsinstanties beoogt en
wat ook voor ons bindend is.
Tijdens de discussie op de synode
waren de meeste synodeleden van
oordeel, dat het aldus tot stand geko
men rapport „hoezeer het op sommige
punten ook vragen opriep en tot te
genspraak prikkelde, gebleken was
een uitstekend uitgangspunt voor een
breed en diepgaand gesprek te zijn.
Bovendien biedt het door zijn radi
cale en vaak originele aanpak van de
problemen ook een goed uitgangspunt
voor een gesprek met andere kerken,
die evenzeer als de Hervormde Kerk
geconfronteerd worden met de soms
zeer radicale vraagstellingen, die in
onze tijd aan de orde zijn."
Uitgangspunt
De synode aanvaardde het rapport
als uitgangspunt voor een nieuwe be
zinning op het ambt. Daarom is het
niet alleen gepubliceerd, maar ook
aan de classicale vergadering ge
stuurd met het verzoek, het te bestu
deren en te bespreken en de synode
op de hoogte te stellen van de bevin
dingen.
Het rapport is voorzien van twee
bijlagen. De eerste bevat kritische
vragen, zoals die onder meer ter sy
node gesteld werden en prof. Berk
hof. De bedoeling hiervan is volgens
ds. Van Zanten en ds. Landsman
tweeërlei.
In de eerste plaats kan deze bijlage
duidelijk maken, dat de synode het
rapport niet in die zin heeft aan
vaard, dat zij alles wat in dit rapport
staat voor haar rekening neemt en
vindt, dat de kerk het beste zou doen
het maar over te nemen zoals het er
ligt.
De mogelijkheid moet worden
opengehouden, dat een nadere bezin
ning tot een min of meer radicale
herziening van het rapport zou blij
ken te moeten lelden.
Verder wil de synode door deze bij
lage een handreiking bieden voor de
discussie.
In de tweede bijlage wordt aange
geven welke suggesties van prof.
Berkhof nu al, binnen het kader van
de huidige kerkorde direct zouden
kunnen worden doorgevoerd.
In zijn studie omschrijft prof.
Berkhof de ambten als „die binnen
een christelijke kerkgemeenschap al
gemeen erkende functies die zich van
haar andere functies daardoor onder
scheiden, dat zij het heil van Christus
representeren en vertolken, en dus
doende de kerk met gezag bij zijn
genade en bedoelingen bepalen."
Meer
De wezenselementen van Calvijns
ambtelijke ontwerp wil hij niet opge
ven. „Wij moeten echter meer willen
om twee redenen: enerzijds omdat
het gereformeerde ambtenontwerp
met een aantal onduidelijkheden en
onevenwichtigheden behept is, die
steeds dringender om correctie roe
pen. Anderzijds omdat elke tijd zijn
eigen noden en behoeften meebrengt
waarop de ambtelijke structuur zich
door voortdurende wijzigingen moe
ten weten in te stellen."
De meest fundamentele zwakte van
de huidige structuur noemt prof.
Berkhof de onduidelijkheid van het
ouderlingenambt. Prof. Berkhof acht
het een inconsekwentie, dat aan de
ouderling de sacramentsbediening
wordt onthouden. Hij vermoedt dat
dit het gevolg is van een onbewust
sacramentalisme, dat de Hervormde
Kerk uit de middeleeuwen had mee
genomen. Op het Nieuwe Testament
rust het in elk geval niet.
In onze huidige praktijk is de ver-
ambtelijking van het diakonaat te ver
gegaan. Daardoor is tevens het ambt
van diaken als Christus-representatie
onduidelijk geworden.
Prof. Berkhof heeft er in het alge
meen bezwaar tegen, on in de ge
meente allerlei functies te verambte-
DEN HAAG De afdeling
werelddiaconaat van de Her
vormde Kerk gaat zich samen
met de protestantse kerken in
Zwitserland het lot aantrekken
van de Tangwena-stam in Rho
desië. Deze dreigt door het hui
dige blanke bewind in dit Afri
kaanse land te worden verdre
ven van hun geboortegrond, die
al meer dan vierhonderd jaar
door de Tangwena's wordt be
woond.
Zonder voorkennis van de bewo
ners is het stamland al enkele tien
tallen jaren geleden door de Engelse
kroon geannexeerd en daarna door
verkocht. Het Rhodesische gerechts
hof vernietigde al eens veroordelin
gen wegens blijven wonen op dit ge
bied.
De politie heeft verschillende acties
tegen de stam ondernomen. Het her
vormd werelddiaconaat heeft nu ech
ter een bericht ontvangen, dat men
de hele zomer de Tangwena's, die
hun hutten tot twee keer toe moesten
opbouwen met rust hadden gelaten.
Verscherpt
Maar stamhoofd Rekayi kreeg, op
grond van nog weer verscherpte be
palingen van de „landverdelingswet"
een bevel tot ontruiming door de ge
hele stam, die ongeveer 260 families
en 3500 tot 4000 mensen omvat.
Voor 31 augustus had de stam zijn
gebied moeten verlaten, maar de le
den zijn gebleven, omdat zij ervan
overtuigd zijn, dat er geen geldige
redenen bestaan om hen te verdrij
ven. Iedere dag wordt nu een derde
politiële actie verwacht met vernie
ling van hutten en landerijen, een
jacht met helikopters en honden op
mensen en overbrenging naar een re
servaat met onvruchtbare grond enz.
Voedsel
Om de Tangwena's te steunen bij
hun passief verzet zullen nu het her
vormd werelddiaconaat en de Zwit
serse protestantse kerken geld inza
melen, zodat voedsel en materiaal
voor onderdak kunnen worden ver
schaft. Ook wil men eventueel juri
dische bijstand betalen.
Het gironummer van het hervormd
werelddiaconaat is 8685 in Utrecht,
bij de giften vermelden „Tangwena".
lijken (en dan nog te menen, dat ze
daar „hoger" van worden). Het ambt
hoeft niet alles zelf te doen. Er is
allerlei te doen op het gebied van
beleidvoering, organisatie en
financiën, dat van geheel andere aard
is dan de Christus-representatie. Dat
de kerkvoogden in de kerkorde van
1951 ouderling werden, acht hij geen
gelukkige greep.
Om tot meer duidelijkheid te ko
men, zullen we twee vragen niet lan
ger kunnen ontwijken.
De eerste is: zijn er in onze kerk
geen functies, die ten onrechte als
ambt worden voorgesteld? Prof.
Berkhof denkt daarbij aan vrijge
stelde secretarissen van ambtelijke
vergaderingen of van synodale raden,
predikanten die in dienst treden van
niet-kerkeiijke organisaties of leraren
godsdienstonderwijs.
De tweede vraag is: zijn er in onze
kerk geen ambtsdragers, die niet als
zodanig worden erkend, maar toch
metterdaad ambtelijk werk doen? Hij
noemt vormingsleiders, jeugdwerklci-
ders, kerkelijk maatschappelijk
werksters.
In onze tijd zijn volgens prof.
Berkhof vier soorten ambtsdragers
nodig:
1. de dienaar des Woords aan wie
de prediking, de sacramenten, de ere
dienst en de evangelie-verkondiging
bijzonder zijn toevertrouwd;
2. de leraar, die de zorg heeft voor
katechese, godsdienstonderwijs, krin
gen en cursussen, bijbelstudie, de
vorming der gemeente;
3. de herder, die zich vooral be
kommert om de relatie tussen evan
gelie en enkeling, om pastoraat
individuele zielzorg;
4. de diaken, die Christus repr<
teert met de daad van barmhai
heid en het pleidooi voert voor
hartigheid en gerechtigheid in
meenteen samenleving.
Al naar gelang van de charism
en de grootte der gemeente zullen
ze ambtelijke functies over enk«
of meerderen worden verdeeld,
hangt van de omstandigheden
hoevelen van hen en in welke amb
vrijgestelde deskundigen zullen zijn
Haast
Een laatste opmerking van p
Berkhof: De tijd dringt en terwi
van de roeping der gemeente in
wereld mag een structuurverandei
ten dezen niet lang op zich
wachten; en deze zal moeten berus
op mentaliteitsverandering.
„Wat is er aan de hand met
ambt?" (96 blz.) is uitgegeven dinar
het Boekencentrum in Den Haag rie
kost ƒ4,90. Verder verzorgde de
vormde centrale voor vormingswi
(p/a Kerk en Wereld, Driebergen)
gespreksboekje „Tillen aan het amile*
(door dr. C. P. van Andel Azn), ion
schreven vooral voor gesprekskrin) jcj,
die het rapport-Berkhof willen best
deren. Dit kost 2,60.
D<
(Van onze sociaal-economische
redactie)
DRONTEN „By arbeidsbureaus
en instellingen voor school- en be
roepskeuze bestaat nog een beangsti
gende onbekendheid met het lager
agrarisch onderwijs. Telkens weer
merken we, dat werkzoekenden met
een diploma lagere landbouwschool
als „ongeschoolden" worden geboek
staafd, terwyl gediplomeerden van
een lagere technische school het pre
dikaat „technicus" krijgen".
Op dit mankement wees drs. J. de
Koning, voorzitter van de onderwijs
commissie van de Christelijke boe
ren- en tuindersbond, op de twee
daagse onderwijsconferentie van de
CBTB (gisteren en vandaag in Dren
ten).
Drs. d, Koning zei dat het lager- en
tuinbouwonderwijs in zeer moeilijke
omstandigheden verkeert. De bestu
ren worden geconfronteerd met in
grijpende veranderingen binnen en
Bomvbedrijf failliet
ROOSENDAAL Honderd bouw
vakarbeiders zijn gisteren op straat
komen te staan na de faillietverkla
ring van de NV Bouw- en Handels
maatschappij B. Bakker te Roosen
daal. Zij hebben tot en met vrijdag
het loon uitbetaald gekregen.
Noch het gewestelijk arbeidsbu
reau, noch de vakbonden zijn op de
hoogte gesteld van het gedwongen
massa-ontslag. „Nie nodig", meent
directeurP. Bakker, „omdat de ar
beiders gemakkelijk elders werk kun
nen krijgen".
Als oorzaak van de faillietverkla
ring noemt de heer Bakker enerzijds
de verliezen door grondspeculaties
en anderzijds de steeds stijgende ma-
teriaalprijzen en loonkosten. Daarbij
komt nog de kredietbeperking door
de overheid.
De bouwonderneming had woning
projecten in uitvoering te Roosen
daal, Zevenbergen en Westmaas
(Hoeksewaard) en bouwde ook voor
een Bredase brouwery en een benzi-
nemaatschappij. Het werk staat nu
stil. Het bouwbedrijf heeft een to
tale schuld van ton bij 250 over het
gehele land verspreide leveranciers
enonderaannemers.
De onderneming bestond elf jaar
en maakte jaaromzetten tussen zes
en negen miljoen gulden.
Haagse fluitiste wint
Cum laude concours
GRONINGEN De 24-jarige
Haagse fluitiste mevrouw Abbie de
uant heeft het tweede „Nationaal
cum laude concours Groningen" ge
wonnen. Zij ontving vrijdagavond in
de Harmonie de prijs van ƒ3.000.
Als tweede eindigde mevrouw Maja
Schermer horn uit Geleen (ƒ2.000.
De 25-jarige pianist Jan Deckers uit
Nede veroverde de derde prijs
1.000.Gerrit Oldeman uit Rot
terdam altviool kreeg een aan
moedigingsprijs van 750.
Aan dit door het Noordelijk Phil-
harmonisch Orkest en de stichting
„Gaudeamus" georganiseerde con
cours namen conservatorialeerlin-
gen deel die in 1969 of dit jaar hun
.solistendiploma hebben behaald met
de aantekening „met lof".
buiten het onderwijs, zoals gem«
schappelijke toelatingscommissies
andere vormen van voortgezet o
wijs, horizontale en verticale dol
stroming, scholengemeenschappen 1
middenschool.
MAATREGELETS
Het bevorderen van up to
agrarisch onderwijs wordt emsti
lemmerd door teruglopende beli
stelling, die voor een deel verkli
kan worden uit de ontwikkeling
landbouw, maar ook verband hi
met de categorale schoolopbouwl
de zuigkracht van de mavo.
Dit alles maakt ingrijpende ma
regelen nodig. „De vraag is of de
sturen juist bij het zoeken van ni
we wegen en vormen zich hun v
antwoordelijkheid voldoende bew
zijn en krachtige maatregelen niet
de weg gaan. Gelukkig zitten vele
sturen niet stil, maar de concrete
sultaten zijn nog pover, mede omi
er geen pasklare oplossing best
voor alle gevallen".
Drs. de Koning constateerde ev
wel dat er vanuit het landbouwond
wijs krachtig wordt gewerkt aan
op gang brengen van fundament
gesprekken over de opzet van het
hele lager beroepsonderwijs, indut
de scholengemeenschappen
middenschool. Bovendien wordt er
geen enkele tak van onderwijs
veel aan bijscholing en voorlicht
gedaan.
OTSDER ft'IJSCEISTRA
In dit verband pleitte drs. de 1
ning o.m. voor een concentratie
het agrarisch onderwijs op lager
middelbaar niveau in agrarische
derwijscentra, van waaruit de
gende activiteiten worden gestii
leerd: algemeen onderwijs aan 12—
jarigen met enig accent op natui
kundig-biologisch gebied en een
leidelijke verschuiving naar een V
roepsvoorbereiding in de agrarii
sector in brede zin (w.o. zaken
milieubeheer, waterverontreini
en recreatie); het leerlingenstelse
andere scholing in part-time verb! Wi
zoals technische- en economische
sussen.
De CBTB streeft naar een
christelijke schoolraad voor het af
risch onderwijs, van waaruit de
geleiding en stimulering van alle el
plannen kan plaatsvinden.
UTRECHT Dc Vereniging i
Bejaardenoorden heeft gisteren
bevindingen gepubliceerd van
onderzoek in het Bejaardenteh j
d'Héiene in Haarlem. De misstani
in hel tehuis waren eerder door 1
ra's ombudsman Marcel van Dam
signalcerd.
In het rapport van de Verenigl
wordt gesproken over „een falen i
het beleid als gevolg van ondeski
digheid en in beperkte mate
mentaliteit."
Ook de GGD in Haarlem en de
zondheidsinspectie. die het tehuis
zeven jaar controleerde, hebben
faald, zo meldt het rapport. De
ding van het bejaardentelv
d'Hélène wordt op korte termijn
aantal toezeggingen afgedongen.
