HAALT DE SOWJETUNIE 1984?
maar geen bijbel te krijgen
BATAKS
VRAGEN
HULP
door Bert van der Ent
door
Jan J. v. Capelleveen
Nederland leverde
unieke bijdrage aan
orgaantransplantatie
■R
ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1970
schrikbarend, zegt de schrijver. „Onze
arbeiders zijn in meerderheid pas van
het land gekomen boeren, conservatief,
chauvinistisch en met een grote afkeer
van veranderingen. Nog erger is het met
de boeren gesteld. Bij hen is conserva
tisme en chauvinisme, vergezeld van an-
ti-semitisme en racisme, overheersend.
En in beide grote groepen is de strijd
om het dagelijks bestaan zo overwe
gend, dat politieke perspectieven buiten
hun horizon vallen.
De stemming onder hen karakteriseert
de schrijver als „passieve ontevreden
heid". Deze ontevredenheid is niet ge
richt tegen het stelsel als geheel, maar
tegen bepaalde aspecten daarvan. De
arbeiders ergert bijvoorbeeld hun rechte-
„kwaad" niet meer heeft. De regering
loosheid ten opzichte van de bedrijfslei
ding, de kolchozboeren ergert hun afhan
kelijkheid van de voorzitter, die zelf op
beurt weer afhankelijk is van het disfcricts-
bestuur.
Gezien hun gebrek aan enige vrij
heidstraditie acht Amalrik het onwaar
schijnlijk, dat arbeiders en boeren be
wust een democratische beweging zullen
steunen, maar op de lange duur veeleer
zullen reageren met extreme vormen van
geweldpleging.
Het ethisch denken van het volk is
sterk achteruit gegaan door toedoen van
het regiem, zegt de schrijver. ,!k heb de
indruk, dat het volk zedelijke criteria als
„eerlijk" en „oneerlijk", „goed" en
heeft pogingen gedaan de christelijke
moraal te vervagen door een „klassemo-
raal", die men kan omschrijven als
„goed is wat de regering goed uitkomt".
(Volgens andere Rusland-kenners be
staan deze verschijnselen echter al heel
lang. De historicus Isaac Deutscher zegt
dat zij te makeg hebben met het feit, dat
het Russische volk nooit iets anders ge
kend heeft dan onderdrukking. De mo
raal: „Goed Is wat de regering goed
uitkomt" heeft altijd bestaan in Rusland.)
De slotsom van deze analyse is dat
de oppositie zich beperkt tot kritisch ge
zinde intellectuelen en kritisch aangeleg-
den in het algemeen, zonder kans op
weerklank bij de massa. En dat betekent
dat de positie van het Kremlin bijzonder
sterk is.
Het werkelijke gevaar, voorspelt Amal
rik, zal van buiten af komen, in de vorm
van een geweldig buitenlands conflict.
Dat conflict ziet hij ontstaan door de
onverzoenlijkheid van de Chinees-Rus
sische tegenstelling.
Het is een somber perspectief dat
Amalrik ontvouwt. De onverbiddelijke lo
gica van de revolutie in China zal dat
land naar een oorlog leiden, waaruit zij
als leidende natie in de wereld te voor
schijn hoopt te komen. China zal in een
dergelijke oorlog een nationale revanche
zien voor de eeuwenlange vernedering
Amalrik zet zich af tegen een regime
dat niet meer in staat is een geestelijk
leiderschap uit te oefenen. „Het marxis-
me-leninisme is verstard tot een leven
loos dogma. Evenals het tsaristisch re
gime van de negentiende eeuw put het
zijn inspiratie steeds meer uit een primi
tief chauvinisme", zegt hij.
De schrijver behoort tot de oppositie
die de vestiging van een democratie van
westers type in Rusland voorstaat met
behoud van de publieke eigendom van
de produktiemiddelen. Het is dan ook een
holle en demagogische beschuldiging als
zou de oppositie in Rusland streven naar
een herstel van het kapitalisme, zo
schrijft prof. dr. J. W. Bezemer in de
toelichting op Amalriks boek.
Belangrijkste doelstelling van de oppo
sitie is de vestiging van een rechtsstaat
die de rechten van de mens eerbiedigt.
De idee van een rechtsstaat ligt ook ten
grondslag aan de taktiek van de opposi-
Zij maakt gebruik van de omstandig
heid dat het communisme van afkomst
democratisch is en deze afkomst in be
ginsel niet wil verloochenen.
De Russische communisten hebben in
constitutie van hun staat braaf artike
len opgenomen die de vrijheid van me-
igsuiting, van drukpers, van vereniging
w vergadering garanderen. Het tsaris-
z«h regime was in beginsel ondemocra-
.tóch, maar zeker in de nadagen
in de praktijk tolerant. Het nieuwe regime
daarentegen is in beginsel democratisch,
maar in de praktijk intolerant en tot voor
Iwwt terroristisch in de meest letterlijke
zin van het woord.
De Russische oppositie verlangt res
pect voor het individu in een onvolmaak
te wereld. In de meest opmerkelijke po
litieke passage van zijn roman „Dokter
Zjivago" trekt Boris Pasternak met grote
felheid van leer tegen de communistische
hemelbestormers: zij voelen zich slechts
thuis in de opwinding van voortdurende
verandering en reorganisatie. Het uitstip
pelen van overgangsperioden naar het
uiteindelijk heil is voor hen een doel in
ziczelf. „Maar", zo besluit Pasternak:
„de mens wordt geboren om te leven
en niet om zich .voor te bereiden op het
leven."
De indruk bestaat dat na alle omwen
telingen en gruwelen van de afgelopen
halve eeuw Rusland het moe is aan zijn
toekomst en aan die van de wereld te
bouwen, dat het inderdaad eindelijk wel
eens zou willen leven.
De Russische oppositie, die radicale
veranderingen wil, streeft niet meer naar
een volmaakte maar naar een menselijke
maatschappij. De geschiedenis heeft haar
een diepgewortelde afkeer bijgebracht
van de tirannie der hemelbestormers.
Heeft de oppositie enige kans een eind
te maken aan de totalitaire dwangstaat?
Reken daar niet op, zegt Amalrik, want
de heersende elite, de partijbureaucratie,
is een goed georganiseerd apparaat, dat
gericht is op het onderdrukken van op
positie.
Zij heeft maar één doel en streven:
het behoud van de macht. Hervormingen
en liberalisaties zouden de positie van
de bureaucratie ondermijnen. En daarom
zijn die ook tot mislukken gedoemd.
Haar macht is enorm en wordt nog voort
durend vergroot.
Hoe staat het met de sympathie van de
en afhankelijkheid van vreemde mogend
heden.
De Chinezen zien Aziatisch Rusland
als een gebied dat bevrijd moet worden
van de huidige Russische koloniale heer
schappij en dat voor de industriële ont
wikkeling en voor de Chinese bevol
kingsgroei nodig is. Triomf van het we
reldcommunisme is alleen onder Chinese
leiding mogelijk en Rusland is voor de
Chinezen geen communistische kracht
meer maar een bolwerk van anti-commu-
nisme.
Zo zijn de voorwaarden van het con
flict aanwezig, dat Amalrik omstreeks
1980 tot een uitbarsting ziet komen.
Geen nucleaire oorlog China is dan
al in staat tot nucleaire afweer maar
een enorme guerrillastrijd. Deze zal de
Russen tot een steeds grotere militaire
krachtsinspanning dwingen, waardoor de
verzorging van het binnenland beneden
peil zal komen.
Dit zal aanleiding geven tot binnen
landse hongeropstanden. Tegelijkertijd
zullen de Europese satellieten van Rus
land proberen hun nationale onafhanke
lijkheid te veroveren. Militairen zullen de
macht overnemen, maar er niet in slagen
orde te scheppen in de onoverzienbare
chaos. De ineenstorting van de Sowjet-
staat ziet Amalrik omstreeks 1985, als de
macht in handen valt van extremistische
groepen en elementen.
Zo ziet de schrijver de ontwikkelingen
in 't Oosten. Het is een weinig verheu
gende visie, waar overigens wel het een
en ander op af te dingen valt. Volgens
Amalrik zal China een oorlog wiilen ais
consequentie van de ontwikkeling van
de revolutie in dat land. Hij voorziet de
zelfde fasen als van de revolutie in Rus
land: eerst een internationalistisch sta
dium, dan een nationalistische fase en
tenslotte een militair-imperialistische pe
riode.
Het is zeer de vraag of dit inderdaad
zal gebeuren. Sinologen wijzen erop, dat
de revolutie in China volstrekt uniek is
en zich ontwikkelt regelrecht in strijd
met de marxistisch-leninistische
theorieën.
Dat neemt niet weg, dat het isolement
waarin China verkeert (de schuldvraag
in het midden latend) het oorlogsgevaar
aanmerkelijk vergroot. Opneming van
China in de VN kan een eerste stap zijn
de spanningen in de wereld te verminde
ren. maar het is de vraag of China daar
nog prijs op stelt.
(Haalt de Sowjetunie 1984? is een uit
gave van Elsevier, Amsterdam en kost
6.50).
In Rusland is het Leninjaar bijna
afgelopen. Het werd gevierd met
uitbundige verheerlijking van de
successen van de revolutie. En
vooral met de ogen stevig gesloten
voor de onrust in de Russische
samenleving.
Er zou voor het regiem alle reden
zijn geweest juist dit jaar te be
stemmen voor enige zelfbespiege
ling, want de oppositie neemt toe.
Dit jaar diende zich ondergronds
een democratische beweging aan,
die in een manifest van 14000
woorden de bevolking opriep zich
te verzetten tegen wetteloosheid,
geweld en uitbuiting. De demo
cratische beweging noemt de som
bere beschrijvingen, die Marx in
Das Kapital heeft gegeven van eco
nomische uitbuiting en politieke
onmondigheid, vandaag de dag
nog volledig van kracht voor de
Sowjetunie.
Een representant van de oppositie
is de Russische schrijver Andrej
Amalrik (31) wiens boek „Haalt de
Sowjetunie 1984?" opzien baarde
in de niet communistische wereld,
waar hij het liet uitgeven. Hij wera
dit jaar gearresteerd en in de ge
vangenis van Swerdlovsk opge
sloten.
Onderstaand artikel geeft de opvat
ting weer van Amalrik, die weinig
optimistisch is over de toekomst
van zijn land. De Sowjetunie zal
naar zijn mening omstreeks 1984
(een verwijzing naar het boek van
Orwell) uiteen spatten, na een par-
tizanenoorlog met China, belaagd
door de Oosteuropese sateiietstaten
en van binnen uit ondermijnd door
plaatselijke onlusten. In dit verhaal
worden tevens de belangrijkste
doelstellingen van de oppositie
uiteengezet.
„Buitenlanders schijnen te geloven dat de geleidelijke groei van de welvaart en het opnemen van
westerse gebruiken de Sowjetmaatschappij geleidelijk zullen omvormen. Ze geloven dat buitenlandse
toeristen, de jazzplaten en minirokjes het ontstaan van een „humaan socialisme" mogelijk zullen maken.
Misschien zal bij ons een „socialisme met blote knietjes" ontstaan, maar zeker geen socialisme met
een menselijk gezicht. De groei van de welvaart is op zichzelf geen waarborg tegen terreur." Met
deze sombere humor bestrijdt de Russische schrijver Amalrik het geloof in de bereidheid van het regiem
zichzelf te hervormen en hun toegankelijkheid voor nieuwe ideeën.
bevolking voor de oppositie? Ook daar
over is Amalrik somber gestemd. Acade
mische kringen en wat de schrijver noemt
de „middenklasse" de mensen met
een hógere opleiding zijn de voor
naamste steunpilaren van de beweging.
„Maar", zegt hij, „wetenschapsmensen
lijken juist het minst in staat tot daad
werkelijk handelen. Zij zullen zich gaar
ne „bezinnen", maar uiterst aarzelend
handelen."
De kracht van de middenklasse is aan
merkelijk verzwakt door de jarenlange
planmatige verwijdering van de actiefste
en onafhankelijkste mensen. Bovendien
heeft deze groep vaak de partij nodig om
haar bevoorrechte financiële positie te
handhaven.
En de „arbeiders"? Hun passiviteit is
BIJLAGE VAN
HET KWARTET
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Links: Lenkong, siudent in
de medicijnen, evangeliseerde
in een Karo-Batakdorp. Hij won
de harten van de ouders via
de kinderen. Er kon een kerk
worden gesticht, maar bijbels
zijn niet beschikbaar. Rechts:
Petrus Purba gaf vijftien van
zijn leven voor de vertaling
van het Nieuwe Testament in
het Slmalungun.
De Tobabatak kerk is de
grootste van heel Zuid-
oost-Azië en de Karoba-
tak kerk de snelst groei
ende van de wereld,
maar in heel Batakland
(Noord-Sumatra) is geen
bijbel te krijgen. Een
Nederlandse pater in
Kamandjari, in het Karo-
gebied, wil de mis in de
volkstaal bedienen. Toen
hij aan het vertalen
sloeg, bleek dat hij niet
kon terugvallen op een
Karovertaling van de bij
bel. Die bestaat er wel,
maar hij kon niet aan een
exemplaar komen.
Het Indonesisch Bijbelgenoot-
schap beseft dat er in Batak-
j' land iets moet gebeuren. De Ba-
taks vormen een trots volk dat
eigen taal en cultuur niet ge
makkelijk prijsgeeft voor de In
donesische eenheidstaal. Maar
het Bijbelgenootschap heeft op
dit ogenblik de handen al meer
dan vol aan de uitgave van de
nieuwe Indonesische vertaling.
De huidige vertaling van hel
oude testament in het Indone
sisch dateert uit 1879. Toen was
er alleen nog maar sprake van
Maleis, als 'n soort handels
taaltje. Sindsdien is deze taal
volwassen geworden. Het gevolg
is dat het oude testament vrij
wel onleesbaar is geworden. Het
nieuwe testament is van kort
voor de wereldoorlog, maar toch
ook eigenlijk al niet meer aan
vaardbaar.
De uitgave van een bijbelver
taling in de Bahasa Indonesia is
op zich al een zware taak. Maar
toen de vertaling voor het laatst
doorgesproken werd met afge
vaardigden van kerken, zorgden
de rooms-katholieken voor een
enorme verrassing. De katholie
ke „waarnemer" op de confe
rentie deelde mede dat de be
hoefte aan een vertaling zo
groot is dat zijn kerk besloten
heeft de nieuwe vertaling van
't Bijbelgenootschap te adop
teren.
Dit betekent dat nog veel
meer duizenden exemplaren no
dig zullen zijn. Op het ogenblik
Zozeer is alle aandacht op de
ze uitgave geconcentreerd, dat
hulp voor de Bataks tussen de
wal en het schip dreigt te ko
men. Op de begroting van hel
volgend jaar staat een editie
van de Toba-bijbel, Deze zou
gedrukt moeten worden op een
methodistische drukkerij in Me-
dan, maar zonder financiële
steun zal daar weinig van ko
men.
Naast de Toba's wonen de Si-
malungunbataks. Het evangelie
kwam tot hen via het zuster
volk, maar de kloof tussen de
beide volken was zo groot dat
de Tobaprediking weinig ingang
vond. Pas toen het eigen kleine
kerkje zelf aan het werk kon
gaan, bleek er meer gehoor.
Van meet af aan besloten de
ze weinige gelovigen dat ze 'n
bijbel in de eigen taal wilden
hebben. Vrijwel zonder hulp,
met alleen zo nu en dan wat
incidentele adviezen van een
Duitse zendeling, begon het
werk. Toen de initiatiefnemer
overleed werd zijn plaats inge
nomen door een jonge man zon
der veel opleiding, Petrus Pur
ba. Deze zoon van een tovenaar
trad als jongeman tot het chris
tendom toe. Hij werd onderwij
zer en later predikant. Door
zelfstudie en met wat hulp van
Duitsers leerde hij vloeiend Ne
derlands, Engels en Duits spre
ken, en kreeg hij het He
breeuws en Grieks onder de
knie. Met de hand schreef hij
moeizaam zijn vertaling uit.
Deze werd overgetypt, gecorri
geerd, besproken, op stencil ge
zet, opnieuw besproken en is nu
drukklaar. Daar zal het echtei
bij blijven. Tenzij er hulp komt.
Verder naar de kust wonen
de Karobataks. In de vorige
eeuw verkochten de Islamiti
sche sultans van Deli hun beste
stukken grond aan Nederlandse
pachters. Het mohammedanisme
heeft er daardoor nooit een voet
aan de grond gekregen. Maar
ook het christendom niet, want
de bevolking was sterk anti-Ne
derlands gezind.
De, val van Soekarno bete
kende voor dit volk een enorme
schok. De ideologische bodem
viel als het ware uit hun be
staan. Een totaal nieuwe
oriëntatie was nodig. Plotseling
begonnen de kerken te groeien,
de protestantse, maar ook de
rooms-katholieke die tot nu toe
tamelijk zwak was in Batak
land. Ook in het Bataks ligt een
manuscript van het nieuwe tes
tament klaar om gedrukt te
worden.
De produktiekosten van de
nieuwe Indonesische bijbel, die
volgend jaar moet uitkomen,
bedragen zeven gulden per
exemplaar. Gezien de economi
sche situatie van 't land is het
echter niet verantwoord de bij
bel voor meer dan drie gulden
te verkopen. Er zal dus ergens
een subsidie van vier gulden
per bijbel vandaan moeten ko
men wil het Indonesische Bij
belgenootschap voldoen aan de
regel dat de bijbel niet slechts
verstaanbaar maar ook betaal
baar moet zijn.
Wat geldt voor de Indonesi
sche bijbel, geldt evengoed voor
de bijbel in deze drie Batakta-
levi. Als er dat financiële pro
bleem niet was, zouden die ver
talingen allang ter perse zijn.
Daarom heeft het Nederlands
Bijbelgenootschap besloten te
helpen.
Het Bijbelgenootschap richt
deze maand een brief tot 250.000
vrienden met het verzoek 90.000
gulden bijeen te brengen, waar
mee de Toba's tienduizend bij
bels en de Simalunguns en Ka-
ro's ieder tienduizend nieuwe
testamenten zullen kunnen la
ten drukken. In de brief wordt
tevens gevraagd om geld voor
een nieuwe druk van de bijbel
in het Roemeens en om radio
programma's te bekostigen
waarin de bijbel gedicteerd
wordt in twee Chinese talen.
Gebleken is dat Chinese chris
tenen genegen zijn de bijbel
met de hand over te schrijven.
Benjamin A. Barnes, M. D., chi
rurg van de Harvard Medical
School en het Massachusetts Ge
neral Hospital te Boston, bracht
op het recente Orgaan Transplan
tatie Congres verslag uit over de
stand van zaken van de klinische
niertransplantatie in de wereld.
Dr. Barnes werkt samen met Jo
seph E. Murray, M. D. van de
zelfde medische schooi en het
Peter Bent Brigham Hospital te
Boston. Zij delen de verantwoor
delijkheid in de bewerking van de
gegevens die, sinds 1963 van
over de gehele wereld verzameld
zijn door de Human Kidney
Transplant Registry te Boston,
welke organisatie model stond
voor het American College of
Surgeons en de National Institu
tes of Health voor de samenstel
ling van kortweg het ACS/NIH
Organ Transplant Registry te Chi
cago, waarin de Kidney Trans
plant Registry, midden 1970, werd
opgenomen.
Dr. Barnes, groot, vrien
delijk cn met onvoorstelbaar
brede, grote en beweeglijke
handen, waarmee hij uiterst
fijne chirurgische ingrepen
doet vertelde, dat er meer
dan 4000 niertransplantaties
zijn uitgevoerd; de ene helft
met donornieren, die afkom
stig waren van overleden
patiënten (bijvoorbeeld tenge
volge van een ongeluk); dc
andere helft met donornieren,
afgestaan door in leven zijnde
personen, gewoonlijk een
ouder, een broer of een zuster.
Hij heeft kunnen vaststel
len, dat incer dan 50 pet. van
de transplantaties, uitgevoerd
met donornieren, die 'onmid
dellijk' na het overlijden van
de donor verwijderd waren,
slaagden en tenminste een
jaar functioneerden. Het resul
taat blijkt beter te zijn als hol
Benjamin A. Barnes, M. D.
transplantaat afkomstig is van
een verwante donor zoals een
ouder, een broer of een zuster;
van deze transplanties verliep
meer dan 75 pet. voorspoedig
en ook in deze gevallen func
tioneert de donornicr ten min
steeen jaar.
Dr. Barnes zei, dat in meni
ge voordracht op het Orgaan
Transplantatie Congres naar
voren werd gebracht, dat de
getransplanteerde nie; het
best blijft functioneren als ge-
"®r on ontvanger snee'»!»-
sterk gelijkende of verwante
lichamelijke eigenschappen
bezitten. De doktoren ver
wachten om deze reden, dat
een niertransplantatie van een
identieke tweeling zeker sla
gen zal.
Op de vraag wat er na hel
eerste jaar' na de transplanta
tie gebeurt, stelt dr. Barnes
vast, dat in het algemeen dc
neiging tot afstoting van de
donornier ofwel in dat eerste
jaar door geneesmiddelen be
dwongen blijkt, ofwel de nier
verloren gaat. Als een trans
plantatie geen voorspoedig
verloop heeft, kan de patiënt
een tweede maal een trans
plantaat ontvangen. Na het
verstrijken van het eerste jaar
zijn afstotingsreacties heel
zeldzaam.
Het zijn de patiënten, die
niet in staat zijn voort te le
ven met hun zieke nieren, die
in aanmerking komen voor
een niertransplantatie. Wach
tend op een transplantatie
zouden deze mensen sterven
als zij niet intussen met een
kunstmatige nier behandeld
werden, die hun vergiftigde
bloed wast en zuivert en de
conditie van de patiënt brengt
op het peil, waarbij niertrans
plantatie mogelijk is.
De kunstmatige nier ont
worpen door prof. dr. W. J.
Kolff, en de speciale biologi
sche proeven, waarmee donor
cn ontvanger geselecteerd
worden volgens de door prof
dr. J. J. van Rood uitgewerkte
methoden, zijn. aldus dr. Bar
nes, unieke bijdragen, die Ne
derland leverde aan het boei
ende en vorderingen makende
onderzoek op het gebied vaD
orgaantransplantatic.
Dorothée van der Scheer
