Tussen behoud
vernieuwing
Uitgaven boven
de 30 miljard
-r
Meer adem Opening parlement 60 maal in Ridderzaal
voorde hermetische ring
!":nurn,,:m rond gouden koets
Regering vraagt om verdraagzaamheid
i de
Ontwikkeling
detailhandel
blijft achter
Zo'n 4.000
ambténaren
meer
Ui tstralingseffect:
havens in een ring
rond Rotterdam
DINSDAG 15 SEPTEMBER 1970
DEN HAAG H.M. de Konin
gin heeft hedenmiddag in de
Ridderzaal de volgende Troon
rede uitgesproken:
TN onze zich vernieuwende maat-
schappij verschuiven normen snel.
Daarbij treden spanningen op tussen
behoud en vernieuwing, die echter
nimmer zullen mogen leiden tot het
prijsgeven van fundamentele waar
den. In die, situatie is verdraagzaam
heid jegens elkaar van groot belang.
Het verlangen om mee te werken
aan de ontwikkeling van tie maat
schappij vereist bereidheid tot sa
menwerken en tot respecteren van
de opvattingen van anderen.
De regering draagt hierbij een
eigen verantwoordelijkheid. Zij zal
dan ook voortgaan met de moeilijke
opgave om de wetgeving aan te pas
sen aan de zich wijzigende levensop
vattingen, zoals het verlangen naar
meer vrijheid en meer democra
tische beïnvloeding.
Zij zal echter tevens krachtig op
treden tegen groepen die de geboden
vrijheid misbruiken om op onver
draagzame wijze anderen hun op
vattingen en gedragspatroon op te
dringen of ernstig overlast aan te
doen.
De regering wil de communicatie
tussen bestuur en bevolking verbe
teren en de inspraak bij de beleids
voorbereiding vergroten. Zij denkt
hierbij in het bijzonder aan het rap
port openbaarheid-openheid, het
memorandum omtrent het maat
schappelijk en cultureel welzijn en
het rapport van de Raad van Advies
voor de Ruimtelijke Ordening. De
regering zal de uitkomst van het be
raad hierover in wetsvoorstellen om
zetten.
impuls. De betalingsbalans zal nog
veel ongunstiger worden. Delen van
het bedrijfsleven zullen in ernstige
moeilijkheden kunnen geraken, het
geen zijn effect op de werkgelegen
heid niet zal missen.
De regering is vast besloten aan
deze ongunstige ontwikkeling het
hoofd te bieden. Zij kondigt daartoe
het volgende programma van maat
regelen aan:
Op de rijksbegroting 1971 zal een
bedrag van 140 miljoen gulden
worden geblokkeerd.
Op korte termijn bereikt U een
ontwerp van wet dat een voorstel
bevat tot het conjunctureel han
teren van de tarieven van enige
belastingen. Op basis van die
wettelijke bevoegdheid wil de re
gering per 1 januari 1971 voor de
duur van 12 maanden de tarieven
van de loon- en inkomstenbelas
ting, de vennootschapsbelasting,
de benzine-aceiins en de bijzon
dere verbruiksbelasting op perso
nenauto's verhogen met 3 pet. van
de op dat tijdstip van kracht
zijnde tarieven.
Mede ter versterking van het re
strictieve monetaire beleid zal
worden overgegaan tot een be
perking vaa het consumptief kre
diet en van het door de overheid
garanderen van leningen buiten
de woningbouwsector.
De regering is tfan mening dat de
in artikel 10 van de wet op de
loonvorming vermelde voorwaar
heden wordt aangeboden. De taken
en verplichtingen die ia de ontwik
kelingsstrategie voor de jaren zeven
tig (worden neergelegd, dienen nieu
we richting te geven aan de inspan
ning van alle betrokken landen. De
regering zal hieraan haar volle me
dewerking geven, evenals aan het
tot stand komen van een algemeen
stelsel van handelspreferenties voor
de ontwikkejingslaaden.
Van essentieel belang voor het be
reiken van een meer stabiele inter
nationale veiligheid zijn de bespre
kingen tussen de Sovjet-Unie en de
Verenigde Staten over beperking
van de strategische nucleaire bewa
pening en het ontwapeningsoverleg
te Genève. Voorzover het binnen
haar vermogen ligt, draagt de rege
ring het hare hiertoe bij, evenals tot
het. herstel van de vrede in de ge
bieden die thans door oorlogsgeweld
worden geteisterd.
De regering ziet het daarnaast als
een belangrijke taak, zowel binnen
de Noordatlantische Verdragsorgani
satie als daarbuiten, mede te werken
aan het streven naar vermindering
van de spanningen en vergroting
van de veiligheid in Europa. In dit
verband wordt in het bijzonder ge
dacht aan een evenwichtige beper
kingvan de militaire middelen.
TAE grondslag voor de veiligheid van
het Koninkrijk blijft intussen
handhaving van de Nederlandse deel
neming aan een Atlantische strijd
macht, modern uitgerust en van vol
doende omvang om een mogelijke
toeneming van de welvaart
die ons volk zich in de afgelo
pen jaren heeft verworven, geeft re
den tot voldoening. Zij roept ook
nieuwe problemen op. De schade
lijke neveneffecten voor ons leefmi
lieu worden zorgwekkend. De groei
van de welvaart zal in toenemende
mate moeten worden gericht op ver
betering van de omgeving waarin
wij leven.
I Velen zijn zich in dit Europese
Nahiurbeschermingsjaar meer be-
wust geworden van het belang van
j) de «scherming en het behoud van
rterreinen en van de noodzaak
Jreiniging van lucht, water en
bodem tegen te gaan. De wetten in
zake de luchtverontreiniging en de
verontreiniging van oppervlaktewa
teren zijn hiervoor noodzakelijke in
strumenten. Het verheugt de rege
ring dat bij de bestrijding van de
verontreiniging van lucht en water
ook de internationale samenwerking
meer gestalte krijgt.
Voor een op de toekomst gericht
onderwijsbestel acht de regering een
ingrijpende herziening van het kleu
ter- en lager onderwijs nodig. Ook
zullen maatregelen worden gelrnffen
ter verdere verlaging van dr lce.
genschaalbij dit onderwijs.
Uit de U heden aangebo-1::! r.o'o
blijkt dat de regering zoveel moge
lijk wil bevorderen dal de positie
van de werkende jongeren gelijk
waardig wordt aan die van leeftijd
genoten die nog voortgezet onder
wijs ontvangen.
De regering streeft ernaar spoedig
de noodzakelijke herstructurering
van het wetenschappelijk onderwijs
te verwezenlijken. Zij zal bijzondere
aandacht schenken aan de verdere
vormgeving van het wetenschapsbe
leid.
TJET woningbouwprogramma zal
voor 1971 met 2000 wonin
gen worden verhoogd. In het belang
van de woningbouw wordt de afgifte
van rijksgoedkeuring voor die delen
van het land waar de spanning op
de arbeidsmarkt in de bouw het
grootst is, getemporiseerd voor
bouwwerken in de sectoren nijver
heid. handel en verkeer.
Deze tijdelijke maatregel wil de
regering laten volgen door een in
vesteringsheffing van beperkte duur.
waartoe een ontwerp van wet aan U
zal worden voorgelegd. Voortgaande
liberalisatie en invoering yan huur-
harmonisatie zullen het bouwen van
^voldoende goede nieuwe woningen
stimuleren. Voor de verbetering van
de bestaande woningvoorraad is de
begroting aanzienlijk opgevoerd.
De rijkssteun voor de woningbouw
zal door een nieuwe wijze van ver
deling meer worden toegespitst op
die gebieden en die categorieën van
woningbehoevenden die daaraan het
meest behoefte hebben. Mede door
het ingevoerde systeem van aanvul
lende individuele huursubsidie
wordt meer rekening gehouden met
de lagere inkomensgroepen.
T)E sterke expansie van onze
economie manifesteert zich ook
dit jaar in een belangrijke toene
ming van produktie, in- en uitvoer
en werkgelegenheid. De verbetering
van het reëel vrij besteedbaar loon
is aanzienlijk. Het uitkeringsniveau
van de A.O.W. en A.W.W. is extra
verhoogd.
De laatste manaden voltrekt zich
echter de groei van de totale natio
nale bestedingen in een te snel tem
po. met name als gevolg van de ont
wikkeling van de investeringen in
bedrijven en van de particuliere
consumptie. Hierdoor loopt de span
ning op de arbeidsmarkt en de kapi
taalmarkt verder op en tekent zich
sedert kort een gevoelige verslechte
ring van de handelsbalans af.
De spanningen ontladen zich nu
bovendien in onverwachte, aanzien
lijke extra loonuitkeringen. De
versnelling in de loon- en prijsstij
gingen die reeds werd gevreesd,
krijgt daarmede een zeer gevaarlijke
den zijn vervuld. Zij heeft dan
ook het voornemen aap dit arti
kel toepassing te geven. Daartoe
richt zij heden een adviesaanvra
ge aan de Sociaal-Economische
Raad.
De beoogde matiging van de
loonontwikkeling zal door voort
zetting van een krachtig prijsbe
leid worden ondersteund.
De regering acht deze ingrijpende
maatregelen noodzakelijk ter verze
kering van de toekomstige werkge
legenheid. van de welvaart en het
welzijn in ons land.
UET welslagen van dit pro
gramma hangt mede af van het
te voeren begrotingsbeleid. Meer dan
ooit is thans een begroting vereist
die een evenwichtig en gezond beeld
vertoont. Een verdere verlaging van
invoerrechten en een verlenging van
de tijdelijke verlaging van de sui
keraccijns. en vooral de stijgende
gemeentelijke uitgaven voor de so
ciale zorg, vereisen enkele nieuwe
fiscale maatregelen.
Daartoe wordt voorgesteld op 1 ja
nuari 1971 het normale tarief van de
omzetbelasting te brengen op 14 pet.
en het verlaagde tarief op 4 pet te
handhaven. Een aantal artikelen
gaat van het normale naar het ver
laagde tarief over ten einde de in
vloed op de kosten van levensonder
houd beperkt te houden.
De inkomstenbelasting op het
privé-gebruik van auto's dat door de
onderneming wordt bekostigd, zal
worden verzwaard door een meer op
de werkelijkheid afgestemde waar
dering.
Renteverrekening zal worden inge
voerd bij bepaalde te innen en terug
te betalen belastingen.
Bij de gekozen opzet van de
rijksbegroting kan in 1971 worden
volstaan met een aanzienlijk gerin
ger beroep op de open kapitaalmarkt
dan dit jaar, hetgeen de financiering
van gemeentelijke investeringen ten
goede kan komen.
Ofschoon landelijk gezien de inko
mensontwikkeling ook in de land
bouw en visserij niet onbevredigend
is, zijn er bepaalde sectoren, groepen
en gebieden, zoals het Noorden, die
bijzondere zorg vereisen. In de be
grotingsvoorstellen die U heden
worden aangeboden, vindt U de be
leidsvoornemens van de regering in
zake deze en andere belangrijke on
derwerpen van staatszorg.
F\IT jaar wordt de oprichting her-
dacht van de Verenigde Naties
In de 25 jaar van haar bestaan is de
volkerenorganisatie een onmisbare
functie gaan vervullen bij de hand
having van de wereldvrede, vooral
door het bevorderen van de inter
nationale samenwerking op econo
misch en cultureel gebied.
Het in de kabinetsperiode gestelde
doel om de Nederlandse ontwikke
lingshulp in 1971 1 pet. van het na
tionale inkomen te doen bedragen,
wordt bereikt in de begroting die U
tegenstander, vooral ook met con
ventionele middelen te kunnen
weerstaan en hem te kunnen weer
houden van het uitofefenen van poli
tieke druk. Nederland dient zich in
verband hiermede een passende de
fensieinspanning te blijven getroos
ten.
De ontwikkelingen in de Europese
Gemeepschappen sedert de Haagse
Conferentie van staats- en rege
ringshoofden stemmen hoopvol voor
de toekomst van de Europese inte
gratie. Van wezenlijke betekenis
hiervoor acht de regering het slagen
van de onderhandelingen over de
uitbreiding van de Gemeenschappen.
Zij steunt de verdere integratie op
economisch, sociaal en monetair ge
bied. De eenwording van West-
Europa blijft zij zien als einddoel.
De verschijnselen van groeiend
protectionisme baren de regering
zorg. Mede in het kader van de
Europese Gemeenschap blijft zij
ijveren voor een vrij internationaal
handelsverkeer op de grondslag van
eerlijke concurrentie.
De regeringen van Suriname, de
Nederlandse Antillen en Nederland
zijn overeengekomen het overleg
over de toekomstige verhoudin
gen tussen de landen van het Ko
ninkrijk in het komende parlemen
taire jaar te intensiveren. Nederland
zal de economische en sociale ont
wikkeling van deze landen in toene
mende mate steunen.
Er is in de komende maanden nog
een omvangrijk programma van
wetgeving af te werken. Hieronder
valt de eerste lezing van de wetten
tot grondwetsherziening. Van de
reeds ingediende voorstellen acht de
regering vooral van belang de be
handeling van de wet houdende wij
ziging van de bepalingen inzake ge
meentelijke en provinciale belastin
gen. de wet ter invoering van een
jaarliikse bijstelling van de tarieven
van de loon- en inkomstenbelasting,
voorstellen voor structurele wijzi
gingen van de inkomstenbelasting, de
vestigingswet detailhandel, de her
ziening van het ondernemings- en
het vennootschapsrecht, de wette
lijke regeling van werkstaking, een
wijziging van het onteigeningsrecht,
de herziening van het echtschei
dingsrecht en voorstellen over de
bescherming van de persoonliike le
venssfeer. De regering stelt zich
voor onder meer nog te komen met
voorstellen betreffende het instellen
van regionale bestuurseenheden. en
vernieuwing van de wet toezicht
kredietwezen, eer wet tot wijziging
van de rechtspositie van de P.T.T.,
een wijziging van de huurwet en de
woningwet, een wijziging van de al
gemene bijstandswet en van de wet
op de bejaardenoorden.
Ik wens U toe. leden van de Sta-
ten-Generaal. dat vruchtdragende
discussies U voldoening schenken in
het verantwoordelijke werk dat U
wacht.
Moge Gods zegen op U en Uw
werk rusten. Hiermede verklaar ik
deze zitting van de Staten-Generaal
geopend.
DEN HAAG De gemeenten zul
len ruimer kunnen ademhalen. De
gemeentelijke uitgaven zijn de laatste
jaren sterk gestegen door de groei
van de soeiale zorg.
1. Een bedrag van ƒ450 miljoen
wordt van het gemeentefonds
overgeheveld naar de rijksbegro
ting.
2. Een 300 miljoen gulden wordt
opgevangen door de uitbreiding
van de Algemene wet bijzondere
ziektekosten.
Ten laste van de rijksbegroting ko
men 18 miljoen gulden voor de socia
le werkplaatsen, 112 miljoen voor
subsidies voor maatschappelijk werk
en 50 pet van de uitkeringen volgens
de Bijstandswet aan thuiswonenden
(320 miljoen).
Onder de werking van de Alge
mene wet bijzondere ziektekosten
zullen nu ook gelden de kosten van
verpleging van langdurig zieken in
(nog) niet erkende inrichtingen.
ONTSPANNING
De financiering van de kapitaaluit
gaven van de gemeenten is moeilijk
door de spanning op dc kapitaal
markt. Het Rijk heeft in 1971 echter
minder financieringsbehoefte. Zo zou
een zekere ontspanning kunnen op
treden. die de gemeenten weer ten
goede komt.
Dit zou volgens minister Witteveen
van financiën zeker he'. geval zijn als
onze economie door de bijsturings
maatregelen in een rustig vaarwater
terecht komt.
Vaste leningen kunnen dan in de
plaats komen van de inflatoire finan
ciering.
De minister is erin geslaagd het te
kort van het Gemeentefonds terug te
brengen tot 181 miljoen. Dit bedrag
zal door belastingverhogingen
DEN HAAG De inkomensont
wikkeling in de detailhandel is in
1969 ongunstiger geweest dan in het.
voorafgaande jaar. De stijging was in
1969 2Yz pet en in 1968 6 pet.
Bij het midden- en kleinbedrijf is
deze inkomensstijging nog geringer
geweest, aldus de toelichting op de
begroting van economische zaken. De
oorzaak is, dat de exploitatiekosten
sterker stegen dan de omzetten.
De groei van het ambacht stagneer
de eveneens in 1969. De netto-win
sten daalden met 3,3 pet. Vooral de
ambachtelijke branches met een con
sument-verzorgende functie hadden
het moeilijk.
De omzetten in de horecasector die
in 1969 onder meer als gevolg van de
BTW een tendens tot daling vertoon
den lijken zich dit jaar te herstellen.
In de drankverwerkende sector
steeg het aantal ondernemingen met
170 (1 pet.). Oorzaak: vestiging van
meer bars en buffetexploitaties in
kantines, in dorpshuizen en op sport
velden. Het aantal café's ging achter
uit.
Het goederenvervoer over de weg
bleef zich gunstig ontwikkelen. Het
aandeel van de Nederlandse auto's in
het totale grensoverschrijdende ver
voer over de weg steeg met 69 pet
in 1966 tot 72 pet in 1969.
De ontwikkeling van het binnen
lands vervoer te water vertoonde in
1969 een weer wat gunstiger beeld
dan in 1968. De prestaties van de
wilde vaart zijn verbeterd.
GOUDEN
PRINSJESDAG PENNING
gouden penning, met
robijntjes. 2 echte briljantjes en 2
echte saffiertjes, gezet in de
kleuren van de Nederlandse vlag.
De voorzijde loont de 6 vorstenkin-
deien. U ziet in volgotde van links
naar rechts de prinsjes Willom Alexan
der. (midden boven) Johan Friso.
Constantijn, Carlos. Bernhard, Mau-
De achterzijde toont het Binnenhof,
sedert eeuwen hot symbool van
democratie voor ons volk en van
ons vorstenhuis.
Alle penningen zijn genummerd, gezet
met 6 echte edelsteentjes en voorzien
van een garantie- en een verzeke
ringsbewijs
Prijzen inclusief B.t W
ORANJE MUNT DEN HAAG
Lange Poten 5A -
Tel. 070 -S4.69.24*
DEN HAAG Terwijl het
dagelijks verkeer praktisch uit
de Haagse binnenstad verdwe
nen was. heerste er vanmorgen
vroeg toch reeds een ongekende
drukte in de Residentie.
Overal waren uniformen van poli
tiemensen en militairen te zien, die
een zware dag tegemoet gingen van
uren lang wachten e.t opletten. De
gehele route van het Paleis aan het
Voorhout tot de Ridderzaal Voorhout,
Kneuter lijk. Lange Vijverberg, Korte
Vijverberg) was afgezet met militai
ren, waarvoor niet minder dan 1100
man beschikbaar waren.
Aan de zijkant van het Mauritshuis
stonden drie detachementen van Mil-
va, Luva en Marva aangetreden. De
studentenweerbaarheidscorpsen Pro
Patria uit Leiden en van Delft sloten
hierop aan, terwijl op het Binnenhof
de kleurige uniformen van de Garde
Jagers de militaire afzetting voltooi
den.
In de afgelopen nacht waren langs
de gehele route waarlangs de Gouden
Koets trok, dranghekken geplaatst,
waarachter eerst druppelsgewijze
maar later in veel sneller tempo het
publiek een plaatsje vond.
De Haagse politie was intussen in
volle ste.-kte opgekomen. Bovendien
waren 68 leden van de reserve politie
en 40 ad spirant agenten ingeschakeld.
Afgesloten
Van half elf af lag er al een vrij
wel hermetisch afgesloten ring rond
de route /an de stoet Ook de kleine
straatjes in de omgeving van het Pa
leis, vanwaar men immers door steeg
jes "net Voorhout nog benaderen kan.
waren afgesloten.
Intussen heerste binnen die afslui
ting de bekende drukte van wach
tende, wat verstrooiing zoekende
mensen. De wafelbakker was present,
een oranjeverkoper probeerde zijn
kansen, maar de meeste afleiding
kwam, als elk jaar, van de aanmar-
cherende troepen, de erewachten die
stram voor het Paleis en de Ridder
zaal stonden.
Voor het Paleis honderd man van
de Koninklijke Luchtmacht, waarbij
ingedeeld het vaandel met vaandel-
wacht e.i de kapel. Voor de Ridder
zaal zeventig man vaa het Korps Ma
riniers met het vaandel en de Mari-
nierskao-d met tamboers en pijpers
Voor de gelukkigen die een plaatsje
op het B'nnenhof of achter de ramen
der parlementaire gebouwen hadden
veroverd, kwam het meest kleurrijke
schouwspel van de groene Jagers en
het in rc ie uniformen gestoken ba
taljon G <rde Fuseliers Prinses Irene.
De wachtenden op het Voorhout
moesten het doen met de drukte bij
het Paleis, het af- en aanrijden van
de auto's die de leden van het gevolg
brachten. Ook verscheen de Gouver
neur der Residentie, brigade-generaal
H.J. Amelink, de verantwoordelijke
man voor het militair eerbetoon en de
afzetting der troepen.
Spanning
Toen eenmaal de Koninklijke stan
daard oo het paleis verscheen, steeg
de spanning. Altijd weer hetzelfde,
maar toch geladen van verwachting.
De deining wanneer uit de Denneweg
de glinstering van de Gouden Koets
verschijnt
Op dat ogenblik was het wachten
afgelopen, op het bordes is dan ge
noeg te zien. De hofdignitarissen, die
instappen en dan de verschijning van
Prinses Margriet met mr. P. van Vol
lenhoven, die in een met vier paarden
bespannen galarijtuig stapten. Van
het Malieveld rolden de eerste saluut
schoten, toen de Koningin en Prins
Bernhard de tocht naar de Ridderzaal
begonnen.
Het wts dit jaar de zestigste keer.
dat de ooening van de Staten-Gene
raal in de luisterrijke grafelijke zaal
CE UITGAVEN VAN HET RW BEDRAGEN 3?7MIU1U0
DIT IS 3Z? MILJARD GULDEN
plaats nad. Voordien gebeurde het in
de grote vergaderzaal van de Tweede
Kamer, gebouwd als danszaal voor
Willem V
Vervallen
De Ridderzaal was in die dagen
volkomen vervallen en werd in de
loop van de negentiende eeuw voor
alles en nog wat gebruikt. Als zie
kenzaal en exercitieruimte, voor het
archief van Binnenlandse zaken en
als trekkingsplaats voor de staatslote
rij....
Pas in 1904 kon Prinsjesdag in de,
tot nieuwe luister gebrachte Ridder
zaal, zijn hoogtepunt vinden. Alleen
in 1907, toen de Tweede Haagse Vre
desconferentie daar gehouden werd,
besloot men de werkzaamheden niet
te storen en in de Tweede Kamer
bijeen te komen.
In de Ridderzaal waren vanmorgen
niet alleen de leden van Tweede en
Eerste Kamer bijeen maar ook het
overgrote deel van de hoofden der
diplomatieke missies Meer dan onze
parlementariërs, die hef gala-uniform
al jaren afgeschaft hebben, zorgden
de diplomaten voor kleur en gliaste-
ring. Exotische kledij van de Afri
kaanse en Oosterse ambassadeurs
het goudgeschitter van het uniform
van Graaf de Lesseps. de ambassa
deurvan Monaco.
De ministers droegen plechtig
zwart. AVen wisten hun plaats, want
het „tab'eau" was al dagen van te
voren zorgvuldig opgemaakt. Met het
gezicht naar de Troon, links de vier
groot-officieren van hel Civiele Huis
van de Koningin, de Grootmeesteres
en een Dame du Palais.
Onzichtbaar
Televisiekijkend Nederland was het
onzichtbare publiek en het gehoor
toen de Koningin de Troonrede voor
las.
Een »o-td half uur later trok de
Gouden Koets weer langs de wach
tenden langs de route. Voor wie op
Voorhout voor het paleis een plaatsje
had, de laatste spanning: het ver
schijnen van de Koninklijke Familie
op het verguld balkon
En even later het vertrek: eerst
van dc Gouden Koets die weer stal-
waarts, werd gebracht, dan van dc
koninklijke auto's. De menigte heeft
zich al verspreid, ieder op zoek naar
een stoel, een hapje en een kop kof
fie. Alleen de Kamerleden wacht een
volgend programmapunt: dc Miljoe
nenota.
Stijging minder dan 6 procent
HOE DE STAAT 1 GULDEN ONTVANGT
^k(vooraftrek)
DEN HAAG De uitgaven
van het Rijk zullen volgend jaar
voor het eerst hoger zijn dan der
tig miljard gulden. Niettemin
zullen de uitgaven van de rijks
overheid minder dan de toege
stane zes procent stijgen.
De grootste stijging van de uitga
ven (650 miljoen gulden) doet zich
voor bij het ministerie van onderwijs
en wetenschappen. Reden: een verde
re verlaging van de leerlingschaal, de
leerplichtverlenging volgend jaar
augustus, gedeeltelijke ondenvijs-
plicht voor 15-jarigea en ook de uit
breiding van het vormingswerk voor
de werkende jeugd en jonge volwas
senen.
In de tweede plaats Is de aandacht
van het kabinet vooral uitgegaan
naar de sociale voorzieningen,
volksgezondheid, cultuur en re
creatie.
Zo wordt meer aandacht gevraagd
voor de oudere werknemers en houdt
men rekening met het in dienst ne
men vaa meer bejaardenhelpsters.
Bij het ministerie van verkeer en
waterstaat is vooral meer geld nodig
voor:
het onderhoud van landwegen
vergoedingen aan waterschappen
uitkeringen wegens de Deltascha-
dewet
openbaar vervoer in en om de
steden.
Minder uitgaven
Met het oog op de dreigende over
spanning van de conjunctuur is een
ónderzoek ingesteld naar de moge
lijkheid de uitgaven van het Rijk te
wijzigen. Het bleek, dat hiervoor een
bedrag van 850 miljoen in aanmer
king zou kunnen komen. Dat is onge-
DEN HAAG Ook in 1971 zal het
aantal rijksambtenaren verder moe
ten worden uitgebreid. In totaal ko
men er volgend jaar bijna vierdui
zend ambtenaren bij, waarmee het
aantal op 155.528 komt.
Opmerkelijk is dat bij het ministe
rie van defensie het aantal ambte
naren zal verminderen. Op alle an
dere departementen moeten meer
ambtenaren worden aangetrokken.
Op 1 januari wordt een rijks
groepsregeling van kracht voor
thuislozen in inrichtingen. Gemeenten
krijgen voorts een volledige vergoe
ding van de kosten van bijstand aan
woonwagenbewoners.
De regering zal ook bevorderen
dat met ingang van 1971 aan de ge
meenten de helft van de kosten van
bijstand aan thuiswonenden wordt
vergoed.
veer 2,8 procent van de uitgaven. In
de praktijk zal men echter minder
uitgaven kunnen verlagen omdat er
stellig politieke bezwa reh zijn.
Sinds 1963 is de belastingdruk ver
geleken met het netto nationale inko
men met 3,7 pet. gestegen (2,1 pet.
directe belastingen en 1,6 pet. indi
recte belastingen).
De regering erkent de waarde voor
begrotingen, die voor meer dan een
jaar gelden. Maar in de samenleving
zijn teveel onzekerheden (lonen, prij
zen, produktie) om veel waarde te
hechten aan dergelijke begrotingen.
DEN HAAG Een verdere ont
plooiing van onze grote havens kan
ongewenste gevolgen hebben voor
het woon- en leefklimaat en voor
de spreiding van de werkgelegen
heid.
Aan de andere kant erkent men
de grote betekenis van de zeeha
vens voor de nationale economie.
Een belangrijke vraag is, hoe
groot het „uitstralingseffect" van
de Rotterdamse agglomeratie zal
kunnen zijn, omdat het immers de
bedoeling is een grote ring rond
Rotterdam (Moerdijk, Reimersfl/aal,
Ossenisse, Terneuzen, Vlissingen-
Oost en Amsterdam) van zeeha
venontwikkeling te bevorderen, die
met Rotterdam één geheel vormt.
De regering zal graag dit effect
vergroten.
Democratie
Vastgehouden wordt aan de de
marcatielijn voor de kust van
Voorne. De regering wijst de ont
wikkeling van zeehavenindustrie op
Voorne en Putten en in de Hoekse
Waard af.
De verdere uitbreidihg van het
Rotterdamse havengebied zal zich
moeten bepalen tot op- en over
slag, tot vestigingen die absoluut
•zijn gebonden aan de industriële
agglomeratie Rotterdam. Voor dit
laatste moeten dan echter wel
zwaarwegende argumenten worden
aangevoerd.
Het gaat in dit verband niet zo
zeer om een keuze tussen expansie
of consolidatie uiteraard wil ook
de regering de industriële ontwik
keling niet doen stagneren maar
ook het gebied dat men bij de ex
pansie betrekt. De regering wil dan
ook voor zeehavenindustrieën die
niet aan de voor de vestiging in
het Waterweggebied gestelde cri
teria voldoen, elders aantrekkelij
ke mogelijkheden scheppen, aldus
de toelichting op de begroting.
Het economisch beeld van de Ne
derlandse koopvaardij grote
vaart en kleine handelsvaart
wordt gekenmerkt door stagnatie.
Overheidssteun gedurende de pe
riode van herstructurering moet
daarom in overweging worden ge-
Schiphol
In de loop van de volgende
jaren zal de capaciteit van het sta
tionsgebouw op Schiphol worden
verdubbeld. Op het programma
staat de bouw van een nieuwe pier.
Tot en met 1975 gaat Schiphol 350
miljoen investeren. Het Rijk zal
hiervoor een lening van 150 miljoen
gulden garanderen.
De studies over de plaats van de
tweede nationale luchthaven wor
den volgend jaar voltooid.
De regering zegt, dat een beslis
sing moeilijk zal zijn, omdat zoveel
belangen tegen elkaar moeten wor
den afgewogen.
Per 1 november 1971 zullen ver
goedingen worden gevraagd voor
het gebruik van luchtwegen boven
ons land.
De KLM zal worden geholpen bij
de financiering van de aankoop van
grote vliegtuigen.
Op de begroting van verkeer en
waterstaat staat een aanlooppost
van 15.5 miljoen gulden, die de Ne
derlandse industrie in staat moet
stellen deel te nemen aan het Air-
busprojekt. Het gaat hier om de
ontwikkeling van een vliegtuig
voor 250 passagiers voor korte af
standen.
