EXTRA LOONSVERHOGING
Bezoek Soeharto beperkt
tot paleis Huis ten Bosch
Aanslag op leven
koning Hoessein
Commentaren
Akkoord bereikt in Stichting
Vergunning voor koppelbazen
„Koningin
wilde zelf
ingrijpen"
Stakers zetten
eisen kracht bij
Het Kwartet
Mies Bouwman
in ziekenhuis
leidafco
(RITA)
HIT WEER
Nieuwe Leidse Courant
Woensdag 2 september 1970 51ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
Directeur: F. Diemer
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
Hoofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76
Telefoon 31441
Giro 58936
Abonnementsprijzen p. w. ƒ1,26, p.m. 5,40, p. kw. 16,15
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
Onder de druk van uiterst ernstige omstandigheden hebben
de centrale werkgevers- en werknemersorganisaties elkaar gis
teren in de Stichting van de Arbeid snel gevonden. Aan beide
zijden hoopt men nu dat de genomen maatregelen nog tijdig ge
noeg genomen zijn om de arbeidsvrede op korte termijn te her
stellen.
Kabinet tegen komst
vorstin in Wassenaar?
Den HAAG Koningin Juli
ana zou maadag volgens het Alg.
D-rblad naar de ambstwoning
van de Indonesische ambassa -
deur hebben willen gaan om een
ei cd te maken aan de de gijse-
ling, voordat de bezetters een
gijzelaar zouden doden. De rege
ring kon de Koningin er slechts
met grote moeite van weerhou
den, persoonlijk in Wassenaar in
te grijpen, aldus het blad.
De Koningin was ervan overtuigd
dat de bezetters niet op haar zouden
shcieten, omdat zij ook bij de Ambo
nezen zeer bemind is.
Toen het kabinet het risico voor
de vorstin te groot achtte, zou zij
zich tevreden hebben gesteld met de
verzekering dat zij voortdurend op
de hoogte zou worden gehouden van
de situatie.
Na het beëindigen van de bezetting
wilde de Koningin alsnog naar Was
senaar gaan om ambassadeur en me
vrouw Taswin persoonlijk haar ge
voelens van medeleven over te bren
gen. Na overleg met de ambassadeur
zag de Koningin ook van dit bezoek
af.
De Rijksvoorlichtingsdienst wilde
vanmorgen geen commentaar geven,
omdat over het verkeer tussen de
Koningin en het kabinet nooit mede
delingen worden gedaan.
HILVERSUM De tv-presentatri-
ce Mies Bouwman is maandag voor
onderzoek in het St. Jansziekenhuis
te Laren opgenomen. De artsen heb
ben nog niet kunnen vaststellen wat
mevrouw Bouwman, die zich geruime
tijd al niet lekker voelt, mankeert.
Na de extra zitting van de Tweede Kamer over de premier De Jong (midden) en KVP-fractievoorzitter
gebeurtenissen rondom de residentie van de Indonesische ambassadeur, plaatsten minster Luns (recht),
Schmelzer nog enige kanttekeningen.
Amsterdam van programma geschrapt
(Van onze speciale verslaggever)
DEN HAAG President Soe
harto komt dan weliswaar naar
Nederland, maar van de entou
rage zal hij weinig zien. Het
Paleis Huis ten Bosch wordt zijn
„hoofdkwartier" en in totaal zal
h nog geen tien kilometer op
Nederlandse bodem afleggen.
Zijn residentie, die hij zelfs nog
minder dan een etmaal betrekt het
gaat om een verblijf van precies 23
Treedt minister Da jan af?
uur zal zo hermetisch van de bui
tenwereld afgesloten zijn, da thij eer
der de positie van een gevangene
heeft dan die van een regerend
staatshoofd.
Zoals de kaarten vanmorgen lagen,
komt president Soeharto morgenoch
tend om half twaalf op de vliegbasis
Ypenburg aan. Hij zal daar o.a. wor
den begroet door zijn gastvrouwe, ko
ningin Juliana, en door prins Bem-
hard, die in maart een bezoek aan
Indonesië bracht, bracht.
In snelle hofauto's zullen het hoge
gezelschap van het gevolg naar Huis
ten Bosch rijden. De rijksweg tussen
de twee rotondes, die als het ware de
hoekstenen van de vliegbasis vormen,
zal worden afgesloten voor alle ver
keer. Hetzelfde gebeurt met de Voor-
burgse Laan van Nieuw Oosteinde, de
Haagse Laan van Nieuw Oost-Indie
en een deel van de Bezuidenhoutse-
weg, waarlangs Huis ten Bosch gele
gen is.
Zoals tijdens het eendaagse
staatsbezoek van het vroegere Franse
staatshoofd, Charles de Gaulle, zullen
ook voetgangerszich niet op de trot
toirs mogen bevinden als de colonnen
hofauto's voorbij jaagt. De zijstraten
zullen worden afgesloten door man
schappen van de gemeentepolitie, de
rijkspolitie en de marechaussee.
Seance
Het programma lijkt op een aan
eensluitende seance in Paleis Huis
ten Bosch. Zowel het noenmaal, het
door de Koningin aangeboden galadi
ner en het ontbijt zullen in de zwaar
bewaakte tijdelijke residentie worden
gebruikt.
Voor vervolg zie pagina 5
(Van onze soc.-econ. redactie)
DEN HAAG De centrale
werkgeversorganisaties (uitge
zonderd die voor de landbouw
en de middenstand) zijn gis
teravond zo goed als geheel ak
koord gegaan met het plan van
de drie vakcentrales om de
toenemende arbeidsonrust te
bezweren door het mogelijk te
maken, dat per bedrijfstak of
onderneming over 1970 een ex
tra loonsverhoging wordt ge
realiseerd van maximaal 400
gulden bruto.
Dat bedrag moet dan boven
dien bij de eerstkomende wijzi
ging van de cao in de loonscha
len worden verwerkt, zodat de
bereikte verhoging van blijvende
aard zal zijn.
Voorts zijn de werkgevers (in dit
geval inclusief de centrale organisa
ties in landbouw en middenstand)
met de vakbeweging overeengeko
men, dat de Stichting van de Arbeid
de minister van sociale zaken zal ad
viseren op korte termijn maatregelen
te nemen, die het door koppelbazen
beschikbaar stellen van arbeids
krachten aan een vergunning bindt.
Voorwaarden
In een later stadium zal de stich
ting advies uitbrengen over wijziging
van de wet, waardoor het koppelba-
zenvraagstuk (ook in 1963 oorzaak
van veel arbeidsonrust) afdoende kan
worden opgelost. Daarbij gaat het er
om het in- en uitlenen van werk
krachten via koppelbazen aan een
aantal stringente voorwaarden te
verbinden die o.m. betrekking hebben
op hun aantal in verhouding tot de
werknemers-in-vaste-dienst, het
maximaal toelaatbare verschil in be
loning, de arbeidsvoorwaarden waar
onder de losse werkkrachten vallen
enz.
De extra loónsverhoging van
(maximaal) 400 gulden behoeft vol
gens het bereikte akkoord geen uitke
ring-ineens te zijn, zoals de drie vak-
De Westduitse politie heeft naar
aanleiding van de gebeurtenissen in
Wassenaar de bewaking van de
Indonesische ambassade in Bonn
verscherpt. Vrijdag begint namelijk
het staatsbezoek van president
Soeharto aan West-Duitsland.
centrales (NW, NKV en CNV) had
den geëist. Per bedrijfstak of onder
neming kan in overleg tussen de be
trokken werkgevers en werknemers
organisaties worden bepaald op welke
wijze de verhoging moet (kan) wor
den gerealiseerd. Dat mag een uitke
ring-ineens zijn, maar men kan de
verhoging ook vinden in de vorm van
toeslagen o.i.d., mits het overeengeko
men bedrag (400 gulden is gemiddeld
ongeveer 3 procent) bij de volgende
cao-wijziging in de loonschalen wordt
verwerkt.
Uitdrukkelijk is uitgesproken, dat
akties voor verbeteringen, die het be
drag van ƒ400 overschrijden, worden
afgewezen (en dus door de vakcentra
les op geen enkele wijze zullen wor
den gesteund).
VAN BERKELS MELK
AMMAN Koning Hoessein
van Jordanië is gisteren ontsnapt
aan een aanslag op zijn leven
de tweede binnen drie maanden.
De koning was op weg naar het
vliegveld om zijn dochter af te
halen, die een bezoek had ge
bracht aan haar moeder in Kaïro,
toen het konvooi door Palestijnse
verzetsstrijders onder vuur werd
genomen.
Hoessein liop geen letsel op. korte
tijd later bnken in Amman gevech
ten uit tusse 1 Jordaanse militairen en
Palestijnse verzetsstrijders. Het
vliegveld werd gesloten, wardoor het
toestel met de dochter van Hoessein
naar een d' d°re luchthaven moest
uitwijken, de telefoon verbindingen
werden verbroken.
Het centrale comité van de Pales
tijnse Bevrijdingsorganisatie sprak de
aanslag tegen. Het comité sprak van
een voorwendsel om tegen de Pa-
lestijnen te kunnen optreden.
Radio Bagdad riep een verklaring
om waarin werd gedreigd dat de in
Jordanië geVeerde Iraakse strijd
krachten (12.000 man) in actie zouden
Koning Hoessein
komen om de Palestijnen te bescher
men. Premier Rifai van Jordanië ont
bood de Iraakse ambassadeur om een
in een Oraakse nota vervatte be
schuldiging tegen te spreken dat het
Jordaanse leger trachtte de Pales
tijnse commando's uit te schakelen.
Voor vervolg zie pag. 11
De 49-jarige Nederlander Johannes
Pauw is maandag bij het strand in
Middelkerke aan de Belgische kust
verdronken. Het is het elfde slacht
offer, dat dit badseizoen in België om
het leven kwam.
huishoudshow zie pagina 8
De meeste mensen winnen
bij een nadere kennismaking,
maar ze verliezen erbij, wan
neer ze volkomen doorgrond
worden.
DIANE
Ik leer Tommy dansen
Hoog Water
Hoog water: 3 september: Rot
terdam le getjj 6.28, 2e getij
18.25; Scheveningen 4.25-16.44:
Vlissingen 3.18-15.30; Willemstad
7.01-19.15.
Zon
en maan
3 september zon op 5.54; onder
19.24; maan op 8.40; onder 19.48.
sept. E.K.
DE BILT Een gebied met
hoge barometerstanden, dat gis
terochtend nog ten noordwesten
van finisterre lag, verplaatste
zich snel in oostelijke richting en
het was 30 uur later al tot
Tsjechoslowakije gevorderd, en
de hierbij behorende rug van
hoge luchtdruk zorgde in de
avond en nacht b ons opklaringen
waarbij de temperaturen op
waarnemingshoogte in het bin-
nenlad plaatselijk tot 7 graden
daalde.
Ten westen van Ierland nader
de een depressie, waarvan de
fronten Ierland in de nacht bin
nendrongen, hetgeen met regen
gepaard ging. Het lagedrukge
bied zal in het komende etmaal
een meer noordelijke koers gaan
volgen en wordt morgenmiddag
in de buurt van Bergen in Noor
wegen verwacht
Het koufront van de depressie
zal ons met regen passéren en
naar midden Duitsland wegtrek
ken. Westelijke winden voeren
dan enigszins onstabiele lucht aan
waarin zich plaatselijk een bui
kan vormen.
STRANDWEER
Na het regenfront van een ak-
tieve depressie, zijn er morgen
weer opklaringen met nog een
kleine buienkans. Tijdelijk harde,
later matige zuidwesten wind.
Temperatuur 17 18 graden, zee
water 17 graden.
Vooruitzichten: Tijdelijk onbe
stendig, daarna weer verbete
ring.
Barometerstand: heden 10 uur
76 cm (1013 millibar) stabiel.
Verkeerschaos in Rotterdam
ROTTERDAM De dinsdag
genomen beslissing van de ver-
voersbonden, niet meer achter de
havenstaking te staan daar
mee het voorbeeld volgend van
de metaalbonden, die al eerder
besloten de metaalstaking niet
meer te dekken heeft van
morgen aanleiding gegeven tot
ernstige ongeregeldheden.
De vervoersbonden adviseerden hun
leden vandaag weer aan het werk te
gaan. Honderden stakende arbeiders
namen dit besluit niet. Dinsdagmid
dag al kwam een groep van enige
honderden bijeen op het Schouw
burgplein. pamfletten uitdelend met
„Kloos helpt havenbaronnen!"
Vanmorgen tegen een uur of acht
begaven ongeveer vierhonderd men
sen zich naar de Maastunnel om de
van zuid naar noord lopende buis
in het ochtendspitsuur de drukste
te bezetten.
Omleiding via de Maasbruggen
bleek onmogelijk, want driehonderd
stakers hadden de Willemsbrug bezet,
daarmee het hele verkeer tussen de
noordelijke en zuidelijke Maasoever
blokkerend. Alleen de excentrisch ten
oosten van de stad gelegen Van Brie-
nenoordbrug bleef open.
Voor vervolg zie pag. 13
Snel ingrijpen
HET IS WEINIG eerder voorgeko
men dat de werkgevers- en werk
nemersorganisaties het in de Stich
ting van de Arbeid zo snel eens
werden over een centrale loonmaat
regel als gisteren. We herinneren
ons nog maar al te poed de vaak
zeer langdurige en uiterst gespan
nen onderhandelingen van vroeger.
Dat thans reeds binnen één dag over
eenstemming kon worden bereikt
duidt er op, dat werkgevers zowel
als werknemers het snel nemen va»
maatregelen dringend noodzakelijk
vonden. Terecht, want de staking:»-
golf dreigde zich vanuit het Water
weggebied als een olievlek over het
land te verspreiden en daarmee
dreigde bovendien een golf van on
geremde loonsverhogingen op gang
te komen, die uiterst gevaarlijke ge
volgen zou kunnen hebben voor de
toch al onder hoge spanning verke
rende nationale economie.
De voorstellen van de drie vakcen
trales, die aan dit snelle ingrijpen
ten grondslag lagen, waren zeer rea
listisch: zij sloten nauw aan bij de
praktische situatie, zoals die
evenals in 1963, het jaar van de
„loonexplosie" was ontstaan door
de aanmerkelijke hogere lonen, die
vele werkgevers al geruime tijd be
talen aan losse arbeidskrachten.
Dat is ook nu de werkelijke oorzaak
van de recente ontwikkelingen en
daarom moet eveneens grote waar
de worden gehecht aan het voor
nemen van de Stichting van de
Arbeid nu ook die oorzaak te willen
wegnemen door het uitlenen van
tijdelijke arbeidskrachten met goe
de waarborgen te omringen.
Al met al een ingrijpende operatie,
die op zichzelf zeker gevolgen zal
hebben voor de nationale economie,
vooral omdat zij zal doorwerken in
1971, dat in economisch opzicht toch
al een moeilijk jaar dreigt te wor
den. De stichting heeft echter moe
ten kiezen tussen twee „kwaden".
Als met het 400-guIden-akkoord de
arbeidsvrede kan worden hersteld
en verder produktieverlies kan wor
den voorkomen dan zou echter wel
eens kunnen blijken dat de prijs,
die voor de gedane keuze betaald
moet worden, niet te hoog Is ge
weest.
Integratie
VOOR het geweldadig optreden van
de groep jonge Ambonezen in Was
senaar is gisteren in de Tweede
Kamer geen goed woord gespro
ken. Er bestond alleen afschuw
over de gewapende aktie en het
vermoorden van hoofdagent Moole-
naar.
Maar wel is duidelijk de vraag ge
steld, hoe men in de Nederlandse
samenleving tot zo iets kon komen.
Twintig jaar zien de Zuid-Molukkers
naar de door hun uitgeroepen re
publiek uit. Nu leeft in de woon
oorden en woonwijken een nieuwe
generatie die bereid is zich gewa
pend in te zetten voor het recht
van hun ouders.
Het verlangen naar de republiek is
in de afgesloten gemeenschap van
de Ambonezen steeds sterker ge
worden. De dialoog met de rest
van de Nederlandse bevolking ont
breekt nagenoeg.
In de Tweede Kamer is gisteren niet
het verlossende woord gesproken.
Wel was duidelijk, dat de integra
tie van deze snel groeiende groep
volkomen is mislukt. In de toe
komst doet zich een groot probleem
voor, wanneer niet inderdaad aan
de integratie wordt gewerkt. Hoe
moeilijk dat ook mag zijn.
Vijfhonderd stakende haven
arbeiders kwamen dinsdag op het
Schouwburgplein te Rotterdam
bij elkaar. Vooral was men ge
beten op het besluit van de vak
bonden, niet meer achter de
staking te staan, getuige een aan
tal opschriften „Kloos helpt
havenbaronnen". Deze kreet
stond ook vermeld op de pam
fletten die hier werden uit
gedeeld.
