SOEHARTO KOMT ÉÉN DAG
Bespreking plan vakbonden
om loongolf te keren
Commentaar
morgen
zacht gekruide
varkensrollade
Den Haag verrast
Meer tijd nodig om veiligheidsmaatregelen te treffen
krant van
FORMAAT
Het Kwartet
Vragen over
zevende baan
op Schiphol
Directe verslagen
Kamerdebat rellen
Zonnig zomertje
vooral in juni
Hoofdagent met
corpseer begraven
RITA
HIT WEER
Uitkering
maximaal
f 400
W ethouderszetel
in Utrecht voor
ARP verloren
Sow jet-kunstmaan
spatte uiteen
boven Amerika
leidat o
huishoudshow zie pagina 10
Nieuwe Leidse Courant
Dinsdag 1 september 1970 51ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
Directeur: F. Diemer
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert In teghenspoet!"
Hoofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76
Telefoon 31441
Giro 58936
Abonnementsprijzen p. w. ƒ1,26, p.m. 5,40, p. kw. 16,15
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG —Als een bom sloeg vanmorgen in Den
Haag het bericht in dat president Soeharto van Indone
sië zijn bezoek aan Nederland opnieuw met 24 uur had
uitgesteld.
Eerder op de morgen liad minister Malik van Buitenlandse
zaken namelijk verklaard dat het staatshoofd morgenochtend in
ons land zou aankomen. Het bezoek zou dan geen drie, maar
twee dagen duren. Vrijdag namelijk moet hij naar West-Duits-
land. Verwacht wordt dat Soeharto nu slechts één dag in ons
land zal blijven.
Voorstellingen:
10.30 (beh.zo.)-12.30-13.30-15.00-1630-17.30uor
LEUVEHAVEN (bij Metro-station Beurs)
Tel:(010)114287
DEN HAAG De Kamerleden
Voogd en drs.Van Thijn (beiden
PvdA) hebben minister Bakker van
verkeer en waterstaat vragen gesteld
over de aanleg van een zevende
startbaan op Schiphol. Zij verzoeken
de minister het verslag van de hoor
zitting, die de commissie-Falkenha-
gen in juni hield met provinciaal be
stuur en gemeentebesturen, te publi
ceren.
De Kamerleden zeggen dat in de
kranten een beknopte weergave heeft
gestaan van het verslag van die hoor
zitting, waarin onder meer werd ge
sproken over een zevende startbaan
op Schiphol. Alle betrokkenen, aldus
de Kamerleden, zijn er bij gebaat als
het volledige verslag nu voor publi-
katie vrijkomt om verwarring te
voorkomen en om alle gegevens in de
publieke discussie te betrekken.
(Van onze radio-en tv-redactie)
HILVERSUM De NOS-radio zal
morgen om 1.15 uur via Hilversum I
rechtstreeks de Kamerdebatten over
de rellen in Amsterdam uitzenden.
Jan Zindel is verslaggever en hij
wordt terzijde gestaan door Henk En
kelaar, Dolf Coppes en Henk Visser.
Voor een rechtstreekse tv-uitzen-
ding liepen de zaken wat moeilijker,
want hiervoor is speciale toestem
ming nodig. De NOS heeft echter
goede hoop, die ook tijdig te krijgen.
DE BILT Voor het eerst sedert
de befaamde zomer van 1959 is het
aantal uren zonneschijn in de drie
zomermaanden belangrijk groter ge
weest dan normaal. De zon heeft dit
maal in De Bilt in juni, juli en augus
tus 655 uren geschenen, terwijl de
zomer gemiddeld maar 607 uur zon
brengt.
Juli en augustus waren dit jaar de
mooie maanden, die het grootste aan
deel in de zonneschijn leverden. Juli
was daarentegen een sombere maand.
Doordat juli tevens tot de allernatste
julimaanden van deze eeuw moet wor
den gerekend, is de zomer als geheel
maar weinig aan de droge kant.
De gemiddelde temperatuur van de
drie zomermaanden was nog geen hal
ve graad boven de normale waarde.
Juni was ditmaal de warmste, juli
de koudste van de zomermaanden.
In Den Haag had men zich van
morgen bijzonder opgelucht getoond
dat de generaal toch zou komen. In
eerste instantie had hü hiertoe be
sloten nadat de Nederlandse rege
ring hem geranties voor zjjn veilig
heid had gegeven.
Een eventuele afgelasting van het
staatsbezoek noemde men catastro
faal voor de nieuw opgebouwde be
trekkingen tussen Nederland en In
donesië.
Het bureau van Soeharto zei dat
de reis weer was uitgesteld „om de
Nederlandse regering meer tijd te
geven voorbereidingen te treffen".
Minister Malik garandeerde, voor
dat het bericht kwam dat Soeharto
morgen toch niet zal komen, dat de
goede betrekkingen tussen beide lan
den niet door het incident in Wasse
naar waren geschaad. Dat kreeg gis
termiddag een onverwacht voortijdig
slot toen de circa dertig Ambonezen
zich overgaven.
Premier De Jong zei afgelopen
nacht op een zeer druk bezochte pers
conferentie te verwachten dat het
staatsbezoek met slechts eenmaal 24
uur zou worden uitgesteld.
Tegelijkertijd kondigde hij aan dat
hij vanmiddag in een speciale bijeen
komst van de Tweede Kamer de dra
matische gebeurtenissen in Wasse
naar zou toelichten.
Tot in de late avond werd gisteren
kabinetsberaad gehouden in het de
partement van algemene zaken, Hier
bij waren aanwezig de ministers
Beernink, Veringa, Polak en staatsse
cretaris Wiersma (justitie). Ook wa
ren enige leden van de Indonesische
ambassade aanwezig.
Voor vervolg zie pag. 7
Zeer omzichtig ging de Wassenaarse politie te werk nadat de bezetters
het huis van de ambassadeur hadden verlaten. Een agent met karabijn
bewapend leidt een arrestant naar de overvalwagen.
Een grote hoeveelheid machinepistolen, revolvers en steekwapens was
het arsenaal dat de Zuidmolukse bezetting had meegenomen in de
woning van de Indonesische ambassadeur. Na het beëindigen van de
bezetting werden de wapens op het tuinpad verzameld.
DEN HAAG De hoofdagent J.
Moolenaar, die gisteren bij de bezet
ting van de Wassenaarse residentie
van de Indonesische ambassadeur
door de „Vrije Zuidmolukse jonge
ren" werd doodgeschoten, zal met
corpseer worden begraven. De datum
van de teraardebestelling is nog niet
definitief vastgesteld, maar zal vallen
op donderdag of vrijdag a.s. Dit heeft
de Wassenaarse burgemeester
Geertsema meegedeeld.
De symfonie van ons leven
wordt opgebouwd uit de mo
tieven van onze jeugd.
SIRIUS
Hoera, mijn patience is uitgekomen,
nu krijg ik toch een pony van vader
ftone Water
Hoog water: 2 september:
Rotterdam le getij 5.58, 2e
getij 17.54; Scheveningen
3.59-16.20; Vlissingen 2.48-15.02:
Willemstad 6.28-18.42.
Zon en maan
2 september zon op 5.52; onder
19.26; maan op 7.30; onder 19.38. 8
sept. E.K.
DE BILT In de avond en
nacht weinig bewolking en tot
zwak afnemende wind. Morgen
overdag van het zuidwesten uit
toenemende bewolking, later
gevolgd door regen. Matige tot
krachtige wind uit zuidelijke
richtingen. Dezelfde middag-
temperaturen als vandaag of
iets hogere.
DE BILT Een depressie bij
IJsland trok vanmorgen in noor
delijke richting. Een bijbehorend
koufront verplaatste zich gister
avond over ons land naar het oos
ten. In de nauwelijks onstabiele
lucht, die daarna werd aange
voerd, kwam een lichte bui voor.
Een tweede lagedrukgebied lag
vanmorgen midden op de oceaan,
richting Ierland koersend. Een rug
van hoge luchtdruk, die zich van
de Golf van E iskaje naar het
noordwesten uitstrekte, verplaatst
zich snel in oost-noordoostelijke
richting en zal morgen over Ne
derland trekken.
Later op de dag zal de bewol
king van een bij de oceaandepres
sie behorend front van het wes
ten uit naderen, maar het blijft
waarschijnlijk tot de avond droog
weer.
Vooruitzichten voor donderdag:
aantal uren zon: 0 tot 6; min.
temp.: omstreeks normaal; max.
temp.: 0 tot 4 graden onder nor
maal; kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 60 procent;
kans op een geheel droog etmaal
30 procent.
DEN HAAG De Stichting
van de Arbeid is vanmiddag in
spoedvergadering bijeengekomen
om zich te beraden over een plan
van de vakbeweging de arbeids
onrust te bezweren en de dreiging
van de loongolf, die niet meer
in de hand te houden is, te keren.
Dat plan houdt in:
1. een extra loonsverhoging van maxi
maal 400 bruto als uitkering in
eens over 1970;
2. verwerking van dit bedrag (neer
komend op ongeveer 3 procent) in
de cao-schalen bij de eerstkomende
loononderhandelingen
3. een spoedig wettelijk verbod op het
in- en uitlenen van arbeidskrachten
om een definitief einde te maken
aan ongewenste aktiviteiten van
koppelbazen; eventuele ontheffing
van het verbod zou aan strikte
voorwaarden moeten worden ge
bonden.
Dit plan is gisteravond laat opge
steld in een vergadering van het
overleg van de drie vakcentrales,
NVV, NKV en CNV. De vakcentrales
delen de vrees van de regering en de
werkgeversorganisaties dat de arbeids
onrust zich vanuit het Waterwegge
bied als een olievlek over het land
zal uitbreiden als niet spoedig wordt
ingegrepen.
1963
De ontwikkeling van thans heeft
alle kenmerken van de gang van
zaken in 1963, toen de bij koppelbazen
ingeleende losse werkkrachten even
eens aanmerkelijk meer in het loon
zakje kregen dan de vaste arbeids
krachten. De daarop volgende ar-
AMSTERDAM De Westland-
Utrecht hypotheek BanK NV is voor
nemens de Friesland-Hollapd Bank
NV te Amsterdam over te némen.
De hypotheek bank zal een bod uit
brengen op de aandelen van de Fries
land-Holland Bank.
In de positie van het personeel van
de Friesland-Holland zal geen nade
lige wijziging komen. Aan het SER-
besluit fusiecoderegels 1970 wordt
volledig voldaan.
beidsonrust leidde tot de bekende
loonexplosie die uitliep op een ge
middelde loonstijging van 14 procent.
Zowel de regering als de werk
geversorganisaties en de vakbe
weging zijn het erover eens dat een
dergelijke loonexplosie in de huidige
economische omstandigheden uiter
mate gevaarlijk zou zijn. Vandaar,
dat nog zondagavond ten huize van
minister Witteveen een spoedvergade
ring plaats had over de ontwikke
lingen in het Waterweggebied, waar
bij overigens alleen werkgeversverte-
genwoorigers en geen afgevaardigden
van de vakbeweging aanwezig waren.
De centrale werkgeversorganisaties
hebben er van hun kant blijk van ge
geven grote behoefte te hebben aan
overleg met de vakcentrales. Zij
hadden de Stichting van de Arbeid
het liefst reeds gisteren bijeen willen
roepen, maar NVV, NKV en CNV wil
den eerst onderling beraad dat dus
gisteravond is gehouden.
Dreigende golven
NVV-voorzitter A. H. Kloos ver
klaarde na afloop van de vergade
ring dat er een golf van arbeidsonrust
en loonbeweging dreigde te ontstaan
waarvan niemand weet hoe hoog die
zal opstuwen en waar die zal uit
komen. Hij sprak van een „wilde
ontwikkeling", die zich ook reeds
aandient in andere bedrijfstakken
van de metaalindustrie en de havens,
zoals in de chemische industrie en in
de bouw.
De voorzitter van het CNV, de heer
J. Lanser, zei dat de vakcentrales mee
willen werken een dam op te werpen
tegen de stakingsgolf. Daarin moet
geen „bemoeienis" met de werkzaam
heden van de vakbonden worden
gezien, want „bijzondere omstandig
heden eisen bijzondere maatregelen".
De vakcentrales stellen in hun plan
niet dat de uitkering ineens uniform
moet worden toegepast. Aan de be
drijfstakken en ondernemingen moet
worden overgelaten in hoeverre zij
bereid en in staat zijn de uitkering
te doen.
Voorafgaande aan de vergadering
van de Stichting van de Arbeid kwam
de looncommissie van de stichting
bijeen om zich te beraden over het
koppelbazenvraagstuk, dat zij overi
gens al geruime tijd in studie heeft
Voor vervolg zie pag. 6
BLEI SWIJK De KVP, de PvdA
en de CHU steunen elkaar bij de
wethoudersverkiezing omdat de com
binatie VVD/SGP een te geringe re
presentatie is van de bevolking en
omdat de KVP het uitermate zou be
treuren, wanneer door een niet gelij
ke wethouderskeuze het zoveel moge
lijk samengaan van de drie christe
lijke partijen ernstig zou forden ver
stoord.
Koppelbazen
HET IN vrij grote omvang gebruik
maken van de diensten van zoge
naamde koppelbazen heeft in de
havens van Amsterdam, Rotterdam,
Vlissingen en in metaalbedrijven in
het Waterweggebied tot stakingen
geleid.
Het is zonder meer duidelijk, dat het
aanwerven van grote aantallen
huurlingen via koppelbazen het
goed functioneren van een bedrijfs-
gemeenschap verstoort. Aan deze
huurlingen worden aanzienlijk ho
gere lonen uitbetaald, terwijl deze
werknemers geen binding aan het
bedrijf kennen zoals de mensen in
vast dienstverband.
Het aanwerven van personeel via
koppelbazen moet tot de hoge uit
zonderingen behoren. Het op deze
wijze aantrekken van mensen dient
alleen te geschieden in noodgeval
len. Neemt men te gemakkelijk ge
huurd personeel in dienst, dan
groeit er ontevredenheid; de span
ning in de bedrijven is thans zo
hoog opgelopen dat deze in de vorm
van stakingen een uitweg zoekt.
Voor een billijke regeling van de ver
houding vast en gehuurd personeel
moet begrip bestaan. De werkge
vers hebben inmiddels de bereid
heid uitgesproken aan de wensen
van de werknemers tegemoet te
komen.
Op grond van andere en bijkomende
grieven de hervatting van het werk
toch te blijven weigeren, is onjuist.
Terecht hebben de vakbonden reeds
gesteld, dat zij stakingen niet lan
ger financieel zullen steunen.
Schiet het sociaal beleid in de ha
vens ook op andere punten ernstig
tekort, dan zijn er mogelijkheden
genoeg om via besprekingen in on
dernemingsraad en tussen werkge
vers en vakbonden ook hierin ver
andering te brengen.
UTRECHT Door het vorige week
uitgebroken conflict binnen de fractie
van de AR in de Utrechtse gemeente
raad zal deze partij vrijwel zeker de
toegedachte wethouder3zetcl verliezen
aan D'66.
Dit is gisteren duidelijk geworden
na beraad van een aantal vertegen
woordigers van de partijen in de
Utrechtse gemeenteraad.
Een door de KVP en CHU gesteund
voorstel van de AR de benoeming
van de zevende wethouder uit te stel
len tot de drie uitgetreden AR-leden
zijn vervangen, kreeg geen meerder
heid. Vervolgens werd door CHU en
KVP de heer Plantinga (CH) als kan
didaat naar voren geschoven, waarna
de gecombineerde fracties van PvdA,
PSP en PPR, WD en CPN hun steun
toezegden aan een kandidaat van
D'66. Gezien de getalsverhouding zal
deze kandidaat worden benoemd.
WASHINGTON Een Russische
kunstmaan is gisteren boven Amerika
uiteen gespat. De witgloeiende stuk
ken metaal kwamen in Kansas en
Oklahoma neer en zijn waarschijnlijk
afkomstig van de in 1969 gelanceerde
Russische Kosmos 316, zo deelde de
Amerikaanse luchtmacht mee.
Men had al verwacht dat de
kunstmaan zou neerkomen, maar er
niet op gerekend dat er nog resten
zouden overblijven. Gewoonlijk ver
branden deze kunstmanen geheel.
Deze keer zijn verscheidene zware
stukken metaal neergekomen, waarop
nog getallen en letters zichtbaar wa
ren. De stukken kwamen „gierend als
een tornado" omlaag, vertelden oog
getuigen. Mensen werden niet ge
raakt, wel sloeg een kudde koeien in
paniek op hol.
Een goed stuk vlees hoort erbij
bij de sla of andijvie een
morgen warm, overmorgen koud!
Publicatie van de Stichting Voorlichtingsbureau Vlees, Vleeswaren en Vleeiconserven