ACTIE SCHERP AFGEKEURD
Commentaar
Massale staking
Wi I ton -Fijen oord
Alleen succes als Egypte
raketbatterijen verwijdert
Het Kwartet
De Jong: Geen
recht in
eigen hand
Tsjechische
diplomaat
vraagt asiel
't Blijft zonnig
Nieuwe Leidse Courant
Woensdag 26 augustus 1970 51ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen -
Directeur: F. Diemer
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stanlvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
NÏBUtyi
Hoofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Telefoon 31441
Giro 58936
Abonnementsprijzen p. w. ƒ1,26, p.m. 5,40, p. kw. 16,15
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
1 l/fii'/inV'r.s cm ntalroaoH wrlioortl
Eifjvniimvhtifj optreilait op tlv Ham
De marineleiding heeft de actie van de mariniers en matrozen
sterk afgekeurd. Zij is in „strijd met democratische beginselen".
Ook premier De Jong was niet bijster ingenomen met dit optre
den. „Het recht mag niet in eigen hand worden genomen", zei hij.
De militaire politie heeft opdracht gekregen de zaak te onder
zoeken.
AMSTERDAM Marine-
leiding en marechaussee stel
len een diepgaand onderzoek in
naar het eigenmachtig optre
den van zo'n honderd mari
niers en matrozen. Zij verwij
derden gisteravond in drie
kwartier tijd alle jongelui en
kijklustigen van de Dam. Daar
na kwam de politie in touw,
die met vierhonderd man de
toestand meester kon blijven.
De mariniers en matrozen, af
komstig uit Den Helder, Doorn,
Hilversum en enkele andere
plaatsen zijn gisteravond laat bij
hun terugkeer in de kazerne nog
verhoord. Vanmorgen werden
de ondervragingen voortgezet,
waarbij men aan de weet pro
beert te komen wie precies aan
de actie van gisteravond hebben
deelgenomen en of het optreden
in georganiseerd verband is ge
schied.
Scherp heeft de marinetop deze
actie afgekeurd als zijnde „in strijd
met de democratische beginselen".
Ook de commandant zeemacht in Ne
derland heeft zich in deze geest uit
gelaten en de commandanten van de
betrokken matrozen opgedragen af
doende maatregelen te nemen opdat
herhaling in ieder geval wordt voor
komen.
Premier
Premier De Jong heeft eveneens
van zijn misnoegen blyk gegeven.
..Geen enkele groep in onze samen
leving mag het recht in eigen hand
nemen", zei hy. Staatssecretaris Van
Es (marine) zegde toe direct een on
derzoek te laten instellen.
(Van onze scheepvaartredactie)
SCHIEDAM Het personeel van
de scheepswerf Wilton-Fijenoord te
Schiedam heeft gistermiddag massaal
het werk neergelegd. De werf maakte
gisteravond een verlaten indruk. Re
den voor deze staking is het groeiende
ongenoegen over de betaling van on
deraannemers. De zogenaamde, kop
pelbazen krijgen doorgaans een hoger
Ion dan het personeel dat bij de werf
in vaste dienst is.
Ook de nachtploeg, die om vijf uur
normaal opkwam, sloot zich aan bij
het parool staken. De ongeveer 600
man verdwenen in de kantine om de
zaak te bespreken. Vanmorgen werd
de staking doorgezet. De dagploeg
kwam wel op maar ging niet aan het
werk.
Het personeel van Wilton-Fijenoord
houdt zich op in de kantine of loopt
in groepen over het terrein. De sta
king verloopt ordelijk.
De kantoren van de scheepswerf
zijn gesloten zodat het personeel deze
niet kan bezetten.
I De staking begon in de afdeling
nieuwbouw van de werf en breidde
I zich zeer snel over de andere afde
lingen uit. Een van de eisen van het
personeel is dat het loon van tech
nisch geschoolde arbeiders met 20 tot
25 gulden opgetrokken dient te wor
den om zo een vergelijking met het
loon van koppelbazen- te kunnen door
staan.
Door de onoverzichtelijke situatie
EINDHOVEN Ir. F. Philips heeft
gisteren als voorzitter van de Kamer
van Koophandel voor oostelijk
Noord-Brabant gepleit voor een
tweede luchthaven in de omgeving
iets zuidelijker van Tilburg, op de
pens van Nederland en België.
Een studiegroep van het jNeder-
lands Economisch Instituut wil zo'n
luchthaven in de omgeving van Til
burg projecteren.
De actie van de marinemannen
riep herinneringen op aan een soort
gelijk optreden in 1966 toen zij in de
hal van het Amsterdamse Centraal
Station, waar geregeld nozems het
publiek hinderden, hebben ontruimd
onder het motto, dat zij hun meisjes
en verloofdes, die lastig werden ge
vallen wilden beschermen.
Nadat de mariniers en matrozen de
Dam gisteravond hadden schoonge
veegd trokken zij door de Warmoes
straat in de richting van het CS, waar
zij zich verzamelden. Er waren geen
officieren bij. De hoogste in rang was
die van marinier eerste klasse.
Het commando van de groep werd
gevoerd door oudere mariniers, die
i vertelden hun actie te hebben voor-
bereid in overleg met diverse kazer
nes. Als wapen gebruikten zij hun
I koppelriemen. (Zie ook elders deze
j krant).
Het Provo-raadslid Roel van Duyn
heeft B. en W. van Amsterdam ge
vraagd het slaapverbod op te schor-
I ten „voordat er nieuwe conflicten
j tussen jongeren en de politie losbre-
I ken en opdat de betrekkelijke tole
rantie, die in Amsterdam heerste vóór
I het verbod weer tot haar recht kan
1 komen".
Uit de gewelddadige rellen is vol
gens Van Duyn duidelijk gebleken i
dat het verbod op de Dam en om-
geving een ondoelmatig paardemid-
del is.
Overigens zou de gemeenteraad
van Amsterdam niet zo gelukkig zijn j
met het besluit van burgemeester j
Samkalden om een slaapverbod in te
stellen. Sommige fracties hadden te
voren gezegd het moment van instel- i
ling ongelukkig te vinden. Deson
danks heeft de burgemeester door
gezet.
Vanmiddag zou hij aan het begin
van de raadsvergadering een verkla- i
ring over het gebeurde afleggen, waar-
na een debat volgt.
bij Wilton is de tewaterlating van de
tussensectie voor de verlenging van
de Sloterkerk bij Piet Smit uitge
steld. De sectie van 700 ton zou van
daag naar de werf van Wilton worden
gebracht. In hoeverre de werkzaam
heden bij Wilton-Fijenoord door deze
staking worden vertraagd, is nog niet
bekend.
Omstreeks half tien verzamelden
zich ongeveer tachtig man bij de
hoofdpoort, om toezicht te houden op
de binnenkomende werknemers.
DEN HAAG De heer Vaclav Ci
hak, tweede-secretaris en tevens
chargé d'affaires bij de Tsjechische
ambassade in Den Haag, heeft de
wens te kennen gegeven in Neder
land te willen blijven. In de loop van
de vorige week heeft hij een voorlo
pige verblijfsvergunning bij de Ne
derlandse regering aangevraagd.
Deze vergunning zal hem wel wor
den verstrekt, aldus een woordvoer
der van het ministerie van justitie.
Zijn vrouw en zoontje zouden zich
op dit moment in Praag bevinden. De
secretaris voor de voorlichting van de
Tsjechische ambassade, de heer Jozef
Pazout, zei dat de heer Cihak naar
Praag is teruggeroepen. Hij zou daar
15 augustus al geweest moeten zijn.
In antwoord op vragen zei de heer
Pazout evenmin te weten waarom de
heer Cihak besloten h^eft in Neder
land te blijven. „In ieder geval zijn
er geen politieke redenen voor hem
om dit te doen. Hij heeft zich politiek
nooit gecompromitteerd", zo voegde
de heer Pazout daar aan toe.
Matrozen en mariniers uit alle delen van het land. o.a. uit Den Helder, gisteravond op de Dam in actie tegen de
Damslapers en andere jongelui.
Eban over onderhandelingen in A'fw York:
Postzegel is niet nodig als u op de envelop schrijft:
Nieuwe Leidse Courant, Antwoordnummer 267, Leiden
NEW YORK De besprekin
gen in New York zullen alleen
succes hebben als Egypte bereid
is de raketinstallaties te verwij
deren, die na het ingaan van de
wapenstilstand zijn aangelegd.
Dit zei gisteren de Israëlische
minister van buitenlandse za
ken Abba Eban in het parlement
in Jeruzalem.
Minister Eban verwierp iedere ge
dachte aan een terugkeer naar de
grenzen van voor de Zesdaagse Oor
log van juni 1967. Een dergelijke te
rugkeer zou het bestaan van Israël in
gevaar brengen, aldus Eban.
De leider van de Gachalpartij, Be
gin, oefende scherpe kritiek op de
houding van de VS. „Sindshet ingaan
van het bestand hebben de Egyptena-
ren negen raket batterijen aangelegd
of uitgebreid. Zij zijn nog bezig met
de installatie van nog vijf van deze
batterijen. De regering kan niet ver
bergen dat zij een grote vergissing
heeft begaan bij het aanvaarden van
de Amerikaanse voorstellen. „Wij zijn
verplicht te zeggen dat de VS ons op
een dwaalspoor hebben gebracht", al
dus Begin.
Intussen heeft VN-bemiddelaar dr.
Jarring gisteren afzonderlijk de ver
tegenwoordigers van Egypte, Jordanië
en Israel op zijn kantoor in het VN-
-gebouw in New York ontvangen.
De Israëlische onderhandelaar Te-
koah was de eerste met wie Jarring
sprak. Anderhalf uur later ontving
Jarring de Jordaanse onderhandelaar
Abdoel Hamid Sjaraf en een uur la
ter Egypte's vertegenwoordiger dr.
Zayyat.
Over de gesprekken die Jarring
met de onderhandelaars heeft gehad
is officieel niets meegedeeld. Wel
werden zowel van Arabische als
Israëlische zijde na afloop van deze
eerste onderhandelingsronde verkla
ring afgelegd.
De Jordaanse onderhandelaar dr.
Sjaraf legde nadruk op een alge
hele terugtrekking door Israël uit alle
bezette gebieden en op een rechtvaar- I
dige oplossing van het vraagstuk van
de Palestijnse Arabieren in overeen-
stemming met de resolutie' van de I
VN.
I Tekoah sprak over de noodzaak I
van 'vredesverdragen' met Egypte en I
Jordanië; Egypte's onderhandelaar j
Zayyat zei dat Israël drie uur na het i
van kracht worden een inbreuk op
het bestand had gemaakt. Zijn rege- 1
ring heeft dit echter niet openbaar
willen maken.
Robert McCloskey, woordvoerder
van het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken, sprak de hoop uit
dat de onderhandelingen binnen 90
dagen de tijd van het bestand
zullen leiden tot een politieke rege
ling van het geschil. „Amerika's
grootste zorg is, aldus McCloskey,
of de besprekingen zullen worden
voortgezet en produktief zullen zijn.
De mensen met karakter zijn
het geweten der maatschappij.
EMERSON
Vind je. "iel. dat er al genoeg ge
luidshinder is?
HET WEER
DE BILT Droog en zonnig
weer met weinig wind en onge
veer dezelfde temperaturen als
vandaag.
DE BILT In vrijwel geheel
Europa heerst rustig nazomer-
weer, dankzij een omvangrijk ho-
gedrukgebied dat van Noorwegen
tot het Middellandse Zeegebied
reikt. De veelal heldere en gelei
delijk weer langer wordende,
nachten veroorzaken op vele
plaatsen mist. Overdag bereiken
de temperaturen in ons gebied
waarden boven de twintig graden.
Hoewel op de oceaan van enige
depressieactiviteit sprake is, ziet
het er niet naar uit dat het hoge-
drukgebied op korte termijn zijn
greep op het weer in Europa zal
verliezen, zodat op aanhouden
van het huidige weertype gere
kend mag worden.
Vooruitzichten' voor vrijdag:
aantal uren zon: 6 of meer; min.
temp.: omstreeks normaal; max.
temp.: 1 tot 5 graden boven nor
maal; kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 95 procent;
kans op een geheel droog etmaal:
80 procent.
STRANDWEER
Het hogedrukgebied blijft fraai
strandweer brengen. Ook mor
gen vrij veel zon en een zwakké
noordoosten wind. Temperatuur
21 tot 23 graden, zeewater 18 gra
den.
Vooruitzichten: Ook in de
tweede helft van deze week aan
houdend zomers strandweer.
Barometerstand: heden 10 uur
76.6 cm. (1021 millibar). Stijgend.
H<»»g Wauw
Hoog water: 27 augustus: Rot
terdam le getij 1.02, 2e getij
13.59; Scheveningen 12.03-
Vlissingen 10.43-23.22; Willemstad
1.49-14.41.
Vervuiling (I)
BIJ de vele berichten over ver
ontreiniging i*an water, lucht en
bodem doet de mededeling welda
dig aan, dat het mogelijk is binnen
vijf jaar de biologische vervuiling
van de Rijn op te lossen, al zijn
hiermee alle problemen van het
Rijnwater nog niet uit de wereld.
Criteria worden ook opgesteld voor
zelfreiniging van Eems-Dollard. Na
vele en velerlei protesten beginnen
thans maatregelen op gang te ko
men, die voor de toekomst ons mi
lieu leefbaar moeten-houden.
De inwerkingtreding van de Wet
verontreiniging oppervlaktewateren
is nog in de loop van dit jaar te
verwachten. De kans bestaat, dat
dan bijvoorbeeld het lozen van vis
afval in het IJsselmeer geheel kan
worden tegengegaan.
Een bijzonder ergerlijke vorm van
verontreiniging zijn de uitlaatgas
sen van auto's. Vooral geldt dit het
vrachtvervoer en het personenver
voer per bus in dc stedelijke cen
tra.
Het aandeel van dc auto's in de
verontreiniging van de lucht i«
aanzienlijk. Deze verontreiniging
ontstaat laag bij de grond, komt
vooral roor in betrekkelijk nauwe
straten van bebouwde kommen en
stadscentra en wordt in hoge con
centratie ingeademd.
Aan de produktie van een „schonere"
motor wordt hard gewerkt. De EEG-
autoriteiten hebben al richtlijnen af
gekondigd ter bestrijding van lucht
verontreiniging door uitlaatgassen.
Invoering van „schonere" motoren
zal met extra kosten gepaard gaan.
maar deze extra kosten mogen voor
de overheid geen beletsel zijn
„schonere," motoren zo spoedig mo
gelijk verplicht te stellen. Het
voordeel voor de volksgezondheid is
aanmerkelijk groter dan het econo
misch nadeel voor de betrokken
autobezitters.
Vervuiling (II)
PRESIDENT Nixon waarschuwde
kortgeleden in een opzienbarend
rapport het Amerikaanse Congres
voor een dreigende catastrofe, wan
neer men in de wereld voortgaat
met het verontreinigen van lucht,
water en bodem. De Amerikanen
zouden hun manier van leven in
grijpend moeten veranderen wil
men eigen milieu leefbaar houden.
Secretaris-generaal Oe, Thant van
de Verenigde Naties heeft opgeroe
pen tot stichting van een interna
tionale organisatie, waarvan alle
landen lid zouden moeten zijn, ter
bestrijding van de milieuverontrei
niging.
Een sympathieke suggestie kwam
in ons land van de zijde van dr. E.
Wennen, die in het vaktijdschrift
Medisch Contact de Nederlandse
artsen vroeg zich gezamenlijk in te
zetten tegen de milieuverontreini
ging.
Het is duidelijk, dat de artsen een
belangrijke rol zouden kunnen spe
len. Zij genieten deskundigheid en
hebben gezag op ,hèt gebied van de
volksgezondheid.
In samenwerking met biologen, in
genieurs en andere deskundigen
zowel in eigen land als daarbuiten
kunnen dc artsen veel doen om
tot een effectieve bestrijding tc ko
men.
In Amerika zijn reeds onderzoekin
gen gedaan. Aangetoond is. dat bij
dc huidige luchtverontreiniging in
de steden het leven voor mensen,
die nu daar geboren worden, drie
tot vier jaar zal worden verkort.
Ook de sterfte aan longkanker en
hart- en vaatziekten neemt sterk
toe.
Samenwerking van deskundigen in
internationaal verband, zoals de
heer Thant heeft gesteld, is drin
gend nodig om de leefbaarheid van
het milieu overal in de wereld zo
snel mogelijk te verbeteren. In dit
kader willen we de suggestie van
dr. Wennen van harte ondersteu
nen. De Maatschappij ter bevorde
ring van de geneeskunst zou bij
zonder waardevolle initiatieven
kunnen ontplooien.
P advinders verboden
in Tsjechosloivakije
PRAAG De padvindersbeweging
Junak in Tsjechoslowakije zal per 1
september worden opgeheven. Tij
dens de Praagse lente van 1968 was
de beweging opgeleefd nadat zij lan
ge tijd verboden was geweest. Waar
nemers geloven dat de padvinèersbe-
weging is opgeheven omdat het de
communistische Jonge Pionieren ern
stige concurrentie aandeed.
Het eiland Wight is volgestroomd
met muziekminnende jongeren
die hel popfestival bijwonen,
dat vandaag is begonnen. Hier
een groepje rondom een kamp
vuur. Stro biedt wat bescher
ming tegen de vochtige bodem.
Men verwacht een half miljoen
bezoekers, tot gerief of ongerief
van de circa 100.000 inwoners
van het eiland.
