„SUPERSOON" TABOE
Schoner rijden begint bijEsso
Economie
onder
spanning
Onbekende ziekte eist in
Guinea 27 slachtoffers
Dick Verkijk in Praag gearresteerd
Vraag onze ''Schoon Rijden"code
ffis) Esso service gaal steeds verder
Indonesiërs
„F usiegedragsregels
SER weer geschonden"
Bouwvakkers beledigd:
stappen uit stichting
Rapport senaatscommissie Commercieel fiasco
HAL: Aziaten
tedkop*
zijn goi
vervangen
Europees personeel
er
Polen vragen
asiel na kaping
van vliegtuig
Gaan kroonleden
SER-rapport
samenstellen?
Zeewater kan
rook ontdoen van
zwaveldioxvde
Om massaal ontslag te voorkomen
Aktiegroep opgericht
tegen de Centrumbank
PTT breidt
service voor
bejaarden uit
Beschuldigd van spionage-activiteil
Kwetsende uitlatingen
9
DONDERDAG 20 AUGUSTUS 1970
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM De Holland-
Amerika Lijn heeft 120 Indone
siërs in dienst genomen. Het
nieuwe personeel zal ingezet
worden op het passagiersschip
Rijndam. Begin september ko
men de 120 man naar Rotterdam.
Als gevolg hiervan zullen een
aantal personeelsleden van de
HAL moeten afvloeien. Hierover
is overleg gaande met de vak
bonden. Naar verluidt zou het
gaan om negen Nederlanders en
22 man ander Europees perso
neel.
Tot het aantrekken van het Indo
nesisch personeel is besloten in ver
band met de ongunstige loonkosten
ontwikkeling in het passagiersbedrijf.
Het gaat hier om een „verkennende
ervaring met Indonesisch personeel",
aldus de directie van de rederij.
Hoteldienst
Uit een onderzoek bleek de directie
van de HAL dat in Djakarta het vroe
gere Nederlandse scheepspersoneel
is geconcentreerd. Het zou weer graag
op Nederlandse schepen willen va
ren. Het (goedkopere) .personeel zal
functies verrichten in de hoteldienst
BORNHOLM Vijf Polen hebben
gisteren in Denemarken politiek asiel
.gevraagd, nadat een van hen een
Pools passagiersvliegtuig, dat onder-
weg was van Danzig naar Warschau,
kaapte en de bemanning dwong uit te
wijken naar het Deense eiland Born-
hoim. De overige passagiers 15
verlieten later met hetzelfde toestel
Bornholmweer inde richting Polen.
Een toestel van de Trans Caribbean
Airlines met 154 passagiers aan boord
werd gisteren op weg van Newark
naar Puerto Rico gekaapt en gedwon
gen naar Cuba te vliegen.
(Van onze soc.-econ. redactie)
DEN HAAG Niet uitgesloten is
dat het economische najaarsrapport
van de Sociaal-economische raad dit
jaar uitsluitend door de kroonleden
zal worden samengesteld.
NVV en NKV weigeren uit protest
tegen artikel 8 van de loonwet mee
te werken aan de samenstelling van
het najaarsrapport, dat een belang
rijke rol placht te spelen bij het loon-
beleid. De vakbeweging (waaronder
ook het CNV) wil de loonvorming
geheel vrij laten.
SER-voorzitter drs'. J. W. de Pous
ovzrweegt ernstig de mogelijkheid
heet economisch rapport te laten op
stellen door de kroonleden, die in de
raad zitting hebben als onafhtanke-
lijke deskundigen. Een rapport van
kroonleden en werkgeversorganisaties
zou een te eenzijdig beeld kunnen
geven.
BERKELEY Een Amerikaans
hoogleraar heeft een methode ont
wikkeld die het gevaarlijke zwavel-
dioxyde dat in de beruchte „smog"
voorkomt, waarvan o.a. Londen, New
York en Tokio last hebben, onschade
lijk kan maken.
Deze methode, ontdekt door profes
sor Bromley van de universiteit van
Californië, houdt in, dat het gas dat
bij de verbranding van kolen vrij
komt eerst wordt afgekoeld en dan
door een ruimte wordt geleid, waar
het door zeewater wordt gereinigd.
Daarna wordt het weer verhit alvo
rens het de lucht wordt ingeblazen.
Prof. Bromley vindt dit de goed
koopste manier om 't zwaveldioxy-
de te neutraliseren. Toepassing van
deze methode in Amerika zal jaar
lijks vele miljoenen uitsparen. Hij
verwacht dat de zuivering van rook
op deze manier heel economisch zal
blijken te zijn voor elektrische cen
trales die dicht bij de zee staan.
Onderzocht moet nog worden of het
zeewater dat voor de neutralisering
van zwaveldioxyde is gebruikt, scha
delijk kan zijn voor het leven in de
zee. Professor Bromley acht dit on
waarschijnlijk.
(91dekdienst (17) en machinedienst
(12).
Officiers- en onderofficiersfuncties
zullen overwegend door Nederlands
personeel worden vervuld. Een aan
tal van hen zal een talencursus gaan
volgen.
Volgens de directie van de HAL
gaat het hier om een proef. De 120
Indonesiërs worden geplaatst aan
boord van het ss Rijndam en alleen
gecontracteerd voor twee reizen die
het schip rond de wereld maakt voor
het Chapman college.
Aanbod
Het besluit tot deze maatregel is
ook beïnvloed door het relatief gro
te aanbod van Indonesisch zeevarend
personeel. In het verleden deden o.a.
de Rotterdamsche Lloyd en de Maat
schappij Nederland gunstige ervarin
gen met dit personeel op.
Bij het bepalen van de afvloeiings
regeling voor het niet over te plaat
sen personeel wordt rekening gehou
den met het rapport „sociaal beleid
der Nederlandse koopvaardij", zo
deelt de directie" van de HAL mee.
Overigens wordt het hele vraagstuk
aangaande het varen met Aziatisch
personeel tussen werkgevers- en
werknemersorganisaties besproken in
de commissie personeelsvoorziening
koopvaardij.
DEN HAAG Minister Nelissen
van economische zaken heeft gisteren
gezegd het antwoord op Kamervragen
over de vestiging van een volkswa
genfabriek schuldig te moeten blij
ven. Zoals bekend was vanuit de Ka
mer gevraagd of naast Gent ook Til
burg tot een van de mogelijke vesti
gingen behoort.
WASHINGTON Een Amerikaanse senaatscommissie heeft
er bij de regering op aangedrongen de ontwikkeling van een
Amerikaans supersöon verkeersvliegtuig stop te zetten.
De commissie, die nagaat of
de belastinggelden „doeltref
fend" worden besteed het
SST-project gaat de Amerikaan
se belastingbetaler drie miljard
dollar kosten vindt dat de
enorme kosten niet ip verhou
ding staan tot de weinige voor
delen, die de machine de mens
heid zal bieden.
Het rapport dat de Commissie heeft
samengesteld gaat samen met een re-
geringsaanvraag voor 290 miljoen
dollar. Hiermee zou de voortzetting
van de ontwikkeling van twee proto
typen gegarandeerd worden.
Als voornaamste bezwaren tegen
de ontwikkeling van de Super Sonic
Transport ziet de commissie onder
meer:
De vervuiling van de lucht, de
geluidshinder en de bijdrage tot de
„verkeersdrukte" op de luchthavens
Minimaal moeten driehonderd
SST's worden verkocht om de kosten
eruit te krijgen. De commissie ziet dit
nog niet gebeuren
Voor de luchtvaartmaatschap
pijen zal de SST commercieel niet
aantrekkelijk zijn.
Voorts voert de commissie, gepresi
deerd door senator William Proxmire
(Wisconsin), een fel tegenstander van
het supersone verkeersvliegtuig, aan
dat het niet nodig is een Ameri
kaanse concurrent te vervaardigen
voor de Brits-Franse Concorde,
waarmee reeds supersone proefvluch
ten worden gemaakt, omdat dit toe
stel een commercieel fiasco zal wor
den.
Het vliegtuig zal, volgens het rap
port, oneconomisch en onrendabel
zijn in het gebruik. De snelheid van
de Concorde (2200 km per uur) en het
aantal te vervoeren passagiers (130)
zouden bovendien niet opwegen tegen
de Amerikaanse SST, die door Boeing
wordt ontwikkeld (snelheid 2900 kim
per uur met 300 passagiers).
De knallen bij het overschrijden
van de geluidsbarrière en de overige
geluidshinder zouden de geringe
voordelen van supersoon transport
teniet doen, aldus de commissie.
DEN HAAG De Nederlandse
economie staat er minder rooskleu
rig voor dan zij zich tot voor kort
liet aanzien.
Mede door de sterke uitbreiding
van de buitenlandse vraag treden er
tussen de totale produktie en de to
tale bestedingen al geruimte tijd
spanningen op. die de laatste tijd
aanzienlijk zijn toegenomen.
Versnelde stijging van de goede-
reninvoer is hiervan een bewijs. Daar
door is de externe positie van onze
economie ongunstig geworden.
Ook doet zich een verdere ver-
krapping van de arbeidsmarkt voor.
De ramingen van de macro-economi
sche grootheden, zoals deze eind juni
zijn gepubliceerd, zullen nu op een
aantal punten moeten worden gewij
zigd.
Dit hebben de ministers van sociale
zaken, financiën en economische za
ken aan de Tweede Kamer meege
deeld.
Belastingen
In antwoord op vragen van het
Kamerlid Portheine schrijven de mi
nisters, dat de inflatiecorrectie van
de loon- en inkomstenbelasting nog
steeds een wezenlijk onderdeel van
het te voeren structureel begrotings
beleid uitmaakt.
Over de voor te stellen fiscale en
budgettaire maatregelen zullen in de
komende miljoenennota nadere mede
delingen worden gedaan.
De ministers bevestigen dat met
de raad van werkgevers verbonden
besprekingen zijn gevoerd over de
vraag op welke wijze het voortgaande
inflatoire ontwikkeling moet worden
beperkt.
Ook de vakcentrales zijn uitgeno
digd om over de huidige toestand van
de economie van gedachten te wis
selen.
Morgen, 21 augustus, is het twee
jaar geleden dat troepen van vijf
Warschaupactlanden Tsjechoslo-
wakije binnenvielen. Deze ar
chieffoto laat een brandende
Russische tank zien voor het
gebouw van Radio-Praag, ter
wijl jonge Tsjechen met de
nationale vlag lopen.
DEN HAAG De PTT is van plan
de service aan bejaarden en gehandi
capten uit te breiden. Op verzoek
zullen alle postzaken thuis afgehan
deld kunnen worden. Iedereen die
gemakkelijk door buren, kennissen of
familieleden geholpen kan worden,
wordt verzocht niet van deze service
gebruik te maken, aangezien degenen
die werkelijk behoefte hebben aan
deze service dan in het gedrang zou
den kunnen komen.
Ook wil de PTT de dienstverlening
in bejaardencentra en tehuizen voor
gehandicapten uitbreiden. In veel
gevallen zal een PTT-ambtenaar hier
gedurende een paar uur per week
„zitting" houden.
Werknemers DRU: vervanging gewenst
ULFT Terwijl de georganiseerde
werknemers van de DRU bij minister
Roolvink aandringen op vervanging
van de fusiegedragsregels van de
SER, hebben een aantal werknemers
bonden van twee onlangs gelieerde
assurantiebedrijven gisteren een
klacht ingediend wegens het niet na
leven van deze regels.
De DRU-werknemers dringen er
met „de grootst mogelijke nadruk"
bij de minister van sociale zaken en
volksgezondheid op aan om „op de
meest korte termijn" wettelijke
maatregelen te nemen, als gevolg van
de onduidelijke gang van zaken bij
de fusie tussen Etna-Daalderop-DRU.
Zij wijzen erop dat de fusiege- I
dragsregels van de SER met voeten
zijn getreden. De werknemers hebben j
de vakbonden gevraagd zo spoedig j
mogelijk met de directies van de be- J
drijven overleg te plegen.
De klacht van de samenwerkende
werknemersbonden, de algemene
bond Mercurius, de BVA en de HBV
over de fusie tussen Langeveldt-de
Vos-de Waal Assurantiën in Amster
dam en D. Hudig en Co in Rotterdam
is ongeveer gelijkluidend. Ook zij
wijzen er op dat de vakbonden tevo
ren moeten worden ingelicht over fu
sieplannen. In overleg met de vak
bonden moet dan het tijdstip' worden
bepaald waarop de plannen aan het
personeel zullen worden meegedeeld-
GENÈVE In de Westafrikaanse republiek Guinea is een ziekte uitge
broken die de symptomen heeft van cholera. De regering van Guinea heeft
de Wereldgezondheidsorganisatie op de hoogte gesteld. De WHO heeft een
medisch team gestuurd. In Guinea zijn 27 mensen aan de ziekte overleden.'
In Turkije worden maatregelen genomen om de cholera geen kans te geven
zich uit te breiden. Er is een massale inentingscampagne. Er zijn al 500.000
mensen behandeld.
Reizigers uit Rusland, Perzië, Syrië, Libanon en Egypte worden streng ge
controleerd. Mensen zonder inentingspapieren gaan vijf dagen in quarantaine.
Ook in Libië, waar enige cholera-gevallen zijn geconstateerd, zijn strenge
voorzorgsmaatregelen ingevoerd.
AMSTERDAM Iri Amster
dam is een aktiegroep opgericht,
die zich ten doel stelt te voor
komen dat de overname door de
Centrumbank van Schroder, Ger-
zon, Bischoff en het Lingeriehuis
massaal ontslag van het bij deze
bedrijven werkzame personeel
ten gevolge' heeft.
Een dergelijke massaal ontslag
heeft reeds plaats gevonden na over
name en doorverkoop van het bedrijf
van Van Veen.
De aktiegroep stelt zich op het
standpunt: „Dat wantrouwen in de
bedoelingen van de heren De Ruiter,
Van den Oever en Kroonenburg al
leszins op zijn plaats is. De gevolgen
voor de werknemers kunnen zo ern
stig zijn en in het gedrag van de
heren-' financiers is zo weinig
menselijkheid te bespeuren, dat de
werkgroep zal bekijken of naast de
gebruikelijke "middelen ook niet een
aantal ongebruikelijke middelen moe
ten worden aangewend, om het doel,
het voorkomen van massaal ontslag,
te bereiken", zo wordt in een commu
nique meegedeeld.
Informatie
In de eerste plaats wil de aktie
groep een beroep doen op iedereen
die informatie kan versohaffen, welke
op de een of andere wijze van belang
kan zijn om het gestelde doel te be
reiken.
Daarnaast wil de aktiegroep con
tact leggen met de werknemers in de
getroffen bedrijven om te overleggen
of, en met welke middelen de werk
nemers hun eigen belangen willen
behartigen en welke diensten de le
den van de aktiegroep kunnen verle
nen.
De aktiegroep doet een beroep op
allen die mee willen denken over de
juridische, politieke en andere mid
delen die in deze zaak gebruikt kun
nen worden en die een deel van de
werkzaamheden op zich willen ne
men.
Utrechtse kabouters
in eigen stadhuis
UTRECHT De ongeveer vier
honderd Utrechtse kabouters hebben
de beschikking gekregen over een
eigen „stadhuis".
Zij hebben hiertoe een in de nacht
van maandag op dinsdag gekraakt
pand, dat reeds vijf jaar leeg stond,
als vergaderruimte, in gebruik geno- i
men. Het gebouw aan de Nieuwe I
Gracht zal grondig door het actieve
kaboutervolkje worden opgeknapt.
Het pand aan de Oude Gracht
het op een na grootste kraakpand in i
Utrecht zal voortaan gebruikt
worden voor enig „kreatief kabouter
werk"..
HILVERSUM De radio-ver
slaggever Dick Verkijk heeft een
spannend avontuur meegemaakt
toen hij in opdracht van de NOS
in Praag vertoefde om opnamen
te maken in verband met het feit
dat het vandaag twee jaar gele
den is, dat de Russische troepen
Tsjechoslo wakije binnenvielen.
De heer Verkijk was in Tsjecho-
slovvakye met een geldig visum. Hq
logeerde in een hotel in Praag. Tij
dens zijn verblijf in deze stad had hij
al bemerkt, dat hij geregeld werd ge
volgd door een auto.
Het was hem steeds gelukt aan zijn
achtervolgers te ontkomen, ook toen
hij een bezoek bracht aan een parti
culiere vriend, een kunstschilder
waar hij bleef logeren. Deze kunst
schilder schonk hem een schilderij
dat de heer Verkijk meenam naar
zijn hotel.
Schilderij
Daar zijn vervolgers leden van
de veiligheidspolitie tijdens zijn
afwezigheid geregeld zijn kamer
doorzochten, vonden zij ook het schil
derij, dat was gesigneerd. Hierdoor
werd de kunstschilder gearresteerd.
Dick Verkijk had tijdens zijp ver
blijf een op een bandje gesproken
dagboek gemaakt, wat de veiligheids-
HAMBURG De grens tussen
Vest-Duitsland en Nederland wordt
cherp in het oog gehouden om illega-
transacties van een bouwfirma in
Iamburg, die faillissement heeft aan-
revraagd, te verhinderen.
Ondernemer Richard Schmahl uit
Brunstorf bij Hamburg zou waarde
volle onderdelen van zijn machine-
en wagenpark, een van de modernste
van Europa, in Nederland hebben
verkocht, terwijl deze nog niet of pas
gedeeltelijk zijn betaald.
Schmahl is begin deze week ver
dwenen. Zijn debacle kwam aan hel
licht toen tijdens het weekeinde de on
geveer 550 arbeiders hun cheques niet
konden verzekeren.
politie ook heeft afgeluisterd. Hieruit
werd hun duidelijk, dat hun vervol
ging door de heer Verkijk was opge
merkt. Zij hebben hierin aanleiding
gevonden ook hem te arresteren. Dat
gebeurde vorige week donderdag.
De politiemensen hebben de heer
Verkijk scherp verhoord, maar de
Nederlandse radio-journalist beriep
zich op de zwijgplicht die voor hem
geldt en liet geen namen los. Hierbij
kon nog worden gevoegd de opdracht
die de NOS hem had gegeven: Maak
opnamen over de herdenking van de
Russische inval, maar zorg ervoor dat
er geen politieke figuren in moeilijk
heden kunnen komen."
De opnamebandjes leverden de vei
ligheidspolitie dus geen nieuws op. De
politie ging er toen toe over hem vier
dagen lang eenzame opsluiting te ge
ven in een cel, waar hij door een
luikje slechts water en brood kreeg.
Ook na deze behandeling, waar
overigens geen mishandeling aan te
pas is gekomen, heeft de heer Verkijk
geen namen losgelaten.
Klaudestieu
Hij werd, zo bleek bij een verhoor,
beschuldigd van het klandestien ma
ken van radio-opnamen, het klandes
tien wonen in Praag Jen van het wer
ken voor de inlichtingendienst van
een vreemde mogendheid.
Woensdagmiddag werd hij vrijgela-
i ten met de opdracht het land om half
J zeven te hebben verlaten. Hij reec
met zijn auto om kwart over zes over
de Tsjechisch-Duitse grens en kreeg
van de grensbewaking te horen dat
hij voor een kwartier de tijd had. De
heer Verkijk gaf er de voorkeur aan
zo snel mogelijk Tsjechoslowakije te
verlaten en reed linea recta naar een
restaurant in Schaittenbach om zich
een lekker en voedzaam maal te laten
voorzetten. Hij had hieraan wel be
hoefte na vier dagen water en brood.
Van het opgenomen materiaal
is niets in beslag genomen.
Mode
Gaarne wil ik mijn instemming be
tuigen met de opvatting van de heer
H. Felius over de mode ir het artikel
tje in uw krant van 8 augustus. Al
behoor ik niet tot hetzelfde geslacht,
ik ben „pro-mini".
„Maxi" vind ik alleen leuk, flatteus
voor een avondje uit. „Midi" is echter
een stap terug. Het maakt alleen maar
oud en welke vrouw il zichzelf „uitge
zakt" en tien jaar ouder voor de spie
gel terugvinden?
Het enige voordeel van de midi-mo-
de is een verhoogde omzet voor de
kleding-mdusv-le, wam elke vrouw
zou zich een complete nieuwe gardero
be moeten aanschaffen. Het is nu een
maal niet mogelijk van twee mini-
-rokke.n één midi te maken.
Daarom: mini, dat is jeugdig, vlot,
gemakkelijk en... voordelig!
Mej. O. G. de Kwaadsteniet
Rotterdam
Anarchie
In een pamflet van Oranje-Vrijstaat
kan men net volgende lezen: „De eer
ste zaak die voor ons van belang is, is
leven: leven op een man:er zoals je die
zelf wenst, los van alle sjabloons en
opgedrongen gedragspationen. Wij ba
lenvan iedere vorm va-'gezag".
Uit dit citaat concludeer ik dat de
kabouters mensen zijn die streven
naar een volledige gezagsloosheid. Ka
bouters zijn dus anarchisten. Het tra
gische is echter dat anarchisme nooit
verwezenlijkt kan worden, daar het
een volslagen chaos tot gevolg heeft.
Er zal dan onvermijdelijk een ster
ke figuur opstaan, die weer orde
schept door het instellen van een
rechtse of linkse dictatuur. Een in de
praktijk gebracht anarchisme heeft
dus tot gevolg, dat het tegengestelde
ontstaat.
A. Hermans
Den Bommel
UTRECHT De drie vakbon
den in de bouwnijverheid hebben
gisteren besloten hun functiona
rissen in de stichting verletbe-
strijding bouwnijverheid terug te
trekken zolang ir. A. Lekkerker-
ker en mr. W. G. Koppelaars
voorzitter respectievelijk direc
teur van deze stichting blijven.
Dit naar aanleiding van voor de
bouwvakkers kwetsende uitlatingen
over hun mentaliteit, bij vorst en re
gen.
De drie bonden zullen alleen dap
op hun besluit terugkomen als ir.
Lekkerkerker en mr. Koppelaars hun
uitlatingen in het openbaar herroe
pen.
De werknemers organisaties zeggen
met grote verontwaardiging te heb
ben kennis genomen van de uitspra
ken van deze mensen, gedaan in het
Rotterdams Nieuwsblad van 13
augustus.
Ir. Lekkerkerker zou hebben ge
zegd dat er maar een spetje regen
hoeft te vallen of de arbeiders zitten
in de keet. De aannemers zouden hier
weinig tegen kunnen doen omdat zij
kampen met een groot gebrek aan
personeel. Mr. Koppelaars zou hebben
gezegd dat er een andere mentaliteit
bij de bouwvakkers zal moeten ko
men.
St. Joseph, de katholieke bond van
werknemers in de bouwnijverheid,
vindt dat de stichting zich zelf maar
moet opheffen en dat de bond direct
bereid is daaraan mee te werken.
