schaak R Communiceert U? Een nieuw Europa Cultuurverschiinselen op Belgische zegels Afmaken jaU" «i 9 ■H9 ■L jpji s s 9 f SS 9 3 0 V 0 '1 0 0 1 PJ1 •J m m s m j w a s„ 0 1MB S r I 0 9 9JS p OJL 0 e v m x m i n i 9 0 9 p a m Vx rn O A1 m< B 0 WW W 9 0 'S F Overslag PUZZEL VAN DE WEEK ZATERDAG 30 MEI 1970 2 Maandag komt de reeds enkele jaren gebruikelijke se rie Belgische zegels met toe slag voor culturele doeleinden in de verkoop. Misschien kun nen we deze zegels het best met onze zomerpostzegels vergelijken. Waren de Bel gische zegels in 1969 gewijd aan gobelins, voor dit jaar werden andere zaken te baat genomen. Ik wije u eerst op twee stuks, Jie Belgische openluchtmusea tot onderwerp hebben. De zegel van bfr. 1,50 toont het terrein van Bok rijk (ten noord-oosten van Has selt), dat In 1938 door de provincie Limburg werd aangekocht en dat sindsdien tot de drukst bezochte recreatie-oorden van België kan worden gerexcnd. Het is vooral het openluchtmuseum, waaraan het zijn faam te darken heeft. Ala doelstelling stond het be stuur destijds voor ogen de woon- cultuur van de steden en van het platteland voor het nageslacht te behouden. Zo zullen twintig gebou wen van architectonische en volka- culturele waarde weer verrijzen, die sinds 1961 in Antwerpen moest verdwijnen. Men zal er soms mee moeten volstaan alleen de gevel van een qebouw weer op te trek ken. Op de zegel zien we een typi sche boe-enhoeve en een molen. De zegel van de hoogste waarde is gewijd aan het park Middelheim (Antwerpen), waar te midden van oude bomen moderne sculpturen worden getoond. Dit initiatief, het eerste ter wereld, ontstond al in 1910. De beeldengroep op de post zegel is uit het oeuvre van de be faamde Engelse beeldhouwer Hen ry Moore en heet „koning en ko ningin". De zegel van bfr 3,50 toont het posthuis van Courcelles (bij Char leroi), vroeger een pleisterplaats op de grote postroutes. waar van paarden werd verwisseld. De oude paardenstallen zijn er nog te zien. Het oorspronkelijke gebouw da teert uit de zeventiende eeuw. De laatste postmeester stierf in 1850. Als typische bijzonderheid wijs ik u op de tekst, die op de postzegel voorkomt; oe Franse benaming „relais de poste" werd in het Vlaams weergegeven als „postwis selplaats", een uitdrukking, die voor ons een andere betekenis heeft. Op de laatste zegel valt een bij zonder interessante afbeelding waar te nemen Het is de repro ductie van een basreliëf van een landbouwmachine zoals die in het begin van onze jaartelling door de Galliërs werd gebruikt en die sterk afweek van de Romeinse. Men heeft aan de hand van het reliëf een machine op ware grootte na gebouwd on het bleek dat het In derdaad mogelijk was er mee te werken. Het reliëf werd gevonden tijdens opgravingen bij een oude Romeinse muur In een bos bij Vir- ton (zuidwest van Arlon vlak bij de Franse grens). De Romeinse geschiedschrijvers Pllnlus de Jon gere en Pailadlus hadden reeds gewag gemaakt van genoemde maalmachines. Ik heb u op 2 mei ten aanzien van de Europa-zegels 1970 verteld dat, hoewel er 26 leden-ataten van de CEPT z'jn, op de zegels toch maar 24 saamgeweven araden te tellen zijn. Dat vond zijn oorzaak in het feit dat ten tijde dat de ontwerpen gekozen werden, er slechts 24 landen lid waren. Frank rijk (en Andorra) blijken in het ont werp terecht wijzigingen te hebben aangebracht en er 26 draden in verweven te hebben. Telt u ze maar eens na. Voor 1971 werd reeds in 1968 het ontwero van een IJslandse kun stenaar gekozen. In augustus komt de CEPT te Montreux samen om o.a. ontwerpen voor de eerstvol gende ia^en te kiezen. Verteld wordt dat men een beetje uitgeke ken is op symbolen voor de Euro pese samenwerking, die thans al elf keer in de ontwerpen werden verwerkt. Wat krijgen we dan? Corr**pond*ntie en oplossingen een de heer H. i. J. Slsvekoorde. Goudrelnet- strsat 125, Den Hasg. Wij gebruiken het woord „afma ken" in dubbele betekenis: voltooi en en doodmaken. Twee betekenis sen die bij het schaken niet zo ver uit elkaar liggen. Het voltooien, het beëindigen, siaat er op dat men een plan aat men heeft opgezet, een stelling waar men naartoe ge koerst is, het doel dat men zich gesteld heert, nu kan en mag be reiken 9n voltooien, omdat de laat ste voorbereidingen zijn getroffen, de laatste beletselen zijn weggeno men. Het doodmaken betekent: Nu er niet meer omheen draaien, maar vastberaden toeslaan en de tegen stander gnon respijt meer gunnen In de opqa>-en 1 en 3 is het wel duidelijk wat wij bedoelen omdat het „afmaken" hier In de actieve betekenis van het woord aan de orde is. 'n opgave 2 echter liggen de zaken ietwat anders. Hier heeft de zwartspeier de directe mede werking van zijn tegenstander no dig alvorens hij fors voor de be slissende klap kan uithalen. Hoe dit ook zij: in alle drie de gevallen onderkende de winnende speler met feilloze zekerheid op welk moment hl! moest toeslaan en deed dit onberispelijk OPLOSSINGEN. Bogoljubov. WW won mat. door 1. Le4l 15 2. Lx 15 Txf5 3. Td8t DxdS 4. Lxd8 Te8 5. Tdl TI7 6. Dg4 Pd3 7. exd3 TxdS 8. dxc4 TdfB 9. f4 To7 10. Kf2 hS 11. Tal Lcfl 12. Df3 Taf7 13. Dd5 g5 14. Te7 gxf4 15. gxf4 an zwart gaf het op. (2) Mlaaaa Marshall. Na 1. Dflt 2. Tel Dxf2 3. Te2 Dflt 4. Tel Df2 5. Te2 liep zwart met 5. Dc5 lelijk In de val. Hl| werd In vier zetten matgezet door 6. Txg7tl Kh8, 7. Tg8tll en zwart gaf het reeds op. Op 7. Txg8 volgt 8. Dxffit Tg7, 9. Dxg7 mat. Of 7. Kxg8 8. Tg2t Kh8 9. DxfS of LxfS mat. (3) GUg Koller. Na 1. Lxf7t Kh8 2. ixM Lxb4 3. Tdl Df8 4. Le6 Tc3 5. Db7 Pe5 volgde: 6. Dxg7tll Dxg7 7. Td8t Pg8 8. Txg8t Dxg8 9. Ls5t Dg7 10. Lxg7 mat. Na 1. Kxf7 loopt zwart geforceerd mat; bijvoorbeeld 2. Db3t Kg6 3. Ph4t Kh5 4. Df3t Kxh4 5. Dg3t Kh5 6. Dg5 abcdefgh Zwart aan zet won door aan elegante combinatie. Hos? abcdefgh Na I. Ph3! antwoordde wit 2. Ld1 (omdat 2. Dxh3 faalt op 2. Pf4tl). Wat zal gevolgd zijn? abcdefgh Met een prachtige zet bevocht wit een snelle zege. Hoe? De Nedeilandse dammer komt niet spoedig uit zijn huisje. Is hij echter in beweging gekomen dan blijft hij dco:gaan Een bewijs voor deze stelling ijverde de algemene vergadering van de bond van afge lopen zaterdag. Adspiranten vinden de deur wijd open gezet, het schooldammen wordt opnieuw ter hand genomen, de zakelijke aanpak wordt voortge zet door de aanstelling van pers chef Henk Fokkink. Het nieuwe technische tijdschrift krijgt eveneens een beroepsjouma- llst tot hoofdredacteur in de per soon van grootmeester Herm. de Jongh, die rijn sporen op dit ge bied reeds heeft verdiend. Het jubileum in april 1971 zal voor een belangrijk deel in het te ken van de propaganda staan. In dien de voorgenomen plannen kun nen worden ge ealiseerd. De verjonging zet zich ook door In Zuid-Holiaod Nieuwe kampioen is Krijn Tjet. de 23-jarige crack van het Haagse RDG die voor de m B 9 w m m P o m JÊ m ui m eerste maal deelnam en gelijk de titel in de wacht sleepte. Een fraai succes vosr deze jonge speler, die nu ongeveer tien Jaar ons spel be oefent. Hoewel toegerust met een aanzienlijke theoretische kenni6 heeft Toet behalve het jeugdkam pioenschap van onze provincie en een derde plaats in de landelijke finale, door te weinig zelfvertrou wen niet meer titels op zijn naam gebracht. Hopelijk heeft het winnen van deze belangrijke wedstrijd de definitieve doorbraak naar de top tot stand helpen brengen. Uit deze wedstrijd enige frag menten van de winnaar: (1) Zwart: 17. 20. 21. 22. 23. 24 28 Wit: 26 S3. 34. 36. 39. 40. 42 Wit speelde 42-37 en verloor door niet de scherpste voortzetting te vinden. Hi- had op een leuke remisevariant kunnen spelen door: 40-35. 20-35'; 34-30, 25x43; 36-31. 28x39 42 38. 43x32; 31-27. 22x31; 26x30 J. de Koning m S v w m Bi Correspondentie een de heer A. J. Ivent, Frankensleg 89, Den Haag. (2) Zwart: 1,2.3,5.8.9.10. 11. 12. 13. 15. 16. 18,21. 22 Wit: 27. 29. 31. 32. 33. 35. 36. 39.42. 43.^4. 45.47, 48.49 Hier werd het wit niet moeilijk gemaakt toen zwart die met de ze typezet bekend is voortzette met: 21-26?. 29-24. 26x28, 24-19. 13x24; 43-33, 22x31; 33x4. En zwart betreurde riin oppervlakkige voort zetting. (3) Zwart- 7. 12. 13. 16. 20. 21. 25, 26. 99. ^0, 35 Wit: 22, 23. 27 31. 32. 34, 36. 37, 39, 40. 44 Het opdringende spel van wit in feite gedwongen door zwart werd hier aoor een fraai gambiet weerlegd. Zwart's laatste zet was 24-29 en wit had niet beter dan 22-17, 29-13; 17x19, 7-12 en on danks 8chl|fwinst van wit staat hij volkomen verloren. Terecht gaf de sportieve Boog zijn tegenstander de hand onder aanbieding van zijn complimenten voor de zwarte strategie: 23-19 enz. zou niet hebben geholpen om dat zwart oearna 30-34 enz. tot zijn beschikking heeft. Deze pait<j werd gespeeld in het Haagse tornooi, dat aansloot op het open kampioenschap in Henge lo. labs Sy ■■Lpl» i m w 9 m m "m w qp r:. 9 9 w M. f. H. Boog Albinoni In het raam van de intekenactie verschenen op drie LP's in een fraai album met verhelderende tekst olj Philips (S-C 71 AX 308, 839.723/4/5, LY, normale prijs 73.50, bij intekening f 49.50) voor de eerste keet de 12 con- certi op. 10 van Albinoni, wiens op. 9 eerder met groot succes werd uitgebracht. Misschien dat de concerten op. 10 niet al'emaal op hetzelfde peil staan, als die van op. 9, maar er zijn enkele juweeltjes bij. De uit voering door Roberto Michelucci en het wereldberoemde ensemble I Musici", Is technisch feilloos en muzikaal volkomen verant woord, kortom een ideale her schepping van deze. vaak bijzon der verfrissende en fleurige mu ziek. Warm aanbevolen, ook van wege de laqe prijs Ingrid Haebler Op zes platen verschenen bij Philips de achttien pianosonates van Mozart in een uitvoering van de bekende Oostenrijkse pianiste Ingrid Haeoler (Philips SC 71 AX 601 - LY 839763/68). In een bij gevoegd fraai verlucht album kan de liefhebber uitvoerige inlichtin gen verkrijgen omtrent alle sona tes evenals hun stijl- en Interpre tatieproblemen. De kwaliteit van de platen laat weinig wensen onbevredigd: de pianoklank is zeer natuurlijk, men heeft een behoorlijk ruimte-effect weten te bereiken en er is ken nelijk qeen gebruik gemaakt van een kolossale concertvleugel, het geen mede een stilistisch-zuivere benadering garandeert. Voor alles dient te worden op gemerkt, dat de pianiste op het punt van interpretatie haar uiter ste best heeft gedaan om alles zo tekstgetrouw mogelijk over te laten komen. Zij is daarin won derwel geslaagd: uitzonderlijk weinig pedaal, helder en door zichtig toucher, schitterende ver sieringstechniek en steeds voor treffelijk verzorgde frazering en articulatie. Algemeen technisch gezien leek deze pianiste, met haar gro te faam als vertolkster van de Weense klassieken, wel det aan gewezen figuur om dit werk te verrichten zij heeft immers ook de pianoconcerten van de zelfde meester op hoogstaande wijze op d9 plaat vastgelegd. Op bepaalde punten zou de luiste raar misscnien een wat warmere en temperamentvollere interpreta tie voorstaan, maar men dient dan te bedenken, dat vrijwel geen enkele pianist alle sonates even qoed kan spelen. Wat dat betreft reiken Ingrid Haeblers vertolkingen In het algemeen zeer hoog. Tempokeuze is vrijwel overal voorbeeldig te noemen, evenals de dynamiek. Kortom een zeer waardevolle aanschaf voor de serieuze muziekliefhebber We weten alles van onlusten in Amerika, de oorlog in Vietnam, de moeilijkheden in het Midden-Oosten, we zien de oedeemkindertjes van Biafra op de beeldbuis. Krant, radio, televisie, telefoon, telex, film, foto, bandrecorder: nog nooit waren de communicatiemiddelen zo tal rijk en zo veelzijdig. Het lijkt er echter op dat de moderne mens des ondanks steeds eenzamer wordt. We weten veel van de mens veraf, intussen dienen we erop be dacht te zijn dat we de mens dichtbij niet letterlijk over 't hoofd zien. Leeft u met de noden van uw buren mee, krijgt u medeleven uit uw kerkelijke gemeente? Of vindt u het wel best zo in de kring van uw gezin en laat u een ander zijn eigen boontes maar doppen?j Is op het platteland en In de kleine steden de saamhorigheid niet beter dan in de grote stad? Wat doet u om kortsluiting met bijvoorbeeld uw grote kinderen te voorkomen? Communicatie en alles wat daarmee samenhangt is het onderwero van onze nieuwe dialoog. Laat u ons ondanks vakantievoorbereidingen niet in de steek? We wachten weer met spanning uw reacties af, die na plaatsing worden gehonoreerd met Tip-parade, Dokter 1 of 2, dan wel een verrassing naar keuze. „Byzantium en Europa" van prof. Speros Vryonis, hoogleraar in Chicago en „Een nieuw Euro pa" van prof. A. G. Dickens, hoogleraar in Londen, zijn de twee delen, die thans zijn ver schenen in de serie „Bibliotheek van de Europese Beschaving" bi] uitgeverij Ten Have NV te Am sterdam. In deze serie zijn „De Opkomst van Europa" van Hugh Trevor-Roper en „Romantiek en Revolutie" van J. L. Talmon voor gegaan. Prof. Vryonis bespreekt niet al leen de geschiedenis van Byzan tium zelf maar vooral de invloed, die Byzantium in Europa had, een invloed, die zich in vele opzich ten tot nu toe doet gelden. Byzantium was immers de brug tussen het Midden-Oosten en West-Europa, de brug waarlangs het Christendom westwaarts toog. Ondanks de rechtstreekse aanraking via Paulus en Rome, Is het vooral Byzantium, dat als cul- tuurbrug dienst deed. Byzantium maakte het mogelijk, dat er een geleidelijke overgang ontstond tussen oost en west, waarin het christelijke levenspa troon voor de West-Europese mens aoeolabel werd. In die geleidelijkheid wijzigde dit patroon zich zodanig, dat het voor de Westeuropese, rationeel denkende mens een rationali teit, die In hoofdzaak was ge vormd via de Griekse en Romein se cultuur zijn ongerijmdheden verloor. Wat langs Byzantium Europa binnenkwam, kon met behulp van ConstantIJn het Westen verove ren om het nimmer meer los te laten. De gehele middeleeuw se levensbeschouwing is daarvan de vrucht, is het wonder, dat In de gee8teli|xe rebellie In de zes tiende eeuw men teruggreep naar de klassieken? Over die rebellie, de renais sance, het ontstaan van nieuwe vormen van christendom via de reformatie schrijft prof. Dickens. Hij toont ae belangstellende le zer, hoe op de resten van de middeleeuwen, op die vermolmde en In die vermolming geheel ver starde samenleving een nieuw Europa ontstond Dat Europa was gegrondvest op het avontuur van de geest en ook op het avontuur van de daad. Er komen figuren op, wier in vloed zich uitstrekt tot in onze dagen: Erasmus, Calvijn, Luther, Zwlngli, Columbus, Vasco da Ga- ma, Willem van Oranje, Hendrik VIII, Holbsin, Jeroen Bosch. Uit de gemeenschap, de gelijk gerichtheid der middeleeuwen, treedt de individu naar voren als denker, vorser, kunstenaar, on dernemer, reiziger Handel en scheepvaart, wetenschap, gods dienstig beleven, door alles heen trekt ee.n verfrissende verhelde ring. Nieuwe handelssteden ko men naar voren en diezelfde ste den kennen wij nu nog als con centraties van handel en indu strie. En de landkaart van Europa verandert ingrijpend. Met dsze belde nieuwe uitga ven zijn twee rijke hoofdstukken van de Europese historie aan de „Bibliotheek van Europese Be schaving" toegevoegd. Die hoofdstukken zijn boelend be schreven en voorzien van een groot aantal belangwekkende il lustraties, waarvan vele in kleur. (Elk deel 215 blz.. f 16,90 per deel). CHARLES DICKENS DE LOTGEVALLEN VAN NICOLAAS NICKLEBY 187 'Maar ik heb er de beste reden voor,' hernam Nicolaas, 'want als u niet zo goed hartig en hulpvaardig was geweest, toen ik niet het minste recht had dit van u te verwachten, weet ik niet, wat ik nu zijn of waar ik zitten zou.' - 'Zeur niet zo,' bromde John, 'en spreek over wat anders.' - 'Het moet dan een nieuw liedje op dezelfde wijs zijn,' hernam Nicolaas. 'Ik heb u reeds geschreven, hoeveel genoegen u mij gedaan hebt, toen u, met gevaar uzelf in moeilijkheden te wikkelen, die arme jongen hebt weggeholpen, maar ik kan u niet zeggen hoe dankbaar hij en ik en anderen die u niet kent, u daarvoor zijn. '- 'En ik,' zei John, zijn stoel naderbij schuivend, 'ik kan u niet zeggen, hoe dankbaar zekere lieden, die wij wel kennen, zouden zijn als zij wisten wat ik gedaan heb.' - 'Hebben zij er dan niets van bemerkt?' vroeg Nicolaas. - 'Niets ter wereld,' antwoordde John. 'Ik bleef stil in bed liggen, en het duurde lang voordat de meester kwam. Eindelijk hoorde ik hem in het donker de trap ophaspelen. 'Haast u maar niet!' dacht ik bij mezelf. Hij draaide de sleutel om, en merkte niet eens dat er geen slot meer op de deur was. 'Hei, Smike!' riep hij, maar er kwam geen antwoord. 'Kwajongen, kom voor de dag!' schreeuwde hij toen. Hij wachtte weer een poosje, en begon daarop te dreigen. 'Pas op! Als je mij kwaad maakt zal ik je krom en lam slaan!' Toen riep hij dat zij hem licht moesten brengen, en zodra hij licht had, kwam er een lawaai als een oordeel. 'Wat scheelt u toch?' vroeg ik. 'Hij is weg!' schreeuwde hij, dol van kwaadheid. 'Hebt u niets gehoord?' 'Ja!' zei ik, 'ik hoorde een poosje geleden de straatdeur dichttrekken, en iemand weglopen naar die kant.' Ik wees hem de verkeerde weg. 'Help, helpriep hij. 'Ik zal u helpen,' zei ik. Wij gingen aan de haal, de verkeerde kant op. Ha, ha, ha- 'Hoe ver hebt u wel gelopen?' vroeg Nicolaas. - 'Hoever?' herhaal de John. 'Totdat de meester erbij bleef liggen. Ik zie hem nog lopen, zon der hoed, met zijn jaspanden in de wind, tot aan zijn knieën door plassen en modder, en beslijkt tot boven zijn ogen. Telkens bleef hij in een heg steken, en dan schreeuwde hij alsof hij bezeten was. Ik dacht dat ik mc zou doodlachen.' John moest het weer uitschateren, en zijn lachlust was zo aanstekelijk dat het hele drietal in lachen uitbarstte. 'Hij is een dóór slechte kerel, die schoolmeester!' zei John, terwijl hij zijn ogen afveegde. - 'Ik kan hem niet onder mijn ogen velen,' zei zijn vrouw - 'Dat zeg je daar aardig,' hernam John. 'Als het niet door jou was ge weest, zou ik hem nooit gekend hebben. Hij was eerst een kennis van jou.' - 'Fanny was toch een oud speelmakkertje van mij.' - 'Welnu, dat bedoel ik immers, vrouw?' hernam John. "t Is best om goede vrienden te blijven. Ik zeg altijd, men moet geen ruzie zoeken als men het vermijden kan. Heb ik gelijk, meneer Nickleby?' - 'Zeker,' antwoordde Nicolaas, 'En u hebt ook getoond, dat u het meent toen ik u na die avond ont moette.' Het gesprek scheen te blijven steken, maar Nicolaas vatte het weer ojj 'U hebt de jongejuffrouw Squeers bij u?' - 'Ja,' antwoordde John. 'Zijw op onze bruiloft bruidsmeisje van mijn vrouw geweest. Ik twijfel eraai of zij wel gauw bruid zal worden, ik zou niet weten waar de bruidegot vandaan moést komen. (WORDT VERVOLG Afgezien van het feit dat lage contracten ook moeten worden gespeeld en soms zeer nuttige scores tot gevolg hebben, wordt over het algemeen een spel pas goed Interessant, wanneer sprake is van een manchecontract. Nog aantrekkelijker is klein slem, en groot slem spreekt natuurlijk helemaal tot de ver beelding. De contracten, die liggen tussen een manchecontract en slem, vallen eigenlijk qua aandacht tussen wal en schip. Bedoeld wor den 4 SA, 5 harten en 5 schoppen. In Iets mindere mate geldt dat voor 4 ruiten en 4 klaveren. Vijf harten bv. is een slag meer dan een manchecontract en één te weinig voor slem. Niettemin kan die score beslist nuttig zijn. Zeker wanneer sprake is van een over slag, een in sommige wedstrijden qua punten waardering aantrekkelijke zaak. Vooral die contracten lenen zich ervoor en bv. drie harten niet. Lukt vier harten wel, dan heeft men eenvoudig een goede score ge mist. Het verdient, met name wanneer de wedstrijd daartoe aanleiding geeft, aanbeve ling om echt wel naar de mogelijkheden voor een overslag te zoeken Correspondentie aan de heer B. J. N Burg. Baumannlaan 163c, Rotterdam. Niet altijd leent een kaart er zich voor, maar zeker wanneer het gewone afspel geen problemen oplevert, d.w.z. wanneer het con tract bijna blindelings kan worden gemaakt, bestaat de mogelijkheid tot een overslag, zo als in onderstaand spel blijkt. Zuid speelde daarin vier harten en maakte er met de volgende kaartverdellng vijf: 4 8 7 3 9 A 3 2 O 10 2 4 A B 8 6 5 A B 9 5 985 O H 8 6 V 10 7 4 N W O Z H V 6 4 2 10 9 O V B 7 5 32 10 9 H V B 7 6 4 A943 H 9 Noord had uiteraard ook zijn klaverenkaart meegeboden, zodat west had te kiezen uit ruiten en schoppen. Hij koos schoppenaas Na schoppenaas en de tweede slag do zuid getroefd, kan zuid die overslag make ongeacht de kaartverdeling, want daar het om. Hij hoeft niet te snijden. Bij een3- verdeling is er ook geen vuiltje aan de lud Hij speelt dus twee keer klaveren en e klaveren hoog getroefd, daar oost troef li zette (had oost wel bekend, dan ook een ho| troef om overtroeven door west te voork men). Er wordt troef gespeeld naar de en weer wordt een klaveren ingetroefd. laatste troef bij west wordt wegggehaald zuid zet dan ruitenaas en een kleintje va Alleen die slag wordt nog door oost/wi gemaakt. De volgende ruitenslag wordt mers door noord afgetroefd, waarna de laati ruiten van zuid op de vijfde en vrije klavei van noord verdwijnt. Zonder snijden via w dus een overslag. Succesvol snijden heeft alleen zin wanr> west met ruiten komt, waarna zelfs klein si kan worden gemaakt. Na ruitenaas speelt 2 twee keer klaveren (eerst de heer en v snijden), waarna een klaveren getroefd, d Nu kan namelijk schoppen tien weg op klavertje, waardoor alleen een ruitenslag m worden afgestaan! OPLOSSING VAN DE VORIGE PUZZEL Hor. I. pal. 3. boter, 7. lam, 10. eg. 11. moi, 12. bas, 14 .do. 15. tegel. 18. norit, 20. Nes. 21. tel. 23. keg. 24. Ate. 25. kogel. 27. Del. 29. laan. 31. gene. 33. es. 34 dl. 35 de. 36 A.M.. 37. mals. 39. deel, 41. Ase. 43. speer. 45. eer. 47. ter. 49. ark. 50. neg. 51. merel. 53. moker. 55. Ee. 56. Eos, 58. aal. 59. do. 60. Ilm. 61. taait. 62. zes. Vsrt. t. pet. 2. agent. 3. bol. 4. os. 5. eb. 6. Ren. 8. Adlge. 9. mot. 11. mes. 13. sok. 16. geel. 17. neg. 19. rede. 21. ton. 22. 'eg. 24. arena. 25 kalis. 26. leder. 28. Immer. 30. Ada. 32. nee. 37. meer. 38. spa. 39 dek. 40. leek. 42. steel. 44. era. 46. Egede. 48. ree. 50. nol. 51. Mei. 52. lot. 53. mat. 54. ros. 57. sa. 58. ar. INZENDINGEN Oplossingen, uitsluitend op brief kaart, worden voor donderdag aan ons bureau verwacht In de linker bovenhoek vermelden: „PUZZEL OPLOSSING". Er zijn drie prijzen: •en van f 10 «n twee van f 5. KRUISWOORD-PUZZEL lir HORIZONTAAL: 1. zwaar werk; 4. op enige plaats; 7. adreskasf w( 9. groente; 10 weefsel; 12. plaats in N.H.; 13. meisjesnaam; 14. zuk produkt; 15. inhoudsmaat; 18. maand van het laar; 20. gemeentew 23 plant; 25. opgewekt; 26. vreemde munt; 27. platte steen. 29. klei heid; 31. prul; 32. koord van een speeltuig; 37. vertaler; 39. patro de 40. vis: 41. drietal: 42. rivier in Duitsland; 43. luister; 44. gelogen kwge 45. snoekbaars VERTICAAL; 1. specerij; 2. pier; 3. heldendicht van Homerus; 4. feet; 5. gewicht; 6. hekwerk; 8. feestmaal; 9. deel; 11. zwakke; 16. al 17. jongensnaam; 18. vogel; 19. elk; 21. maat van Noors hout; 22. tlng zonder einde; 23. keurig; 24. pret; 28. vaartuig; 29. hljswerktulg, koemestvocht; 33. bloedhuis; 34. wapen; 35. rivier In Afrika; 36. opei j®j 38. latwerk; 40. plezier. et

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1970 | | pagina 14