EILLOOS NAAR BENEDEN
Woningbouw loopt dit
jaar nog meer achter
Girodienst
gaat rente
uitkeren
Landing werd in 22
landen op tv gevolgd
Duitse oefeningen op
Texel bij herdenking?
BOS VAN JEUGD
Wereld wachtte in spanning
'reeisielanding vlak bij doel
li-
Cijfers van CBS tonen aan:
:n
iVrijheid van
301 onderwijs
ingekrompen
Micliael-X wegens
roof in arrest
Klacht agent
sigarettenpeuk
tegen regisseur
Actie tegen hulp
aan Indonesië
„Sex-show" gaat
niet door
Geref. predikanten
willen intrekkins
besluiten iaren 40
Actie voor natuurbehoud
Premier naar
Groningen
Vader ontvoerde
twee kinderen
Nederlandse pil
voor Roemenië
NW kondigt
loonwet aan
in rouwkader
Bouwvakkers wèl
op herhaling
ZATERDAG 18 APRIL 1970
Hoe ongelukkig de missie van Apollo 13 ook verlopen is, de slotfase uas perfect.
Het werd een precisielanding van de eerste orde: maar zeven kilometer van de
juichende jantjes op de Iwo Jimn. Onmiddellijk daarna stroomden de gelukwen
sen binnen, bij de familie van de astronauten en op het Witte Huis. De span
ning was gebroken. Ook in Houston, waar men juichte „de jongens zijn weer
thuis!"
I lachend staan de astronauten Fred Haise, James Lovell en John Swigert (van links naar rechts) aan boord
Iwo Jima na het verlaten van de bergingshelikopter.
DEN HAAG Ook in 1970 zal
maii/ gestelde doel van de bouw
s^n 125.000 woningen per jaar
et; et worden gehaald. Dit kan
Ti jrden opgemaakt uit door het
intraal Bureau voor de Statis-
>k (CBS) gepubliceerde cijfers.
In de periodee van april 1969
aga april 1970 zijn 119.420 huizen
lek« ltooid (5500 minder dan was
le 1 orgenomen) en werd met
Wl 1.551 begonnen (3500 te wei-
g). Minister Sohut (volkshuis-
Prof. Diepenhorst:
r beif tJ
ml
dooi
atse
(Van onze parlementsredaktie)
DEN HAAG Het april-nummer
AR-staatkunde is gewijd aan de
derwijsproblematiek. Uitvoerig
ordt ingegaan op doei. funktie en
ruktuur van het onderwijs, waarbij
bijdrage van het AR-Tweede-Ka-
Sr-lid prof. mr. I. A. Diepenhorst
ivalt.
Bij signaleert een steeds toenemen-
bemoeienis van de overheid met
onderwijs. Weliswaar begrijpe-
omdat de overheid er steeds
ïer geld „in stopt," wat enog toe-
ht en kontrole rechtvaardigd. „Het
tekent echter tevens een inkrim-
gvan de vrijheid."
3rof. Diepenhorst acht het niet on-
igelijk dat de vernieuwing bij het
denvijs in d e toekomst tot veel
leilijkheden zal leiden. En wat de
erheidsbemoeiing betreft, vraagt de
d-minister zich af of de overheid
fechtigd is het totale onderwijs een
paalde bestuursvorm voor te schri-
!n, inclusief het bijzonder onder
is.
)p grond daarvan acht hij het
Wontwerp van de wet universitaire
ituurshervorming 1970 te voorba-
„Er werd te vrijpostig met de
jheid van het onderwijs omge-
ongen
)ok wat betreft het leerplan en de
hnethodo dreigt een grote over-
dsbemoeiing. Ook hier argumen
ts men dat met de verstrekte fi-
iciele middelen, die doelmatig
ften worden besteed en waarbij
Itrole en toezicht noodzakelijk zijn.
■OXDEN De leider van de Brit-
Zwarte macht-beweging, Michael-
is gisteren te Londen met zeven
eren gearresteerd op beschuldi-
van roof en chantage. De 38-ja-
Michael-X ging in 1967 al voor
jaar de gevangenis in.
11 een redevoering had hij alle
tarten" in Engeland gevraagd, alle
toke ezels" neer te schieten, die in
elsehap van een zwarte vrouw
"Jen gezien.
vesting en ruimtelijke ordening)
heeft herhaaldelijk gezegd dat
deze zogenaamde 12-maandsom-
men het beste beeld geven van
de ontwikkeling van de woning
bouw.
Ook in 1968 en 1969 slaagde de mi
nister er niet in het programma te
verwerkelijken. Vorig jaar kwam hij
ongeveer 2500 woningen tekort. Bij
een debat daarover in de Tweede Ka
mer zegde hij toe al het mogelijke te
zullen doen de achterstand van 1969
weg te werken.
Daartoe zou hij dit jaar tenminste
127.500 woningen moeten bouwen.
Maar het staat nu wel vast dat zelfs
het programma van 125.000 niet zal
worden gehaald.
Dit kan worden afgeleid uit CBS-
-cijfers: de eerste drie maanden van
dit jaar werden 20.946 woningen vol
tooid tegen 24.643 in dezelfde periode
van vorig jaar. Verder is begonnen
met 28.046 huizen, tegen 27.723 vorig
jaar.
Huurcorrectie
Inmiddels staat ook vast dat het
plan van minister Schut per 1 juli
een huurcorrectie-regcling in te voe
ren, waarbij mensen die in verhou
ding tot hun salaris te weinig huur
betalen, extra worden belast, voorlo
pig niet zal worden uitgevoerd. Bij
AMSTERDAM De Amsterdamse
politieagent, die ervan werd beschul
digd een brandende sigarettenpeuk in
een van de bezette gemeentepanden
te hebben gegooid, heeft een aan
klacht ingediend tegen tv-regisseur
Roné Coelho wegens smaad.
Coelho had tijdens de Vara-tv-uit-
zending „Dit is het begin" op 1 april
een film vertoond, waarop de agent
doelbewust de brandende peuk naar
binnen wierp, volgens zeggen met het
doel brand te stichten Vorige week
werd het onderzoek van de rijksre
cherche beëindigd. Er waren geen
aantoonbare bewijzen om de agent te
j verdenken van poging tot brandstich
ting.
-
DEN HAAG Een aantal werk
groepen gaat protesteren tegen de
conferentie van donorlanden, die
maandag te Rotterdam begint. Zij
vinden, dat het geld van deze landen
niet aan het Indonesische volk ten
goede zal komen.
Het zou de belangen van het wes
terse bedrijfsleven dienen en in feite
Indonesië onder druk zetten, omdat
voornamelijk met leningen wordt ge
werkt. die het land een nog grotere
schuldenlast opleggen
het ontwerpen yan de regeling doen
zich meer moeilijkheden voor dan
werd verwacht, waardoor het betref
fende wetsontwerp niet tijdig gereed
kan zijn.
Wel wordt per 1 juli de regeling
voor individuele huursubsidies van
kracht. Dit betekent dat mensen, die
in verhouding tot hun salaris teveel
huur betalen, subsidie ontvangen.
DEN HAAG De sex-tentoonstel-
ling in de Houtrusthallen in Den
Haag. van 8 tot en met 17 mei, gaat
niet door. Burgemeester Marijnen
heeft besloten geen vergunning te
verlenen. Hij vreest dat het onmoge
lijk zal zijn binnen de grenzen van
de strafwetgeving te blijven.
Op de mogelijkheid, dat stadgeno
ten krachtdadig tegen de sex-ten-
toonstelling zouden gaan optreden,
wees de Haagse afdeling van de par
tij Nieuw Rechts. Gedreigd werd als
de expositie door zou gaan, met een
klacht tegen burgemeester Marijnen
wegens medeplichtigheid aan misdrij
ven tegen de zeden.
Ook vijftien predikanten uit Den
Haag en omgeving hadden bij het ge
meentebestuur geprotesteerd tegen de
sex-tentoonstelling.
DEN HAAG De Postcheque- en
Girodienst gaat rente uitkeren over
girotegoeden. Dit zal gebeuren met
ingang van 1 juli. De rente zal waar
schijnlijk 3 of 3,5 procent zijn, maar
er is nog niets besloten aldus metldt
I het Algemeen Dagblad.
I de girodienst, die met deze maatre
gelen de toenemende concurrentie
van particuliere bankinstellingen het
hoofd wil bieden, zal voortaan ook
persoonlijke leningen verstrekken.
Afgelopen -week werd de tweemil
joenste rekeninghouder ingeschreven.
AMSTERDAM Enkele honder
den gereformeerde predikanten heb
ben tot nu toe een brief aan de gere
formeerde synode ondertekend waar
in instemming wordt betuigd aan het
bij de synode liggende voorstel om
een streep te trekken door de synode
besluiten uit de jaren veertig.
Deze hebben geleid tot een scheu
ring in de Gereformeerde Kerken en
tot het ontstaan van de Gereformeer
de Kerken (vrijgemaakt).
Tot de ondertekenaars behoren dr.
Ozlnga. dr. Jager, dr. Masscllnk en
ds. Van Mechelen.
(Van een onzer redacteuren)
HOUSTON Nooit eerder was de belangstelling voor uit de
ruimte terugkerende astronauten zo groot als gisteravond. Mil
joenen in 22 landen zaten gekluisterd aan hun tv-toestel. In de
hele wereld heerste spanning. Iedereen wachtte op dat ene ver
lossende moment, dat een einde zou maken aan de angst van da
gen. En dat moment kwam. Om acht minuten over zeven ver
scheen de Apollo in beeld, schommelend aan zijn drie para
chutes. „De jongens zijn weer thuis", juichte men in Houston's
controlecentrum; op de Iwo Jima gingen de petten van de jan
tjes omhoog en uit de dobberende capsule klonk even later de
stem van een opgeluchte Swigert: „okay, bergers, ga nu je gang
maar".
Astronaut Fred Haise klimt in
de rubberboot, terwijl Ernie
Jahncke, de leider van het team
kikvorsmannen, het luik van de
capsule vasthoudt otn ruimte
vaarder John Swigert naar
buiten te laten gaan. James
Lovell bevond zich op dat ogen
blik nog in de cabine.
Vermoeid maar vrolijk stapten Lo
vell, Swigert en Haise een klein uur
later uit de helikopter op het dek van
het vliegkampschip, waar de rode lo
per voor hen was uitgerold en de mu
ziek feestelijk speelde. De begroeting
was kort. De commandant, admiraal
Donald Davis, hield ontroerd een toe
spraakje, dat hij besloot met een
„jongens, we zijn blij dat jullie het
hebben gehaald." En de scheepspredi
kant sprak een kort gebed uit. „Door
uw genade zijn zij behouden terugge-
keert" dankte hij,
Toen het was afgelopen: men weil-
de de mannen niet langer dan nodig
ophouden. Zc zouden toch ook eerst
nog moeten worden onderzocht door
de artsen en na een reis van bijna
143 uur met vele slapeloze uren, ver
langden ze naare en goed bed.
Gevaarlijk
Ook de laatste dag van hun hache
lijk ruimte avontuur hebben de
astronauten nog enkele gevaarlijke
momenten meegemaakt. Daar was In
de eerste plaats de belangrijke koers
correctie 's middags tegen twee uur,
waarvan zou afhangen of zij de aarde
zouden bereiken. Toen volgde een
half uur later de afstoting van het
dienstcompartiment.
In Houston had men zich daarover
nogal zorgen gemaakt, omdat men
vreesde dat de gehavende „machine
kamer" aan de capsule zou blijven
vastzitten. In dat geval zou de Apollo
nooit behouden in de aardse dampk
ring kunnen terugkeren. Maar ook
die manoeuvre lukte. En toen pas za
gen Lovell, Swigert en Haise goed
hoe hevig de explosies dinsdag waren
geweest: een schot aan de zijkant
was over ongeveer zeven meter weg
geslagen.
Terwijl de capsule met steeds
groeiende snelheid de aarde naderde,
volgde om kwart voor zes, toen ze
nog op 17.000 km van de aarde ver
wijderd waren, de laatste opdracht:
het afstoten van de maansloep
„Aquarius", waaraan de drie mannen
het leven te danken hebben gehad.
Vooral Swigert leek die afstoting
aan het hart te gaan, getuige zijn
woorden „bedankt Aquarius, je was
een goed schip".
Batterijen
Even voordat de ontkoppeling
plaats had, stelden de astronauten de
elektrische- en elektronische appara
tuur van de Apollo-capsule in wer
king met behulp van de drie reserve-
-batterijen. Sinds de explosie was de
ze apparatuur 'dood' geweest, omdat
de spanning was weggevallen. Al die
tijd moesten zij werken met de veel
eenvoudiger en niet voor zo'n grote
ruimtereis ontworpen apparatuur van
de Aquarius. De reserve-batterijen
moesten worden bewaard voor de
laatste belangrijkste fase van de reis,
de intrede in de dampkring.
Maar toen ook die eenmaal in wer
king waren, verliep alles weer feil
loos.
Doordat de zgn. traagheidsnaviga-
tieapparatuur een complex van
zeer ingenieuze computers kon
worden ingeschakeld, konden zij op
dit laatste deel van hun reis volauto
matisch door Houston naar de aarde
worden geleid. In het controlecen
trum sprak men toen dan ook over
„een volledig normale landing, geen
vuiltje aan de lucht."
Uit de commentaren van de ruim
tevaarders bleek toen echter wel dat
de reis niet veel langer had moeten
duren. Door alle emoties en de slape
loze nachten als gevolg van de kou,
waren zii oververmoeid. Reden waar
om Nasa-arts dr. Berry in de loop
van de dag had geadviseerd dexidri-
ne-tabletten in te nemen.
Feilloos
Een vloot van schepen, waaronder
ook Russische en vliegtuigen, wachtte
het drietal op in het landingsgebied,
1000 km ten zuidwesten van de Sa-
moa-eilanden.
Vlak voordat de capsule de dampk
ring met een snelheid van bijna
40.000 km per uur binnendrong, ste
gen van de Iwo Jima vijf helicopters
op. Vier Hercules-vliegtuigen met
electronische apparatuur (om de cap
sule te volgen) en parachutisten (voor
geval van nood) aan boord, waren al
eerder in de lucht.
Moeilijkheden bleven echter uit. De
capsule landde feilloos, maar zeven
kilometer van het vliegkampschip en
rechtop.
Terwijl op de Iwo Jima en in
Houston werd gejuicht, terwijl in
New York de kerkklokken beierden,
werden de astronauten door een heli
kopter uit hun capsule gehesen. Het
hachelijke ruimte-avontuur, dat vijf
dagen, 22 uur en 53 minuten had ge
duurd, was tot een goed einde ge
bracht.
Felicitaties
Direct na de landing feliciteerde
president Nixon, die de tv-uitzending
op het Witte Huis had gevolgd, tele
fonisch de achtgenotes van Lovell en
Haise en ouders van vrijgezel Swi
gert, waar men in feeststemming was.
Journalisten die hen kwamen opzoe
ken, werden op champagne in plastic
bekertjes gefuifd.
De president kondigde aan, dat
zondag 19 april is uitgeroepen tot een
nationale dag van gebed en dankzeg
ging.
Tal van staatshoofden stuurden ge
lukstelegrammen naar het Witte Huis
en naar de familie van de astronau
ten. Ook premier De Jong stuurde ge
lukwensen.
De hele qereld leefde mee. In Zuid-
-Afrika onderbrak premier Vorster
een politieke vergadering, om te mel
den dat de astronauten waren geland.
In Engeland stelde premier Wilson
een toespraak op een Labour-congres
uit, om zijn toehoorders gelegenheid
te geven de televisie te volgen. Uit
West-Duitsland werd bericht dat
„nog nooit zo geweldig is gekeken in
de hele geschiedenis van de televisie."
In New York leidde burgemeester
Lindsay in het Battery-park een stille
gebedsbijeenkomst.
NVV: prijs-loonspiraal
nog niet aan eind
UTRECHT De NVV moant dat
er nog steeds aanleiding bestaat voor
verontrusting. Naar aanleiding van
de prijsstijgingen met bijna 2.5 pro
cent in het eerste kwartaal vreest het
NW dat de prijs-loonspiraal nog
lang niet aan zijn eind is gekomen.
Het NVV acht de regering verant
woordelijk voor deze ontwikkeling.
De minister van economische zaken
dient zich, volgens het NW te bezin
nen op de vraag of hij moet doorgaan
met een versoepeling van het prijsbe
leid.
Het ogenblik dat de astronauten-helikopter nr. 66 boven de Apollo-13-
capsule verschijnt om de drie ruimtevaarders aan boord te hijsen. Op de
achtergrond het vliegdekschip Iwo Jima.
Kamerlid aan Den Tooni:
DEN HAAG - Het PSP-Ka-
merlid Van der Spek heeft mi-
DEN HAAG Alle 16.000 scholen in Nederland voor basis-
en voortgezet onderwijs krijgen volgende weck een brief van dc
onderwijzers van de Jacob Violtingschool in Westerbork met het
verzoek een dubbeltje per scholier in te zamelen voor de aankoop
van een bos op de Veluwc.
De actie is op touw gezet door de 25-jarige onderwijzer J.
Waninge in Westerbork in het kader van bet Europese natuur
beschermingsjaar 1970.
Als alle leerlingen mee zouden doen. kan er volgens ir. A.
Coops, inspecteur van de vereniging tot behoud van natuurmonu
menten. een bos worden gekoeht van rond 25 ha.
nister Den Toom (defensie) ge
vraagd de Duitse schietoefenin
gen op Texel ongedaan te ma
ken.
Het voornemen bestond om drie
honderd luchtdoelartilleristen uit
West-Duitsland te laten oefenen in
het schietkamp Botgal in de gemeen
te Callantsoog. van 20 tot 28 april.
Extra onaangenaam
In deze periode worden de gevalle
nen in de Tweede Wereldoorlog op
Texel herdacht, zodat de oefeningen
als extra onaangenaam zullen worden
ervaren.
Het kamerlid noemt het gebruik
van oefenterreinen in ons land „een
bijkans ondraaglijke last" en acht
oefeningen door een land dat in de
periode 1939-1945 ons land bezette
..nog minder aanvaardbaar".
Hij vraagt om een volledig over- j
zicht van de beschikbaarstelling van
Nederlandse oefenterreinen aan i
Westduitse en andere buitenlandse I
militairen. I
(Van onze parlementaredactie)
DEN HAAG 1De ministerraad
heeft gisteren uitvoerig gesproken
over de toestand in Oost-Groninen
naar aanleiding van een rapport van
de directeur-generaal van de arbeids
voorziening.
Premier De Jong zal volgende week
naar Groningen gaan voor een ge
sprek met de commissaris der Konin
gin. mr. Toxopeus. De minister-presi
dent zal ook een toespraak houden
voor de commerciële club in Gronin
gen.
De ministerraad gaf gisteren zijn
fiat aan een wetsontwerp voor de
hervorming van het universitair on
derwijs. Het ontwerp wordt volgende
maand bij de Kamer ingediend.
Half jaar met aftrek
UTRECHT De stratenmaker
Hans B. (25) is gisteren veroordeeld
tot zes maanden gevangenisstraf met
aftrek wegens het opzettelijk onttrek
ken van zijn kinderen aan de voogdij
van zijn ex-vrouw.
H. B. kwam er met deze straf nog
goed af, want de officier had ook nog
omzetting van een voorwaardelijk
t.b.r. in een onvoorwaardelijk geëist.
Hans was na het uitzitten van een
gevangenisstraf in juni '69 weer bij
zijn ex-vrouw Cobi teruggekomen.
Sinds de scheiding waren hun twee
kinderen onder haar voogdijschap ge
steld.
Op 6 januari verliet zij met de kin
deren het huis en ging naar haar
ouders. Diezelfde dag stond Hans bij
zijn schoonouders op de stoep, nam
de kinderen mee en eiste dat Cobi bij
hem terug zou komen. Hij dreigde
haar anders te zullen doden. Zijn ex-
vrouw ging echter naar het politie
bureau.
De volgende dag werd Hans aange
houden en maakte amok op het bu
reau, waar hij dreigde zijn vrouw „te
zullen afslachten".
DEN HAAG Roemenië en Ne
derland gaan in de toekomst nauwer
samenwerken op het gebied van de
volksgezondheid. De mogelijkheid be
staat dat de Roemeense vrouwen Ne
derlandse anticonceptiva gaan ge
bruiken.
De Roemeense vice-minister van
volksgezondheid heeft hierover ge
sproken met staatssecretaris Krui-
singa. Behalve ziekenhuizen bezocht
hij ook ondernemingen die optische
en medische instrumenten vervaardi
gen, waaronder Organon in Oss.
Roemenië zoekt, nu de abortus vrij
wel verboden is in dit land op een
bevolking van twintig miljoen hebben
zich 1,2 miljoen gevallen van abortus
voorgedaan naar andere anticon
ceptiva. waaronder de „pil" als voor
naamste middel wordt gekenmerkt.
UTRECHT In een rouwkader
kondigt het NVV op de voorpagina
van het officiële orgaan „De Vakbe
weging" gisteren de inwerkingtreding
op 20 april van de wet op de loonvor
ming aan, „beter bekend als de kne-
velwet van Roolvink". Het NVV roept
20 april 1970 uit tot „kneveldag".
Het NVV, dat eraan herinnert dat
door deze wet het centrale overleg
over sociaal-economische problemen
wordt gefrustreerd, is benieuwd hoe
lang deze situatie kan voortduren
zonder dat er een uitbarsting komt.
„Waarschijnlijk niet langer dan de
dag waarop de minister van zijn wet
gebruik maakt om een CAO te ont
krachten". aldus het NVV.
DEN HAAG Minister Den Toom
van defensie verwacht van een rege
ling tot uitstel van herhalingsoefenin
gen voor bouwvakarbeiders nagenoeg
geen verhoging van de produktie in
de woningbouw. Dit vooral gezien de
betrekkelijk korte duur van derge
lijke oefeningen.
Daarentegen levert een dergelijke
regeling bezwaren op voor het goed
verloop an herhalingsoefeningen. De
minister ziet dan ook geen reden een
dergelijke regeling te treffen, zo deel
de hij gisteren mee in antwoord op
vragen van het Tweede Kamerlid
Wieldraaijer (PvdA).
