invloed in kerken in Meer negers VS Moord in Angoli op sekteleden Bevrijdingsactie ook voor de ander Nuttig rendemenvan vredesweek 20 procent Voorlopig geen vragen svp Hartelijk welkom -- als u blank bent flora-nova - 1970 STEM VAN DRIE GENERATIES IN ONS - WAAR STAAN WIJ? Em woord voor vandaag Maar apartheid nog steeds regel Interkerkelijke diensten Ds. J. J. Oranje met emeritaat PROEFENQUÊTE VAN STUDIECENTRUM Aetievergadering van predikanten Lutherse Kerk wil ander handelsbeleid Pax Christi wi feestgeld nuttij gebruiken ZATERDAG 18 APRIL 1970 A Is er één is geweest, die later kon zeggen, dal zijn leven radicaal anders is gelopen dan hij zich ooit had kunnen voorstellen, dan de apostel Pauhts! Natuurlijk: men mag zeggen, dat God elk mensen leven bestuurt en dat het, achteraf bezien, bijna altijd anders gaat dan men had gedacht. Maar bij Paulus was het zonneklaar gevolg van een directe ingreep van boven, door God zélf. Hij was voorbe schikt, zo vertelt hij in Galaten één, om Christus te verkondigen on der de heidenen. Maar voordat hij zich daartoe inzette vervolgde Paulus de gemeente Gods bovenmate, zoals hij zelf zegt. „En in het Jodendom heb ik het verder gebracht dan velen van mijn tijdgeno ten onder, mijn volk, als hartstochtelijk ijveraar voor mijn voorva derlijke overleveringen", aldus voegt de apostel daaraan toe. Zó was dus de weg, die God bewandelde met Paulus. Hij kwam niet door twijfel aan eigen opvattingen en optreden tot andere gedachten. Het was bij hem geen langdurig proces, voordat hij ten slotte een volle dige "ommezwaai" maakte. Paulus werd op een gegeven moment recht in het hart gegrepen. En van vervolger werd hij volgeling, die zich met al zijn krachten en gaven inzette voor de doorbraak van Gods Koninkrijk. Straks zal hij, man van wetenschap en doorkneed in de kennis van allerlei godsdienstige en filosofische stelsels, met geleerden van naam de strijd kunnen aanbinden. Hij zal de gemeen te Gods ook in ons werelddeel gaan bouwen. We lezen vandaag: Genesis 44 vers 1 tot 17. We lezen morgen: Genesis 44 vers 18 tot 34. NEW YORK Apartheid is ook in het Amerikaanse christen dom nog steeds regel. Van de zestien miljoen zwarte christenen in de Verenigde Staten behoren er veertien miljoen tot eigen zuiver zwarte kerken. Slechts twee miljoen is lid van gemengde (overwe gend blanke) kerken. Van onze kerkredactir UTRECHT De Raad van Kerken heeft de leden-kerken en -geloofsge meenschappen en ook een aantal niet aangesloten kerken gevraagd om streeks 4 en 5 mei interkerkelijke diensten te organiseren, die in het te ken staan van de dankbaarheid voor de bevrijding. Verder vraagt de raad ruim baan te geven aan de actie „Vrijheid ook voor de ander" via welke die dankbaarheid gestalte kan krijgen. De raad heeft de kerken een be- vrijdingsboodschap doen toekomen, die ook stilstaat bij de vraag van vooral jongeren: Wat hebben we met de verworven vrijheid gedaan, in eigen land en in de wereld? Voorts wordt daarin vooruitgezien, als ge zegd wordt: Zo lang vrijheid voor miljoenen slechts een droom is zullen we te maken hebben en houden met de vraag wat wij met onze vrijheid gedaan hebben, hoe wij er anderen doorgediend hebben. Het actiecomité Vrijheid ook voor de ander, verenigt een groot aantal instellingen op het gebied van ont wikkelingshulp. Voorzitter is mr. dr. J. Donner te Den Haag. secretaris drs. C. H. Koetsier te Utrecht. Actiekrant Dit comité heeft een acliekrant doen verschijnen, waarin het Neder landse volk een aantal projecten ter financiering wordt voorgehouden. 1. Steun aan een project van de Collectieve Israël-actie 2. Het kinderhulpplan in India (in de staat An dhr a Pradesh) om daar mogelijkheden te scheppen voor de vorming en groei van kinderen. 3. Stille hulp, aan vluchtelingen, slachtoffers van discriminatie en o.m. politieke gevangenen, die geschiedt via kerkelijke instanties. Hierbij wordt ook gedacht aan steun van Amnesty International, die het even eens opneemt voor deze categorie verdrukten. Oproep Het comité heeft werkgroepen, ac tiecomités scholen, jeugdclubs, bevrij dingscomités, kerken opgeroepen om, een ieder op zijn eigen manier, inza melingsacties voor dit doel te organi seren. Het secretariaat, waar ook de actiekrant kan worden aangevraagd, is: Vrijheid, ook voor de ander, Ma liebaan 88. Utrecht, tel. 030 - 22779 (Raad van Kerken). Het gironummer van de actie is 252424, Amsterdam. De niet-leden van de Raad van De grote belangstelling voor de rubriek „Uw probleem is het onze'* noodzaakt ons de lezers te verzoeken temeer nu een onzer medewerkers al enige tijd ziek is voorlopig geen nieuwe vragen meer in te zenden. De meeste vragenstellers van de laatste weken hebben al persoonlijk antwoord ge kregen. Nu nog binnenkomende proble men zullen we op zeer drin gende gevallen na even moeten laten liggen. In een analyse van de situatie van de negers in de Verenigde Staten laat het Amerikaanse blad Time echter zien, dat in de ge mengde kerken een zwarte lei ding niet meer iets uitzonder lijks is. Een zwarte bisschop wordt in deze kerken steeds meer „in". Misschien een vorm van repressieve tolerantie. Zo heeft de Amerikaanse Baptis tenconventie sinds vorig jaar een zwarte president, hcewel maar een zesde deel van de anderhalf miljoen leden neger is. De Verenigde Methodistenkerk (vijf procent van de leden is neger) telt zes negers op een totaal van 45 bisschoppen. Tot 1968 was het nog zo, dat de meeste negers in deze kerk hun eigen speciale neger-jurisdicties hadden. Twee jaar geleden werd een volledige integratie doorgevoerd en zelfs in het zuiden zijn er hier en daar zwarte districtssuperintenden ten benoemd. Als eerste bisdom van de Protes tantse Episcopale Kerk heeft Massa chusetts een zwarte bisschop gekre gen. Er zijn maar beel weinig zwarte rooms-katholieken: van de 47 miljoen rooms-katholiekpn zijn er nog geen miljoen zwart. Een nationaal secreta riaat zet zich in voor meer zwarte priesters. Van de veertien miljoen negers, die tot zwarte kerken behoren, zijn 10,2 miljoen lid van een van de vier grote neger baptistenconventies, 2.6 miljoen behoort tot een van de drie grote ne ger methodistehkerken en 1,5 mil joen tot kleinere kerken. De drie zwarte methodistenkerken werken mee aan het COCU, het be raad dat gericht is op de vorming van een grote verenigde kerk. Hoewel zij maar een zesde deel van de poten tiële leden vertegenwoordigen, heb ben zij al de garantie gekregen, dat afwisselend een blanke en een zwarte bisschop zal fungeren als presiderend bisschop van de nieuwe kerk. De eerste zal een neger zijn. Breed $cala Time waarschuwt ervoor, de zwarte berken niet over een kam te scheren. Mr. dr. J. DONNER Kerken die zijn opgeroepen aan de bevrijdingsdiensten mee te werken zijn: de Unie van Baptistengemeen ten, de Christelijke Gereformeerde Kerken, de Bond van Vrije Evangeli sche Gemeenten, de Broederschap van Pinkstergemeenten en de Gere formeerde Gemeenten, die alle reeds hun adhesie betuigden met de actie Vrijheid, ook voor de ander. De opvattingen van hun leiders over de emancipatiestrijd van de negers lopen mijlenver uiteen. Er zijn radi- kalen, maar ook gematigd liberalen en zelfs uitgesproken conservatieven onder. Ds. Calwin B. Marshall is een ver tegenwoordiger van het zwarte chris telijk radikalisme. Getooid in de kleuren van de bevrijding (zwart, rood en groen) als de Zwarte Pan ters, preekt hij in New York een revolutionair christendom. Hij is voorzitter van het nationaal zwart economisch ontwikkelingsfonds, dat vorig jaar het zwarte manifest publi ceerde, waarin de blanke kerken voor meer dan vijfhonderd miljoen dollar werden „aangeslagen". Joseph H. Jackson uit Chicago, pre sident van de Nationale Baptisten conventie, met zes miljoen de grootste negerkerk, is daarentegen een woord voerder van de conservatieve rich ting. Hij verschilde zozeer van me ning met Martin Luther King over diens burgerrechtcampagne, dat King met een half miljoen gelijkgezinden de Nationale Baptistenconventie ver liet en een nieuwe conventie stichtte. 99 99 (Van onze kerkredactie) SUMTER (VS) „Wij he ten u hartelijk welkom" staat er op een bord naast de Eerste Prysbyteriaanse Kerk in Sum ter, Zuid-Carolina. Twee zwar te studenten begingen de ver gissing, dit bord serieus te ne men. Toen zij binnenstapten, hielden kerkgangers hen tegen, van wie één zei: „Geen toegang voor nikkers hier." De twee negers, beiden dominees zoon, zondags pak aan en bijbel in de hand, begingen toen de tweede vergissing door aan te houden. De zer dagen werden zij veroordeeld tot honderd dollar boete en dertig dagen gevangenisstraf wegens wan ordelijk gedrag. Een kerkeraadslid zei voor de rechtbank, dat zij hun de toegang niet was geweigerd vanwege hun ras, maar omdat hun deelname aan de godsdienstoefening een „emotio nele rustverstoring" zou hebben veroorzaakt. Dit incident herinnert aan een soortgelijk gebeuren in een baptis- tenkerk in Macon, Georgia in sep tember 1966. Achteraf bleek, dat de negerstudent, die daar de kerk uit geslagen werd, in Afrika tot het christendom gekomen was door zendelingen, uitgezonden door deze zelfde gemeente. De predikant, die het niet met het weren van de stu dent eens was, werd genoodzaakt, om zijn ambt neer te leggen. „God erkent geen negerpriesters en negerbisschoppen" stond er op heI bord, waarmee een paar jaar geleden gedemonstreerd werd tegen de be noeming van de eerste rooms-katholieke zwarte bisschop (Harold Perrj op de voorgrond, hulpbisschop van New Orleans). Maar in de geïnte greerde kerken in de Verenigde Staten komen steeds meer negers op lei dinggevende posten. (Van onze kerkredactie) KINS JASA Agenten van de Portugese geheime politie in An gola hebben volgens het pers- BAARN Ds. J. J. Oranje, predi kant van de kleine Nederlandse pro testantse gemeente van Sao Paulo in Brazilië, gaat in 1971 met emeritaat. Op verzoek van deze gemeente heeft de gereformeerde zending be sloten. om een missionair predikant beschikbaar te stellen, die zich zal inzetten voor de gemeente en voor het zich uitbreidend zendingswerk. UNIEKE SHOW VAN BLOEIENDE BOOMKWEKERIJ - PRO- DUKTEN van 17 tot en met 26 april a.s. in Boskoop. Geopend op werkdagen van 10-22 uur en op zondagen van 12-22 uur. Voorlichting aan tuinliefhebbers. Gelegenheid tot kopen en meenemen. Per „West Nederland" goedkopere, gecomb. bus-toegangskaarten. (Van onze kerkredactie) ARNHEM De vredesweek, zoals die elk jaar in september ge houden wordt, had, zo blijkt uit een proefenquéte die in Arnhem is gehouden, een, „nuttig rendement" van twintig procent. Bij dit percentage ondervraagden is de informatie via vredeskrant, gesprek en preek namelijk min of meer gelukt. Een intensiever gebruik van deze beproefde communicatiekanalen kan een verruiming van het aantal geïnformeerden bewerkstelligen. Daarbij lijkt het jaarlijks wisselen van thema niet zo effectief. Gedrags beïnvloeding komt immers onder meer tot stand door het vaak herha len van lietzèlfde thema. Het onderzoek is verricht door het Studiecentrum voor vredesvraagstuk ken, een afdeling van het Instituut voor politicologie van de Nijmeegse universiteit. In het algemeen kan ge zegd worden, dat voor organisatoren Beroepiugswerk NED. HERV. KERK Emeritaat verleend aan J. G. Ter louw te Lage Vuursche. GEREF. KERKEN (vrijgem.) Beroepen te Oostelijk Flevoland: C. G. Bos te Zwolle. VRIJE EVANG. GEMEENTEN Aangenomen de benoeming tot le- ferpredikant: A. D. de Bliek, voorma lig zendingspredikant in Zambia. (Van onze kerkredactie) UTRECHT Wij leven met tenminste drie generaties in onze eigen ziel. Stemmen, waar van het de vraag is of we ze tot een drieklank kunnen bundelen. Of moeten we constateren: een ongerijmd stel dissonanten, dat in ons blijft schreeuwen? Deze generaties: de oudere, de mid den en de nieuwe, hebben ieder een eigën stem, aldus ds. W. J. Overdiep. remonstrants predikant te Utrecht, op een conferentie voor Evangelie en Sa menleving te Hollandsche Rading. waarvan verslag wordt gedaan in het jongste Remonstrants Weekblad. Waarom? De oudere generatie vraagt zich af waartoe al die welvaart dient. Waar om al die bemoeienis van de over heid? Laat ieder vrij om voor zichzelf te zorgen en voor eigen verantwoor delijkheid te falen of te slagen. In de samenleving is er een na tuurlijk evenwicht, dat door planning en ipgreep nodeloos en nutteloos ver stoord wordt. De vitale mens en het vitale bedrijfsleven mogen niet wor den genekt omdat de slappe mens zo nodig in de watten moet worden ge legd... Wie niet werkt, zal niet eten. Maar de fout rs. dat er vrijwel een premie staat op niet-werken. Dat je met enige handigheid meer verdient door je ziek te melden, dan door naar je werk te gaan. Zo is het hele stelsel van sociale zekerheden een middel dat erger is dan de (vooroorlogse) kwaal. Het levert parasieten en dat bewijst: we zijn in het moeras ver zeild. Naar welzijn De middengeneratie leeft met het terugwaartse perspectief op de crisis jaren, de oorlog, de opbouw na 1945. Zij is gaan bouwen met de volle inzet van hand. techniek, wetenschap en zedelijk kunnen. Zij leeft met een be paalde ideologie, waarvan de kern woorden zijn: dialoog en verantwoor delijkheid. Dialoog: tussen werkgevers en werknemers om voorgoed de klassen strijd te begraven, tussen overheid en maatschappij, als partners die op el kaar zijn aangewezen, tussen de ker ken en tussen kerk en samenleving. Verantwoordelijkheid: van de mens voorde samenlevingen omgekeerd. Deze generatie ziet de welvaart als voorlopige winst, moeizaam bevoch ten. Niet ideaal (ongelijke inkomsten verdeling. mileuvervuiling, woning en wegennood etc.) maar wel uit gangspunt voor verdere inspanning op de lange weg naar welzijn. Levensvreugde De nieuwe generatie leeft zonder enig historisch perspectief, is zonder dankbaarheid voor het herstel en niet onder de indruk van de sociale zekerheid. Zij ziet welzijn niet in het verlengde van welvaart, mar heeft het gevoel dat welzijn juist haaks staat op wat men dan welvaart be lieft te noemen. Zij zoekt naar een nieuwe vorm van ascese, commune, mystiek en heeft het gevoel dat het goddelijke sterft ieder moment dat een auto van de band rolt of een bungalow uit de grond wordt gestampt. Zij wantrouwt de arbeidsethiek omdat deze de levensvreugde be dreigt. Ze wil eerder zijn als een lelie des velds of een vogel des hemels (Mattheus 6) en is niet onder de in druk van het overvoede verantwoor delijkheidsbesef dat ons niets anders oplevert dan hartinfarcten. Waarom niet voor je plezier leven en werken om te kunnen spelen? Deze generatie beleeft onze doorge organiseerde wereld als wanorde, als zinloos. Ze is niet bang voor het con flict in plaats van de dialoog, voor „lovc" in plaats van plichtsgetrouw heid. Welvaart is voor haar hetzelfde als verslaving. Ds. Overdiep besluit: drie stemmen om ons heen en in onszelf. Waar staan wij? Waar grijpt ons geloof ons aan? Brengt dat de stemmen tot har monie of legt het misschien onze stemmen het zwijgen op, omdat de Stem ons totaal nieuwe dingen aan zegt? van de vredesweek: het Interkerke lijke Vredesberaad, in samenwerking met plaatselijk actieve geïnteresseer den, nog werk benoeg te verzetten valt. Ook pastores Behalve tot Arnhem, een stad die representatief voor Nederland kan worden genoemd, strekte de enquete zich ook uit tot medewerkers aan de vredesweek en tot priesters alsmede (hervormde en gereformeerde) pre dikanten. De gemeenschappelijke kanselbood- schap en de toegezonden preekschet- sen over het thema vrede zijn nau welijks gelezen, zodat overwogen kan worden deze voorlaan niet meer uit te geven. Van de vredesweek bleek 73 pro cent der ondervraagden wel eens te hebben gehoord. Een redelijke mate van bekendheid ermee bleek zoals gezegd bij twintig procent, die veelal binnenkerkelijk bleek te zijn. Het betere inzicht in dé problemen van oorlog en vrede was vooral te danken aan de preek en aan gesprek ken. Voor tien procent bleek het te danken te zijn aan de vredeskrant of aan een combinatie van de genoemde informatiekanalen. Vaag LEUSBROEK Vier dominees hebben het initiatief genomen tot een "actievergadering" van hervormde predikanten, woensdag 6 mei op "Kerk en Wereld" te Driebergen. Zij stellen zich voor, dat hier een groep uit voortkomt, die „blijvend voorlopig" actief bezig zal zijn met de vernieuwing van de kerk, eventueel in samenwerking met de priester- groep Septuagint en met predikanten uit andere kerken. De uitnodiging is ondertekend door ds. Th. M. Loran, aan de hervormde jeugdraad verbonden als secretaris voor trainingswerk jonge volwasse nen, ds. J. Lugtigheid, predikant te Hem en Venhuizen, drs. N. van Oos terzee, cursusleider bij Kerk en We reld, en ds. H. G. van der Vlist, pre dikant te Altforst. Ds. Loran treedt opals secretaris. De uitnodiging is verstuurd naar de omstreeks vierhonderd predikanten, die indertijd adhesie betuigden aan de 60 van 1 november *68" (over het beleid inzake Hydepark). Ontwikkelingssamenwerking, zo bleek overigens, is een onderwerp dat slecfat in de markt ligt. Bereidheid tot verandering van koers bleek veelal bü de ondervraagden beperkt te blij ven tot een vaag christelijk of huma nitair liefdadigheidsgevoelen. Het be pleiten van structurele veranderingen kon niet of nauwelijks bewust wor den gemaakt. Een meerderheid, ruim 63 procent, aoht het juist dat de vredesweek door kerken wordt georganiseerd, mensen die interesse toonden bij het Inter kerkelijk Vredesberaad, al was het maar door wat drukwerk aan te vra gen, waren bijna steeds kerkelijk. Nergens bleek ten slotte een duide lijke relatie leeftijd-gewenste doel stellingen, waaruit men zou kunnen concluderen: jongeren zijn radicaler dan ouderen. Verschil in „radicali teit" was er daarentegen wel in de groep priesters en dominees. Her vormde predikanten bleken namelijk duidelijk „radicaler" dan hun r.k. en gereformeerde collega's. bureau van de Nederlandse H< vormde Kerk vorige raaa I tweehonderd kimbanguïsten v moord. Kimbanguïsten noemt men de 1< van de Kongolese „Ker kvan Ji Christus op aarde door de profeet mon Kimbangoe". Deze kerk. die rig jaar lid is geworden van de reldraad van Kerken, heert ook hangers in Angola. Vorig jaar mei werden Pieds rr. 0 da nhonderd kimbanguïsten in An la door de geheime politie om leven gebracht. Een groot aar j, werd verder naar Mozambique gei porteerd. Van hen ontbreekt sin dien elk spoor. Over de recente slachtpartijen richtte een jonge geloofsgenoot, naar Kongo wist te ontkomen. K< j golezen, die zijn relaas zoveel mo| r lijk geverifieerd hebben, sprei j van „geloofsmoed met het leven be len" en „toepassen van methoden, herinneren aan de tijden van de quisitie". Drinkgelag De vluchteling was afkomstig een dorp met een kimbangoe-me derheid. Op 5 maart nodigden de den van de geheime politie inwoners uit voor een drinkgelag, geloofsoverwegingen gebruiken kombanguïsten geen alcohol. Da door waren zij gemakkelijk te ond scheiden. De leider van het kerkkoor v in oen bak met kokend water gooid. Vrouwen en mannen wer doodgeschoten. Kleine kinderen, gillend van ontzetting wegvlucht werden achterhaald en eveneens 1 helleven beroofd. In andere dorpen speelden i soortgelijke tonelen af. I Kongolezen wijzen er op, datl Kimbangoe-christenen geen mis<w gers of haters van vreemdelin zijn, uit principe kwaad met l vergelden en nimmer deelnai aan gevechten van rebellen. Maar 1 is een puur Afrikaanse kerk, daarom in het verleden ook in Ko d zelf lange tijd door het Belgische stuur vervolgd is HARMELEN De Evangelisch- Lutherse Kerk wil dat de kerken ge zamenlijk bij de overheid aandringen op een handelspolitiek, die gericht is op steun aan ontwikkelingslanden. De synodale commissie heeft aan de Raad van Kerken gevraagd, om stap pen te ondernemen. De actie, die in de Evangelisch-Lu- therse Kerk gevoerd is onder de le den voor de ontwikkelingshulp, heeft 165.000 gulden opgebracht. Een deel hiervan gaat naar de Wereldraad van Kerken voor een ontwikkelingspro ject in Noord-Kenia. Daarnaast wordt geld gestuurd aan de John Knox Foyer te Genève. Dit is een ontmoetingsplaats van ontwikke lingsdeskundigen uit rijke en arme landen. Tenslotte wordt overwogen om een belangrijk deel van het geld beschikbaar te stellen aan het Mo- zambique-instituut voor de financie ringvan een Nederlandse leraar. (Van onze kerkredactie) DEN HAAG Een deel va#>! voor de feestviering ter gelegen van bevrijdingsdag op 5 mei stemde gelden /ou kunnen wo Bi apart gelegd. Het zou kunnen wo: )e gebruikt als bijdrage ter bevorde van een bewust internationaal gerschap, zo schrijft de Nederli Pax Christi-beweging in eon aan het nationaal comité „25 jaar vrijding". eft Pax Christi denkt daarbij aanDe vormen van een permanent f waaruit vorming en begeleidng. 'g richt op politieke bewustmaking Me de kan worden bekostigd. Zowel ÜM het onderwijs, als in clubs en niet kerkelijke organisaties. Blij is Pax Christi met de „Vrijheid, ook voo*- de ander." 1 zij wil ook noden en wantoest» ;t. in eigen land signaleren, onder i trei de positie van veel buiténla !®c werknemers en oorlogsslachtol de alsmede van degenen, die onder n gevolgen van le huidige nog i heersende woningnood lijden, deze categorieën hebben recht zej steun.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1970 | | pagina 2