Mini,
voor
midi
handel
miaxif
lok
Dampo
ALMA ATA WONDERBAAN IN DE BERGEN
Fijn, dat u ons eens
op de vingers tikte
Kleine detaillist in grote onzekerheid
Brandt akkoord
met Oostduitse
uitnodiging
Emancipatie
alles
goed
en
wel
Volgend jaar nieuw
100 gulden - biljet
Bonden mogen
staking niet
meer steunen
Centrale komt
jaren eerder
op Maasvlakte
De
nederlandse
schaatsers
zijn
in topvorm
7
5
ZATERDAG 14 FEBRUARI 1970
9
(Van een onzer redacteuren)
AMSTERDAM Mini, midi, maxi-half dij, knie, half kuit en
enkelalles mag dit jaar. De mode-ontwerpers zijn niet bekrom
pen geweest. Madame mag kiezen uit een rijke variatie. Nimmer
tevoren boden modekoningen uit de Europese hoofdsteden en
daarbuiten een breder scala aan. Ideaal voor de vrouw. Maar ook
voor de mensen, die al die variaties hun clientèle moeten aan
trekken? Voor de grote modehuizen, de warenhuizen en de grote
en kleine detaillisten?
Bij de Nederlandse Economi
sche Vereniging voor de Confec-
tie-industrie (Nevec) in Amster
dam twijfelt men er sterk aan.
Want mag het dan voor de mo
debewuste vrouw anno 1970 een
attractie zijn te kunnen kiezen
uit zóveel silhouetten, de handel
weet nog steeds niet wat zij zal
gaan kiezen. Blijft mini in, of
komt er maxi, óf kiest madame
dit seizoen de gulden midden
weg op de kuit? En omdat de
grillen van het vrouwelijke nooit
te voorspellen zijn, heeft de han
del er maar voor moeten zorgen
alles in huis te hebben.
Voor de grote huizen was dat niet
zo'n bezwaar. De inkopers waren vo
rig najaar al op de hoogte van het
komende rijk geschakeerde mode
beeld en 'hielden er rekening mee.
Aan hun rekken zullen ze straks écht
allemaal hangen, zij het, dat het aan
tal creaties misschien wat kleiner is
dan vorige seizoenen toen één sil
houet het beeld bepaalde: men heeft
wat voorzichtig moeten inkopen.
Beperkt
BONN Bondskanselier Willy
Brand' heeft de uitnodiging van de
f oc^tduitse premier Willi Stoph om
naar Oost-Berlijn te komen voor be-
sprekingen over de betrekkingen tus
sen beide landen, aanvaard.
Dit is gisteren door Egon Franke,
minister voor de betrekkingen met
Oost-Duitsland, bekendgemaakt.
In een vraaggesprek voor de West-
duitse radio zei hij: „De kans op be
sprekingen mag onder geen geval ge
mist worden".
Regeringswoordvoerder Conrad Ah-
lers heeft tevoren gezegd dat van de
twee door Stoph voorgestelde data al
leen 26 februari technisch mogelijk
zou zijn. De andere datum was 19 fe
bruari.
Maar bij de kleine detaillisten
en hun aantal wordt op 5000 geschat
liggen de kaarten anders. Hoewel
zij door het Nederlands Instituut voor
de Damesmode in september al haar
fijn uitgetekend kregen, hoe de
vrouw komend voorjaar mogelijk ge
kleed zal gaan, waren de meesten
niet in staat hetzelfde assortiment in
te kopen. Zij moesten zich beperken
tot wat zij zélf als favoriet zagen (in
veel gevallen de mini en de gema
tigde mini en maar afwachten of zij
juist gokten.
„Mocht de liefde van een vrouw
naar pen ander silhouet uitgaan, dan
zal dit ook voor de kleine detaillist
overigens nog geen strop betekenen",
aldus Nevec-secretaris F. Horsman.
Ook hij heeft met beleid ingekocht:
net genoeg om de eerste voorjaars
loop te dekken. Dat kan tegenwoordig
nu we het confectiecentrum in Am
sterdam hebben. Moest men vroeger
dikwijls voor een heel seizoen inko
pen, nu kan men dat beetje bij beetje
doen. Faillissementen zullen dan ook
daardoor niet worden uitgesproken".
Maar dat neemt niet weg. dat veel
detaillisten het komend seizoen toch
met enige vrees een onzekerheid te
gemoet zien. Er zijn er flink wat, die
hun fabrikanten al hebben verzocht
om het contract te wijzigen; degenen,
die veel mini hebben gekocht, maar
nu gokken op midi. In de meeste ge
vallen zal dit evenwel onmogelijk
zijn. Ook in de confectie geldt: be
stellen is kopen. De, detaillist neemt
de gok, niet de fabrikant.
Vraag
Wie goed heeft gegokt, de mini-,
maxi- of midi-aanhanger, is voorlopig
nog de vraag, pas de zomeruitverkoop
zal er het antwoord op geven.
De heer Horsman: „er is nog geen
verstandig woord over te zeggen.
Maar wél staat vast, dat niet het ex
treme het modebeeld zal bepalen.
Mode-redactrices in Parijs, Londen,
Rome en Berlijn kunnen nu wel van
de daken schreeuwen, dat maxi in
raakt, maar het zal maar een heel
kleine groep zijn. die daar aan gaat,
evenals het maar een kleine groep is,
die mini-mini draagt."
Waarmee hij maar wil zeggen,
dat het komend seizoen voor de
handel vooral zal gaan om de
vraag: wordt het net boven of
op de knie, of zal madame zich
kleden tot op de kuit? De vrouw
zal het antwoord moeten geven.
Studentendienst
voor radio over
de vreemdeling
HILVERSUM Zondag zendt het
IKOR in samenwerking met de Evan-
j gelische Studentengemeente Uilenste-
Dr G. A. Tukker voor de van de VrÖe Universiteit via Hil
versum 2 een radiodienst uit met als
inwendige zending
AMERSFOORT Zaterdag 21
maart houdt de hervormde bond voor
inwendige zending haar jaarlijkse al
gemene ledenvergadering in hotel
Monopole, Stationsplein, Amersfoort.
Tijdens de middagvergadering, die
ook voor niet-leden toegankelijk is,
zal dr. C. A. Tukker uit Kinderdijk
spreken over de verhouding tussen
inwendige en uitwendige zending.
Er is deze dag ook gelegenheid, om
het nieuwe bondsbureau, Johan van
Oldenbarneveltlaan 10, te bezichtigen.
thema de buitenlandse werknemers
en politieke vluchtelingen. Voorgan
ger is ds. A. Dronkers, hervormd
jeugdpredikant te Amsterdam.
Na een inleidende dienst zal een
panel van deskundigen op het pro
bleem van de buitenlandse werkne
mers en politieke vluchtelingen in
gaan. iHet is de bedoeling, dat zij rea
geren op telefoontjes en op van te
voren opgenomen interviews.
Onder meer werken mee: C. Egas,
Tweede-Kamerlid voor de PvdA,
Chef Teunis, auteur van „Gastarbei- j
ders-Lastarbeiders", dr. Bosschra van
het Angolacomité en een Portugees
deserteur.
'TOT DE VERSCHIJNSELEN van deze tyd behoren een
voortgezette strijd tégen discriminatie en een dito
vóór emancipatie.
Discriminatie is achteruitstelling uit hoofde van ras,
godsdienst of anderszins. De toegenomen informatie ver
schaft materiaal dat in de strijd ertegen dienstig is. Zij
wordt nog minder dan in de voorbije perioden geduld.
Emancipatie is inhalen van achterstand. We kennen dit
verschijnsel vooral uit de vorige eeuw, toen ook in ons
goede land allerlei volksgroepen hun emancipatiestrijd
te bestrijden hadden: op politiek gebied, op sociaal ge
bied, op het gebied van de school. Ook deze strijd is nog
niet uitgestreden.
Men kan zich trouwens afvragen, of dit laatste ooit het
geval zal zijn. Het mensenleven is ook in dit opzicht
een strijd, dat telkens opnieuw situaties van achter-
opraken om herstel zullen vragen.
EMANCIPATIE IS STELLIG ook een zaak van be-
wustwording, van, zo men wil, groei naar vol
wassenheid, van te verwerven of reeds verworven on
afhankelijkheid, en van behoeftebevrediging om zelf te
mogen handelen en zelf te mogen beslissen.
Ook de onderscheidenheid binnen onze volksgroepen
brengt met zich, dat de een zich vroeger dan de andere
tot deze strijd heeft aangegord.
Eens kon het nog geschieden in een tijd van grotere
geleidelijkheid. In onze tijd echter vertonen emancipa
ties die nog te verrichten zijn onvermijdelijk het ken
merk van de algemene gangbare heftigheid en hevig
heid.
Bovendien draagt dan de al gebruikelijker publiciteit
haar steentje bij. Wat alles weer tot gevolg heeft, dat
de toch zo nuttige evenwichtigheid die immers óók
een waarde in het leven kan vormen bedreigd wordt.
INTERESSANTE STOF TOT beschouwing bieden in
dit opzicht enkele wijzigingen die zich tegen
woordig voltrekken onder onze rooms-katholieke land
genoten.
Zoals bekend stonden zij tot voor betrekkelijk kort in
allerlei levenssituaties onder gezagsregels die wel theo
retische en filosofische benadering toelieten, maar toch
nauwelijks discussies. Rondom allerlei organisatievor
men legde deze laatste omstandigheid als het ware een
beschermende gordel.
Men had deswege zijn eigen levensbeschouwelijke or
ganisaties, zijn eigen arty, zijn eigen omroep, ook zyn
eigen pers, die alle de schutse ervoeren van de kerke
lijke protectie. Veel essentieels werd aan de geestelijk
heid ter beslissing gelaten, en indien het bij adviseren
harerzijds bleef, dan waren ook de versterkte adviezen
toch wel zeer klemmend.
Bij de reformatorische christenen was de situatie ook
in zoverre anders, dat onder hen sinds eeuwen her
grote bevoegdheden te vinden waren bij het eigen
geweten. Meer dan bjj onze rooms-katholieken het ge
val was, moesten zij trachten met zich zelf, dat wil
zeggen: met hun geweten, in het reine te komen. Zy zyn
daarom meer de zelfdoeners geworden.
vei AT ZIEN WE nu? Dat, door welke oorzaken, ook
onder de rooms-katholieken het kerkelijke gezag
duidelijk is gaan veranderen. Het is zich veel meer
gaan terugtrekken op de geloofsbeleving-in-engere-zin,
en het spreekt heel wat minder zyn machtswoord op
allerlei levensterreinen.
Met andere woorden: de rooms-katholieken zyn mèt de
protestanten in de situatie komen te verkeren, dat zij
aan vryheid hebben gewonnen, ook in deze zin, dat ze
heel wat meer dan voorheen met eigen geweten en
rechtstreeks daarmee te rade moeten gaan.
De moeilijkheid nu is, dat dit proces zich namelyk laat
Is komen voltrekken, maar bovendien in een tijdsge
wricht waarin alles overrompelend snel gaat. Houd dat
als eenvoudig mens maar eens by.
yANDAAR AAN DE ENE kant een doorslaan van de
balans. De rooms-katholieke organisaties hebben
er hun problemen mee. De een na de ander heeft al in
de naamgeving de verwijzing naar een eigen levensbe
schouwing losgelaten. Zelf hebben die organisaties bo
vendien met ledenverlies te kampen; de aanvankelijke
binding bestaat immers niet meer. En een deel van de
rooms-katholieke pers geeft dagelyks onverbloemde be
wijzen van „in de vrijheid" te staan.
Aan de andere kant roept dit alles dan weer protesten
op, die overigens zwak klinken tegen het geweld waar
mee deze nieuwe geestelijke „emancipatie" doorzet.
Ook wat zich rondom een kwestie als het celibaat af
speelt is voor een belangrijk deel onder de noemer van
de emancipatie te brengen. Tenzij immers iets geacht
kan worden tot het wezenlijke van de eigen geloofsop
vattingen te vallen wordt het niet zonder meer aan
vaard. En tot dat wezenlijke kan de ongehuwde staat
van de geestelijke moeilijk worden gerekend. Het ligt
dan ook in de lyn dat het wordt aangevochten.
(SOK OP DIT PUNT is het emancipatie, maar dan van
en voor de landelijke kerk, die zich, even duide
lijk als bedachtzaam, opmaakt, in de grote en ruime
wereldkerk een eigen geluid te laten horen, met alle
risico van deswege te worden gekapitteld.
Het is een situatie waarin de reformatorische christen
op zyn minst met zyn rooms-katholieke medechristen
kan meevoelen. Méér niet overigens, want hij heeft
sinds eeuwen her voor zichzelf een andere werk- en
geloofssituatie verworven.
Ieder onzer behoort belangstellend te zijn, hoe zieh dit
alles onder onze rooms-katholieke landgenoten ook
buiten onze grenzen doen zich overigens vergelijkbare
verschijnselen voor zal ontwikkelen.
Men raakt ook meer en meer teruggeworpen op de
zekerheden van het eigen geweten, hoezeer de kerk daar
in het verleden ook een zwaar hoofd in had.
De instrumenten spelen er nu nog geducht door elkaar.
Ieder onzer mag benieuwd zyn, of het alsnog uitkristal
liseert tot een harmonieuze melodie. Waarvan intussen
al reeds lijkt vast te staan, dat die minder gregoriaans
zal klinken.
DIEMER
KLOOSTERZUSTER OVER OPEN BRIEF:
(Van onze kerkredactie)
DELFT Erg groot is het
aantal reacties, dat de vereniging
„Protestants Nederland" uit
rooms-katholieke kring ontvan
gen heeft naar aanleiding van
haar Open Brief. (Hierin sprak
de vereniging haar verontrusting
en medeleven uit over de ont
wikkelingen, die zich de laatste
tijd in de R.K. Kerk hebben
voorgedaan)
De reacties zijn voor het grootste
deel positief. Er waren zelfs pastoors,
die honderd exemplaren van de brief
ter verspreiding aanvroegen.
Een Brabantse pastoor schreef: „Ik
betuig u mijn oprechte dank voor uw
vrijmoedigheid en verontrusting. Heel
bijzonder voor de oprechte diepe
christelijke overtuiging, die uit uw
schrijven spreekt. Ook uw opvatting
over de moderne oecumene onder
schrijf ik: over de kern van de zaak
stappen ze heen."
In Amsterdam beval een pastoor de
brief in zijn preek aan. Een frater uit
Overijssel noemde de bezorgdheid en
de eerlijke bedoeling weldadig. Een
kloosterzuster uit Zwolle schreef:
„Het is zeer goed, dat anderen ons
eens op de vingers tikken. Jammer
dat zoiets maar zelden gebeurt."
T oenadering
Een KVP-Tweede-Kamerlid noemt
de brief „een hartverwarmend ap
pel". Een abt, die overigens kritiek
heeft, spreekt tocht van „uw mooie,
BIJ VERKOUDHEDEN
AMSTERDAM 13 tet>r. Contante
prijzen. Londen 8.73*i8.74H. New
York 3.633«—3.M. Montreal 3.3'
3.39,T.. Parijs 65.58—85.63. Brussel
7.32ta7.33, Franktort98.62'i,—98.67',j.
Stockholm 70.33—70.38. Zurich 84.65',
—84.70. Milaan 57.79 'i—57.84J. ko
penhagen 48.51 ',-18.564. Oslo 50.88-
10.93. Wenen 14.06',i—14.07',. Lissa
bon 12.97',i12.80',4.
waarlijk christelijke stuk" en van
„niets-verdoezelende oprechtheid, die
conditie is voor een goede verstand
houding en steeds groeiende toenade
ring."
Daartegenover staan dan enkele
negatieve commentaren, zoals (reeds
eerder door ons gesignaleerd) van het
Oecumenisch Aktiecentrum („door
publicatie juist op dit moment be
wijst PN, dat het andere dan oecu
menische oogmerken nastreeft") en
van een bedrijfsaalmoezenier, die het
sociologisch wilde beredeneren en
stelde, dat de predikanten „uit uw
kring" wel uit kleine dorpen afkom
stig zouden zijn en nog vastzitten aan
een agrarisch cultuurpatroon.
Naar Rome
„Protestants Nederland" kreeg
tenslotte ook brieven van rooms-ka
tholieken, die extra exemplaren aan
vroegen voor buitenlandse bisschoppen
en voor „geïnteresseerden in Rome..."
(Van een onzer redacteuren)
AMSTERDAM Waar
schijnlijk volgend jaar zal de
Nederlandse Bank nieuwe
bankbiljetten van honderd
gulden in omloop brengen.
Kenmerkend verschil met de
huidige biljetten is behalve de
kleur ook de plaatsing van het
cijfer 100 op de achterkant, in
twee diagonaal tegenover el
kaar gelegen hoeken.
Doel van de verandering is de bil
jetten ook in opgevouwen vorm dui
delijker herkenbaar te maken. Over
die onduidelijkheid heeft de Neder
landse vereniging van huisvrouwen
bij de bank geklaagd.
De biljetten van 25 en 100 gulden
lijken thans in opgevouwen staat te
veel op elkaar.
Dit zou met name komen doordat
zoals de foto laat zien het
honderd-gulden-biljet onvoldoende
voorzien zou zijn van het cijfer 100.
Zambia (5)
De heer A. Sandbergen spreekt over
een bevrijdingsbeweging", maar
hoeveel pas vrij geworden Afrikaanse
landen zijn door hun „vrijheid" beter
of gelukkiger geworden?
Hij verdedigt de Chinese lening,
maar hij vergeet dat China nooit geld
voorschiet als het er niet beter van
denkt te worden. De spoorlijn, waaro
ver hij het heeft, kost voorlopig 500
miljoen gulden en verder vele miljoe
nen voor wat er nog aan vastzit.
Er zijn echter duizenden Chinese
„deskundigen-' in Zambia gekomen,
terwijl algemeen békend is dat China
op het punt van spoorwegen aanleg
gen niet bepaald als zeer bekwaam
bekend staat. Men zou dan ook beter
van Chinese infiltratie kunnen spre
ken.
Den Haag Dr. F. C. Dominlcus
Zambia (6)
Naar aanleiding van uw artikel
(„Geen vrijheidsstrijders maar terro-
risten" mag ik er aan herinneren dat
i de mensen, die wij na 1945 in Indo
nesië ook als terroristen betitelden, nu
langzamerhand eveneens als vrijheids
strijders worden beschouwd.
Maar wij hadden destijds een blinde
vlek voor de noodzakelijke politieke j
en sociale ontwikkelingen, die ons j
verhinderde hen als zodanig te her- j
I kennen. Het is dezelfde blinde vlek.
die ons waarschijnlijk weer parten I
speelt in het geval-Zambia.
Triest dat het Westen er vaak zo
j laat achter komt, dat de strijd om I
volstrekt legitieme zaken gaat. Nog
triester is het dat christenen overal in
I de wereld communisten datgene laten
i opknappen, waar zij zelf in voorop
zouden moeten lopen: strijden voor
een wereld waar meer gerechtigheid
Rotterdam
C. Koudenburg
DEN HAAG Ten noorden van
het Kungej Alataugebergte ligt Alma
Ata, hoofdstad van de Sovjetrepu
bliek Kazakstan. „De vader van de
appels" (de letterlijke betekenis van
Alma Ata) heeft ruim 700.000 inwo
ners en is onder meer een universi
teit, een wetenschappelijke academie
en een vliegveld rijk. Naar de naast-
bijliggende Chinese grens reiken de
bergen tot 4951 meter en in dat ge
bied, op twintig kilometer van het
stadscentrum en meer dan 1600 meter
hoog ligt een van de meest befaamde
en tegelijkertijd ook geheimzinnige
ijsbanen ter wereld.
Tussen 1951 en 1963 werden er
maar liefst 31 wereldrecords verbe
terd. Boris Sjilkov, Dimitri Sakoe-
menko, Joeri Sergejev en Evgeni
Grisjin begonnen op de zogenoemde
Medeobaan hun schaatscarrière. Na
1963 werd het echter sleeds stiller
rond het ijswonder. Een vernieti
gende lawine veranderde de baan in
een troosteloze ruine. Maar men be
gon opnieuw. Een kloof in de bergen
werd afgedamd en de herstelde baan
kwam dit seizoen ineens weer in de
belangstelling door een andere lawi
ne, nu van wereldrecords op de korte
afstanden. Valeri Moeratov, Boris
Goeljajev, Tatjana Sidorova, Loed-
milla Fetsjina en ook de Zweed Hasse
Boerjes vestigden records, die nog er
kenning moeten vinden.
Voor het eerst in de historie heeft
een Nederlandse ploeg een bezoek
aan Alma Ata gebracht. Acht rijders
(Te Winkel, Beltman. Waanders,
Demkes, Pasman, Ten Hag, Van Gel
der en Hekman), trainer Peter
Schotting en ploegleider Henk Mus
hebben tien dagen op de Medeobaan
kunnen trainen en aan enkele wed
strijden meegedaan.
Niets mysterieus
Daardoor is het masker van ge
heimzinnigheid grotendeels afgeval
len. „Wij hebben niets mysterieus
kunnen ontdekken", zegt Henk Mus,
die vorige week met de ploeg op
Schiphol terugkeerde, „de Medeobaan
is in feite ontstaan uit een bergmeer-
tje. Aan een korte en een lange zijde
fungeert de berg als bescherming.
Een accommodatie is er nauwelijks.
Twee directiewagens vormen de
kleedkamers".
In de stad zelf zijn nog zes natuur-
ijsbanen. Ondergespoten voetbalvel
den staan ook ten dienste van het
publiek. Op 21 en 22 januari trokken
5 6000 mensen met bussen en taxi's
de bergen in om internationale wed
strijden bij te wonen. Daarbij was de
Russische aanmoedigingskreet „da-
wai" niet van de lucht. „In vijf uur
viel er toen zestig centimeter
sneeuw", aldus chef d'equipe Mus.
Hoe zijn de opvallende tijden, die
doorgaans op de Medeobaan worden
gemaakt, t€ verklaren? „Er is een ri
viertje dat glashelder water aanvoert.
Dat is een belangrijk punt. En verder
zijn de atmosferische omstandigheden
j erg gunstig. Tussen 11 uur 's morgens
en 3 uur 's middags is er geen wind.
Men wacht meestal met recordpogin
gen tot 12 uur, als de zon achter de
bergen is schuilgegaan. Een tijd on
der de veertig seconden op de 500
i meter is dan heel gewoon". De beste
j Nederlandse prestatie kwam op naam
van oud-kernploeglid Karei te Win
kel, die op de 1500 meter vijfde werd
in 2.06,3 en op de tien kilometer in
I 16.18,28 als vijfde eindigde. Gerard
Demkes werd op de 500 meter negen
de in J0,86 sec.
Kunstijsbaan
„In maart, als de dooi inzet, begint
men tiet de bouw van een overdekte
kunstijsbaan", weet de heer Mus nog
tc vermelden. „Men hoopt die vol
gend seizoen gereed te hebben, met
een tofschouwersaccommodatie."
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG De president van
de rechtbank besliste gisteren dat in
dit stadium het plegen van verder
overleg tussen de NV Lomefa te toen
Hoorn met de drie vakbonden in de
metaalindustrie noodzakelijk is om
dat alle mogelijkheden nog niet zijn
uitgeput.
De gedaagde vakbonden dienen
zich te onthouder van aansporing of
steun aan staking in het bedrijf van
Lomefa. Verder moeten ze de werk
nemers aan, manen het werk te her
vatten en moeten ze zich onthouden
van verdere instructies aan de sta-
kenden.
Dit alles op straffe van een j
dwangsom van 100.000 per dag.
DEN HAAG In verband met het i
Rotterdamse hoogovenprojekt zal de 1
bouw van de grote elektrische cen
trale op de Maasvlakte enige jaren
eerder gebeuren dan oorspronkelijk
het plan was, zo blijkt uit het ant- i
woord van minister mr. R. J. Nelissen
(economische zaken) op vragen uit de
Tweede Kamer.
Aanvankelijk was het de bedoeling
dat de eerste eenheid van deze een-
trale in 1977 zou gaan draaien.
De onrust in de RK Kerk is door
de tekenaar van de Toronto Star wel
heel beeldend via deze cartoon tot
uiting gebracht. Op het balkon van
het Vaticaan de paus, omringd door
hoogwaardigheidsbekleders en de
Zwitserse garde die morrende pries
ters weg trachten te jagen door vloei
stof (kokende olie? naar beneden te
gieten). Een kardinaal fluistert de
paus in het oor: „Alle wraak is ver
boden, maar als ze werkelijk een
slagveld willen, laat ze dan trou-
Voor het overige spreken
de borden voor zichzelf.
dus
nietvergeUn-.
FricoeUn
