Nood van vrouw: dokter - voor Wj maatstaf abortus BINNENHUIS70 WD: Geen gelijkberechtiging De politiek week in begon deze Rijswijk Zefel is zetel n as Rapport van psychiater Maatschappelijk probleem Beroep op kennis taboe Promoties MINISTER BEERNINK ZESTIG JAAR Bt mis februari *e">°sitie' ahoy •rotterdam noviteiten Partij bespeekl belast kapitaal NKV en NVV: Verwerp Loonwet 1970 ZATPRDAO 7 FEBRUARI 1970 craii aan. VOO he vai eria ïd t icial 'P di ings- pro- ge- rvai aH iiiek i ge be Zeer gehaast en niet bereid tot enig commentaar op de vraag wanneer hij naar Rome gaat, is kardinaal Alfrink gisteren van Schiphol naar Suriname vertrok ken. Hij zal daar morgen pater Aloys Zichem tot bisschop wijden. Gesprek Bonn-Warschau in maart voortgezet MOSKOU WARSCHAU De po- litieke besprekingen van west-Duits land met de Sowjetunie en Polen zijn gisteren onder strenge geheimhou ding voortgezet. De inleidende gesprekken met Po len werden gisteren afgerond. In een communiqué staat dat „ze op en za kelijk zijn gevoerd en hun nut hebben bewezen". In de tweede week van maart zullen zij worden voortgezet. Tegen de verwachting in zijn de voorbereidende besprekingen tussen Moskou en Bonn over nauwer sa mengaan in wetenschap en techniek gisteren niet beëindigd. Zij zijn van daag voortgezet. UTRECHT Een arts die krijgt te beslissen over een verzoek om abortus, dient zich hierbij te laten leiden door de werkelijke problemen van de vrouw. Is hij principieel tegen abortus, dan zal de arts duidelijk moeten maken dat hij het verzoek om persoonlijke redenen afwijst. Nu komt het vaak ten onrechte voor dat de medicus zich beroept op zijn kennis van de embryologie om de wouw van de voorgenomen abortus af te brengen. Dit is de strekking van het rapport dat een oommissie van de afdeling psychiatrie van de Nederlandse Ver eniging voor psychiatrie en neuro logie heeft samengesteld. Het rapport is bedoeld als 'bijdrage in de landelijke discussie over het abortusvraagstuk. De commissie be stond uit zes psychiaters onder voor zitterschap van dr. A. A. Fischer. NOODZAAK Men !kan zich afvragen, zo stelt de commissie, of het abortus-vraagstuk in wezen wel een medisch probleem is. „De indruk dat dit zo is, wordt gewékt en in stand gehouden door de omstandigheid dat tot nu toe aan art sen de beslissing toevalt of een abor tus zal worden uitgevoerd". Het is de vraag hoe lang deze op vatting nog stand zal houden als bij voorbeeld een „abortuspil'' wordt uit gevonden die dte noodzaak, een medi cus bij abortus te betrekken, zou be perken tot die gevallen, waarin scha de voor de gezondheid dreigt. WAARDERING Volgens de commissie gaat het bij het abortusvraagstuk in feite om een maatschappelijk probleem met sterk subjectieve knelpunten; om een waarderingsprobleem dat men pro beert te objectiveren met argumenten van wetenschappelijke en ethisch- -godsdienstige aard, die een zeker ab soluut karakter schijnen te verlenen aan een in feite subjectief standpunt, en die dit standpunt moeten recht vaardigen. Als hij abortus toch de juiste oplos sing vindt, moet hij een emotioneel probleem van een objectief niet zieke vrouw, van wie ook niet te verwach ten is dat ze psychisch ziek zal wor den. in diagnostische termen „ver pakken". Hij mag niet zeggen dat het om een gezonde vrouw in menselijke misère gaat, aangezien dat voor de wet geen uitgangspunt is. Dus vallen er termen als „depressief" en „suicidaal". De ervaring van de commissieleden is, dat gezonde vrouwen de ingreep doorgaans zonder gevolgen onder gaan. En ook, dat het niet verrichten van abortus schadelijke gevolgen kan hebben: soms pogingen tot zelfmoord, veel vaker een beroep op een clan destiene aborteur of manipulaties met eigen, vaak gevaarlijke middelen. Het dilemma is, aldus de com missie, dat de maatschappij die ener zijds abortus niet geoorloofd acht, het anderzijds onmogelijk of zeer moei lijk maakt, een ongewenste zwanger schap uit te dragen en het kind groot te brengen. Men kan zonder meer stellen aldus de commissie, dat bij de grote meer derheid van de twintig- tot zes tigduizend vrouwen per jaar bij wie een abortus provocatus wordt uitge voerd, een geestelijke en maatschap pelijke nood bestaat voor de vrouw en de andere gezinsleden. Een nood die het rechtvaardigt te spreken van een ernstige belasting voor de geeste- 1 lijke volksgezondheid. |~\E regering overweegt omhoogtrekken van de „kies- drempel". Onder die drempel wordt verstaan het aantal stemmen dat een partij behoeft om een eerste zetel in de Kamer te krijgen. Bij een Kamer van hon derdvijftig leden is die situatie uiteraard eerder aan wezig dan bii een Kamer van honderd: onze Tweede Kamer telt thans, zoals bekend honderdvijftig leden. De gedachtengang die zulk een overweging van een hogere drempel ingeeft is, dat ons parlementaire stel sel niet bijster gediend is met een aantal kleine par tijen. Verhoging van de drempel betekent dan, dat een partij al dadelijk voor een bepaald aantal zetels de stemmen moet kunnen opbrengen. Wjj zyn over een dergelijk voorstel niet geestdriftig; integendeel, wij menen ertegen te moeten waarschu wen. Schijnbare winst zal hier in werkelijkheid verlies inhouden. Wat is het geval? "TEN parlement als het onze heeft onderscheidene functies. Het moet het volk vertegenwoordigen. Het heeft een aandeel in de wetgeving. Het oefent con trole uit op het regeringsbeleid. Echter, méér nog. Het behoort ook een bepaald regeringsbeleid te kunnen schragen: dat bedoelen we wanneer we in het parle ment regeringspartijen en oppositiepartijen onder scheiden. i- Daarnaast echter is het parlement een plaats om te getuigen van politieke gevoelens, te getuigen met na me ten overstaan van de overheid. Al deze elementen vindt men in het parlementaire stel sel terug. En niet straffeloos ziet men er een of meer van over het hoofd. Wij vrezen dat aan dit gevaar niet te ontkomen wie vóór verhoging van de kiesdrempel zijn. "Y/DOR alles is het parlement volksvertegenwoordi ging. Het is de wil van het volk. dat haar verte genwoordiging zus of zo Is samengesteld. Men moet dat volk daarin ook vrij laten. Men moet het geen regels gaan aanleggen. Wie dat doet. doet tekort aan de rech ten van het volk. Maar. zeggen anderen, moet men het volk niet in be scherming nemen tegen het gevaar van een al te gro te versplintering? Zulk een redenering klinkt ons altijd als „paternalistisch" in de oren. Kiesrecht veronderstelt terecht een zekere mate van volwassenheid. Dat houdt in: „aanspreekbaarheid" van het volk, óók ten aanzien van gevaarlijke versplinte ring. Die aanspreekbaarheid op dit punt behoort te worden beoefend mede door de pers. Maar dat is geheel iets anders dan, bijvoorbeeld door middel van de wet, in een bepaalde algemene situatie in te grijpen. Wij achten dat behalve onjuist trouwens ook onnodig. jV/IEN zegt zo gemakkelijk: er zijn teveel fracties in de Kamer. Wjj geven graag toe: cr zjjn veel, en naar ons persoonlijk oordeel ook tè veel. Maar het kiezende volk heeft het zo gewild. En dat volk vindt blijkbaar, dat er toch niet teveel zijn. Maar, oppert men, komt op deze wijze de „werkbaar heid" van het parlement niet in hot gedrang? Dan kan toegegeven worden, dal de werkbaarheid van het stel sel natuurlijk niet door een schijnbare overdaad-aan- partijen wordt bevorderd. En ook op dit punt kan de reeds vermelde „aanspreekbaarheid" stellig worden beoefend. Alweer echter geen reden om op het kiesrecht beper kingen te gaan toepassen. Die werkbaarheid kan trou wens nog wel zo zeer door grote of grotere partijen in gevaar worden gebracht. Bijvoorbeeld wanneer ze halsstarrig blijven weigeren om samen met andere par tijen een regering te vormen. 1AE stelling ware te verdedigen dat elk volk de wij ze van vertegenwoordiging heeft die bij dit volk past. Welnu, dan weten we hoezeer ons volk geschakeerd is naar levens- en maatschappijbeschouwing. We ple gen als volk ook de politiek ernstig te nemen en daar in onze overtuiging te laten doorklinken. Dat heeft dan zijn gevolgen voor onze partijpolitieke opstelling. Het is dan in het geheel niet onmogelijk dat een kleine partij een markante partij is, ook naar stabiliteit ty pisch passend in ons volksgeheel. We kennen er allen wel enkele van. Moeten zij verdwijnen? Het lijkt mij t« oppervlakkig geredeneerd. Natuurlijk kan men zich binnen ditzelfde stelsel ook de mogelijkheid indenken van politieke avonturiers. De ervaring leert intussen, dat hun verschijning op het politieke toneel veelal van bijgaande aard is. Daartegenover hebben wij respect voor de toewijding waarmee, naar de ervaring leert, ook kleinere partijen zich van hun politieke taak kunnen kwijten. U'EN kleine partij kan tot een grotere uitgroeien. Opk de grotere partijen van vandaag zijn destijds klein begonnen. Wie onzer zal niet met eerbied terugdenken aan de eenzame strijd, door een man als Groen van Prinstercr in onze eigen volksvertegenwoordiging gestreden? Wa re hem de mogelijkheid lot het lidmaatschap niet ge geven geweest, het zou een verarming hebben betekent in onze politieke geschiedenis. Heeft ons systeem bepaalde bezwaren? Men neme ze op de koop toe. Bij het vele onmiskenbaar goede im mers dat het in niet mindere mate bevat. Onze volksvertegenwoordiging biyve een zo betrouw baar mogelijke afspiegeling; mag men binnen een ge zonde democratie minder verlangen? DIEMER DELFT De heer A. J. Berkhout, elektrotechnisch ingenieur, is aan de Technische Hogeschool met lof gepro moveerd op het proefschrift „Mini mum phase in sampled-signal theo ry". Promotor was prof. ir. B. P. h. ,„Qi ic. Veltman. De heer Berkhout is werk- S? ".t stendpunt we' 2aam de geo£ysische research bIj Shell Research te Rijswijk. Eveneens aan de TH promoveerde de heer O. M. Trommelen, natuur kundig ingenieur en wel op „Physi cal aspects of scraped surface heat exchangers." Promotors waren prof, dr. ir. W. J. Beek en prof. dr. ir. N. wordt, volgens de commissie bewezen door het feit dat talrijke artsen de abortus-provocatus zonder meer als een moord beschouwen, terwijl daar naast grote groepen medici de abor tus, ook „op verzoek", volledig aan vaarden. •both, chr. rver- n hei twef raait eldd< is 40- heé 2 ka' 1604 intert roem Geloofwaardigheid De werkgroep, die voor de a.r.-par tijconferentie een studie maakte over de defensieproblematiek zegt over het gebruik van nucleaire middelen, dat deze voor oorlogsvoering onaanvaard baar zijn. Dat is een uitspraak waar weblij mee mogen zijn. Diezelfde werkgroep stelt dan echter dat die nucleaire middelen als oorlogs- voorkomend middel op dit moment funktioneel .zijn. Nu sla je toch de handen ineen van verbazing, want hoe zijn deze twee uitspraken met elkaar te rijmen! Het machtsevenwicht, de balans van de afschrikking, is gebaseerd op de wetenschap dat beide partijen aan NBC-wapens voldoende middelen voorradig hebben om de andere vele malen volledig weg te vagén. Wanneer één van de beide partijen op haar ra darschermen de aanvallende interkon- tinentale raketten met nucleaire kop pen van de ander zal waarnemen, zal ze zelf ook de rode knop indrukken. In ons geval zullen onze raketten nog on derweg zijn, wanneer we zelf reeds veranderd zullen zijn in radioaktieve as. De „balance of deterrence" berust op het duivelse principe van de wraak, de vergelding. Zelf zullen we van zo:n aktie geen enkel nut meer ondervin den. Elke partij weet dus dat, wanneer zij naar het nucleaire wapen grijpt (hetzelfde geldt uiteraard voor het chemische en bacteriologische wapen;», zij daarmee tevens haar eigen dood vonnis ondertekent. Nu zegt de a.r. werkgroep tegen het Oostblok: „Wat jullie ons ook aandoen, een bezetting of zelfs totale vernieti ging, wij als christenen weten dat de Heer ons hét gebruik van deze misda dige middelen verboden heeft en we verzekeren jullie dat wij ze dan ook nooit zullen gebruiken." Dat is een duidelijke uitspraak en daar mogen we ons als medechristenen zeer over verheugen. Wij zullen ze nooit gebruiken. Welnu, dan was toch te verwachten dat we dan ook die middelen, die nu in de ..balance of deterrence" geen en kel nut meer hebben, zo gauw moge lijk zouden willen opruimen! Pas dan weet de andere partij dat het geen loze woorden zijn maar dat het ons ernst is! „Nee", zegt de werkgroep uit de ARP. „deze middelen zijn welis waar voor ons als christen onaan vaardbaar. maar als oorlogsvoorko- mend middel zijn ze nog wél funk tioneel." De vraag die we nu aan deze werk groep willen stellen is. waaruit die iunktie dan wel zou bestaan en of ze met meent dat met dit soort uitspra ken de geloofwaardigheid in christe lijke politiek opnieuw een deuk gekre gen heeft. Haag W. ten Haaf NOOD De nood waarin de vrouw die om abortus vraagt, verkeert is meestal zeer groot, terwijl de mogelijkheden om haar te helpen beperkt zijn. De psychiater kan evenals de huisarts zelden een duidelijk ziektekundig motief aangeven om een zwanger schap te beëindigen. (Van onze parlementsredaktie) Den haag in het politiek ge woel rondom het Haagse Binnenhof kan de mens, die in dit bedrijf moet werken en er van leven, veel overko- W. F. Kossen. De heer Trommelen men. Staatssecreta- werkt bij Unilever Vlaardingen als research laborant. LEIDEN Aan de Leidse Univer siteit is mejuffrouw C. A. de Meij uit Wassenaar gepromoveerd tot doctor in de wiskunde en natuurweten schappen op het proefschrift „Reac ties van difenyl met chloor." Promo tor was prof. dr E. C. Kooyman. 4e internationale beurs voor woninginrichting i 12.000 m7 woon-ideeën i tentoonstelling 'kinderen wonen' i de keuken van de toekomst ui III iu IUUI UUI -parodie-meubelen' dagelijks:11-17 en19-22.30 u. zondags12-18u. ris dr. Grapperhaus bijvoorbeeld zag vorige maand da gen achtereen zijn naam met grote letters op de eerste pagina van de kranten staan, ter wijl hij niet de minste moeite hoefde te doen voor deze publiciteit. Hij immers zou de nieuwe minister van economische zaken worden. Een ander rent het vuur uit zijn sloffen voor enkele regeltjes in de krant, maar dr. Grapperhaus was goed voor de vetste koppen. Maar niet goed genoeg voor het minister- j schap voor economische zaken. Dat vonden tenminste de protestants- christelijke fractieleiders. En daarzat dan deze week dr. Grapperhaus nog als staatssecretaris van financiën, vooral de fiscale aan- j gelegenheden behartigend, in de Tweede Kamer achter de regeringsta fel. Hij was de man met een recent stukje persoonlijke parlementaire ge- j scbiedenis achter de rug. Links van hem hielden de confessionele fracties zich op. Nee, als bewindsman laat je niets i merken. Ook al ben je wat impulsief van aard. Alleen toen hij had opge- j somd hoeveel aan de BTW-voorlich- ting was gedaan (de stapel papier Minister Beernink jarig was 22 Eifeltorens hoog) liet hij, lich telijk in de links-confessionele rich ting buigend een hartgrondig ,.Oh' horen. Het kwam diep weg. Staatssecretaris Grapperhaus is enigszins dik. Drs. Schmelzer moet hem kort na de benoeming van mr. Nelissen tot minister van economi sche zaken bedankt hebben voor zijn sportieve houding. Het verhaal gaat. dal dr. Grapperhaus antwoordde: Wat sportief, jullie hebben me als een baksteen laten vallen D tweede met een persoon- !i.ike parlementaire geschiedenis, die deze week, zij het niet officieel, even naar voren trad, was mr. Nelissen. Zo gaat het dan. Je ontmoet het Kamerlid Nelissen en korte tijd later (Van onze parlementsredactie) DEN haag Vandaag kwam de partijraad van de VVD in Utrecht bijeen om enkele re soluties te bespreken, die de so ciaal-economische commissie van de partij heeft opgesteld. De re soluties gaan over het rapport van de Sociaal-economische raad over de structuur van de onder neming en de Wet op de onder nemingsraden. De VVD kan zich Li grote lijnen wel verenigen met het rapport van de SER. Maar de VVD-commissie wijst het idee van de hand dat de factoren kapitaal en arbeid binnen de onder neming gelijk kunnen worden ge steld, wat bij voorbeeld de vakbon den in hun uitleg van het SER-rap- port zeggen. Beide zijn van essentieel bel ng. vindt de VVD, maar er is geen enkele aanleiding tot een gelijkberechtiging, die zou moeten uitmonden in paritair samengestelde bestuurscolleges. Niet een tegenstelling tussen kapitaal en arbeid, maar het ondeelbaar belang van de onderneming als geheel moet vooropstaan. Bij een nieuwe regeling van het ondernemingsrecht mag dan ook geen sprake zijn van een gelijk schakeling van bevoegdheden van de algemene vergadering van aandeel houders en van de ondernemingsraad. Het eerste college is financieel voor de onderneming verantwoordelijk, de ondernemingsraad heeft bepaalde be voegdheden op het sociale terrein. Uitdrukkelijk stelt de VVD, dat de aandeelhouders wel moeten kunnen beslissen over de winstdeling. In de nieuwe regeling van commissarisbe noemingen ziet de VVD het gevaar dat bij voorbeeld het KW en socia listische politici deze regeling gaan gebruiken als uitgangspunt voor een nieuwe maatschappijstructuur. De partij wijst elk binnenhalen van groepsbelangen in de raad van com missarissen van de hónd. sta je tegenover minister Nelissen. Dat kan gebeuren. Maar het verras sende was, dat Nelissen de indruk maakte al jaren minister te zijn met zijn rustig en verzekerd gepraat over de nieuwe betrekking. Over zon hernieuwde kennisma king is niet. veel te vertellen. Ik kan doorgeven, dat de nieuwe minister van economische zaken zelfs een béétje inflatie erg vindt: dat hij er wel aan heeft moeten wennen, dat sommige dingen, in de ambtelijke we reld ;angzamwr wo4den afgehandeld ..Het kan geloof ik niet anders") en dat hij in de nieuwe ministeriële we reld nog duidelijk de sporen ren een aktief Kamerlid, een zekere Nelissen heeft aangetroffen. Een hoge ambtenaar van een ander departement, schreef op een brief van dit Kamerlid: Is minister geworden. Afleggen maar. Nee. was de reactie van' de minister, dat antwoord moet ik hebben. Zo is liij. Geen gewichtig, maar ge woon gepraat. Een voorbeeld van een verjongd bewind. „Zeggen jullie "u eens, hoe je een prijsbeleid zou voe ren", vroeg hij. Ja, dan kan er een interessant gesprek volgen. NOG een man met een recent verleden is minister Witteveen van financiën. Hem wordt de laatste tijd verweten, dal hij te zwaar het. stem pel van de VVD op het kabinet zet. hij zou zeer streng zijn voor zijn col lega-ministers en streng toezien op de stijging van de overheidsuitgaven. A. R.-Kamerlid G. A. Kieft vroeg de minister deze week bij de behan deling van de begroting van financiën of hij de rem had aangetrokken en zijn collega's had bericht, dat zij voor volgend jaar aan uitgaven geen zes- procent, maar slechts vier procent meer mochten begroten. Niets van waar. zei de minister. Maar later gaf hij toch toe, dat er geremd wordt en de uitgaven in geen geval met zes procent mogen stijgen. Een ander interessant vraagje van de heer Kiefl was. hoe het gat van het tekort aan BTW-opbrengst was dicht gemaakt. Inflatoir? Zo werd er in de Tweede Kamer gemorreld aan de hechte facade, die de minister had opgebouwd. Men kwam er niet door heen. In een zijzaaltje van het Eindho- vense Esplanade zou het vorige week vrijdag gebeuren: de presentatie van een nieuwe socialistische partij in Nederland. Hel. was een afsplitsing van de PvdA in de vorm van een Nieuw Rechts". Het bleek allemaal mee te vallen. Voorlopig wenste men de aktiviteiten beperkt te houden tot Eindhoven. Toch komt 7.0'n afsplitsing in het land hard aan. Want overal rommelt het in de PvdA. Het Groningse congres begint na te werken. Zo'n partij kan niet meedoen aan een regering, heeft drs. Schmelzer ge zegd. Het zal wel waar zijn. Maar dan wordt het steeds moeilijker met de regeerbaarheid van het lieve land. Want het borrelt in de meeste par tijen. Overal heeft men te doen met de drang naar de vernieuwing en de soms felle reaktie daarop. Verder is daar het verschil tussen de generaties. Dat speelt een belang rijke rol bij het gesprek over de kan didaten voor de gemeenteraadsver kiezingen. Volgend jaar heeft men met dit probleem landelijk in de par tijen te maken. De PvdA maakt een moeilijk groei proces door. Dat kan heel lastig zijn. Maar achter blijven in een groei is niet best. Dus geen verheugenis in de moei lijkheden van de ander, maar ern stige bezinning in eigen kring om bij de tijd te blijven. De ARP doet dat volgende week vrijdag en zaterdag in Utrecht. Het wordt een brainstor ming. Als het gestorm over is. denkt men zaterdagmiddag de ogen uit te wrij ven" en wordt haastig hetresultaat van de botsing van de gedachten ge registreerd. Dat wordt dan belangrijk materiaal voor het eigen program. In ernst, het lijkt me een goed ex periment er met z'n allen eens flink tegenaan te gaan. Dan verdwijnt, als radicaal zijnde, van zelf de behoefte om elders nog eens te gaan vergade- Deze politieke week is toch wei goed en harmonieus begonnen. Er gens in Rijswijk, waar minister Beernink van binnenlandse zaken maandag een ontvangst hield, omdat hij die dag zestig jaar was geworden. Het was, zoals dat heet een onge dwongen samenzijn "met mensen uit allerlei kring, waarin minister Beer nink zich heeft bewogen en nog be weegt. Van hoog tot laag heeft men de jarige gefeliciteerd en de sfeer was zo hartelijk, dat toen premier De Jong enkele vriendelijke woorden speechte, enkele ambtenaren „harder" riepen. Goed geraden, dr. Grapper haus was er ook, en minister Ne lissen, de nieuwe minister van economische zaken en de afge treden minister van economische zaken, mr. L. de Block eveneens. Daar rond de jarige was alles vergeven en vergeten. BERT DE JONG Staatssecretaris Grapperhaus ah een baksteen UTRECHT Het NW en het NKV hebben in een adres aan de Eerste-Kamerleden erop aangedron gen de ontwerp-Loonwet van minis ter Roolvink, die de komende week wordt behandeld, te verwerpen. Ook aan de Tweede Kamer, die de Loon wet al heeft aangenomen, waren der-* gelijke brieven gezonden. De vakbonden verklaren dat zij als de wet in zijn huidige vorm tot stand komt. niet kunnen deelnemen aan overleg op centraal niveau waaraan de regering normen zal kunnen ont lenen tot ingrijpen in afzonderlijke contracten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1970 | | pagina 5