JENEVERSTOKERS SAMEN
PvdA wil alleen maar
een volksverzekering
Rijkspostspaarbank
rente tot 7%
Meer sta-caravans op
komende RAI-sliow
Duits chemisch bedrijf
vergiftigde de Rijn
Strijd tegen witte jenever
Nu een van de grootste
Motie D'66 over
vervuiling Rijn
Dit jaar doorlichting
van deze bedrijfstak
Partijbestuur legt socialisatie' uit
Snelle verlichting
van pijn in spieren
en gewrichten
Ir. Knottnerus
kritisch over
publikaties
5
WOENSDAG 4 FEBRUARI 1970
SAMENWERKING NOODZAKELIJK
De opmars van de witte jenever" en de toenemende invoer
van buitenlandse dranken heeft vier drankreuzen genoopt tot
samenwerking. Hiermee worden ze samen een van de grootste op
de binnenlandse markt.
(Van onze parlementsredaetie)
DEN HAAG Dr. J. Imkamp van
D'66 heeft met de bedoeling de
staatssecretaris op internationaal ter
rein een steuntje in de rug te geven,
gisteravond in de Tweede Kamer een
motie ingediend over de vervuiling
van de Rijn.
In deze motie wordt geconstateerd,
dat de Rijnoeverstaten. die de rivier
het meëst vervuilen, weigeren aan
een oplossing mee te werken.
Aan de regering wordt gevraagd
het probleem met voorrang in de
EEG aan de orde te stellen en zo
nodig politieke druk uit te oefenen.
Staatssecretaris Kruisinga had
geen bezwaar legen deze motie, die
hij overigens „overbodig" noemde,
want het probleem was al besproken
in EEG-verband.
(Van een onzei
■en)
AMSTERDAM Vier drankconcerns gaan hun krachten bunde
len in de strijd tegen de „witte jenever". Coebergh (Schiedam),
Heineken (Amsterdam), de Koninklijke Gist- en Spiritusfabrieken
(Delfl) en de Zuid-Nederlandse Spiritusfabrieken (Bergen op Zoom)
gaan nauwer samenwerken om in de verslechterde marktsituatie
sterker te staan.
landse markt telt nog rond 100 onaf
hankelijke distilleerderijen en
gaat met een personeelsbestand van
zeshonderd man aan het gezamenlijke
project werken.
Het zijn vooral de ontwikkelingen
van de iaatste jaren geweest, die de
doorslag hebben gegeven voor de
fusiebesprekingen. De opmars van de
„witte jenever" begon bijna gelijktij
dig met de verhoogde import van
buitenlands gedistilleerd. Dat laatste
was mogelijk als gevolg van een
De meest bekende merken van
deze bedrijven zijn:
Coebergh: Hoppe, Coebergh-bessen
en Hulstkamp.
de Koninklijke Gist- en Spiritus:
Rvnbende. Catz en Sappemeer
en de Zuid-Nederlandse Spiritus
fabrieken: Mops en Henkes.
De nieuwe constellatie (Heineken
brengt met zijn ruime café-restau-
rantbezit vooral naam en relatie in)
wordt een van de grootste die in
Nederland werkzaam is de binnen-
I wetswijziging waardoor ook niet-
officiële importeurs buitenlands ge
destilleerd konden gaan invoeren. De
prijzen kwamen in beweging en on-
dergingen forse dalingen, met name
de buitenlandse merken.
Meer veranderingen
1 De merkloze jenever veroveroe in-
I tussen een flink aandeel op de markt,
I op het ogenblik waarschijnlijk lussen
de 20 en 25 procent,
j Een andere factor die de situatie i
ongunstig beïnvloedde, was het ver
schijnen op de Nederlandse markt
I van o.a. het Britse drankenconcern
Allied Breweries, dat de bier
brouwerijen De Drie Hoefijzers en
Oranjeboom overnam.
1 De combinatie van deze factoren
heeft de betrokken distilleerderijen j
doen besluiten een deel van hun zelf-
j standigheid prijs te geven, omdat i
I zo heet het in een verklaring voor i
de continuïteit van de bedrijfstak de j
j vorming van grotere eenheden nood-
zakelijk is.
Hel wordt niet uitgesloten geacht,
dat zich in deze bedrijfstak de
komende jaren meer veranderingen
j zullen voltrekken. De meeste Neder
landse distilleerderijen schijnen te
klein om aan de stijgende concurren
tie weerstand te bieden.
Bij het Produktschap voor Gedes
tilleerd zijn zo'n 200 distillateurs in
geschreven. Hiervan zijn er een hon
derd georganiseerd in de Vereniging
van distillateurs en likeurstokerijen.
De overige vinden zich waarschijnlijk j
te klein om van deze organisatie lid
te worden.
De komst van de ..witte jenever"
heeft ook gevolgen gehad voor de
groothandel. Hel komt steeds meer
voor dat fabrieken rechtstreeks aan
de slijters leveren. Een onderzoek
naar de structuur in .deze bedrijfs-
tak wordt nog deze zomer afgesloten.
Bij de fusie zijn o.a. de volgende
merken en fabrieken betrokken: Hop
pe (van Coebergh en Heineken sa
men). Hulstkamp, Van Schaik te Rot
terdam. Meder (alle van Coebergh):
moutwijnfabriek Hollandia II in
Schiedam, Woldring en Idema te Gro
ningen, samenwerkende noordelijke
distilleerderijen te Leeuwarden, G. de
Wind te Franeker, De Vlijt te Sappe
meer. Boll en Dunlop te Schiedam en
Simon Rijnbende te Schiedam (alle
van Gist- en Spiritus), Henkes (en
Wijers) te Hendrik Ido Ambacht en
De Papegaai in Delft (Zuid-Neder- j
landse spiritusfabrieken, die weer
eigendom zijn van de Centrale Sui-
ker Maatschappij en de Suiker Unie). 1
Er zijn 2300 vestigingen. Op de postkantoren kunt u
de hele dag terecht. Een aantal daarvan is zelfs ook op vrijdagavond
of de plaatselijke koopavond geopend.
Voor de postagentschappen gelden aparte openingstijden.
Congresleden in VS
willen toespraak
(Van onze parlementsredaetie)
DEN HAAG Het bestuur van de Partij van de Arbeid legt
de resoluties van het Groningse congres over de socialisatie van de
gezondheidszorg zó uit. dat men alleen maar een volksverzekering
wil.
Drs. A. D. W. Tilanus van de CHU
gelukte het gisteren tijdens het debat
9 I over de begroting van volksgezond-
Pompidou boycotten heid deze opvallende verklaring los te
Vanaf morgen kan men in het Amsterdamse RAI-gebonw zich verlustigen de liefhebbers althans aan
een keur van ultramoderne bedrijfswagens, die veelal een maximum aan doelmatigheid bezitten, met de
nodige comfort en vormgeving.
Maar om te tonen dat onze vaderen hel toch ook niet zo gek deden met hun rollend materieelhier een
prachtig gerestaureerde vrachtwagen uit 1907, een romantische terugblik op een periode waarin hel niet zo
op efficiency aankwam.
WASHINGTON Vier democra
tische leden van het Amerikaanse
Congres zijn een actie begonnen om
hun collega's ertoe te krijgên de
toespraak te boycotten, die president
Pompidou van Frankrijk later deze
maand voor een verenigde vergade
ring van het Amerikaanse parlement
zal houden.
Zij willen daarmee protesteren
tegen de Franse politiek ten aanzien
van het Nabije Oosten. President
Pompidou arriveert 24 februari in de
VS voor een bezoek van zes dagen.
krijgen.
Hij vroeg de PvdA of nu alle wer
kers in de gezondheidszorg ambtenaar
moeten worden, of het de bedoeling
(Advertentie)
Stemmen
TTOE belangrijk zijn de verkiezin
gen van de Provinciale Staten
voor de landelijke politiek?
Vorige week kwam deze vraag ter
sprake in de Tweede Kamer. De li
berale fraktieleider Geertsema gaf I
een toelichting op zijn Rotterdamse
rede, waarin hij had gezinspeeld op
vervroegde verkiezingen.
Wanneer de Statenverkiezingen een
aanwijzing worden, dat de samen
stelling van de Tweede Kamer niet
meer klopt met de politieke verhou
dingen in het land, moet er iets ge
beuren, zo was de liberale redene
ring.
Opvallend was. dat dit betoog niet
direct is aangevallen. Fractieleider
Schmclzer van de KVP herinnerde er
weliswaar aan. dat in de eerste plaats
de Statenleden worden gekozen,
maar hij ontkende het landelijke as
pect van de verkiezingen niet. Wan
neer er echter iets als gevolg van de
uitslag van deze verkiezingen moet
gebeuren (Kamerontbinding bijvoor
beeld) kan dat alleen na een uit
spraak van dc Tweede Kamer.
Verder heeft fractieleider Biesheuvel
van de ARP meer dan eens gezegd,
dat een politiek alternatief nog altijd
verkiezingen zijn. En mr. Van Mierlo
heeft onlangs op een D "66-congres
deze verkiezingen voor zijn partij
van groot belang genoemd.
Zo wordt er met veel méér dan pro
vinciale belangstelling uitgekeken
naar de verkiezingen de volgende
maand. Duidelijke verschuivingen
zullen consequenties hebben.
Een moeilijkheid is: de provinciale
uitslagen nauwgezet in een landelijk
resultaat vertalen. De partijen doen
in verschillende combinaties aan dc
verkiezingen mee. Over de interpre
tatie van dc cijfers is veel discussie
mogelijk.
Maar dc partijen weten nu waar ze
aan toe zijn. De lijsten zijn gisteren
ingediend. De campagne is begonnen.
De pan-Afrikaanse conferentie van
kerken heeft een afdeling dienstbe
toon ingesteld. Ds Misaeri Kauma uit
Oeganda is benoemd tot secretaris
vluchtelingenzaken. Er komt nog een
secretaris ontwikkelingswerk.
(Van onze redacteur toerisme)
AMSTERDAM Caravans
j en tweewielers onder één dak i
j dit jaar: van 21 februari tot en j
I met 1 maart in de Amsterdamse
RAI, waar fabrikanten een keur
van produkten tentoonstellen
voor de geïnteresseerde vakan-
j tietrekker en voor degenen, die j
j voor zijn dagelijks vervoer op
brommer, motor of fiets stapt.
In de caravan-sector weerspiegelt
zich dc toenemende populariteit van
de kampeerwagen. In tien jaar tijd is
deze er volledig ingekomen, getuige
ook de cijfers: in 1960 waren Cr nog
ma*r 10.000 en vorig jaar werd de
100.000 al overschreden.
Fabrikanten ziin over die ontwik
keling dik tevreden. De verkonen na
men in die jaren toe van 2500 tot
20.000 vorig jaar. waarvan een toene- 1
mend deel wordt gevormd door staca- j
ravans: vorig jaar al 20 procent.
Een" andere belangrijke tendens is
de stijgende vraag naar goedkope
toercaravans voor de kleinere auto.
Beidp ontwikkelingen zijn op de ko
mende cara"-*an-RAI duidelijk merk
baar. Zo stóat er al een goedkope
toer-caravan van minder dan 2000
gulden, terwijl aan de andere kant
een luxe-sta-caravan met alles erop j
en eraan voor 20.090 gulden pronkt.
FIETS „IN"
Op de tweewieler-RAI is de grote
tendens van dit jaar de snel gestegen
populariteit van de fiets. Vorig jaar
werd een absoluut verkooprecord van
700.000 bereikt, waardoor het aantal
fietsen in ons land is toegenomen tot
niet minder dan 7 miljoen. Vooral de
(al of niet opvouwbare) mceneemfiets
blijkt het goed te doen en men vindt
er dan ook vele modellen van op de
RAI. Daarnaast zijn ook de sportfiet-
Bcn ruim vertegenwoordigd.
Wat de brommers betreft: ook in
i deze sector is dit jaar weer een
royaal aanbod. Fabrikanten doen al
les om een flink deel van de markt
(vorig jaar werden er 275.000 ver
kocht) in handen te krijgen in de'we
tenschap, dat deze zich de komende
jaren nog sterk zal uitbreiden. Nog
dit voorjaar wordt al de tweemiljoen-
1 ste brommer op de weg. verwacht.
HOBBY
Minder belangstelling is er voor de
motorfiets. Het aantal hiervan is
i sinds de oorlog van 130:000 teruggelo
pen tot 55.000. Maar bij de RAI tilt
men daaraan niet al te zwaar omdat
het legertje motorrijders van nu ech
te motorenthousiasten zijn. Geen
mensen, die hun motor als een ver- j
voermiddel beschouwep, maar als een
hobby-object.
De industrie heeft zich bij deze
tendens snel aangepast met het ge-
1 volg, dat er weer een flink aantal
zware motoren op de markt zijn: op j
de RAI o.m. een 750cc van Honda en 1
een motor met eenvermogen van niet
minder dan 88 Din-pk (prijs: ruim
11000 gulden).
De scooters zijn dit jaar helemaal
niet vertegenwoordigd. Dit vervoer- j
middel lijkt na zijn aanvankelijke
popularitiet door de opmars van de
auto zijn populariteit geheel te heb
ben verloren. Het vorig jaar werden j
er niet meer dan enkele honderden I
van verkocht en fabrikanten ver
wachten dan ook, dat het met de ver
koop spoedig geheel zal zijn afgelo
pen.
Dringt direct door tof aan
de haard van de pijn
OeiinialiMlie pijnen,, spil, zenuwpijnen,
verstuikingen, stijve nek en ledematen
niets v.erkt sneller, niets werkt aangenamer
Ier verlichting van pijn dan Aigesal-balscm.
Onmiddellijk in de Iniid doordringend, werkt
Algesal diep op de weefsels in lot aan de
haard van de pijn t zonder oppervlakkige
warmte-rnsatie of irritatie van de huid te
veroorzaken 1 en doorstraalt verlichtend
weefsels en spieren tot in de gewrichten.
Reumatische pijnen en stijfheid maken
spoedig plaats voor een durend gevoel van
verlichting en welbehagen.
Wacht niet tot de pijn uitbreekt! Zorgt
dat I' thuis altijd een tube Algesal bij de
hand hebt om zodra liet nodig is de pijn te
verlichten. ALGESAL bij alle apoth. en drog.
DEN HAAG De voorzitter van
het Landbouwschap, ir. C. S. Knott
nerus, heeft vandaag in de bestuurs- j
vergadering kritiek geuit op publik»-
ties als zou de EEG haar totale Voed-
selbehoefte veel goedkoper op de we
reldmarkt kunnen dekken.
„Het aankopen van voedsel voor
200 miljoen consumenten zou de prij
zen een geheel ander aanzien geven."
Hij vond de belangstelling van de
pers voor agrarische problemen wel
eens wat eenzijdig kritisch.
Overigens gaf de heer Knottnerus
toe dat de landbouwwereld de oor
zaak van het gebrek aan kennis over
de landbouwproblematiek bij zichzelf
moet zoeken. Het gaat voor velen om
ondoorzichtige en ingewikkelde za
ken. Het is dan ook niet zo verwon
derlijk dat er zo nu en dan een jour
nalist uitglijdt over onze boter".
is, dat bijvoorbeeld Philips-Dup'nar
en Organon en AKZO worden geam
puteerd. en tot staatsbedrijven omge
vormd en of ook tienduizenden be
stuursleden van ziekenhuizen, kruis-
gebouwen ontslagen worden omdat
deze zeer democratische instellingen
overheidsbedrijven worden.
Steeds antwoordde mr. Th. .T. A. M.
van Lier (soc.) met een duidelijk
„Neen", waarop drs. Tilanus vroeg
wat dan wel niet met het woord „so
cialisatie" wordt bedoeld.
Mr. Van Lier. bijgestaan door dr. J.
H. Lamberts, gaf toen de uitleg van
de volksverzekering.
Elastisch
Reactie van drs. Tilanus: Dat is wel
elastisch gedacht. Zo'n resolutie heeft
dus een uitvoerige toelichting nodig.
Dr. Lamberts: Een andere oplossing
dan een volksverzekering is toch niet
mogelijk.
Drs. Tilanus: Als u zo denkt, had u
de motie van het congres niet mogen
accepteren.
Dr. B. van der Lek van de PSP
leverde nog deze bijdrage aan dit de
bat: Het congres zal niet, gelukkig
zijn met uw uitleg.
De arts
Drs. Tilanus trok verder de aan
dacht met zijn betoog in de Tweede
Kamer over de plaats van de arts in
I de moderne samenleving.
Over dc arts ontstaat steeds meer
onbehagen. Een oorzaak is hel toe
nemen van dc medische-technische
macht van de arts en het afnemen
van zijn gezag.
De zeer vergaande ontwikkeling
maakt het mogelijk mensen in leven
te houden, die anders hadden moeten
•sterven. Zowel aan het begin als aan
het eind van het leven doen zich vra
gen voor, aldus drs. Tilanus. waarop
nog geen antwoord gegeven kan wor
den.
Onzekerheid
De nieuwe medische macht vraagt
een nieuwe medische ethiek, die een
einde zou kunnen maken aan de in
nerlijke onzekerheid van de arts.
Daarom vroeg drs. Tilanus de in
stelling van een commissie, die dit
probleem moet bestuderen. De arts,
zei hij nog. moet geen reperateur van
organen zijn. maar een dokter van
mensen.
Nederlands ondersoek wijst uit:
Een zeer hooggeleerd gezelschap
Bwas gistermiddag bijeen in de wo
ning van de Zwitserse ambassadeur
en mevrouw Caillat. Professoren van
alle universiteiten en technische ho
gescholen waren er en de minister
van Cultuur. Recreatie en Maat
schappelijk werk die. dat mogen we
niet vergeten, doctor in de chemie is.
Ook een gast. die men vrijwel
nooit op recepties ziet: mr. Marie-
Anne Tellegen, oud-directeur van
het Kabinet der Koningin.
Zij allen waren gekomen om het
plechtig ogenblik mee te maken, dat
prof. J. M. Bijvoet het eredoctoraat
van de Zwitserse Federale Polytech
nische Hogeschool te Zurich aange
boden kreeg.
De Rector magnificus was uit Zü-
rich naar Den Haag gekomen, omdat
prof. Bijvoet door ziekte niet op_ de
eigenlijke dag in Zwitserland had
kunnen zijn.
Hij nam de gelegenheid te baat
ook iets te vertellen over het univerr
sitaire leven van zijn hogeschool met
zesduizend studenten, onder wie een
vijftig Nederlanders. Geen bezet
Maagdenhuis daar. maar wel dis
cussie.
En een welhaast wetenschappelijk
gepland verzet. In Zwitserland
wordt een referendum gehouden
wanneer dertigduizend burgers dat
eisen. De studenten kregen het ver-
Stiidfnten
eiste aantal handtekeningen bijeer.
en het gevolg was. dat na een refe
rendum de wet op het universitaire
onderwijs buiten werking werd ge
steld. Er is nu een experimentele pe
riode van vijf jaar afgekondigd. De
rector was er duidelijk niet hele
maal gelukkig mee.
Het wordt er. zo zei hij. allemaal
niet gemakkelijker op. Een van zijn
bezwaren was. dat de vernieuwers
van het totaal slechts een klein ge
deelte uitmaken en de „zwijgende
meerderheid", de studerende studen
ten. er zich niet mee bemoeien.
Ander bezwaar van de inspraak
der studenten is, dat er bijna geen
liefhebbers meer zijn voor een pro
fessoraat. De openbare discussie over
kunde en persoon schrikt hen af.
Aan de Eidgenossige Hochschule II
(de Duits-Zwitserse naam van de
Hogeschool) is daarom een vertrou
wenscommissie van dertien afge
vaardigden van hoogleraren, weten
schappelijke medewerkers en stu- I
denten gevormd, die de kandidatuur
beoordeelt. Het benoemingsrecht ligt
in handen van de Federale Raad. het
comité van ministers, zou men kun-
nen zeggen.
Een rede. die aan de verzamelde I
hoogleraren stof tot gesprek genoeg
gaf.
Onbekommerd dartelden daartus
sen de kleinkinderen van de jonge I
eredoctor, prof. Bijvoet, die helemaal
officieel meetelden en zells plechtig
het gastenboek hadden getekend.
j (Van onze parlementsredaetie)
DEN HAAG Het Westduitse
chemische bedrijf Hoechst is voor een
belangrijk deel verantwoordelijk voor
de vergiftiging van de Rijn met de
gevaarlijke giftige afvalstof endosul-
fan. Een onderzoek, ingesteld doer
het Rijksinstituut voor de volksge
zondheid in samenwerking met het
Rijksinstituut voor zuivering van af
valwater en het Hygiëne Instituut van
de universiteit te Mainz heeft dit
uitgewezen.
Staatssecretaris dr. R. J. H. Krui-
singa deelde deze uitslag van het
j onderzoek gisteren in de Tweede Ka-
I mer mee.
Langs de gehele loop van de Rijn
van het Bodenmeer af tot Nijmegen
is het water onderzocht op het ge-
halte van endosulfan. Het bleek, dat
dit gehalte na de samenloop van Rijn
en Main plotseling ernstig steeg let
4,3 microgram per liter water. Bij
Nijmegen was dit gehalte nog 0,35
1 microgram per liter. De Westduitse
gezondheidsdienst is van deze vergif-
tiging op de hoogte gesteld.
I oordeel zal op de verpakking van de
zoetstof, die vrij beschikbaar blijft,
een waarschuwing worden gedrukt.
De staatssecretaris beloofde op
basis van de regionalisatie van de
volksgezondheid verder te werken
aan een nationaal plan. dat alles om
vat.
De bewindsman zei over het mis
bruik van drugs geen heksenjacht te
willen ontketenen. Aan de andere
kant wilde hij echter het gevaar niet
onderschatten.
Zoetstof
Uit het betoog van de staatssccre-
ris bleek verder, dat dc zoetstof voor
suikerzieken onder dc werking van
de wet op de geneesmiddelen zal wor
den gebracht. De bewindsman volgt
met deze maatregel het advies op van
de meerderheid van de gezondheids
raad over het probleem van de c.vrla-
maten.
Zoals bekend zouden stoffen, die
cyclamaten bevatten een oorzaak zijn
van kanker. Maar aangetoond is dit
niet.
In afwachting van een definitief
Dr. Walter Jakoby uit Miinchen heeft
enkele weken geleden de eerste
zenuw transplantatie verricht. Zenu
wen van een (onbekend gebleven)
donor werden ingevroren en later
gebruikt voor de operatie. Op de
foto dr. Jakoby. die met een team
de ingreep perfect uitvoerde.
