te
Azië zoekt
om bijbel
meuwe wegen
verspreiden
Elkaar
leren
met blijdschap
aanvaarden
Gelden hebben vaak hoog rendement
WARNER HUTCHINSON EVEN IN ONS LAND
Van kanselbijbel tot
cassettebijbel
i
Zendeling Kuyt doopt
147 papoea's
Een woord voor vandaag
Drie bijbels
per taal
ifJSSS SJJSJTLÊ- I doorgaans een geweldig rende-
moet de dialoog groeien en het be- ment dat ver boven het normale
wustzijn wat het betekent christen beleggingspercentage uitgaat,
te zijn.
BEROEPINGSWERK
Ds. Van der Jagt
overleden
ZATERDAG SI JANUARI 1970
De duivel laat Jezus niet met rust. Als de Heer geweigerd heeft zijn
eigen honger te bevredigen, als Hij geweigerd heeft het verlangen
naar aanbidding van de duivel te bevredigen, dan probeert de duivel
het nog eens. Weer laat Jezus zich meenemen, ditmaal naar het dak
van de tempel. En de duivel zegt: "Werp Uzelf dan van hier naar
beneden." Hij moet de zucht naar wonderen bevredigen.
Mflar de duivel probeert nu Christus te verleiden met Zijn woorden.
Waarop viel Christus steeds terug? Op de bijbel. Steeds antwoordde
Hij: "Er staat geschreven." En nu zegt de duivel: "Want er staat
geschreven: Aan zijn engelen zal Hij opdracht geven aangaande u
om u te behoeden, en: Op de handen zullen zij u dragen, opdat gij
uw voet niet aan een steen stoot.
Pas op voor. de duivel als hij het Woord Gods gaat verkondigen. Hij
is er niet te laag voor gezonken. Hij wil dat Woord ook wel naar
Zijn hand zetten. Nu staat Jezus schaakmat. En toch antwoordt Je
zus met een uitspraak van de bijbel: "Gij zult de Here uw God niet
verzoeken.Dat is het woord dat God zelf Israël toeriep vanaf de
berg Sinai'.
Jezus stelt zo aan de kaak dat er iets mis is met de bijbeltekst van
de duivel Ineens zien we dat het Woord van God niet iets magisch
is, geen bezweringsformule, waarmee je de duivel op de vlucht jaagt.
Het gaat niet om het citaat, maar ook om de vraag of het citaat
volledig is en past in de verdere openbaring van God Iedere uitleg
van de Schrift die in strijd is met een ander woord is een verkeerde
uitleg.
Wc lezen vandaag: Genesis 24:1-27
We lezen morgen: Genesis 24:28-49
(Van onze kerkredactie)
AMSTERDAM De jonge Amerikaan Warner Hutchinson
weet wat hem te doen staat. Als secretaris voor de bijbel
verspreiding in Azië en het gebied van de Stille Zuidzee moet
hij dit komend decennium de verkoopcijfers verveelvoudigen.
In het gebied dat onder zijn speciale zorg valt, woont bijna
de helft van de wereldbevolking, en slechts twee, hooguit drie
procent kan christen genoemd worden.
Verwacht wordt dat de bevolking
zich in de komende 25 a 30 jaar zal
verdubbelen. Het aantal christenen
zal sneller groeien tot ongeveer vier
procent van de bevolking, als de ver
wachtingen tenminste niet bedriegen.
Volwassenen in Pakistan leren
lezen. Voor de duizenden die
analfabeet-af zijn in Azië moe
ten nieuwe bijbelvertalingen
„voor beginners" komen.
(Van een onzer verslaggeefsters)
VOGELENZANG Pro
testanten vinden het nog tnoei-
lijk de mening te laten varen,
dat rooms-katholieken ondanks
hun pas ontdekte liefde voor de
Bijbel, deze ondergeschikt ma
ken aan de kerkelijke autoritei
ten.
Mejuffrouw dr. Maria Lücker,
rooms-katholiek en afkomstig uit
Duitsland, zei dit gisteren als een van
de spreeksters op de eerste dag van
de conferentie van de Europese afde
ling van de Wereldunie van de ka
tholieke vrouwenbeweging. Tot en
met 4 februari wordt deze studiecon
ferentie belegd in De Tiltenberg in
Vogelensang.
Gods Woord is belichaamd in het
Nieuwe Testament en wordt uitge
dragen in de prediking in de gemeen
te en de evangelisatie van de aposte
len. Hun boodschap was het prediken
van de blijdschap. Het Woord van
God is niet begonnen als een
geschreven, maar als een gesproken
woord.
Autoriteit
In de eerste kerken springt de bij
zondere positie van de apostelen
eruit, iets dat ook protestantse theo
logen inzien. Alles draait echter om
de kritieke vraag of de opvolgers van
de apostelen dezelfde autoriteit als
zij hebben.
Als antwoord zien wij hier de mo
gelijkheid niet langer de grens te
stellen bij de apostelen en hun opvol
gers, maar bij het hele volk van God.
In deze eeuw van volwassen leken
aan wie de missie der kerk is opge
dragen, in deze eeuw van kerkelijke
democratie doen nieuwe begrippen
opgeld, die een eind maken aan de
verschillende standpunten, die tot
conflicten hebben geleid.
Maar de katholieke kerk is nog
niet klaar om in haar gelederen de
kerken van de reformatie te verwel
komen. Het moet daarom de geza
menlijke taak van katholieken en
protestanten zijn op weg te gaan
naar een nieuwe katholieke dat i*
universele ke-'-
rijkste zijn. Ondertussen moeten wij
leren de waarheid bij elkaar te ont
dekken en met blijdschap te aan
vaarden. De Bijbel kan ons daarbij
helpen.
Mejuffrouw M. Vendrik, rooms-ka
tholiek en afkomstig uit Nederland,
sprak over de contacten met de
niet-christelijke gelovigen voor het
kerkelijk leven. Waarom de naam
niet-christelijke gelovigen niet posi
tiever uitgedrukt vroeg zij zich in
eerste instantie af.
Als opdracht in deze tijd zag zij
elkaar te ontdekken als mens, waar
mee wij de verantwoordelijkheid de
len om deze wereld bewoonbaar te
maken. Verder meende zij, dat reli
gieuze waarden moeten worden ont
dekt, die de ene godsdienst heeft en
die bij een ander misschien verloren
zijn gegaan.
Onwetend
verschillende Europese kerken ma
ken dit studiecongres mee, waar ook
Nederlandse protestantse spreeksters
het woord voeren.
Gisteren waren dat mevrouw ds.
Van Holk-Meijer (remonstrants) en
mevrouw Kloosterman-Fortgens,
oud-presidente van de Christen Jon
ge Vrouwen Federatie - YWCA.
Vorig jaar werden in dat gebied 26
miljoen bijbels en bijbelgedeelten
verspreid. Gezien de groei van de
laatste jaren zullen er aan het einde
van de jaren zeventig ongeveer 56
miljoen per jaar worden verspreid.
Warner Hutchinson zegt dat dit
aantal voor de Verenigde Bijbelge
nootschappen te enen male onaan
vaardbaar is. De verspreiding zal het
veelvoudige van dat aantal moeten
■bedragen.
Daarom is vorig jaar een plan op
gesteld om de distributie steric te
gaan stimuleren. Het streefgetal was
om in 1975 reeds 75 miljoen exempla
ren per jaar te verspreiden.
Zesjarenplan
Hutchinson is niet ontevreden over
het eerste jaar van zijn zesjarenplan.
Volgens de voorstellen had de bijbel
verspreiding in 1969 met 17 procent
moeten toenemen. De verkoopcijfers
van dat jaar zijn net gepubliceerd en
nu blijkt dat dit streefgetal met 0,4
procent is overschreden.
Maar zelfs deze nieuwe aantallen
bijbels vormen slechts een druppel op
een gloeiende plaat. Naar schatting is
in het gebied dat onder zijn verant
woordelijkheid valt nog ongeveer ze
ventig procent van de bevolking
praktisch analfabeet. De afzonder
lijke regeringen zullen geneigd zijtn
veel lagere percentages op te geven.
Maar lang niet iedereen die lezen en
schrijven geleerd heeft, hield zijn
kennis bij.
Bovendien zijn de meesten die
kunnen lezen en schrijven nooit ver
der gekomen dan de derde of de vier
de klas van de lagere school. Veel
bijbelvertalingen in Azië zijn echter
gericht op mensen met minstens een
middelbare schoolopleiding. Het ge
volg is dat deze bijbels precies even
onleesbaar zijn voor de meesten als
een oud-Nederlandse bijbel met zijn
wonderlijk'krullerige letters voor ons.
Oude culturen
Bovendien worstelt Azië op dit
punt nog met een ander probleem,
dat in Afrika nimmer gekend werd.
De zendelingen ontdekten in Afrika
een heel primitieve samenleving. In
vele Aziatische landen werden zij ge
confronteerd met. eeuwenoude cultu
ren. In vele talen bestond een uitge
breide klassieke literatuur.
De zendelingen sloten daar bij aan.
Zij vertaalden de bijbel in die oude
schrijftalen, die slechts door de elite
begrepen werden, terwijl het evange
lisatiewerk juist de armsten van de
armen won.
Vaak was hun kennis van de taal
net onvoldoende om helerrtaal aan te
sluiten. Dan bleef zo'n vertaling het
stempel dragen van de moedertaal
van zo'n zendeling. Dat maakt het le
zen en begrijpen er ook niet gemak
kelijker op. Maar zelfs als ze uitste
kende hulp hadden van taalkundigen
in het land was de vertaling nog
meer verwant met bij wijze van
spreken de taal van Vondel dan
van het dagblad.
Nieuwe vertalingen
Zo lang de armen analfabeet We
ven, was dat niet zo erg, maar nu
lezen en schrijven niet langer het
voorrecht is van een intellectuele bo
venlaag, wordt meer en meer de be
hoefte gevoeld aan andere vertalin
gen.
De nieuwe bijbelvertalingen zullen
gericht moeten zijn op mensen die
niet of weinig meer onderwijs geno
ten hebben dan lagere school. Ze zul
len gesteld moeten zijn in de taal van
•het gewone dagelijkse leven. Anders
zullen nooit de mensen buiten de ker
ken bereikt worden.
Merkwaardig genoeg stuitte dat
idee op meer verzet bij de protestan
ten dan bij de rooms-katholieken. De
laatsten hadden eigenlijk nog geen
ervaring met bijbelvertalingen in
stamtalen. De eersten hebben al vaak
tientallen jaren een eigen bijbel en
de traditie is ingeworteld dat het een
zwart boek moet zijn en een taal
moet spreken die uitreikt boven de
taal van iedere dajg.
Voor beginners
In Zuid-India heeft men deze te
genkanting bij de Tamulen echter
kunnen overwinnen door met nadruk
te stellen dat de nieuwe bijbelverta
lingen en uitgaven niet bestemd zijn
voor de Christenen maar als evangeli-
satiemiddel. Nu verschijnen in die
taal kleurrijke, aantrekkelijke uitga
ven, gedrukt in grote letters die het
lezen vergemakkelijken.
Dat deze vertalingen in de taal van
het dagelijks leven noodzakelijk zijn,
ontdekte men ook toen men speciale
bijbeluitgaven ging vervaardigen
voor de volwassenen die net analfa
beet af zijn. Dat konden geen hele
boeken zijn. Men moest volstaan met
'kleine uitgaven.
Maar in die talen waarin men al
leen beschikte over vertalingen geënt
op de klassieke literatuur, bleek het
vrijwel onmogelijk tot aanvaardbare
uitgaven te komen voor mensen die
pas kunnen lezen. De stap was te
groot. Dit blijkt wel mogelijk te zijn
met nieuwe vertalingen in de spreek
taal.
Cassettebijbels
Maar al deze vertalingen bereiken
nog niet de zeventig procent die in de
praktijk niet kan lezen of die hooguit
kan spellen. De bandrecorder heeft
vanuit Japan echter zijn zegetocht
gemaakt door heel Azië.
Op het ogenblik verschijnen in vele
Aziatische talen bandopnamen van
Vietnamese jongens torsen de bij
bel in hun taal. Het boek is niet
alleen zwaar, maar het is ook
zwaar van taal, omdat het aan
sluit bij de oude klassieke litera
tuur in plaats van bij de taal van
vandaag.
bijbelboeken in cassettes voor casset
terecorders. Daar blijkt een enorme
•belangstelling voor te bestaan. Vooral
in Vietnamese talen en in het Tai
worden deze cassettes veel verkocht.
Vaak echter blijken deze cassettes
te klein om een heel bijbelboek te
bevatten. Toen kwamen een paar bij
belgenootschappen in moeilijkheden,
omdat hun statuten bepaalden dat zij
alleen hele boeken mochten uitgeven.
De ervaring leert echter dat
een cassette met bijvoorbeeld de
gelijkenissen van Jezus heel ge
wild is en uitstekend verkoopt.
Het gevolg is dat veel bijbel
genootschappen zich meer gaan
richten op de behoefte die op een
gegeven ogenblik openbaar
wordt. Dan worden de statuten
aangepast. Dat wordt niet gedaan
uit gemakzucht, zegt Warner
Hutchinson, maar om nieuwe
mogelijkheden en technieken te
kunnen gebruiken, opdat zoveel
mogelijk mensen in aanraking
komen met de boodschap van
de bijbel.
(Van onze kerkredactie)
AMSTERDAM Jaren
lang is het grote doel van de
bijbelgenootschappen ge
weest de bijbel in iedere taal
te vertalen. Trots wordt dan
ook ieder jaar opnieuw ge
meld in hoeveel talen de
bijbel dan vertaald is.
Langzaam maar zeker be
gint echter een nieuwe over
tuiging veld te winnen. Dat
vertelde ons Warner Hut
chinson, de secretaris van de
Verenigde Bijbelgenootschap
pen voor Azië en de eilanden
van de Stille Zuidzee, inclu
sief Australië en Nieuw-
Guinea.
In sommige kleine talen wordt
wel gewerkt aan eenvoudige uit
gaven van enkele boeken, maar
niet langer geprobeerd de hele
bijbel in die taal over te zetten.
De jonge kinderen leren op
school al een andere taal die de
officiële is van him land. Hun
moedertaal zal over een generatie
uitgestorven zijn.
Steeds meer blijkt dat bepaalde
talen over zullen blijven, die in
landen of zelfs in delen van con
tinenten gesproken zullen wor
den. De ervaring leert nu dat we
met één bijbelvertaling in die
taal kunnen vostaan.
Warner Hutchinson meent dat
er in ieder geval een goede verta
ling moet zijn op niveau. Zij
moet zich niet bedienen van
theologisoh jargon en toch zo
goed mogelijk de woorden uit de
grondtaal overzetten in moderne
begrippen.
Maar de keiken moeten ook
beschikken over een vertaling,
waar zij mee de straat op kan
gaan, in de taal die op het
marktplein gesproken wordt. Het
moet een bijbel zijn in de trant
van de bijbel in het hedendaags
Nederlands, waarvan op het
ogenblik telkens een boek ver
schijnt.
Op basis van deze vertaling
kan dan' een „bijbel", maar
eigenlijk worden bijbelgedeelten
bedoeld, worden uitgegeven voor
mensen die net hebben leren le
zen.
Volgens Hutchinson is de tijd
van de speciale kanselbijbels met
hun kerktaal voorbij. Dat is een
ketterij die lang door de Ameri
kanen verkondigd is, zegt hij, en
die geleid heeft tot de Revised
Standard Version, een revisie,
modernisering van de oude King
James-vertaling. Eigenlijk is ook
onze Nieuwe Vertaling daar een
voorbeeld van, want de vertalers
van die uitgave hadden ook op
dracht zo nauw mogelijk aan te
sluiten bij de Statenvertaling.
Van dergelijke bijbels zegt Hut
chinson: Zo nooit meer.
LI
>nc
ad
elii
»U(
OUI
eg
:hr
ens
ïdt
In binnenlanden West-Irian
eel
k
'.ha
etl
(Van onze kerkredactie)
ABENAGO (West-Irian)
Ds. G. Kuyt, zendeling van de
Gereformeerde Gemeenten in de
binnenlanden van West-Irian,
heeft onlangs tijdens een byzon-
dere dienst 96 volwassenen en
51 kinderen gedoopt.
Daarmee is er een begin gekomen
van gemeentevorming in het gebied
van Abenago. Er zijn negen gemeen
ten aan het ontstaan. Deze gemeenten
staan op dezelfde grondslag als de
Gereformeerde Gemeenten in ons
land.
Zendingsdeputaten hebben, on
danks hun erkentelijkheid voor de
UTRECHT Wie
werkelijk offert voor het wereld-
diakonaat, of, wat men in
Utrecht ook graag wil: er een
gewoonte van wil maken perio
diek een vast bedrag voor dit
doel van zijn girorekening auto
matisch af te laten schrijven1),
want ontwikkelingshulp is
voortdurende hulp, moet één
ding goed weten: zijn geld heeft
:ondag bieden van Indonesië komen leerlin-
De kerken moeten meer geïnfor
meerd zijn over niet-christelijke
Dit gebeurde op verzoek van de
gereformeerde zending. Wat doet nu
het ziekenhuisbestuur als tegen
prestatie? Het zal aan een aantal on
vermogende patiënten kosteloze ver
zorging in het ziekenhuis geven.
Een ander voorbeeld. Kennies Mill
in Hongkong. De christelijke tehuizen
daar geven aan bijna driehonderd
kinderen nieuwe levenskansen. Dank
zij bijdragen van diakonieën en ge
meenteleden kunnen daarvan 224
kinderen voor „onze rekening" geno
men worden.
Hoe ervaren pupillen dat? Zij ne
men het „voor hun rekening nemen"
over. Heel wat jongelui die Rennies
Mill konden verlaten omdat ze een
zelfstandige werkkring vonden en in
hun onderhoud kunnen voorzien,
dragen spontaan mede in de kosten
van Rennies Mill bij. Alweer dus de
Mejuffrouw W. Kruyff aan het
werk met haar Javaanse leerlingen
laboranten in het christelijk Tjikini-
ziekenhuis te Djakarta.
Maar de katholieke kerk is nog
niet klaar om in haar gelederen de
kerken van de reformatie te verwel
komen. Het moet daarom de geza
menlijke taak van katholieken en
protestanten zijn op weg te gaan
naar een nieuwe katholieke, dat is
universele of algemene Kerk.
Dat moet niet een kerk zijn., waar
in .de wijn verwaterd is, maar een
waarin de uiterlijke vormen niet het
belangrijkste zijn. Ondertussen moe
ten wij leren de waarheid bij elkaar
te ontdekken en met blijdschap te
aanvaarden. De Bijbel kan ons daar
bij helpen.
Afgevaardigden van 32 organisaties
uit veertien landen en leden van
Blijdschap
Dat moet niet een kerk zijn. waar
in de wijn verwaterd is, maar waarin
uiterlijke vormen niet het belang- I
CHRIST. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Drogeham: B. Bijle-
veld te Bussum.
In de eerste plaats is er de factor
dat de overheid vaak een bedrag ver
dubbelt als er uit particuliere bron
zoveel is bijgedragen.
Interessanter is nog het vermenig
vuldigingseffect in de landen waar de
hulp voor bestemd is, zélf. In het
boekje „Helpen in de wereld van
1970", vanwege Werelddiako-
naatszondag speciaal uitgegeven door
het Algemeen Diakonaal Bureau in
Utrecht, zijn daar aardige voorbeel
den van te vinden. Tussen haken: dit
boekje dat een overzicht geeft van de
projecten, waaraan met name de Ge
reformeerde Kerken meewerken, is
te verkrijgen voor een gulden op giro
2211 ten name van het ADB.
Ter beschikking
Daar is bijvooroeeld mejuiirouw
W. Kruyff. die zoals dat dan officieel
en koeltjes heet „ter beschikking is
gesteld" van de Raad van Kerken in
Indonesië. Zij geeft aan medische la
boranten en aankomende krachten
les in het christelijk Tjikini-zieken-
huis te Djakarta. Ook uit andere ge-
vermenigvuldigingsfactor, die verder
als van nature al voor alle zg. struc
turele hulp geldt.
Omvormen
Op tal van andere prachtige projec
ten gaat het boekje in. Ja, het
schuwt zelfs niet om daarbij positief
in te haken op pogingen of bezinnin
gen die niets meer of minder dan
omvorming van de samenleving aan de
orde stellen.
Daarbij is te denken aan de scher
pe tegenstellingen tussen machtheb
bers en ontrechten in Latijns-Ameri-
ka, tussen raciale groepen overal ter
wereld. Maar ook aan de spanningen
tussen arme en rijke landen, waarbij
wij ten volle betrokken zijn.
Vanuit het werelddiakonaat wor
den namelijk projecten gesteund, die
de verzoening vanuit het Evangelie
willen bevorderen tussen steeds scher
per tegenover elkaar staande groepen
en volkeren. Als eerste hoewel
geen project in de gewone betekenis
van het woord kan daarvan wor
den genoemd het stimuleren van de
bezinning over deze problemen in ei
gen land.
Dialoog
Daarnaast zi.in er instituten bin
nen en buiten Zuid-Afrika die pogen
vanuit het Evangelie de verschillende
bevolkingsgroepen tot een gesprek te
brengen. Hetzelfde gebeurt in La-
tijns-Amerika, waar hel instituut
voor kerk en samenleving de leden
van de kerken op dat continent helpt
aan meer inzicht in de samenlevings-
situatie.
1) Periodieke overschrijving kan
geschieden op de nummers 8685 van het
Hervormd Werelddiakonaat. 2211 van
het Gereformeerd ADB of 5261 van Oe
cumenische Hulp, die alle ln Utrecht
zijn gevestigd.
hulp van anderen, zich er van het
begin af tegen verzet dat het zen
dingswerk van de Gereformeerde Ge
meenten in West-Irian zou opgaan in
een of ander genootschap dat daar al
werkzaam was.
Ds. Kuyt werkt nu ongeveer zeven
jaar in West-Irian. Binnenkort komt
hij voor enkele maanden met verlof
naar ons land.
In een brief over de doopbediening
schrijft hij: „Alle volwassen gedoop-
ten heb ik hoofd voor hoofd gevraagd
en onderzocht waarom zij gedoopt
wilden worden. iHun getuigenis komt
hierop neer, dat zij voor onze komst
geheel onwetend waren van de weg
der zaligheid, dat ze door het onder
wijs overtuigd werden van de waar
heid van Gods Woord, dat zij dien
tengevolge hun aardse afgoden ver
brandden en hun vertrouwen op
Christus willen stellen. Zelf schrijven
zij dit toe aan een werk van de Heili
ge Geest, Die in hem woont.
Er is een klare verstandelijke ken
nis van onze diepe val in Adam, van
de verlossing in Christus en het toe
passende werk van de Heilige Geest.
Voorts een vast geloof in de tweede
komst van Christus op de wolken,
waar Hij het oordeel zal vellen over
goeden, hen die Hij een nieuw hart
gegeven heeft en bozen, die Hem on
gehoorzaam bleven."
Een bijzonderheid is, dat ds. Kuyt
de volwassenen doopte door onder
dompeling in een speciaal daartoe
door de bijbelschoolstudenten gegra
ven baptisterium.
Ds. Kuyl koos deze vorm nadrukke
lijk, omdat die aansloot bij de predi
king over de doop, zoals die aan de
hand van het bijbelse voorbeeld van
de doop van Johannes en de doop van
Christus plaats vond. Bovendien
meende hij, dat deze vorm 'van doop
bediening sprekender voor deze pri
mitieve bevolking zou zijn.
De kinderdoop bediende hij even
wel door besprenkeling in het kerk
gebouw.
BUURMALSEN Op 91-jarige
leeftijd is de hervormde emeritus
predikant, ds. J. A. F. Manus van
der Jagt overleden. Hij zal dinsdag
om twee uur worden begraven in
Buurmalssen.
Na twee jaar hulpprediker te zijn
geweest in Delfshaven werd hij in
1908 predikant te Anthonypoldeer.
In 1922 nam hij een beroep aan naar
Buurmalsen, waar hij bleef tot aan
zijn emeritaat.
In die periode verleende hij ook
pastorale verzorging aan de recht
zinnige hervormden te Culemborg.
Na zijn emeritaat hielp hij nog in
Driebergen en in Deil.
hl
chr
ill g
tri
Bi
rac
nu
rZ
Itij
ïee
iet
cti
ee]
er
oge
Ger
ie
tor
«j
Kor
lit
lol
de
üt
rai
»al
ilo