Begroting werelddiakonaat
dit
jaar tien miljoen
Wat
Eerste ouderling
voor massamedia
Een woord voor vandaag
Zondag
collecten
Uw probleem
is het
onze...
Nieuws stelt aan kerk andere eisen
Ds. A. R. de Jonj
overleden Yj
Van Brakel leidf
vrii-katholieken^»
Eppler: Geen
Camara
wanorde
blinde agressi(
Gevestigde
verstoren
GEWOON DOEN ALS GOED INSTRUMENT
„Katholiek Archief'
geoecumeniseerd
NIEUV
DONMRiDAG 29 JANUARI 1970
Jezus vervult geen verlangens die de duivel creëert, schreef ik giste
ren. Dat zien we in Lucas 4. De duivel daagt Christus uit om Zijn
wondermacht te gebruiken ten bate van zichzelf. Hij heeft honger.
De duivel zegt: "Indien gij Gods Zoon zijt, zeg dan tot deze steen,
dat hij brood worde." Hij die de steen schiep kan toch zeker ook
die steen in brood veranderen.
Het antwoord is merkwaardig. Het is bovendien een antwoord dat
steeds weer terugkomt bij iedere verzoeking: "Er staat geschreven".
En in dit geval zegt Jezus erbij: "Niet alleen van brood zal de mens
leven.Jezus valt terug op de woorden van de bijbel. Zo weerstaat
Hij de verzoeking. Dat Woord van God verdrijft iedere duivelse
aanvechting.
We praten zoveel over het gezag van de Schrift. We verdedigen het
tegen aanvallen van mensen die niet goed meer weten waarom die
Schrift nu zo'n bijzonder boek is. Maar we kunnen de bijbel zo
krachtig verdedigen, dat we de bijbel geen kans geven zichzelf te
bewijzen. En dit is het grote wonder van de bijbel: Dat boek bewijst
zichzelf.
Misschien zouden we de bijbel wat minder moeten verdedigen en
wat meer moeten laten spreken in ons leven. We kunnen een prach
tig geslepen topaas zo goed bewaren dat geen dief er aan kan ko
men. Maar dan kan ook geen mens er meer van genieten. We kun
nen de bijbel zo grondig verdedigen dat geen mens zijn kracht meer
kan ervaren. De bijbel is er om te gebruiken.
We lezen vandaag: Genesis 22:1-19
Drie gironummers vragen de aai
dacht in verband met de collect»
voor het werelddiakonaat.
8685 Hervormd Werelddiakonaat
te Utrecht
2211 Algemeen Diakonaal Bureau
Geref. Kerken te Utrecht
5261 Oecumenische Hulp te Utrecht
UTRECHT De eerste zondag in februari blyft by velen in
het geheugen gegrift als de dag van de verschrikkelijke storm
ramp van 1953.
Omdat wij het in Nederland toen ervaren hebben, wat interna
tionale hulp in zulke omstandigheden betekent, hebben de (pro
testantse) kerken sindsdien deze eerste zondag in februari be
stempeld als de zondag van het werelddiakonaat.
Van de collecten, die komende zondag gehouden worden, zal
voor een groot deel afhangen, of de plannen, die voor 1970 opgezet
zyn, verwezenlijkt kunnen worden.
Gisteren vertelden de drie grote or
ganisatieshet hervormd werelddia
konaat, het gereformeerd werelddia
konaat en de stichting Oecumenische
Hulp (waarin naast de Hervormde
Kerk 8 kleinere kerken samenwer
ken) aan de pers waarvoor het geld
zoal nodig is.
De internationale hulpverlening
door de kerken heeft de laatste jaren
een grote vlucht genomen. Het gaat
nu al om een bedrag van tien miljoen
gulden per jaar. Ruw gezegd: de ge
reformeerden hebben een begroting
Brieven die niet zijn voorzien
van naam en adres kunnen niet In
behandeling worden genomen. Ge-
helmhouding Is verzekerd. Vragen
die niet onderling met elkaar In
verband staan moeten In afzonder
lijke brieven worden gesteld. Per
brief dient een gulden aan postze
gels te worden Ingesloten.
Vraag: Ik heb een huis gekocht,
waarin een dame van 82 jaar woont,
die er volgens haar kinderen over
drie jaar uit zou gaan, naar een
bejaardentehuis of naar haar kinde
ren. Ik heb de riolering laten ma
ken, moet zij dat betalen of ik? Er
ligt grint om het huis, maar ik wil
er tegels laten leggen en ook wil ik
er de dorens uit halen, die meer dan
een meter hoog zijn. Van het
schuurtje wil ik een groter maken
en ook valt er binnenshuis heel wat
op te knappen voordat ik erin trek.
Zij wil dit alles niet hebben. Wat
kan ik doen?
Antwoord: Gezien de leeftijd van
de huurster, zal het op zich zelf wel
nodig zijn dat zij er over drie jaar
uitgaat, om verzorging te genieten.
De kans dat u over die tijd het huis
kan betrekken, is dus vrij groot. De
huurster moet huur betalen, doch u
de riolering, althans indien dit een
grote en niet dagelijkse reparatie is,
hetgeen we uit uw brief opmaken.
Voor de tegels heeft u toestem
ming nodig van de huurster. Wat de
dorens betreft, is het de vraag of de
tuin verwaarloosd en vol onkruid is.
Dit behoeft u niet te dulden en u
kan haar dus desnoods in proces
dwingen, dit toe te laten. Zijn het
gewone beplantingen, dan kan de
bewoonster weigeren.
Wat het opknappen betreft, kan
u uw wil slechts doorzetten als het
dringende en noodzakelijke repara
ties zijn. Als het schuurtje bouwval
lig is, kan u haar dwingen reparatie
toe te laten. Het bouwen van een
grotere schuur staat echter ter
beslissing van de huurster.
(Van een onzer verslaggeefsters)
UTRECHT De stadszending
van de hervormde gemeente te
Utrecht heeft voor een primeur
gezorgd doordat op haar voor
stel de centrale kerkeraad de
eerste ouderling voor communi
catie heeft benoemd. Het is de
heer J. H. Bartelson.
Men gaat van het standpunt uit,
dat bij het kerkewerk meer aandacht
moet worden besteed aan de vragen
waarvoor de moderne media de ker
ken stellen. Gebleken is, dat in het
Utrechtse evangelisatiewerk dat is
de stadszending behoefte is aan een
afzonderlijke ambtsdrager voor deze
media.
Aftasten
Hoe de heer Bartelson zich van zijn
taak gaat kwijten is beslist nog niet
bekend, omdat het een kwestie van
verkennen, zoeken en aftasten is.
„Maar welke ouderling kan zonder
nieuwsgaring ouderling zijn. Ieder
christen moet apostolair gericht zijn",
zegt dr. A. Dronkers, verbonden aan
de stadszending. „Bartelson heeft er
feeling voor. Maar het is voorlopig
een kwestie van zoeken. We hebben
er al een paar maanden over gepraat
en jarenlang geëxperimenteerd met
discussies na de dienst. We hebben
geleerd, dat dé publiciteitskant van
de kerk bijzonder zwak is. Ook geeft
de kerk het nieuws slecht door, Is
niet gevoelig voor wat nieuws is",
meent dr. Dronkers.
Biafra
Hij is indertijd gepromoveerd op
het proefschrift „De religieuze film,
een terreinverkenning" en werkt veel
met films bij het evangelisatiewerk,
maar ook in kerkdiensten. „Radio, te
levisie en film vragen om een nieuwe
instelling. Biafra is sterk door de te
levisie gepresenteerd. De wijze waar
op het de mensen raakt is anders dan
wanneer ze het in kranteberichten le
zen. De kerk moet daar rekening mee
houden."
Hij citeert prof. Firet, die verleden
week op de conferentie over massa
media op Hydepark heeft gezegd, dat
de moderne media een verandering
van vier miljoen de hervormden van
drie miljoen en Oecumenische Hulp
van nog eens drie miljoen.
De kerken hopen vurig, dat de ac
ties, die de afgelopen weken voor
Biafra gevoerd zijn, niet van invloed
zullen zijn op de opbrengst van de
collecte van zondag.
Solidariteit
Zowel het hervormde als het gere
formeerde werelddiakonaat leggen
deze keer sterk de nadruk op de
noodzaak van continuïteit van de
hulpverlening.
Het werelddiakonaat mag zich niet
alleen richten op projecten, die op
een gegeven moment in de mode zijn,
om ze straks onafgewerkt weer te la
ten schieten, zei dr. J. van Klinken,
directeur van het algemeen diakonaal
bureau van de Gereformeerde Ker
ken.
De ondersteuning moet een daad
van solidariteit zijn, langduriger dan
de golven van algemeen medelijden,
zei mej. H. Kohlbrugge, secretaresse
van de internationale hulpverlening
van de Nederlandse Hervormde Kerk.
Dr. Van Klinken vertelde, dat
daarom 250.000 formulieren verspreid
zijn onder de gereformeerden, waarop
zij zich kunnen verplichten tot perio
dieke girostortingen.
Hij wilde geen percentage als
richtlijn geven, maar „zoveel, dat we
het in ons bestaan voelen, omdat we
werkelijk iets hebben prijsgegeven."
Als elk gereformeerd gezin gemiddeld
tien gulden per maand zou geven, zou
in 1970 veel nood kunnen worden ge
lenigd.
Het gereformeerde bureau begon
nu tien jaar geleden met dit werk.
Het heeft in die jaren in totaal twin
tig miljoen gulden omgezet, waarvan
een vijfde deel in 1969.
Opbouwwerk
Het gereformeerde werelddiakonaat
legt de nadruk op het opbouwwerk.
Van de gevraagde vier miljoen is
meer dan anderhalf miljoen bestemd
voor agrarisch-sociaal werk in Indo
nesië, Pakistan, Suriname, Portugal,
sociaal opbouwwerk in West-Pakistan
en jeugd- en buurtwerk op Curacao
en in Brazilië.
Acht ton wil men besteden aan
diakonale instellingen, zoals kinderin
ternaten in Hongkong, Indonesië,
Zuid-Italië centra voor gehandicapte
kinderen in Indonesië, blindenvoor-
zieningen in Iran, Pakistan en Indo
nesië en sociaal-medisch werk in Pa
kistan.
De achterstand, die najaar 1969 gc-
teweeg brengen bij de presentatie
van de kerkelijke boodschap.
De activiteiten van de stadszending
hebben haar al eerder buiten Utrechf
bekendheid gegeven. Een daarvan is
de volkskerstzang, waarvoor het
initiatief uit de Domstad kwam en
die nu in heel Nederland wordt nage
volgd.
signaleerd werd, is dankzij de daarna,
nog ontvangen giften goed ingelopen.
De heer Van Klinken vertelde nog,
dat zich de verheugende ontwikkeling
voordoet, dat er geleidelijk minder
mensen uitgezonden hoeven te wor
den, omdat de jonge kerken over
meer eigen deskundigen gaan be
schikken. De uitzending g aat zich
meer richten op korte termijn.
Zo is het de bedoeling, dat C. M.
baronesse van Heemstra voor termij
nen van vier tot zes maanden gaat
naar Semarang, Lahore en Afrika
voor vrouwen- of gezinswerk.
Verdrukten
Het hervormde werelddiakonaat
richt zich vooral op de hulp aan ver
drukten. Mej. Kohlbrugge vertelde,
dat de Hervormde Kerk uit de pro-
jectenlijst van de Wereldraad de hulp
kiest aan die mensen, die door ras
sentegenstellingen of politieke span
ningen in het gedrang zijn gekomen.
Zij noemde twee voorbeelden: de
Arabieren in Israël en de Bantoes in
Zuid-Afrika.
Voor verschillende projecten in Is
raël is 92.000 gulden uitgetrokken. Zo
wil het hervormd werelddiakonaat
voor vijftigduizend gulden bijdragen
in de bouw van een ambachtsschool
voor het Arabische dorpje Mazra in
Galilea (Israël).
Dat is hulp die buiten Genève om
moet geschieden, want de Wereldraad
helpt geen Arabische vluchtelingen in
Israël zelf (wel in de sinds 1967 door
Israël bezette gebieden), omdat daar
voor samenwerking met de Is
raëlische autoriteiten nodig is en de
kerken in de Arabische landen dat
liever niet zien.
Dit plaatje van een bedelaar
in Djokjakarta zou kunnen spe
culeren op een opwelling van
medelijden. Maar de kerken, die
zondag collecteren voor het we
relddiakonaat, zeggen: De hulp
verlening moet een daad van
solidariteit zijn.
Voor hulp aan het christelijk insti
tuut in Zuid-Afrika en het vormings
centrum Wilgespruit is 155.000 gulden
bestemd.
Enkele andere „hervormde" projec
ten: hulp aan Portugese vluchtelin
gen, aan Tsjechische uitgewekenen,
het „Centre de Bopp" (sociaal-me
disch) in Dakar (Senegal), scholen op
Madagascar, een thuis voor geestelijk
gehandicapten in Hongarije, opbouw
werk in Zuid-Vietnam, en niet te
vergeten de Actie Latijns-Amerika,
HAARLEM In de leeftijd van
jaar is overleden ds. A. R. de Joi
leider van de door hem gestichte OpJ
Religieuze Gemeenschap. De begi
nis is zaterdag op Westerveld.
Ds. De Jong was aanvankelijk hé
vormd predikant, achtereenvolgens
's-Heerenhoek, Veghel en Helmond, jmaak
1919 vestigde hij zich in Bussum »0t ee
voorganger van de afdeling van Ljster
Nederlandse Protestantenbond.
In 1932 legde hij deze functie ne^e
om zich geheel te wijden aan de Op»van c
Religieuze Gemeenschap, eerst te Bude po
sum, later ook te Haarlem. Daarb
behield hij emeritus-rechten in de Ni
derlandse Hervormde Kerk. jje
gevee
dageli
dat h<
J De
OEN HAAG De leiding;
de Vrij Katholieke Kerk in Ni{ jloita
derland en België wordt ionwostil>
overgedragen aan de Haagse
schop A. H. van Brakel. Bisschojcenta
A. W. Goetmakers, die 72 jaar i Me
treedt om gezondheidsreden^
af.
De Vrij Katholieke Kerk is vooil
gekomen uit de Oud Katholieke Ken
en telt in ons land ongeveer 2000 1|
den. Deze kerk wordt sterk behei
door theosofische inzichten. Er zijn I
ons land vijftien gemeenten
veertig priesters, die er allen echt!
een gewone werkkring bij hebben.
De invloed van de theosofie woi
in deze kerk wel kleiner. Er was
tijd dat vrijwel ieder lid the»
was. Naar schatting hangt nog
derde tot de helft van de leden
visie aan. De dertig bisschoppen in 1
zeventien landen waar een Vrij
tholieke Kerk bestaat zijn wel
maal theosofen.
die voor een miljoen op de begrot|
staat.
Ten slotte de stichting „OecuiJ
nische Hulp aan Kerken en Vluchl
lingen". Secretaresse mevr. A. E.l
Went-van der Vring maakte duial
lijk, dat dat laatste er niet voor ni£
bij staat. Oecumenische Hulp rf
zich inderdaad voor «en belangi
deel op vluchtelingen en ontworS^
den in het algemeen.
Deze stichting zal zich in 1970 vod
al bezig houden met vijf project^
Gurupi, een landbouwontwikkeling)
project in Noord-Brazilië, Turkar.:
een resettlementproject v»x>r nomj
den in Noord-Kenia, het Mississippi
-Deltapastoraat, de Tsjechische uitgj
wekenen in Oostenrijk en het zieke:!
huis „De Barmhartige Samaritaan" i
Buenos Aires.
Magisch
kruiswoord-puzzel
Horizontaal woorden invullen die
verticaal dezelfde betekenis hebben:
1. puntdicht, 2. toverkrachtig, 3.
rapport.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
Hor.: 1. pos. 3. Lea. 4. ert, 6. pat,
7. aks, 9. els, 11. os, 12. ge, 14. Ie,
15. ar. 17. To, 19. ed. 20. fa. 22. al,
23. ter. 25. arm, 27. aal, 29. mol,
30. alm. 31. lak.
Vert.: 1. pap, 2. set, 3. Lek, 5. tal,
7. as, 8. sa. 9. Ee, 10. sa, 11. oot,
13. eed. 14. laf. 16. rel. 18. O.T..
19. er. 21. Aa. 22. A.M.. 24. Eem,
26. rem. 27. alt, 28. lak.
BEROEPINGSWERK
GEREF. KERKEN (vrflgem.)
Bedank voor Neerlandia, Alta (Ca
nada) J. Slotman te Urk.
GEREF. GEMEENTEN'
Beroepen te Rotterdam-West J. C.
van Ravenswaay te Arnhem.
leven te spelen, ook filosofisch en
godsdienstig. Steeds meer is het besef
doorgedrongen dat wij als deel, als
instrument van een door God geleide
wereld, ons hebben te voegen(...).
Gods instrument
Pas wanneer we begrijpen, dat God
de mensen aanvaardt als Zijn instru
ment in alle omstandigheden, dan
krijg je weer levenskracht om te
werken, zonder je al te gejaagd op te
stellen, zoals zovele jonge mensen
vandaag de dag.
Dat geweldige zogenaamd geënga
geerde.... Ach nee, ik wil het niet
kleineren en ik zeg niet, dat het niet
waar is, maar de echte geëngageerd
heid is heengegaan door de verbitte
ring en de chaos van het uitzichtloze.
Dan laat je jezelf door niets meer
van het werk afhouden. Niet door
verwachtingen die misschien niet
vervuld worden en niet door te
genslagen. Gewoon doen, zoals Ban
ning schreef: „als een goed instru
ment." Ook het ontwikkelingswerk
behoort zo nuchter te worden gedaan,
dat men de gedrevenheid volstrekt
onder controle houdt.
Ik geloof niet in het bouwen van
de toren van Babel door onszelf,
maar ik werk wel zoals Hij mij zegt.
Ik ben er heel diep van overtuigd,
dat God uw, mijn, ons leven in de
hand heeft en ons op plaatsen zet
waar we ons mogen toewijden.
Ja, dat is een deel van m'n geloof.
dat misschien een beetje ouderwets
gaan begrijpen wat wereldwijde sa- j is, hoor. Ik geloof in de heiligheid
menwerking in feite betekent. Dat van Gods oproep. Daarnaar moet
begon een heel voorname rol in mijn I men zich voegen, zodat men de aan-
ROTTERDAM Ik heb me
vroeger vaak afgevraagd of m'n
leven voldoende dienstbaar was,
of ik m'n bestemming als mens
tegenover God vervulde, of ik
eigenlijk niet te veel bezig was
met zakelijke dingen. Dit zegt in
een onzakelijk gesprek drs. B. J.
Udink, de minister voor ontwik
kelingszaken.
Hem werd door een medewerker
van Bijeen, het maandblad voor ont
wikkelingssamenwerking. gevraagd
waardoor zijn leven tot nu toe werd
beïnvloed en hoe hij overtuigd
christen zijn werk ervaart als roe-
ping.
En hij gaat voort: Als u mij vraagt
of ik graag minister ben, dan zeg ik
om velerlei redenen „nee," maar om
één reden zeg ik „ja." Ik mag doen
waartoe ik geroepen ben. Dat gevoel
j had ik vroeger nooit, hoe hard ik ook
werkte.
I, Er waren wel aanzetten, maar het
Ij bleef het machteloos klapwieken van
een vogel die op wil vliegen, maar
jl dat toch niet kan.Het is een grote
genade een poosje in je leven dingen
te mogen doen, waarvan je zegt: dat
is nou mijn roeping! Er zijn wel eens
mensen die doen alsof dit soort werk
vreselijk is. Ik vind het fijn en zou
het onzin vinden om het onder stoe
len of banken te steken.
Eerder zei hij onder meer over het
verband godsdienst-ontwikke-
lingswerk: Geleidelijk aan ben ik
MONTREUX Op de eerste
conferentie over ontwikkelings
hulp die de Wereldraad van Ker
ken in Montreux heeft georgani
seerd, hebben de rooms-katho-
lieke aartsbisschop van het Bra
ziliaanse bisdom Recife, Helder j
Camara, en de Westduitse minis
ter voor ontwikkelingshulp, dr.
Erhard Eppler, scherp tegenover
elkaar staande ideeën ontvouwd.
In een aanklacht tegen „de verblin
ding van de bezittende klasse" ver
klaarde de kerkelijke leider uit Bra
zilië, dat er geen goddelijke recht
vaardiging is voor particulier eigen
dom. Eigendom zou aan allen ten
goede moeten komen.
Volgens Camara heeft de huidige
ontwikkelingshulp, zowel van Ameri
ka als van Rusland de bezittende
klasse nog rijker gemaakt en de ar
men nog armer. Deze situatie zou
drastisch moeten worden gewijzigd.
Tachtig procent van de rijdom ligt
thans in handen van 20 procent van
de wereldbevolking „is deze 20 pro
cent niet de eigenlijke aanstichter
van het geweld en verantwoordelijk
voor de uitbarsting van haat; die zich
nu ontwikkelt?", zo vroeg de Brazi
liaanse aartsbisschop zich af.
Fel trok hij van leer tegen de chris
telijke leiders die vrezen dat te snelle
sociale veranderingen „de sociale or
dé" zullen verstoren.
„Over welke orde hebben zij het
eigenlijk? Die welke wij nu voor ons
zien en die miljoenen kinderen Go:
in de ellende iaat, verdient veeleer
naam van sociale wanorde van geo me
de
Has
ven
lere
ver
ing
zal
gro
De
gename en de onaangename dingen
doet.
God beweegt de wereld voortdu
rend en wij falen alleen, als wij niet
meedoen in die beweging. Hij zal al
les tenslotte naar Zijn bestemming
brengen. Dat is mijn geloof.
j Minister Udink op een conferen-
I tie over ontwikkelingssamenwerking
in gesprek met de Indonesiër Wid-
jojo Nitisastro van het regerings-
i planningbureau in Djakarta,
AMERSFOORT Het documenta
tieblad „Katholiek Archief," bekend
om het weergeven van bronnenmate
riaal in de vorm van publikatie van
letterlijke documenten, is bij de aan
vang van de 25e jaargang omgedoopt
tot „Archief van de Kerken."
Het verschijnt wekelijks en kost j
veertig gulden per jaar. Belangstel-
lenden kunnen een proefnummer j
aanvragen bij De Horstink te
Amersfoort.
dende onrechtvaardigheid. Hoeve:
dwaasheden, hoeveel wreedhede
worden er niet begaan onder h:
voorwensel dat men ondermijnii
moet voorkomen en het communism
dient te bestrijden".
Volgens Camara mag men niet
illusie koesteren; dat men de struct!)
ren in de ontwikkelingslanden ka
veranderen zonder deze ook in
ontwikkelde landen te wijzigen,
wijziging in de mentaliteit ten aar
zien van de arme landen zou ni«
voldoende zijn.
VERANDERING
„Er moet een diepgaande verandf
ring komen in de internationale han
delspolitiek". Om de „onrechtvaai
dige en onderdrukkingsstructuren"
wijzigen stelde de aartsbisschop vcx
„op Europese schaal aan weerskar.
ten van het ijzeren gordijn
openbare mening in beweging
brengen" door middel van een groo
debat over de conclusies van de wr
reldhandelsconferentie.
Aan dit gesprek zouden later ooi
■vertegenwoordigers van alle grot
partijen en de werkgeversorganisati»
en de vakverbonden moeten deelne
men.
DESKUNDIGEN
Minister Eppler, die een belangrijk
rol speelt in de protestantse hervor
mingsbeweging in Duitsland, wees ee:
„ogenblikkelijke en volledige veran
dering van alle hedendaagse maat
schappijen" van de hand. Met de be
grippen „kapitalisme" en „industrie
landen" heeft men niet alle kwaai
in de wereld opgesomd, zo meende hij
De minister gaf toe, dat er in ver
scheidene maatschappijen verschil
lende soorten veranderingen noodza
kelijk zijn. Hij veroordeelde echte:
„blinde agressie" tegen systemen. Var.
beslissend belang noemde hij het ac
tiveren van de bestaande structuren.
Minister Eppler drong er bij dt
kerken op aan een staf van deskundig
gen op het gebied van de sociale stra
tegie te vormen te vergelijken met dt
staf van bankexperts en economen
waarover de wereldbank beschikt.
