Diagnose is:
drie maanden
met vakantie
ZIEKTEVERZUIM BOUWBEDRIJF
NOG VERONTRUSTEND GROOT
Eis van acht jaar
tegen Riet S.
Reisbeurs: niet compleet
wel ruim gevarieerd
Groene koeien tussen
enorme kunstobjecten
Verkeer steeg
met bijna
tien procent
H SP j
Leden „erotisch
panorama" voor
de rechtbank
Minder seksuele
misdrijven in
Denemarken
In 69 370.000 meldingen Meer verantwoordelijkheid
Plus terbeschikkingstelling
Ri in-
DONiDERlDiAG 15 JANUAiRl 1970
Door invoering van de zesdaagse werkweek kunnen verpleegsters drie maanden per jaar met
vakantie gaan. Het is een idee om het personeelstekort op te heffen. Wie wil niet drie
maanden helemaal voor zichzelf hebben: vakantie houden, studeren, een verre reis maken. Geld is
tegenwoordig nauwelijks een probleem meer. Toch blijkt de belangstelling (nog) niet hijster groot
te zijn.
(Van een onzer verslaggevers)
DE verpleegsters staan niet te
dringen voor de deuren van
het Rode Kruisziekenhuis in
Beverwijk, het hospitaal dat zo
veel vakantie in z'n personeels
advertenties doet. Een betaalde
vakantie van drie maanden per
jaar. Niet voor niks natuurlijk.
Als tegenprestatie moet zes da
gen per week worden gewerkt,
maar dan heb je drie volle
maanden de tijd om bruiner dan
bruin te worden onder de
Spaanse zon.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Het verkeer op de
rijkswegen is de eerste negen maan
den van het vorig jaar met 9 procent
toegenomen; het personenautover
keer zelfs met 12 procent, zo blijkt
uit officiële tellingen van het werk-
dagverkeer.
Deze toeneming, aldus de stichting
Weg, is belangrijk groter dan in
overeenkomstige periodes van de
twee voorafgaande jaren, toen de to
tale toeneming 6 en 7Vt procent be
droeg.
Dat het vrachtautoverkeer op ge
lijk niveau bleef moet volgens de
stichting o.m. worden toegeschreven
aan de belemmerende factoren in het
internationale goederenvervoer en
aan de grotere transporteenheden die
meer en meer in gebruik worden ge-
Tot verbazing van ideeënman drs.
A. N. Versluijs, directeur van het zie
kenhuis, is de animo niet bijster
groot. En uit z'n voorzichtig geformu
leerde antwoorden zou je zelfs kun
nen opmaken, dat de belangstelling
voor een marathonvakantie onder het
verplegend personeel gering is.
Drs. Versluijs is niet bestormd
door horden solliciterende ver
pleegsters. Hij praat wat magertjes
over „een paar reacties". „En de
meningen in eigen huis zijn ver
deeld", zegt hij. „Het is heel merk
waardig. Mensen die niets met de
verpleging te maken hebben vin
den het een geweldig plan".
Schitterend
Die mensen zijn onder meer jour
nalisten, want drs. Versluijs heeft
met z'n advertentie „Is 'n vakantie
van drie maanden u wat waard" de
pers kennelijk meer aangesproken
dan het verplegend personeel. „Ook
onze administratieve mensen vinden
het een schitterend idee. Versier zo'n
vakantie ook eens voor ons, vragen
ze".
Het Beverwijkse ziekenhuis telt
negentig verpleegsters en dat zijn er
dertig te weinig. Tekenend voor de
situatie in Nederland. „Het zal er in
de toekomst niet beter op worden.
Futurologen voorspellen werkweken
van één dag. Als we gezond blijven,
maken wij dat nog mee", zegt de
directeur met de nodige ironie.
Want zo'n eendaagse werkweek zal
hem bergen werk bezorgen. Het zal
steeds moeilijker worden voldoende
verpleegsters te krijgen. Nu al zijn er
klachten van patiënten, die door de
korte werkweek met telkens andere
verpleegsters worden geconfronteerd.
„In de toekomst komt verpleegster A
om tien uur, verpleegster zus om elf
uur en verpleegster zo om twaalf
uur".
De directeur zegt het schertsend,
maar het is deze onheilsgedachte, die
hem op z'n kwartaalvakantieplan
heeft gebracht. Dertig tot veertig
liefhebbers zijn voldoende om de
nieuwe regeling per 1 april te laten
ingaan. „Zijn er minder belangstel
lenden, dan gaat het niet door, want
één systeem is al ingewikkeld ge
noeg".
Beswaar
Directeur Versluijs heeft voorzich
tig gepolst hoe men tegenover het
plan stond. „Men is gewend aan de
vijfdaagse werkweek. Het is moeilijk
de klok terug te zetten naar de
„zesdaagse". De verpleegsters zijn na
vijf dagen moe en willen de twee
vrije dagen gebruiken om uit te sla
pen op de ene dag en zich te
ontspannen op de andere.
We denken dit bezwaar uit de weg
te ruimen door de ene vrije dag per
week te laten voorafgaan door een
vroege dienst en te laten volgen door
een late dienst, zodat het de moeite
loont om naar huis te reizen", aldus
de directeur.
Meer nog ziet hij in een collectieve
aanpak van het personeelsprobleem.
„Je wordt doodziek van al die mil
joenen guldens verslindende perso-
neelsadverententies van al die zie
kenhuizen, die allemaal mensen no
dig hebben. Het resultaat van die ad
vertenties is landelijk gezien nihil.
Door zo'n wervingsactie komt er geen
verpleegster bij.
We moeten niet passief wachten op
de verpleegsters, die dit beroep uit
roeping kiezen. De ziekenhuizen moe
ten proberen gezamenlijk het ver
pleegsterstekort op te heffen door het
beroep een face-lifting te geven. We
moeten aan „image-building" doen en
de zaken groots aanpakken".
Directeur Versluijs zou het wel
weten, maar voorlopig zit hij nog
met z'n lange-vakantieplan. „Andere
ziekenhuizen in ons land hebben niet
gereageerd, nee. Ik heb het gevoel
dat het toch niet zo geweldig is aan
geslagen. En als je me vraagt: waar
om niet, dan weet ik het niet. Dat is
voer voor psychologen".
Drs. A. N. Versluijs
De kist met de stoffelijke resten
van dr. Martin Luther King is
gisteren vlak voor zonsopgang
overgebracht van South View
Cemetery naar Auburn Avenue
bij de Ebenezer doopsgezinde kerk,
waar de vermoorde predikant voor
ganger is geweest. De nieuwe be
graafplaats dient als eerste grond
legging van een herdenkings
centrum.
BP: 3
AMSTERDAM Tegen ,vier mede
werkers van het „erotisch panorama",
waarvan negen maanden geleden een
openbare voorstelling werd gegeven
in het Microtheater in de hoofdstad,
heeft de officier van justitie gisteren
ter zake van openbare schennis der
eerbaarheid een week voorwaarde
lijke gevangenisstraf en vijftig gul
den boete geëist.
De twee vrouwen en twee mannen
hadden naakt, of nagenoeg naakt en
kele erotische scènes in deze show
opgevoerd. De officier van justitie
meende dat zij te ver waren gegaan
in het „iets nieuws brengen".
De Rotterdamse raadsvrouwe mr.
H. M. de Kat-Presser betoogde dat er
geen openbare schennis der eerbaar
heid had plaatsgevonden. De opzet
om iets te schenden was niet aanwe
zig geweest.
KOPENHAGEN Het aantal
sexuele misdrijven in Denemarken is
sedert de opheffing van het verbod
op de pornografie in dat land sterk
gedaald.
In Kopenhagen met een bevolking
van 700.000 mensen werden vorig
jaar 352 sexuele misdrijven aangege
ven tegen 520 in 1958. Het is een
daling met 36 procent.
Vakantiegastheren ontvangen
drie dagen in Haagse Houtrust
(Van onze redacteur toerisme)
DEN HAAG Haagse Ellen
Boon (32), mede-organisatrice
van de eerste internationale
reisbeurs (22, 23 en 24 januari,
in het Haagse Houtrust) geeft
het direct toe: „We geven zeker
geen volledig beeld van alle
reismogelijkheden en verwach
ten ook niet, dat al die 2,5 mil
joen Nederlanders, die deze zo
mer de grens over gaan, en mas
se naar Houtrust zullen komen,
maar het is in ieder geval een
begin. En als we 30.000 bezoe
kers in die drie dagen krijgen,
zijn we dik tevreden."
Dat begin ziet er overigens lang
zo slecht niet uit. Op 4000 vierkante
meter Houtrusthal komen 55 stands
van het meest uiteenlopende karak
ter. Er zijn (het is maar een greep)
verkeersbureaus, lucht- en scheep
vaartmaatschappijen, zaken voor
vakantiekleding, verhuurbedrijven
voor boten, auto's en bungalows,
wat reisbureaus, VVV's en het Nati
onale Bureau voor Toerisme, die on
der het motto „ontmoet uw vakan
tiegastheren" gul informatie zullen
geven hoe men prettig vakantie
viert.
Reserve
Maar liever hadden Ellen en haar
mede-organisatoren gezien, dat de
voorlichting nog wat completer was:
meer reisbureaus (er zijn er nu
maar drie), touroperators (reizenma-
kers), onze nationale luchtvaart
maatschappij en de spoorwegen.
De Utrechtse jaarbeurs, die tussen
kerst en nieuwjaar een gelijksoorti
ge beurs wilde organiseren, stuitte
op dezelfde problemen en moest de
plannen afgelopen zomer al opge
ven.
De touroperators bleken al direct
geen belangstelling te hebben. „We
gaan onze wederverkopers niet in de
wielen rijden", zeiden zij. En de
reisbureaus kregen van hun over
koepelende ANVR het advies niet
mee te doen omdat het tijdstip on
gunstig was („de mensen kopen in
de dure decembermaand nog geen
reizen"). Voor de jaarbeurs was dat
reden om er mee te stoppen.
Onmiddellijk daarna werd het ini
tiatief overgenomen door een groep
Haagse particulieren met ruime er
varing in het organiseren van beur
zen (o.m. de jaarlijkse Pasar Malam
in Houtrust).
Ook zij echter stuitten hier en
daar op een gereserveerde houding.
De touroperators weigerden op
nieuw mee te doen, maar de ANVR
liet haar leden vrij.
Ellen Boon: „de reisbureaus zijn
nog niet ruim vertegenwoordigd; de
meeste willen de kat uit de boom
kijken; datzelfde geldt voor de
KLM. De spoorwegen hadden nog
geen belangstelling omdat van de
omringende landen alleen Luxem
burg is vertegenwoordigd en juist
in de buurlanden is het spoor na
tuurlijk geïnteresseerd; de meeste
toeristen, die verder gaan kiezen het
vliegtuig".
Folklore
Toch blijft er nog genoeg over
voor de toerist-met-plannen om al
vast een royaal voorproefje van zo
merzon en verre stranden te nemen.
Spanje, Engeland, Tunesië,
IJsland, Zweden, Luxemburg, Ja
pan, Australië en de Antillen bieden
dat in ieder geval. En ook niet
onbelangrijk wie deze zomer in
eigen land wil blijven, kan daarover
ook ruime informatie krijgen. Het
nationaal bureau voor toerisme, en
kele VW's en hotels vertellen graag
over alle mogelijkheden binnen de
grenzen.
De folklore is men zou van een
reisbureau ook niet anders verwach
ten eveneens niet vergeten. Bij
na continu worden vooral 'sa-
vonds voorstellingen gegeven. De
Ellen Boon: „voorproefje
van zomerstranden
Griekse zangeres Dora Gianakopou-
lou brengt, met medewerking van
Louis van Dijk, Griekse warmte, de
zang- en dansgroep Bismillah Khan
tovert wat Indiase sfeer, een Vene
zolaanse en een Antilliaanse groep
neemt de toerist graag mee naar de
zon van de West, Japan richtte een
echt Japans restaurant in met
Geisha-bediening en een Israëlische
dansgroep geeft een voorproefje van
het Nabije Oosten.
Daartussendoor worden dan nog
toeristische films vertoond (o.m. van
de Expo in Osaka) en modeshows
gehouden.
Reisbeurs
De eerste Nederlandse reis
beurs mag dan niet compleet
zijn, gevarieerd is hij zeker wél.
En voor Ellen Boon nu al een
zodanig succes, dat ze zegt: „vol
gend jaar doen we het weer,
maar dan hopen we groot
ser."
(Van een onzer verslaggevers)
DEN BOSCH Acht jaar ge
vangenisstraf met onvoorwaar
delijke terbeschikkingstelling
van de regering was de eis, die
gistermiddag viel in de zaak
tegen Schijndelse Riet, die ervan
verdacht wordt een dubbele gif-
moord te hebben gepleegd en
meerdere vergiftinginggspogin-
gen te hebben ondernomen.
Vandaag, op de zevende en laatste
zittingsdag van het proces, kwam de
verdediger, mr. H. van der Putt, aan
het woord. Na eventuele re- en du
plieken zou verdachte ten slotte nog
in de gelegenheid worden gesteld ge
bruik te maken van haar recht op het
laatste woord.
De officier achtte bewezen, dat
Riet S. zich in de jaren 1959 tot en
met 1968 heeft schuldig gemaakt aan:
moord op haar eerste man, Jo van
Eyndhoven (46);
moord op haar vader Piet Hendriks
(82):
poging tot moord, meermalen ge
pleegd, op haar eerste man Jo van
Eyndhoven:
poging tot moord, meermalen ge
pleegd, op haar tweede man, Frans
Sleutjes;
poging tot moord op Jeanne
Ruault, echtgenote van een harer
minnaars.
Aan het slot van zijn vier uur ge
duurd hebbende requisitoir motiveer
de de officier van justitie by de Bos
sche rechtbank, mr. J. Booster, zijn
eis op een uitvoerige en misschien wel
unieke wijze. Onder normale omstan
digheden. zo zei hy, zou hy twintig
jaar gevangenisstraf hebben ge
vraagd. Volgens het psychiatrisch
rapport, dat was uitgebracht, kunnen
de ten laste gelegde feiten verdachte
slechts in belangrijk verminderde ma
te worden toegerekend.
Omdat Schijndelse Riet als een
ernstig- gevaar voor haar omgeving
en voor de openbare orde moet wor
den beschouwd, diende ze tegelijker
tijd onvoorwaardelijk ter beschikking
te worden gesteld van de regering.
De voorwaarden waren echter dat
de betreffende verplegingsinrichting
goed beveiligd was de officier van
justitie dacht in dit verband aan de
vrouwenafdeling van de Van der Hoe-
venkliniek in Utrecht en dat zij
daar te zijnertijd in zou kunnen wor
den opgenomen.
Voor alles, zo voegde mr. Booster
er nog aan toe diende de strafmaat
erop gericht te zijn de maatschappij
tegen deze gevaarlijke vrouw te be
schermen.
De officier sprak als vertrouwen uit
dat de verpleging van Schijndelse
Riet in een inrichting aan de voor
waarden zou voldoen, die hij gesteld
had. „Op welke wijze dan ook" zou
deze te zijner tijd door de regering
gerealiseerd moeten worden.
Griek krijgt vijf jaar
ATHENE Een krijgsraad heeft
gisteren in Athene Tony Ambatielos,
een links georiënteerde leider van de
Griekse vakbond van zeelieden bij
verstek veroordeeld tot vijf jaar ge
vangenisstraf en twaalfduizend gul
den boete. Hij zou in het buitenland
een campagne hebben gevoerd tegen
het Griekse bewind.
Een beeld uit de laatste Sonsbeek-
beeldententoonstelling, in 1966. Dat
tijdperk is voorbij, zo heeft de orga
nisatie besloten. In april komen er
uit alle windstreken kunstenaars om,
met het park als uitgangspunt, hun
werk te scheppen.
(Van onze sociaal-economische
redactie)
AMSTERDAM Ook in 1969
is in de bouwnijverheid het ziek
teverzuim weer hoger uitgeval
len dan in het voorgaande jaar.
In 1969 deed zich ten opzichte
van 1968 een stijging voor van
16 procent. Alleen al bij de
hoofdgroep Bouwbedrijf kwa
men 370.000 ziekmeldingen bin-
Mr. J. A. Oosterhoff, voorzitter van
het algemeen bestuur van de be
drijfsvereniging voor de bouwnijver
heid, sprak vanmorgen in de verga
dering van het bestuur zijn veront
rusting uit over de blijvende stijging
In hel ziekteverzuim.
Met de griepepidemie van 1969 en
het toegenomen aantal werkers in de
bouw achtte hij de stijging in het
ziekteverzuim bij lange na niet ver
klaard. Hij stond op het standpunt,
dat onnodig frequent en onnodig lang
verzuimen moet worden bestreden.
Ook al neemt men in aanmerking,
dat de grotere medische mogelijkhe
den om ziekten te bestrijden en de
vele psychische ziektegevallen het
aantal meldingen ook opvoeren, dan
is het huidige aantal ziektemeldingen
nog niet aanvaardbaar.
Soicaal-psychologische factoren
zouden ook een. niet geringe rol spe
len. Maatregelen gericht op een
gunstig bedrijfsklimaat zouden tot
beperking van het verzuim kunnen
leiden. De werknemer, die verant
woordelijkheid draagt, al geeft hij
geen leiding, kent een binding met
zijn werk en zal zich niet zo gauw
ziek melden.
Rol van de arts
De heer Oosterhoff was bovendien
van mening, dat de behandelend arts
of specialist zijn invloed ten goede
kan aanwenden door een goede voor
lichting aan de patiënt. Niet iedere
klacht of iedere pijn behoeft te lei
den tot het staken van de arbeid.
Voortzetting van de medische behan
deling behoeft ook niet altijd een be
lemmering te zijn voor werkhervat
ting.
Van de medische controle kan in
de huidige maatschappij niet teveel
worden verwacht, althans niet als
het gaat om minder ernstige ziekte
gevallen van korte duur. De verant
woordelijkheid voor de werkhervat
ting dient meer bij de patiënt zelf te
worden gelegd. De verzekeringsge-
neeskundige zou zich voornamelijk
moeten kunnen richten op de langdu
rig arbeidsongeschikten, die soci
aal-geneeskundige begeleiding nodig
hebben.
Landelijk aanpakken
Omdat het toenemend ziektever
zuim zich niet beperkt tot de bouw
nijverheid. maar zich als een alge
meen verschijnsel in het bedrijfsle
ven manifesteert, zou het volgens de
heer Oosterhoff van het grootste be
lang zijn dit probleem in ruimer
landelijk verband aan te pakken.
Zesde Sonsbeek expositie te Arnhem
ARNHEM Groene koeien in
een zwart-wit weiland, bewegen
de bospaden, giechelende en gie
rende bomen, een puzzelpleintje
en schatgraven in een zandbak,
een stuk ingepakt bos en een
opblaasbaar Volkswagentje,
monsterachtige sculpturen en
muizen die tentoongestelde kle
ding moeten opeten, dat is het
klimaat van de zesde Sonsbeek-
beeldententoonstelling in Arn
hem, die op 16 mei moet begin-
Op Sonsbeek zie je geen boom meer,
als alles klaar ls. Geen steriele toe
standen meer van poppetjes in het
bos, hebben de organisatoren van
„Heden Sonsbeek" besloten. We laten
nu de kunstenaar een plek kiezen om
hier te komen werken, met het park
als uitgangspunt.
Veertien Nederlandse, negen Euro
pese en twintig Amerikaanse kunste
naars gaan werk scheppen voor en in
het park. Zevenhonderdduizend gul
den krijgen ze tot hun beschikking om
alle projekten te realiseren. Op die
manier hoopt men in Arnhem een van
de grootste kunstexperimenten van
dit jaar op poten te zetten.
De plannen zijn niet mis. Wim T.
Schippers (27) wil een stuk park op
een draaischijf zetten. Lex Weghelaar
uit Maastricht is de man die de koeien
groen wil verven, de Amerikaan Ro
nald Bladen (51) is een van de kunste
naars die enorme vormen in het park
willen plaatsen.
Hij ontwierp een tien meter hoog
en dertig meter lange wig die vlak bij
de ingang moet komen. Tony Smith
(57) heeft in zijn hoofd op een helling
een reusachtige kubus met daarop een
poort neer te zetten.
Claes Oldenburg, een man die net
als zijn landslieden al een flinke re
putatie heeft op het gebied van het
„allernieuwste" in de kunst, laat een
traktor door het park rijden met twee
balonnen van elk twintig meter in
doorsnee er achter aah.
Nieuwe stichting
Achter dat alles steekt de werk
kracht van een nieuwe stichting en
een werkcomité met Pierre Jansen,
ex-museiimdirckteur Johan Mekking
en beeldhouwer Piet Siegers. Pierre
Jansen zorgt voor de educatieve bege
leiding. subsidie komt van de ge
meente Arnhem, de provincie Gelder
land. CRM en de industrie. Veel meer
dan een rUksdaalder zal de toegangs
prijs van de tentoonstelling, die tot
eind september duurt, niet bedragen.