Duiven zijn renpaarden
van het luchtruim
Een prachtsport
voor jong en oud
Blik in onze
MUSEA
Leidenaar Van Alphen: Aan de
wedvlieger herken je de liefhebber
Sf
laanse grens
Prima conditie
Geldleningen
voor Leiden
MtEUWE LEIDSE COURANT
3
ZATERDAG 10 JANUARI 1W0
Dit jaargetijde is bij 'uitstek
geschikt voor museumbezoek. Het is
rustig in onze musea en het perso
neel heeft de tijd de bezoekers pp
hun wenken te bedienen. Leiden is
rijk aan musea. Velen in Leiden en
omgeving hebben ze echter nog
nooit van binnen gezien. Er gaan
iverelden voor u open en de geschie
denis komt er tot leven. Deze
bescheiden fotoreportage wil een
aansporing zijn om u in deze maan
den. eens museumwaarts te leiden.
Hel wordt beslist geen teleurstel
ling
Links boven: deze Romeinse dame
komt u in oudheden (Rapenburg) te
gen. Rechts boven: Volkenkunde
(Steenstraat - Stationsweg) herbergt
vele godenbeeldjes, zoals dit uit
Mexico. Links onder: wie van mi
croscopen houdt, kan zijn hart opha
len in het museum, voor de geschie
denis der natuurwetenschappen
(zelfde gebouw als Volkenkunde). In
Volkenkunde treft u ook de Ceylo-
nese danser aan. De Hortus (bij het
universiteitsgebouw aan het Rapen
burg) wuift u een welkom toe met
de Vredespalm. Natuurlijke Historie
(Raamsteeg, alleen rondleiding na
afspraak) beschikt onder meer over
een collectie hoogst zeldzame vissen.
En Geologie (in het voormalige
weeshuis aan de Hooglandse Kerk-
gracht) gunt u een blik in de fasci
nerende wereld van edelstenen en
kwartsvariëteiten.
Dit is nog maar één flits van wat
de musea u te bieden hebben. En
dan hebben we nog niet eens een
plaatje uit de Lakenhal en het Le
germuseum. Wij wilden slechts als
richtingwijzer fungeren.
Foto's NLC'Dirk Ketting
zo'n vlucht zit overigens alles vrij
secuur in elkaar."
LEIDEN Onheilspellend gegrom kondigt de verschijning aan
van een Duitse herder, zo groot als een volwassen ezel. Ik sta voor
de deur bij de heer J. van Alphen, een enthousiast dierenliefhebber
en een zo mogelijk nog ferventer duivensportman. Reeds tientallen
jaren neemt hij deel aan tal van wedvluchtenwaarbij zijn duwen
vaak met de hoogste eer gingen strijken. Zo werd hij menigmaal
clubkampioen (Leidse Postduiven Club) en in 1966, '67 en '68 werd
hij zelfs driemaal achtereen Kampioen Generaal van de Leidse Con-
courscommissie, de hoogste eer die een wedvlieger te beurt kan
vallen. Het resultaat daarvan is een indrukwekkende reeks van
prijsbekers, plaquettes en certificaten, die wegens de hoeveelheid in
verschillende kasten staan uitgestald.
,.De duivensport is een besmettelijke
ziekte", vertelt de heer Van Al
phen. nadat ik met tevredenheid
heb geconstateerd, dat de hond
zijn vijandig schuim in de bek
weer heeft ingeslikt en zijn glan
zende herdershuid op de parket
vloer heeft uitgestrekt.
.,Je wordt ermee geboren. Toen ik
vijf jaar was had ik al duiven,
maar in 1948 ging ik pas met ze
vliegen. Dat leverde meteen al
successen op en zo ben ik maar
doorgegaan."
Hoewel Van Dale in zijn woorden-
gids de heer Van Alphen betitel
als een ..duivenmelker", is mijn
gesprek het daarmee niet helemaal
eens.
Q.EBRU1K dat woord niet", zo
luidt zijn vriendelijke verma
ning. ..Dat woord hoor ik niet
traag. Duivenmelkers zijn géén
liefhebbers van postduiven. Dat
zijn mensen, die ..kroppers" hou
den. Het zijn eigenlijk duivendie-
ven van elkaar. Met speciale vang-
kleppen lokken ze eikaars duiven
naar zich toe. Zo kan het gebeu
ren, dat iemand zijn eigen duif in
een winkel voor 'n knaak kan te
rugkopen. Het is ook wel eens op
vechten uitgelopen. Nee, daar heb
ik nooit aan meegedaan. Dat komt
vooral in Den Haag veel voor.
Maar aan de wedvlieger herken je
de duivenliefhebber. Weet u. de
duivensport is prachtsport voor
jong en oud, voor arm en rijk.
Elke echte liefhebber is aangeslo
ten bij de Nederlandse Algemene
Bond van Postduivenhouders.
Neem nou Prins Bcrnhard. die
vliegt ook meer met d eBond. E. zo
ken ik iemand, die gedeeltelijk in
valide is, nou man. die gaat er
helemaal in op! Ook logisch, want
duiven zijn de renpaarden van het
luchtruim. Dat las ik eens ergens,
maar dat is waar. Wat die beesten
al niet gepresteerd hebben, dat is
gewoon geweldig."
De heer Van Alphen grist wat dui-
venliteratuur uit zijn boekenkast
en toont enkele historische pren
ten.
„Kijk, hier ziet u een duif met een
lichtgewicht-fototoestel om zijn
nek. Dat beest kwam in de oorlog
van het slagveld met unieke foto's
thuis. Ook werden ze veel ge
bruikt om berichten te versturen,
maar dat zal iedereen wel bekend
zijn. Kijk, hier ziet u een postduif
met een verbrijzeld linker pootje.
Daar is op geschoten, toen hij van
uit een tankdivisie met een bericht
er vandoor ging. Zulk soort dui
ven 'zijn allemaal onderscheiden."
De duif. het attribuut der onschuld,
deemoed. zachtmoedigheid,
wijsheid en liefde: de duif. het
zinnebeeld van de vrede, betekent
voor de wedvliegers vaak nog
méér. Het is een doodgewone zaak.
dat op duiven, die gelost worden,
aanzienlijke bedragen worden ge
wed.
Van Alphen: „Ja. er wordt altijd op
gegokt „Poolen", noemen wij dai.
Wij zetten gemiddeld vijf gulden
op een duif, maar er zijn ook
mensen die zo'n elf-twaalfduizend
gulden uit een wedvlucht slepen.
Maar van een gemiddelde vlucht
kun je wel zeggen, dat er ongeveer
achtduizend gulden wordt ver
gokt"
Terwijl zijn echtgenote thee
inschenkt, arriveert zoon Hans,
ook al een enthousiast duivenspor-,
ter. In de directe omgeving van
mijn kopje thee liggen een paar
gele ringetjes op tafel.
Hans: „Elke postduif krijgt bij zijn
geboorte zo'n ring om de rechter
poot. Dat gaat er nooit meer af.
Die ring is van geplastificeerd alu
minium c.i iaat ini nummer
op. Da) nummer wordt gere
gistreerd bij de Bond. Zodoende
kan men nooit fraude plegen. Bij
T^E HEER Van Alphen: „Ja, nadat
je een duif in de omgeving van
je huis hebt afgericht, wordt-ie
vóór een vlucht „ingekorfd", d.w.z.
hij krijgt een rubber ring om zijn
linker poot, waarop een nummer
staat. Dat nummer wordt op
geschreven en de duif gaat naar
de plaats van lossing. Wij beschik
ken daarvoor over een hypermo
derne container, die op een
vrachtwagen is geplaatst. Een
chauffeur en verzorger gaan dan
naar de plaats van lossing. Dat "is
meestal naar het zuiden, tot aan
de Spaanse grens toe: verder gaan
we niet. Het is meestal ergens in
Zuid-Frankrijk. Als de Con
courscommissie die commissie-
overkoepelt alle duivenverenigin-
gen uit Leiden ,en omgeving een
wedstrijd organiseert, dan worden
er ongeveer 42.000 duiven gelost.
Op radiosein worden in .hot ver
enigingsgebouw de duivenklokken
aangezet. Die klokken werken
vreselijk precies. Ze gaan allemaal
tegelijk te tikken. En wanneer de
eerste duif arriveert, haal je je
rubberringetje van zijn pootje en
druk je dat in het daarvoor
bestemde gaatje in de klok, die
dan meteen ophoudt met tikken.
De verzegeling wordt later verbro
ken en op een rol papier in de
klok staat de juiste tijd van aan
komst afgedrukt. Die papiertjes
worden met elkaar vergeleken en
zodoende komt er een winnaar uit
de bus. Ik heb eens een duif gehad
die 128 km per uur vloog, maar
dat was werkelijk een unicum.
Dan had-ie zuidenwind achterop
de staart en dan gaat dat vlie
gensvlug. Maar meestal mag je
blij zijn als een duif een gemid
delde snelheid van 50 km/u haalt.
Wind speelt daarbij een zeer be
langrijke rol."
Al leven duiven er gezellig op los,
de voortplanting geschiedt monog-
gaam. Ook dat biedt voordelen.
Hans: „Er zijn veel manieren van
wedvliegen. Zo zie je 't meest
..nestspel" en „weduwschapspel".
Wanneer een duif eieren bebroedt
of jongen heeft, dan komt-ie na
tuurlijk als de bliksem naar huis.
Dat is nestspel.
De heer Van Alphen: „Van we
duwschapspel is sprake, wanneer
vlak vóór het vertrek naar de los
plaats het mannetje zijn vrouw
tje nog even krijgt te zien. Als het
ware smoorverliefd vertrekt-ie,
ga uzelf maar na".'
Hans voegt eraan toe: „Je kunt het
ook andersom doen, het vrouwtje
nog even bij het mannetje bren
gen, maar dat is riskant. Het
vrouwtje wil namelijk nog wel
met een ander mannetje in zee
gaan."
Van Alphen: „Kijk. daar kweek .ie
conditie mee op. Het vrouwtje zit
dan thuis te wachten en het man
netje komt op volle toeren naar
huis vliegen."
w
EDVLIEGER Van Alphen houdt
zijn duiven in prima conditie.
Dat bleek duidelijk, toen hij niij
uitnodigde om een kijkje in zijn
hokken te nemen. Met zijn tachti
gen zitten ze daar, krachtig, maar
ook weer niet plomp ge
bouwd. met metaalglanzende
halsveren. Werkelijk iets impone-
rends voor een vogclleek. Bedaard
zitten ze op stok. energie opfok
kend voor de komende vlieguren.
In de keuken staat een hok met
een mooie dikke duivin erin. „Die
heeft zijn langste tijd gehad", ver
klaart mijn gids. „Maar ik Iaat ze
op een vredige manier aan hun
eind komen. Dan worden ze begra
ven. niet opgegeten."
Mevrouw Van Alphen bevestigt
dat nog eens: „We hadden nog
eens een haan maar zelfs die heb
ben we niet opgegeten. Dat zouden
we hier geen van allen kunnen".
Met die woorden neem ik afscheid.
Hel bordje naast de huisdeur
(Hoge Morsweg) wijst erop. dat de
heer Van Alphen. naast zijn hob
by. in verzekeringen doet. Gebra
den duiven vliegen immers nie
mand zomaar in de mond.
LEIDEN De N.V. Bank voor
Ned. Gemeenten heeft Leiden een
geldlening van tien miljoen aange
boden. welk bedrag wordt bestemd
voor consolidatie van vlottende
schuld.
De stichting Elisabeth-Gasthuishof
kreeg een lening van ruim f 1,7 mil
joen van de Postchèciue- en Giro
dienst. Het geld is nodig voor res
tauratie en verbouwing van het ge
lijknamige hof en het Hof van Zes
sen, waarvan de netto kosten op
f2,65 miljoen waren geraamd. B. en
w. stellen de raad voor een garantie
te verlenen voor betaling van rente
en aflossing.
