Friezen willen Lauwersoog pvitsers blad beschuldigt resident van antisemitisme FORMAAT Dit jaar 240 bedrijven dicht •'«SM* Libië annuleert rote Britse order blies toed en wel KLM duikt onder IATA-tarief voor literatuur Voorlopig geen herindelino van Hoogland Betoger gooit bommetje naar Agnew Dr. Bunche heeft geen vertrouwen in Spiro Agnew Nixon gelast Nasa- onderzoekeentrum VIER ARRESTATIES IN BELGIË Miljoenenzwendel met Nederlandse eieren Het Kwartet Actiecomité vertrouwt bedoelingen Groningen niet krant van Secretaresse kreeg schrik van haar leven 8*?-frsr Hansen* I DINSDAG 30 DECEMBER 1969 Aftreden geëist ran Von Moos i Joden hadden rampzalige invloed" „.is* <-;«?- I 'ijftienduisena ZÜRICH Het linksgerichte Zwitserse blad Neutralitaet heeft N :t ontslag geëist van minister van justitie Ludwig von Moos. die o t 31 december a.s. president van Zwitserland is. iet blad beschuldigt Von Moos er j i tussen 1935 en 1952 in zijn toen- f^ilige krant Obwaldner Volksfreund jrscheidene anti-semitische artike- te hebben geschreven, ed 'jo zou hij eens hebben betoogd dat Joden in Duitsland voor een deel t ;n dermate rampzalige invloed op t politieke, economische en geeste- te ke leven hebben gehad, dat de jo- ïvervolgingen gezien moeten wor- als een reactie op die ongewenste piteit". Belast verleden ui Neutralitaet heeft de politieke par en verzocht, zich te distantiëren „een politicus met zo'n zwaar last verleden". rVon Moos, lid van de conservatieve ristelijke sociale partij, tot presi- nt gekozen voor een jaar, legt dit ibt overeenkomstig de bepaling in de grondwet morgen neer. Hij blijft echter minister van justitie. Vit verband gelicht Het Zwitserse ministerie van jus titie en politie heeft in een communi qué de beschuldigingen tegen Von Moos van de hand gewezen. De ver melde citaten waren uit hun verband gelicht en gaven een verkeerd beeld van de werkelijkheid, zo werd meege deeld. Het was onrechtvaardig, de minis ter van antisemitisme te betichten. Herinnerd werd aan een artikel van Von Moos. waarin deze de Jodenver volgingen tijdens de „Kristallnacht" veroordeelde. LONDEN Libië heeft een con- ract tot levering van uitrusting voor chtafweer, gesloten met de British ircraft Corporation, gisteren ver roken. De Libische regering voert is argument aan, dat het contract as gesloten met de voormalige ko- nklijke regering die in september >or het leger werd afgezet. De Libische order bedroeg 130 mil- len pond. De uitrusting bestaat uit ïunderbird - raketten voor luchtaf weer voor grote hoogte, Rapier ra- etten voor geringe hoogte, radar, ommunicaliesy sternen en computers. Vrijzinnigheid 3rof. Augustijn heeft zich in „Voor- m.i. op een funeste wijze ge- npromitteerd en gedisqualificeerd. daarin brutaal, ondeskundig, eerlijk. ïrutaal: als jong, recent hoogleraar n hij blijkbaar van zichzelf goed- nden met betrekking tot grote figu- n onder zijn voorgangers woorden te wulken 'als „geknoei in wetenschap- lijlk opzicht", „op een vaak ontstel- nde manier met de bijbel omsprin- en". „onvruchtbare exegese". Ondeskundig: als hij nauwkeurig nnis zou nemen van Bavincks ma- strale rectorale oratie ..Modernisme Orthodoxie" (Kampen. J. H. Kok, 11), speciaal het eerste gedeelte van- 6, waarin B. spreekt over het randerd wereldbeeld, zou hij over m anders oordelen. Ook Bavincks one-lectures ..Wijsbegeerte der unbaring" (Kampen, J. H. Kok. 18) kunnen hier dienstig zijn. Oneerlijk: ik besef levendig, dat een liversiteit geen petrefact is. dat er in rloop van jaren zich andere visies inen voordoen, maar zo in flagran- strijd met de grondslag der Vrije iversiteit zich te uiten en toch (gleraar aan haar te blijven acht ik irlijk. Professoren als Augustijn, litert en medestanders behoren zich als consequentie van hun stand van deze universiteit terug te n, zoals mijn onvergetelijke •tor prof. dr. H. J. Pos indertijd Minstens behoren zij zo spoedig lelijk van curatoren, die zulke leraren benoemen en handhaven. zien te krijgen, dat de naam [Vrije Universiteit" veranderd wordt P „Liberale Universiteit". Van we tenschappelijke eerlijkheid gesproken. I Het is duidelijk dal de gereformeer den hun universiteit volledig gaan verliezen. Ik ben altijd Hervormd ge- Feest en gebleven, maar ik heb in pijn leven blijvend het gevoel gehad Mn de Gereformeerde Universiteit in fuiver wetenschappelijke vorming leer veel te danken te hebben, i Aan de nagedachtenis van mannen •Is H. Bavinck. .1. Woltjer (beiden lid N de Koninklijke Academie van petenschappen), C. van Gelderen (die Mar mij in een persoonlijk gesprek Neek door de beroemde Utrechtse Mogleraar Houtsma als zuiver we tenschappelijk collega hoog werd ge waardeerd) voel ik- mij tot dit protest Fêen prof. Augustijn verplicht. !kn Haag Dr. H. A. Mulder. oud-rector v.h. 's-Gravenh. Chr. Gymnasium j SCHIPHOL Op dringend ver zoek van het Grafisch Export Cen trum te Amsterdam is de direc teur-generaal van de rijksluchtvaart dienst. de heer W. J. Kruys, er geheel volgens zijn bevoegdheden toe over gegaan de KLM te adviseren het door de IATA van 38 naar 42 dollar cent verhoogde transatlantische ki lo-tarief voor het vervoer van gra fische produkten naast zich neer te leggen. De KLM heeft daarom beslo ten wetenschappelijke periodieken. li teratuur en andere grafische produk ten als van ouds voor 38 dollarcent per kilo naar New York te versturen. Voor Nederland is het de eerste maal, idat de regering een advies geeft om een IATA-tarief te negeren. Gemiddeld verzendt het Grafisch Export Centrum per jaar 500 ton we tenschappelijke literatuur per vlieg tuig van Schiphol naar New York. UTRECHT De minister van bin nenlandse zaken, mr. H. K. J. Beer- nink heeft gistermiddag een oriënta- tiebezoek gebracht aan het gebied dat is betrokken bij de gemeentelijke herindeling ten noorden van Amers foort. Als het desbetreffende initiatief voorstel van de Gedeputeerde Staten wordt goedgekeurd, zal de gemeente Hoogland worden opgeheven en "bij Amersfoort en Bunschoten worden gevoegd. De gemeenteraad van Hoogland heeft bij aankomst van de minister een volledig uitgewerkt wetsontwerp tot instelling van het gewest Eem- land aangeboden, dat voorziet in een zeer nauwe samenwerking van zelf standig blijvende gemeenten in een gewest met bovengemeentelijke be stuurlijke bevoegdheden. De protesten van de burgerij van Hoogland, kernachtig samengevat op een spandoek met „Handen af van Hoogland", verwelkomden tesamen met de klanken van de plaatselijke muziekvereniging, de minister. Er zal volgens de minister, die de voor- en tegenargumenten nog moet bestude ren, ongeveer anderhalf jaar overheen gaan. voordat de Twee'de Kamer zich zal uitspreken over een wetsontwerp inzake de herindeling. MANILLA Drie uur nadat giste ren de Amerikaanse vice-president Spiro Agnew, op zijn eerste etappe van zijn Aziatische reis in Manilla was aangekomen, heeft een de monstrant een bommetje gegooid naar de auto waarin hij reed. De politie dacht eerst dat het vuurwerk was, maar het bleek een .pillen doosbommetje' te zijn, dat gemaakt is om te ontploffen wanneer het een hard voorwerp raakt. Twee bommetjes van dezelfde soort knalden voordat Agnew voorbij reed, daarna werden er nog vier gevonden die niet waren ontploft. De Philip- pijnse politie vindt de bommetjes le vensgevaarlijk. Het bommetje dat door de demonstrant was geworpen kwam twee meter achter de auto van de vice-president terecht. NEW YORK Dr. Ralph Bunche, plaatsvervangend secretaris van de VN, heeft gisteren gezegd dat de ne gerleiders in de VS geen vertrouwen hebben in vice- president Spiro Ag new en de minister van justitie, John Mitchell. „Ik geef hun hierin gelijk, zei Bun che die zelf een neger is. Hij reageerde hiermee op de kri tiek in de pers dat hij zondag in een vraaggesprek voor de televisie de ras senpolitiek van de regering- Nixon had willen aanvallen. Ik heb niets gezegd over Nixon en de regering- Nixon in verband met de rassenpoli tiek, maar wel willen laten blijken hoe de Amerikaanse negerleiders over Agnew en Mitchell denken, al dus Bunche. werknemers afgevloeid (Van onze parlementsredactie) DEN HAAG In 240 bedrij ven is dit jaar de produktie stopgezet of overgeheveld naar andere bedrijven. In 400 bedrij ven ging men op min of meer grote schaal over tot verminde ring van de personeelsbezetting. Dit betekende, dat 15.000 werk nemers moesten afvloeien. In 1968 was dit aantal 12.500. Deze schoksgewijze mutaties, aldus het ministerie van Sociale zaken en volksgezondheid, deden zich vooral voor in Noord-Holland. Zuid-Holland. Noord-Brabant en Gelderland. De grootste schokken moesten de metaal industrie. de kledingindustrie en de horecabedrijven verwerken. A rbeids plaatsen Overigens ging het met de werkge legenheid niet slecht in 1969. In de landbouw was er voor 12.000 man min der werk. maar in de overige sectoren steeg het aantal arbeidsplaatsen met 64.000. De gemiddelde loonkostenstijging is voor 1969 berekend op 8.8 procent. In dit getal is ook de verkorting van de arbeidstijd en de langere vakantie be- rekend. Anders dan in 1968. toen de lonen en de arbeidsproduktiviteit met 8,5 en 6.5 procent toenamen, ging in het af lopende jaar de stijging van de loon som '10 procent' ver uit boven de stijging van de produktiviteit <4 pro- cent'. Besteedbaar Door de prijsstijging bedroeg de toe neming van het reëel besteedbare loon (van werknemers met een inkomen be neden de laagste premiegrens en met twee kinderen) niet meer dan 0.3 pro cent. Vice-president Agnew van Ame rika. op rondreis door Azië. krijgt van de autoriteiten een uitbundige ontvangst, maar een deel van de bevolking zoals hier tijdens zijn bezoek aan de Philippijnse hoofdstad Manilla is niet zo<op zijn .goodwilhnissie' gesteld. In Manilla verhinderden demonstranten zelfs de doorgang van de stoet auto's. Zij voerden lenzen met zich tegen Amerika's beleid. Even later zou er een bommetje naar de auto van de vice-president worden geworpen. sen liggende groep van de leraren bij het algemeen voortgezet onder wijs die nu nog sterk standsgebon den denken, zal op de duur zeker volgen". Ik wou dat ik vooruit kon kijken om te zien hoe lang of hoe kort die duur zal zijn. door Ton Elias Tekenen Bruid De vergadering van de openbare-onderwijzersorganisa- ties behoren kwantitatief en kwalitatief tot de sterkste die het onderwijs kent. maar men pleegt er bij de verdediging van voorstellen en standpunten te zwaar te preken. Hel was in Krasnapolski dan ook een ver ademing toen na een lang de bat over aansluiting van de ABOP bij het NVV André Kloos aan het woord kwam voor een gemakkelijk lopend praatje over werknemers en onderwijs. De NVV-voorzitter zei dat hij zich voelde als een minnaar die na jaren dingen eindelijk de begeerde bruid in z'n armen mocht sluiten. De volgende dag werden er ter vergadering bloemen van het NVV bezorgd. Het ADOP-bestuur tele grafeerde terug: „Bruid dankt aanstaande bruidegom voor tedere bloemenhulde". De aansluiting van meer dan 30.000 onderwijzers bij een vakcen trale is voor de geschiedenis van het onderwijs en z'n organisatiewe zen een gebeurtenis om aan te stre pen. Maar met alle aanminnighe den in het nu begonnen bruidsjaar valt niet weg te praten dat de or- ganisatieknoop nog ingewikkelder wordt dan hij al was. Iets daarvan bleek toen op de ABOP-vergade- ring speciaal uit de hoek van de mavo-docenten de aansluiting bij het NW gekritiseerd werd. Status Hoe onderwijzers en leraren zich organiseren, lijkt een zaak die bui tenstaanders koud kan laten. Maar pas op: er zit een statuskwestie aan vast die dwars door de scheidingen van openbaar, protestants-christe lijk en roomskatholiek onderwijs heenloopt, maar zoveel temeer te maken heeft met de standsverzui- ling van ons onderwijs. Die kwestie komt op het moment vooral naar voren bij de mavo-le raren, tot aan de invoering van de Mammoetwet ulo-onderwijzers ge helen. Zij behoorden vroeger tot de bij de andere) voor een deel orga- sfeer van het lager onderwijs, zijn daaraan ontgroeid, maar zitten (bij de ene onderwijsrichling meer dan nisatorisch nog vast aan de sterke onderwijzersbonden. Onder het maminoetbestel zijl» door de vorming van scholenge meenschappen en associaties, plan- ningsorganen, overleginstanties enz. de mavo-scholen dichter bij havo en vwo gekomen. Vele docenten groeien ook steeds meer naar die andere sfeer toe. Maar organisato risch stelt de Raad van Leraren veel minder voor dan de Onderwij zersfederatie... De aansluiting van een der on derwijzersbonden bij het NVV gaat bepaalde verschillen markeren. Mavo-leraar Jansen zit via de ABOP bij het' NVV; atheneum-le raar Pietersen echter is lid van het „Genootschap" dat aangesloten is bij de Centrale van Hogere Ambte naren. Twee wereldjes. Ik geloof dat deze klimaatsverschillen bij het onderscheid in aanzien van de verschillende schooltypes in het voortgezet onderwijs een veel gro tere rbl spelen dan we doorgaans denken. Als Jansen en Pietersen in een scholengemeenschap werken, krijgt men bij die ene onderwijsinstelling Ieraren van verschillende sociale kleur. De strijd om de democratise ring van het onderwijs is ook een strijd van de leraarskamers aan het worden. Waarmee ik niet wil suggereren dat een Ge nootschapsleraar geen goede onder- wijsdemocraat kan zijn. Soms ga je denken dat die kwestie nooit tot een oplossing zal komen als er niet één federatie van verbonden van alle onderwijsge venden ontstaat. Maar hoe moet het dan met de relatie, die één grote bond nu met het NW aangaat? In een kort interview tijdens de ABOP-vergadering zei Kloos: „Het NVV krijgt steeds meer steun uit de kring van de docerenden aan de universiteiten. De onderwijzers zijn er nu ook bij gekomen. De daartus- Inlcrlinks. tweemaandelijks tijdschrift uitgegeven door Van Gennep, Amsterdam, heeft in zijn laatste aflevering zeven stukken over onderwijsvraagstukken bij eengebracht. Onder de auteurs be kende namen als Van Heek, Iden- burg en Van Gelder. Veel oorspronkelijks bevat het nummer niet. maar zo'n uitgave illustreert opnieuw de in overal toenemende publiciteit over het onderwijs. Een interessante rol gaan daarbij de tekeningen spelen. Het zijn vooral de studenten geweest die de macht van de prent herontdekt hebben. De bekendste tekenende contestant is Willemen, maar De Wit (zie de hierbij afgedrukte teke ning uit Interlinks) weert zich ook aardig, 's Meesters tekst „Geen ge leuter daar achteraan, ik leg de principes van onze democratie nog een keer uil. dus jelui luisteren en houden je bek dicht", is net zo overdreven als het prikkeldraad rond zijn platformpje maar de bedoeling komt goed over. En verder... heeft het Algemeen Han delsblad ter gelegenheid van de jaarwisseling de wensen van acht bekende Nederlanders over de her vorming van de maatschappij ge noteerd. Ook hier is opmerkelijk dat met uitzondering van Ajax-trainer Rinus Michels alle ondervraagden onderwijswensen op hun hart hebben. Een zeer persoon lijke keus doet mij deze wens van prof. mr. G. E. Langemeijer. procu reur-generaal bij de Hoge Raad overschrijven: „Ik zou eigenlijk willen dat we met het scheppen van een nieuwe samenleving niet begonnen met het afbreken van wat in de burgelijke maatschappij het beste was: hel met elkaar omgaan op basis van goede trouw en wederzijds begrip. Dit slaat niet op de omgangsvor men: dat „hoogedelgestrenge heer" mag men gerust afschaffen; dat zou wel beter zijn. Maar helaas ontstaat meer en meer het gebruik om bij anderen kwade trouw cn dwaasheid te veronderstellen cn dan te denken dat dit maatschap pijhervorming is". WASHINGTON President Nixcjn heeft gisteren als bezuinigings maatregel de sluiting gelast van een nog onvoltooid onderzoekcentrum van het Amerikaanse bureau voor lucht- en ruimtevaart te Cambridge (Massachusetts). Het centrum, dat zich met onder zoekingen op het gebied van de elek tronica bezighoudt, moet in juini dicht, waardoor ongeveer 750 mensen zonder werk komen. Het centrum om vat nu vier gebouwen die met elkaar 30 miljoen dollar hebben gekost. In totaal zou er nog voor een zelfde be drag moeten worden gebouwd. Senator Edward Kennedy heeft te gen de sluiting geprotesteerd. GENT De politie is een grootscheepse zwendel met eie ren tussen België en Nederland op het spoor, waarbij de Bel gische en wellicht ook de Neder landse overheid voor vele mil joenen franken is opgelicht, meldt De Nieuwe Gids. Er zijn al vier arrestaties verricht. Na klachten van het officiële Bel gische wisselinstituut, dat argwaan had gekregen door plotseling oplo pende invoer van Nederlandse eieren, werd een onderzoek ingesteld. Het bleek dat met behulp van val se papieren voor verzonnen leveran ties grote bedragen aan in- en uit- voerpremies zijn geïnd. Bovendien zouden enkele ver dachten het Belgische instituut voor de Wissel hebben benadeeld door uit Nederland grote bedragen aan gul dens in te voeren en op de Belgische vrije geldmarkt te verkopen. Bij het onderzoek worden sporen gevolgd die onder meer leiden in de richting van Roermond. Geleen en Weert. deze krant behoort tot In het Westen veruit grootste prot. chr. dagbladpers Minister Beernink heeft gister middag een bezoek gebracht aan het. gebied betrokken bij de ge meentelijke herindeling ten noor den van Amersfoort. De bevol king van Hoogland voelt er niets voor. bij Amersfoort te worden gevoegd en liet dat door middel van een vreedzaam protest dan ook blijken. Er kwam zelfs een taart aan te pas. Misschien dat de minister door dit culinaire pleidooi de taart was voorzien van hel wapen van Hoogland vertederd kon worden? In elk geval was het een vertederend moment (Van onze correspondent) GRONINGEN Een Fries actiecomité probeert Lauwers oog (het voormalige werkeiland in de Lauwerszee) bij Friesland te krijgen. Men heeft al voor komen dat de provinciegrenzen voor de Kerst door de Tweede Kamer werden vastgesteld. De vaste Kamercommissie gaat 4 maart eerst nog een hearing houden. De achtergrond van de actie is dal het comité „Lauwerszee b(j Friesland" de bedoelingen van de Groningers niet vertrouwt. Het Lauwerszeegebied is steeds als toekomstig recreatiege bied voorgesteld, maar volgens de Friezen zijn er ook economische be- i langen mee gemoeid en die belangen spelen met name in noordoost-Fries land met Dokkum als industriekern. De Friezen wantrouwen de Gronin gers als het gaat om de behartiging van deze economische belangen en stellen ronduit dat Groningen er al leen op uit is de Eemshaven van de grond te krijgen, desnoods ten koste van de andere noordelijke provin cies. Ontwikkeling Men vindt Lauwersoog van belang omdat hier een haventje komt, dat volgens het comité betekenis zou kunnen hebben voor de ontwikkeling van het achtergebleven noordoost- Friesland. Daarom zullen de econo mische belangen eventueel de recrea tieve moeten overheersen. Er blijft dan nog genoeg recreatiegebied elders in de Lauwerszee over. zo werd gis teren op een persconferentie in post- mahorn gezegd. Als voorbeeld van de kwade be doelingen van Groningen wordt een j kwestie rond de Dokkumse. firma i Oberman aangevoerd. Deze firma wil- I de een houtindustriëcentrum. De I provincie Groningen vond dit aan- vankelijk niet goed omdat men een I industrie niet in het recreatiegebied vond passen. In plaats daarvan werd vestiging in het Eemsmondgebicd aangeboden. De werkelijke bedoelingen zijn vol gens een rapport van de comitcleden dat Groningen de Eemshaven wilde bevoordelen ten koste van een andcr gebied en daarmee niet voor de draad wilde komen. I 'oorwaarden Inmiddels heeft Groningen te ken nen gegeven het centrum eventueel wel op Lauwersoog te accepteren, mits aan bepaalde voorwaarden wordt I voldaan. De aanval op Groningen is bijzon der fel. Het comité beschuldigt de provincie ervan, alle activiteiten el ders dan in het Eemshavengebied in de kiem te willen smoren en alle initiatieven in noordoost-Friesland te willen torpederen. Men concludeert daaruit dat „zoais de grens nu wordt voorgesteld, zij een bedreiging betekent van de eco nomische ontwikkeling van noord oost-Friesland en ook van noord- west-Groningen. Naast het economische argument en de nogal emotionele aanval Op Groningen worden ook andere ge voelsmatig aandoende argumenten aangevoerd. eerdienst Zo wordt betoogd dat het tegen de historie indruist dat de veerdienst op Schiermonnikoog na honderd jaar van Friesland (Oostmahorn) naar Groningen zou verhuizen. Zelfs wordt de vrees geuit dat Schiermonnikoog om deze reden wel eens Gronings grondgebied zou willen worden. Wat de historie betreft wordt ge- schreven dat de vanouds Groningse vissershaven Zoutkamp naar Fries land zou verhuizen als Lauwersoog Fries wordt Wel baseert men op het vermeende voortrekken van het Eemsmondgebied de conclusie dat de Groninger vissershavenbelangen bij Friesland in meer vertrouwde han den zijn dan omgekeerd het geval zou zijn. HAARLEM De 20-jarige secreta resse mejuffrouw E. J. M. Heere mans uil Haarlem kreeg gisteravond de schrik van haar leven, toen zij op het Haarlemse station onder een al rijdende trein terecht kwam. Een deel van de reizigerstrein reed daar op over haar heen. hoewel een con ducteur vrijwel direct aan de nood rem trok. Vrijwel zonder iets te mankeren, wist ze daarna weer veilig op het perron te klauteren. UTRECHT Met ingang van 1 januari a.s. wordt in het kappersbe- drijf een bedrijfspensioenfonds ver plicht gesteld. Ten behoeve van deze pensioenvoorziening zal door werkge vers en werknemers gezamenlijk 5 proeent van het loon worden opge bracht. Dit heeft de bedrijfsvereni ging voor detailhandel en ambachten gistermiddag meegedeeld. Ruim 4.000 van de in totaal 17.000 werknemers in de kappersbranche zullen naar verwacht onder de nieu we regeling vallen. Het pensioen fonds voorziet in de uitkering van een ouderdomspensioen en eventueel een weduwen- en wezenpensioen. (Bij uw slijter/wijnlf

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1969 | | pagina 5