Hromadka zag communism
als een oordeel van God
ff
Voorbeeld van de
hardnekkige hoop
Aan een hartinfarct overleden
Radio-evangelie voor
gevluchte Chinezen
Joden keerden zich
tegen Duits hotel
Een woord voor vandaag
Britse stichting
voor hulp aan
ex-priesters
Nieuwe heiligen
voor R.K. Kerk
(Doorprof. dr. A. J. Rasker)
Drie jaar cel
voor preek
Een anglicaans
bisdom voor het
vasteland
Puzzelhoek
BEROEPINGSWER
De ouders van Christus reisden elk jaar naar naar Jeruzalem om
daar bij de tempel het paasfeest te vieren. Als zij terug gaan naar
huis blijft Jezus achter. Zo vertelt Lucas het verhaal. Hij laat iets
weg. Hij laat weg dat Jezus voor het eerst mee gaat. Meestal wordt
dat wel gezegd. Tol zijn twaalfde moest hij thuis blijvenmaar dan
mag hij mee.
Maar dan hebben we op heel merkwaardige wijze iets in het bijbel
verhaal veranderd. Dat doen we soms. We lezen maar al te vaak de
bijbel met de ogen van de schooljuffrouw die ons de eerste bijbelse
verhalen vertelde. Nog maar heel kort geleden ontdekte ik dat die
juffrouw er 35 jaar geleden helemaal naast was. Maar al die jaren
had ik de bijbel met haar ogen gelezen.
Lucas zegt niet dat Christus mee gaat als hij twaalf jaar geworden
is. Misschien ging hij wel ieder jaar mee. Lucas zegt dat Jezus ach
terblijft als hij twaalf is geworden. Op die leeftijd worden de joodse
jongens zoon van de wet.Het achterblijven van Jezus is de directe
consequentie van het vorige vers: Hij groeide in wijsheid en genade.
Met andere woorden: twaalf jaar is de leeftijd dat de zoon van een
Israëlische vader zelf "zoon van de wet" moest worden. Hij krijgt
een eigen verantwoordelijkheid. Jezus laat zien wat dat betekent.
Zegt hij niet dat hij in de dingen van zijn Vader moet zijn. Jezus
blijft achter, omdat hij heel persoonlijk gekozen heeft om God te
dienen.
Wc lezen vandaag Openbaring 22:10-21
MAANDAG 29 DECEMBER 1969
(Van onze kerkredactie)
LONDEN* Zoveel priesters verla
ten de Rooms Katholieke Kerk ln het
Britse rijk dat er een nieuwe orga
nisatie in het leven geroepen moest
worden om hen op te vangen. De
organisatie wordt vooral gesteund
door rooms-katholieke gemeentele
den. Ook een paar priesters geven
medewerking.
Tot nu toe bestond er reeds een
organisatie genaamd Compass. Deze
organisatie bleek echter dit jaar te
klein voor de 97 priesters en religieu
zen die haar hulp inriepen, omdat zij
uit het ambt wilden treden of van
hun kloostergeloften ontheven wilden
worden.
De nieuwe organisatie die nu
gesticht is kreeg de naam „Bearings
for Re-establishment". De organisa
tie wil een centrum stichten waar
pristers, monniken en nonnen opge
vangen kunnen worden en om
geschoold kunnen worden voor een
taak in de maatschappij.
ROME De Rooms Katholieke
Kerk mag dan een streep gehaald
hebben door een aantal twijfelachti
ge heiligen, binnenkort wordt het
lijstje aangevuld met weer een paar
moderne heiligen. Een van hen is de
Spaanse religieuze Maria Dolores
Torres-Costa, stichtster van het insti
tuut van Dienaressen van Maria. Zij
wordt 25 januari heilig verklaard.
Op 7 en 30 mei volgen dan nog de
Belgische Marie Victoire Coucerc en
de Italiaan Leonardo Murialdo.
MADRID De Spaanse pries
ter Mariano Gamo is tot drie
jaar gevangenisstraf veroor
deeld. H(j had in januari in een
preek kritiek geleverd op de
staat van beleg die op 24 januari
door Fanco werd afgekondigd.
Het was in die tyd onrustig in
de studenten- en arbeiderswe
reld.
Oorspronkelijk werd tegen de
priester niet minder dan zeven jaar
geëist. Later bracht de officier van
justitie de eis terug tot vier jaar en
twee maanden.
Het proces heeft hevig opzien ge
baard in Spanje, hoewel het achtrir
gesloten deuren plaats vond. Tijdens
de zittingen die negen dagen duur
den kwam het tot botsingen tussen
vrienden van pater Gamo en leden
van een fascistische bende die zich
„Guerrilla's van Christus de Koning"
noemt
De veroordeelde priester zal zijn
straf moeten ondergaan in een ge
vangenis die speciaal voor priesters
is ingericht Volgens het concordaat
van Spanje met het Vaticaan mogen
priesters niet in dezelfde gevangenis
opgesloten worden met gewone
mensen.
(Van onze kerkredactie)
LONDEN Als de anglicaanse
Kerk haar medewerking verleent zul
len de anglicaanse en Amerikaans-
episcopaalse kerken van Europa een
eigen bisdom gaan vormen in het
vervolg. Dit is het resultaat van een
gesprek dat al bijna een jaar aan de
gang is.
In april van dit jaar ontmoetten
vertegenwoordigers van de afdeling
voor „Noord- en Centraal-Europa"
van de Engelse Kerk, de Amerikaan
se convocatie van kerken in Europa,
de anglicaanse bisschop van Gibral
tar en de oud-katholieke bisschop
van Haarlem elkaar.
Er werd een plan opgesteld om tot
een geheel nieuwe structuur te ko
men waardoor Amerikaanse episco
paalse kerken en de anglicaanse ker
ken in Europa elkaar zouden kunnen
vinden.
Dit plan werd in oktober bespro
ken door de raad van anglicaanse
kerken op het vasteland en zal in
april in Canterbury besproken wor
den. Als de voorstellen worden aan
vaard komt er een episcopaals bis
dom op het vasteland.
AMSTERDAM De drie Neder
landse kunstenaars Ger van Elk. Jan
Dibbets en Marinus van de Boezem
zijn uitgenodigd deel te nemen aan
de tiende biënnale, die in mei in To
kio begint.
Zij krijgen in het Metropolitan
Museum of Modern Art ieder een
zaal van 100 vierkante meter tot hun
beschikking.
Giften uit Nederland maakten dit mogelijk
(Van een onzer
verslaggeefsters)
DUBLIN Trans
World Radio, die van
Monte Carlo uit
zendt is voor het
eerst begonnen met
een programma in
het Chinees. Giften
uit Nederland heb
ben dit mogelijk ge
maakt.
Iedere maandag
om half drie spreekt
ds. Timothy Mak
zijn gehoor toe, dat
grotendeels uit
vluchtelingen uit het
Chinese Canton be
staat.
Ze verblijven op
het ogenblik in
Engeland en op het
vasteland van Euro
pa. Men schat, dat
50.000 mensen in
Engeland Cantonees
spreken, 3500 in Ne
derland, 500 in Ier
land en een niet te
berekenen aantal el
ders in Europa.
Ds. Mak, de pro
grammaleider woont
met zijn vrouw, die
arts is, en zijn kinde
ren in Dublin.
Ds. Timothy Mak
LEIDEN Gisteren bereikte ons het bericht dat prof. dr. L.
Hromadka in Praag op tweede kerstdag 's avonds overleden is.
Enkele weken geleden kreeg hij een hartinfarct, waarvan we hoop
ten dat hij met zijn sterke gestel zou genezen, maar het heeft niet
mogen zijn.
Josef Hromadka werd 8 Juni 1889
geboren in Hodslavice, in Moravië als
eerste kind in een boerengezin. On
danks de harde doorvoering van de
contrareformatie sedert 1620 waren in
die afgelegen bergachtige streken de
tradities van de Hussitische hervor
ming bewaard gebleven. Na het tole
rantie-edict van Jo6ef II, 1781, kre
gen haar aanhangers een beperkte
vrijheid, die o.a. inhield dat zij schuil
kerken mochten bouwen. Tot zo'n
schuilkerkgemeente behoorde de fa
milie Hromadka.
Josef studeerde theologie in Wenen,
Bazel, Heidelberg en Aberdeen. Reeds
in zijn studententijd, later als vicaris
en voorganger, in zijn Moravische va
derland en in Praag hield de vraag
hem bezig: Wat zegt de boodschap
die de kerk verkondigt, aan moderne
mensen? Wat is haar eigenlijke waar
de. onafhankelijk van vaak verouder
de formuleringen? Wat betekent het
evangelie van Jezus Christus voor de
mens van deze tijd?
Toen na de Eerste Wereldoorlog in
de nieuwe staat Tsjechoslowakije het
protestantisme eindelijk volle vrijheid
kreeg, werd Hromadka als spoedig
professor voor systematische theologie
aan de in 1919 gestichte Jan Husfacul-
teit (later Comeniusfaculteit genoemd).
Hij werd daar weldra de algemeen er
kende geestelijke leidsman in zijn kerk
en voor velen daarbuiten, de lijn van
Jan Hus via Johan Samos Comenius
naar zijn eigen tijd doortrekkend in
persoonlijk onderwijs en talrijke gro
te en kleinere publikaties.
Grote betekenis
Evenmin als grote voorgangers heeft
hij het daarbij zichzelf niet altijd ge
makkelijk gemaakt, maar juist zo kon
hij voor zijn volk, zijn kerk, de kerk
in het algemeen een man van grote
betekenis zijn en tot zijn dood toe
blijven.
Daarbij was het hem onmogelijk
zich tot theologie in engere zin, als
het ware van de wereld afgewend, te
beperken. Voor hem was echter theo
logie altijd een putten uit de bijbel
en uit de geestelijke erfenis der vade
ren, maar ook intensieve confrontatie
met de \frereld, cultuur, sociale vragen,
de politiek.
De reden daarvan was dat het God
in Jezus Christus om de de mens te
doen is, de mens in de hoogte en
vooral in de diepte van zijn bestaan,
en dat wij daarom als christenen ge
roepen zijn. ons voor mens en mense
lijkheid in te zetten.
Het evangelie, zo schreef hij later,
leidt tot vrijheid en vreugde, het is
Gods ja tot dc mens, en bevrijdt ons
van het verleden en van de schuld,
het brengt de kerk in onrust, omdat
het ons dwingt een levende gemeente
te zijn.
Karl Barih
Bekend is hoe hij en Karl Barth
elkaar vonden in een gemeenschappe
lijk inzicht ten aanzien van de bedrei
ging en de verleiding van het natio-
naal-socialisme. Daarom moest hij ten
tiide van de Duitse bezetting zijn va
derland verlaten. Van 1939 tot 1947
doceerde hij in Princeton (VS) theo
logie en nam vandaar levendig deel
aan de strijd voor de vrijheid van zijn
volk en de vrijheid van de waarheid.
Ofschoon hij in Amerika had kun
nen blijven, ging hij in 1947 naar zijn
lang terug, waar kort daarop in fe
bruari 1948 de communistische machts
overname plaatsvond. Een half jaar la
ter, in augustus 1948, was hij een van
de sprekers in de eerste algemene
vergadering van de Wereldraad van
Kerken in Amsterdam.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, John Foster Dulles,
die als ouderling de Presbyteriaanse
kerk vertegenwoordigde, probeerde in
een fel betoog de Wereldraad tot
werktuig van het anticommunisme te
maken. Hromadka waarschuwde daar
tegen met grote nadruk.
De kerk. zo zei hij, is niet thuis in
welke historische situatie dan ook. en
ze wordt door geen historische ca
tastrofe verlamd. Dan heeft ze te doen
met „de overheden, de machten en de
wereldbeheersers der duisternis" (Efe-
ze 6:12). maar ze kan niet zeggen dat
die strijd dezelfde is als die tegen het
communisme.
Oordeel Gods
Hij waarschuwde, dat de wereld na
de oorlog niet op anticommunistische
basis georganiseerd kon worden. De
westelijke overheersing in de inter
nationale verhoudingen was voorgoed
voorbij, de bourgeois-samenleving heeft
haar prestige verloren en in de jaren
1918 tot 1938 haar kans verspeeld om
de politieke architect van de wereld
te worden.
Zo zag Hromadka in het communis
me een rechtvaardig oordeel van God
over de zonde en het onrecht van
een eeuwenoude christelijke geschie
denis. Daarom leefde hij vrijwillig in
een communistisch geworden land.
Want hoe gevaarlijk het communisme
in later jaren ook vaak geworden is,
hoe zeer het soms de waarde en waar
digheid van de menselijke persoon en
liefde heeft aangetast, toch vertegen
woordigt het. zij het in een atheïsti
sche vorm, veel van de sociale aan
drift van de levende kerk.
Hierna groeide er vooral in Ameri
ka veel wantrouwen tegen Hromadka.
Maar later is men hem beter gaan be
grijpen en sedert de tweede algemene
vergadering van de Wereldraad in
Evanston, in 1954, werd hij een van
zijn meest markante en leidinggevende
persoonlijkheden.
Verzoening
Evanston riep le christenen op. zich
in te zetten voor gerechtigheid in de
wereld en voor de dienst der verzoe
ning tussen de volkeren. En het bleek
weldra, dat deze oproep juist in Praag
onder de vrienden en volgelingen van
Hromadka gehoor vond. Juist in Praag,
in het hart van het verdeelde Euro
pa, leidde de dienst der verzoening
tot een nieuwe visie en een nieuwe
activiteit.
Zo ontstond er onder Hromadka's
leiding in 1958 de Christelijke Vredes
conferentie. in het westen meestal
Praagse Vredesconferentie genoemd.
Christelijke kerken uit Oost- en West-
Europa ontmoetten elkaar daar en
leerden in vertrouwen met elkaar
spreken, over de kloven van tegen
gestelde politieke inzichten en ideolo»
gische gebondenheden heen.
2 3 4 S 6 7 8 9
Kruiswoord-puzzel
zonder zwart
Horizontaal.
I. land in Europa. 2. aanloop -
bloeiwijzc - water in Friesland. 3.
gepelde gerst - spil - laag schoven
op de dorsvloer. 4. voorkomendheid
- zwakke. 5. titel van de keizer van
Abessynië - Noorse goden. 6. dui
venhok - bek van een vogel. 7.
meisjesnaam - achting - vlaktemaat.
8. plechtige gelofte - afk. van idem
- rijstdrank. 9. ontkenning - slob
kous (vl.) - maling.
Verticaal.
I telwoord. 2. Ifs-raak - denk
beeld. 3. jij - i '....k. element -
bergplaats. 4. loot - kalm. 5. raad
geving - snee. 6. vracht - plaats bij
Eindhoven. 7. plaats in rrankrijk -
verschoten. 8. water in Limb. - lof
- volksnaam van de kauw. 9. lans -
oningewijde.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL.
Hor. 2. patat. 6. Po, 8. er. 10. ora,
II. gin. 12. rei, 14. arrest. 16. Eden,
17. Dina. 18. eer, 19. bete, 21*. laan,
23. gei, 25. karn, 26. mede, 27. ka
naal, 29 nat, 30. end. 31. aar, 33.
me. 34. G.S. 35. Almen.
Vert. 1. gereed. 3. Ao, 4. tra, 5.
aarden, 6. Pisa, 7. ont. 9. rede, II.
genegen. 13. Ierland, 15. rit, 19. ba
naal. 20. Pieter, 22. ara, 24. Edam,
25. kans, 27. keg. 28. lam, 32. re.
OPPERRABBIJN PROEFDE
MISSIONAIR VERGIF
(Van een onzer medewerkers)
JERUZALEM De angst voor
zending en missie zit er b(j de
joden diep in. Dat merkte een
Duitse groep die in Zicliron Jaa-
co, een van de oudste steden van
het moderne Israël, een pel
grimshotel exploiteerd. Het heeft
aan enorme aanvallen blootge
staan.
De christelijke organisaties die zich
in Israël hebben gevestigd worden
nauwlettend gadegeslagen. Als maar
de inar.-uk gewekt wordt dat zij er op
uit zijn om zieltjes te winnen, dan
keert de volkswoede van bepaalde
joodse groeperingen zich tegen hen.
Zo ontstond in december bij vele
joden paniek, toen een groep Duitse
piëtisten een vegetarisch pension
kochten van een joodse vrouw om
het als hotel in te richten. Vele joden
waren er vast van overtuigd dat de
Duitsers wilden gaan evangeliseren.
'Emoties
De emoties liepen zo hoog, dat op
perrabbijn Isar Unterman een brief
richtte aan premier Golda Meir en
haar bemiddeling verzocht.
In de brief schreef de opperrabbijn i
onder meer: „Tot onze spijt heeft de 1
Duitse missie haa_- centrum in onze
steden ondergebracht en van hier uit
verspreidt zij haar missionair gif. j
Mensen van een volk dat miljoenen
van onze broeders verbrandde en ver- i
moordde vestigen zich temidden ran
ons en kopen huis na huis."
De brief vervolgt: „Deze mensen
verleiden op arlistige wijze moesten
met het lokaas der missie. Kom ons
te hulp om de epidemie van de Duit
se missie een halt toe te roepen."
Ook aan de Duitse groep die het
hotel exploiteerde werd een scherpe
protestbrief gezonden.
Weigering
Daarin staat: „Aan de Duitse groep
vragen wij, laat af en voeg bij de
misdaad geen zonde. Want we zullen
ons niet stilhouden en rustig blijven
toezien als onze heilige grond in ge
vaar komt."
Premier Golda Meir heeft echter
geweigerd zich met de kwestie te
bemoeien. Dat hebben wel de kran
ten in Israël gedaan. Toen bleek, dat
van zendingsactiviteiten van deze
groep geen sprake is.
Duidelijk bleek dat de Duitsers de
winsten van hun hotel al acht jaar
ter beschikking stellen voor sociaal
werk in Israël, waarbij op geen en
kele manier werd geprobeerd om
zieltjes te winnen voor de christelij
ke kerk.
riat Het
X
R'dim. W.d, With,Ir. 25 T#l 1155081,1,2H31
Kintori# U 'i-Bravinhagt, Leiden «n Dordrecht
Wel hadden Tsjechische vrien
den in Zürich al in 1930 enthou
siaste verhalen over hun jonge
professor gedaan en had ik
Hromadka in 1948 in Amster
dam zelf gehoord, maar in deze
vredesarbeid kreeg ik het on
vergetelijke voorrecht hem per
soonlijk te leren kennen en met
hem samen te werken.
Gemakkelijk was dat werk niet,
maar onder zijn bezielende leiding
kon de christelijke vredesconferentie
jarenlang voortwerken en menige cri
sis overwinnen. Sedert 1961 namen
steeds meer christenen en kerken uit
de „derde wereld" aan deze beweging
deel en werd de problematiek van de
internationale gerechtigheid erkend
als fundamentele voorwaarde voor de
vrede. Ook de Wereldraad van Ker
ken wijdde daaraan in Uppsala grote
aandacht.
In dezelfde tijd begon in Tsjecho
slowakije een dialoog tussen christe
nen en marxisten. Hromadka zelf zet
te het gesprek in met zijn boekje „Op
de drempel van de dialoog" van 1963.
Evangelische grondbegrippen als ge
nade en vergeving, verzoening en hei
liging, zo zei hij, ontvouwen juist in
de existentiële moeilijkheden, in de
crisissituaties van het leven, een gro
te scheppende kracht. De hele sociale
en politieke opbouw is in gevaar wan
neer er geen heiligdom en geen hei
lige verplichtingen zijn, die ook de
nieuwe maatschappij voor bederf en
verval kunnen bewaren.
1968 aan deze ontwikkeling een einde
maakten, gaf Hromadka in een tele
gram aan de Russische ambassadeur
in Praag uitdrukking aan zijn ont
steltenis en diepe teleurstelling en
deed dit later nog eens uitvoeriger in
een memorandum voor de Christelijke
vredesconferentie.
Dit is hem door hen die het niet
met hem eens waren, zeer kwalijk
genomen en heeft in de Christelijke
vredesconferentie tot een crisis tus
sen „Oost" en „West" geleid, die hij
niet in staat is geweest op te lossen.
Het gevolg was dat de secretaris
generaal, dr. J. N. Ondra, van offi
ciële zijde onder zware druk werd
gezet om af te treden, en dat Hro
madka in solidariteit met Ondra (om
dat hij begreep dat de verwijten
eigenlijk hem als president golden)
Zomaar een winterfoto ergens in
Nederlandhet is nu misschien
nog niet zover dat men een der
gelijk sprookjesachtig tafereel te
genkomt, maar de winter is nog
lang.
Beivaarplaats vooi
Dode-Zeerollen
verbeterd
JERUZALEM Geruchten, dat
oudste bekende Dode-Zeerol van
bijbelboek Jesaja zou zijn beschad
doordat de regering te weinig g
voor de verzorging beschikbaar
stellen zijn tegengesproken. P
Wel is deze kostbare rol gekreil-
volgens de curator van het Israëln
seum. maar hij kan makkelijk won
gladgestreken. Hij zei, dat vijf van
ze manuscripten een jaar geleden
het Israël-museum in Jeruzalem i dl
gehaald en zijn opgeslagen in een lie D,
dichte kluis. a
Er zouden nu speciale met hel» .5
gevulde containers worden verva
digd voor de rollen, „zodat ze nog
het jaar 2500 zullen meegaan".
Krantenberichten over beschadigfoi
van de rollen hebben in Israël grtpd;
verontwaardiging gewekt.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Leeuwarden-oost: J. Fill
kertsma te Apeldoorn.
Bedankt voor Nieuw-Stadskana
drs. S. Meyers te Ermelo; voor Bilthr
ven (toez.)': dr. P. A. Elderenbosch
Amersfoort.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Bussum (vac.
Mees ten Oever): drs. W. H. Melles
Amstelveen.
Aangenomen naar Westbroek: A.
d. Hoorn te Vreeland.
GEREF. KERKEN
(VRIJGEM. - BUITEN VERB.)
Aangenomen naar Kampen: A.
Algra te Wormer: naar Bleiswijk:
Keizer te Brouwershaven.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Corsica (South Dakot
V.S.): M. Heerschap te Sint Catharii
(Ont. Can.).
Bedankt voor 's-Gravenpolder:
Blok te Dirksland; voor Enkhuia
Andijk: H. Ligtenberg te Genemuidl
op 14 november ook zijn aftreden
president bekendmaakte.
Daarmee \yas het werk, waarv
hij zich dè laatste twaalf jaren
ledig had ingezet, en waarin al
theologische en politieke toewijd
als het ware waren samengevat, v
het eerst afgebroken. Het is hem t
zwaar gevallen.
Een week tevoren ontmoette ik h
voor het laatst op een conferentie
medewerkers waar hij zijn aftrei
al aankondigde. Hij zei: Op dit og<
blik zie ik weinig mogelijkheid
arbeid in die vorm voort te ze
waarin wij er tot nu toe aan werkl
Maar ik verzoek u allen niet op
houden en door te gaan.
Voor ons die met hem hebben
mengewerkt ligt dit nu als een nal
tenschap en een verplichting. Hoe
dat moeten doen, is nog niet dui
lijk. Maar er moet een weg zijn
in zijn geest voort te gaan, die zola
voor velen een vriend en een vad
een leidsman, een raadsman en
voorbeeld van „harnekklge hoop"
geweest.
BEGRIP
Van marxistische zijde werd deze
poging tot een dialoog beantwoord en
dit leidde tot een nieuwe basis voor
wederzijds begrip en samenwerking,
zij het voornamelijk nog op univer
sitair, niet op politiek niveau.
Het laat zich denken dat zij die zich
voor de vernieuwingsbeweging onder
Dubcek inzetten, christenen en mar
xisten, zich voor deze dialoog bijzon
der interesseren. Hromadka zelf heeft
zich ook zeer voor deze ontwikkeling
van een „communisme met menselij
ker gezicht" ingezet wat helemaal
in de lijn was van zijn rede in 1948
in Amsterdam.
CRISIS
Toen de landen van het Warschau
pact door de invasie van 21 augustus
Hot weer in Enropa
weer
min. temp.
gisteren
neerslag
Amsterdam
zw. bew.
-5
0
Brussel
onbew.
-4
0
Frankfort
geh. bew.
0
Genéve
motregen
-4
0
Innsbruck
mist
-17
0
Kopenhagen
geh. bew.
-2
0
Locamo
sneeuw
1
Londen
motsneeuw
-1
0.1
Luxemburg
geh. bew.
-6
0
Madrid
licht bew.
1
Majorca
zw. bew.
+7
0
Milnchen
geh. bew.
-10
0
Nice
zw. bew.
+5
3
Parijs
geh. bew.
-2
0.1
licht bew.
+2
6
Wenen
sneeuw
-5
0.1
Zürich
geh. bew.
-6
0
