Minister Klompé: subsidie
pers niet direct afwijzen
Reorganisatie bij
de YMF voltooid
Pleidooi voor behoud
van opiniebladen
heerlijke ERA op het brood,
gezonder voor uw lijn!
Buxi: nieuw middel
openbaar vervoer
4
Doorstromings
probleem 'bijna
onoplosbaar'
Geen sluitingen meer
Geen rum meer
voor Royal Navy
Commissaris
in Friesland
mooie funetie
f
EXPERIMENT IN EMMEN
Vragen over
perscombinaties
Dronken man rijdt
wielrijdster dood
BANKOVERVAL
IN VAALS
Jagende minister
schiet op rechter
Brits rapport: DDT
is niet zo gevaarlijk
DONDERDAG 18 DECEMBER!»»»
—ft Kamer bespreekt Vrije Volk Normen nog een probleem
MINISTER SCHUT:
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Niet iedere vorm van tegemoetkoming aan de
opiniërende pers behoeft categorisch te worden afgewezen. Het
moeilijke punt is echter of er objectieve normen kunnen worden
gevonden voor een dergelijke subsidiëring.
I cialistisch nationaal opiniedagblad,
I in Nederland niet meer verkrijgbaar,
j En dat zou niet alleen een verar
ming van het openbare leven en de
j vorming van de openbare opinie bete-
i kenen, het zou zelfs een wezenlijk
element ontnemen aan ons democra-
tisch bestel."
Mejuffrouw dr. M. A. M. Klompé
van cultuur, recreatie en maatschap
pelijk werk antwoordde dit gisteren
in de Tweede Kamer op vragen van
de heer Th. H. Joekes en de heer H.
J. L. Vonlioff van de VVD. De twee
liberale Kamerleden hadden de slui
ting van het bedrijf van het socialisti
sche dagblad Het Vrije VoIJt in de
Tweede Kamer ter sprake gebracht
en aan de ministers Klompé. mr. L.
de Block van economische zaken en
B. Roolvink van sociale zaken vra
gen gesteld over deze geruchtma
kende bedrijfssluiting.
De heer Joekes argumenteerde uit
voerig waarom hij het probleem van
Het Vrije Volk ter discussie stelde.
Hij zei: „Een krant en vooral een
opiniekrant als deze is een zeer uit
zonderlijk produkt. Als er in Neder
land een plasticfabriek failliet gaat,
zijn er nog altijd tientallen andere
plasticfabrieken over.
Als Het Vrije Volk kapot gaat. is
dat specifieke produkt, een puur so-
Levensgevaar
De heer Joekes vervolgde: „Wan
neer een beleid er toe bijdraagt, dat
een belangrijk produkt als een opinie
blad in levensgevaar komt, dan moet
zo'n beleid in de politieke arena wor
den gebracht."
iHet liberale Kamerlid zei nog. dat
de leden van de socialistische
fracties altijd de mond vol hebben
wanneer het gaat om iedere grote
onderneming, ook als die drukkno
pen. schepen of ondergoed fabriceert.
Maar het gaat hier om een onderne
ming die een opiniërend landelijk
dagblad uitgeeft.
Besloten
l> '66
)ndanks de vermoedelijk nog ge-
ge wegloop van AR- en CHU-leden
ir D"66 doet de redactie van dit
d toch alle mogelijke moeite het
Even van de democraten in een
gal pover daglicht te stellen. Onder
kop „Slaperig congres D'flB in
ïsterdam" tracht een niet terzake
ndige journalist De J. (bij democra-
i is het gewoonte je volledige naam
verbinden aan je mening) een
slag te geven van wat daar is ge-
urd.
Termen als „slaperig" en „suf" zijn
tuurlijk erg subjectief en horen als
danig niet thuis boven een verslag.
journalist heeft kennelijk eigen
perigheid geprojecteerd op z'n om
ving. Hoe moet ik anders de perti-
nle onjuistheden verklaren die de
rslaggever opsomt?
Ik doel hier in 't bijzonder op zijn
rslag van de behandeling van de
at:e Bark-mevr. Van der Kaaden.
t voorstel van hoofdbestuurslid G.
ippershoef om over de „geest" van
motie te stemmen voordat men tot
emming over de feitelijke inhoud
orging werd door de vergadering
amelijk verworpen. Heel het als
appig bedoeld verslag over die „za-
ilijke" partij, die over een „geest"
ng stemmen, sloeg dus nergens op.
Waarom de verklaring der kandi-
iat-hoofdbestuursleden over hun in-
nties ten aanzien van het Kamerlid-
aatschap een „vertoning" moest
orden genoemd ontgaat mij. Mijns
ziens was dit een glaszuivere vorm
in controle op de „macht" in de par
en een tegengaan van „baantjes ja-
ts" die men zo veel aantreft in
^schillende andere partijen.
Tenslotte: de vergadering der a.r.
dicalen waar ik ook ben gesigna-
ïrd door een verslaggever vond ik
rsoonlijk wél slaapverwekkend, ook
politieke zon. Ik ben daarom maar
«er naar de Rai teruggegaan om
ikker te worden, wat van de a.r.
dicalen niet gezegd kan worden. Zij
omen nog voort over een linkse
RP.
otterdam J. J. Kroeze
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG In een infor
meel overleg tussen de raad van
bestuur van de Verenigde Ma- j
chinefabriek met de vaste com- I
missies voor sociale zaken en
economische zaken uit de Twee- j
de Kamer is gebleken, dat de j
VMF 35 miljoen gulden krediet
faciliteit wil hebben van de Na-
tionale Investeringsbank.
Afgekenrd
las dat van de 100.000 dienst-
Khtigen zo'n 30.000 worden afge-
urd wegens gebrekkige lichamelijke
onditie. En dat ih een land, dat over
zit van boter, melk, kaas en bout.
komt dat?
.De oorzaak zou wél eens kunnen
in. dat de jongelingen van tegen-
oordig teveel roken, teveel eten, te-
zitten enz. Ze vergeten ook dat ze
ch zo lang mogelijk verwijderd moe-
houden van het vrouwelijk
placht. Laten ze eerst een positie
wouwen, opdat ze later een behoor-
'Jk bestaan hebben. Niet zo vroeg
een blok aan het been", maar genie-
P van de jeugd met vrienden op
wijze.
otterdam J. Soetcns
DEN HAAG Op 1 november
312 miljoen kilo boter opgesla
gen in koelhuizen van de interventie-
rp^aus van r-'e lidstaten van de
EEG. en 92 miljoen kilo door particu
late voorraadhouders. aldus heeft
P.ister Lardinois (landbouw en vis-
jfhj). in antwoord op vragen van het
weede-Kamerlid Koekoek (BP) mee-
Eedeeld.
De kosten van de opslag bedragen
pSeveer driekwart miljoen gulden
dag.
Prijsver sch ilie n
bouwsystemen
zijn gering
(Van onze speciale verslaggever)
DEN HAAG Systeembouw, in
dustriële bouw, gerationaliseerde
bouw. elementenbouw. gietbouw
op het gebied van het niet-traditione-
Ie bouwen in Nederland is de spraak
verwarring groot. Talloze bouwsyste
men dienen zich de laatste jaren aan
die alle pretenderen uniek te zijn.
In het standaardwerk Niet-Traditi-
onele Woningbouwmethoden in Ne- i
derland. als deel 26 in de serie door j
de Stichting Bouwresearch gesubsi-
daeerde publikaties door N. Samsom j
NV te Alphen a/d Rijn uitgegeven,
wordt geprobeerd orde in de veelheid j
te scheppen.
Het boek is geschreven door ir. R. i
S. F. J. van Elk en dr. ir. H. Priemus. i
beiden verbonden aan het research- 1
instituut voor de woningbouw van de
technische hogeschool te Delft.
V erdivijnen
Uit de studie blijkt hoe gering het
verschil is tussen de bouwtijd en ar-
beidsbezetting van systeembouw
anderzijds. De schiin dat er
wel spectaculaire verschillen bestaan,
blijkt in stand te worden gehouden
door de verschillen in seriegrootte.
Worden dezelfde seriegroottes verge
leken. dan verdwijnen de belangrijke
verschillen als sneeuw voor de zon.
Ook de oude vraag of niet-traditio-
nele bouw goedkoper of duurder is
dan traditionele bouw. komt ter spra
ke. Het vreemde verschijnsel doet
zich voor dat in de woningwetsector
en de premiesector traditionele bouw
een fractie goedkoper is. terwijl in de
vrije sector (waar de kleinste series
en de geringste continuïteit bestaan
en waar de marktpositie van het
niet-traditionele bouwen de laatste
jaren zwak is), de .niet-traditionele
bouw relatief het goedkoopst is.
Dankzij de subsidie van de Stich
ting" Bouwresearch kost het boek. dat
circa 400 bladzijden telt, slechts ƒ25.
LONDEN De mannen van de
Britse Royal Navy zullen aan de
zeventiende december 1969 altijd wel
met een bittere nasmaak denken. Het
ministerie van defensie besliste na
melijk gisteren met ingang van 1 au
gustus 1970 de dagelijkse rumrant-
soenen, sinds 1731 in gebruik, stop
te zetten.
Het betreft geen bezuinigingsmaat
regel. Het nuttigen van rum wordt
niet langer verenigbaar gevonden
met de strenge eisen die aan het
gebruik van de „gevoelige appara
tuur" aan boord van de moderne
schepen worden gesteld.
Tijdens de gesprekken met de Ka
mercommissies is vooral van de zijde
van de werknemersorganisaties aan
gedrongen op het veiligstellen van de
werkgelegenheid. Men deed de sug
gestie de produktie van zwaar weg-
materiaal te beginnen.
Van de zijde van de raad van be
stuur is verzekerd, da.t de voorgeno
men reorganisatie is afgesloten en
een nieuwe reorganisatie is men niet
van plan. Dat wil zeggen, dat er geen
nieuwe sluitingen van bedrijven in
zicht zijn.
Ook spraken de Kamercommissies
met de directie van de Nederlandse
Spoorwegen. Volgens deze directie
bestaan er teveel kleine fabrieken in
Nederland voor rollend materiaal en
moet men tot concentratie komen.
De VMF beaamt deze visie wel.
maar wijdt vooral de moeilijkhèden
aan de concurrentie in het buiten
land.
Men maakt zich schuldig aan dum
ping-praktijken. meent de VMF.
Maar de Nederlandse Spoorwegen
hebben deze ervaring niet. Door de
VMF is aan de NS gevraagd gedu
rende vijf jaren 70 wagons te mogen
leveren op basis van een zogenaamde
„open-begroting". Tegen deze laatste
suggestie heeft de NS bezwaren.
Londense politie
rekent betogende
kerstmannen in
LONDEN De Londense politie
heeft gisteren twaalf kerstmannen
gearresteerd wegens belemmering
van het openbaar verkeer. Het
twaalftal hield voor het warenhuis
Selfridges een betoging ter bescher
ming van de kinderfantasie tegen
uitbuiting. Ook riepen zij hun colle
ga-kerstmannen op. hun diensten te
weigeren aan warenhuizen die van
bezoekers betaling eisen voor hun
uitreiken van ..geschenken" aan de
kinderen.
Het debat in de Tweede Kamer
leverde overigens weinig nieuwe ge
zichtspunten op. de ijverige vragen-
stellerij van de WD ten spijt. De
N.V. de Arbeiderspers met de heer
A. H. Kloos als president- commissa
ris is namelijk een besloten NV en
minister De Block beschikte daarom
niet over de jaarlijkse winst- of ver
liescijfers.
Minister Roolvink moest de vraag
beantwoorden of de directie van de
NV Arbeiderspers in haar contacten
met de Nederlandse Vereniging van
Journalisten slechts mededelingen
had gedaan. Een schriftelijk vastge
legd voorstel was niet gegeven.
In feite was er geen overleg, laat
staan dat men van onderhandelingen
kón spréken. De directie 2ou, volgens
de vraag, een eenvoudige'mededeling
als overleg beschouwen en het niet
reageren door de Nederlandse Ver
enig van Journalisten als een ak- i
koordverklaring.
Minister Roolvink bevestigde de
veronderstelling, dat de herplaatsing i
van de ontslagen journalisten vrij
moeilijk zou zijn.
Maatregelen
Verschillende Kamerleden drongen
aan op maatregelen om de vrije opi-
niërende pers voor het land te behou-
den. Het vraagstuk is, zoals bekend 1
in studie bij een interdepartementale j
commissie. Minister Klompé ver-
wachtte het belangrijke rapport van
deze commissie nog deze maand.
Dan kan het probleem in het Ka
binet ter sprake worden gebracht.
Zoals ook de suggestie van de heer
A. de Goede (dcm.) het nul-tarief
voor de BTW voor de dagbladen tc
verlengen en definitief te maken en
de idee van mr. W. Scholten (c.h.) de
omzetbelasting op advertenties pro
gressief te maken.
Het ontslag van 250 werknemers
bij Het Vrije Volk Amsterdam moest
minister Roolvink bevestigen. Hij
deelde nog mee. dat de afvloeiingsre
geling voor deze 250 beter is dan de
i nhet grafische bedrijf geldende.
De popgroep Golden Earring is
gisterochtend van Schiphol ver
trokken naar New York en uiter
aard deden vele fans de groep
uitgeleide. Op de foto een krui
wagen vol Golden Earring ge
flankeerd door bewonderaars en
bewemderaarsters.
UTRECHT Minister Schut van
volkshuisvesting en ruimtelijke orde
ning vindt het probleem van door
stroming van een goedkope naar een
duurdere woning „bijna onoplos
baar". Dit zei hij gisteren op een
lunchbijcenkomst van de afdeling
Utrecht van de maatschappij voor nij
verheid en handel.
De bewindsman constateerde
voorts een algemene behoefte aan
meer fantasie in de bouw. „Wij doen
er in Nederland lang over voor wij
onze bestemmingsplannen hebben
vastgesteld en daarna voeren wij het
orthodox nauwgezet uit. In onze
drift om de jarenlange achterstand
in te. halen is dat wel begrijpelijk,
maar wij zijn daarbij dan ook zo
netjes, dat we buitengewoon weinig
ruimte laten voor het vreemde, het
wonderlijke en het bizarre." Hij
noemde het voorts opvallend, dat Ne
derland net zoveel geld uitgeeft aan
genotsmiddelen als aan het wonen.
Dr. Vondeling:
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Dr. A. Vondeling,
de voorzitter van de PvdA en lid van
de Tweede Kamer voor deze partij,
vindt de funetie van commissaris der
Koningin in Friesland mooi.
Maar de moeilijkheid voor hem is
het concept provincieprogram van
zijn partij, met welk program hi;
overigens van harte instemt.
In dit concept wordt gesteld, dat de
commissaris der Koningin wordt be
noemd op aanbeveling van de Pro
vinciale -staten. De staten worden
echter in maart opnieuw gekozen en
kort daarna ontstaat de vacature in
Leeuwarden. Eigenlijk gebeurt dat
wat te vroeg voor dr. Vondeling, die
de ontwikkelingen maar gelaten af
wacht.
Dr. Vondeling ontkende gisteren,
dat de fractie van de PvdA onder
druk van Nieuw Links in de Tweede
Kamer een motie zou indienen voor
erkenning van Oost-Duitsland (DDR).
Over de buitenlandse politiek van de
Westduitse regering Brandt en haar
standpunt in de Oost-West-verhou
ding is de PvdA zeer tevreden.
Als u graag gezond en slank blijft, eet dan niet
te veel en niet te vet. Met Era op het brood in
plaats van boter of margarine, bespaart u elke
dag ±120 calorieën. Da moeite waard! En
bovendien eet u lekker.
EMMEN Een nieuw middel
van openbaar vervoer, de buxi,
dat het midden houdt tussen een
bus en een taxi, zal met ingang
van volgend jaar gaan rijden in
Emmen. De buxi is een kleine
bus met het comfort van een
taxi, uitgerust met mobilofoon,
kan onderweg worden aange
houden doordat men de hand
opsteekt, rijdt indien mogelijk
op telefonisch verzoek voor en
levert de pasagiers desgewenst
voor de huisdeur af.
De buxi werd bij het centrum voor
vervoersplannen, een adviesbureau
voor verkeer en vervoer, ontwikkeld
door de heren W. Polder en drs. G.
Hupkcs. Zij zijn er van uitgegaan, dat
het openbaar vervoer eerder kwali-
teitsgevoclig dan prijsgevoelig is. Op
grond daarvan zien zij voor de buxi
met een ritprijs die lager ligt dan die
van een taxi. goede mogelijkheden.
Bij stedebouwkundigen bestaat op
vallend veel belangstelling voor de
buxi.Zij kampen dikwijls met het
probleem van de inpassing van het
openbaar vervoer in de woonwijkont-
werpen, vooral in de kleinere
plaatsen.
Door de hoogte van de ritprijs, van
één gulden tot één gulden dertig, ver
wacht men evenwel dat de buxi niet
geschikt zal zijn voor het
woonwerkverkeer.
De buxi kan een grote auto (zes
zeven personen met ruimte voor ba
gage) zijn, of een comfortabele kleine
bus (tien tot twaalf personen). Uitge
gaan wordt voorlopig van minimaal
'twee ritten per uur.
DEN HAAG Het Tweede-Ka
merlid Roethof (soc.) heeft de mi
nister van economische zaken schrif
telijk gevraagd of hij in staat en
bereid is de namen (en eventueel de
belangrijkste andere functies) mee te
delen van de personen, die deel uit
maken van de raden van commissa
rissen en directies van een aantal
grote dagbladcombinaties in ons land.
De heer Roethof noemt hier het
Telegraaf-concern, Nederlandse Dag
blad Unie (vormende tezamen Uni-
tel). Perscombinatie. Verenigde Ne
derlandse Uitgeversbedrijven NV, de
Arbeiderspers, Audet, A. Sijthoff NV,
de NV Christelijke Pers, Hazewinkel
uitg. mij. Utrechts Nieuwsblad en NV
v/h fa. M. J. van der Loeff. De heer
Roethof vraagt verder hoeveel pro
cent van de markt deze concerns ie
der afzonderlijk en gezamenlijk be
heersen.
Belgische minister:
exploitatie van obscene
gevoelens een plaag
BRUSSEL De ware vijanden
van de jeugd zijn zowel de puritei
nen, die elke evolutie op het gebied
van de zeden willen remmen, als de
zogeheten sex-revolutionairen, aldus
de Belgische minister van justitie
Vranckx gisteren in de senaat in
Brussel. Hij noemde exploitatie van
obscene gevoelens uit commerciële
overwegingen een plaag, die vooral
de jeugd bedreigt. Het grote bedrog
is volgens hem. dat pornografie
wordt gebruikt als inzet in de strijd
voor de geestelijke vrijheid. Minister
Vranckx antwoordde de socialistische
senator Calewaert, die had gevraagd
waarom de politie een boek in beslag
had genomen, terwijl het boek kort
tevoren was bekroond met de offi
ciële staatsprijs.
LEEUWARDEN es Vier maanden
gevangenisstraf met aftrek en ter
jaar ontzegging van de rijbevoegd
heid.
Dit eiste de officier van justitie bij
de Leeuwarder rechtbank gisteren
tegen de 24-jarige fabrieksarbeider
Jan van der B„ die ervan wordt ver
dacht op 15 november in
Zwaag-Westeinde met zijn auto de
17-jarige wielrijdster Murkje Dijkstra
te hebben doordgereden terwijl hij
onder invloed verkeerde.
Van der B. had voor hij achter het
stuur ging een groot aantal glazen
bier gedronken. Na de aanrijding
reed hij met een hoge snelheid door.
De rechtbank zal 29 december vonnis
wijzen.
VAALS Een ongeveer twintigja
rige Duitser heeft gistermiddag het
bijkantoor van de gemeentelijke
spaarbank van Maastricht in Vaalt
overvallen. Zijn buit bedraagt twee
tot drieduizend gulden. Onder bedrei
ging van een revolver eiste de dader
geld van de kassier.
Toen een bezoeker het kantoor bin
nenkwam. ging de Duitser er vandoor.
De bezoeker liep achter de overval
ler aan. die richting politiebureau
ging. Hier waarschuwde de achter
volger de politie, maar de Duitser
had al een goed heenkomen gezocht
over de grens, die op een paar hon
derd meter van het politiebureau ligt.
BRUSSEL Een jachtpartij met
officiële genodigden op het provinci
aal domein te Bokrijk in Belgisch
Limburg heeft het afgelopen week
einde naast de gebruikelijke jacht
buit ook een 'aangeschoten' rechter
opgeleverd.
De magistraat, president van de
Tongerse rechtbank, werd geveld
door een niet goed gericht schot dat
de minister van verkeer, Bert rand,
afvuurde. Hij werd in een dijbeen
getroffen en naar een ziekenhuis
overgebracht.
LONDEN Een Brits rege
ringsrapport dat gisteren is versche
nen zegt dat het gebruik van DDT en
andere insekten verdelgingsmiddelen
niet zo gevaarlijk is voor de gezond
heid als vele vrezen. „Ongetwijfeld
wordt de bevolking in het algeneen
aan deze chemische stoffen bloot
gesteld. maar we hebben geen bewijs
dat dit ook een schadelijke uitwer
king heeft op de mens. aldus het
rapport, dat na een studie van drie
jaar door het ministerie van onder
wijs en wetenschappen is opgesteld.