Senaat vol lof over beleid
van minister van justitie
Vaargeul naar Waterweg
voor mammoets gereed
Plaatsbepaling
in geul gaat
elektronisch
Rente tot 7%
Rijkspost
spaarbank
altijd safe!
VI\-!ractie niet van harte
achter inflatiecorrectie
Ook tevredenheid bij oppositie
-9
-alles /Gesast
oed
en
wel'
Yertie Dixon
overleden
Minister Luns
ziek in Parijs
Minister zal
geul niet
openen
NET VAN RADIO-SIGNALEN
Hl
Griep: 20 doden in Zuid-Slavië
Ifl!
bu
s
WOENSDAG 17 DECEMBER 1969
Wel kritiek op rechtspleging
Discriminatie van iangharigen
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Minister Polak
van justitie oogstte gisteravond
in de Eerste Kamer veel lof voor
rijn begroting. Zowel afgevaar-
digden van de oppositie als die
van de regeringspartijen waren
uitermate tevreden over zijn be-
i leid. AR-senator prof. dr. P. J.
Verdam drukte het zo uit: „De
'produktie van deze bewindsman
op wetgevend gebied is zo groot,
dat ik geen stof genoeg heb om
een debat met hem aan te gaan."
Dat betekende overigens niet dat
tr geen enkele kritiek zou zijn. Inte
gendeel. Maar die was niet zozeer
«gen de minister zelf gericht maar
peer tegen de rechtspraak. En op dat
rant was de eensgezindheid van de
iamer ook verrassend.
Zowel de WD als de PvdA en de
ARP laakten de massa-arrestaties en
-vervolgingen (Damslapers, Maagden-
luisaffaire). Drs. Y. P. W. van der
iferff (lib) twijfelde niet zozeer aan
iet recht groepen burgers te arreste-
■en en berechten, maar meer aan de
nanier waarop dat gebeurt. Hij
vreesde zo een uitholling van de
rechterlijke macht, terwijl het voor
de buitenwacht een bijzonder ondui
delijke indruk maakt.
Discriminatie
Dr. E. Brongersma (soc.) ging een
stap verder en constateerde een zeke
re discriminatie op de manier van:
„Pak ze eerst maar eens op, dan zul
len we later wel zien op grond van
welke artikelen in de wet we ze kunnen
vervolgen". Dit hanteert men vooral
ten aanzien van vreemdelingen,
ionwagenbewoners en jong-- ?n.
die afwijkend gekleed zijn en lange
haren dragen. Dr. Brongersma liet in
dit verband, evenals later de PSP-se-
nator Van Wijk, het woord klasse-
justitie vallen.
De heer Piket (CH) was het daar
helemaal niet mee eens. Hij prees
integendeel de rechterlijke macht bij
haar optreden in bijvoorbeeld de
Maagdenhuisaffaire.
Zowel Van der Werff als Bron
gersma en Verdam vroegen de mi
nister extra aandacht te besteden aan
de samenstelling van de rechterlijke
macht, die moet veranderen. Van der
Werff constateerde verder een trage
rechtsgang bij civiele procedures.
Onmenselijk
Dr. Brongersma vroeg de regering
of deze soms aan een regeling werkt
de levenslange gevangenisstraf af te
schaffen. Zo niet, dan zou hij graag
willen weten waarom niet. Het leek
hem nog altijd een onmenselijke
straf.
Mr. J. van Wijk ging daar dieper
op in door te verklaren, dat hij zich
kon verenigen met het - initiatief
van de KVP-er Van Schaik, die in de
Tweede Kamer via een motie (tever
geefs) heeft geprobeerd, de drie oor
logsmisdadigers in de Bredase straf
gevangenis vrij te krijgen.
VPRO
De heer Niers pleitte voor een be
tere en snelle adoptie-regeling. De
CH-woordvoerder Piket tenslotte
vroeg de minister een onderzoek in
te stellen naar de gedragingen van
een tv-ploeg van de VPRO die on-
Financiële beschouwingen in senaat
(Van onze parlementsredactie)
HAAG Het grootste
deel van de AR-fractie in de
Eerste Kamer gaat akkoord met
de door minister Witteveen van
j financiën voorgestelde verlaging
van de loon- en inkomstenbelas-
üng (inflatiecorrectie), zij het
niet van harte. Enkele anti-revo-
Hoog tijd (4)
'ictor H. Huitink mag dan wat hard
an de toren geblazen hebben, toch
v ebben we als volk recht op bescher-
m "ng van buitenaf en van binnenuit,
n te kritiek op de heer Huitink, gelan-
*erd door de volgelingen van de „ge-
'roken geweertjes"-politiek, zou met-
fn verstommen als ze zelf eens enige
in een Oosteuropees land of bijv.
'Mrd-Korea hadden gewoond. Dan
'aren ze voor goed genezen!
Dubbeldam, W. J. v.d. Leer
Hoog tijd (5)
ik stem in met de reactie van de
®er M. Vreeken'sr en wil tegelijker-
oD 'ld protesteren tegen de opvatting
Jan de heer P. G. Mantel in zijn arti-
„Het vraagstuk oorlog en vrede
u".
D.e heer Mantal noemt dienstwei-
tfing verbijsterend, waarbij hij een
"Opraak van een calvinistische hoog
waar aanhaalt („pacifisme is
'"-christelijk") Ik tart de schrijver
"1 °P grond van de Heilige Schrift
te tonen, dat het om des gewetens
"1 weigeren de wapens te hanteren
en on-christelijke daad is en dat oor-
%V0er6n 6en christel'jke daad ^an
Rotterdam, A. Elmcndorp
Hoog tijd (S)
Al die anti-militairisten en dienst-
'geraars hebben een goede les ge-
d van de zesdaagse oorlog met
Immers, als Israël anti-militai-
>isch was geweest, was het al lang
tri a^s agressief varkensvlees
J de export", 't Is misschien wel
al die anti's, maar het feit
imaal.
Dordrecht, J. Bos
lutionaire senatoren zullen waar
schijnlijk tegen stemmen.
Dat zal echter niet kunnen verhin
deren, dat de regering in de Eerste
Kamer een grote meerderheid voor
haar belastingplannen zal krijgen.
Die plannen worden namelijk
gesteund door de fracties van de
VVD, KVP, CHU en Boerenpartij.
Vandaag zal over de verschillende
wetsontwerpen worden gestemd.
AR-woord voerder dr. W. Albeda
schaarde zich ondubbelzinnig achter
de houding, die de AR-Tweedê-Ka-
merfractie bij het debat over de cor
rectie heeft ingenomen. Hij betreurde
het dat een zakelijk geschil was om
gezet in een politiek. De sympathie
van de AR-Senaatsfractie gaat dan
ook uit naar het door de heer Kieft
in de Tweede Kamer ingediend
amendement.
Nu de AR-fractie in die Kamer
zich echter uiteindelijk naar minister
Witteveens plannen heeft geschikt,
zal het overgrote deel van de AR-se-
nsatsfractie zich niet tegen de
voorstellen verzetten. Misschien op
enkele leden na, a'.dus dr. Albeda.
Getroffen
Aan de ene kant bestreed de
AR-senator niet dat de correctie een
„daad van rechtvaardigheid" kan
zijn. Aan de andere kant worden
door de noodzakelijke verhogingen
van de indirecte belastingen mensen
getroffen, die niet onder de
rechtstreekse belastingen vallen maar
daarom ook niet van de verlaging
kunnen profiteren.
Dr. Albeda betwijfelde of de prog
noses van de macro-economische ver
kenning voor 1970 wel juist is. Vol
gens hem zullen de prijzen volgend
jaar zeker meer stijgen dan de ge
raamde drieeneenhalf procent.
De regering beschikt over onvol
doende middelen om de inflatie te
lijf te gaan, meende het Eerste-Ka-
merlid. Ten aanzien van de (ambte
lijke) nota over de inkomensverde
ling merkte hij op dat het dringend
gewenst is. dat de regering nu einde
lijk eens met een beleid terzake op
de proppen komt.
Dr. Albeda hechtte eigenlijk maar
weinig belang aan de financiële
beschouwingen in de Eerste Kamer.
„De invloed van de Senaat op het
financieel-economische beleid is ni
hil. Ik ben bang dat dat ook duidelijk
blijkt uit de redes van de voorgaande
sprekers", aldus dr. Albeda.
Daar konden dr. J. H. Zoom (soc,
die zijn maiden-speech hield), dr. Th.
L. M. Thurlings (kath.v.). mr. J. de
Wilde (lib.), jhr. mr. L. E. de Geer
van Oudegein (CH) en de heer H.
Lankhorst (pac. soc.) het dan mee
doen.
langs in het paleis aan het Haagse
Noordeinde opnamen wilde maken
met een pseudo-koningin, zonder
daarvoor toestemming te hebben ver
kregen van de beheerders van het
paleis. De senator vond een bestraf
fing wegens lokaalvredebreuk en ma
jesteitsschennis op zijn plaats.
Duur geschenk voor
vrouw van Armstrong
BAD HOMBURG De Westduitse
juwelier Jens Uwe Schimmelpfening
is van plan een „wereldbol", bestaan
de uit 131 blauwe saffieren, 1110 wit
te en 58 gekleurde briljanten te
schenken aan de vrouw van Neil
Armstrong, de eerste mens, die op de
maan landde.
Het sieraad heeft een waarde van
rond de 20.000 gulden. De juwelier
heeft mevrouw Nixon gevraagd het
cadeau met Kerst aan mevrouw
Armstrong te geven.
HILVERSUM
Vertie Dixon,
een van de eerste
televisie-omroep-
sters in Neder
land, is op 45-ja-
rige leeftijd in
Amsterdam na
een langdurige
ziekte overleden.
Mevrouw Vertie Dixon-Zwane-
veld (zij is gehuwd geweest met de
tv-regisseur Jack Dixon) kwam in
1955 als tv-omroepster in dienst bij
de VPRO en was tien jaar lang re
gelmatig op het beeldscherm te zien.
De laatste jaren was Vertie Dixon
werkzaam bij de documentatie-afde-
ling van Televizier.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De Tweede Kamer
zal dit jaar de begroting van buiten
landse zaken niet meer behandelen.
Reden: minister Luns ligt met griep
in bed in Parijs. Vermoedelijk zal hij
donderdag in Nederland terugkeren.
Maar dan is er geen voldoende tijd
meer om de begroting te behandelen.
Wel zal de Tweede Kamer de rege
ringsnota's over de in Den Haag ge
houden topconferentie en over de
kwestie Biafra behandelen en wel
maandag 22 en dinsdag 23 december.
ROTTERDAM Minister
Bakker van verkeer en wa
terstaat zal t(e ..Eurogeul" niet
officieel openen. De eerdere aan
komst van de mammocttanker
Melo verhindert dat hij samen
met burgemeester W. Thomassen
van Rotterdam vrijdagmiddag
per helicopter aan boord van de
(in de vaargeul zittende) tanker
wordt gezet.
Voor de Shell is het recente
vergaan van de Marpessa
even groot als de Melo aanlei
ding om de officiële eerste aan
komst van een tanker met een
diepgang van 62 voet, niet feeste
lijk te vieren. Vrijdagmorgen zal
alleen mr. A. Blussé van Oud-Al-
blas, voorzitter van de Stichting
Havcnbelangen, dc gezagvoerder
een geschenk als herinnering
aanbieden.
(Van onze scheepvaartredacteur)
ROTTERDAM De veelbesproken vaargeul voor mam
moettankers naar de mond van de Nieuwe Waterweg is ge
reed. Vrijdag wordt de „Eurogeul" zoals de naam luidt
officieel „open gevaren" door de 210.000 ton metende Engelse
Shell-tanker Melo. Tankers die 62 voet (ongeveer 19 meter)
diep steken, kunnen nu geheel volbeladen via deze 12 kilome
ter lange en 400 tot 600 meter brede toegangsweg veilig naar
Europoort varen.
het werk werd aangehouden: de Eu
ropoorthavens in 1968 toegankelijk
voor 53-voeters, in 1969 voor 59-voe-
ters en begin 1970 voor 62-voeters.
Reeds nu is men dus zover, afgezien
van enkele geringe aanpassingen
(verbredingen van de geul op de
punten waar de schepen van koers
moeten veranderen, i.v.m. de lich-
tenlijn). Voor april echter is dat
karwei geklaard.
De versnelling van het werk
heeft men kunnen bereiken omdat
bleek dat de hellingen steiler kon
den worden dan werd verondersteld.
Ook de aanzanding bleek geringer
dan berekeningen hadden aange
toond. De verwachting is dan ook
dat het onderhoud beneden de ge
raamde acht miljoen kubieke meter
zand per jaar zal blijven.
Binnen drie jaar hebben enkele
grote slcephopzuigers van de Aan-
nemerscombinalie Hoek van Hol
land (CH 3) 70 miljoen kubieke me
ter zand moeten weghalen, dat el
ders in de Noordzee weer werd
„losgelaten". En in die drie „geulja
ren" is het inmiddels bekende „ef-
fekt" ontstaan: de geweldige uit
breiding van de olieraffinage-capa-
citeit van de diverse raffinaderijen
in het Waterweggebied. Voor mil
jarden guldens is er geïnvesteerd en
de Rotterdamse haven zal dankzij
die geul naar almaar hogere
overslagcijfers (met name van ruwe
olie) groeien.
En reeds nu wordt aan een verde
re verdieping van de geul gedacht.
Minister Bakker van Verkeer en
Waterstaat heeft laatst opgemerkt
dat Rotterdam bereikbaar moet zijn
voor 500.000 tons tankschepen als
die eenmaal gaan varen. En inmid
dels heeft Rotterdam bij de regering
reeds een verzoek gedeponeerd de
geul verder te mogen uitbaggeren
met nog één meter, zodat ook 65 voet
diepstekende schepen er gebruik
van kunnen maken. Dit project, dat
een extra investering van 15 miljoen
gulden zal vergen, worden momen
teel bestudeerd.
Kosten
De geul heeft tot nu toe een be
drag van 190 miljoen gulden gekost,
waarvan 100 miljoen nodig was voor
de oorspronkelijke diepte tot 57 voet
en aanpassing van de nautische uit
rusting ten behoeve van de scheep
vaart. Nog eens 90 miljoen was er
nodig voor de extra vijf voet die er
bij zijn gekomen.
Elke voet die de geul dieper zal
moeten worden uitgebaggerd, zal
ongeveer vijf miljoen gulden kosten,
d.w.z. tot een diepte van 68 voet.
Daarna wordt 't veel duurder; hoe
veel precies is niet te zeggen. Duide
lijk is het wel dat een verdieping
tot bijv. 100 voet noodzakelijk als
er 500.000 tonners zullen gaan varen
nog eens vele tientallen miljoe
nen guldens zal kosten.
De kosten die Rotterdam op zich
heeft moeten nemen (éénderde van
het bedrag dat nodig was voor ver
dieping tot 57 voet en verder alle
kosten die gemaakt werden om tot
62 voet te gaan), zullen de komende
jaren worden terugverdiend door de
verhoogde havengelden die de mam
moettankers zullen moeten betalen
als ze binnenlopen. De geul betaalt
zich straks zelf: de rederij moet per
volbeladen mammoettanker een be
drag dat in de buurt van de 100.000
gulden ligt neerleggen. Per bezoek!
Voorspoediger
Het baggeren van de geul is
voorspoediger verlopen dan
Rijkswaterstaat en de aannemers
hadden gedacht. Als richtlijn voor
(Van onze scheepvaartredacteur)
ROTTERDAM De mam
moettankers zullen hun weg
door de „Eurogeul" vinden met
behulp van een radio-plaatsbe
palingssysteem. Proeven met
dit hulpmiddel voor de naviga
tie hebben goede resultaten op>
geleverd en het besluit is dan
ook gevallen dat dit systeem
volgend jaar definitief in ge
bruik zal worden genomen.
Dit elektronische plaatsbepa
lingssysteem nodig omdat het
manoeuvreren met grote schepen in
de naar verhouding toch nog altijd
nauwe geul een probleem apart is
heeft behalve voor de scheepvaart
ook zijn- nut voor de visserij, de
luchtvaart, de olie-exploratie en hy
drografische werkzaamheden.
Over een groot deel van de
Noordzee zal namelijk een net van
radio-signalen worden uitgespreid,
waarop ook mammoettankers reeds
lan? voordat zij de geul zijn gena
derd. kunnen navigeren. Die signa
len zullen worden uitgezonden via
in Heiloo. Gilze-Rijen en Axel te
bouwen slanke zendermasten en
zen dergebouwen.
Eenvoudig gezegd komt dit sys
teem erop neer dat de cirkels die in
het water gevormd worden als men
or> enise afstand van elkaar drie
steentjes laat vallen, elkaar
kruisen. Op dezelfde manier, maar
dan onzichtbaar, zullen in de ether
de signalen van de zenders cirkel
vormig over de Noordzee uitwaaie
ren en elkaar kruisen. Door deze
kruispunten te verbinden, ontstaat
een patroon van hyperbolen, die de
zee-oppervlakte verdelen in denk
beeldige sektoren.
ZICHTBAAR
Via bestaande apparatuur, die
reeds op de meeste schepen aanwe
zig is, kunnen deze sektoren zicht
baar worden gemaakt. Elke gezag
voerder kan dan bepalen in welke
sektor zijn schip zit en wat de po-
door middel van simulator-proeven.
Behalve het systeem van de radio
plaatsbepaling staat ook een serie
navigatiehulpmiddelen de scheep
vaart ten dienste. Van de gehele
verlichting, bebakening en beton
ning van het trajekt werd een speci
ale studie gemaakt door het
loodswezen.
Omdat de geul niet in het ver
lengde van de Nieuwe Waterweg
ligt, moest in eerste instantie de
bestaande lichtenlijn worden aange
past. In maart van dit jaar kwam er
een tijdelijke lichtenlijn voor de
geul; in 1970 een definitieve.
Een ander navigatiehulpmiddel is
dc walradar. Omdat de bestaande
walradar niet nauwkeurig genoeg
was voor de grote afstand waarop
de schepen thans de geul bereiken,
werd reeds in juli 1968 het radarsta
tion Hoek van Holland uitgerust
met een produktradarsystcem. Men
had toen nog een jaar de tijd om dit
systeem feilloos te laten werken,
voordat het in de zomer van 1969
operationeel werd.
GOLFSLAG
De nautische moeilijkheden van
de zeer grote tankers die Rotterdam
naderen, beperken zich niet tot het
bevaren van de geul. Zowel in de
aanlooproute als bij het koersen
door het Nauw van Calais dient er
zorgvuldig te worden genavigeerd.
Praktijkmetingen aan boord van di
verse tankers waartoe meermalen
in Calais een meetgroep van
Rijkswaterstaat aan boord ging
hebben onder meer uitgewezen dat
de golfslag tegen de verwachting
in nog veel invloed uitoefent op
de bewegingen van het schip.
Men probeert nu de wetmatighe
den van het golfpatroon van de
Noordzee op te sporen. De eerste
gegevens hiervoor zijn reeds bin
nengekomen.
De geul zelf is nu 22 meter diep.
Als zogenoemde „keelclearance"
(de afstand tussen de kiel van het
schip en de bodem) wordt voor open
zee ongeveer twintig procent van de
diepgang aangehouden, voor de geul
[ongeveer vijftien en in de haven
sitic ervan is t.o.v. bijv. de as van mzeveer tien procent. Dit houdt
ae mede verband met de optredende
Dit radio-plaatsbepalingsysteem
werkt nu zodanig dat één van de
hyperbolen zo goed mogelijk samen
valt met de as van de geul.
In de proefperiode die vooraf ging
aan het seml-operationeel worden
van dit systeem, heeft men onder
meer de menselijke invloed op dit
elektronisch systeem bestudeerd.
Dat gebeurde in het Nederlands
Scheepsbouwkundig Proefstation
waterstand, golven en vaarsnelheid.
Het zwaartepunt van het werk bij
Hoek van Holland ligt momenteel
bij hel vervaardigen van de defini
tieve toegang naar de havenbekkens
in Europoort en op de Maasvlakte.
Dc definitieve toegang Rijkswa
terstaat streeft ernaar deze in dc
loop van 1971 klaar te hebben zal
dc tijdelijke toegang tegenover
Hock van Holland gaan vervangen.
BELGRADO De griep-epidemie
heeft in Zuid-Slavië tot nu toe
minstens 20 mensen het leven gekost.
In de hoofdstad Belgrado zijn 27.000
mensen door de griep aan bed ge
kluisterd.
De toestand in het aardbevingsge-
bied van Banja Luka is kritiek. De
helft van het aantal inwoners is ziek.
De omliggende dorpen zijn door zwa
re sneeuwval geïsoleerd en dok
tershulp is praktisch niet te krijgen.
De griep heeft in Engeland nog
geen epidemische vormen aangeno-
men. Wel zijn de ziekenhuizen in
Londen en Zuid-Oost-Engeland giste
ren begonnen geen aan griep lijden
de personen meer op te nemen, met
uitzondering van patiënten, die on
middellijk hulp nodig hebben.
iMfd!
jwfrr
5 jan. 1970
